Gaan na inhoud

Northumberland

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Northumberland

Vlag

Wapen

Ligging in Engeland
Seremoniële graafskap Northumberland
Hoofstad Morpeth
Oppervlakte 5 013 km²
Bevolking 319 000 (2017)
Bevolkingsdigtheid 63 inw./km²
Administratiewe (nie-metropolitaanse) graafskap
Streek Northumberland
Administratiewe setel Morpeth
ISO 3166-2: GB-NBL
Oppervlakte 5 013 km²
Bevolking 316 300 (2011)
Bevolkingsdigtheid 63 inw./km²
Webtuiste www.northumberland.gov.uk
Distrikte en Unitêre owerhede
Geen

Northumberland (uitgespreek /nɔrˈθʌmbərlənd/) - die "land ten noorde van die Humberrivier" - is die noordelikste van die graafskappe van Engeland, geleë in die noordooste. Die graafskap, wat ook as unitêre owerheid dien, word in die noorde begrens deur Skotland, in die ooste deur die Noordsee, in die weste deur die administratiewe graafskap Cumbria, en in die suide deur die graafskappe Durham en Tyne and Wear. Die county town of amptelike hoofstad is Alnwick, alhoewel die graafskapsraad sy setel in Morpeth het.

Tot en met 1400 het Newcastle upon Tyne deel uitgemaak van Northumberland en ook as county town gedien voordat dit 'n graafskap in eie reg geword het. Gedurende die Tudor-Periode is Northumberland merkbaar uitgebrei met die anneksasie van Berwick-upon-Tweed in 1482, Tynedale in 1495, Tynemouth in 1536, Redesdale omstreeks 1542 en Hexhamshire in 1572. Islandshire, Bedlingtonshire en Norhamshire is in 1844 by Northumberland ingesluit. Ingevolge die Wet oor Plaaslike Regering van 1972 (Local Government Act 1972) is Tynemouth en ander nedersettings in North Tyneside in 1974 by Tyne and Wear ingesluit.

Northumberland het 'n geskatte bevolking van 319 000 in 2017 gehad en is dus die 44ste grootste graafskap in die land. Met slegs 63 inwoners per vierkante kilometer is Northumberland die ylste bevolkte van alle Engelse graafskappe.

Kastele getuig van Northumberland se onrustige verlede. Sommige van hulle is naby die graafskap se kus opgerig soos Bamburgh-kasteel
Bewick Moor
'n Kleurryke sonop oor die Lindisfarne-kasteel, geleë op die gelyknamige heilige getye-eiland, 'n bakermat van vroeë Christendom in Wes-Europa. 'n Aanval van Dene op die eiland se klooster in 793 word as die beginpunt van die Wiking-tydperk beskou

Dit was die onvermoë van Romeinse magte, wat die streek vanaf die 1ste eeu n.C. beset het, om Piktiese en Skotse opstandelinge in die noorde in bedwang te hou wat aan Northumberland se historiese karakter as grensstreek gegee het. 'n Versterkte grenslyn, die Muur van Hadrianus, het Romeinse gebiede in Northumberland teen aanvallers uit die noorde beskerm. Toe die Romeine Brittanje driehonderd jaar later ontruim het, het hulle 'n streek agtergelaat wat deur 'n verskeidenheid Keltiese stamme bewoon is. Later het Germaanse Angel-Saksers hul koninkryk Northumbria in die gebied gevestig.

Vir die volgende eeue het periodes van oorlog en geweldpleging afgewissel met rustiger tydperke. Northumberland, soos ons dit vandag ken, is eers omstreeks 1080 gevorm toe Skotse invallers naby Carham aan die Tweedrivier 'n militêre oorwinning oor Northumbriese magte behaal het. Na die gebied tussen die Tweed- en Tyneriviere is vervolgens as Northumberland verwys.

Weens sy ligging naby die grens met Skotland was Northumberland deur die loop van die eeue verskeie kere die toneel van veldslagte tussen Skotse en Engelse magte. Voortdurende oorlogshandelinge het graanboerdery tot stilstand gebring. Teen die 14de eeu het die grensstreek tussen Skotland en Engeland in 'n toestand van algehele wetteloosheid en anargie verkeer wat tot in die 17de eeu sou voortduur. Vir die mededingende families, wat die gebied oorheers het, het veediefstal die belangrikste bron van inkomste geword. Dit was die periode van die sogenaamde border reivers, bekwame ruiters en guerillastryders in diens van hierdie magtige grensfamilies, wat in hierdie soort diefstal begin spesialiseer het.[1]

In die 18de eeu, onder die heerskappy van die Huis van Hannover, het 'n periode van vrede en ekonomiese welvaart in Northumberland begin, soos weerspieël word deur die uitgestrekte landgoedere van adellikes en die industriële opswaai van Tyneside.

Groot dele van die graafskap word deur onontwikkelde moerasgebiede beslaan wat sedert 1956 beskerming geniet as die Nasionale Northumberlandpark (Northumberland National Park). Hierdie nasionale park met 'n oppervlakte van sowat 400 vierkante myl vorm saam met Kielder Water & Forest Park die grootste International Dark Sky Park in Europa - 'n gebied wat snags vry van ligbesoedeling is sodat tot 2 000 sterre teen die donker naghemel waargeneem kan word.[2]

Klimaat

[wysig | wysig bron]

Northumberland het 'n koel gematigde seeklimaat wat bepaal word deur sy noordelike breedtegraad, sy ligging aan die Noordsee, sy hoogte bo seevlak en die afkoel-effek van heersende winde wat meestal uit oostelike rigting waai. Die graafskap is een van die droogste streke in die hele Verenigde Koninkryk, met gemiddelde jaarlikse neerslae van 864 mm (in vergelyking met 'n gemiddeld van 1125 mm vir die hele land) wat dwarsdeur die jaar val. Die hoogste gemiddelde temperature wissel van 5 °C in Januarie tot 19 °C in Julie.

Verwysings

[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Wiki-webtuistes

Amptelike webtuistes

Media