Islamic art has a considerably rich history in regard to authentic decoration motifs. The princip... more Islamic art has a considerably rich history in regard to authentic decoration motifs. The principle of depicturing the nature different than reality and the emphasis of tawhid and eternity have been the fundamental starting points of both Islamic architecture and the decorative arts. In addition to the geometrical ornaments created for this purpose, the highly stylized compositions such as rumi (eslimi/ arabesque) and khatai have brought an abstract dimension to Islamic art. Besides, figurative decorations have an essential place in Islamic art. However, the use of figurative elements in religious architecture, especially in mosques, is highly exceptional. Yet, these rare examples of human and animal depictions that are observed in religious architectures are mainly encountered on the portal and facade walls rather than worship sections. The Isfahan Shah/Imam Mosque, which is the subject of this study, differs from other examples. Because, in this architecture, the tile panel that depicts wild animals has been placed on the north side of the Shebistan which faces the Qibla and additionally, advanced stylization which is usually observed in other examples has not been applied for this tile. At the same time, this part of the mosque is used for prayers when there is a high number of worshippers. The interesting point which formed the research question of this paper is that the tile mentioned above has remarkable similarities with the tiles used in the decorations of the churches located in Isfahan Julfa region in terms of technique, style and content. In this article, the tile panels that depict animal figures used in mosque and church architecture will be analyzed in terms of the emergence and characteristics of their style and Christian-Islamic art interaction.
Antik uygarlıklardan itibaren anıtsal eserlerin ilk bakışta göze çarpan unsuru olan kapılar, İslâ... more Antik uygarlıklardan itibaren anıtsal eserlerin ilk bakışta göze çarpan unsuru olan kapılar, İslâm mimarisinde tezyînatın yoğunlaştığı birimlerin başında gelmektedir. Kapılar, bulundukları bölgelerin malzemeleri ve iklim özelliklerine ilaveten dinî ve kültürel gelenekleri doğrultusunda biçimlenmiştir. Bahse konu biçimlenmede işlevsellik, estetik anlayış ve kültürel arka planın harmanlandığı görülmektedir. Bu makalede, yaklaşık dört asır boyunca Osmanlı Devleti'nin yönetim merkezi ve hanedanın yaşadığı yer olan Topkapı Sarayı'nın öne çıkan kapıları ele alınmış ve onların ifade ettiği sembolik dil çözümlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada, kapıları mimari açıdan tarif ya da tasvir etmekten öte, en yalın süslemeye sahip olanında dahi kapı ögesine yüklenen anlamlar üzerinde durulmuştur. Bunu yaparken İslâmî literatürde kapı ve onunla bağlantılı olarak perde mecazının ifade ettiği fikrî arka plandan yola çıkılmıştır. Ayrıca kapılara hakkedilen kitâbe metinlerinin İslâm medeniyetinde ihtiva ettiği mânâ, ilgili kapının saray kompleksi içerisinde konumlandığı birim ve diğer süsleme unsurları, anlamlandırmada belirleyici olmuştur. Böylece bulunduğu birime göre cennet, adalet ve mahremiyet temalarının saray kapılarında öne çıktığı görülmüştür.
Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yüzyıllarda Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve gü... more Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yüzyıllarda Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve günümüz İran topraklarında hüküm sürmüş iki Türkmen devletidir. Söz konusu devletler, sınırların çok geçişken olduğu bu dönemde kitap sanatları alanında Bağdat, Şiraz ve Tebriz atölyelerinde üstün nitelikli eserler ortaya koymuşlardır. Kitap sanatlarında özgün bir üslûp geliştirdikleri öne sürülen Akkoyunlu ve Karakoyunlu devletleri, mimarîde yeteri kadar inceleme konusu olmamıştır. Bu çalışmada mezkûr devletlerin orijinal haliyle günümüze ulaşan bezemeli yapıları ele alınarak mimarî tezyinatta özgün bir üslûp gelişimi olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca kitap sanatlarında kullanılan Türkmen Üslûbu kavramı tartışılmıştır. Bu esnada mimarî tezyinatta uygulanan teknikler açıklanarak, süslemede yer alan motif ve kompozisyonlar incelenmiştir. Konunun görsel olarak desteklenmesi için fotoğraf ve çizimlere yer verilmiştir. İfade edilen yöntemlerle meydana getirilen Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletlerinde Mimarî ve Sanat Üslûbu Üzerine Bir Değerlendirme başlıklı çalışmamızla, Anadolu ve İran arasında etkileşimin yoğun olduğu bir döneme katkı sağlanmaya çalışılmıştır.
Öz AyĢe TaĢkent ve Nicole Kançal-Ferrari editörlüğünde Aralık 2021 tarihinde yayın hayatına kazan... more Öz AyĢe TaĢkent ve Nicole Kançal-Ferrari editörlüğünde Aralık 2021 tarihinde yayın hayatına kazandırılan, Türkçe ve Ġngilizce hazırlanan, Osmanlı Kültür Ortamında Miraç ve Yolculuk Durakları baĢlıklı iki ciltten müteĢekkil eser, Ġslâm tarihinde hususî bir öneme sahip olan miraç hadisesini; felsefî, tarihî, tasavvufî, edebî ve sanat boyutlarıyla ele alan kapsamlı bir çalıĢmadır. Kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Topkapı Sarayı ve Türk ve Ġslam Eserleri Müzesi gibi çeĢitli saygın kurumların desteğiyle yürütülen kapsamlı bir projenin çıktısıdır. Projenin devamında on sekiz müellifin katılımıyla, yirmi altı makale ve yaklaĢık iki yüz görselden oluĢan kitap çalıĢması ilim dünyasına sunulmuĢtur.
Islamic arts have a very wide decoration repertoire in terms of the use of motifs and figures. Th... more Islamic arts have a very wide decoration repertoire in terms of the use of motifs and figures. The ornamentation found in these works shows both traces of pre-Islamic civilizations as well as entirely original designs characteristic of Islamic art. The scales are motifs that have existed before Islam and have been used by artists ever since. Pre-Islamic and Islamic artists have attributed multiple meanings to the motif. The types of motifs represented in this article range from the earliest historical examples to the latest Islamic examples. In this study, the aim is to discover the common meanings of the scale motif in pre-Islamic civilizations and Islamic art. The scale motif represents in the works of art daily life practices, commerce, justice, and the seventh sign of the Zodiac map. Many civilizations that have survived to the present day have depicted the mentioned meanings, including Ancient Egypt, Greece, Romans, and Mesopotamia. Furthermore, this motif appears in the architectural structures of the heavenly religions, Christianity and Judaism, as an ornamentation element symbolizing the belief in the afterlife and, accordingly, the divine judgment that will take place on the Day of Judgment. The depiction of the horoscope is the earliest known example of the motif in Islamic architecture. The motif was however used as a symbol of the afterlife in architecture in the late periods.The hand-drawn decorations of the mosques dating to the 16th century depict themes of the hereafter, such as heaven, hell, mizan, and sirat, along with the scales. It is an undeniable fact that all aspects of life have been shaped by beliefs throughout history. The art of Ancient Greece or Egypt was actually an expression of the religious beliefs of that time period. Islamic art exhibits the same characteristics. The article has attempted to explain the use of the scale motif in Islamic arts through religious and mystical sources. The purpose of this study is to examine the semantic links between the descriptions of the hereafter and world/state order found in Qur'an, Hadith, and mysticism texts. The original approach of the study highlights the links between metaphors used in religious texts and motifs or figures in art. As there is no specific study of the scale motif in Islamic art, this research aims to fill a valuable gap in the literature.
Öz AyĢe TaĢkent ve Nicole Kançal-Ferrari editörlüğünde Aralık 2021 tarihinde yayın hayatına kazan... more Öz AyĢe TaĢkent ve Nicole Kançal-Ferrari editörlüğünde Aralık 2021 tarihinde yayın hayatına kazandırılan, Türkçe ve Ġngilizce hazırlanan, Osmanlı Kültür Ortamında Miraç ve Yolculuk Durakları baĢlıklı iki ciltten müteĢekkil eser, Ġslâm tarihinde hususî bir öneme sahip olan miraç hadisesini; felsefî, tarihî, tasavvufî, edebî ve sanat boyutlarıyla ele alan kapsamlı bir çalıĢmadır. Kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Topkapı Sarayı ve Türk ve Ġslam Eserleri Müzesi gibi çeĢitli saygın kurumların desteğiyle yürütülen kapsamlı bir projenin çıktısıdır. Projenin devamında on sekiz müellifin katılımıyla, yirmi altı makale ve yaklaĢık iki yüz görselden oluĢan kitap çalıĢması ilim dünyasına sunulmuĢtur.
Dairesi bünyesindeki arĢivdir. Vakıflarla ilgili belgeler, kayıtlar ve defterlerin çoğu Vakıflar ... more Dairesi bünyesindeki arĢivdir. Vakıflarla ilgili belgeler, kayıtlar ve defterlerin çoğu Vakıflar Genel Müdürlüğü ArĢivi'ndedir. Vakıf kayıtları genellikle bu arĢivde yer almaktadır. Ancak bazı vakfiye ve benzeri belgeler, tarihi seyir içerisinde çeĢitli sebeplerden, baĢka kuruluĢlara devredilmiĢ veya kimi Ģahısların elinde kalmıĢtır. Hatta bu belgelerin bazıları çeĢitli ülkelerdeki kiĢisel koleksiyonlara veya müzelere taĢınmıĢtır. Abide ve Yapı ĠĢleri Dairesi bünyesindeki arĢiv sistemli olmamakla birlikte, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyonlarla ilgili belgelerin bulunduğu arĢivdir. AraĢtırmamızda; Vakıflar Genel Müdürlüğü Abide ve Yapı ĠĢleri Dairesi ArĢivi'ndeki Bursa il merkezine ait camilerle ilgili belgeler, çizimler ve fotoğraflar incelenmiĢtir. Bursa merkez ilçeleri olan Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım ilçelerindeki cami ve mescitlerin fotoğrafları, belgeleri ve çizimleri üç ayrı tablo hâlinde detaylı bir Ģekilde ortaya konmuĢtur. Her üç tabloda da Bursa il merkezindeki cami ve mescitlerle ilgili 1942-2019 yılları arasındaki zaman dilimine ait önemli fotoğraf, bilgi ve belgeler vardır. Dolayısıyla çalıĢmamız, Bursa il merkezindeki cami ve mescitlerle ilgili yapılacak araĢtırmalara büyük bir katkı sağlayacaktır.
ÖZETAKKOYUNLU VE KARAKOYUNLU DEVLETLERİNDE MİMARÎ VE SANAT ÜSLÛBUAkkoyunlu ve Karakoyunlu Devletl... more ÖZETAKKOYUNLU VE KARAKOYUNLU DEVLETLERİNDE MİMARÎ VE SANAT ÜSLÛBUAkkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yüzyıllarda Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve günümüz İran topraklarında hüküm sürmüş iki Türkmen devletidir. Söz konusu devletler, sınırların çok geçişken olduğu bu dönemde kitap sanatları alanında Bağdat, Şiraz ve Tebriz atölyelerinde üstün nitelikli eserler ortaya koymuşlardır. Kitap sanatlarında özgün bir üslûp geliştirdikleri öne sürülen Akkoyunlu ve Karakoyunlu devletleri mimarîde yeteri kadar inceleme konusu olmamıştır. Bu çalışmada mezkur devletlerin orijinal haliyle günümüze ulaşan bezemeli yapıları ele alınarak mimarî tezyinatta özgün bir üslûp gelişimi olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca kitap sanatlarında kullanılan Türkmen Üslûbu kavramı tartışılmıştır. Bu esnada mimarî tezyinatta uygulanan teknikler açıklanarak, süslemede yer alan motif ve kompozisyonlar incelenmiştir. Konunun görsel olarak desteklenmesi için fotoğraf ve çizimlere yer verilmiştir. İfade edi...
İslâm sanatları motif ve figür kullanımı bakımından hayli geniş bir bezeme repertuvarına sahiptir... more İslâm sanatları motif ve figür kullanımı bakımından hayli geniş bir bezeme repertuvarına sahiptir. Eserlerde kullanılan süsleme unsurları, İslâm sanatının karakterini oluşturan tamamen özgün tasarımlardan meydana geldiği gibi Müslümanların yayıldıkları coğrafyalarda yaşamış olan İslâm öncesi medeniyetlerin izlerini de taşıyabilmektedir. Bu noktada terazi, İslâm öncesi dönemden itibaren varlık gösteren ve İslâm sanatında kullanılagelen motifler arasında yer almaktadır. Öte yandan motife gerek İslâm öncesi dönemde, gerekse İslâm sanatlarında birden fazla mânâ yüklenmiştir. Bu makalede motifin sanat eserlerinde karşımıza çıkan biçimleri ve temsil ettiği anlamlar, tarihî süreç içerisinde erişebildiğimiz en erken örneklerinden İslâm sanatındaki son dönem örneklerine değin verilmiştir. Böylece İslâm öncesi medeniyetler ile İslâm sanatında motife yüklenen ortak anlamlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Sanat eserlerine yansıyan terazi motifinin anlam bakımından temsil ettiği hususlar; gündel...
Koordinasyon toplantıları, üniversitelerdeki bölüm ve anabilim dalları tarafından belirli periyot... more Koordinasyon toplantıları, üniversitelerdeki bölüm ve anabilim dalları tarafından belirli periyotlarda gerçekleştirilen buluşmalardır. Bu toplantılarda bölümlerin ve anabilim dallarının faaliyetleri, hedefleri, sorunları ve çözüm önerileri ele alınır. İlahiyat ve İslami İlimler Fakülteleri’ndeki Türk- İslam Sanatları Tarihi anabilim dallarında da söz konusu toplantılar ilgili öğretim elemanları tarafından düzenli olarak gerçekleştirilmektedir. Bu toplantıların beşincisi 2019 yılında Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin ev sahipliğinde düzenlendi ve V. Koordinasyon Toplantısı’nın sonunda bir sonraki toplantının Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından organize edilmesine karar verildi. Gerekli hazırlıklar yapıldıktan sonra 17-18 Nisan 2020 tarihinde VI. Koordinasyon Toplantısı’nın gerçekleştirileceği anabilim dalında görev yapan öğretim elemanlarına mail yoluyla haber verildi. Fakat tüm dünyada ve ülkemizde etkili olan Covid-19 salgını sebebiyle toplantı ertelen...
Oz Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yuzyillarda Dogu Anadolu, Guneydogu Anadolu ve... more Oz Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yuzyillarda Dogu Anadolu, Guneydogu Anadolu ve gunumuz Iran topraklarinda hukum surmus iki Turkmen devletidir. Soz konusu devletler, sinirlarin cok gecisken oldugu bu donemde kitap sanatlari alaninda Bagdat, Şiraz ve Tebriz atolyelerinde ustun nitelikli eserler ortaya koymuslardir. Kitap sanatlarinda ozgun bir uslup gelistirdikleri one surulen Akkoyunlu ve Karakoyunlu devletleri mimaride yeteri kadar inceleme konusu olmamistir. Bu calismada mezkur devletlerin orijinal haliyle gunumuze ulasan bezemeli yapilari ele alinarak mimari tezyinatta ozgun bir uslup gelisimi olup olmadigi incelenmistir.
Islamic art has a considerably rich history in regard to authentic decoration motifs. The princip... more Islamic art has a considerably rich history in regard to authentic decoration motifs. The principle of depicturing the nature different than reality and the emphasis of tawhid and eternity have been the fundamental starting points of both Islamic architecture and the decorative arts. In addition to the geometrical ornaments created for this purpose, the highly stylized compositions such as rumi (eslimi/ arabesque) and khatai have brought an abstract dimension to Islamic art. Besides, figurative decorations have an essential place in Islamic art. However, the use of figurative elements in religious architecture, especially in mosques, is highly exceptional. Yet, these rare examples of human and animal depictions that are observed in religious architectures are mainly encountered on the portal and facade walls rather than worship sections. The Isfahan Shah/Imam Mosque, which is the subject of this study, differs from other examples. Because, in this architecture, the tile panel that depicts wild animals has been placed on the north side of the Shebistan which faces the Qibla and additionally, advanced stylization which is usually observed in other examples has not been applied for this tile. At the same time, this part of the mosque is used for prayers when there is a high number of worshippers. The interesting point which formed the research question of this paper is that the tile mentioned above has remarkable similarities with the tiles used in the decorations of the churches located in Isfahan Julfa region in terms of technique, style and content. In this article, the tile panels that depict animal figures used in mosque and church architecture will be analyzed in terms of the emergence and characteristics of their style and Christian-Islamic art interaction.
Akkoyunlu and Karakoyunlu states were two ruler Turkmen states of the Eastern and Southeastern An... more Akkoyunlu and Karakoyunlu states were two ruler Turkmen states of the Eastern and Southeastern Anatolia in 14th and 15th century including territories of today’s Iran. These two states had revealed variety of high quality works of book arts in Bagdad, Shiraz and Tabriz, when states’ borders were quite transitive. Although works of book arts in the time of Akkoyunlu and Karakoyunlu have been defined as unique contributions to the art style, their architecture has been understudied. This study examines ornamental works in two states’ architecture, which are available today in their original versions, to discuss whether there was a unique style of ornament or not. In addition to that Turkmen style in book arts is also studied in detail.
Islamic art has a considerably rich history in regard to authentic decoration motifs. The princip... more Islamic art has a considerably rich history in regard to authentic decoration motifs. The principle of depicturing the nature different than reality and the emphasis of tawhid and eternity have been the fundamental starting points of both Islamic architecture and the decorative arts. In addition to the geometrical ornaments created for this purpose, the highly stylized compositions such as rumi (eslimi/ arabesque) and khatai have brought an abstract dimension to Islamic art. Besides, figurative decorations have an essential place in Islamic art. However, the use of figurative elements in religious architecture, especially in mosques, is highly exceptional. Yet, these rare examples of human and animal depictions that are observed in religious architectures are mainly encountered on the portal and facade walls rather than worship sections. The Isfahan Shah/Imam Mosque, which is the subject of this study, differs from other examples. Because, in this architecture, the tile panel that depicts wild animals has been placed on the north side of the Shebistan which faces the Qibla and additionally, advanced stylization which is usually observed in other examples has not been applied for this tile. At the same time, this part of the mosque is used for prayers when there is a high number of worshippers. The interesting point which formed the research question of this paper is that the tile mentioned above has remarkable similarities with the tiles used in the decorations of the churches located in Isfahan Julfa region in terms of technique, style and content. In this article, the tile panels that depict animal figures used in mosque and church architecture will be analyzed in terms of the emergence and characteristics of their style and Christian-Islamic art interaction.
Antik uygarlıklardan itibaren anıtsal eserlerin ilk bakışta göze çarpan unsuru olan kapılar, İslâ... more Antik uygarlıklardan itibaren anıtsal eserlerin ilk bakışta göze çarpan unsuru olan kapılar, İslâm mimarisinde tezyînatın yoğunlaştığı birimlerin başında gelmektedir. Kapılar, bulundukları bölgelerin malzemeleri ve iklim özelliklerine ilaveten dinî ve kültürel gelenekleri doğrultusunda biçimlenmiştir. Bahse konu biçimlenmede işlevsellik, estetik anlayış ve kültürel arka planın harmanlandığı görülmektedir. Bu makalede, yaklaşık dört asır boyunca Osmanlı Devleti'nin yönetim merkezi ve hanedanın yaşadığı yer olan Topkapı Sarayı'nın öne çıkan kapıları ele alınmış ve onların ifade ettiği sembolik dil çözümlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada, kapıları mimari açıdan tarif ya da tasvir etmekten öte, en yalın süslemeye sahip olanında dahi kapı ögesine yüklenen anlamlar üzerinde durulmuştur. Bunu yaparken İslâmî literatürde kapı ve onunla bağlantılı olarak perde mecazının ifade ettiği fikrî arka plandan yola çıkılmıştır. Ayrıca kapılara hakkedilen kitâbe metinlerinin İslâm medeniyetinde ihtiva ettiği mânâ, ilgili kapının saray kompleksi içerisinde konumlandığı birim ve diğer süsleme unsurları, anlamlandırmada belirleyici olmuştur. Böylece bulunduğu birime göre cennet, adalet ve mahremiyet temalarının saray kapılarında öne çıktığı görülmüştür.
Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yüzyıllarda Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve gü... more Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yüzyıllarda Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve günümüz İran topraklarında hüküm sürmüş iki Türkmen devletidir. Söz konusu devletler, sınırların çok geçişken olduğu bu dönemde kitap sanatları alanında Bağdat, Şiraz ve Tebriz atölyelerinde üstün nitelikli eserler ortaya koymuşlardır. Kitap sanatlarında özgün bir üslûp geliştirdikleri öne sürülen Akkoyunlu ve Karakoyunlu devletleri, mimarîde yeteri kadar inceleme konusu olmamıştır. Bu çalışmada mezkûr devletlerin orijinal haliyle günümüze ulaşan bezemeli yapıları ele alınarak mimarî tezyinatta özgün bir üslûp gelişimi olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca kitap sanatlarında kullanılan Türkmen Üslûbu kavramı tartışılmıştır. Bu esnada mimarî tezyinatta uygulanan teknikler açıklanarak, süslemede yer alan motif ve kompozisyonlar incelenmiştir. Konunun görsel olarak desteklenmesi için fotoğraf ve çizimlere yer verilmiştir. İfade edilen yöntemlerle meydana getirilen Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletlerinde Mimarî ve Sanat Üslûbu Üzerine Bir Değerlendirme başlıklı çalışmamızla, Anadolu ve İran arasında etkileşimin yoğun olduğu bir döneme katkı sağlanmaya çalışılmıştır.
Öz AyĢe TaĢkent ve Nicole Kançal-Ferrari editörlüğünde Aralık 2021 tarihinde yayın hayatına kazan... more Öz AyĢe TaĢkent ve Nicole Kançal-Ferrari editörlüğünde Aralık 2021 tarihinde yayın hayatına kazandırılan, Türkçe ve Ġngilizce hazırlanan, Osmanlı Kültür Ortamında Miraç ve Yolculuk Durakları baĢlıklı iki ciltten müteĢekkil eser, Ġslâm tarihinde hususî bir öneme sahip olan miraç hadisesini; felsefî, tarihî, tasavvufî, edebî ve sanat boyutlarıyla ele alan kapsamlı bir çalıĢmadır. Kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Topkapı Sarayı ve Türk ve Ġslam Eserleri Müzesi gibi çeĢitli saygın kurumların desteğiyle yürütülen kapsamlı bir projenin çıktısıdır. Projenin devamında on sekiz müellifin katılımıyla, yirmi altı makale ve yaklaĢık iki yüz görselden oluĢan kitap çalıĢması ilim dünyasına sunulmuĢtur.
Islamic arts have a very wide decoration repertoire in terms of the use of motifs and figures. Th... more Islamic arts have a very wide decoration repertoire in terms of the use of motifs and figures. The ornamentation found in these works shows both traces of pre-Islamic civilizations as well as entirely original designs characteristic of Islamic art. The scales are motifs that have existed before Islam and have been used by artists ever since. Pre-Islamic and Islamic artists have attributed multiple meanings to the motif. The types of motifs represented in this article range from the earliest historical examples to the latest Islamic examples. In this study, the aim is to discover the common meanings of the scale motif in pre-Islamic civilizations and Islamic art. The scale motif represents in the works of art daily life practices, commerce, justice, and the seventh sign of the Zodiac map. Many civilizations that have survived to the present day have depicted the mentioned meanings, including Ancient Egypt, Greece, Romans, and Mesopotamia. Furthermore, this motif appears in the architectural structures of the heavenly religions, Christianity and Judaism, as an ornamentation element symbolizing the belief in the afterlife and, accordingly, the divine judgment that will take place on the Day of Judgment. The depiction of the horoscope is the earliest known example of the motif in Islamic architecture. The motif was however used as a symbol of the afterlife in architecture in the late periods.The hand-drawn decorations of the mosques dating to the 16th century depict themes of the hereafter, such as heaven, hell, mizan, and sirat, along with the scales. It is an undeniable fact that all aspects of life have been shaped by beliefs throughout history. The art of Ancient Greece or Egypt was actually an expression of the religious beliefs of that time period. Islamic art exhibits the same characteristics. The article has attempted to explain the use of the scale motif in Islamic arts through religious and mystical sources. The purpose of this study is to examine the semantic links between the descriptions of the hereafter and world/state order found in Qur'an, Hadith, and mysticism texts. The original approach of the study highlights the links between metaphors used in religious texts and motifs or figures in art. As there is no specific study of the scale motif in Islamic art, this research aims to fill a valuable gap in the literature.
Öz AyĢe TaĢkent ve Nicole Kançal-Ferrari editörlüğünde Aralık 2021 tarihinde yayın hayatına kazan... more Öz AyĢe TaĢkent ve Nicole Kançal-Ferrari editörlüğünde Aralık 2021 tarihinde yayın hayatına kazandırılan, Türkçe ve Ġngilizce hazırlanan, Osmanlı Kültür Ortamında Miraç ve Yolculuk Durakları baĢlıklı iki ciltten müteĢekkil eser, Ġslâm tarihinde hususî bir öneme sahip olan miraç hadisesini; felsefî, tarihî, tasavvufî, edebî ve sanat boyutlarıyla ele alan kapsamlı bir çalıĢmadır. Kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Topkapı Sarayı ve Türk ve Ġslam Eserleri Müzesi gibi çeĢitli saygın kurumların desteğiyle yürütülen kapsamlı bir projenin çıktısıdır. Projenin devamında on sekiz müellifin katılımıyla, yirmi altı makale ve yaklaĢık iki yüz görselden oluĢan kitap çalıĢması ilim dünyasına sunulmuĢtur.
Dairesi bünyesindeki arĢivdir. Vakıflarla ilgili belgeler, kayıtlar ve defterlerin çoğu Vakıflar ... more Dairesi bünyesindeki arĢivdir. Vakıflarla ilgili belgeler, kayıtlar ve defterlerin çoğu Vakıflar Genel Müdürlüğü ArĢivi'ndedir. Vakıf kayıtları genellikle bu arĢivde yer almaktadır. Ancak bazı vakfiye ve benzeri belgeler, tarihi seyir içerisinde çeĢitli sebeplerden, baĢka kuruluĢlara devredilmiĢ veya kimi Ģahısların elinde kalmıĢtır. Hatta bu belgelerin bazıları çeĢitli ülkelerdeki kiĢisel koleksiyonlara veya müzelere taĢınmıĢtır. Abide ve Yapı ĠĢleri Dairesi bünyesindeki arĢiv sistemli olmamakla birlikte, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyonlarla ilgili belgelerin bulunduğu arĢivdir. AraĢtırmamızda; Vakıflar Genel Müdürlüğü Abide ve Yapı ĠĢleri Dairesi ArĢivi'ndeki Bursa il merkezine ait camilerle ilgili belgeler, çizimler ve fotoğraflar incelenmiĢtir. Bursa merkez ilçeleri olan Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım ilçelerindeki cami ve mescitlerin fotoğrafları, belgeleri ve çizimleri üç ayrı tablo hâlinde detaylı bir Ģekilde ortaya konmuĢtur. Her üç tabloda da Bursa il merkezindeki cami ve mescitlerle ilgili 1942-2019 yılları arasındaki zaman dilimine ait önemli fotoğraf, bilgi ve belgeler vardır. Dolayısıyla çalıĢmamız, Bursa il merkezindeki cami ve mescitlerle ilgili yapılacak araĢtırmalara büyük bir katkı sağlayacaktır.
ÖZETAKKOYUNLU VE KARAKOYUNLU DEVLETLERİNDE MİMARÎ VE SANAT ÜSLÛBUAkkoyunlu ve Karakoyunlu Devletl... more ÖZETAKKOYUNLU VE KARAKOYUNLU DEVLETLERİNDE MİMARÎ VE SANAT ÜSLÛBUAkkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yüzyıllarda Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve günümüz İran topraklarında hüküm sürmüş iki Türkmen devletidir. Söz konusu devletler, sınırların çok geçişken olduğu bu dönemde kitap sanatları alanında Bağdat, Şiraz ve Tebriz atölyelerinde üstün nitelikli eserler ortaya koymuşlardır. Kitap sanatlarında özgün bir üslûp geliştirdikleri öne sürülen Akkoyunlu ve Karakoyunlu devletleri mimarîde yeteri kadar inceleme konusu olmamıştır. Bu çalışmada mezkur devletlerin orijinal haliyle günümüze ulaşan bezemeli yapıları ele alınarak mimarî tezyinatta özgün bir üslûp gelişimi olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca kitap sanatlarında kullanılan Türkmen Üslûbu kavramı tartışılmıştır. Bu esnada mimarî tezyinatta uygulanan teknikler açıklanarak, süslemede yer alan motif ve kompozisyonlar incelenmiştir. Konunun görsel olarak desteklenmesi için fotoğraf ve çizimlere yer verilmiştir. İfade edi...
İslâm sanatları motif ve figür kullanımı bakımından hayli geniş bir bezeme repertuvarına sahiptir... more İslâm sanatları motif ve figür kullanımı bakımından hayli geniş bir bezeme repertuvarına sahiptir. Eserlerde kullanılan süsleme unsurları, İslâm sanatının karakterini oluşturan tamamen özgün tasarımlardan meydana geldiği gibi Müslümanların yayıldıkları coğrafyalarda yaşamış olan İslâm öncesi medeniyetlerin izlerini de taşıyabilmektedir. Bu noktada terazi, İslâm öncesi dönemden itibaren varlık gösteren ve İslâm sanatında kullanılagelen motifler arasında yer almaktadır. Öte yandan motife gerek İslâm öncesi dönemde, gerekse İslâm sanatlarında birden fazla mânâ yüklenmiştir. Bu makalede motifin sanat eserlerinde karşımıza çıkan biçimleri ve temsil ettiği anlamlar, tarihî süreç içerisinde erişebildiğimiz en erken örneklerinden İslâm sanatındaki son dönem örneklerine değin verilmiştir. Böylece İslâm öncesi medeniyetler ile İslâm sanatında motife yüklenen ortak anlamlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Sanat eserlerine yansıyan terazi motifinin anlam bakımından temsil ettiği hususlar; gündel...
Koordinasyon toplantıları, üniversitelerdeki bölüm ve anabilim dalları tarafından belirli periyot... more Koordinasyon toplantıları, üniversitelerdeki bölüm ve anabilim dalları tarafından belirli periyotlarda gerçekleştirilen buluşmalardır. Bu toplantılarda bölümlerin ve anabilim dallarının faaliyetleri, hedefleri, sorunları ve çözüm önerileri ele alınır. İlahiyat ve İslami İlimler Fakülteleri’ndeki Türk- İslam Sanatları Tarihi anabilim dallarında da söz konusu toplantılar ilgili öğretim elemanları tarafından düzenli olarak gerçekleştirilmektedir. Bu toplantıların beşincisi 2019 yılında Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin ev sahipliğinde düzenlendi ve V. Koordinasyon Toplantısı’nın sonunda bir sonraki toplantının Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından organize edilmesine karar verildi. Gerekli hazırlıklar yapıldıktan sonra 17-18 Nisan 2020 tarihinde VI. Koordinasyon Toplantısı’nın gerçekleştirileceği anabilim dalında görev yapan öğretim elemanlarına mail yoluyla haber verildi. Fakat tüm dünyada ve ülkemizde etkili olan Covid-19 salgını sebebiyle toplantı ertelen...
Oz Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yuzyillarda Dogu Anadolu, Guneydogu Anadolu ve... more Oz Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yuzyillarda Dogu Anadolu, Guneydogu Anadolu ve gunumuz Iran topraklarinda hukum surmus iki Turkmen devletidir. Soz konusu devletler, sinirlarin cok gecisken oldugu bu donemde kitap sanatlari alaninda Bagdat, Şiraz ve Tebriz atolyelerinde ustun nitelikli eserler ortaya koymuslardir. Kitap sanatlarinda ozgun bir uslup gelistirdikleri one surulen Akkoyunlu ve Karakoyunlu devletleri mimaride yeteri kadar inceleme konusu olmamistir. Bu calismada mezkur devletlerin orijinal haliyle gunumuze ulasan bezemeli yapilari ele alinarak mimari tezyinatta ozgun bir uslup gelisimi olup olmadigi incelenmistir.
Islamic art has a considerably rich history in regard to authentic decoration motifs. The princip... more Islamic art has a considerably rich history in regard to authentic decoration motifs. The principle of depicturing the nature different than reality and the emphasis of tawhid and eternity have been the fundamental starting points of both Islamic architecture and the decorative arts. In addition to the geometrical ornaments created for this purpose, the highly stylized compositions such as rumi (eslimi/ arabesque) and khatai have brought an abstract dimension to Islamic art. Besides, figurative decorations have an essential place in Islamic art. However, the use of figurative elements in religious architecture, especially in mosques, is highly exceptional. Yet, these rare examples of human and animal depictions that are observed in religious architectures are mainly encountered on the portal and facade walls rather than worship sections. The Isfahan Shah/Imam Mosque, which is the subject of this study, differs from other examples. Because, in this architecture, the tile panel that depicts wild animals has been placed on the north side of the Shebistan which faces the Qibla and additionally, advanced stylization which is usually observed in other examples has not been applied for this tile. At the same time, this part of the mosque is used for prayers when there is a high number of worshippers. The interesting point which formed the research question of this paper is that the tile mentioned above has remarkable similarities with the tiles used in the decorations of the churches located in Isfahan Julfa region in terms of technique, style and content. In this article, the tile panels that depict animal figures used in mosque and church architecture will be analyzed in terms of the emergence and characteristics of their style and Christian-Islamic art interaction.
Akkoyunlu and Karakoyunlu states were two ruler Turkmen states of the Eastern and Southeastern An... more Akkoyunlu and Karakoyunlu states were two ruler Turkmen states of the Eastern and Southeastern Anatolia in 14th and 15th century including territories of today’s Iran. These two states had revealed variety of high quality works of book arts in Bagdad, Shiraz and Tabriz, when states’ borders were quite transitive. Although works of book arts in the time of Akkoyunlu and Karakoyunlu have been defined as unique contributions to the art style, their architecture has been understudied. This study examines ornamental works in two states’ architecture, which are available today in their original versions, to discuss whether there was a unique style of ornament or not. In addition to that Turkmen style in book arts is also studied in detail.
Uploads
Papers by Belkıs Doğan