Prifysgol Genedlaethol Lesotho

Prifysgol Genedlaethol Lesotho yw unig brifysgol gwlad Lesotho yn neheudir Affrica. Lleolir yn nhref Roma sydd tua 34 km i'r de-ddwyrain o Maseru, prifddinas y wlad.^[1]

Hanes

Coleg Prifysgol Gatholig y Pab Pïws XII

Yn 1938, penderfynodd Synod Esgobion Catholig De Affrica sefydlu Coleg Catholig. Ar 8 Ebrill 1945 yn Rhufain cyhoeddwyd y penderfyniad i greu Coleg Prifysgol Gatholig Pïws XII a enwyd wedi'r Pab Pïws XII. Fe'i lleolwyd dros dros yn adeilad yr ysgol gynradd yn Roma.

Ym 1946, symudwyd y Coleg i'r adeiladau presennol a adeiladwyd ar tua deg a hanner erw o dir. Yn 1950, cyflwynwyd Congregation o Oblates Mary Immaculate (OMI) i'r Coleg Prifysgol Catholig.^[2] myfyrwyr a baratowyd Coleg i gael cymwysterau allanol a ddyfernir gan Brifysgol De Affrica (UNISA).^[1]

Prifysgol Basutoland, Gwarchodiaeth Bechuanaland a Gwlad Swaziland (UBBS)

Ar 1 Ionawr 1964, trawsnewidiwyd y Coleg i fod yn Brifysgol anenwadol Basutoland, Gwarchodaeth Bechuanaland a Swaziland (University of Batusoland, Bechuanaland Protectorate and Swaziland), ac yn 1966, wedi annibyniaeth y gwledydd o Brydain, a newid enwau'r gwledydd rhydd newydd, yn Brifysgol Botswana, Lesotho a Swaziland (University of Botswana, Lesotho and Swaziland, UBLS). Derbyniodd y brifysgol ei statud ei hun a roddwyd iddi gan Elizabeth II.

Prifysgol Genedlaethol Lesotho

Ar 20 Hydref 1975, naw mlynedd wedi ennill annibyniaeth Lesotho, sefydlwyd y prifysgol genedlaethol annibynnol - Prifysgol Genedlaethol Lesotho (National University of Lesotho)^[1]. Pasiwyd y penderfyniad yn y Cynulliad Cenedlaethol gan Ddeddf Rhif 13 o 1975. NUL yw olynydd Coleg Prifysgol Pius XII a'r UBLS gan etifeddu ei thir a'u hadeiladau.

Iaith

Er gwaethaf yr arwyddais Nete ke Thebe ("Tarian yw'r Gwir") yn yr iaith Sesotho, ymddengys o wefan y Brifysgol fod yr holl ddysgu a gweinyddu swyddogol yn yr iaith Saesneg yn unig a dim yn yr iaith genedlaethol a iaith cartref 85% o frodorion Lesotho. Efallai, fod hynny'n rannol esbonio canlyniadau gwael y brifysgol mewn sawl pwnc.

Cyfadrannau

Mae gan y Brifysgol 7 cyfadran:^[3]

Cyfadran Amaethyddiaeth

Cyfadran Addysg

Cyfadran y Gwyddorau Iechyd

Cyfadran y Gwyddorau Cymdeithasol

Cyfadran y Dyniaethau

Cyfadran y Gyfraith

Cyfadran Gwyddoniaeth a Thechnoleg

Cangellorion y Brifysgol

Syr Hugh Stephenson, 1964-1966
Syr Seretse Khama, KBE, 1967-70
Brenin Moshoeshoe II, 1971-1974
Sobhuza II, brenin Gwlad Swasi, 1974-1975
Brenin Moshoeshoe II, 1976-1990
Letsie III, brenin Lesotho, 1991-presennol ^[4]

Perfformiad academaidd

Ym Mehefin 2011, adroddodd y Lesotho Times bod hanner y myfyrwyr mewn tri o'r saith gyfadran yn y Brifysgol wedi methu eu haroliadau.^[5] Roedd yr "unprecedented failure rate" yng nghyfadrannau'r Gyfraith, Gwyddor Iechyd, Gwyddoniaeth a Thechnoleg.

Llyfrgell

Roedd y llyfrgell yn rhan annatod o hen Goleg Pïws XII o ddechrau ei fodolaeth. Adeiladwyd y llyfrgell presennol yn 1964. Ym 1979, pan ddaeth yn Llyfrgell NUL, derbyniodd enw Thomas Mofolo. Yn ogystal â chasgliadau llyfrgell confensiynol, mae'n rhedeg archif, yn casglu dogfennau, ac mae ganddi adran amgueddfa hefyd.

Cyfeiriadau

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-12-11. Cyrchwyd 2013-12-11.
↑ "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-12-01. Cyrchwyd 2018-10-04.
↑ "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-03-31. Cyrchwyd 2014-03-31.
↑ http://www.nul.ls/nul-history/
↑ http://www.lestimes.com/half-of-nul-students-fail/

Dolenni allanol

Gwefan y Brifysgol

[web.archive.org-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-12-11. Cyrchwyd 2013-12-11.

[2] "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-12-01. Cyrchwyd 2018-10-04.

[3] "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-03-31. Cyrchwyd 2014-03-31.

[4] ttp://www.nul.ls/nul-history/

[5] ttp://www.lestimes.com/half-of-nul-students-fail/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]