Templu Doráu
| Templu Doráu | |
|---|---|
| ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ (pa) | |
gurdwara (es)  | |
 | |
| Llocalización | |
| País |  India |
| Estáu federáu | Panyab |
| Division of Punjab (en) | Jalandhar division (en) |
| Distritu | Amritsar |
| Ciudá | Amritsar |
| Coordenaes | 31°37′12″N 74°52′36″E / 31.62°N 74.87667°E |
  Templu Doráu Templu Doráu (India) | |
| Historia y usu | |
| Apertura | 1589 |
| Relixón | Sikhismu |
| Patrimoniu de la Humanidá | |
| Criteriu | (iii), (iv) y (vi) |
| Rexón | Asia y Oceania |
| Inscripción | ) |
| Web oficial | |
 | |
El Templu Doráu, conocíu na India como Harmandir Sahib, ye un templu sij allugáu na llocalidá india d'Amritsar, cerca de la frontera pakistaní (nel estáu de Punjab).
La mayoría de los sijs visitar a lo menos una vegada na so vida, especialmente mientres ocasiones especiales como allumamientu, cumpleaños y matrimoniu.
El 5 de xineru de 2004 el «Sri Harimandir Sahib, Amritsar, Punjab» foi inscritu na Llista Indicativa de la India —pasu previu a ser declaráu Patrimoniu de la Humanidá—, na categoría de bien cultural (nᵘ ref 1858).[1]
Etimoloxía
[editar | editar la fonte]El Harmandir Sahib ye conocíu mayormente nel mundu occidental como templu Doráu o templu d'Oru d'Amritsar.
El so nome tien distintes variantes:
- ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ o ਹਰਿਮੰਦਿਰ ਸਾਹਿਬ
- Hari Mandir ('Templu de Hari', siendo hari, 'Dios', y mandira, 'templu')
- Harimandar
- Harimandira Sahib
- Harimandir Sahib
- Darbar Sahib (Templu de Dios)
Historia
[editar | editar la fonte]
En 1577 el Gurú Ram Das cavó un foso nel actual allugamientu del templu, qu'anguaño ye'l llagu artificial que lu arrodia. Esti llagu denominar «Amritsar», que significa 'piscina de néctar', y qu'anguaño da'l nome a la ciudá onde s'atopa. El llevantamientu del templu llevar a cabu ente'l 1588 y el 1604, siendo'l Gurú Arjan Dev quien empecipió y concluyó la so construcción . El mesmu añu de la inauguración de la cortil, instalar nel altar del templu al Adi Granth, que ye la escritura sagrao de los sijs, considerada por ellos como l'actual gurú o guía espiritual. El primer Granthi o llector foi Bhuda Baba ji.
La so arquiteutura ye una representación simbólica del pensamientu sij. Esti templu tien cuatro entraes, una a cada llau, que simbolicen l'apertura de los sijs a toles relixones, ente otros aspeutos.
El templu ta abiertu a persones de cualquier relixón, nacionalidá, sexu, color o raza. Nun esisten restricciones pa entrar, sacante la observancia de les normes de conducta más elementales como: cubrir la cabeza, nun usar zapatos, vistise de manera modesta, ser respetuosu, sentase nel suelu como muestra de respetu al Adi Granth y a Dios, nun beber alcohol, nun comer y nun drogase, ente otres.
Caltenimientu del templu
[editar | editar la fonte]El caltenimientu del templu realízase puramente per parte de voluntarios sijs. Los fondos pa dichu caltenimientu tamién provienen de donaciones feches polos sijs de tol mundu.
Operación Blue Star
[editar | editar la fonte]El líder sij Jarnail Singh Bhindranwale y los sos siguidores abellugar nel templu mientres el so intentona independentista. Entós la primer ministra Indira Gandhi ordenó la operación Bluestar (estrella azul) p'arrestar a Bhindranwale y destruyir les sos fuercies. Ente los díes 3 y 6 de xunu de 1984, l'Exércitu de la India asaltó l'interior del Templu Doráu. La operación foi encabezada pol xeneral Kaldip Singh Brar, de la 9ª División d'Infantería. Morrieron munchos de los siguidores de Bhindranwale, dellos soldaos del Gobiernu y munchos visitantes relixosos a los que se-yos prohibió abandonar el templu una vegada qu'empezaron los intensos tiroteos. Un recuentu oficial declaró que morrieron 83 soldaos y 492 civiles.[2]
Munchos sijes consideraron l'ataque como una profanación al so sitiu más sagráu. Indira Gandhi foi asesinada por dos de los sos guardaespaldes (dambos sijes) el 31 d'ochobre de 1984.
En 1985, el gobiernu federal indiu de Rajiv Gandhi ordenó realizar arreglos nel Templu ensin consulta dalguna a los sijs. En 1986, los sijs esaniciaron toes los arreglos. En 1999 terminóse un nuevu templu, con fondos y mano d'obra apurríu polos pelegrinos.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Vease na entrada «Sri Harimandir Sahib, Amritsar, Punjab» del sitiu oficial de la Unesco en: [1]. Consultáu'l 12 d'agostu de 2016.
- ↑ Varinder Walia: «Army reveals startling facts on Bluestar: Says Longowal surrendered», nel periódicu The Tribune de Chandigarh, 20 de marzu de 2007.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Templu Doráu.- Viaxes: "El Templu Doráu de los sijs" (nel periódicu El Mundu, 2004).
- YouTube.com (videu-tour del templu).
Datos: Q180422- Multimedia: Golden Temple (Harmandir Sahib)