Язэп Ходзька

Язэп Ходзька
Касцеша
Дата нараджэння	6 снежня 1800(1800-12-06) ці 1800
Месца нараджэння	Крывічы, Вілейскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	21 лютага 1881(1881-02-21) ці 1881
Месца смерці	Тыфліс, Тыфліскі павет, Тыфліская губерня[d], Расійская імперыя
Бацька	Ян Ходзька
Альма-матар	Віленскі ўніверсітэт
Грамадзянства	Расійская імперыя
Прыналежнасць	Расійская імперыя
Званне	генерал-лейтэнант
Бітвы/войны	Каўказская вайна Крымская вайна
Узнагароды і званні	Канстанцінаўскі медаль
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Юзаф Ходзька, у беларускай традыцыі Язэп Ходзька, у расійскай Іосіф Іванавіч Ходзька (6 снежня 1800, м. Крывічы, Вілейскі павет, Віленская губерня, цяпер Мядзельскі раён Мінскай вобл. — 21 лютага 1881, Тыфліс, цяпер Тбілісі) — геадэзіст, географ.

Паштовая марка Беларусі

Сын Яна Ходзькі. Вучыўся ў Віленскай універсітэцкай гімназіі і на фізіка-матэматычным факультэце Віленскага ўніверсітэта, які скончыў у 1821 годзе. Па рэкамендацыі прафесара ўніверсітэта Яна Снядэцкага залічаны ў Корпус ваенных тапографаў. Праводзіў трыянгуляцыйныя работы на захадзе Латвіі, у Літве, у Гродзенскай і Мінскай губернях. Лідары паўстання 1830—1831 гадоў меркавалі прызначыць Юзафа Ходзьку камендантам Вільні. Даведаўшыся пра гэта, расійскія ўлады 15.3.1831 года затрымалі Ходзьку і накіравалі на правядзенне тапаграфічных работ на Дунаі і Басфоры. Склаў ваенны агляд румынскіх княстваў Малдавіі і Валахіі. У 1839 годзе накіраваны служыць на Каўказ. У 1845 годзе распачаў Закаўказскую трыянгуляцыю, якая была скончана ў 1853 годзе. У 1869 годзе Рускае геаграфічнае таварыства ўзнагародзіла яго вялікім Канстанцінаўскім медалём.

Літаратура

• Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
• Грыцкевіч В. П., Мархель У. І. Пан Ян са Свіслачы з сынамі // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мядзельскага р-на. Мн., 1998;
• Жизнь и деятельность геодезиста и географа генерал-лейтенанта Иосифа Ивановича Ходзько, 1800—1881 // Материалы Международной научной конференции, 21 декабря 2000 г. — Мн., 2001.