Kasaysayan NG Retorika
Kasaysayan NG Retorika
Kasaysayan NG Retorika
RETORIKA
Yunit 1
ANG RETORIKA
• Nagsimula ang Retorila noong pang ikalimang siglo bago dumating si Kristo.
• Corax isang skolar na nagpanukala kailangan sundin ng mga maglalahad sa
gagawing argumento o pakikipagdebate.
• Ang proem o panimula ans salaysay o kasaysayan, ang mga pangunahing
argumento, mga dagdag na pahayag o kaugnay na argumento at ang
kongklusyon
• Ayon sa mga Sophist ( mga skolar), ang retorika ay mahalaga upang
makamtan ang kapangyarihan political sa panahong iyon
• Socrates (. 470-399 B.C.) hindi sinang- ayunan at tahasang tinuran na ang
mga Sophist ay naghahangad lang ng kabayaransa kanilang pagtuturo at
pagtataas ng kalidad ng retorika.
• Isocrates (c. 436-338 B. C.) isang Griyego at napapabilang sa sampung
pinakatanyag na Atikong orador ng kanyang panahon; siya din ang kauna
unahang lumikha ng mga pamantayang panretorika noong ikalimang siglo
B.C.
• Tisas naging guro ni Isocrates na nagging mag-aaral ni Corax.
• Aristotle ay naghayag ng bagong kaisipan sa retorika ang kanyang ambag
sa pagsulong ng sining na ito ay nag iwan ng malaking impluwensya sa
larangang ito.
• Cicero (106-43) isang kilalang oradorna nagpakilala din ng kakaibang
pamantayan sa pagtatalumpati.
• Ang Kahulugan ng Retorika
• Ang retorika batay sa disksyunayo ay sining o agham sa paggamit ng salita sa
mabisang paraan, pasalita man o pasulat.
• Ang retorika ay nagsimula sa alitang “rhetor” na nagangahulugangguro o isang
mahusay na mananampalati.
• Ang isang guro upang maging epektibo sa kanyang tungkulin kailangan
maihayag nito ang kanyang kaalaman sa paraang madaling maunawaan ng
kanyang mag-aaral
• Dr. Jose Villa Panganiban nagbigay kahulugansa retorika. Ayon sa kanya,
ang retorika ay sining na maayos sa pagpili ng wastong salita sa loob ng
isang pahayag upang maunawaan makahikayat, at kalugdan ng mga
nakikinig o bumabasa.
• Pebrero 6, 1998 isang pambansang seminar sa PNU (Philippine Normal
University) tinukoy niya (JVP) ang mga sumusunod na klasikong
kahulugan ng retorika.
• Ayon sa kanya, tinuran nina:
• Socrates- “Ang retorika ay agham ng paghimok o pagpapasang –ayon.”
• Aristotle – “Ang kakayahang maanimo, mawari o makilalasa bawat kaso
ang nakukuha o magagamit na mga paraan ng paghimok.”
• Richard Whatley- “Ang sining ng argumentong pagsulat.”
• Pasalaysay o naratib
• Paglalarawan deskriptib
• Paglalahad o Ekspositori
• Pangangawitran o argumentib
• DISKURSO – ang tawag sa pagpapahayag ng kaisipan at pagtugon sa mga
ipinapahayag ng iba.
• Ang Retorika bilang Sining:
• Ang retorika ay isang sining ng pagsasalita at pagsusulat. Nagkakaroon ng Mabuti at
mabisang komunikasyon kapag maayos ang daloy ng talamitam mula sa naghahatid
ng mensahe, mensahe, daluyan at tungo sa tumatanggap ng mensahe.
Naghatid ng tumatanggap
mensahe daluyan
mensahe ng mensahe
• Natatanging uri ng sining ang retorika tulad ng:
• 1. Bukliring Sining
• 2. Pantaong Sining
• 3. Pansamantalang Sining
• 4. May hangganan Sining
• 5.Sining ng may kabiguan
• 6. Sining na may lumalalang
• Salik ng Retorika
• 1. Tamang Gamit ng Balarila
• 2. Lipunan
• 3. Pagmamatwid
• 4. Katotohanan
• Mga Tungkulin ng Retorika
• 1.Paraan ng Talamitam
• 2. Nakakukuha ng Atensyon
• 3. Nagngangalan
• 4. Nagbibigay ng kapangyarihan
• Nagpapalawak ng Pananaw
• Pagkakaugnay-ugnay ng mga ideya
• Ito ay mahalagang isaalang-alang ng isang manunulat.
• Mahalaga ang tradisyunal na pananalita sa pagkakawing-kawing ng mga
ideya. Ito ang nagbibigay linaw sa mga kaisipang nais ipabatid ng
nagsasalita o nagsususlat sa kanilang taga pakinig o mambabasa.
• Paggamit ng Rhetorical Deviceso Transisyonal na pananalita
• Ang wikang Filipino ay sadyang mayaman sa mga rhetorical devices o transisyonal na pananalita. Ito ang
ginagamit sa mga pangungusap at mga talata upang matamo ang koherens.
• 1. Pandagdag
• 2. Panghalili
• 3. Pansusog
• 4. Pang-agam o Panubali
• 5. Panghambing
• 6. Panlarawan
• 7. Panapos