Jan de Bruin

Ds. Johannes Lodewicus de Bruin (noemnaam oom Boetie, Bethulie, Oranjerivierkolonie, 17 April 1906 – Pretoria, Gauteng, 25 Januarie 1995) was tussen 1935 en 1977 predikant in vier gemeentes of kombinasies van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika.

Ds. Jan de Bruin
Ds. Jan de Bruin
Naam	Johannes Lodewicus de Bruin
Geboorte	17 April 1906 Bethulie Oranjerivierkolonie
Sterfte	25 Januarie 1995 (op 88) Pretoria, Gauteng
Kerkverband	Gereformeerd
Gemeente(s)	Vryburg-Goeie Hoop 1935–1943 Bethlehem-Harrismith-Reitz 1943–1949 Innesdal 1949–1971 Fauresmith-Philippolis-Koffiefontein 1971–1977
Jare aktief	1935–1977
Kweekskool	Potchefstroom

Herkoms en opleiding

Bestuur van die Studentekorps Veritas Vincet, Potchefstroom, omstreeks 1930 of '31. Van links: M. Postma, V.P. Snyman, W. Coetzee, J.L. de Bruin en A.L. Aucamp.

Studente Teologiese Vereniging, Teologiese Skool Potchefstroom, 1926. Eerste ry: H.J. Vermeulen, F. Coetzee, P.W. van der Walt, Kuifie van der Walt, S.P. van der Walt, J.H. van Zyl. Tweede ry: J.P. van der Walt, B.J. de Klerk, H.C.J. Flemming, W.J. Postma, L.S. van der Walt, I.J. van der Walt, P.G.W. Snyman. Derde ry: J.J.H. Booysen, W.J. van der Merwe, J.L. van der Merwe, C.E.G. Malan, M. Postma, P.J. de Klerk, S.J. van der Walt, H.F.V. Kruger, J.L. de Bruin, A.L. Aucamp. Vyfde ry: Hugo du Plessis, P.J. Liebenberg, Fanus du Toit, B.B.B. Olivier, J.F. du Plooy, J.M. de Wet, J.B. du Plessis, S.C. Venter, A. Postma.

Jan de Bruin was die oudste van die 17 seuns en dogters van David Stefanus en Elsie Phillipina de Bruin. As oudste kind moes hy noodwendig help om sy jonger sibbes groot te maak. In 1925 het hy matriek aan die Hoërskool Burgersdorp geslaag en in 1926 met sy akademiese en teologiese studie aan die destydse Potchefstroomse Universiteitskollege begin. In 1932 het hy sy studie suksesvol voltooi en in Januarie 1933 is hy deur die Kaaplandse Partikuliere Sinode beroepbaar gestel.

Gemeentebediening

Ds. De Bruin lê die hoeksteen van die Gereformeerde kerk Bethlehem op 4 Mei 1946.

Weens die Groot Depressie en langdurige droogte wat die land destyds geteister het, moes hy twee en ’n half jaar op ’n beroep wag. In dié tyd het hy in verskeie gemeentes hulp verleen. In Mei 1935 het hy 'n beroep na die kombinasie Vryburg-Goeie Hoop ontvang en dit met blydskap en groot dankbaarheid aanvaar. Hier sou hy werk tot hy in 1943 'n beroep na Bethlehem-Harrismith-Reitz aanvaar het. Hier het hy ywerig gewerk tot hy in 1948 'n beroep na Innesdal in Pretoria aanvaar het.

Ná 21 geseënde bedieningsjare het hy in 1971 vir die laaste keer 'n beroep aanvaar na die gekombineerde gemeentes Fauresmith-Philippolis-Koffiefontein. Hier het hy in 1977 ná 42 jaar in die bediening op 71-jarige leeftyd geëmeriteer.

Ná sy emeritaat het hy en sy vrou hulle met reisattestaat in die gemeente Pretoria-Magalieskruin gevestig. In dié gemeente was hulle, volgens ds. E.J. Smit, die leraar ten tyde van ds. De Bruin se dood, nie "net aktiewe lidmate nie, maar het hy ook met groot seën nog gewerk as hospitaalpredikant. Verder het hy ook nog met dienswerk gehelp in Huis Hermon."

Waardering

1933: Die Algemene Sinode van die GKSA in sitting Pretoria, afgeneem op die trap van die Uniegebou. Eerste ry: A. Postma, P.G.W. Snyman, Derk Rumpff, J.G.H. van der Walt, I.D. Krüger, prof. J.C. Coetzee, T.T. Spoelstra, A.S.E. Yssel, D.N. Kotzé, W.J. Postma, J.P. van den Berg, I.J. van der Walt. Tweede ry: H.F.V. Kruger, J.H. Boneschans, J.M. de Wet. Tweede ry: W.J. de Klerk, P.J.S. de Klerk, B.J. de Klerk, B. de Klerk, S.J. van der Walt, L.S. van der Walt, J. Schutte, N.H. van der Walt, E.I.J. Venter, H.S. van Jaarsveld, H.J. Venter, D.G. Venter, J.V. Coetzee. Vierde ry: J. van Rooy, A. Aucamp, H.P.J. Pasch. Vyfde ry: J.A. van Rooy, J.H. Kruger, G.H.J. Kruger, W.F. Venter, I.J. Lessing, J.B. du Plessis, S.P. van der Walt, J.P. Jooste, J.L. de Bruin, S. du Toit, D.P. du Plessis, F.P.J. Snyman.

Die Nasionale Sinode van die GKSA van 1939 voor die Vrouemonument in Bloemfontein. Eerste ry: H.S. van Jaarsveld, F.N. Lion Cachet, W.J. Postma, B. de Klerk, H.J. Venter, J. van Rooy, P.W. van der Walt, P.G.W. Snyman. Tweede ry: N.H. van der Walt, J.G.H. van der Walt, D. Postma, dr. J.D. Du Toit, J.A. van Rooy, dr. C.J.H de Wet, dr. S.O. Los, dr. J.P. Jooste, J.V. Coetzee, I.D Kruger, J.C. van der Walt. Derde ry: J.P. van der Berg, G.H.J. Kruger, A.L Aucamp, M. Postma, J.M. de Wet, I.J. Lessing. Vierde ry: Jacs van Rooy, J.L. de Bruin, J.A. Schutte, A. Postma, E.L.J. Venter, D.G. Venter, J.L. Vorster, T.T. Spoelstra, Derk Rumpff, H. du Plessis. Vyfde ry: dr. B.J. de Klerk, P.J. de Klerk, J.J. Venter, J.H. Boneschans, L.S. van der Walt, S. du Toit, J.F. du Plooy, A.S.E. Yssel. Sesde ry: H.F.V. Kruger, P.J.S. de Klerk, D.N. Kotze, W.J. Snyman, W.F. Venter, S.P. van der Walt, J.W.J. van Ryssen, N.J. Snyman, B.R. Krüger, D.J. van der Walt.

Studente, dosente en besoekende predikante neem in April 1949 tydens die Sinode van die GKSA afskeid van Totius by die Teologiese Skool Potchefstroom. Eerste ry: D.F. Malan, G.P. Scheepers, C. Hatting, L.J. Botha, P.W. Buys, S.C.W. Duvenage, P.W. van der Walt, W.J. Postma, G.P.L. van der Linde, J.J.S. Venter, G.C.P. van der Vyver, M.J. Booyens, S.J. du Plessis, K.S. van Wyk de Vries. Tweede ry: J.V. Coetzee, P.J. Venter, P.J. Coetzee, J.W.J. van Ruyssen, D.J. van der Walt, H.G. Stoker, J.C. van der Walt, J.H. Boneschans, prof. J.D. du Toit, B.J. de Klerk, D.G Venter, A.S.E. Yssel, H.S. van Jaarsveld, H.J. Venter, D.N. Kotzé, N.T. Snyman. Derde ry: D.C.S. van der Merwe, B.R. Krüger, J. Postma, R.S.J. van Wyk, M. Postma, J.L. de Bruin, C.E.G. Malan, J.J.H. Booysen, B.J. de Klerk, A.L. Aucamp, J.A. Schutte, I.J. van der Walt, L.S. van der Walt, S. du Toit, A. Duvenage, W.J. Snyman, P.J.S. de Klerk, T.T. Spoelstra.Vierde ry: D.J. Delport, J.L. Vorster, J.P. Jooste, A.A. Venter, J.F. du Plooy, H.F.V. Kruger, Jacs van Rooy, I.J. Lessing, J.M. de Wet, S.P. van der Walt, P.J. de Klerk.

Ds. Smit skryf in die GKSA se Almanak vir 1996: "Gedurende sy verblyf in Magalieskruin het ek hom werklik goed leer ken. Jan de Bruin was 'n man wat met God gewandel het. Hy was 'n nederige dienskneg van die Here wat in alles die eer van die Here eerste gestel het. Hy was 'n hardwerkende man wat geseënd was met goeie gesondheid. In 42 jaar was hy nie 'n enkele Sondag vanweë siekte nie op die preekstoel nie.

"Op sendinggebied het hy baanbrekerswerk in Pretoria gedoen. Hy het in soveel deputaatskappe van die Partikuliere Sinode Noord Transvaal en Nasionale Sinode gedien dat dit te veel is om op te noem. Op onderwysgebied het hy reusewerk gedoen. Vir my persoonlik was hy 'n geestelike vader, 'n man uit wie se ryke lewenservaring ek ontsaglik baie kon put met die oog op my bediening. Wat my die meeste van hom getref het, was sy nederigheid en gehoorsaamheid aan God se Woord. In hom het 'n warm Afrikanerhart geklop. Daarom het hy homself gegee vir sy land en sy volk. Sy taak was afgehandel. Daarom het God hom weggeneem. Ons eer graag so 'n voorganger soos Jan de Bruin."

Gesinslewe

In Desember van die jaar waarin hy in sy eerste gemeente bevestig is (1935), het ds. De Bruin in die huwelik getree met Benomi du Plessis. Uit dié huwelik is drie kinders gebore: Anne Francois, David Stefanus en Fredrica. Op 30 November 1968 het Benomi in 'n motorongeluk gesterf terwyl hulle op pad as na hul seun, Dawie, se huweliksbevestiging. Haar dood was vir hulle familie 'n harde slag. Ds. De Bruin is weer getroud, met Frieda Coetzee (née De Beer). Sy was sy lewensmaat tot sy dood.

Bronne

• (af) Van der Walt, dr. S.J. (voorsitter). 1995. Die almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 1996. Potchefstroom: Administratiewe Buro.