Ir al contenido

Silbes

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Silbes
Silves
Lugar d'Aragón
Silbes con os tellaus caitos
Silbes con os tellaus caitos.
Entidat
 • País
 • Provincia
 • Comarca
 • Municipio
Lugar
 Aragón
 Uesca
Sobrarbe
Boltanya
Partiu chudicial Boltanya
Población
 • Total

8 hab. (2005)
Altaria
 • Meyana

1.002 m.
Distancia
 • 3,5 km
 • 9,5 km
 • 99,5 km

enta Boltanya
enta l'Aínsa
enta Uesca
Codigo postal 22340
Parroquial
 • Diocesi
 • Arcipestrau

Balbastro-Monzón
Sobrarbe-Ribagorza
Coordenadas
Silbes ubicada en Aragón
Silbes
Silbes
Silbes en Aragón

Variedaz dialectals de l'Aragonés Ista fuella ye escrita en baixo sobrarbés.

Silbes (Silves en castellano) ye un lugar aragonés d'o municipio de Boltanya, en a provincia de Uesca y Comarca de Sobrarbe.[1] A suya población ye de 8 habitants (2005).

Silbes y ra suya altura fa bien ta vier os paisaches d'a redolada. Una borda en a suya era.

O lugar de Silbes ye una d'as entidaz poblacionals mas protechidas d'a valle de Boltanya, por d'encima d'o recolón d'o Baluport y d'a faixa d'as esplugas de Seso, en l'alto d'una d'as garras d'a Punta d'a Ferrera (1392 m) que como una balconera mira las valles de l'Ara y Campodarbe (a valleta d'o barranco d'a Ferrera). Silbes s'ancuentra por alto d'a marguin sud de l'Ara, por d'encima de Seso, y s'ha de puyar por una pista que ye bien tortuosa, que ranca dende lo puent d'o sanatorio (l'antigo convento d'os agostinos de Boltanya) y ye sinyalizada nomás que como si marchase ta Seso, pero que en aber-se fecho os primeros 600 metros en plano tien una esviadera t'alto, por a izquierda d'o caminante, que emprencipa a serpentiar t'arriba por bellos 3 Km por medio d'a bosquera y que ye imposible de fer-la con coche, nomás que caminando.

L'acceso ta os veículos s'ha de mirar en la otro canto d'a serreta, en a valle de Campodarbe, en a par d'ande se desemboca lo barranco d'a Ferrera y que ne sale d'un lateral d'a carretera A-1604 (Boltanya - Samianigo) nomás a bellos 2 Km d'a capital de l'Ara. Ixa pista enfila o monte debant d'a vista d'os caseros d'Espierlo, y puya 5,7 Km (d'alcuerdo con o retulo que hay a baixo a piet d'a carretera) ta Silbes, y dispués bello par de kilometros mas t'allá d'iste lugar continua ta l'Aligar. Ista pista ye de tierra y s'ha pasau buenos anyos espaldada d'escorrenteras y aguazos que la feban bien rancia de pasar, pero atualmente (noviembre de 2007) se-i son fiendo labors de millora, amplando-la, y quitando-ne as penyas que fesen estorbo en pasar, y asinas se puet decir que ye posible puyar encluso con automobiles de turismo.

Bellas casas de Silbes yeran bien antigas, pero s'espaldón en quedar-se albandonau o lugar. Capitels, escudos, cuairons y trapaciaduras que teneban as casas alavez las saqueyón.

Silbes heba teniu casas sinyorials en tiempos recientes, y bellos d'os habitantes d'a redolada en tienen recuerdo, pero en quedar-se albandonau de todo en os anyos 70, muchas d'as casas s'espaldón y una parte grande d'o patrimonio que teneba (mueble y inmueble) el debión de robar, pos que en mirar restas d'os cuairons y bastidas bien labraus que prometeban os mayores de Boltanya no se en ancuentra denguno.

D'ixes zagueros habitantes d'o lugar en diz una canción d'A Ronda de Boltaña, pos a traviés d'os uellos d'un nino que marcha de días t'a escuela de Boltanya en retrata la vida como se feba d'antigos en os lugars d'a valle d'a capital sobrarbenca por contraposición con a villa, que yera ya en ixes anyos (decadas d'os 50 y 60) fuertamente enfluida por a colonia de treballadors (venitos d'atros puestos) d'a Iberduero que teneba. Tanto mas a l'estilo d'a tierra baixa, que se-les ne rediban d'os costumbres y d'a fabla mesmo a os montanyeses d'os lugars amparaus.

O camino de Silbes, de tardada y al tornar. Ta baixo en a fusca.

En a canción d'a Ronda s'esplica bien lo duro que yera o camino de puyar ta Silbes, que en palabras d'o nino que en salir d'a escuela el feba yera bien pavoroso, pos pasaba por dintro d'as bosqueras d'ixa obaga d'o monde t'arriba y ye bien berdat que s efa asinas.

De tardada y al tornar
chunto a l'Ara he de pasar
por o puen que m'endreza ta o lugar.
O camín he de puyar,
me prencipio a xorrontar,
boi cantando y as bruxas s'en irán.


La Ronda de Boltaña, Baxando t'a escuela
Banderas de humo, 1998

Referencias

[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos

[editar | modificar o codigo]