پارێزگای گێغارکونیک

پارێزگای گێغارکونیک
دامەزران	٧ی تشرینی دووەمی ١٩٩٥
ناو بە زمانی فەرمی	Գեղարքունիքի մարզ
وڵات	ئەرمەنستان
پایتەخت	گاڤار
دابەشکاریی کارگێڕی	ئەرمەنستان
پۆتانی شوێن	٤٠°٢٥′٠″N ٤٥°١٢′٠″E
سەرۆک	Rafik Grigoryan
دانیشتووان	٢٣٥٬٠٧٥
زمانەکان	کوردیی باکووری
ڕووبەر	٥٬٣٤٩٫٠ کیلۆمەتر چوارگۆشە
کۆدی پۆستە	1201–1626
وێبگە	http://gegharkunik.mtad.am/
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

پارێزگای گێغارکونیک (بە ئەرمەنی: Գեղարքունիք) پارێزگایەکی (مارز)ی ئەرمینیایە. پایتەخت و گەورەترین شارەکەی گاڤار. پارێزگای گێغارکونیک دەکەوێتە بەشی ڕۆژھەڵاتی ئەرمینیا و ھاوسنوورە لەگەڵ ئازەربایجان. ئێکسکلایڤی ئارتسڤاشن لەخۆدەگرێت کە لە جەنگی یەکەمی ناگۆرنۆ-قەرەباغەوە لەژێر داگیرکاری ئازەربایجاندایە. گەغارکونیک بە ڕووبەری ٥٣٤٨ کیلۆمەتر دووجا (٢٠٦٥ میل چوارگۆشە) گەورەترین پارێزگای ئەرمینیایە؛ بەڵام نزیکەی ٢٤٪ یان ١٢٧٨ کیلۆمەتر دووجا (٤٩٣ میل چوارگۆشە)ی خاکەکەی بە دەریاچەی سێڤان داپۆشراوە کە گەورەترین دەریاچەیە لە باشووری قەفقاز و شوێنێکی سەرەکی گەشتیاری ناوچەکەیە.

بەپێی سەرژمێری فەرمی ساڵی ٢٠١١، ژمارەی دانیشتووانی گەغارکونیک ٢٣٥٠٧٥ کەسە (١١٩١٨٠ پیاو و ١١٥٨٩٥ ژن)، کە نزیکەی ٧٫٨٪ی تەواوی دانیشتووانی ئەرمینیا پێکدەھێنێت

کشتوکاڵ

ئابووری پارێزگای گێغارکونیک ئاراستەیەکی زۆری کشتوکاڵی ھەیە، لەوانە کشتوکاڵ و بەخێوکردنی ئاژەڵ. پشکی ١٨٪ی لە کۆی بەرھەمی کشتوکاڵی ساڵانەی ئەرمینیا ھەیە. نزیکەی ٦٥٪ (٣٤٨٧ کیلۆمەتر دووجا) لە کۆی ڕووبەری پارێزگاکە زەوی کشتوکاڵییە، لەو ژمارەیەش ٢٧٫٣٪ (٩٥١٫٥ کیلۆمەتر دووجا) زەوییە کشتوکاڵییەکانن. نزیکەی ٦٠ ھەزار کێڵگە لە گێغارکونیک لەلایەن کەرتی تایبەتەوە بەڕێوەدەبرێن. بەرھەمی سەرەکی بریتین لە پەتاتە و دانەوێڵە.

ھەروەھا ماسیگرتن و بەخێوکردنی ماسی لە پارێزگاکەدا باڵادەستە. لەم دواییانەدا ھەنگەوانی گەشەیەکی بەرچاوی بەخۆیەوە بینیوە.

کەسایتییەکانی پارێزگای گێغارکونیک

• ئیڤان گێڤۆرکیان (١٩٠٧–١٩٨٩)، پزیشکی نەشتەرگەری و زانای سۆڤییەت-ئەرمەنی.
• فرونزە دۆڤلاتیان (١٩٢٧–١٩٩٧)، دەرھێنەری فیلم، ئەکتەر و سیناریۆنووس.