Gaan na inhoud

Artabanus IV van Partië

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Artabanus IV
𐭍𐭐𐭕𐭓
Koning van konings
'n Dragme van Artabanus IV.
Koning van die Partiese Ryk
Heerskappy213-224
VoorgangerVologases VI
OpvolgerArdasjir I (Sassanidiese Ryk)
Oorlede28 April 224
DinastieArsakiede
VaderVologases V
ReligieZoroastrisme

Artabanus IV, ook bekend as Ardawan IV (Parties: 𐭍𐭐𐭕𐭓), wat in ouer geskrifte soms verkeerdelik Artabanus V genoem word,[1] was van omstreeks 213 tot 224 die laaste koning van konings van die Partiese Ryk. Hy was die jongste seun van Vologases V, wat in 208 gesterf het.

Bewind

[wysig | wysig bron]

In omstreeks 208 het Vologases IV sy pa, Vologases V, as koning van die Partiese Ryk opgevolg. Sy bewind was vir 'n paar jaar onbetwis, totdat sy broer Artabanus gerebelleer het. Die stryd om die troon tussen die twee broer het waarskynlik omstreeks 213 ontstaan. Artabanus het 'n groot deel van die ryk verower, onder meer Medië en Susa. Dit lyk of Vologases VI net Seleukië behou het waar hy geld gemunt het.[2]

Die Romeinse keiser Caracalla het twee keer probeer om Artabanus tot 'n oorlog uit te lok, wat daarop dui dat hy Artabanus as die Partiese heerser beskou het. Artabanus het kort daarna oorlog teen Caracalla gemaak en sy magte afgeweer.[3] Vrede is die volgende jaar gesluit.[3] Artabanus het egter nog met sy broer Vologases te doen gehad, wat aanhou geld munt en hom uitgedaag het.[3]

Oorlog met die Sassaniede

[wysig | wysig bron]
'n Illustrasie uit 1840 van 'n Sassanidiese reliëf wat wys hoe Ardasjir I se magte die oorhand oor Artabanus IV en sy magte kry.

Intussen het die Sassanidiese familie, nou onder prins Ardasjir I, begin om naburige gebiede te verower.[4][5] Sy magte het Artabanus aangeval; sy seun en erfgenaam, Sjapoer I, het ook aan die geveg deelgeneem.[6] Dit slag het op 28 April 224 plaasgevind en Artabanus is oorwin en vermoor. Dit was die einde van die Arsakidiese tydperk en die begin van 427 jaar van Sassanidiese heerskappy.[7]

Ardasjir I het hierna die titel "sjahansjah" ("koning van konings") aangeneem en begin met sy verowerings van 'n gebied wat hy "Iran" genoem het.[8]

Sy magte het Vologases VI kort ná 228 uit Mesopotamië verdryf.[2][9] Pogings in die laat 6de eeu om die Arsakidiese dinastie te herstel was onsuksesvol.[10][11]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Schippmann 1986a, pp. 525–536.
  2. ↑ 2,0 2,1 Chaumont & Schippmann 1988, pp. 574–580.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Daryaee 2014, p. 3.
  4. ↑ Schippmann 1986a, pp. 647-650.
  5. ↑ Schippmann 1986b, pp. 525-536.
  6. ↑ Shahbazi 2002.
  7. ↑ Shahbazi 2004, pp. 469–470.
  8. ↑ Daryaee 2014, pp. 2-3.
  9. ↑ Schippmann 1986a, pp. 647–650.
  10. ↑ Shahbazi 1988, pp. 514–522.
  11. ↑ Shahbazi 1989, pp. 180–182.

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • "Balāš VI". Encyclopaedia Iranica, Vol. III, Fasc. 6. (1988). 574–580. 
  • Daryaee, Touraj (2014). Sasanian Persia: The Rise and Fall of an Empire. I.B.Tauris. pp. 1–240. ISBN 978-0857716668.
  • Schippmann, K. (1986a). "Artabanus (Arsacid kings)". Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 6. 647–650. 
  • Shahbazi, A. Shapur (2004). "Hormozdgān". Encyclopaedia Iranica, Vol. XII, Fasc. 5. 469–470. 
  • Shahbazi, A. Shapur (2002). "Šāpur I". Encyclopaedia Iranica.  
  • Shahbazi, A. Shapur (1989). "BESṬĀM O BENDŌY". Encyclopaedia Iranica, Vol. IV, Fasc. 2. 180–182. 
  • Shahbazi, A. Shapur (1988). "Bahrām VI Čōbīn". Encyclopaedia Iranica, Vol. III, Fasc. 5. 514–522. 

Skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Artabanus_IV_van_Partië&oldid=2453777"