Salbutamol
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | type of mixture of chemical entities  |
|---|---|
| Math | racemate |
| Enw WHO | Salbutamol |
| Clefydau i'w trin | Asthma, clefyd rhwystrol yr ysgyfaint, clefyd y system resbiradol, niwmonia |
| Beichiogrwydd | Categori beichiogrwydd awstralia a, categori beichiogrwydd unol daleithiau america c |
| Yn cynnwys | levalbuterol, (S)-salbutamol |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae salbutamol (a elwir hefyd yn albuterol mewn rhai gwledydd megis yr Unol Daleithiau) yn fath o feddyginiaeth. Mae'n froncoledydd. Mae hyn yn golygu ei fod yn gwneud y bronciolynnau - y tiwbiau sy'n dod ag ocsigen i'r ysgyfaint - i ehangu. Mae hyn yn ei gwneud yn haws i ocsigen gyrraedd yr ysgyfaint. O'r ysgyfaint, mae ocsigen yn mynd i mewn i'r gwaed ac yn teithio i weddill y corff[1].
Enwau eraill ar gyfer salbutamol
[golygu | golygu cod]
Mae salbutamol yn enw ar gyffur generig. Yn yr Unol Daleithiau a rhai gwledydd eraill yr enw generig yw albuterol
Mae yna lawer o enwau brand gwahanol ar gyfer salbutamol. Y mwyaf cyffredin yw Aromir, Asmasol, Salamol, Ventmax, Ventodisks a Ventolin.
Defnydd
[golygu | golygu cod]Mae salbutamol yn froncoledydd sympathomimetig sy'n cael ei ddefnyddio i drin cyflyrau megis asthma, clefyd rhwystrol cronig yr ysgyfaint a gwayw ar gyhyrau llyfn y bronci; cyflyrau lle mae'r llwybrau anadlu yn cael eu culhau[2].
Gan salbutamol ymlacio cyhyrau'r groth ac mae'n cael ei ddefnyddio weithiau i geisio rhwystro esgor cynamserol[3].
Dos
[golygu | golygu cod]Mae salbutamol ar gael fel tabledi, capsiwlau rhyddhad araf, hylif (ffisig) a phigiad ond gan amlaf mae'n cael ei weini mewn moddion i'w anadlu trwy nebiwlydd neu fewnanadlydd[4]. Y dosiau mwyaf cyffredin yw 8–16 mg y dydd mewn tabledi / ffisig; 400-800 micro gram y dydd trwy fewnanadlydd a 2.5 – 20 mg y dydd mewn nebiwlydd. Mae tabledi a ffisig yn gweithio o fewn 30 i 60 munud a rhwng 5 i 15 munud o'i anadlu.
Mae salbutamol ar gael trwy ragnodi gan feddyg neu weithiwr iechyd awdurdodedig arall yn unig yn y Deyrnas Gyfunol.
Sgil effeithiau
[golygu | golygu cod]Gall sgil effeithiau cyffredin salbutamol gynnwys:
- anesmwythder
- cryndod yn y cyhyrau
- pryder / tyndra nerfol
- cur pen
Gall sgil effeithiau llai cyffredin a mwy difrifol gynnwys:
- cramp yn y cyhyrau
- crychguriad y galon
- anadlu yn mynd yn anoddach yn hytrach na mynd yn haws
Does dim tystiolaeth bod salbutamol yn creu problemau o'i ddefnyddio pan fo'r claf yn feichiog neu'n bwydo ar y fron.
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ BMA New Guide to Medicine & Drugs Rhif 8 (2015) ISBN13:9780241183410 tudalen 382 salbutamol
- ↑ GIG Cymru Asthma Archifwyd 2017-12-30 yn y Peiriant Wayback adalwyd 20 Ionawr 2018
- ↑ Net Doctor Ventolin infusion (salbutamol) Archifwyd 2018-03-29 yn y Peiriant Wayback adalwyd 20 Ionawr 2018
- ↑ Web MD Bronchodilators and Asthma adalwyd 20 Ionawr 2018
| Cyngor meddygol |
|
Sgrifennir tudalennau Wicipedia ar bwnc iechyd er mwyn rhoi gwybodaeth sylfaenol, ond allen nhw ddim rhoi'r manylion sydd gan arbenigwyr i chi. Mae llawer o bobl yn cyfrannu gwybodaeth i Wicipedia. Er bod y mwyafrif ohonynt yn ceisio osgoi gwallau, nid ydynt i gyd yn arbenigwyr ac felly mae'n bosib bod peth o'r wybodaeth a gynhwysir ar y ddalen hon yn anghyflawn neu'n anghywir. Am wybodaeth lawn neu driniaeth ar gyfer afiechyd, cysylltwch â'ch meddyg neu ag arbenigwr cymwys arall! |