Norma Aleandro
Norma Aleandro | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Buenos Aires, 2 de mayu de 1936[1] (88 años) |
Nacionalidá | Arxentina |
Familia | |
Padre | Pedro Aleandro |
Madre | María Luisa Robledo |
Pareyes | Oscar Ferrigno |
Fíos/es | Oscar Ferrigno (es) |
Hermanos/es | María Vaner |
Estudios | |
Llingües falaes | castellanu |
Oficiu | direutora de teatru, actriz de teatru, actriz de cine, escritora, guionista |
Premios |
ver
|
Nominaciones |
ver
|
IMDb | nm0001903 |
Norma Aleandro (2 de mayu de 1936, Buenos Aires) ye una actriz, guionista y direutora de teatru arxentina.
Protagonizó La historia oficial (1985), la primer película arxentina en ganar el Óscar a la meyor película estranxera nel añu 1986, pola cual ella ganó'l premiu del Festival de Cannes a la meyor actriz. Pol so papel en Gaby: a True Story (1989) convertir na primer actriz arxentina en ser nomada al Óscar. Tuvo tamién pequeños roles en películes hollywoodenses como Cousins (1989), One Man's War (1991) y The City Of Your Final Destination (2009).
Biografía
[editar | editar la fonte]Inicio
[editar | editar la fonte]Fía de los actores Pedro Aleandro y María Luisa Carbayeda, y hermana menor de María Vaner, fai los sos primeros papeles a la edá de 9 años nel teatru Smart, colos sos padres.
Más tarde integró el repartu de Los dos carátulas, por Radio Nacional y depués, realizando teatru independiente nel Institutu d'Arte Moderno, debutó en cine en 1957 con La muerte nes cais, de Leo Fleider y en 1959 participó nel ciclu televisivu Hestories de moces, onde realizó dellos personaxes.
En teatru actuó n'obres d'Eurípides, Molière, Lope de Vega, Cervantes, Tirso de Molina, Tennessee Williams y Arthur Miller.
Na década del 60' tuvo participaciones especiales en películes como L'últimu pisu, con Santiago Arrieta y Xente conmigo, con Milagros de la Vega y destacóse en La fiaca, de Ricardo Talesnik, 1969. Nesta década empezó a incursionar en televisión en ciclos como Romeo y Julieta, El amor tiene cara de mujer, Cuatro muyeres p'Adán, ente otros.
Teatru y televisión
[editar | editar la fonte]Mientres la década del 70' foi parte del grupu Xente de Teatru —o Cla Stivel— empobináu por David Stivel, actuando nel ciclu televisivu Cosa xulgada con llibros de Juan Carlos Gené y Martha Mercader[3] qu'ente 1969-72 foi unu de los programes claves de la televisión arxentina d'esos años; el grupu integráu por Bárbara Mujica, Marilina Ross, Carlos Carella, Federico Luppi, Emilio Alfaro y Juan Carlos Gené[4][5]recibió premios y altos ratings d'audiencia, al que se sumó'l ciclu humorísticu Nós los villanos.
En 1970 dirixó Stivel el so únicu llargumetraxe, Los herederos, que'l so guión escribió xunto a Norma Aleandro y que foi presentáu nel Festival de Berlín.
En 1989 foi convidada al programa Cordialmente onde la cantante y actriz Marilina Ross dedíca-y un tema compuesta por ella mesma tituláu Norma de vida.
Protagonizó delles películes al pie d'Alfredo Alcón, Julio De Grazia y Carlos Carella como Güemes, la tierra n'armes y Nun toquen a la nena.
De gran carrera teatral, actuó en Beckett, El círculu de tiza caucasianu, De rigorosa etiqueta, El mio queríu mentirosu, La Piaf, y incursionó en televisión en ciclos como La casa de los Medina, Alies Bon Mozu, Nós y La muyer nel ensame.
El 8 de setiembre de 2016, va tornar a esti espectáculu nel Teatru Maipo: "Pequeñes patriotes", xunto con Adriana Aizemberg.
Exiliu y regresu
[editar | editar la fonte]Amenaciada pola Triple A, en 1975, Aleandro debió exiliase primero n'Uruguái onde fixo Medea y depués n'España pola dictadura militar impuesta n'Arxentina, y ellí siguió la so carrera con filmes como Tobi y Les verdes praderíes.
Dempués de seis años, tornó al país en 1981, pa protagonizar l'estrenu mundial de la obra teatral La señorita de Tacna, de Mario Vargas Llosa. Darréu filmó La historia oficial, con Héctor Alterio, pola que ganó'l premiu a la Meyor Actriz nos festivales internacionales de Cannes y Cartaxena, tamién llogró mención nel festival de Chicago, premios d'asociaciones de críticos internacionales y foi escoyida Meyor Actriz de 1985 por Cronistes arxentinos.
Ella mesma xunto a Jack Valenti fueron los presentadores de la categoría de Meyor Película Estranxera na ceremonia de los Premiu Óscar de 1985, na que resultó ganadora La historia oficial. Foi presentadora tamién xunto a Charlton Heston dende'l Teatru Colón de Buenos Aires na entrega internacional de los Óscar de 1989.
Actuó tamién en Hollywood xunto a Lee Remick, Anthony Hopkins y Liv Ullmann. Pol so llabor nel filme estranxeru Gaby: A True Story foi nomada al Óscar y al Globu d'Oru como Meyor Actriz de Repartu.
Participó en más de 40 películes, ente elles Operación Masacre, Los siete llocos, La entrevista, Prohibíu, El faru, ente otres. En 1990 protagonizó, dirixida por Alejandro Doria, Cien veces nun debo, con Luis Brandoni y Andrea de la Boca, y depués con Federico Luppi Les tumbes. Nesa década participó amás nun curtiumetraxe, nun filme basáu nun momentu de la vida de Carlos Monzón y protagonizó Sol de seronda, pola que foi premiada como Meyor Actriz nos festivales internacionales de San Sebastián y L'Habana y recibió per segunda vegada'l premiu de Cronistes.
En 1997 y 2012 personificó a Maria Callas na pieza Master class.
En 2001 actuó xunto con Ricardo Darín y Héctor Alterio en El hijo de la novia, que foi un gran ésitu recibiendo ella mesma esi añu'l Premiu Konex de Brillante. Protagonizó los filmes Cleopatra, Seres queríos, Cama adientro, Identidá perdida, compunxo un personaxe de voz en Patoruzito, la gran aventura, actuó con Natalia Oreiro y Diego Peretti en Música n'espera y con Alejandra Manzo y Leonor Manso en Anita.
En 2009 protagonizó la obra teatral Agostu, con Mercedes Morán.
Nel 2012 apaez na nueva ficción de Pol-ka Producciones pa Canal 13 Llobu xunto a Gonzalo Heredia. Amás forma parte del repartu de En terapia, ficción de Canal 7 protagonizada por Diego Peretti, Julieta Cardinali, Germán Palacios, Leonardo Sbaraglia, Dolores Fonzi y Ailín Salas. Na mesma interpreta a Lucía Aranda, supervisora de Guillermo.
En 2004 foi designada como la primer presidente de l'Academia de les Artes y Ciencies Cinematográfiques de l'Arxentina.
En 2014 foi homenaxada na Cámara de Diputaos de la Nación Arxentina pola so trayeutoria y méritu;[6][7] y recibió un Doctoráu Honoris Causa per parte de la UADE.[8]
Vida privada
[editar | editar la fonte]Tuvo casada con Oscar Ferrigno y el so fíu ye l'actor Oscar Ferrigno (fíu). Tamién tien un nietu, el músicu Ivan Ferrigno. Dende 1982 la so pareya ye'l médicu Eduardo -y Poole.
Cine
[editar | editar la fonte]Guionista:
- Los herederos (1970).
Intérprete:
- La valija de Benavídez (2017).
- El xardín de bronce (2017).
- Angelita, la doctora (2016).
- Los ricos no piden permiso (2016).
- L'espeyu de los otros (2015).
- En terapia (2012).
- Llobu (2012).
- La suerte nes tos manes (2011).
- Familia p'armar (2010).
- Cuestión de principios (2009).
- Andrés nun quier dormir el pigazu (2009).
- Anita (2009).
- Música n'espera (2009).
- Paco (2009).
- Pura sangre (2006).
- Gardel: L'home y el mitu (2005).
- Identidá perdida (curtiu - 2005).
- Cama adientro (2004).
- Seres queríos (2004).
- 18-J (2004).
- Ai, Juancito (2004).
- Cleopatra (2003).
- Deséu (non estrenada comercialmente - 2002).
- Toles azafatas van al cielu (2001).
- El hijo de la novia (2001).
- La fuga (2001).
- Una noche con Sabrina Love (2000).
- Corazón allumáu (1998).
- El faru (1998).
- Prohibíu (1997).
- Sol de seronda (1996).
- Carlos Monzón, el segundu xuiciu (1996).
- Facundo, la solombra del tigre (1995).
- Vértigos (curtiu - 1993).
- Les tumbes (1991).
- Cien veces nun debo (1990).
- Vital Signs (1990).
- Cousins (1989).
- La entrevista (curtiu - 1988).
- Gaby: a True Story (1987).
- La historia oficial (1985).
- Les verdes praderíes (1979).
- Tobi (1978).
- Nun toquen a la nena (1976).
- Nós (1975).
- Les sorpreses (1975).
- La tregua (1974).
- Los siete llocos (1973).
- Operación Masacre (1972).
- Güemes, la tierra n'armes (1971).
- Los herederos (1970).
- La fiaca (1969).
- Xente conmigo (1965).
- L'últimu pisu (1962).
- La muerte nes cais (1952)
Voz
- Patoruzito, la gran aventura (2006)
Premios y nominaciones
[editar | editar la fonte]Premios de Cine
[editar | editar la fonte]Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1987 | Meyor actriz de repartu | Gaby: a True Story | Nomada |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1987 | Meyor actriz de repartu | Gaby: a True Story | Nomada |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1986 | Meyor actriz | La historia oficial | Ganadora |
1991 | Cien veces nun debo | Nomada | |
1997 | Sol de seronda | Ganadora | |
2002 | Meyor actriz de repartu | El hijo de la novia | Ganadora |
2004 | Meyor actriz | Cleopatra | Nomada |
2006 | Cama adientro | Nomada | |
2010 | Meyor actriz de repartu | Anita | Nomada |
2016 | Cóndor de Plata a la Trayeutoria | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
2010 | Meyor actriz de repartu | Anita | Nomada |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1987 | Meyor actriz estranxera | La historia oficial | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1985 | Meyor actriz | La historia oficial | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1987 | Meyor actriz estranxera | La historia oficial | Nomada |
Premios ACE (Nueva York)
[editar | editar la fonte]Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1986 | Meyor actriz | La historia oficial | Ganadora |
2006 | Meyor actriz carauterística | Cama adientro | Ganadora |
Festivales de Cine
[editar | editar la fonte]Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1985 | Meyor actriz | La historia oficial | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1996 | Meyor actriz | Sol de seronda | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1996 | Meyor actriz | Sol de seronda | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
2004 | Premiu Ciudá d'Huelva | Pola so trayeutoria | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1985 | Meyor actriz | La historia oficial | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
2002 | Meyor actriz | El hijo de la novia | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
2001 | Meyor actriz de repartu | El hijo de la novia | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
2006 | Meyor actriz | Cama adientro | Ganadora |
Premios de Televisión
[editar | editar la fonte]Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1964 | Meyor actriz dramática | Nomada | |
Meyor actriz de reparto | Ganadora | ||
1966 | Meyor actriz protagonista | Ganadora | |
1968 | Meyor actriz dramática | Ganadora | |
1969 | Ganadora | ||
1971 | Nomada | ||
1972 | Nomada | ||
1973 | Meyor actriz protagonista | Ganadora | |
1975 | Ganadora | ||
2001 | Meyor actuación especial | Tiempo final | Nomada |
2002 | Nomada | ||
2012 | Meyor actriz de repartu | En terapia | Nomada |
2013 | Nomada |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
2012 | Meyor actriz en ficción diaria | En terapia | Nomada |
2013 | Ganadora |
Premios de Teatru
[editar | editar la fonte]Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1992 | Meyor actriz de comedia | Les pequeñes patriotes | Ganadora |
1996 | Premiu ACE d'Oru | Master Class | Ganadora |
2009 | Meyor actriz dramática | Agostu | Ganadora |
Premios Obie
[editar | editar la fonte]Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
1986 | Meyor actriz | Sobre l'amor | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
2015 | Meyor direición | Escenes de la vida conxugal | Ganadora |
Añu | Categoría | Trabayu Nomáu | Resultáu |
---|---|---|---|
2002 | Meyor direición en teatru | Home y superhombre | Ganadora |
Otros premios
[editar | editar la fonte]Añu | Categoría | Resultáu |
---|---|---|
1981 | Diploma al Méritu - Actriz Dramática Cine y Teatro | Ganadora |
1991 | Ganadora | |
2001 | Diploma al Méritu - Actriz de Teatro | Ganadora |
Premiu Konex de Platín - Actriz de Teatro | Ganadora | |
Premiu Konex de Brillosa | Ganadora |
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 27 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ URL de la referencia: https://www.fundacionkonex.org/premios2001-espectaculos. Data de consulta: 30 setiembre 2022.
- ↑ http://www.magicasruinas.com.ar/publicidá/piepubli443.htm
- ↑ http://www.pagina12.com.ar/diario/espectaculos/6-33738-2004-04-06.html
- ↑ http://www.cinefis.com.ar/cuesa-xulgada-serie/pelicula/43456
- ↑ Homenaxe a diverses personalidaes, Presidencia de la Nación, 28 de marzu de 2014
- ↑ Homenaxe a diverses personalidaes en Pasos Perdíos
- ↑ http://personajes.lanacion.com.ar/1738428-norma-aleandro-ye-absurdu-nun tar-con-el gobiernu-y-criticar-a-los-que-estan
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Norma Aleandro na Internet Movie Database (n'inglés)
- Ficha de Norma Aleandro en Cine Nacional (Buenos Aires) (castellán)
- Currículum de Norma Aleandro Archiváu 2016-05-03 en Wayback Machine en Fundación Konex
- Entrevista a Norma Aleandro de los Teatros de la Canal
- Norma Aleandro en All Movie Guide
- Norma Aleandro en Yahoo! Movies
- Norma Aleandro en Rotten Tomatoes
- Norma Aleandro n'Alternativa Teatral