Gaan na inhoud

Mikroklien

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Mikroklien
 
Formule K(AlSi3O8)[1] 
Onsuiwerhede Fe,Ca,Na,Li,Cs,Rb,H2O,Pb[1] 
Nickel-Strunz (10) 9.FA.30  
Kleur wit, grys, grysarig geel, gelerig, salmpienk, bloueri groen, groen[1] 
Streep wit[1] 
Glans glasagtig[1] 
Hardheid 6 – 6,5 (Mohs)[1] 
Digtheid 2,54 -2,57 
Optiese eienskappe 
Transparansie deursigtig, deurskynend[1] 
Dubbelbreking tweeassig (-) 
RI-waardes nα = 1.514 - 1.529 nβ = 1.518 - 1.533 nγ = 1.521 - 1.539 
Kristalsisteem triklinies 
Ruimtegroep P1 
Nommer
Eenheidsel a=721,1; b=770,8; c=783,3 pm; α=113,0, β=104,17 γ=103,88°[1]
* Lys van minerale
Portaal Geologie

Mikroklien is 'n belangrike rotsvormende mineraal in stollingsgesteentes, en kom algemeen in graniet en pegmatiet voor. Dit is 'n kaliumryke alkaliveldspaat, is 'n tektosilikaat, en vorm deel van die groep minerale bekend as die silikaatminerale.

Mikroklien bevat gewoonlik klein hoeveelhede natrium, en vorm gewoonlik tydens die stadige afkoeling van ortoklaas. Dit is meer stabiel onder laer temperature as ortoklaas. Sanidien is 'n polimorf van alkaliveldspate, en is meer stabiel by hoër temperature.

Mikroklien kan wit, liggeel, bruin-rooi of groen van kleur wees, en word algemeen gekenmerk deur vertweelinging wat plaasvind a.g.v. die transformasie van monkliene ortoklaas na trikliene mikroklien. Mikroklien kan chemies identies wees aan monokliene ortoklaas, maar omrede dit aan die trikliene kristalsisteem behoort, is die prismahoekeffens minder as reghoekig. Dit is hieruit dat die naam mikroklien afkomstig is, van die Griekse woord vir "klein hoek".

Dit is 'n volledig geordende trikliniese verandering van kaliumveldspaat en is dimorf (tweevormig) (Engels: dimorphous) met ortoklas. Mikrokliniek is identies aan ortoklaas in baie fisiese eienskappe, bv. dit kan onderskei word deur x-straal of optiese ondersoeke, en waargeneem onder 'n polariserende mikroskoop vertoon mikroklien klein meervoudige vertweelinging wat 'n onmiskenbare roosteragtige struktuur vorm.

Pertiet is óf mikroklien of ortoklaas met dun lamelle (lae) van uitgeskeide albiet.

Amasoniet is 'n groen variëteit van mikroklien. Dit word egter nie oral in die Amazone-kom gevind nie. Die Spaanse ontdekkingsreisigers wat dit benaam het, het dit glo met 'n ander groen mineraal van daardie streek verwar.

Die grootste gedokumenteerde enkelkristalle van mikroklien is in die Devils Hole Beril-myn, Colorado, VSA gevind, en het 'n mate van ongeveer 50 x 36 x 14 m. dit kan een van die grootste kristalle van enige materiaal wees wat nog ooit gevind is.[2]

Gebruike

[wysig | wysig bron]

Mikroklien is gewild onder mineraalversamelaars, en word algemeen gebruik in die vervaardiging van porselein. Die loodryke vorm van mikroklien, amasoniet, word ook soms as halfedelsteen vir juwele of ornamente gebruik.

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 "Microcline". mindat 2704.
  2. P. C. Rickwood (1981). "The largest crystals" (PDF). American Mineralogist. 66: 885–907.