Saltar al conteníu

Estación lluviosa

De Wikipedia
Distribución de la precipitación per mes en Cairns, Australia.

La estación lluviosa, tamién conocida como temporada d'agües o estación de los monzones, ye la dómina del añu na cual produzse la mayor parte de la precipitación media añal d'una rexón. Polo xeneral, tien una duración d'unu o dellos meses.[1] El términu "estación verde" ye dacuando usáu como un eufemismu polos empresarios de turismu.[2] Les árees con estaciones lluvioses atópense esvalixaes a lo llargo de los trópicos y subtrópicos.[3]

Según la clasificación climática de Köppen, los climes tropicales carauterizar por una precipitación media mensual de 60 mm o más en tolos meses del añu.[4] A diferencia de les zones con climes de sabanes y monzones, el clima mediterraneu tien iviernos húmedos y branos secos. Sicasí, les selves tropicales nun tienen estaciones seques o húmedes, una y bones la precipitación distribuyir por igual mientres tol añu.[5] Delles zones con estaciones d'agües pronunciaes van ver un frayatu na precipitación a metá de temporada, cuando, a mediaos de la estación templada, la zona de converxencia intertropical o vaguada monzónica mover escontra'l polu más cercanu.[6]

El tiempu tropical ta apoderáu pol movimientu del cinturón d'agües tropicales, que bazcuya del trópicu nortizu al suriegu nel intre del añu. El cinturón d'agües tropicales atopar nel hemisferiu sur, ente ochobre y marzu. Y, mientres esti periodu, el trópicu sureñu esperimenta una estación lluviosa, onde l'agua ye lo común. Típicamente, la xornada arrinca calorosa y soleyera, con xubida de mugor mientres el día y rematando en bayuroses nubes y enchentes agües al atapecer o anochar. D'abril a setiembre, el cinturón d'agües pasa al hemisferiu norte, y entós esti trópicu nortizu esperimenta la so estación lluviosa.

El cinturón d'agües algama tan al norte como'l trópicu de Cáncer y tan al sur como'l trópicu de Capricorniu. Cerca d'estes llatitúes, hai una estación lluviosa y otra seca, añalmente. Nel ecuador, hai dos estaciones lluvioses y dos seques, una y bones el cinturón d'agües pasa ellí dos veces al añu, una al movese al norte y otra al dir al sur. Ente los trópicos y l'ecuador, les llocalidaes pueden esperimentar una curtia estación lluviosa y otra llarga estación lluviosa. La xeografía llocal puede tamién modificar sustancialmente esti patrones climáticos.

Si la temporada d'agües producir mientres la estación templada, o branu, la precipitación cai principalmente mientres la tarde y les primeres hores de la nueche. La temporada d'agües suel ser el momentu en que puede reparase una meyora de la calidá del aire y agua duce, según una crecedera notable de la vexetación, rematando en consechas de los cultivos a finales d'esta temporada. La precipitación puede causar hinchentes, y dellos animales vense obligaos a retirase a terrenes más altos. Aumenta la erosión y mengüen los nutrientes del suelu. La incidencia de malaria aumenta nes zones onde la temporada d'agües coincide con temperatures elevaes. Los animales tienen estratexes d'adautación y de sobrevivencia pal réxime más húmedu. De cutiu, la estación seca anterior conduz a la escasez d'alimentos mientres la temporada d'agües, una y bones los nuevos cultivos entá tienen que maurecer.

Carauterística de les agües

[editar | editar la fonte]
Nube nocherniega mientres la estación lluviosa en Darwin, Australia.

Nes zones onde la llegada de fuertes agües son acomuñaes con un cambéu del vientu, la temporada d'agües conozse como'l monzón.[7] Puesto que la precipitación mientres la estación lluviosa débese principalmente al calentamientu diurnu que conduz a l'actividá de nubes diurnes dientro d'una masa d'aire húmedo presistente, les precipitaciones prodúcense principalmente mientres la tarde y les primeres hores de la nueche dientro de los rexímenes climáticos de la sabana y del monzón. Esto tamién esplica que gran parte de la precipitación total diaria cai mientres los primeros minutos del bastiu,[6] primero que les nubes maurezan na so etapa estratiforme.[8] Anque la mayoría de les rexones tien una sola temporada d'agües, les zones nos trópicos pueden esperimentar dos estaciones d'agües yá que la vaguada monzónica, o zona de converxencia intertropical, puede pasar dos veces al añu sobre les rexones asitiaes nos trópicos. Les selves tropicales, sicasí, tienen un réxime de precipitación equitativo a lo llargo del añu, y polo tanto nun tienen una temporada d'agües.[5]

La situación ye distinta pa les rexones que cunten con un réxime climáticu mediterraneu. Nel oeste d'Estaos Xuníos, mientres la estación fría a partir de setiembre a mayu, los ciclones extratropicales del océanu Pacíficu mover escontra l'interior na rexón por cuenta de la migración escontra'l sur de la corriente en remexu mientres la temporada de fríu. Esti cambéu na corriente en remexu trai gran parte de la precipitación añal a la rexón,[9] y tamién trai la posibilidá de fuertes agües y fuertes sistemes de baxa presión.[10]

Árees afeutaes

[editar | editar la fonte]

Les árees con un clima de les sabanes en África Subsaḥariana, como Ghana, Burkina Fasu,[11][12] Darfur,[13] Eritrea,[14] Etiopía,[15] y Botsuana tienen una temporada d'agües distinta.[16] Florida y l'este de Texas tamién tienen una temporada d'agües que se clasifíca como réxime climáticu de les sabanes.[17][18] Les rexones monzóniques inclúin el sureste d'Asia (incluyendo Indonesia y Filipines),[19] les seiciones del norte d'Australia del Norte,[20] Polinesia,[21] América Central,[22] l'oeste y sur de Méxicu,[23] el desiertu del suroeste de los Estaos Xuníos,[9] el sur de Guyana,[24] partes del nordeste de Brasil.[25]

El norte de Guyana esperimenta dos estaciones lluvioses: una na primavera y otra al empiezu del iviernu.[24] África occidental conoz dos estaciones d'agua a lo llargo de la franxa sur, y una sola na franxa norte.[26] Dientro del réxime del clima mediterraneu, la mariña oeste de los Estaos Xuníos y la mariña d'Italia, Grecia,[27] y Turquía esperimenten una temporada d'agües nos meses del iviernu.[28] De la mesma, la temporada d'agües nel desiertu de Negev d'Israel estender d'ochobre a mayu.[29] El desiertu de Sonora atópase na llende ente'l clima mediterráneo y monzónico y recibe los dos estaciones d'agües acomuñaes a cada réxime climáticu.[30]

Monzón na cordal de Vindhya, India.

Nes zones tropicales, la llegada del monzón resulta nun descensu de les temperatures altes nel día y un aumentu de les temperatures baxes mientres la nueche.[31] En delles zones, como Ḥong Kong, la estación lluviosa carauterizar por fuertes agües y un vientu oceánicu que producen una meyora significativa de la calidá del aire.[32] En Brasil, la temporada d'agües coincide con vientos alisios océanicos más débiles.[25] Mientres la temporada d'agües el nivel del pH de l'agua vuélvese más equilibrada por recargar d'acuíferos locales.[33] L'agua tamién s'anidia porque los materiales disueltos na agua asoceden en menor concentración mientres la temporada d'agües.[34] Los regatos o ramblas, que suelen tar secos n'otres dómines del añu, enllenar de escorrentía y en dellos casos pueden llegar a tener una fondura d'hasta 3 metros.[35] La lixiviación del suelu mientres los periodos de fuertes agües accelera l'escosamientu de los nutrientes.[35] La escorrentía escesiva de les mases continentales tien un impautu significativu nes árees oceániques cercanes, que son más estratificadas, o menos mistes, por cuenta de les fuertes corrientes superficiales producíes pol escurrimiento d'agües enchentes.[36]

Hinchentes

[editar | editar la fonte]

Les inundación prodúcense cuando l'agua ye escesiva,[37] lo que puede conducir a deslizamientos de tierra y flujo de folla nes zones montascoses.[38] Los ríos pueden enchir y anubrir les cases.[39] Los hinchentes pueden ser exacerbados polos efeutos de les quemes forestales que se producieron mientres la estación seca anterior, una y bones los suelos arenosos o compuestos de marga pueden volvese hidrofóbicos o empuste d'agua.[40] Hai delles formes en que les organizaciones gubernamentales ayuden a los sos residentes a trepar colos hinchentes de la estación lluviosa. Ellabórense mapes de los terrenos inundables pa identificar les zones más propenses a los hinchentes.[41] Llevar a cabo campañes pa controlar la erosión, que la so divulgación facer inclusive per teléfonu ya internet.[42]

Adautaciones

[editar | editar la fonte]
Sabana ecuatorial na rexón oriental de Camerún.

Seres humanos

[editar | editar la fonte]

La temporada d'agües ye'l principal periodu de crecedera de la vexetación nel réxime climáticu de les savanas.[43] Sicasí, esto tamién significa que la temporada d'agües suel ser una dómina con escasez d'alimentos hasta que los cultivos algamen el so plenu maduror y pueden ser collechaes.[44] Esto provoca un cambéu nel pesu estacional de los habitantes de países en desenvolvimientu, nel cual asocede un una cayida de pesu mientres la temporada d'agües hasta'l momentu de la primer collecha, cuando'l pesu aumenta nuevamente.[45] La incidencia de malaria aumenta cuando la temporada d'agües coincide con temperatures elevaes.[46]

Les vaques paren a entamos de la temporada d'agües.[47] L'entamu de la temporada d'agües tamién señala la partida de les mariposes monarques de Méxicu.[48] Les especies de mariposes tropicales son más actives mientres la estación lluviosa que na estación seca, y tienen marques esfériques más llargues nes sos ales pa protexese contra depredadores diurnos.[49] Nos trópicos y les zones más templaes de les rexones subtropicales, la estación lluviosa lleva a un amenorgamientu del salín nes güelgues costeres, y esto provoca un aumentu de la anidación de los cocodrilos.[50] Otres especies, como'l sapu de regueru, desovan nos meses dempués de les agües estacionales.[51] Los armadillos y culiebres de cascabel busquen terrenales más elevaos mientres la temporada d'agües.[52]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Glossary of Meteorology (2009). Rainy season. Archiváu 2012-02-18 en Wayback Machine American Meteorological Society. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  2. Costa Rica Guide (2005). When to Travel to Costa Rica. Archiváu 2012-03-15 en Wayback Machine ToucanGuides. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  3. Michael Pidwirny (2008). CHAPTER 9: Introduction to the Biosphere. PhysicalGeography.net. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  4. «Updated world Köppen-Geiger climate classification map».
  5. 5,0 5,1 Elisabeth M. Benders-Hyde (2003). World Climates. Blue Planet Biomes. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  6. 6,0 6,1 J. S. Oguntoyinbo & F. O. Akintola (1983). Rainstorm characteristics affecting water availability for agriculture. IAHS Publication Number 140. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  7. Glossary of Meteorology (2009). Monsoon. Archiváu 2008-03-22 en Wayback Machine American Meteorological Society. Consultáu'l 16 de xineru de 2009.
  8. Robert A. Houze Jr (1997). Stratiform Precipitation in Regions of Convection: A Meteorological Paradox? Bulletin of the American Meteorological Society, páxs. 2179. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  9. 9,0 9,1 J. Horel (2006). Normal Monthly Precipitation, Inches. University of Utah. Consultáu'l 19 de marzu de 2008.
  10. Norman W. Junker (2008). West Coast Cold Season Heavy Rainfall Events. Hydrometeorological Prediction Center. Consultáu'l 1 de marzu de 2008.
  11. Patrick Laux et al. (2008): Predicting the regional onset of the rainy season in West Africa. International Journal of Climatology, 28 (3), 329-342.
  12. Patrick Laux et al. (2009): Modelling daily precipitation features in the Volta Basin of West Africa. International Journal of Climatology, 29 (7), 937-954.,
  13. David Vandervort (2009). Darfur: getting ready for the rainy season. International Committee of the Red Cross. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  14. Mehari Tesfazgi Mebrhatu, M. Tsubo, y Sue Walker (2004). A Statistical Model for Seasonal Rainfall Forecasting over the Highlands of Eritrea. Archiváu 2019-06-15 en Wayback Machine New directions for a diverse planet: Proceedings of the 4th International Crop Science Congress. Consultáu'l 8 de febreru de 2009.
  15. Alex Wynter (2009). Ethiopia: March rainy season "critical" for southern pastoralists. Thomson Reuters Foundation. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  16. The Voice (2009). Botswana: Rainy Season Fills Up Dams. allAfrica.com. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  17. Randy Lascody (2008). The Florida Rain Machine. National Weather Service. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  18. John J. Stransky (1 de xineru de 1960). «Site Treatments Have Little Effect During Wet Season in Texas». Tree Planters' Notes 10 (2). http://www.rngr.net/Publications/tpn/10/PDF.2004-08-06.0128/view. Consultáu'l 23 d'agostu de 2009.  Usu incorreutu de la plantía enllaz rotu (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  19. OCHA Partnership for Humanity (2008). OCHA Field Situation Report: Indonesia – Rainy Season 1 December 2008. Archiváu 2009-02-18 en Wayback Machine United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  20. Burarra Gathering (2006). Burarra Gathering. Burarra Gathering. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  21. Tahiti Sun Travel Network (2007). About Bora Bora Island. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  22. Joint Typhoon Warning Center (2006). 2.4 Analysis & Forecasting "Thumb Rules" for the Rainy Season. United States Navy. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  23. Remote Sensing for Migratory Creatures (2002). Phenology and Creature Migration: Dry season and wet season in West Mexico. Arizona Remote Sensing Center. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  24. 24,0 24,1 Horace Burton (2006). The climate of Guyana. Caribbean Institute for Meteorology and Hydrology. The Outfield, August 2006, páxs. 3. Consultáu'l 8 de febrereo de 2009.
  25. 25,0 25,1 James Brian Elsner (1988). Analysis of Wet Season Rainfall Over the Nordeste of Brazil, South America. University Of Wisconsin-Milwaukee. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  26. C. H. Mari, G. Cailley, L. Cuerre, M. Saunois, J. L. Attie, V. Thouret, y A. Stohl (2007). Biomass burning plumes during the AMMA wet season experiment. Atmospheric Chemistry and Physics Discussions, páxs. 17342. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  27. Greek Embassy London (2008). Welcome to Greece. Archiváu 2012-02-20 en Wayback Machine Government of Greece. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  28. D. Bozkurt, O.L. Sen and M. Karaca (2008). Wet season evaluation of RegCM3 performance for Eastern Mediterranean. EGU General Assembly. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  29. Ron Kahana, Baruch Ziv, Yehouda Enzel, and Uri Dayan (2002). «Synoptic Climatology of Major Floods in the Negev Desert, Israel». International Journal of Climatology 22:  p. 869. http://geography.huji.ac.il/personal/Dayan/Publications/Synoptic%20Clim%20Maj%20Floods.pdf. 
  30. Michael J. Plagens (2009). What and Where is the Sonoran Desert? Arizonensis. Consultáu'l 7 de febreru de 2009.
  31. Official Web Site of District Sirsa, India (2001). District Sirsa. National Informatice Center. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  32. Mei Zheng (2000). The sources and characteristics of atmospheric particulates during the wet and dry seasons in Hong Kong. Archiváu 2012-01-08 en Wayback Machine University of Rhode Island. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  33. S. I. Efe, F. Y. Ogban, M. J. Horsfall, Y. Y. Akporhonor (2005). Seasonal Variations of Physico-chemical Characteristics in Water Resources Quality in Western Niger Delta Region, Nixeria. Journal of Applied Scientific Environmental Management. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  34. C. D. Haynes, M. G. Ridpath, M. A. J. Williams (1991). Monsoonal Australia. Taylor & Francis, páxs. 90. ISBN 978-90-6191-638-3. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  35. 35,0 35,1 United States War Department (1909). Road Notes, Cuba. 1909. United States Department of War. Consultáu'l 16 de xineru de 2009.
  36. K.W. Choi and J.H.W. Lee (2000). Wet Season Tidal Circulation and flushing in Three Fathoms Cove. 4th International Conference on Hydro-Science and Engineering. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  37. Overseas Security Advisory Council (2009). Warden Message: Guyana Rainy Season Flood Hazards. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Overseas Security Advisory Council. Consultáu'l 5 de febreru de 2009.
  38. National Flood Insurance Program (2009). California's Rainy Season. Archiváu 2012-12-04 en Wayback Machine Federal Emergency Management Agency. Consultáu'l 5 de febreru de 2009.
  39. AFP (2009). Bali Hit By Wet Season Floods. ABC News. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  40. Jack Ainsworth & Troy Alan Doss. Natural History of Fire & Flood Cycles. California Coastal Commission. Consultáu'l 5 de febreru de 2009.
  41. FESA (2007). Flood. Government of Western Australia. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  42. King County Department of Development and Environmental Services (2009). Erosion and Sediment Control for Construction Sites. Archiváu 2012-05-13 en Wayback Machine King County, Washington Government. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  43. Charles Darwin University (2009). Characteristics of tropical savannas. Charles Darwin University. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  44. Roberto Frisancho, A. (1993). Human Adaptation and Accommodation. University of Michigan Press, páxs. 388. ISBN 978-0-472-09511-7. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  45. Marti J. Van Liere, Eric-Alain D. Ategbo, Jan Hoorweg, Adel P. Dean Hartog, and Joseph G. A. J. Hautvast. The significance of sociu-economic characteristics for adult seasonal body-weight fluctuations: a study in north-western Benin. British Journal of Nutrition: Cambridge University Press, 1994.
  46. African Centre of Meteorological Application for Development (2008). Ten Day Climate Bulletin: Dekad of 01 to 10 April, 2008. ACMAD. Consultáu'l 8 de febreru de 2009.
  47. John P. McNamara, J. France, D. Y. Beever (2000). Modelling Nutrient Utilization in Farm Animals. CABI, páxs. 275. ISBN 978-0-85199-449-9. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  48. Dr. Lincoln Brower (2005). Precipitation at the Monarch Overwintering Sites in Mexico. Archiváu 2012-10-06 en Wayback Machine Journey North. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.
  49. Paul M. Brakefield and Torben B. Larsen (1983). The evolutionary significance of dry and wet season forms in some tropical butterflies. Archiváu 2012-12-16 en archive.today Biological Journal of the Linnean Society, páxs. 1-12. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  50. Phil Hall (1989). Crocodiles, Their Ecology, Management, and Conservation. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources Crocodile Specialist Group, páxs. 167. Consultáu'l 27 d'avientu de 2008.
  51. San Diego Natural History Museum (2009). Bufo californicus: Regueru Toad. San Diego Natural History Museum. Consultáu'l 16 de xineru de 2009.
  52. Linda Deuver (1978). Dry season, wet season. Archiváu 2009-01-20 en Wayback Machine Audubon Magacín, November 1978, páxs. 120-130. Consultáu'l 6 de febreru de 2009.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]