Pransya
An Pransya (sa Ingles: France) sarong nacion sa Europa.
| Republikang Pranses République Française
| |
|---|---|
 Bandera
 Coat of arms
| |
Motto: Liberté, Égalité, Fraternité "Katalingkasan, Pagkaparantay, Pagkamagturugang" | |
Kanta: "La Marseillaise" | |
 Lokasyon kan Metropolitanong Pransya (mala'tom na berde) – in kontinente kan Europa (malungsi na berde & maitim na kulay-abo) | |
 Mga kinasasakupan kan Republikang Pranses sa kina'ban | |
| Kapitolyo | Paris |
| Pinakadakulangsyudad | capital |
| Opisyal na mga tataramon | Tataramon na Pranses |
| Demonym | Pranses |
| Gobyerno | Semi-presidential unitary republic |
• Pangulo | Emmanuel Macron |
| Michel Barnier | |
| Pormasyon | |
| 486 (Pinag-isa ni Clovis) | |
| Agosto 843 (Kasunduan ng Verdun) | |
| 1958 (Ikalimang Republika) | |
• Sumapi sa Unyong Europeo | 25 Marso 1957 |
| Area | |
• Total[1] | 640,679 km2 (247,368 sq mi) (ika-43) |
| 551,695 km2 (213,011 sq mi) (ika-50) | |
| 543,965 km2 (210,026 sq mi) (ika-50) | |
| Populasyon | |
| (1 Enero 2007 estimate) | |
• Kabuuhan[1] | 64,102,140[5] (ika-20) |
| 61,538,322[4] (ika-20) | |
• Densidad[6] | 113/km2 (292.7/sq mi) (ika-89) |
| GDP (PPP) | 2006 tantya |
• Kabuuhan | US $1.871 trillion (ika-7) |
• Per capita | US $30,100 (ika-20) |
| GDP (nominal) | 2006 tantya |
• Kabuuhan | US $2.232 trilyon (ika-6) |
• Per capita | US $35,404 (ika-18) |
| Gini (2008) | 32.7 medium |
| HDI (2013) | 0.893 very high · ika-20 |
| Currency | Euro[7], CFP Franc[8] (EUR, XPF) |
| Sona nin Oras | CET[6] (UTC+1) |
• Tig-init (DST) | CEST[6] (UTC+2) |
| Nagmamaneho sa | kanan |
| Kodang pan-apod | +33 |
| Internet TLD | .fr[9] |
Etimolohiya asin pagsambit
baguhonAn ngaran na France gikan sa Latin Francia o "nasyon kan mga Franks". An Modernong Pransya, igwa man nanggad nin ngaran na Francia sa Italyano asin Español, dangan Frankreich man sa Aleman, Frankrijk sa Dutch asin Frankrike sa Swedish. An boot sabihon kan gabos na ini "Daga/teritoryo kan mga Franks".[10]
Igwa nin manlain-lain na teorya kun sain nag gikan an ngaran na Frank. Hali naman kina Edward Gibbon asin Jacob Grimm, an ngaran na Franks pinagkokonektar sa tataramon na frank(free) sa Ingles. Pinagsuhestyon na an boot sabihon kan "free", pinag-adaptar huli ta makalihis kan pananakop kan Gaul, mga Franks sana an talingkas sa pagkakaigwa nin buwis. [11]An saro pang teorya, na ini daa pinag-guno sa Proto-Germanic na tataramon na *frankon, na an boot sabihon javelin o lanseta huli ta an pinagpapandaklag man na patok kan mga Franks midbid sa apod na francisca.[12] Alagad, pinagsasabi man na an mga armas na ini nagkaigwa nin siring na ngaran huli ta ini ginagamit kan mga Franks. Bako an kabaliktadan.[13]
Sa Ingles, an 'France' sinasambit man bilang /fræns/ FRANSS sa Amerikanong Ingles dangan /frɑːns/ FRAHNSS o /fræns/ FRANSS sa Ingles Briton. An pagsambit na igwa nin /ɑː/ nakukulong sa mga gawi nin pagtaram na igwa nin "trap-bath split" halimbawa an Received Pronounciation, dawa pa ini madadangog man sa ibang mga dialekto arog kan Cardiff English, na an /frɑːns/ igwang talingkas na baryasyon sa /fræns/.[14][15]
Toltolan
baguhon- ↑ 1.0 1.1 Whole territory of the French Republic, including all the overseas departments and territories, but excluding the French territory of Terre Adélie in Antarctica where sovereignty is suspended since the signing of the Antarctic Treaty in 1959.
- ↑ French National Geographic Institute data.
- ↑ French Land Register data, which exclude lakes, ponds and glaciers larger than 1 km² (0.386 sq mi or 247 acres) as well as the estuaries of rivers.
- ↑ Lua error in Module:In_lang at line 41: attempt to call local 'name_from_tag' (a nil value). INSEE, Pamahalaan ng Pransiya. "Tableau 2 - Répartition de la population totale par groupe d'âges, France métropolitaine". Retrieved 2007-04-01.
- ↑ Lua error in Module:In_lang at line 41: attempt to call local 'name_from_tag' (a nil value). INSEE, Government of France. "Bilan démographique 2006 : un excédent naturel record". Retrieved 2007-04-01.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Metropolitan France only.
- ↑ Sa buong Republikang Pranses maliban sa mga teritoryo sa ibayong dagat sa Karagatang Pasipiko.
- ↑ Sa mga teritoryo ng Pransiya sa ibayong dagat sa Karagatang Pasipiko lamang.
- ↑ In addition to .fr, several other Internet TLDs are used in French overseas départements and territories: .re, .mq, .gp, .tf, .nc, .pf, .wf, .pm, .gf and .yt. France also uses .eu, shared with other members of the European Union.
- ↑ Perry, Walter Copland (1857). The Franks, from Their First Appearance in History to the Death of King Pepin. London: Longman, Brown, Green, Longmans, and Roberts.
- ↑ Michel Rouche (1987). "The Early Middle Ages in the West". In Paul Veyne (ed.). A History of Private Life: From Pagan Rome to Byzantium. Belknap Press. p. 425. ISBN 978-0-674-39974-7. OCLC 59830199
- ↑ Tarassuk, Leonid; Blair, Claude (1982). The Complete Encyclopedia of Arms and Weapons: the most comprehensive reference work ever published on arms and armor from prehistoric times to the present with over 1,250 illustrations
- ↑ Etymologiarum sive originum, libri XVIII
- ↑ Wells, John C. (2008). Longman Pronunciation Dictionary (3rd ed.). Longman. ISBN 978-1-4058-8118-0.
- ↑ Collins, Beverley; Mees, Inger M. (1990). "The Phonetics of Cardiff English". In Coupland, Nikolas; Thomas, Alan Richard (eds.).Multilingual Matters Ltd. p. 96. ISBN 1-85359-032-0.
