HL Цяльца
| Зорка | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Назіральныя даныя (Эпоха J2000.0) |
|||
| Адлегласць | 520 св. гадоў | ||
| Бачная зорная велічыня (V) | 14.56 | ||
| Сузор’е | Цялец | ||
| Астраметрыя | |||
| Уласны рух (μ) |
RA: 8.0 mas у год Dec: -21.8 mas у год |
||
| Характарыстыкі | |||
| Спектральны клас | K9 | ||
| Пераменнасць | T Цяльца | ||
| Фізічныя характарыстыкі | |||
| Узрост | 100 000 гадоў | ||
| Металічнасць | [M/H] = ? | ||
|
|||
HL Цяльца (лац.: HL Tauri) — зорка ў сузор'і Цяльца, якая знаходзіцца ў 520 светлавых гадах ад нас. Гэта аранжавая пераменная зорка класа K тыпу T Цяльца, што адносіцца да малекулярнага воблака Цяльца. У яе знойдзены протапланетны дыск і юпітэрападобная планета. Узрост зоркі складае каля 100 тысяч гадоў — яна знаходзіцца на раннім этапе зорнай эвалюцыі.
Протапланетны дыск
[правіць | правіць зыходнік]Протапланетны дыск, які верціцца вакол зоркі, вельмі масіўны і яркі, што робіць яго зручным аб’ектам для вывучэння. Брытанскія навукоўцы выявілі па эмісійным лініям, што ў дыску прысутнічаюць скопішчы ў выглядзе буйных скалістых аб’ектаў і згусткаў гарачага газу. Гэта дазволіла астраномам зрабіць выснову, што каля зоркі актыўна фарміруецца планетная сістэма. Далейшыя даследаванні паказалі наяўнасць як мінімум адной экзапланеты.
HL Цяльца b
[правіць | правіць зыходнік]Брытанскія астраномы з універсітэта Сэнт-Андруса ў Шатландыі адкрылі ў зоркі планету — HL Цяльца b. Па масе яна прыблізна ў 14 больш Юпітэра і круціцца вакол маці-зоркі на адлегласці, які перавышае арбіту Нептуна ў два разы. Прэцэдэнт выяўлення планеты каля зоркі, акружанай протапланетным дыскам, быў — у сістэме TW Гідры. Аднак унікальнасць дадзенай экзапланеты складаецца ў тым, што яе узрост не перавышае 2000 гадоў. Гэта самая маладая з вядомых на дадзены момант планет. Даследчыкі мяркуюць, што каля 1600 гадоў таму міма сістэмы HL Цяльца праляцела суседняя XZ Цяльца, таксама маладая пераменная зорка. Яе гравітацыйнае поле закранула протапланетны дыск, у выніку чаго пачалі больш актыўна ўтварацца згусткі з пылу і газу, што ў канчатковым выніку і прывяло да з’яўлення HL Цяльца b.
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Зноскі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Webb, Johnathan (6 November 2014). "Planet formation captured in photo". BBC News. Праверана 6 November 2014.
- ↑ Blue, Charles E. (6 November 2014). "Birth of Planets Revealed in Astonishing Detail in ALMA's 'Best Image Ever'" (Press release). National Radio Astronomy Observatory. Архівавана з арыгінала 12 кастрычніка 2016. Праверана 6 November 2014.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]
|
HL Цяльца на Вікісховішчы |
|---|
- BBC Russian.com
- ALMA запечатлела процесс формирования планет // сайт «Новости науки». (руск.)
- Астранамічная база дадзеных SIMBAD (англ.)