Kodespreker
'n Kodespreker was 'n persoon wat gedurende oorlogstyd in diens van die weermag was om 'n onbekende taal as geheime kommunikasie te gebruik. Die term word nou gewoonlik geassosieer met dienslede van die Verenigde State tydens die wêreldoorloë wat hul kennis van die inheemse Amerikaanse tale gebruik het as basis om gekodeerde boodskappe oor te dra. In die besonder was daar ongeveer 400 tot 500 inheemse Amerikaners in die Amerikaanse Marinierskorps, waarvan die primêre taak was om geheime taktiese boodskappe oor te dra. Kodesprekers het boodskappe oor militêre telefoon- of radiokommunikasienette gestuur met behulp van formeel of informeel ontwikkelde kodes wat in hul moedertale geskep is. Die kodesprekers het tydens die Tweede Wêreldoorlog die spoed van kodering en ontsyfering van kommunikasie tydens frontlinie-bedrywighede verbeter.
Daar is twee kodetipes wat tydens die Tweede Wêreldoorlog gebruik is. Tipe een-kodes is formeel ontwikkel gebaseer op die tale van die Comanche-, Hopi-, Meskwaki- en Navajo-mense. Hulle het woorde uit hul tale gebruik vir elke letter van die Engelse alfabet. Boodskappe kan gekodeer en gedekodeer word deur 'n eenvoudige vervangingskode te gebruik waar die kodeteks die moedertaalwoord was. Tipe twee kode was informeel en direk vertaal uit Engels in die moedertaal. As daar geen woord in die moedertaal was om 'n militêre woord te beskryf nie, het kodesprekers beskrywende woorde gebruik. Die Navajo het byvoorbeeld nie 'n woord vir duikboot gehad nie, en daarom het hulle dit as ystervis vertaal.[1][2]
Die woord kodespreker word sterk geassosieer met tweetalige Navajo-sprekers wat spesiaal tydens die Tweede Wêreldoorlog deur die Amerikaanse Marinierskorps gewerf is om in hul kommunikasie-eenhede aktief in die Stille Oseaan-teater te dien. Kodepraat was egter die eerste keer deur die Cherokee en Choctaw-volk gedurende die Eerste Wêreldoorlog gebruik.
Ander inheemse Amerikaanse kodepraters is tydens die Tweede Wêreldoorlog deur die Amerikaanse weermag ontplooi, waaronder Lakota,[3] Meskwaki, Mohawk,[4][5] Comanche, Tlingit,[6] Hopi, [7] Cree en Crow soldate; hulle het in die Stille Oseaan-, Noord-Afrikaanse en Europese teaters gedien.[8]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Code Talking – Native Words Native Warriors". americanindian.si.edu. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Januarie 2019. Besoek op 27 Januarie 2019.
- ↑ "American Indian Code Talkers". The National WWII Museum | New Orleans (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Januarie 2019. Besoek op 27 Januarie 2019.
- ↑ "Last Lakota code talker Clarence Wolf Guts dies at 86" Geargiveer 23 Junie 2010 op Wayback Machine, Rapid City Journal (Rapid City, SD), 18 Junie 2010.
- ↑ Last WWII Mohawk code talker honoured by Assembly of First Nations, House of Commons Geargiveer 8 Desember 2018 op Wayback Machine CBC News by Jessica Deer· Posted: 4 Desember 2018 | Last Updated: 4 Desember. Besoek op 7 Desember 2018
- ↑ Mohawk Code Talkers Honored in Washington, DC archived version of article from Akwesasne Mohawk Radio from 11 Mei 2015. Accessed online Februarie 6, 2019
- ↑ Alaska Native servicemen finally honored as Code Talkers Geargiveer 22 April 2019 op Wayback Machine Fox News by Rachel D’Oro· Posted: 27 Maart 2019 | Accessed via the Internet 21 April 2019
- ↑ Magahern, Jimmy (10 September 2014). "Humble Pride". Phoenix magazine. Phoenix, AZ: Cities West Media. ISSN 1074-1429. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Julie 2019. Besoek op 1 Augustus 2019.
- ↑ Lyle, Amaani (28 Junie 2015). "Word Power: How Code Talkers Helped to Win Wars". archive.defense.gov. Washington, D.C.: U. S. Department of Defense. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 September 2017. Besoek op 1 Augustus 2019.
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |
