Moctezuma II

Moctezuma II
Koning van Tenochtitlan
Moctezuma II
Dinastie	Huis van Tenochtitlan
Bewind	1502 – 1520
Volle naam	Motēcuhzōma Xōcoyōtzin
Gebore	omstreeks 1466
Gesterf	30 Junie 1520
	Tenochtitlan
Voorganger	Ahuitzotl
Opvolger	Cuitláhuac
Gade	Teotlalco, Tlapalizquixochtzin
Nakomelinge	Isabel Moctezuma, Chimalpopoca, Tlaltecatzin
Vader	Axayacatl

Moctezuma II (1466 – 30 Junie 1520) was van 1502-1520 die hueyi tlahtoani, die leier van die Asteke.

Die naam

Kaart van die uitbreiding van die Asteekse Ryk deur die eeur heen.

Moctezuma word gewoonlik in Spaanse geskrifte gebruik, terwyl Montezuma 'n ou Engelse spelling van die naam is. Motecuhzoma of Motecuzoma is die oorspronklike naam in Nahuatl (uitgespreek as mo-tek-w-zo-ma) wat "hy wat homself heerser maak deur sy woede" beteken. Dit stam af van mo, derdepersoon besittend, techuhtli, "heer", en zoma, "bose" of "met gefronsde gesig". Die gebruik van 'n regeringsnommer is slegs bedoel as 'n moderne onderskeid van die ander Moctezuma, na wie as Moctezuma I verwys word. Nog 'n manier om hulle te onderskei, naas die gebruik van Romeinse syfers, is dat Moctezuma I Motecuhzoma Ilhuicamina in Nahuatl genoem word en Moctezuma II Motēcuhzōma Xōcoyōtzin. Die eerste van hierdie benaminge beteken "eensame wat 'n pyl in die hemel skiet"; Xocoyotzin beteken "die geëerde jonge", uit te spreek as tsjo-ko-jot-zin (waar Xocoyotl eenvoudig "die jonge" of "junior" sou beteken).

Dade

Hy het die uitbreiding van die Asteekse Ryk aangehou en het die gebied van Xoconosco in die huidige Chiapas tot die Landengte van Tehuantepec verower. Hy het onder andere die Zapoteke en Yopi verslaan. Onder Moctezuma II se regering het die Asteekse ryk sy grootste uitbreiding bereik. Vanaf 1519 het hy teen die Spaanse verowering van die Asteekse Ryk onder conquistador Hernán Cortés geveg, maar in 1521 het die Spanjaarde die hoofstad Tenochtitlan verower en Moctezuma II gevange geneem. Ná 'n onsuksesvolle opstand teen die Spanjaarde is Tenochtitlan vernietig en Moctezuma II gesneuwel. Moctezuma II is deur Cuitláhuac opgevolg.

Bibliografie

• Swart, Marius J.: Raar leiers. Stellenbosch: U.U.B., 1967.