Соумь
Соумьска Димократїꙗ | |
стольнъ градъ | Хєлсинки |
дрьжавьнъ ѩꙁꙑкъ | Соумьскъ и свєньскъ |
самостоꙗтѣль |
1917 |
въходъ Є҃С съставъ | Їаноуарїꙗ 1 дьнь · 1995 лѣто |
пространиѥ | |
- вьсѩ | 338 424 х҃м² |
- водꙑ (%) | 10 |
въсєлѥниѥ | 5 359 538 |
Соу́мь и соумьскꙑ Suomi · свєньскꙑ Finland · єпїсимьно имѧ Соу́мьска Димократїꙗ и соумьскꙑ Suomen tasavalta · свєньскꙑ Republiken Finland · Єѵрѡпꙑ сѣвєра дрьжава ѥстъ ⁙ Стольнъ градъ Хєлсинки ѥстъ ⁙ Соуми людии 5 219 732 обитаѥтъ ⁙ Дрьжавьна ѩꙁꙑка Соуми свєньскъ и соумьскъ ѥстє
єтѷмологїꙗ
[исправлѥниѥ | исправлѥниѥ источьна обраꙁа]Словѣньско имѧ ⁖ Соумь ⁖ словєсє ⁖ Suomi ⁖ прѣложєниѥ ѥстъ[1] ижє напрьва І҃В вѣцѣ Новоградьсцѣ лѣтописи сѧ авило ⁙ Имєнє раꙁнꙑ тлъкованиꙗ могѫтъ бꙑти · нъ иꙁ ихъжє ѥдьна общє приѩта нѣстъ ⁙ Свєньско имѧ жє иꙁ скандинавьскъ скаꙁании ѩто ѥстъ ижє І҃Г вѣцѣ сътворѥнꙑ бѣ
їсторїꙗ
[исправлѥниѥ | исправлѥниѥ источьна обраꙁа]Мєждоу І҃В и І҃Г вѣкома Свєньско соумьскꙑ ꙁємлѩ подъ своѭ власть привѣдє ⁙ Того дѣл҄ьма три крьстова похода сътворѥно бѣ[2] ⁙ 1595 лѣта Соумьско Вєлико Воѥводьство Свєньска Кралѥвьства съставѣ оглашєно бѣ · отъ сѥго врѣмєнє свєньскомь ѩꙁꙑкомь глаголѭщь людии число странѣ вєлико стало бѣ и онъжє до срѣдинꙑ І҃Ѳ вѣка ꙗко ѥдинъ єпїсимьнъ и дѣльнъ сѧ авлꙗашє
1809 лѣта слѣдьствиѥмь воинꙑ мєждоу Рѡсїѩ и Свєньскомь Соумьска ꙁємлꙗ Рѡсїискꙑ їмпєрїѩ съставъ въшла ꙗко Соумьско Вєлико Кънѧжьство[3] съ вєликоѭ аѵтономїѥѭ
1917 лѣта послѣди Октѡврїиска народьна въстаниꙗ Рѡсїи Соумь стала ѥстъ самостоꙗтѣл҄ьна дрьжава ижє 4 дьнꙗ дєкємврїꙗ оглашєна бѣ и 18 дьнꙗ дєкємврїꙗ правитєльствомь РС҃ССД приꙁнана бѣ[4] ⁙ Поꙁдѣ Гражданьска воина почѧта ⁙ Ѥдьна чѧстъ чрьвоноѭ ꙁъвана бѣ и подъ властиѭ Съвѣта народьнъ прѣдъставитєлъ дрьжала сѧ съ помощиѭ Съвѣтьскꙑ Рѡсїѩ ⁙ Ина жє чѧстъ бѣлоѭ ꙁъвана бѣ и ѥѩ жє воиско Храньнꙑ отърѧдꙑ бѣ и єпїсимьно они жє подъ властиѭ Соумьска правитєл҄ьства бѣ · имъжє отъ Нѣмьць помощь дана бѣ ⁙ Чрьвонꙑ побѣждєнꙑ бѣ · и послѣди жє Соумь съ РС҃ССД и поꙁдѣ СС҃ДС воинꙑ имаашє ⁙ Иꙁ ихъжє наибол҄ьша Ꙁимьнꙗ воина 1939 лѣта бѣ ⁙ Ѥѩ слѣдьствиѥмь СС҃ДС Вꙑборгъ и нѣции инꙑ ꙁємлѩ отъ Соуми отъѩшє
Въторѣ свѣтьнѣ воинѣ Соумь напрьва ꙗко Нѣмьць съвѫꙁьникъ сѧ авила · нъ 1944 лѣта мирьно съглашєниѥ сътворѥно бѣ и послѣди прѣкꙑ Нѣмьць воѥвати стала бѣ
1995 лѣта Соумь въшла въ съставъ Єѵрѡпьска съвѫꙁа бѣ
гєѡграфїꙗ
[исправлѥниѥ | исправлѥниѥ источьна обраꙁа]Соумь сѣвєровъстоцѣ Єѵрѡпꙑ положєна ѥстъ ⁙ Югоꙁападьна дрьжавꙑ чѧстъ брѣꙃѣ Балтьска морꙗ ѥстъ с Соумьскомь ꙁаливомь юꙃѣ и Ботничьскомь ꙁаливомь ꙁападѣ ⁙ Сѣвєроꙁападѣ Сомь границѧ съ Свєньскомь · сѣвєрѣ жє съ Норєꙃѥмь и въстоцѣ жє съ Рѡсїѥѭ иматъ
Бол҄ьша чѧстъ Соуми равнинѣ положєна ѥстъ · нъ сѣвєрє нѣции горꙑ вꙑсиѭ болѥ 1000 мєтръ могѫтъ бꙑти
Соуми ѥꙁєръ вєлико число ѥстъ · того жє дєл҄ьма дрьжава ꙁъвана ⁖ Страноѭ тꙑсѫщи ѥꙁєръ ⁖ ѥстъ ⁙ Наибол҄ьшє ѥꙁєро Саима ѥстъ · оно жє Саимьскоѭ дїѡрѷѯомь съ Соумьскомь ꙁаливомь съѥдьнѥно ѥстъ
Соуми чѧсти
[исправлѥниѥ | исправлѥниѥ источьна обраꙁа]Соумь на дєвѧть на дєсѧти областии и соумьскꙑ maakunnat · свєньскꙑ landskap · дѣлѥна ѥстъ ⁙ Областии малꙑ съставьнꙑ чѧсти гради (соумьскꙑ kaupunki/свєньскꙑ stad) и обьщинꙑ (соумьскꙑ kunta/свєньскꙑ kommun) сѫтъ и обьщинъ жє число оумалꙗѥтъ сѧ по истєщєнии послѣдьн҄ь лѣтъ бо нѣции съѥдьнѥнꙑ сѫтъ ⁙ Вєлицѣхъ градѣхъ такождє градьскꙑ чѧсти (соумьскꙑ kaupunginosa/свєньскꙑ stadsdel) могѫтъ бꙑти
въсєлѥниѥ
[исправлѥниѥ | исправлѥниѥ источьна обраꙁа]наибол҄ьшє гради
[исправлѥниѥ | исправлѥниѥ источьна обраꙁа]дъва дєсѧти наибол҄ии соумьскъ градъ · вѣсти 2009 лѣта | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
чс҃л | гради | градьска съкоплѥниꙗ въсєлѥниѥ | града въсєлѥниѥ | |||||||
1 | Вєликъ Хєлсинки | 1 071 599 | 579 016 | |||||||
2 | Тампєрє | 292 288 | 209 748 | |||||||
3 | Трьгъ | 246 312 | 175 422 | |||||||
4 | Ооулоу | 171 345 | 137 370 | |||||||
5 | Лахти | 112 187 | 100 444 | |||||||
6 | Ювѣскѷлѣ | 105 760 | 128 114 | |||||||
7 | Пори | 93 220 | 76 562 | |||||||
8 | Коуопио | 79 750 | 91 845 | |||||||
9 | Вааса | 62 106 | 58 607 | |||||||
10 | Котка | 53,206 | 54,781 | |||||||
11 | Лапєѥнранта | 53 011 | 70 210 | |||||||
12 | Иоѥнсоу | 52 493 | 72 167 | |||||||
13 | Кооувола | 50 667 | 88 396 | |||||||
14 | Хѷвинкѣꙗ | 47 032 | 45 120 | |||||||
15 | Рованиѥми | 46 443 | 59 274 | |||||||
16 | Хѣмєѥнлинна | 46 112 | 66 257 | |||||||
17 | Сєинѣиоки | 41 213 | 56 578 | |||||||
18 | Порвоо | 35 652 | 48 403 | |||||||
19 | Миккєли | 35 573 | 48 654 | |||||||
20 | Раоума | 34 722 | 39 691 | |||||||
Кладѧꙃь : City population /Finland: Urban Areas |
кладѧꙃи
[исправлѥниѥ | исправлѥниѥ источьна обраꙁа]- ↑ Сумь // Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. 1969—1978.
- ↑ Sawyer and Sawyer: Medieval Scandinavia, p. 67. University of Minnesota Press, 1993
- ↑ Мейнандер Х. История Финляндии = Henrik Meinander. Finlands historia. Linjer, strukturer, vändpunkter / Пер. со швед. З. Линден. — М.: Издательство «Весь Мир», 2008. — 248 с. — (Национальная история). — 3000 экз. — ISBN 978-5-7777-0429-0.
- ↑ Постановление СНК РСФСР от 18.12.1917 О Финляндской Республике