ARALIN III – MGA BAKAS NG

POPULARISASYON BILANG
APARATONG
KOLONYAL/KOMERSYAL AT ANG
KAPANGYARIHAN NG
KOMUKUNSUMONG MASA
KOLONYA
LISMO
Ang kolonyalismo ay ang tuwirang pagkontrol
ng malakas na bansa sa isang mahinang bansa.
(Ito ay madalas na naihahalintulad sa
imperyalismo ngunit ang dalawa ay
magkaiba).
MGA BAKAS NG
KOLONYALISMO
Ang krus ay ginamit
upang maikalat ang
Kristiyanismo sa bansa.
Ang Espada naman ay ginamit
nila sa dahas at puwersang militar
upang maipamukha ang
katatagan at kalakasan ng mga
dayuhan sa pananakop nila gamit
ang Istrakturang political at
ekonomiko.
Ginamit naman ang maskara
bilang pananakop sa kultural
na lebel – ang paggamit ng
Comedia at Zarzuela upang
mahubog ang mga sinakop sa
kaisipan at kontumbreng
dayuhan
ANG MGA TUNGALIANG
IDEOLOHIKAL
 Sa pagpasok ng Amerikano,
naging isang daluyan ng pag-
aaklas sa panibagong kolonisasyon
ang paggamit ng drama.
 Halimbawa nito ay ang pagyabong ng
Drama Simbolico sa Maynila at
karatig-Katagalugan at sa mga drama
realistiko na ipinangalan ni Resil
Mojares sa Cebu.
Naturete at nangamba rin ang mga
Amerikano sa ganitong uri ng
pagsasadula gamit ang mga dramang
naisulat nila:
o Aurelio Tolentino – Kahapon,
Ngayon at Bukas
o Juan Matapang Cruz – Hindi Aco
Patay
o Juan Abad – Tanikalang Ginto
o Tomas Remigio - Malaya
Itinuring ang mga obrang ito bilang
subersibo at mapanganib.
Dahil sa ang nilalaman ng
pagtatanghal ay laban sa
Imperyalistang Amerikano, naging
palaman sa publiko ang ganitong
pagbabanta.
 Upang maiwasan ang ganitong
pagkakataon sa unang salvo ng mga
kolonyalistang Amerikano, pinalaganap
ng huli ang tunggaliang ideolohikal na
hindi nakatutok sa puwersa kundi sa
tinaguriang inobasyon at “benevolent
assimilation”.
BENEVOLENT ASSIMILATION
PROCLAMATION

Inilabas ni Pangulong McKinley

noong Dis. 21, 1898 at inihayag sa Pilipinas noong
Enero 4, 1899 na nagsasaad na ang misyon ng
Estados Unidos sa pananakop sa Pilipinas ay dahil
sa paghahangad ng kagalingan ng Pilipinas at mga
Pilipino.
 Nakasaad pa dito na ang Estados
Unidos ay dumating sa Pilipinas bilang mga
kaibigan, hindi mananakop, upang protektahan
ang tahanan, hanapbuhay, maging karapatang
pampersonal at panrelihiyon ng mga katutubo.
 Ipinasok din nila ang edukasyon bilang
instrumento ng kolonisasyon sa mga Pilipino.
 Nang mapasakamay ng mga Amerikano ang
Maynila noong Mayo 1898, sinimulan ang
pagtatag ng mga pampublikong paaralan.
 Mga sundalong Amerikano ang naging guro.
 Kinalaunan ay pinalitan ito ng mga gurong
galing sa Amerika na tinatawag na
Thomasites – nakasakay sa barkong
Thomas 1901.
 Sa ilalim ng batas Blg. 74, itinatag ang
Kagawaran ng Pampublikong
Instruksiyon (Dept. of Public
Instruction).
 Sa pamamagitan din ng batas na ito ay
nabigyang daan ang pagkakaroon sa bansa
ng mga normal school at trade school tulad
sa Philippine School Arts and Trades na
kilala ngayong bilang Technological
University of the Philippines.
 Noong 1906, nagpadala ng mga Pilipinong
iskolar ang pamahalang kolonyal sa
Amerika. Tinatawag silang mga
Pensionado dahil tinutustusan ng
pamahalaan ang kanilang pag-aaral.
 Marami sa kanila ang nag-aral ng
edukasyon, obogasya, medisina at
inhinyera
 Pagbalik ng mga ito sa Pilipinas, sila
ang mga naging guro at propesor o kaya
ay tagapaglingkod sa iba’t ibang sangay
ng pamahalaan.
o Noong 1907, pinalabas ng Asemblea ng
Pilipinas ang Batas Gabaldon na isinulat
ng mambabatas na si Isauro Gabaldon
ng Nueva Ecija.
Sa pamamagitan ng Batas na ito, nabigyang-
bisa ang pagtatayo ng dalawang
pampublikong paaralan sa bawat lalawigan.
Maraming estudyante ang nakapasok sa mga
pampublikong paaralan dahil dito ay
sapilitan. Ingles ang ginagamit na wikang
panturo.
o Bagama’t hindi na bago sa Pilipinas ang
libre at sapilitang pagpapaaral dahil
naisagawa na ito noong panahon ng mga
Espanyol, mas malakas naman ang naging
epekto ng programa ng mga Amerikano
dahil naging mas malawak ang saklaw nito.
o Bukod sa matrikula, libre rin ang mga
aklat, lapis at papel.
o Kaugnay pa nito, nagpalabas din ang mga
Amerikano ng kautusan na maaring
ikulong ang mga magulang na hindi
pinapapasok ang kanilang mga anak sa
paaralan.
o Dahil sa patakarang ito, lumaki ang
bahagdan ng mga mamamayan na natutong
bumasa at sumulat at ang wikang ingles ay
agad na naging pangunahing wika ng
edukasyon at pamamahayag.
o Naging daan din ang edukasyon sa
pagsalin ng mga kaalamang Kanluranin
ukol sa pag-aalaga ng kalusugan at
pagpapanatili ng kalinisan upang
makaiwas sa sakit.
o Sa panahon din ng mga Amerikano,
naitatag sa bansa ang mga Pamantasan
tulad ng Unibersidad ng Pilipinas noong
1908.
o Ito ang naging sentro ng edukasyong
secular na hindi katulad ng mga
pamantasang pinatatakbo ng mga
Kongregasyong Katoliko.
o Bukod sa simbahang Katoliko, binigyang-
laya rin ng mga Amerikano ang ibang
sekta ng relihiyon na makapagtatag ng
mga institusyong pang-akademya.
o Ang halimbawa nito ay ang mga
Protestante na nagtatag ng Silliman
University Dumaguete sa isla ng Negros
noong 1901.
o Nakapagtatag din ng mga secular na
pribadong mga Pamantasan tulad ng Far
Eastern University at University of Manila.
o Nabigyan din ng pagkakataon ang
pagtatatag ng mga unibersidad para sa
kababaihan tulad ng Escuela de las
Senoritas na ngayon ay kilala bilang
Centro Escolar University at Philippine
Women’s University.
o Nagbibigay-daan ito sa pag-usbong ng
mga babaeng propesyonal sa larangan ng
medisina, abogasya at edukasyon.
o Ang ganitong kaparaanan ng control ay
mabisang naisakatuparan.
o Sinabi ni Renato Constantino na: “American
control of the educational system made possible
the distortion and suppression of information
regarding Philippine resistance to American rule
and atrocities committed by the American army
to crush that resistance’’ (1978:68)
o Ang pangkalahatang ideya ay umikot sa agenda
ng pagpapayapa ng resistans bitbit ng sistemang
edukasyunal na inihain ng mga Amerikano.
o Bukod pa rito, bilang namamayaning pananaw,
sinabi ni Prescelina Legasto na may dalawa
pang kategorya ang ipinagmamalaki ng mga
Amerikano para alisin ang pagkaatrasado ng
mga Pilipino:

o Una, ang sistemang pensionado

o Ikalawa ang pagtuturo ng wikang ingles
o Dito ngayon naging masalimuot ang
baybaying kaisipan at paniniwala sa isang
wika at kulturang labas sa tunay na
saloobin at karanasan ng mga Filipino.
 MGA BAKAS NG
KOMERSYALISMO:
PAGPASOK NG RADIO AT
TELEBISYON BILANG
DOMESTIKASYON AT
KOMODIPIKASYON
 Kasama ng radio, ang telebisyon ay bunga
ng imbensyon at eksperimentasyon dala ng
mapusok na edad ng industrialisasyon
hanggang di nagtagal pumasok ang mga
imbentong ito sa larangan ng komerso.
 Ang teknolohiya at inobasyon ang naging
sisidlan ng panibagong pagbulusok ng
komodipikasyon ng pangangailangan ng
tao.
KOMODIPIK
ASYON
 Ang komodipikasyon ay isang
konsepto ng pagpapalit o pagbabagong anyo ng
isang bagay bilang isang produkto na maaring
ibenta sa isang pamilihan. Dati wala itong
katumbas na halaga ng salapi sa isang kalakalan.
Ngunit sa pag usbong ng isang sistemang pang
kalakalan nagkaroon ito ng halaga.
Ang “tubig”
 Sa sinaunang panahon libre ang
pagdaloy ng tubig sa mga batis at palayan. Ngunit
nang pumasok ang sistemang kapital sa mundo.
Ang tubig ay nagkaroon ng katumbas na halaga
ng salapi. Katulad ng paglagay ng bottled water at
sa kumpanya ng Maynilad.
Buhay ng “Hayop”
 Dati ang mga hayop ay may
kalayaang mabuhay pero dahil nagkaroon na sila
ng katumbas na halaga sila ay hinuhuli at
binebenta sa pamilihan tulad ng jecko, pangoline,
dolphine, whale, pawikan, sharkpin na pawang
matataas ang halaga sa pandaigdigang pamilihan.
Buhay ng “Tao”
 Sa panahon ng sistemang primitibo sa
mundo, ang tao ay may kalayaang mamuhay na
naayon sa kanyang kalikasan. Ngunit ng pumasok
ang sistemang slavery at kalakalan sa mundo. Ang
mga tao ay nagkaroon na ng katumbas na halaga at
binebenta ang tao bilang produkto.
 Impormasyon ang naging bentahe, naging
bagong tutok sa panahong itinatalaga ng
kapital ang pag-angkat o pagbagsak ng
isang bansang yumayakap sa ideolohiya at
praktika ng imperyalistang Amerika.
 Dahil nga nasa ilalim ng pamunuang
Amerikano ang Pilipinas noon, madaling
naipasok sa mercado ang gawang kano.
 Kasama na rito ang oportunidad sa
pagpasok particular ng radio at telebisyon
at pangkalahatan ng mass midya.
 Sa katunayan, sa pagdating ng radio sa
bansa ay nakitaan na ng gamit sa palitan at
bilihan sa mercado at komerso.
Ganito ang pananaw ni Clodualdo del
Mundo Jr., “So good was the response to
this medium of information and
entertainment that in 1928, the local
distributor of a famous American-
manufactured radio set, saw it fit and
without doubt, profitable to establish their
own radio sation… So it went from
experimental to plain business.”
 Samantala, pumasok naman ang telebisyon
bilang bahagi ng mekanismong political
upang palakasin at pabanguhin ang imahe
ng isang Pangulong nagnanais muling
tumakbo.
 Si Judge Antonio Quirino ang gumawa
ng paraan upang gamitin ang isang
midyum na kilalang-kilala at patok na
patok sa Amerika noong dekada
singkwenta.
 Subalit nabigo si Elpidio sa kanyang
planong political na mahalal muli kahit na
naging tagumpay ang pagpasok ng
telebisyon sa tulong ng kanyang kapatid.
 Hindi man nag tagumpay sa unang sigwa ng
pagpasok ng telebisyon sa larangan ng politika,
kabaligtaran naman ito sa nangyari sa
pagpapaunlad ng industriya ng mass media at ng
Negosyo nang sa bandang huli ay napunta sa
kamay ng mga negosyante ang mass midya.
 Ganito ang paliwanag ni Clodualdo Jr., Katulad
halimbawa ng isang istasyon, napilitan silang
sumuong sa batam-batang industriya ng
telebisyon “Bolinao Electronics
Corporation….not only had to set up and
maintain a TV station, but also had to arrange
for the distribution and sale of TV sets.
 Sa simula ang distribusyon ay nakatuon sa
napripribilehiyong iilan na may salapi at
kapangyarihan para mag may-ari o
magkaroon ng akses sa mass midya.
 Sapagkat ang pamantayan ay Negosyo,
katulad nang nabanggit, iilan lamang ang
nagkakaroon ng akses dito.
 Subalit babaguhin lahat ito nang ang
kulturang ito na sinusustene ng iilan ay
tututok sa kultura ng komukunsumong
masa.
 Ang pagkonsumo sa produkto ng mass midya –
radio, telebisyon, pahayagan – ay nagtatakda ng
pagtangkilik sa kalakaran ng oras o panahon.
 Ang mass media ay kinokonsumo hindi dahil ito
ay mahalaga sa pana-panahong yugto, kundi
nagbibigay ito ng tuluyang pangangailangan ng
tao sa lahat ng yugto ng panahon.
 Sabi ni Philip Abrams:
“Unique among the mass media, radio
and television are given opportunities by time, by
the fact that they have the whole day, everyday, to
dispose of, and that they can break up the day.”
 Dagdag pa ni Alice Guillermo:
“Much of the effectivity of the TV
medium as a coveyor of values and hence of
ideological content lies in its immediate
accessibility: with a flick of a dial, the images
springs to life and all at once there is created the
illusion that these images are within us, around us
and that they unfold in space as the world our
domestic confines.”