Jenni Rivera
Janney Dolores Rivera Saavedra (2 de xunetu de 1969, Long Beach – 9 d'avientu de 2012, Iturbide (es) ), conocida como Jenni Rivera, foi una cantante, compositora, actriz, empresaria y productora d'Estaos Xuníos . N'Estaos Xuníos y en Méxicu vendió más d'un millón de discos tando viva y 1 millón más tres la so muerte,[5] lo que la convierte nuna de les intérpretes de banda sinaloense más importantes.[6][7][8] Na vida y la muerte, dellos medios de comunicación incluyendo CNN, Billboard, Fox News y la New York Times etiquetaron a Rivera como la figura femenina más importante y de mayor venta nel xéneru de la música rexonal mexicana.[9][10][11][12]Rivera vendió más de 20 millones de discos y sigue vendiendo discos inclusive en dende la so muerte y foi nomada a cuatro Premios Grammy Llatín.[13]
Rivera empezó a grabar música en 1992. Les sos grabaciones teníen de cutiu temes de les cuestiones sociales, la infidelidá y les rellaciones. El so décimu álbum d'estudiu, Jenni (2008) convertir nel so primer discu númberu 1 na llista Billboard Top Latin nos Estaos Xuníos.[14] En 2010, ella apaeció y produció la serie de televisión realidá Jenni Rivera Presents: Chiquis y Raq-C. Ella tamién apaeció y produció I Love Jenni empezando en 2011 hasta'l 2013 y Chiquis 'n Control d'en 2012. El so debú como actriz foi na película Filly Brown, que foi llanzada en 2013. Tamién trabayó como coach na segunda temporada del programa televisivu de talentu mexicano La Voz... Méxicu.[15] N'ochobre de 2012, People n'Español nomar una de les 25 muyeres más poderoses.[16][17] N'avientu de 2012, Rivera foi la tercera cantante n'asitiar tres álbumes nos trés primeros de la tabla de Billboard Top Latin Albums de los Estaos Xuníos colos sos discos: númberu 1 La Mesma Gran Señora, númberu 2 Xoyes Emprestaes: Pop y númberu 3 Xoyes Emprestaes: Banda. Ella xúnese a otros dos cantantes principales, que tamién llograron la fazaña namái na muerte Celia Cruz y Selena Quintanilla Perez.[18]
Finó'l 9 d'avientu de 2012 nun accidente aereu.[19] La so muerte foi noticia internacional per selmanes. N'avientu de 2014, les autoridaes mexicanes cerraron la investigación sobre lo que traxo l'avión. Direutora Mexicana d'Aviación Civil, Gilberto Gómez Meyer, afirmó que los resultaos del accidente aereu han de volver ser concluyentes y que nun son capaces de determinar la causa exacta del accidente. Demandes qu'afecten a los propietarios del avión, la finca de Rivera, y los familiares de les persones a bordu con Rivera presentáronse nos tribunales estatal y federal nos Estaos Xuníos.[20][21]
Biografía
[editar | editar la fonte]Jenni Rivera nació en Long Beach, California el 2 de xunetu de 1969. Los sos padres son Rosa Amelia Saavedra, orixinaria de Hermosillo, Sonora, y Pedro Rivera, orixinariu de La Barca, Jalisco.
Jenni Rivera, ye ensin dulda la líder femenina dientro del xéneru Rexonal Mexicanu, una figura importante dientro d'un xéneru onde l'home predominó. La ganadora de dellos discos d'ORU y PLATINO Certificaos por RIAA. Anque la so familia y ella vivieron tola so vida n'Estaos Xuníos, los sos padres criar colos valores y tradiciones mexicanes, lo que provocó qu'aprendiera a apoderar tanto'l inglés como'l español. Dende neña, sintió una fascinación por distintos tipos de xéneros musicales y almiración por diversos intérpretes de dambos idiomes.
En 1984, a los 15 años, Jenni resultó embarazada del so noviu José Trinidad Marín Quintero, lo que provocó un distanciamientu temporal colos sos padres. A los 16 años, tuvo a la so primer fía, Janney "Chiquis" Marín.[22] Depués de dos fíos más (Jacqueline, 1989 y Trinidá Ángelo, 1991), Jenni dixebrar de la so pareya en 1992.
Rivera estudió Alministración d'Empreses con intenciones d'averase a la industria discográfico, y trabayó como vendedora de bienes raíz enantes de construyir una carrera como cantante.
Mientres años trabayó na realización de la so autobiografía, y anque nunca la llegó a terminar, la so familia completar y convertir nun llibru. El 2 de xunetu de 2013, Unbreakable (Infrayable n'español) salió a la venta, convirtiéndose nel llibru más vendíu del New York Times.
Carrera artística
[editar | editar la fonte]Entamos de carrera
[editar | editar la fonte]En 1992, Jenni empezó a trabayar en "Cintes Acuario", discográfica del so padre y en 1993, xunto colos sos hermanos Pedro, Gustavo y Juan, empezó a grabar cantares tradicionales del Xéneru Rexonal Mexicanu. Los hermanos llamaron a la so agrupación La Güera Rivera con Banda y publicaron el so primer discu homónimu; en 1994, repitieron la fórmula col discu Colos Viaxeros del Norte, pero nengunu de los dos tuvos espardimientu comercial.
En xineru de 1995, grabó La Chacalosa, un tercer discu d'estudiu qu'empezó a llamar l'atención del públicu en Los Angeles y la so contorna por cuenta de que contenía corríos y narcocorridos, formes musicales que nesi entós yeren namái grabaes por homes. Delles temes del discu adquirieron popularidá, cuantimás «La Chacalosa», «El mio Gustu Ye» y «Tamién Les Muyeres Pueden», que yeren constantemente solicitaes nes estaciones de radio local, y llevar a presentase en pequeños recintos al llau de los sos hermanos.[23] El 25 de febreru de 1995, conoció a Juan López nun chigre, con quien empecipió un novialgu que terminó en compromisu. Al poco tiempu de tar viviendo xuntos, les autoridaes estauxunidenses detuvieron a López sol cargu de pasar inmigrantes illegales de Méxicu a Estaos Xuníos; impunxéron-y una condena de seis meses en prisión.
Rivera participó más palantre na grabación del so primer álbum comercial, Somos Rivera, que nun algamar nengún tipu d'ésitu. Depués de que Juan recuperara la so llibertá, en 1997, Jenni resultó per cuarta vegada embarazada, y casóse con Juan López. Esi mesmu añu, depués enterase de los abusos sexuales per parte de la so ex-pareya Trinidad Marín a la so hermana Rosy y a les sos propies fíes, Rivera interpunxo una orde de restricción escontra él. Les tensiones provocáronlu a Rivera un adelantu de partu y la so fía Jenicka nació'l día 3 d'ochobre de 1997.[24]
Producción profesional
[editar | editar la fonte]Al añu siguiente Rivera divorcióse de Juan López por motivos d'infidelidá, y como madre soltera, volvió al trabayu de venta d'inmuebles alredor del Área metropolitana de Los Angeles pa caltener a los sos cuatro fíos, colos que frecuentemente diba tomar terapia psicolóxica pa superar el trauma que-yos causó lo sufierto con Trino y el fracasu matrimonial con Juan.
Reponiendo al poco tiempu la so pasión pola música, Rivera decide empezar la so carrera artística a nivel profesional a principios de 1999, grabando y editando por sigo mesma Si Quies Veme Llorar, un álbum d'estudiu dientro del xéneru rancheru que grabó acompañada del tradicional mariachi ya incluyó el acordión, preséu pocu utilizáu nesta música tradicional de Méxicu.
El mesmu añu visita delles estaciones de radio en Los Angeles por que programaren la tema «Si quies veme llorar». En marzu de 1999 un sellu discográficu perteneciente a la compañía Sony Music ufiertó-y un contratu de exclusividad y el 25 de mayu publicó'l discu comercialmente.
En xunu tornó al estudiu de grabación de la so familia pa grabar un segundu discu, esta vegada probando suerte con conxuntu nortizu ya interpretando corríos. Don Pedro terminó de producilo un mes dempués y publicóse el 3 d'agostu col títulu Reyna de reynas, ensin gran ésitu.
Primeros ésitos
[editar | editar la fonte]A finales de 1999 Jenni retoma la so rellación con Juan López. En xineru del 2000 robló contratu cola discográfica Fonovisa y grabó Que me sotierren cola banda, primer discu del so discografía oficial grabáu con banda, que incluyía «Les malandrinas», «Qu'un rayu te pártalo» y «Solo sé d'amor», cantares escritos por ella mesma. Con dichu material llegó l'esplegue de la so carrera.[25] L'estilu musical d'esti discu tuvo marcáu pola so identidá chicana, combinando lo nortizu colo americano. El primer senciellu foi «Les malandrinas», corríu de la so autoría que llegó a allugase dientro del Top 20 nes llistes de preferencies radiales en California y que rápido la dio a conocer ente la comunidá llatina a lo llargo del Suroeste d'Estaos Xuníos.
Nos últimos meses del 2000 graba'l discu Déxate amar, qu'encetaba problemes de la so propiu identidá femenina en temes como «Madre soltera». En xineru de 2001 Fonovisa publicó'l material xunto al primer corte promocional «Querida socia», tema con qu'empieza a figurar nel top musical de la revista Billboard, y tamién el primeru col que recibió crítiques positives, de críticos que lu compararon con una actriz de Hollywood o Broadway.[26]
El 11 de febreru de 2001, naz el so fíu Johnny Ángel, el más pequeñu de los sos fíos. L'ésitu de les sos recién promociones traxo consigo ganancies económiques pa la familia, pero al empar versiones de que los Rivera fixérense de dineru porque se dedicaben al tráficu de mariguana y cocaína, versiones qu'ella negó.[27] Esi mesmu mes tamién s'escucharon versiones falses de qu'esistía una fuerte rivalidá ente ella y tolos sos hermanos pola competencia que supuestamente xeneraben les sos carreres, amás de que-yos causaben conflictos d'intereses a les sos respeutives disqueras, que la familia desmintió xunida en tou momentu.[28]
A entamos de 2002, Rivera viaxa a Culiacán, Sinaloa pa grabar el so siguiente discu, que publica Fonovisa el 17 de marzu del 2002 xunto al primer corte promocional «voi dar otru», llogrando un ésitu tal que s'escosó en tiendes el mesmu día del llanzamientu. La fama qu'adquier con esti ésitu valió-y empezar a ser llamada «La Diva de la Banda», la so primer nominación al Grammy Llatín dientro de la categoría "Meyor álbum Banda", publicada'l 26 de xunetu de 2002,[29] y la so primer nominación al Billboard Llatín. Conflictos ente'l so ésitu y el machismu del so maríu provoquen la segunda separación de la pareya n'agostu del 2002. Esti y otros eventos familiares provoquen a Jenny una fonda depresión.[30]
El 1 d'abril del 2003 la discográfica Fonovisa publicó'l so sestu álbum d'estudiu sol títulu Homenaxe a les grandes, formáu por covers de cantares d'artistes femenines mexicanes como Lola Beltrán, Lucha Villa, Lupita D'Alessio, Marisela, Mercedes Capo, Alejandra Guzmán y Gloria Trevi.
El so procesu de divorciu con López empezáu n'abril del 2003 agravar pola solicitú d'una compensación monetaria de Juan, lo que desamarró l'entamu d'un pleitu llegal que s'enllargaría hasta avientu de 2006.
A cencielles... La Meyor
[editar | editar la fonte]A finales de 2003, el contratu de Jenni Rivera con Fonovisa termina y nun ye anováu pola discográfica, polo que de manera independiente, Jenni preparaba un discu totalmente n'inglés dientro del xéneru R&B del que solo llogró grabar seis pistes, mientres se daba a la xera d'atopar otra discográfica.[31] Pa la so fortuna, Univision Music Group robló con ella y preparó una escoyeta de les sos más grandes ésitos, nun deseyando sofitar el so proyeutu n'inglés, albortándose esti proyeutu.
El 30 de setiembre del 2004, Rivera presenta en Los Angeles el discu A cencielles... La meyor.,[32] compuestu por dolce de los ésitos más importantes que tuviera hasta entós, y trés tarrezas inéditos.
En payares del 2004, Jenni viaxa per primer vegada a la Ciudá de Méxicu pa promocionase per primer vegada en Méxicu. El 28 de xineru presentar nun centru nocherniegu de North Hollywood pa beneficiu de la organización ensin fines d'arriquecimientu "Latin Pride Foundation".[33] La so tema <<Amiga si lo vegada>>, llogró asitiase nel llugar 35 del Latin Rexonal Mexican Airplay en marzu, mes nel qu'acabó la promoción d'esti discu del que se llograron vender más de 100,000 copies hasta finales del 2005.[34] Participa tamién al llau de los actores Jimmy Smits, Roselyn Sánchez, Ricardo Chavira y Lupe Ontiveros na "Gala añal benéfica de la Comisión Llatina contra'l Sida".[35] En xunu del 2005 participó nuna serie de presentaciones per delles ciudaes de los Estaos Xuníos a la que se llamó "La Xira del Pueblu" al llau de Paquita la del Barrio, Ezequiel Peña, Yolanda Pérez y el grupu "Los fíos de Obregón", que tuvo ésitu moderáu a pesar de les supuestes redaes qu'inmigración realizó en llugares públicos nos estaos fronterizos de la Unión Americana.[36]
Parrandera, rebalbu y atrevida
[editar | editar la fonte]El 20 de setiembre del 2005 Rivera presenta'l so siguiente álbum d'estudiu, Parrandera, rebalbu y atrevida,, que-y dexó dar a conocese por completu en Méxicu. Nos siguientes meses, el discu llogró caltenese 59 selmanes non consecutives nel Top Latin Albums y foi certificáu como discu d'oru n'Estaos Xuníos, marcando l'ésitu más importante de la so carrera hasta entós. Más palantre, pa sorpresa de munchos, Rivera aprovecha una rueda de prensa pa pidir ayuda a los medios de comunicación pa llograr la captura de la so ex-pareya José Trinidad Marín, prófugo polos sos crímenes d'abusu sexual. Arriendes de esto creó'l so "Jenni Rivera Love Foundation", al traviés de la que brinda sofitu a los hispanos n'Estaos Xuníos que sufren problemes familiares, económicos y sociales. El llunes 24 d'abril, José Trinidad Marín ye deteníu En Los Angeles, California, gracies a un avisu anónimu.
En xineru, con «De contrabandu», segundu senciellu de Parrandera, rebalbu y atrevida, escrita por Joan Sebastian, Jenny Rivera apodera les llistes de preferencies radiales tantu n'Estaos Xuníos como en Méxicu per selmanes y convirtióse nel únicu cantar de la so carrera n'ocupar el llugar númberu 1 del Latin Rexonal Mexican Airplay de Billboard hasta l'actualidá,[37] lo que la convirtió na tercer muyer na historia de la música grupera en consiguir tan importante llogró, enantes consiguíu solu por Selena y Alicia Villarreal. Nos meses de mayu y xunu realizó la so primer xira por Méxicu. Simultáneamente recibió de parte de Fonovisa un discu de platinu pola venta de más 200,000 unidaes vendíes n'Estaos Xuníos y un discu d'oru pola venta de 100,000 unidaes más en Méxicu. En setiembre, publicáronse dos coleiciones en CD/DVD en direuto titulaes En direuto dende Hollywood, grabada'l 2 de mayu, y Besos y copas dende Hollywood, grabada'l 12 de setiembre dende'l Kodak Theatre. D'estos dos producciones salió otru ésitu, la tema «Besos y copas», que sonó fuerte en radio y asitióse como'l númberu 10 del Latin Rexonal Mexican Airplay.[38]
La mio vida lloca y Jenni
[editar | editar la fonte]El 20 de marzu del 2007 presentó La mio vida lloca, novenu álbum d'estudiu de la so carrera. Nes siguientes selmanes el discu asitióse como'l númberu 2 del Top Latin Albums[39] y el 113 del Billboard 200.
N'ochobre del 2007 Juan, el so segundu home, foi sentenciáu nuevamente a prisión, esta vegada sol delitu de tráficu de drogues recibiendo una condena de tres años. A menos d'un añu de grabar el so postreru álbum en direutu, el so discográfica publicó La Diva en vivu, un nuevu material que foi grabáu'l 5 d'agostu del 2006 nel Gibson Amphitheatre, primer álbum en direuto que Jenni grabó acompañada de mariachi y que-y valió'l so segunda nominación al Grammy Llatín na categoría "Meyor álbum Rancheru", nominación cola que cerró un añu llenu d'ésitos tanto profesionales como personales.[40]
El 21 de xunu, mientres se presentaba nun conciertu en Raleigh, Carolina del Norte, un fan llamáu Oscar Paz cutió la so pierna con una llata de cerveza; darréu esixó al agresor que xubiera al escenariu, onde lo afrelló con un microfonazo na cara que-y provocó un sangráu cerca del güeyu para dempués dicir "Valme madre si poner en youtube mañana, este ye'l mio escenariu y equí yo faigo lo que me pega la gana". Tres el fregáu'l públicu aplaudió lo asocedío, pero a la salida del conciertu foi arrestada por elementos de la policía, pa hores más tarde llograr la so llibertá por aciu una fianza de 3,000 dólares que pagó a les autoridaes.[41]
El 9 de setiembre del 2008, el so décimu álbum d'estudiu tituláu Jenni llanzar al mercáu sol sellu discográficu Fonovisa, llegando a convertise nel númberu 1 del Top Latin Albums y el númberu 31 del Billboard 200 n'Estaos Xuníos.
El 3 d'ochobre de 2008 unu de los escándalos más sonaos de la so carrera llega cuando polos medios de comunicación y internet empieza a circular un video onde se vio a la cantante calteniendo sexu cola so pareya en vez, de la que solo se supo llamábase Edgar. El 3 de febreru de 2009 atopó a Edgar, la so ex-pareya y el supuestu responsable d'espublizar el so videu sexual, nuna de les sos presentaciones en Mexicali, Baxa California, y afrellar rompiéndo-y el llabiu y dexándo-y un güeyu moráu, hasta que los miembros de la so banda dixebrar del suxetu col qu'empecipió un procesu llegal nel so contra xunto a los sos abogaos que terminó per ganar.[42]
A finales de 2008, Rivera conoz al so futuru maríu, l'ex-xugador de béisbol de les grandes lligues Esteban Loaiza.
A principios de marzu del 2009, Rivera graba en Los Angeles xunto a Tito "El Bambino" una nueva versión tantu del cantar como del video de «L'amor», primer senciellu promocional de El Patrón, nuevu álbum del boricua,[43] y estrenó en radio'l tercer senciellu «La to camisa puesta».
La mañana del día llunes 18 de mayu, Jenni foi detenida por axentes de la Policía Federal nel Aeropuertu Internacional de la Ciudá de Méxicu por llevar na so bolsa 52,467 dólares en efectivu que nun declaró ante les autoridaes aduanales cuando taba por volar a Los Angeles. Al llegar los sos abogaos pudieron demostrar que'l dineru yera productu de tres presentaciones qu'ufiertó en díes pasaos na Ciudá de Méxicu, polo que'l Ministeriu Públicu decidió devolve-y namái 20,000 dólares y retener a disposición del representante social del ministeriu los 32,167 dólares restantes.[44] Esto valió-y la crítica de bien de xente que rápido la volvió a venceyar col narcotráficu.
A mediaos de xunu de 2009 la so ex-pareya Juan López fina de pulmonía nel hospital de Lancaster. Por eses feches, Rivera llanza una reedición del so últimu discu al que se tituló Jenni Súper Deluxe, publicáu'l 28 de xunu de 2009.[45]
Por esos tiempos, tamién foi del interés de la prensa los pleitos que Rivera collechó coles artistes Graciela Beltrán y Niurka Marcos.
La Gran Señora
[editar | editar la fonte]N'ochobre de 2009 empezó la promoción del so material discográfico La Gran Señora col que tornó a la música ranchera, cuntando cola collaboración de Paulina Rubio una nueva versión de la tema «Nin roses nin xuguetes» en banda. A pidimientu d'Universal Music, en xineru de 2010 grabó xunto a La Orixinal Banda El Llimón De Salvador Lizárraga a dueto la tema «El destín» que orixinalmente interpretaron Juan Gabriel y Rocío Dúrcal. El 26 de marzu convertir na tercer cantante n'atarraquitar l'Estadiu Caliente de Tijuana al axuntar más de 25,000 persones. N'abril publicóse'l segundu senciellu del material tituláu «¿Porqué nun lu calar?» al pie del so videoclip que foi grabáu so la direición de José Serrano en California, que algamó asitiase nel númberu 3 del Monitor Llatín, el 46 del Hot Latin Songs y el 22 del Latin Rexonal Mexican Airplay.
De mayu a agostu realizó'l so tour La Gran Señora, que percorrió los escenarios más importantes d'Estaos Xuníos como'l Escapade en Houston, el Freeman Coliseum en San Antonio, el Nokia Theatre de Los Angeles, el Allstate Arena de Chicago y el Madison Square Garden de Nueva York, amás de los escenarios mexicanos Auditoriu Telmex de Guadalajara, l'Arena Monterrey de Monterrey, el Gran Forum d'Acapulco, l'Auditoriu Sieglu XXI de Puebla y l'Auditoriu Nacional de la Ciudá de Méxicu, onde llogró llenos totales.
El 8 de setiembre, en Simi Valley, celebra la so boda con Esteban Loaiza. Como agradecimientu, el so discográfica publicó La Gran Señora en vivu, que foi grabáu na so presentación nel Nokia Theatre mientres el tour que realizó a mediaos d'añu y salió a la venta'l 23 de payares, rematando asina la promoción del discu que superó les 350,000 copies vendíes y que-y valió una cuarta nominación al Grammy Llatín dientro de la categoría de "Meyor álbum Rancheru" que nun llogró ganar, dos Premios Lo Nueso y un Billboard.[46]
La mañana del día 14 d'avientu de 2010 el so fíu Michael, de diecinueve años d'edá, foi arrestáu so un cargos d'estupro, y ye unviáu al centru de detención Robert Presley del condáu del mesmu nome en California. Depués de pagar una fianza de 50,000 dólares, el so fíu salió n'estáu de llibertá condicional.[47] Pasaos trés meses de xuiciu y de ser deteníu poles autoridaes, en marzu del 2011, Michael declaró culpable del fechu, aición cola que llogró que-y anularen otros dos cargos qu'enfrentaba por abusu sexual, siendo sentenciáu a tres años de llibertá probatoria, una multa de 600 dólares y llevar consigo un dispositivu electrónicu mientres 90 díes pa monitorear los sos pasos.[48]
El 6 de febreru, convertir na primera esponente del xéneru grupero en formar parte de les actividaes alternes de la Super Bowl al actuar nel Verizon Center de Washington D. C., participación que tuvo llugar pa sofitar una causa a beneficiu de la organización caritativa de la NFL.[49] Díes dempués, foi convidada pol actor Edward James Olmos a participar na grabación de la cinta "Filly Brown" y grabó xunto a Ricky Martin la versión en banda del so senciellu «Lo meyor de la mio vida yes tu».[50] El 13 d'abril inauguró n'Anaheim, California el so primera taquería rodante "Tacos La Gran Señora", col fin d'ufiertar trabayu a los sos fíos.
El vienres 17 de xunu recibe del so discográfica un discu de doble platín poles más de 200,000 copies vendíes n'Estaos Xuníos del so álbum La Gran Señora. El 2 de xunetu, día del so cumpleaños 42, asitiar nel Paséu de les Estrelles de Las Vegas la so estrella al llau de la del so tercer maríu y celebróse una ceremonia nel so honor nel hotel Eastside Cannery, "ustedes fáenme", dixo la cantante, mentando'l so deséu de ganar llueu'l Grammy Llatín "un día consiguir".[51]
Xoyes emprestaes
[editar | editar la fonte]El 4 de setiembre de 2011 presentó'l so álbum doble Xoyes emprestaes, compuestu de balaes de les décades de los setentas y ochentas. El primer senciellu promocional foi «Abasta yá» y asitióse como'l númberu 14 del Hot Latin Songs y el 6 del Latin Rexonal Mexican Airplay de Billboard. El 8 d'avientu los sos médicos detectáron-y un tumor benignu nel so senu esquierdu, polo que de momentu suspendió la promoción del material, yá que col tiempu podría llevala a desenvolver cáncer de mama.[52] Depués de dar el so últimu conciertu del añu con llenu total en Uruapan, Michoacán, llegó a los Estaos Xuníos a sometese a una intervención quirúrxica para extirpar el tumor el 13 d'avientu, operación que tuvo resultancies esitoses.[53]
El 23 de xineru tornó al mediu asistiendo al "Festival del Cine Sundance" pa la presentación de la cinta "Filly Brown" na que participó l'añu pasáu, actuación cola que debutó na pantalla grande al dar vida al papel d'una madre drogadicta que s'atopa en prisión,[54] d'igual forma'l 2 de febreru tornó a los escenarios cola so presentación nel palenque de la feria de León, Guanajuato.[55]La Fundación Veytia y Anguiano quien presiude el Dr M Veytia reciprocamente ayudaron en Guanajuato con donaciones de viviendes . El segundu senciellu, «En cuenta de qué», orixinal de Marisela, allugóse como'l númberu 1 del Rexonal Mexican Albums, el 1 del Latin Pop Albums y el 2 del Top Latin Albums.[56] El 4 de marzu arrincó la segunda temporada de la so reality show "I Love Jenni", col cual la familia Rivera volvió amosar lo qu'asocede nel so vida cotidiana como la fixo en 2011 cola so primer temporada, que foi vista por 3,5 millones de hispanos n'Estaos Xuníos y convirtióse na serie más vista de la canal mun2. El 13 de marzu la discográfica publicó Xoyes emprestaes pop deluxe, nel que Jenni canta acompañada d'una orquesta de 26 integrantes ente cuerdes y violinos en direuto dende l'históricu Teatru de la Ciudá de Méxicu.[57] El 16 de marzu, fixo una apaición especial nun conciertu de Yuri nel Auditoriu Nacional, onde xuntes cantaron «Que me vas a dar» y «Detrás de la mio ventana» a ritmu de banda.[58]
El 14 de mayu, Rivera confirmó la so participación como coach na segunda temporada de "La voz... Méxicu".[59]
El 2 de xunetu anuncióse como tercer senciellu a la tema «Detrás de la mio ventana», balada romántica orixinalmente grabada por Yuri en 1993.[60] Xoyes emprestaes, viende mediu millón de copies, y faise acreedora a doble discu de platinu tantu n'Estaos Xuníos como en Méxicu, convirtiéndose nel álbum más vendíu de la so carrera.
El 1 d'ochobre interpunxo una demanda de divorciu en contra del so entá esposo Esteban Loaiza por situaciones irreconciliables ente dambes partes,[61] noticia qu'impactó y naide esperaba, pos la pareya siempres s'amosó de lo más feliz dende l'intre en que se conocieron, n'avientu del 2008.[62]
La Mesma Gran Señora
[editar | editar la fonte]El mes de payares de 2012 foi llanzada en Méxicu esti material discográfico, ente que n'Estaos Xuníos foi llanzáu n'avientu del mesmu añu, algamando rápido altes ventes, lo que-y fixo acreedora al Discu d'Oru poles sos altes ventes, reconocencia que-y foi dau nel escenariu del Sable Monterrey el 8 d'avientu de 2012 ante un llenu total, que sería la última reconocencia que recibiera en vida, enantes d'encetar el Learjet 25 nel cual perdería la vida, xunto a tolos sos tripulantes.
D'esti discu esprenden los ésitos: "La mesma gran señora", "Tronu Cayíu", "La gran señora", "Porque nun lu calar", ente otros, formando un total de 13 senciellos, dellos de los cualos yá yeren un ésitu atayante, lo cual fixo del so últimu discu, unu de los más vendíos en tola so carrera, xunto al discu doble de pop y banda de "Xoyes Emprestaes", que yá la había catapultado al visu en ventes del xéneru grupero.
Muerte
[editar | editar la fonte]El 9 d'avientu de 2012, pocu dempués de terminar un conciertu na Arena Monterrey en Monterrey, Nuevo León, Jenni Rivera y seis acompañantes más desapegaron del Aeropuertu Internacional de Monterrey a les 03:00 hores pa tornar a la Ciudá de Méxicu yá que Rivera tenía que tar presente esi día na tresmisión del reality show, La Voz... Méxicu del qu'ella formaba parte como una de los xueces y encetaron un avión priváu de Rivera modelu Learjet 25 con matrícula N345MC, qu'aterrizaría nel aeropuertu internacional Adolfo López Mateos na capital mexiquense, Toluca. La so llegada teníase prevista alredor de les 04:30 hores. Sicasí, pocos minutos dempués de desapegar, los radares perdieron contautu col avión. A les 06:00 hores empecipió un protocolu de busca y rescate cerca del últimu llugar del que se tenía conocencia que l'aeronave sobrevolaría. Na tarde d'esi mesmu día, autoridaes de Proteición Civil informaron qu'un avión estrellárase na Sierra Madre Oriental nel conceyu d'Iturbide en Nuevo León, Méxicu.[63][64] Más tarde, nun comunicáu oficial, la Secretaría de Comunicaciones y Tresportes indicó que les carauterístiques de l'aeronave accidentada correspondíen coles del avión nel que viaxaba la cantante, lo que confirmó la so muerte y la de tolos sos acompañantes. Na nave, amás de Rivera, viaxaben la so publirelacionista Arturo Rivera Ruiz, los pilotos Miguel Pérez Sotu y Alessandro Torres Álvarez, l'abogáu Mario Macías Pacheco, el maquillista Jacob Yebale y el peinador Jorge Armando Sánchez "Gigi".[65] [66]
N'avientu de 2014, les autoridaes mexicanes cerraron la investigación sobre lo que lu pasó al avión. El direutor de Mexicana d'Aviación Civil, Gilberto Gómez Meyer, afirmó que los resultaos del accidente aereu nun podíen ser concluyentes y que nun fueren capaces de determinar la causa exacta del accidente. Demandes qu'afecten a los propietarios del avión, la finca de Rivera, y los familiares de les persones a bordu con Rivera presentáronse nos tribunales estatal y federal nos Estaos Xuníos.[67][68]
Impacto
[editar | editar la fonte]Hestories de la desapaición de Rivera y la muerte apaecieron en Telemundo y Univision , les principales redes de televisión n'español nos Estaos Xuníos, según CNN, MSNBC, ABC y cerca de la parte cimera de la páxina web del New York Times. Poco dempués de la so muerte, CNN n'Español informó que Rivera empezó a ser más conocíu internacionalmente, col so nome d'enclinos en Twitter en tol mundu y un aumentu de les ventes nos sos álbumes de ser mercáu de la xente fora de Méxicu y Estaos Xuníos.[69]
Senador d'Estaos Xuníos Marco Rubio fixo una declaración sobre la vida de Rivera y la muerte nel Senáu, onde dixo que Rivera yera "una verdadera historia d'ésitu estauxunidense".[70]
Discografía
[editar | editar la fonte]Álbumes d'estudiu[editar | editar la fonte]
Álbumes recopilatorios/Versiones deluxe[editar | editar la fonte]
Álbumes en direuto[editar | editar la fonte]
|
Senciellos[editar | editar la fonte]
|
Televisión
[editar | editar la fonte]Añu | Serie | Personaxe | Notes |
---|---|---|---|
2010 | I Love Jenni | Ella mesma |
Especial so la producción de Telemundo | |
Eva Lluna | Univision y Venevisión | ||
2012 | La Voz... Méxicu | Coach, Temporada 2, por Televisa. | |
Xoyes emprestaes | Especial recordando'l so tráxicu fallecimientu, so la cadena Televisa. | ||
Jenni Vive 2013 |
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 15 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 1014022096. Data de consulta: 17 ochobre 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 31 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ «Jenni Rivera Mexican-American singer missing; Plane crashes Northern Mexico». Consultáu'l 9 avientu 2012.
- ↑ http://www.billboard.com/articles/columns/latin-notes/5748049/jenni-riveras-second-life-the-billboard-cover-story
- ↑ Amador Miranda, Lucero G.. «so_vida Jenni Rivera ta más que satisfecha col nuevu aldu de la so vida». Eldiariony.com. ImpreMedia. Consultáu'l 19 de setiembre de 2012.
- ↑ Zubieta, Rodolfo G.. «‘La Voz... Méxicu’ vuelve con diversidad». Periodico.am. Compañía Periodística Meridianu S.A de C.V. Consultáu'l 19 de setiembre de 2012.
- ↑ Jenni Rivera. «Jenni Rivera | Biografía». Jenniriveramusic.com. Consultáu'l 19 de setiembre de 2012.
- ↑ «Jenni Rivera, Big-Voiced Queen of Banda, Dead at 43» (n'inglés). Billboard. 9 d'avientu de 2012. http://www.billboard.com/articles/columns/latin-notes/1481505/jenni-rivera-big-voiced-queen-of-banda-dead-at-43. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «muyer-que-conquisto-al-publico-como-la diva-de-la banda Jenni Rivera, la muyer que conquistó al públicu como 'la diva de la banda'». CNN. 9 d'avientu de 2012. http://mexico.cnn.com/entretenimiento/2012/12/09/jenni-rivera-la muyer-que-conquisto-al-publico-como-la diva-de-la banda. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Jenni Rivera, Mexican-American Singer, Dies at 43» (n'inglés). New York Times. 9 d'avientu de 2012. http://www.nytimes.com/2012/12/11/arts/music/jenni-rivera-43-mexican-american-singer-and-tv-star-is-dead.html?_r=0. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Mexican singer Jenni Rivera feared dead in plane crash» (n'inglés). Fox News. 9 d'avientu de 2012. http://www.foxnews.com/world/2012/12/09/mexican-singer-jenni-rivera-dies-in-plane-crash/. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Jenni Rivera, Big-Voiced Queen of Banda, Dead at 43» (n'inglés). Billboard. 9 d'avientu de 2012. http://www.billboard.com/articles/columns/latin-notes/1481505/jenni-rivera-big-voiced-queen-of-banda-dead-at-43. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Allmusic review» (inglés). Allmusic. Rovi Corporation. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «rellumanza-de-la so-carrera.htm Vase Jenni Rivera na rellumanza de la so carrera». L'Informador. Unión Editorialista. 9 de diciember de 2012. http://www.informador.com.mx/entretenimiento/2012/423133/6/vase-jenni-rivera-en-la rellumanza-de-la so-carrera.htm. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Jenni Rivera Dies in Plane Crash» (n'inglés). TMZ. 9 d'avientu de 2012. http://www.tmz.com/2012/12/09/jenni-rivera-dead-plane-crash/. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Jenni Rivera Killed in Plane Crash» (n'inglés). People n'Español. 9 de diceiember de 2012. http://www.people.com/people/article/0,,20655129,00.html. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Jenni Rivera's Album Sales Gain 1,014% After Death, Has Top Three on Latin Chart» (n'inglés). Billboard. 28 de deciember de 2012. http://www.billboard.com/articles/columns/latin-notes/1481314/jenni-riveras-album-sales-gain-1014-after-death-has-top-three. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Muerre la Diva de la Banda, Jenni Rivera». Noticieros Televisa. páxina= (9 d'avientu de 2012). Consultáu'l 9 d'avientu de 2012.
- ↑ «¿Cuál foi la verdadera causa de la muerte de Jenni Rivera? Resultaos de la investigación». El gordu y la flaca. 22 de deiciembre de 2014. http://entretenimiento.univision.com/video/555563/2014-12-22/el-gordu-y-la-flaca/el-gordu-y-la-flaca-videos/la-verdadera-causa-de-muerte-de-jenni-rivera-el-gordu-y-la-flaca. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Jenni Rivera Death Update 2014: Investigation Is Over, But Questions Remain» (n'inglés). Latin Post. 23 de diceimbre de 2014. http://www.latinpost.com/articles/28323/20141223/jenni-rivera-death-update-2014-investigation-over-questions-remain.htm. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ http://www.mun2.tv/news/versus/versus-chiquis-vs-raq-c
- ↑ http://www.cduniverse.com/search/xx/music/pid/2045271/a/Chacalosa.htm
- ↑ http://www.lachicuela.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2280:ifallecio-el-ex-maríu-de-la diva-de-la banda&catid=22:gruperreando&Itemid=387
- ↑ http://www.famosasmexicanas.com/semeyes/jenni-rivera/jenni-rivera.htm
- ↑ http://www.latin-artists.com/biography.php?id=128&lang=_sp
- ↑ http://www.informador.com.mx/entretenimiento/2009/76995/6/compra-jenni-rivera-una residencia-en-california.htm
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2008-12-10.
- ↑ http://mjhideout.com/forum/ocio-y-cultura/11658-nomaos-a-grammy-latinos-2002-a.html
- ↑ http://superlatina.tv/wp/2011/02/23/jenni-rivera-ignora-a-medio-hermano-de-7-anos/
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2013-11-23.
- ↑ http://www.latin-artists.com/releases.php?id=120&lang=_sp&is=0
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2008-12-10.
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-10-31.
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2008-12-10.
- ↑ http://1049tumusica.univision.com/peracabar/article/2005-06-17/dos-mujer-un-charru?refPath=/buscar
- ↑ http://www.billboard.com/charts/latin-songs#/charts/rexonal-mexican-songs?chartDate=2006-06-03
- ↑ http://www.billboard.com/charts/latin-songs#/charts/rexonal-mexican-songs?chartDate=2006-10-21
- ↑ http://www.billboard.com/charts/latin-songs#/charts/latin-albums?chartDate=2007-04-21
- ↑ http://www.chron.com/spanish/la voz/article/Jenni-Rivera-una diva-ente-los grandes-1768069.php
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-02-20.
- ↑ http://www.impactousa.com/entretenimiento/ci_11625988
- ↑ http://www.peopleenespanol.com/article/jenni-rivera-fai-l'amor-con-pedrete-el-bambino
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-09.
- ↑ http://www.elporvenir.com.mx/notes.asp?nota_id=327373
- ↑ http://musica.univision.com/latin-grammy/la to-entrugues/article/2010-11-10/jenni-rivera-la to-entrugues-latin-grammy
- ↑ http://www.peopleenespanol.com/article/arresten-hijo-de-jenni-rivera-por-tener-sexu-con-una menor
- ↑ http://www.peopleenespanol.com/article/fíu-de-jenni-rivera-se-declara-culpable-de-tener--sexu-con-menor
- ↑ http://www.informador.com.mx/entretenimiento/2011/269504/6/jenni-rivera-forma-parte-de-les actividaes paraleles-al-super-bowl.htm
- ↑ http://www.sandiegored.com/noticias/5346/Jenni-Rivera-graba-cancion-con-Ricky-Martin/
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-10-31.
- ↑ http://musica.univision.com/premio-lo-nueso/peracabar/article/2011-12-08/jenni-rivera-tumor-senu-operacion-cirugia
- ↑ http://www.tabascohoy.com/noticia.php?id_nota=229348
- ↑ http://entretenimiento.terra.com/chismes/que-fai-jenni-rivera-en-el festival-de-cinedesundance,6ab8aac259c05310VgnVCM20000099f154d0RCRD.html
- ↑ http://musica.terra.com.mx/jenni-rivera-ufierta-esitosu-show-en-feria-de-leon,db8eb17f33f35310VgnVCM3000009af154d0RCRD.html
- ↑ http://www.el-mexicano.com.mx/informacion/noticias/1/8/fama/2012/02/29/551278/presenta-jenni-la so-segunda-xoya.aspx
- ↑ http://comadre1015.mx/cmai/noticies/137-xoyes-emprestaes-jenny-rivera-.html
- ↑ http://www.tvnotas.com.mx/2012/03/17/C-29244-duelu-de-dives-yuri-compartio-el-escenario-con-jenni-rivera.php/
- ↑ http://www.radioformula.com.mx/notes.asp?Idn=243453
- ↑ http://bandamax.tv/bandamax/pa-que s'entere-la raza
- ↑ http://www.vanguardia.com.mx/jenniriverasedivorciadeloaiza-1388209.html
- ↑ http://www.milenio.com/cdb/doc/noticies2011/cda5637c29b310147f5b9d3431y04ede
- ↑ «Confirmen desapaición d'Avión de Jenny Rivera». Noticieros Televisa (9 d'avientu de 2012). Consultáu'l 9 d'avientu de 2012.
- ↑ «Avión de Jenni Rivera estrellar en Iturbide, Nuevo León». Zócalo Saltillo páxina= (9 d'avientu de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-10-07. Consultáu'l 9 d'avientu de 2012.
- ↑ «Muerre la Diva de la Banda, Jenni Rivera». Noticieros Televisa. páxina= (9 d'avientu de 2012). Consultáu'l 9 d'avientu de 2012.
- ↑ «Sume avión onde viaxaba Jenni Rivera». Noticieros Televisa (9 d'avientu de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 2013-09-27. Consultáu'l 9 d'avientu de 2012.
- ↑ «¿Cuál foi la verdadera causa de la muerte de Jenni Rivera? Resultaos de la investigación». El gordu y la flaca. 22 de deiciembre de 2014. http://entretenimiento.univision.com/video/555563/2014-12-22/el-gordu-y-la-flaca/el-gordu-y-la-flaca-videos/la-verdadera-causa-de-muerte-de-jenni-rivera-el-gordu-y-la-flaca. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Jenni Rivera Death Update 2014: Investigation Is Over, But Questions Remain» (n'inglés). Latin Post. 23 de diceimbre de 2014. http://www.latinpost.com/articles/28323/20141223/jenni-rivera-death-update-2014-investigation-over-questions-remain.htm. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «mundu-artistico-llora-la muerte-de-jenni-rivera El mundu artísticu llora la muerte de Jenni Rivera». CNN. 10 de deciembre de 2012. http://mexico.cnn.com/videos/2012/12/10/el mundu-artistico-llora-la muerte-de-jenni-rivera. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
- ↑ «Jenni Rivera Death Draws U.S. Attention, Highlights Mexican Cultural Influence» (n'inglés). HuffPost Llatín. 11 de deciembre de 2012. http://www.huffingtonpost.com/2012/12/11/jenni-rivera-death_n_2278439.html. Consultáu'l 28 de marzu de 2015.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Jenni Rivera (Web oficial).
- Jenni Rivera en Twitter en Twitter.
- Jenni Rivera en Facebook.
- Jenni Rivera en My Space.
- Jenni Rivera en Allmusic.
- Jenni Rivera Archiváu 2013-02-16 en Wayback Machine n'Universal Music.
- Wikipedia:Revisar traducción
- Muyeres
- Wikipedia:Artículos con plantíes de notes d'encabezamientu enllaciando a páxines que nun esisten
- Persones nacíes en 1969
- Persones finaes en 2012
- Actores y actrices de Méxicu
- Persones de Los Angeles
- Cantantes de pop d'Estaos Xuníos
- Cantantes de pop de Méxicu
- Cantantes en castellanu
- Cantantes n'inglés
- Compositores d'Estaos Xuníos
- Compositores de Méxicu
- Empresarios y empresaries d'Estaos Xuníos
- Mezzosopranos de Méxicu
- Productores discográficos