Krvno-testisna barijera
| Krvno–testisna barijera | |
|---|---|
 Klicin epitel testisa. 1: Bazna lamina 2: Spermatogonija 3: Spermatocit 1. reda 4: Spermatocit 2. reda 5: Spermatida 6: Zreli spermatozoid 7: Sertolijeva ćelija 8: Uski spoj (krvna testisna barijera) | |
| Detalji | |
| Prekurzor | Genitalna kvržica |
| Sistem | Muški reproduktivni sistem |
| Anatomska terminologija | |
Krvno–testisna barijera je fizička je pregreada između krvnih sudova i testisnih tubula životinjskih testisa. Naziv "krvna barijera" zbunjuje jer nije prepreka krv-organ u strogom smislu, već se formira između Sertolijevih ćelija sjemenične tubule i kao takva izolira daljnje razvijenije faze germ ćelija krvi. Ispraviji izraz je "Sertolijeva ćelijska barijera" (SCB).
Struktura
[uredi | uredi izvor]Zidovi sjemeničnih tubula obloženi su ćelijama primitivnog klicinog sloja i Sertolijevim ćelijama.[1] Pregrada je formirana od čvrstih spojnica, privezan spojevi i adherensna veza i Sertolijevih ćelija, koje su sustenkulske ćelije (potporne ćelije) seminifernih tubula i dijeli sjemeničku tubulu u bazni odjeljak (vanjska strana tubula, u kontaktu s krvlju i limfom) i adluminalni odjeljak (unutrašnja strana tubula, izolirana od krvi i limfe). Čvrste spojeve formiraju molekule međućelijske adhezije između ćelija koje su usidrene da djeluju na unutarćelijska vlakna. Za vizualizaciju aktinskih vlakana unutar sjemenih tubula.[2]
Funkcija
[uredi | uredi izvor]Prisustvo SCB omogućava Sertolijevim ćelijama da kontroliraju adluminalno okruženje u kojem se razvijaju klicine ćelije (spermatociti, spermatide i spermatozoidi) utičući na hemijski sastav luminalne tekućine.
Barijera također sprječava prolazak citotoksičnih sredstava (tijela ili tvari koje su otrovna u ćelijama seminifernih kanala.
Tekućina u lumenu sjemeničnih tubula prilično se razlikuje od plazme; ona sadrži vrlo malo proteina i glukoze, ali bogata je androgenima, estrogenima, kalijem, inozitolom i glutaminskom i asparaginskom kiselinom. Taj se sastav ispoljava kao krvno-testisna barijera.[1]
Barijera također štiti klicine ćelije iz krvnih sudova od štetnih agenasa, sprječava ulazak antigenih proizvoda sazrijevanja germ-ćelija u cirkulaciju i stvaranje autoimune reakcije, a može pomoći u uspostavljanju osmotskog gradijenta koji olakšava kretanje tekućine u lumenu cijevi.[1]
Steroidi mogu probiti ovu barijeru. Neki proteini prolaze iz Sertolijevih u Leydigove ćelije gdje djeluju na parakrini način.[1]
Klinički značaj
[uredi | uredi izvor]Autoimunski odgovor
[uredi | uredi izvor]Krvno-testinska barijera može se oštetiti traumom testisa (uključujući torziju ili udar), operacijom ili kao rezultat vazektomije. Kada se probije krvna-testinska barijera i sperma uđe u krvotok, imunski sistem uspostavlja autoimunu reakciju na spermu, jer nije tolerantan na jedinstvene antigene sperme koji su izraženi samo u ovim ćelijama.
Antispermska antitijela generirana iz imunskog sistema mogu se vezati za različita antigena mjesta na površini sperme u razvoju u testisima. Ako se vežu za glavu, spermatozoidi mogu biti manje sposobni oploditi jaje, a ako se vežu za rep, pokretljivost sperme može se smanjiti.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b c d Barrett KE, Barman SM, Boitano S, Brooks H (2012). Ganong's Review of Medical Physiology 24th Edition. McGraw-Hill Education. str. 419–20. ISBN 978-1-25-902753-6.
- ^ Sharma S, Hanukoglu A, Hanukoglu I (april 2018). "Localization of epithelial sodium channel (ENaC) and CFTR in the germinal epithelium of the testis, Sertoli cells, and spermatozoa". J. Mol. Histol. 49 (2): 195–208. doi:10.1007/s10735-018-9759-2. PMID 29453757.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Blood-testis barrier na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
- Overview at okstate.edu
- healthtestingcenters.com
