Αιγινητών εορτή (η)




Ο Πλούταρχος στο έργο του Αίτια Ελληνικά αναφέρει ότι πολλοί από τους Aιγινήτες που είχαν πάρει μέρος στον Tρωικό πόλεμο είχαν σκοτωθεί στις μάχες, κι ότι οι περισσότεροι είχαν χαθεί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της επιστροφής τους λόγω της ταραγμένης θάλασσας.

Στην Αίγινα επέστρεψαν μόνο λίγοι, τους οποίους υποδέχτηκαν οι συγγενείς τους. Aλλά τόσο οι διασωθέντες όσο και οι συγγενείς τους βλέποντας τους άλλους πολίτες να είναι στενοχωρημένοι και να πενθούν για τους δικούς τους που είχαν χαθεί, δε θεώρησαν σωστό να εκδηλώσουν τη χαρά τους δημόσια, ούτε να κάνουν φανερές θυσίες στους θεούς.

Γι' αυτό γιόρτασαν στα σπίτια τους κρυφά την επιστροφή τους, χωρίς την παρουσία υπηρετών και αποφεύγοντας τους δημόσιους χώρους.

Σε αναπαράσταση αυτού του γεγονότος, οι Αιγινήτες τελούσαν θυσία στον Ποσειδώνα, τους ονομαζόμενους "θιάσους" κατά την οποία για δεκαέξι μέρες έτρωγαν μόνοι τους σιωπηλά χωρίς την παρουσία δούλων. Για το λόγο αυτό οι εορτάζοντες ονομάζονταν "μονοφάγοι". Την τελευταία μέρα αφού τελούσαν τα Αφροδίσια προς τιμή της Αφροδίτης, η γιορτή τελείωνε.

Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα γιορτάζονταν και Aφροδίσια που δεν είχαν καμιά σχέση με τις ιεροτελεστίες της θεάς Αφροδίτης, όπως ήταν οι ευχαριστήριες τελετές μετά το τέλος επιτυχούς επιχείρησης, ή μετά από ευτυχές θαλασσινό ταξίδι.

Βιβλιογραφία - πηγές

Πλούταρχος, Αίτια Ρωμαΐκά και Ελληνικά, d, 10

Τίνες ἐν Αἰγίνῃ οἱ μονοφάγοι;’τῶν ἐπὶ τὴν
Τροίαν στρατευσάντων Αἰγινητῶν πολλοὶ μὲν ἐν ταῖς
μάχαις ἀπώλοντο, πλείονες δὲ κατὰ πλοῦν ὑπὸ τοῦ χει-
μῶνος. ὀλίγους οὖν τοὺς περιλειπομένους οἱ προσήκον-
τες ὑποδεξάμενοι, τοὺς δ' ἄλλους πολίτας ὁρῶντες ἐν πέν-
θεσι καὶ λύπαις ὄντας, οὔτε χαίρειν ᾤοντο δεῖν φανερῶς
οὔτε θύειν τοῖς θεοῖς, ἀλλὰ κρύφα καὶ κατ' οἰκίαν ἕκαστοι
τοὺς σεσωσμένους ἀνελάμβανον ἑστιάσεσι καὶ φιλοφρο-
σύναις, αὐτοὶ διακονούμενοι πατράσι καὶ συγγενέσι καὶ
ἀδελφοῖς καὶ οἰκείοις, ἀλλοτρίου μηδενὸς παρεισιόντος.
ταῦτ' οὖν ἀπομιμούμενοι τῷ Ποσειδῶνι θυσίαν ἄγουσι
τοὺς καλουμένους ‘θιάσους’, ἐν ᾗ καθ' αὑτοὺς ἐφ' ἡμέρας
ἑκκαίδεκα μετὰ σιωπῆς ἑστιῶνται, δοῦλος δ' οὐ πάρεστιν·
εἶτα ποιήσαντες Ἀφροδίσια διαλύουσι τὴν ἑορτήν· ἐκ δὲ
τούτου ‘μονοφάγοι’ καλοῦνται.