13de Dinastie van Egipte

Tydperke en dinastieë van Antieke Egipte
Alle jare is v.C.
Vroeë Tydperk Voordinastiese tydperk Eerste Dinastie I 3150–2890 Tweede Dinastie II 2890–2686
Ou Ryk Derde Dinastie III 2686–2613 Vierde Dinastie IV 2613–2498 Vyfde Dinastie V 2498–2345 Sesde Dinastie VI 2345–2181
Eerste Oorgang Sewende Dinastie VII twyfelagtig Agtste Dinastie VIII 2181–2160 Negende Dinastie IX 2160–2130 Tiende Dinastie X 2130–2040 Vroeë Elfde Dinastie XI 2134–2061
Middelryk Laat Elfde Dinastie XI 2061–1991 Twaalfde Dinastie XII 1991–1803 Dertiende Dinastie XIII 1803–1649
Tweede Oorgang Veertiende Dinastie XIV 1705–1690 Vyftiende Dinastie (Hyksos) XV 1674–1535 Sestiende Dinastie XVI 1660–1600 Abydos Dinastie 1650–1600 Sewentiende Dinastie XVII 1580–1549
Nuwe Ryk Agtiende Dinastie XVIII 1549–1292 Negentiende Dinastie XIX 1292–1189 Twintigste Dinastie XX 1189–1077
Derde Oorgang Een-en-twintigste Dinastie XXI 1069–945 Twee-en-twintigste Dinastie XXII 945–720 Drie-en-twintigste Dinastie XXIII 837–728 Vier-en-twintigste Dinastie XXIV 732–720 Vyf-en-twintigste Dinastie (Nubiese) XXV 732–653
Laat Tydperk Ses-en-twintigste Dinastie XXVI 672–525 Sewe-en-twintigste Dinastie (1ste Persiese Tydperk) XXVII 525–404 Agt-en-twintigste Dinastie XXVIII 404–398 Nege-en-twintigste Dinastie XXIX 398–380 Dertigste Dinastie XXX 380–343 Een-en-dertigste Dinastie (2de Persiese Tydperk) XXXI 343–332
Hellenistiese Egipte Twee-en-dertigste Dinastie XXXII 332–305 Drie-en-dertigste Dinastie XXXIII 305–30
Romeinse Egipte Vier-en-dertigste Dinastie (Romeinse faraos) XXXIV 30–313 n.C.

Die 13de Dinastie van Antieke Egipte (ook Dinastie XIII geskryf) het 154 jaar geduur, van omstreeks 1803 tot 1649 v.C.. Dit word meestal saam met die 11de, 12de en 14de Dinastie beskou as die tyd van die Middelryk. Soms word van die 13de tot die 17de Dinastie beskou as die Tweede Oorgangstydperk.

Die 13de Dinastie word beskou as ’n direkte voortsetting van die 12de Dinastie; sy eerste farao was vermoedelik die seun van Amenemhat IV. Kim Ryholt stel voor die oorgang tussen die twee dinastieë weerspieël die opkoms van die onafhanklike 14de Dinastie in die Oos-Delta, en dit het moontlik gedurende Sobekneferoe se bewind gebeur. As direkte erfgename van die konings van die 12de Dinastie het die farao's van die 13de Dinastie van Memphis af oor Middel- en Bo-Egipte regeer. Die mag van die dinastie het progressief afgeneem gedurende die een en ’n half eeu van sy bestaan, en dit is eindelik beëindig net die verowering van Memphis deur die Hyksos-heersers van die 15de Dinastie, omstreeks 1650 v.C.

Heersers

In latere dokumente word die era gewoonlik beskryf as ’n tydperk van wanorde. Dit kon egter vreedsamer gewees het as wat vroeër gedink is omdat die sentrale regering regdeur die dinastie in Itjtawy gebly het en die land relatief stabiel was. Ongelukkig is die ware chronologie van die heersers moeilik om te bepaal, want min monumente dateer uit dié periode. Baie van die konings se name is net bekend uit fragmente van inskripsies. Die bekendstes was:

Farao	Graf	Notas
Sechemre Choetawy Sobechotep I	In ’n piramide by Abydos	Algemeen aanvaar as die stigter van die dinastie, of in ouer studies Wegaf.
Sonbef		Dalk die seun van Amenemhat IV en die broer van Sechemre Choetawy Sobechotep.
Nerikare
Sechemkare Amenemhat V
Ameny Qemaoe
Hotepibre		Dalk dieselfde as Sehotepibre in die Turynse Koningslys
Ioefni		Net bekend uit die Turynse Koningslys
Amenemhet VI
Semenkare
Sehetepibre
Sewadjkare I		Net bekend uit Turynse Koningslys
Nedjemibre		Net bekend uit Turynse Koningslys
Chaanchre Sobechotep II
Renseneb Amenemhat
Hor Awybre	In Dahsjoer, naby Amenemhet III
Sechemrechoetawy Chabaw		Dalk seun van Hor Awybre.
Djedcheperew		Dalk broer van Sechemrechoetawy Chabaw.
Sebkay		Dalk twee heersers, Seb en sy seun Kay.
Sedjefakare Kay-Amenemhet VII
Choetawyre Wegaf
Oeserkare Chendjer	Piramide van Chendjer, Suid-Saqqara	Kon ook die naam Nimaatre gehad het
Imyremeshaw
Sehetepkare Intef
Seth Meribre
Sobechotep III
Neferhotep I
Menwadjre Sihathor		Medeheersers saam met sy broer Neferhotep I
Sobekhotep IV		Broer van Neferhotep I en Sihathor
Sobechotep V
Sobechotep VI
Wahibre Ibiaoe
Merneferre Ay	Het ’n piramide gebou; ligging onbekend, dalk naby Memphis.	Bewind 23 jaar, die langste van die dinastie.

Bewyse van die heersers ná hierdie konings is net in Bo-Egipte gevind. Dit kan dui op die skuif van die hoofstad van Itjtawy na Thebe. Daphna Ben Tor glo dit is veroorsaak deur ’n inval uit die Oos-Delta en die Memhis-streek deur Kanaänitiese heersers. Sommige skrywers beskou dit as die einde van die Middelryk en die begin van die Tweede Oorgangstydperk.

Farao	Graf	Notas
Merhotepre Ini		Ook bekend as Ini I
Sanchenre Sewadjtoe
Mersechemre Ined		Dalk dieselfde as Neferhotep II
Sewadjkare Hori		Ook bekend as Hori II
Merkawre Sobechotep VII
[Agt konings se name verlore]
Mercheperre
Merkare		Net bekend uit die Turynse Koningslys
Een koning se naam verlore
Mentoehotep V
[…]mosre
Ibi […]maatre
Hor […] […]webenre
Se[…]kare
Seheqenre Sanchptahi		Uitgebeel op ’n stele waar hy offerande bring aan Ptah
[…]re
Se[…]enre

Verwysings

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie 13de Dinastie van Egipte.

Voorafgegaan deur ← 12de Dinastie

13de Dinastie

Opgevolg deur 14de Dinastie →