Bwlch Sant Bernard Bach
 | |
| Math | bwlch  |
|---|---|
| Enwyd ar ôl | Bernard o Menthon |
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | y ffin rhwng Ffrainc a'r Eidal |
| Sir | Séez, La Thuile |
| Gwlad |  Ffrainc  Yr Eidal |
| Uwch y môr | 2,188 metr |
| Cyfesurynnau | 45.6803°N 6.8839°E |
| Cadwyn fynydd | Graian Alps |
 | |
Lleolir Bwlch Sant Bernard Bach (Ffrangeg: Col du Petit Saint-Bernard, Eidaleg: Colle del Piccolo San Bernardo) yn yr Alpau, ar y ffin rhwng Ffrainc a'r Eidal, sy'n cwrdd ar ben y bwlch, sydd 2188 metr uwchben lefel y môr. Lleolir ochr orllewinol y bwlch yn ardal Savoie, Ffrainc, i'r de o massif Mont Blanc. Ceir hefyd Bwlch Sant Bernard Mawr a Bwlch San Bernardino.
Ar y bwlch ceir cylch cerrig sy'n mesur 72 medr (236 troedfedd) ar ei draws. Mae wedi cael ei ddifrodi i ryw raddau gan y ffordd sy'n rhedeg trwyddo a bu maen hir yn ei chanol ar un adeg. Nid yw'r cylch wedi cael ei ddyddio'n fanwl gywir ond mae darnau arian wedi eu canfod o'i amgylch sy'n dyddio o Oes yr Efydd. Mae'n bosibl mai safle seremonïol y diwylliant Tarentaisiaidd (tua 725 CC–450 CC) oedd hi. Yn ddiweddarach, codwyd teml Rufeinig gerllaw a gysegrwyd i'r duw Iau, ynghyd â mansio Rhufeinig a oedd yn gwasanaethu teithwyr dros y bwlch; credir gan rai i'r cadfridog Carthaginaidd, Hannibal ddefnyddio'r llwybr hwn pan groesodd yr Alpau i ymosod ar Rufain (ond mae eraill yn credu iddo groesi'r Alpau Cotaidd ymhellach i'r de).
Adnewyddwyd y cylch cerrig yn rhannol yn ystod y 19eg ganrif.
Yr esgyniad
[golygu | golygu cod]O Bourg-Saint-Maurice i'r de-orllewin, mae'r Col du Petit Saint-Bernard yn 26.5 km o hyd. Mae'r esgyniad yn 1,348 m (4,423 troedfedd) o'r ochr hon, â graddfa ar gyfartaledd o 5.1%, a'r darnau mwyaf syrth yn 8.1% ar waelod yr allt. Mae'r 15.5 km (9.6 milltir) cyntaf i La Rossiere yn ffurfio rhiw Montée d'Hauteville.
O Prè-Saint-Didier (yn Nyffryn Aosta, gogledd-orllewin yr Eidal), mae'r Colle del Piccolo San Bernardo yn 23.5 km (14.6 milltir) o hyd o'r ochr hwn. Mae'r esgyniad yn 1,184 m (3,885 troedfedd) â graddfa ar gyfartaledd o 5%.
Tour de France
[golygu | golygu cod]Croeswyd Bwlch Sant Bernard Bach gan y Tour de France am y tro cyntaf yn 1949 ac mae wedi bod ar lwybr y ras sawl gwaith ers hynny.
| Blwyddyn | Cymal | Categori | Arweinydd ar y copa |
|---|---|---|---|
| 1949 | 17 | 2 | Gino Bartali |
| 1959 | 18 | 1 | Michele Gismondi |
| 1963 | 17 | 2 | Federico Bahamontes |
| 2009 | 16 | 1 | Franco Pellizotti |
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]
- (Saesneg) Col du Petit Saint-Bernard ar climbbybike.com Archifwyd 2016-08-06 yn y Peiriant Wayback
- (Saesneg) Colle del Piccolo San Bernardo ar climbbybike.com[dolen farw]
- (Ffrangeg) Le col du Petit-Saint-Bernard yn y Tour de France Archifwyd 2007-04-22 yn y Peiriant Wayback
- (Ffrangeg) Adran Diwylliant Ffrainc Archifwyd 2009-07-27 yn y Peiriant Wayback