BA Public Administration

ÖZET: Bu makale, müzik eserleri, icra ve yapımlarının umuma açık mahallerde temsil suretiyle kamuya iletiminden doğan hakların niteliğini ve toplu hak yönetim sistemini, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, ilgili mevzuat, uygulama ve son dönem yargı kararları çerçevesinde inceleyerek değerlendirmeye tabi tutmaktadır.   

Anahtar kelimeler: Müzik, eser, icra, yapım, müzik yayını, temsil, umuma iletim, telif hakları, bağlantılı haklar, eser sahipleri, bağlantılı hak sahipleri, umuma açık mahaller, umumi mahal, hakların tüketilmesi, lisans, sözleşme, telif birlikleri, toplu hak yönetimi, kolektif hak yönetim sistemi, ortak lisanslama, yargı kararları, Yargıtay kararları, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, FSEK.


ABSTRACT: This article, with regard to Turkish Copyright Law No: 5846 and related law, its practice and recent rulings, analyses and evaluates the rights of musical work owners and of related rights owners on their works, performances and productions, the nature of the rights on these works communicating to the public at places “open to the public”, and collective right management system.

Keywords: Music, musical work, performance, production, phonogram, communication to the public, public performance, copyright, related rights, copyright owners, related right owners, public places, exhaustion of rights, copyright clearance, licence, contract, collecting societies, collective right management system, copyright management organisations, CMOs, collective licensing, judicial decisions, rulings of Turkish Supreme Court of Appeal, Turkish Copyright Law No: 5846.
_____

1. Giriş

Söz, ses, melodi, ritim ve uyumun bir arada harmanlandığı sanatsal bir yaratı olarak tanımlayabiliriz müziği. Tarih öncesi dönemlerden günümüze uzanan süreçte müzik, insan ve toplum yaşamının en önemli sanatsal ve kültürel olgularından biri olarak hayat bulmuş, insanoğlunu, bireysel ve toplumsal etkinliklerinde, eğlence, mutluluk ve hüzünlerinde yoğurmuş; esin kaynağı olmuş; duygularını tanımlamış ve coşkularını şekillendirmiştir. İnsan hayatını bu denli yoğuran tüm bu özellikleriyle müzik, günümüz ekonomilerinde tüketilebilir bir olgu haline dönüşmüş, eğlence endüstrisine yön veren en önemli bileşenlerden biri haline gelmiştir. 

İnsanoğlunun her yaratıcı etkinliğinde olduğu gibi müzik de insanın yaratıcı sanatsal emeği ve soyut düşünsel çabasının bir tezahürü olarak dış dünyada somutlaşmakta, bu çaba ve emek insan ve toplum hayatına, ekonomiye sağladığı katmadeğer ile karşılık görmeyi ve teşvik edilmeyi hak etmektedir. Bu bağlamda, yarattığı bireysel, toplumsal ve ekonomik katmedeğeri karşısında ve mevcut tüketim kalıpları çerçevesinde üretimi için vakfedilen emeğinin de bir değeri, bir karşılığı olan bir olgudur müzik.     
...

Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki bütün gelişmeleri kapsayan bir olgu olarak dijitalleşme; günümüzde bilgi ve kültür ürünlerine erişim, iletişim ve ifade özgürlüklerinin deneyimlenme alanlarını daha önce hiç olmadığı kadar genişletirken, iletişim yöntemlerimiz ve kendimizi ifade biçimlerimizi, iş, yönetim, eğitim, öğretim ve öğrenme süreçlerimiz ile üretim ve tüketim kalıplarımızı da olağanüstü bir şekilde dönüşüme uğratmıştır. Dijitalleşme olgusu yarattığı bu dönüşümler yanında, doğasında barındırdığı birtakım riskler ve sınırsızlığın ortaya çıkarabileceği olumsuzlukların önüne geçmek bakımından da yeni sınırların tanımlandığı yeni mecraları ve hukuki kodları beraberinde getirmiştir.

Bu makalede telif hakları korumasının kapsamı ve sınırları ile dijital mecralarda paylaşımı yapılan içerikler üzerindeki haklar ve bu içeriklerin izinsiz tasarrufundan doğabilecek uyuşmazlıklar 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde irdelenmekte olup, içerik paylaşımında dikkat edilmesi gereken hususlar üzerinde durulmakta ve herhangi bir içeriğin paylaşımı öncesinde ilgili içeriğin süzgeçten geçirilebileceği yedi adımdan oluşan bir güvenlik testi önerisinde bulunulmaktadır.

[This  article  discusses  the  scope  of  copyright  protection  and  copyrights  on  the  contents  that  are  shared  and transmitted on digital platforms, and the disputes that may arise from unauthorized content sharings within the frame of Law on Intellectual and Artistic Works no 5846 and other relevant legislations. In this context, it finally suggests a seven-step security test that can be taken into account before sharing or transmitting any content on digital platforms.]