Маргрэта II

	Маргрэта II; Margrethe II
Каралева
	Каралева Маргрэта II (2012)
Каралева Даніі
	14 студзеня 1972 — цяперашні час
Рэгент	Прэм’ер-міністры Енс Ота Краг; Анкер Ёргенсэн; Поўль Гартлінг; Поўль Шлютэр; Поўль Нюруп Расмусэн; Андэрс Фог Расмусэн; Лярс Лэке Расмусэн; Гэльле Торнінг-Шміт
Папярэднік	Фрэдэрык IX
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні	Маргрэта Александрына Доргільдур Інгрыд
Нарадзілася	16 красавіка 1940[…] (84 гады), Амаліенборг, Капэнгаген, Данія;
Нашчадкі	Фрэдэрык; Ёахім;
Каралеўскі дом	Глюксбургі
Каралеўскі дэвіз	Божая дапамога, любоў народа, сіла Даніі
Муж	прынц Генрык (1967—2018)
Бацька	Фрэдэрык IX
Маці	Інгрыд Швэдзкая
Узнагароды	Nersornaat in gold[d] (21 чэрвеня 1989) Ганаровы рамесьнік[d] (1980) сябра Таварыства антыкварыяту[d] The Native Danish Language Award[d] (1989) H.C. Andersen Award[d] (2004) Nordic Language Prize[d] (2022) King Gustaf VI Adolf's 85 year anniversary commemorative medal[d] (1967)
Подпіс

Яемосьць карале́ва Маргрэ́та II (па-дацку: Margrethe II‎, па-фарэрску: Margreta 2., па-грэнлядзку: Margrethe II), поўнае імя Маргрэта Александрына Доргільдур Інгрыд (дац. Margrethe Alexandrine Þórhildur Ingrid‎; нар. 16 красавіка 1940, Амаліенборг, Капэнгаген) — каралева Даніі з 14 студзеня 1972. Паходзіць з каралеўскага роду Глюксбургаў. Дачка караля Фрэдэрыка IX і Інгрыд Швэдзкай; першая жанчына на дацкім стальцы пасьля Маргрэты I, каралевы Скандынавіі ў 1375–1412 пад час Кальмарскай уніі.

Жыцьцяпіс

Маладыя гады

Прынцэса Маргрэта была першым дзіцем кронпрынца і кронпрынцэсы пры каралі Крыстыяне X. Была ахрышчаная 14 траўня ў царкве Гольмэну ў Капэнгагене. Імя Маргрэта атрымала ў гонар бабулі па кудзелі, крон-прынцэсы Маргрэты Швэдзкай; Александрына — у гонар бабулі па мячы, каралевы Александрыны; Інгрыд — у гонар маці. Паколькі ейны дзядзуля па мячы быў таксама каралём Ісьляндыі, яна атрымала яшчэ ісьляндзкае імя Доргільдур.

20 красавіка 1947 па сьмерці Крыстыяна X на сталец узышоў ейны бацька Фрэдэрык IX. Неўзабаве пачаўся працэс зьмяненьня канстытуцыі, бо ў той час займаць сталец мелі права толькі мужчыны. Маргрэта мела толькі дзьве малодшыя сястры, таму пасьля бацькі сталец перайшоў бы да ейнага дзядзькі Кнуда. У 1953 новы закон пра пераемнасьць быў праведзены праз рэфэрэндум і дазволіў жанчынам спадкаваць сталец у тым выпадку, калі яны ня маюць братоў.

У 1959 року Маргрэта скончыла прыватную школу ў Капэнгагене, навучалася ў коледжы ў Ангельшчыне, Оргускім унівэрсытэце, Сарбоне, Лёнданскай школе эканомікі.

10 чэрвеня 1967 выйшла за францускага дыплямата Анры дэ Лябора дэ Манпэзата (памёр у 2018). Зь ім мелі сыноў Фрэдэрыка і Ёахіма.

Караляваньне

14 студзеня 1972 року кароль Фрэдэрык IX сканаў ад хваробы, і наступнага дня Маргрэта была абвешчаная каралевай у 31-гадовым веку. Яна адмовілася ад усіх папярэдніх каралеўскіх тытулаў, акрамя каралевы Даніі, таму ейны тытул гучыць Божаю ласкай каралева Даніі (дац. Margrethe den Anden, af Guds Nåde Danmarks Dronning‎). Яна абрала сабе дэвіз Божая дапамога, любоў народа, сіла Даніі.

Асноўныя абавязкі каралевы — прадстаўленьне каралеўства за мяжой і яднаньне нацыі. Яна прымае замежных амбасадараў і ўручае тытулы і мэдалі. Як нявыбарная прадстаўніца ўлады, не ўваходзіць у склад партыяў і не выказвае палітычных поглядаў. Хоць мае права галасаваць, пераважае ўстрымлівацца, каб не выказваць палітычных сымпатыяў.

Пасьля фармаваньня ўраду каралева фармальна яго зацьвярджае. Яна зьяўляецца старшынёй ураду і кіруе на паседжаньнях Дзяржаўнай рады Даніі, дзе адбываецца падпісаньне прынятых парлямэнтам законаў. На практыцы амаль усе паўнамоцтвы каралевы выконвае ўрад.

Тытулы і ўзнагароды

Каралева Маргрэта II — 1188-я рыцар ордэна Залатога руна Гішпаніі, і ўсяго толькі 7-я лэдзі ордэна Падвязкі. Традыцыйна прадстаўнік дацкай каралеўскай сям’і мае пасаду ганаровага камандзіра Каралеўскага палка прынцэсы Ўэйлзкай у Вялікабрытаніі.

Крыніцы

^ ^а ^б ^в ^г ^д ^е Маргрете II // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
^ ^а ^б ^в Margrethe II // Kunstindeks Danmark (дац.)
^ ^а ^б ^в Margrethe II // RKDartists (нід.)

Вонкавыя спасылкі

Яемосьць каралева Маргрэта II (дацк.) на бачыне каралеўскай сям’і

[_fd73f8685024764a-1] а ^б ^в ^г ^д ^е Маргрете II // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.

[_cbcf3bc7408e34f4-2] а ^б ^в Margrethe II // Kunstindeks Danmark (дац.)

[_7b328a94b7451c82-3] а ^б ^в Margrethe II // RKDartists (нід.)

[1]

[2]

[3]

п а р Каралі Даніі
Першыя манархі 916—1412	Кнуд I Гардэкнуд Горм Стары Гаральд I Сінязубы Свэн I Вілабароды Гаральд II Кнуд Вялікі Гардэкнуд Магнус I Свэн II Эстрыдсан Гаральд III Кнуд IV Сьвяты Оляф I Эрык I Добры Нільс Эрык II Памятлівы Эрык III Добры Свэн III Гратэ й Кнуд V Вальдэмар I Вялікі Кнуд VI Вальдэмар II Пераможца Эрык IV Абэль Крыстафэр I Эрык V Кліпінг Эрык VI Мэнвэд Крыстафэр II Эрыксан Вальдэмар III Крыстафэр II Эрыксан міжкаралеўства Вальдэмар IV Атэрдаг Оляф Гокансан Маргрэта I	Сымбаль каралеўства Даніі
Пфальц-Нэўмаркты 1412—1448	Эрык Памяранскі Крыстафэр Баварскі
Альдэнбургі 1448—1863	Крыстыян I Ганс Крыстыян II Фрэдэрык I Крыстыян III Фрэдэрык II Крыстыян IV Фрэдэрык III Крыстыян V Фрэдэрык IV Крыстыян VI Фрэдэрык V Крыстыян VII Фрэдэрык VI Крыстыян VIII Фрэдэрык VII
Глюксбургі з 1863	Крыстыян IX Фрэдэрык VIII Крыстыян X Фрэдэрык IX Маргрэта II
— таксама манарх Нарвэгіі; * — таксама манарх Швэцыі; * — таксама манарх Ангельшчыны; * — таксама манарх Ісьляндыі

Нарматыўны кантроль
Міжнародныя	FAST МІСН VIAF WorldCat
Нацыянальныя	Нарвэгія Францыя Зьвесткі НБФ Нямеччына Італія ЗША Швэцыя Чэхія Нідэрлянды Польшча
Артысты	KulturNav Артысты RKD Te Papa (Новая Зэляндыя) ULAN
Іншыя	НУАД SNAC IdRef