Jupiter se ringe
Die planeet Jupiter het ’n stelsel planetêre ringe. Dit is die derde ringstelsel wat in die sonnestelsel ontdek is naas dié van Saturnus en Uranus. Dit is die eerste keer in 1979 waargeneem deur die ruimtetuig Voyager 1[1] en in die 1990's deeglik bestudeer deur die Galileo-wenteltuig.[2] Dit is ook die afgelope 23 jaar deur die Hubble-ruimteteleskoop en van die Aarde af bestudeer.[3] Laasgenoemde vereis die grootste beskikbare teleskope.[4]
Die ringe is dof en bestaan hoofsaaklik uit stof.[1][5] Dit het vier hoofkomponente: ’n dik binnering bekend as die "halo-ring"; ’n relatief helder, uiters dun "hoofring"; en twee breë, dik en dowwe buitenste "gaasringe" wat genoem is na die Jupiter-mane waarvan die materiaal die ringe van stof voorsien: Amalthea en Thebe.[6]
Die hoof- en halo-ring bestaan uit stof van die mane Metis, Adrastea en ander onontdekte liggame wat ontstaan het ná hoëspoedbotsings.[2]
Die ringe het ’n rooierige kleur, behalwe die halo-ring, wat neutraal of blouerig is.[3] Die totale massa van die ringstelsel (insluitende onbekende voorwerpe wat hulle van stof help voorsien) is nie goed bekend nie, maar is moontlik sowat 1011 tot 1016 kg. Dit is nie bekend hoe oud die ringe is nie, maar dit is waarskynlik dat hulle sedert die ontstaan van Jupiter bestaan.
Daar is dalk ’n ring om die maan Himalia se wentelbaan, wat kon ontstaan het indien S/2000 J 11 daarteen gebots het.[7]
Ringe
[wysig | wysig bron]Die hoofeienskappe van die ringe om Jupiter is:[2][5][6]
| Naam | Radius (km) | Breedte (km) | Dikte (km) | Optiese diepte [c] | Massa, kg | Notas |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Halo-ring | 92 000–122 500 | 30 500 | 12 500 | ~1 x 10-6 | — | |
| Hoofring | 122 500–129 000 | 6 500 | 30–300 | 5.9 x 10-6 | 107– 109 (stof) 1011– 1016 (groot deeltjies) |
Begrens deur Adrastea |
| Amalthea-gaasring | 129 000–182 000 | 53 000 | 2 000 | ~1 x 10-7 | 107– 109 | Verbind met Amalthea |
| Thebe-gaasring | 129 000–226 000 | 97 000 | 8 400 | ~3 x 10-8 | 107– 109 | Verbind met Thebe |
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 Smith, B. A.; Soderblom, L. A.; Johnson, T. V.; et al. (1979). "The Jupiter System through the Eyes of Voyager 1". Science. 204 (4396): 951–957, 960–972. Bibcode:1979Sci...204..951S. doi:10.1126/science.204.4396.951. PMID 17800430. S2CID 33147728.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Ockert-Bell, M. E.; Burns, J. A.; Daubar, I. J.; et al. (1999). "The Structure of Jupiter's Ring System as Revealed by the Galileo Imaging Experiment". Icarus. 138 (2): 188–213. Bibcode:1999Icar..138..188O. doi:10.1006/icar.1998.6072.
- ↑ 3,0 3,1 Meier, R.; Smith, B. A.; Owen, T. C.; et al. (1999). "Near Infrared Photometry of the Jovian Ring and Adrastea". Icarus. 141 (2): 253–262. Bibcode:1999Icar..141..253M. doi:10.1006/icar.1999.6172.
- ↑ De Pater, I.; Showalter, M. R.; Burns, J. A.; et al. (1999). "Keck Infrared Observations of Jupiter's Ring System near Earth's 1997 Ring Plane Crossing" (PDF). Icarus. 138 (2): 214–223. Bibcode:1999Icar..138..214D. doi:10.1006/icar.1998.6068.
- ↑ 5,0 5,1 Showalter, M. R.; Burns, J. A.; Cuzzi, J. N. (1987). "Jupiter's Ring System: New Results on Structure and Particle Properties". Icarus. 69 (3): 458–498. Bibcode:1987Icar...69..458S. doi:10.1016/0019-1035(87)90018-2.
- ↑ 6,0 6,1 Esposito, L. W. (2002). "Planetary rings". Reports on Progress in Physics. 65 (12): 1741–1783. Bibcode:2002RPPh...65.1741E. doi:10.1088/0034-4885/65/12/201. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Junie 2020. Besoek op 22 Julie 2012.
- ↑ "Lunar marriage may have given Jupiter a ring", New Scientist, 20 Maart 2010, bl. 16.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Jupiter Rings Fact Sheet
- Jupiter's Rings by Nasa's Solar System Exploration
- Nasa Voyager project page
- Planetary Ring Node: Jupiter's Ring System
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Jupiter se ringe.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
 | |
| Son | |
| Planete | |
| Dwergplanete | |
| Mane en ringe | |
| Klein liggame | |
| Gordels en wolke | |