Europium
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Algemeen | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Naam, simbool, getal | europium, Eu, 63 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Chemiese reeks | lanthanides | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Groep, Periode, Blok | nvt, 6, f | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Voorkoms | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoommassa | 151.964(1) g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronkonfigurasie | [Xe] 4f7 6s2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektrone per skil | 2, 8, 18, 25, 8, 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Fisiese eienskappe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Toestand | vastestof | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Digtheid (naby k.t.) | 5.264 g/cm³ | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Vloeistof digtheid teen s.p. | 5.13 g/cm³ | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Smeltpunt | 1099 K (826 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Kookpunt | 1802 K (1529 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Smeltingswarmte | 9.21 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Verdampingswarmte | 176 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Warmtekapasiteit | (25 °C) 27.66 J/(mol·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoomeienskappe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kristalstruktuur | kubies liggaamsgesentreerd | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Ruimtegroep | Im3m nommer: 229 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Strukturbericht-kode | A2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Oksidasietoestande | 3,2 (mildly basic oxide) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegatiwiteit | ? 1.2 (Skaal van Pauling) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Ionisasie-energieë | 1ste: 547.1 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||
2de: 1085 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
3de: 2404 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoomradius | 185 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoomradius (ber.) | 231 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Diverse | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetiese rangskikking | no data | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektriese weerstand | (k.t.) (polie) 0.900 µΩ·m | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Termiese geleidingsvermoë | (300 K) est. 13.9 W/(m·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Termiese uitstetting | (k.t.) (poly) 35.0 µm/(m·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Young se modulus | 18.2 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Skuifmodulus | 7.9 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Massamodulus | 8.3 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Poissonverhouding | 0.152 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Vickers hardheid | 167 MPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS-registernommer | 7440-53-1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Vernaamste isotope | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portaal Chemie |
Europium is 'n chemiese element in die periodieke tabel met die simbool Eu en atoomgetal 63. Dit is na die kontinent Europa vernoem.
Merkbare eienskappe
[wysig | wysig bron]Europium is die mees reaktiewe van die seldsame aardelemente; dit oksideer onmiddellik in lug, en stem ooreen met kalsium in terme van reaksie met water; die metaalelement in vastetoestand is selde blink, selfs wanneer dit in mineraalolie geberg word. Europium ontsteek in lug by omtrent 150 °C tot 180 °C. Dit is omtrent so hard soos lood en heel pletbaar.
Toepassings
[wysig | wysig bron]Daar is min kommersiële toepassings van europiummetaal. Dit is egter al gebruik om sommige tipes glas om lasers te maak, benewens vir die toetsing vir Downsindroom en sekere ander genetiese siektes. Weens die element se vermoë om neutrone te absorbeer word dit ook bestudeer vir gebruik in kernreaktors. Europiumoksied (Eu2O3) word algemeen gebruik as 'n rooi fosfor in televisiestelle en fluoresseerligte, en as 'n aktiveerder vir yttrium-gebaseerde fosfors. Dit word ook gebruik as 'n middel vir die vervaardiging van fluoresserende glas. Europiumfluoressensie word gebruik om biomolekulêre interaksies in toetse vir geneesmiddelontdekking uit te voer. Dit word ook gebruik vir anti-vervalsingfosfors in Eurobanknote.[1]
Europium word algemeen ingesluit in spoorelementstudies in geochemie en petrologie om die prosesse wat stollingsgesteentes (rotse wat gevorm is uit magma of lawa wat afgekoel het) vorm te bestudeer. Die aard van die europium-anomalie wat gevind word, word gebruik om die verhouding binne 'n stel stollingsgesteentes te herkonstrueer.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Europium is vir die eerste keer deur Paul Émile Lecoq de Boisbaudran in 1890 waargeneem toe hy basiese fraksie van samarium-gadolinium konsentrate verkry het wat spektrale lyne getoon het wat nie verklaar kan word uit die teenwoordigheid van samarium of gadolinium nie; die ontdekking van europium word egter gewoonlik toegeskryf aan die Franse chemikus Eugène-Antole Demarçay, wat vermoed het dat monsters van die onlangs ontdekte element samarium besoedel is met 'n element wat in 1896 onbekend was. Hy het in 1901 daarin geslaag het om europium te isoleer.
Voorkoms
[wysig | wysig bron]Europium word nooit in die natuur as 'n vrye element aangetref nie; daar is egter verskeie minerale wat europium bevat, waarvan die belangrikste bronne bastnasiet en monaziet is. Europium is ook in die spektra van die son en sekere ander sterre geïdentifiseer.
Verbindings
[wysig | wysig bron]Europiumverbindings sluit in:
Europium(II)-verbindings neig om die algemeenste te wees, wat 'n effense uitsondering is aangesien meeste lantanied-verbindings vorm met 'n oksidasietoestand van +3. Europium(II)-chemie is baie soortgelyk aan barium(II)-chemie, aangesien hulle soortgelyke ioniese radiusse het.
- Sien ook: Kategorie:Verbindings van europium
Isotope
[wysig | wysig bron]Natuurlik voorkomende europium bestaan uit twee stabiele isotope, 151-Eu en 153-Eu, waarvan 153-Eu die volopste is (52.2%). 35 radioisotope is gekarakteriseer, waarvan 150-Eu met 'n halfleeftyd van 36,9 jaar, 152-Eu met 'n halfleeftyd van 13,516 jaar, en 154-Eu met 'n halfleeftyd van 8,593 jaar die stabielstes is. Al die ander radioaktiewe isotope het halflewes minder as 4,7612 jaar, en die meeste het halfleeftye minder as 12,2 sekondes. Die element het ook 8 metastate, waarvan 150m-Eu (t½ 12,8 ure), 152m1-Eu (t½ 9,3116 ure) en 152m2-Eu (t½ 96 minute) die stabielste is.
Die primêre vervalmodus voor die volopste stabiele isotoop, 153-Eu, is elektronvang, en die primêre modus daarna is beta-minusverval. Die primêre vervalproduk voor 153-Eu is element Sm (samarium) isotope en die primêre produkte daarna is element Gd (gadolinium) isotoop.
Mössbauer
[wysig | wysig bron]Die isotoop 151Eu kan vir Mössbauerspektroskopie gebruik word. Die bron vir die gammastraling is die 21,53keV oorgang van 'n 151Sm:EuF3-bron (I=7/2 -> 5/2, ~2%). Die isomeerverskuiwings wissel van δ = -14 mm/s en -8 mm/s vir divalente europiumverbindings tot δ= +1,04 in kubiese europium(III)oksied en δ=+4,23 in legerings soos EuPd3. Dit maak europium, saam met yster, tin, antimoon, gadolinium en disprosium, een van 'n klein aantal elemente waar hierdie tegniek gebruik kan word om die oksidasietoestand in 'n legering met ander elemente te bepaal. [2]
Voorsorgmaatreëls
[wysig | wysig bron]Die toksisiteit van europiumverbindings is nog nie ten volle ondersoek nie, maar daar is geen duidelike aanduidings dat europium hoogtoksies is vergeleke met ander swaarmetale nie. Die metaalstof verteenwoordig 'n vuur- en ontploffingsgevaar. Europium het geen bekende biologiese rol nie.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Europium and the Euro [1] Geargiveer 4 Augustus 2009 op Wayback Machine
- ↑ Engel, Stefan, Gießelmann, Elias C. J., Pöttgen, Rainer and Janka, Oliver. (2023). ""Trivalent europium – a scarce case in intermetallics"". Reviews in Inorganic Chemistry. doi:10.1515/revic-2023-0003.
{{cite journal}}
: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
Bronnelys
[wysig | wysig bron]Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons bevat media in verband met Europium. |
Sien europium in Wiktionary, die vrye woordeboek. |
H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||
Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||
Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||
K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | ||||||||||||||
Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | ||||||||||||||
Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn |
Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og |
Alkalimetale | Aardalkalimetale | Lantaniede | Aktiniede | Oorgangsmetale | Hoofgroepmetale | Metalloïde | Niemetale | Halogene | Edelgasse | Chemie onbekend |