Reiki
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | placebo  |
|---|---|
| Math | Meddyginiaeth amgen |
| Dyddiad darganfod | 1922 |
| Gwlad | Ymerodraeth Japan |
| Enw brodorol | 霊気 |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
 |
Mae'r erthygl hon yn cynnwys testun Japaneg. Heb [[|rendro cymorth]] priodol, efallai'r gwelwch farciau cwestiwn, blychau, neu symbolau eraill yn lle kanji a kana. |
Ymarfer ysbrydol[1] a ddatblygwyd gan Fwdhydd Japaneaidd o'r enw Mikao Usui ym 1922 yw Reiki (霊気 yn Shinjitai). Mae'n defnyddio techneg o'r enw cledr-iacháu fel math o feddygaeth amgen a chyflenwol a ddosberthir weithiau fel meddygaeth ddwyreiniol yn ôl rhai cyrff proffesiynol.[2] Trwy ddefnyddio'r dechneg hon, mae ymarferwyr yn credu eu bod yn trosglwyddo egni'r bydysawd (h.y., reiki) ar ffurf ki trwy'r cledrau, sy'n caniatáu i hunan-iacháu a chyflwr o gydbwysedd ddigwydd.[3]
Mae dau brif gangen o Reiki, a chyfeirir atynt yn Reiki Japaneaidd Traddodiadol a Reiki'r Gorllewin fel arfer. Er y gall gwahaniaethau fod yn eang yn eu hystod rhwng canghennau a thraddodiadau, y prif wahaniaeth ydy'r defnydd o safleoedd dwylo sydd wedi'u safoni gan Reiki'r Gorllewin, yn hytrach na dibynnu ar osod sythweledol o'r dwylo (gweler isod), a ddefnyddir yn aml gan ganghennau o Reiki Japaneaidd. Mae gan y ddwy gangen hierarchaeth tair haen o raddau fel arfer, a chyfeirir atynt fel arfer fel y Radd Gyntaf, yr Ail Radd, a'r Radd Meistr/Athro, lle cysylltir gwahanol sgiliau a thechnegau â phob lefel wahanol.
Mae'r cysyniad o ki sydd wrth wraidd Reiki yn sbeciannol ac nid oes tystiolaeth wyddonol yn bodoli; casglwyd adolygiad systematig o brofion clinigol ar hap a gynhaliwyd yn 2008 fod "y dystiolaeth yn annigonol i awgrymu fod reiki yn driniaeth effeithiol am unrhyw gyflwr. Felly, mae gwerth reiki heb ei brofi o hyd."[4] Mae'r American Cancer Society[5] a'r National Center for Complementary and Alternative Medicine[6] hefyd wedi darganfod nad oes tystiolaeth glinigol neu wyddonol sy'n cefnogi honiadau fod Reiki yn effeithiol wrth drin unrhyw afiechyd.
Hanes
[golygu | golygu cod]Tarddiad yr enw
[golygu | golygu cod]
Mae'r gair Japaneg Reiki ("霊気" yn Shinjitai neu "レイキ" yn Katakana) yn golygu "awyrgylch dirgel / pŵer ysbrydol," ac yn air benthyg o'r gair Tsieinëeg língqì ("靈氣" yn Tsieinëeg Traddodiadol a "灵气" yn Tsieinëeg Syml). Weithiau fe'i cyfieithir gan rai geiriaduron i olygu "dylanwad ysbrydol (o fynyddoedd ayyb) / clyfrwch".[7] Mae'r gair yn ymuno'r geiriau rei (霊), sy'n golygu "bwgan, ysbryd, enaid / goruwchnaturiol, gwyrthiol, dwyfol; corff awyrol", â ki (気), sy'n golygu "nwy, aer / anadl / egni / grym / awyrgylch / tymer / bwriad / emosiwn, sylw", ac yn golygu ki yma, sy'n golygu "egni ysbrydol / egni bywiol / grym bywyd / egni o fywyd".[8]
Gellid defnyddio'r gair fel enw, gan gyfeirio at naill ai'r egni tybiedig neu'r modd therapiwtig sydd wedi'i seilio arno, er fe'i defnyddir fel berf ac ansoddair fel arfer. Gyda thrawslythrennu, nid oes modd cyfieithu gair gyda thrachywiredd sy'n ymwneud â'r iaith wreiddiol, ac mae rhai awduron y Gorllewin yn ei gyfieithu'n llac i olygu "egni bywyd yr hollfyd".[9] Mae'r bathiad hwn yn cam-gyfieithu'n rhannol, gan mai "egni bywyd" yw ystyr ki, ond nid yw rei yn golygu "yr hollfyd."
Gwreiddyn
[golygu | golygu cod]- Gweler hefyd y Pum cysyniad a Llinell Amser Hanes Reiki
Datblygwyd Reiki gan Mikao Usui (臼井甕男) ym 1922 pan oedd yn perfformio Isyu Guo, cwrs hyfforddi Bwdhaidd o un ar hugain diwrnod a gynhaliwyd ar Fynydd Kurama.[10] Ni wyr neb yn union yr hyn oedd yn rhaid iddo wneud yn ystod ei hyfforddiant, er mae'n bosibl ei fod wedi cynnwys myfyrio, ymprydio, llafarganu, a gweddïo.[11][12] Yn ôl y sôn, cafodd Usui y wybodaeth a phŵer ysbrydol i roi ac adiwnio pobl eraill i'r hyn a alwyd yn Reiki ganddo o ganlyniad i ddatguddiad cyfriniol, a ddaeth i mewn i'w gorff trwy ei siacra'r goron.[11] Ym mis Ebrill 1922, symudodd Usui i Tokyo er mwyn sefydlu'r Usui Reiki Ryōhō Gakkai ("臼井靈氣療法學會" ym Mandarin Traddodiadol, Cymdeithas Therapi Egni Ysbrydol Usui) ac i barhau â thrin pobl ar raddfa fawr gyda Reiki.[11][13]
Yn ôl yr arysgrif ar ei faen coffa,[14] addysgodd Usui Reiki i fwy na 2,000 pobl yn ystod ei oes, a chyrhaeddodd un ar bymtheg o'r myfyrwyr hyn at y lefel Shinpiden, lefel sy'n gyfartal i'r drydedd radd yn y Gorllewin, neu lefel y Meistr/Athro.[15] Wrth addysgu Reiki yn Fukuyama (福山市, Fukuyama-shi), cafodd Usui strôc, a bu farw ar 9 Mawrth 1926.[14]
Datblygiad cynnar
[golygu | golygu cod]
Ar ôl marwolaeth Usui, cymerodd J. Ushida, myfyriwr Usui, drosodd fel llywydd y Gakkai.[16] Fe oedd yn gyfrifol am greu a chodi maen coffa Usui a sicrhau'r cynhelir safle bedd.[16] Roedd Iichi Taketomi yn olynydd Ushida, wedi'i ddilyn gan Yoshiharu Watanabe a Kimiko Koyama. Mr. Kondo yw'r olynydd cyfredol a ddaeth yn llywydd ym 1998.[16] Mae'r un ar bymtheg Meistr a ddysgwyd gan Usui yn cynnwys Toshihiro Eguchi, Jusaburo Guida, Ilichi Taketomi, Toyoichi Wanami, Yoshihiru Watanabe, Keizo Ogawa, J. Ushida, a Chujiro Hayashi (林 忠次郎 Hayashi Chūjirō).[16][17] Gadawodd Hayashi y Gakkai a sefydlodd ei glinig ei hun lle rhoddodd driniaeth, addysgodd, ac adiwniodd bobl i Reiki. Symleiddiodd ddysgeidiaethau Reiki, gan bwysleisio ar iacháu corfforol a defnyddio set o dechnegau Reiki mwy strwythuredig a symledig.[18] I'r clinig hwn y cyfeiriwyd Hawayo Takata.[16]
Ar ôl cael llawer o sesiynau Reiki gan hyfforddeion Hayashi yn ei glinig ar gyfer afiechydon (megis poen abdomenol ac asthma er enghraifft), hyfforddodd Hayashi Takata sut i ddefnyddio Reiki,[19][20] a daeth Takata yn Feistr Reiki ar 21 Chwefror 1938.[19][21] Aeth hi ymlaen i sefydlu llawer o glinigau Reiki yn Hawaii, a lleolodd un ohonynt yn Hilo.[19] Ar ôl gwneud hyn, aeth hi i deithio drwy Unol Daleithiau America, yn ymarfer ac addysgu'r ddau lefel cyntaf i eraill.[22] Ym 1970, dechreuodd i hyfforddi Meistri Reiki.[23] Yn ystod y cyfnod hwn, cyflwynodd hefyd y term Meistr Reiki ar gyfer y lefel Shinpiden.[24] Pwysleisiodd bwysigrwydd o godi tâl am driniaeth ac addysgu Reiki, a chododd dâl o $10,000 (£6,500 neu €7,400 yn fras) ar gyfer hyfforddiant Meistr.[23]
Bu farw Takata ar 11 Rhagfyr 1980,[23][25] a hyfforddodd 22 Meistr Reiki erbyn hynny.[26][27] Gellid achredu'r mwyafrif o Reiki a addysgir y tu allan i Japan i'w gwaith.[28]
Cydsyniadau Usui a'r Pum Egwyddor
[golygu | golygu cod]Roedd Usui yn edmygydd o waith llenyddol Ymerawdwr Meiji (明治天皇 Meiji tennō). Pan yr oedd wrthi'n datblygu ei system, crynhodd Usui waith yr ymerawdwr i mewn i set o egwyddorion moesol (a elwir yn "Cydsyniadau Usui" 概念 Gainen), ac adnabyddir nhw (hynny yw, y pum egwyddor) fel y Pum Archebiant bellach (五戒 Gokai, sef "Y Pum Gorchymyn" o ddysgeidiaethau Bwdhaidd o fod yn waharddedig rhag lladd, dwyn, camymddygiad rhywiol, dweud celwydd, ac am anghymedroldeb). Mae'n gyffredin i athrawon ac ymarferwyr i geisio cadw at y pum archebiant, neu egwyddor, hyn.[29]
|
Kanji 招福の秘法, 今日丈けは:
朝夕合掌して心に念じ, 心身改善. 肇祖,
|
Rōmaji Shōfuku no hihō, Kyō dake wa:
Asayū gasshō shite kokoro ni nenji, Shinshin kaizen. Chōso,
|
 Cymraeg Y gelf gyfrinachol o wahodd hapusrwydd, O leiaf am heddiw:
Bob bore a noswaith, ymunwch eich dwylo â'i gilydd mewn myfyrdod a gweddïo gyda'ch calon. Er mwyn gwella'r meddwl a'r corff. Y sylfaenydd, |
Traddodiadau[golygu | golygu cod]Mae llawer o ganghennau Reiki yn bodoli erbyn hyn, er mai dau brif system o'r enw Reiki Japaneaidd Traddodiadol a Reiki'r Gorllewin sydd. Reiki Japaneaidd Traddodiadol[golygu | golygu cod] Defnyddir y term Reiki Japaneaidd Traddodiadol fel arfer wrth ddisgrifio'r system benodol a ddaeth o ganlyniad i ddysgeidiaethau gwreiddiol Usui[30] a'r dysgeidiaethau ni adawsant Japan. Ar hyd y 1990au, teithiodd athrawon y Gorllewin i Japan er mwyn darganfod y system benodol hon o Reiki, er ni ddarganfuont ddim. O'r herwydd, dechreuont sefydlu ysgolion Reiki er mwyn dysgu Shoden (lefel cyntaf) ac Okuden (yr ail lefel) i bobl Japan. Tua 1993, dechreuodd Frank Arjava Petter, Meistr Reiki o'r Almaen, i addysgu Shinpiden, y lefel Meistr/Athro hefyd, ac o ganlyniad, dechreuodd Meistri Reiki Japan ledaenu eu gwybodaeth o Reiki Japaneaidd Traddodiadol. Ers hynny, sefydlwyd nifer o systemau o Reiki Japaneaidd Traddodiadol, a rhestrir y prif systemau isod (defnyddir yr enwau Japaneaidd heb eu Cymreigio).[31]
Mae lleoliadau'r dwylo o Reiki Japaneaidd Traddodiadol a gyflwynir yn yr Usui Reiki Ryōhō Hikkei (Llawlyfr Reiki Usui) fel y'u defnyddio a'u casglu gan Usui yn llawer mwy eang na dim ond lleoliadau'r dwylo a ddefnyddir o fewn Reiki'r Gorllewin.[36] Reiki'r Gorllewin[golygu | golygu cod]Mae Reiki'r Gorllewin (西洋レイキ Seiyō reiki) yn system a ellir ei hachredu i Hawayo Takata.[37] Y defnydd o batrymau llaw penodol am driniaethau mewnol yn lle Reiki-hō, y sgìl sythweledol o "wybod lle i osod y dwylo" yw'r prif wahaniaeth rhwng traddodiadau.[31] Mae Reiki'r Gorllewin yn rhoi mwy o bwyslais ar iacháu anhwylderau, ac mae esgyn i lefelau o "uwch diwnio" yn fwy ffurfiol.[31] Ar ôl cael ei hyfforddi gan Hayashi, aeth Takata yn ôl i Hawaii gan fynd â Reiki gyda hithau hefyd. Ar ôl sefydlu clinigau yno, lledaenodd Reiki i weddill y byd Gorllewinol. O ganlyniad i'r ail ryfel y byd, penderfynodd Takata i olygu'r system draddodiadol er mwyn ei gwneud yn fwy dealladwy a chredadwy i feddwl y Gorllewin.
Dysgeidiaethau[golygu | golygu cod]Yn ôl dysgeidiaethau Reiki, mae Reiki yn ddihysbydd[43][44] a gellid ei ddefnyddio i beri effaith iachaol.[45] Mae ymarferwyr yn honni'r gall unrhyw un gael gafael ar yr egni hwn[46] drwy gael adiwniad a wneir gan Feistr Reiki.[47] Yn ôl ei ymlynwyr, therapi cyfannol yw Reiki sy'n dod ag iacháu ymlaen ar y lefelau corfforol, meddyliol, emosiynol ac ysbrydol.[48] Maent yn credu'r llifai'r egni trwy ddwylo'r therapydd (fe elwir person sy'n defnyddio Reiki ar sail broffesiynol (h.y., gyda chod ymddygiad, cod ymarfer, ayyb) yn therapydd, ond fe elwir person sydd ddim yn defnyddio Reiki ar sail broffesiynol (h.y., yn anffurfiol ar ffrindiau, y teulu, a'r hun) yn ymarferwr). pan osodir y dwylo ar dderbynnydd neu ar ei bwys. Mae rhai dysgeidiaethau'n pwysleisio pwysigrwydd bwriad neu bresenoldeb y therapydd yn ystod y broses hon, tra bod eraill yn dweud bod yr egni'n cael ei dynnu gan anaf y derbynnydd er mwyn actifadu neu fwynhau'r broses iachaol naturiol.[49] Ymhellach i'r syniad hwn, ceir cred fod yr egni'n "ddeallus",[50] sy'n golygu fod y Reiki yn gwybod lle i iacháu, hyd yn oed os nad yw dwylo'r therapydd yn bresennol mewn ardal benodol. Hyfforddiant[golygu | golygu cod]Rhennir addysgu Reiki sydd y tu allan i Japan i mewn i dair gradd,[51] a disgrifir y mwyaf cyffredin ohonynt isod. Dysgwyd Reiki (Traddodiadol Japaneaidd) yn drwyadl o dan arweiniad Usui, gyda chyfarfodydd myfyrio wythnosol lle'r rhoddir a defnyddir Reiki i sganio'r corff er mwyn rhoi diagnosis egnïol,[52] a elwir yn Byosen-hō yn Japaneg, gan fod triniaeth Reiki Japaneaidd yn sythweledol mewn cymhariaeth i driniaeth Reiki'r Gorllewin, sy'n tueddu trin y corff cyfan yn lle ardaloedd penodol. Y Radd Gyntaf[golygu | golygu cod]Mae'r Radd Gyntaf,[53] neu Shoden (初伝, Dysgeidiaethau Mynediad/Elfennol) yn Japaneg,[54] yn dysgu'r theorïau a threfnau sylfaenol, a rhoddir nifer o adiwniadau i fyfyrwyr gan yr athro yn ei hystod.[55] Mae myfyrwyr yn dysgu patrymau dwylo i'w defnyddio ar gorff y derbynnydd sy'n gynorthwyol i'r broses wrth drin y corff cyfan.[56] Wrth gwblhau'r radd hon, gall therapydd drin ei hun a phobl eraill gyda Reiki. Mae hyd y cwrs yn dibynnu ar y Meistr/Athro; mae rhai cyrsiau yn cynnal pedair sesiwn dros nifer o ddiwrnodau, ac mae cyrsiau eraill yn cynnal dwy sesiwn dros ddau ddiwrnod.[57] Yr Ail Radd[golygu | golygu cod]Ar gwrs yr Ail Radd,[58] neu Okuden (奥伝, Dysgeidiaethau Mewnol) yn Japaneg,[59] mae myfyrwyr yn dysgu sut i ddefnyddio nifer o symbolau sy'n mwynhau'r cryfder a phellter y Reiki.[60] Mae hyn yn cynnwys defnyddio'r symbolau i sefydlu cysylltiad dros dro rhwng y therapydd a'r derbynnydd, difater o leoliad ac amser, ac wedyn i anfon y Reiki.[61][62] Rhoddir adiwniad arall, sy'n cynyddu cynhwysedd y Reiki sy'n llifo trwy'r myfyriwr, yn ogystal â rhoi'r grym i'r symbolau.[63] Wrth gwblhau'r Ail Radd, gall myfyrwyr weithio gyda'r derbynnydd heb fod yn bresennol - arfer o'r enw "pell-iacháu".[64] Enillodd myfyrwyr yn Japan yr Ail Radd ar ôl cyfnod o 10, weithiau 20, mlynedd o ymarfer o dan diwtoriaeth Usui, ac na enillodd y mwyafrif o fyfyrwyr yn Japan y Drydedd Radd.[65] Y Drydedd Radd[golygu | golygu cod]Gyda'r Drydedd Radd, hefyd a elwir hyfforddiant meistr,[66] neu Shinpiden (神秘伝, Dysgeidiaethau Dirgelwch) yn Japaneg,[54] mae myfyrwyr yn dyfod yn Feistr Reiki. Yn ôl terminoleg Reiki, nid yw'r gair "meistr" yn awgrymu goleuedigaeth ysbrydol, ac weithiau fe'i newidir i "Feistr/Athro" neu "Feistr/Ymarferwr" er mwyn osgoi'r anhrefn hwn. Yn ôl y gainc benodol, rhoddir naill ai un adiwniad neu ragor ac mae myfyrwyr yn dysgu symbol (neu symbolau yn ôl y gangen benodol) arall.[67] Wrth gwblhau hyfforddiant meistr, gall y Meistr Reiki newydd adiwnio pobl eraill i Reiki ac addysgu'r tri lefel. Mae hyd yr hyfforddiant yn gallu amrywio o ddiwrnod hyd at flwyddyn neu ragor, gan ddibynnu ar athroniaeth y Meistr Reiki sy'n arwain yr hyfforddiant. Wedi dweud hynny, ceir dau fath o Feistri erbyn hyn: Meistr/Athro a Meistr/Ymarferwr. Mae Meistr/Athro yn Feistr ac yn gallu addysgu ac adiwnio pobl eraill, ond mae Meistr/Ymarferwr yn Feistr sydd ddim â'r gallu i addysgu neu adiwnio pobl eraill. Amrywiadau[golygu | golygu cod]Ceir llawer o amrywiaeth wrth addysgu, cyflymder cwblhau (h.y., adwinio), a chostau. Er nad oes corff achredu neu gorff canolog yn bodoli, neu reoliad o'i ymarfer, mae cymdeithasau'n bodoli'r tu mewn i'r Deyrnas Unedig sy'n ceisio safoni Reiki a'i ymarferiadau, cyrff megis The UK Reiki Federation[68] ac The Reiki Council (UK).[69] Mae cyrsiau Reiki hefyd ar gael ar-lein, er mae pobl yn dweud bod angen cael adiwniad yn bersonol er mwyn iddo gymryd effaith, gan fod angen ar y Meistr/Athro Reiki sy'n cynnal yr adiwniad gyffwrdd â maes egni'r person sy'n cael ei adiwnio. Nad yw adiwniadau pell yn gydnabyddedig yn ôl rhai ffederasiynau Reiki, megis y UK Reiki Federation, sy'n dweud, "mae'n rhaid gwneud hyfforddiant "yn bersonol" neu "wyneb i wyneb" (ni dderbynnir adiwniadau pell)."[70] Mae rhai pobl hefyd yn dal y gred y nad yw dulliau sy'n addysgu Reiki'n "gyflym" yn gallu cynhyrchu'r un effaith gref, gan fod dim eilydd ar gyfer profiad ac ymennydd wrth geisio meistroli Reiki. Ymarfer[golygu | golygu cod]  O fewn Reiki'r Gorllewin, fe'i haddysgir fod Reiki yn gweithio mewn cysylltair â'r llinellau egni meridian a siacrau trwy ddefnyddio patrymau llaw, sydd fel arfer yn cyd-fynd â saith prif siacra'r corff. Defnyddir y patrymau hyn ar flaen a chefn y corff, ac yn gallu cynnwys adrannau penodol (gweler triniaeth leol). Yn ôl awduron fel James Deacon, defnyddiodd Usui bum patrwm ffurfiol yn unig, a chanolbwyntiodd ar y pen a'r gwddf.[71] Ar ôl rhoi Reiki i'r pen a'r gwddf, trinnir adrannau penodol y corff lle bo anghydbwysedd yn bresennol.[71] Mae defnyddio'r siacrau yn gyffredin o fewn Reiki'r Gorllewin, er nad cymaint o fewn Reiki Traddodiadol Japaneaidd, gan fod Reiki Japaneaidd yn canolbwyntio ar drin adrannau penodol y corff gan ddefnyddio technegau fel Byōsen-hō (病専法) a Reiji-hō (霊示法), a ddefnyddir er mwyn darganfod adrannau o an-esmwythdra yn yr awra a'r corff corfforol. Er mai'r anadl ac anadlu sy'n ganolog i lawer o fathau o Reiki Japaneaidd, mae'n bwnc a esgeulusir fel arfer o fewn Reiki'r Gorllewin.[72] Iacháu[golygu | golygu cod]Nid yw Usui Reiki Ryōhō yn defnyddio unrhyw feddyginiaeth neu offer - mae'n defnyddio edrych, chwythu, tapio ysgafn, a chyffwrdd.[73] Yn ôl Frank Arjava Petter, cyffyrddodd Usui â'r adrannau o afiach a oedd yn bresennol, tylinodd ef nhw, tapiodd yn ysgafn arnynt, ergydiodd nhw, chwythodd arnynt, edrychodd arnynt am ddwy neu dair munud, a rhoddodd egni iddynt.[74] Mae Usui Reiki Ryōhō hefyd yn defnyddio techneg o'r enw cledr-iacháu fel dull o feddygaeth amgen a chyflenwol.[75] Drwy ddefnyddio'r dechneg hon (weithiau a gyfeirir ati yn "tenohira" (掌, y gledr yn Japaneg)), mae ymarferwyr yn credu eu bod yn trosglwyddo egni iachaol ar ffurf ki trwy'r cledrau.[3] Trin y corff cyfan[golygu | golygu cod]Wrth drin y corff cyfan mewn sesiwn driniaeth gyffredin,[76] mae'r therapydd Reiki yn dweud wrth y derbynnedd i orwedd, fel arfer ar fwrdd tylino, ac i ymlacio. Gwisgir dillad cyffyrddus, llac fel arfer am sesiwn driniaeth. Efallai bydd y therapydd yn cymryd ambell i funud er mwyn mynd i mewn i gyflwr tawel neu fyfyriol i baratoi'n feddyliol am y driniaeth,[77] a wneir heb unrhyw siarad diangen.[78] Mae'r driniaeth yn mynd ymlaen gyda'r therapydd yn gosod y dwylo ar y cleient mewn safleoedd amrywiol. Serch hynny, mae rhai ymarferwyr yn defnyddio techneg di-gyffwrdd, lle hofranir y dwylo rhai centimedrau uwchben y corff am rai o'r safleoedd neu'r safleoedd i gyd. Cedwir y dwylo mewn safle am dair hyd at bum munud fel arfer cyn symud ymlaen i'r safle nesaf. Fel arfer mae'r safleoedd yn ymdrin â'r pen, y blaen a chefn y torso, y penliniau, a'r traed. Defnyddir rhyw 12 a 20 safle, gyda'r driniaeth yn parhau am 45 hyd at 90 munud.[79] Mae llawer o ymarferwyr y Gorllewin yn defnyddio set sefydlog o 12 safle,[52] tra bod eraill yn defnyddio eu greddf i'w harwain[80] fel y'i hymarferir mewn Reiki Japaneaidd Traddodiadol. Weithiau fe gychwynnir y sesiwn driniaeth gyda "sganio" corff y cleient i ddarganfod y mannau hyn. Mae'r ddynesfa sythweledol hefyd yn gallu dilyn i leoliadau unigol yn cael eu trin am gyfnodau byrrach neu hirach. Fe ystyrir sesiwn driniaeth y Gorllewin i fod yn driniaeth ar raddfa fawr mewn cymhariaeth â thriniaeth fwy lleol a ddefnyddir o fewn Reiki Traddodiadol Japaneaidd.[65] Mae'r 12 patrwm llaw yn egnioli ar lawer o lefelau o ganlyniad i'w defnydd, gan,
Yn aml, dywedir fod y cleient yn teimlo cynhesrwydd neu oglais yn yr ardal a drinnir, hyd yn oed pan nad yw'r therapydd yn cyffwrdd â fe/hi. Fel arfer mae ymlacio dwfn, wedi'i gyfuno â theimlad cyffredinol o les, yn ganlyniad i driniaeth, ond gallai ryddhau emosiynau hefyd.[81] Oherwydd fe ddywedir i driniaeth Reiki symbylu prosesau iacháu naturiol y corff ei hun, ni sylwir "gwellhadau" yn syth fel arfer. Awgrymid cyfres o dri neu ragor sesiwn driniaeth, fel arfer ar gyfnodau o un i saith diwrnod am gyflwr cronig a drinnir,[79] a gellid defnyddio triniaethau rheolaidd gyda'r amcan o wneud lles. Fel arfer un hyd at bedair wythnos yw'r egwylion am y fath driniaethau, ac eithrio gyda hunan-drin lle bo ymarfer bob dydd yn gyffredin.[79] Triniaeth leol[golygu | golygu cod] Mae triniaeth leol (neu lleoledig) Reiki yn cynnwys gosod neu hongian dwylo'r therapydd ar ddarn penodol o'r corff am gyfnod. Trinnir anafiadau diweddar yn yr un modd fel arfer,[82] gan ganolbwyntio ar le'r anafiad penodol. Mae triniaethau lleol yn amrywio'n fawr, ond fel arfer maent yn parhau am 20 munud. Disgrifiodd Takata "driniaeth leol" fel 'gwaith ymarferol,' mewn cymhariaeth â phell-iacháu, lle fe'i disgrifiodd fel "iacháu absennol."[83] Mae rhai ymarferion yn defnyddio triniaeth leol am anhwylderau penodol, ac mae rhai wedi gwneud tablau o le i roi'r dwylo,[84][85] Wedi dweud hynny, mae'n well gan ymarferwyd eraill drin y corf cyfan am gyflyrau cronig, ar y sail fod effaith mwy cyfannol ganddo.[86] Mae ffordd arall i'w chael am sesiwn driniaeth yn cynnwys trin y corff cyfan yn gyntaf, ac wedyn symud ymlaen i driniaeth leol am anhwylderau penodol.[87] Defnyddiodd Usui leoliadau dwylo penodol i drin an-esmwythdra ac anhwylderau penodol,[88] a oedd yn cynnwys anhwylderau'r system nerfol (megis hysteria),[89] anhwylderau resbiradol (megis llid o'r tracea),[90] anhwylderau treulio (megis wlserau gastrig),[91] anhwylderau cylchredol (megis pwysedd gwaed uchel cronig),[92] anhwylderau gwaed a metaboledd (megis anaemia),[93] anhwylderau'r llwybr urogenital (megis neffritis),[94] anhwylderau croen (megis llid o'r nodau lymff),[95] anhwylderau plentyndod (megis y frech goch),[96] anhwylderau iechyd benywod (megis salwch bore),[97] ac anhwylderau llŷn (megis twymyn teiffoid).[98] Anadlu[golygu | golygu cod]Addysgodd Usui dechneg o'r enw Joshin Kokyū-hō (女神呼吸法), sy'n golygu "y dull o anadlu er mwyn glanhau'r ysbryd" yn fras, ond mae'n cyfieithu'n llythrennol fel "Dull Anadlu Daioni".[74] Perfformir Joshin Kokyū-hō gan eistedd yn syth, yn alinio'r cefn, ac yn anadlu'n araf trwy'r trwyn. Wrth i'r therapydd fewnanadlu, mae hefyd yn anadlu'r egni Reiki i mewn trwy siacra'r corun er mwyn puro'r corff a'i wneud yn addas ar gyfer llif y Reiki. Wrth wneud y dechneg hon, anadlir y Reiki i mewn i'r tanden (stumog).[74] Tri Philer Reiki[golygu | golygu cod]Yn ogystal â'r pum egwyddor Reiki, seliwyd Usui ei system ar dri arfer arall; Gasshō, Reiji-hō, a Chiryō.[99] Gasshō[golygu | golygu cod]Cyflwr myfyriol lle ymunir y dwylo â'i gilydd yw gasshō (合掌 yn Japaneg, "dwylo'n dod at ei gilydd"). Ymarferwyd gasshō ar ddechrau bob cyfarfod Reiki Usui. Un ffordd o wneud gasshō yw canolbwyntio ar y padiau lle bo'r ddau fys canol yn cwrdd.[99] Reiji-hō[golygu | golygu cod]Dull o gysylltu â'r pŵer Reiki wrth ei ofyn i lifo drwy'r therapydd dair gwaith yw reiji-hō (霊示法 yn Japaneg, "dull arwydd o'r pŵer Reiki"), ac fe'i rhennir i mewn i dair rhan fel arfer. Y rhan gyntaf yw gofyn i'r pŵer Reiki lifo drwy'r therapydd. Bydd yn dod i mewn trwy naill ai siacra'r corun (gan fod hwn yw'r esgyniad uchaf), siacra'r galon (gan fod hwn yw'r lle o gariad pur Reiki), neu'r dwylo (oherwydd adiwniwyd y dwylo gyda symbolau penodol). Gall myfyriwr yr Ail Radd ddefnyddio'r trydydd symbol a'i fantra i gysylltu â'r Reiki ynghyd â'r symbol cyntaf; anfonir y trydydd symbol yn gyntaf a selio gyda'r symbol cyntaf.[100] Yr ail ran yw gweddïo am wellhad o'r person os yw'n iacháu anhwylder penodol, neu am iechyd cyffredinol os yw'r person yn iawn.[100] Y drydedd ran yw codi'r dwylo, gyda'r cledrau yn wynebu'i gilydd, i'r trydydd llygad (y lle rhwng y ddwy ael), a gofyn i'r pŵer Reiki dywys eich dwylo i lefydd sydd angen yr egni.[100] Chiryō[golygu | golygu cod]Wrth wneud chiryō (治療 yn Japaneg, "triniaeth (feddygol)"), mae'n rhaid i'r therapydd osod y llaw gref ar siacra'r corun ac aros am hibiki (響き, "adborth") ar ffurf symbyliad neu ysbrydoliaeth, ac mae'r dwylo yn dilyn y hibiki. Yn ystod chiryō, mae'r therapydd yn rhoi rhyddid llwyr i'r dwylo, gan gyffwrdd â rhannau'r corff poenus nes bod dim niwed neu nes symudai'r dwylo ymlaen i le arall.[101] Ymchwil, adolygu critigol, ac ymryson[golygu | golygu cod]Darpariaeth gyda GIG[golygu | golygu cod]Darperir therapïau cyflenwol ar y Gwasanaeth Iechyd Gwladol cymorth i gleifion drwy ddefnyddio adweitheg, Reiki/gwella, aromatherapi, a thechnegau anadlu ac ymlacio. Darperir y rhain hyn yng Nghanolfan Ganser Felindre (Saesneg: Velindre Cancer Centre). Yn ôl ei gwefan, "Cafodd y triniaethau hynod o ymlaciol a chefnogol hyn eu haddasu gan ein therapyddion sydd wedi'u hyfforddi'n glinigol i ystyried anghenion penodol ein cleifion".[102] Yn y Ganolfan, mae therapyddion cyflenwol yn gweithio ochr yn ochr â gweithwyr gofal iechyd eraill i liniaru pryder, poen, sgil-effeithiau a symptomau.[102] Mae'r Ganolfan hefyd yn dweud, "Mae'r therapïau hyn yn helpu pobl sydd angen cymorth ychwanegol er mwyn lliniaru pryderon corfforol, seicolegol neu ysbrydol sy'n effeithio ar eu lles ac ansawdd eu bywydau".[102] Ymchwil gwyddonol[golygu | golygu cod]Nid oes sail bioffisegol neu ddamcaniaethol a wyddys amdanynt gan Reiki.[4][103] Darganfuwyd mewn astudiaethau trwyadl a systematig o brofion clinigol ar hap a gynhaliwyd yn 2008 fod y data yn annigonol i allu dangos effeithiolrwydd Reiki fel triniaeth ar gyfer unrhyw gyflwr.[4] Profwyd naw astudiaeth; defnyddiwyd sgôr Jadad i brofi ansawdd, gan ystyried yr anhawster o ddallu ymarferwyr. Ni chynhwyswyd astudiaethau an-hap. Nid oedd y fethodoleg yn gallu rheoli effeithiau plasebo ac roedd llawer o'r astudiaethau dioddef o "diffygion gyda'r fethodoleg megis maint bychan y sampl, cynllun astudio annigonol ac adrodd gwael."[4] Oherwydd bod y fath dreialon yn dangos effeithiau triniaeth gorliwiol, nid oes digon o dystiolaeth i ddangos fod Reiki yn effeithiol fel therapi unig ar gyfer unrhyw gyflwr meddygol, neu fod ganddo unrhyw fuddion a ni cheir gyda'r effaith blasebo.[4][104] Mae treialon plasebo ar gyfer Reiki yn gymhleth gan ei fod yn anodd creu effaith blasebo realistig.[105] Darganfuwyd adolygiad a gynhaliwyd yn 2009 fod "y cyfyngiadau o adrodd a methodoleg o astudiaethau cyfredol yn atal casgliad terfynol ynghylch ei effeithiolrwydd."[106] Diogelwch ac effeithiolrwydd[golygu | golygu cod]
Mae pryderon ynghylch diogelwch Reiki yn debyg i feddygaeth amgen eraill. Mae meddygon a gweithwyr gofal iechyd perthynol yn credu efallai bydd cleifion yn osgoi triniaethau sefydledig a gwyddonol o blaid meddygaeth amgen.[107] Mae'n gyffredin i ymarferwyr Reiki annog eu cleifion ymweld â meddyg ar gyfer cyflyrau difrifol, gan ddweud y gellid defnyddio Reiki ynghyd â meddygaeth gonfensiynol.[108] Ni ddarganfuwyd treialon clinigol i fod ag unrhyw ôl-effeithiau gwrthwynebus.[4] Mae William T. Jarvis, Ph.D., o The National Council Against Health Fraud, yn awgrymu fod unrhyw effaith glinigol a geir wrth ddefnyddio Reiki yn ganlyniadau o awgrymu.[109] Dadleuon mewnol[golygu | golygu cod]Oherwydd y ffyrdd dysgu amrywiol, bu dadleuon rhwng grwpiau, athrawon, ac ymarferwyr gwahanol, megis natur yr egni ei hun, tâl a godir am gyrsiau a thriniaeth, dulliau hyfforddi, cyfrinachedd o'r symbolau, a dulliau adiwnio.[110][111] Wedi i Takata farw, tan ganol y 1990au, roedd datganiadau cystadleuydd ar gyfer y teitl o "Uwchfeistr" Reiki. Sut bynnag, anweddodd y datganiad wrth i bobl ddarganfod mai Takata ei hun a greodd y term.[112] Pryderon yr Eglwys Gatholig[golygu | golygu cod]Ym mis Mawrth 2009, cyhoeddodd y Committee on Doctrine of the United States Conference of Catholic Bishops archddyfarniad (o'r enw Guidelines for Evaluating Reiki as an Alternative Therapy)[113] gan rwystro ymarfer Reiki gan Babyddion a ddefnyddir o fewn rhai canolfannau encil ac ysbytai Catholig. Dywedodd diwedd yr archddyfarniad, "gan nad yw therapi Reiki yn gydnaws â naill ai ddysgeidiaeth Gristnogol neu dystiolaeth wyddonol, fe fyddai'n amhriodol i sefydliadau Catholig, megis canolfannau iechyd Catholig a chanolfannau encil, neu bersonau sy'n actio ar ran yr Eglwys Gatholig, megis caplaniaid Catholig, hyrwyddo neu ddarparu cefnogaeth ar gyfer triniaeth Reiki." Gweler hefyd[golygu | golygu cod]ffynonellau[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
Dolenni allanol[golygu | golygu cod]
|
