REVIEWER SA FILKOM Francisco (2006) - Ayon sa kanya ang rehistro ng wika ay 9.

Heterogenous na Wika – maraming wikang gingamit na

tumutukoy sa gamit ng wika sa isang partikular na gawain mayroong ideya, konsepto, at detalye.
MGA KONSEPTONG PANGWIKA kung saan ang wikang ginagamit ay pekulyar sa kanila bilang 10. Linggwistikong Komunidad - iisang wikang ginagamit
1. Wika - Lipon ng mga salita sa anyong pasulat o pasalita na bahagi ng kanilang gawi. sa pamayanan.
nagmula sa salitang latin na ang ibig sabihin ay dila. Michael Halliday - Ayon sa kanya ang register ng wika ay Linggwistiko - pag-aaral ng wika ng tao at gramatika.
Henry Gleason – “Sistematikong balangkas ng tunog na batay sa gumagamit ayon sa kanilang propesyon. Lingguwista – taong nag-aaral ng linggwistiko.
isinaayos sa paraang arbitraryo.” Nilo Ocampo - Ang barayti ng wika ay ang pagkakaiba sa uri 11. Unang wika – Unang wikang ginamit ng isang tao mula
Noah Webster - “Wika ang siyang tagapagpahayag ng mga ng wika na ginagamit ng mga tao sa bansa (bigkas, tono, uri, pagsilang.
ideya at sakali mang hindi mapangangalagaan, tiyak na anyo ng salita) 12. Pangalawang Wika - sumunod na wikang natutuna.
mawawalan ng saysay ang mga karunungang nakapaloob Dayalek - Wikang ginagamit sa isang partikular na rehiyon,
dito.” lalawigan o pook. GAMIT NG WIKA SA LIPUNAN
TONAL NA WIKA - Mga salitang pareho ang pagbaybay
Sosyolek - Nabubuo sa dimensyong panlipunan. Batay ito sa Roman Jakobson - Dalubwika na nag tatag ng Linguistic
subalit nagbabago ang kahulugan sa paraan ng pagbigkas nito.
mga pangkat na kinabibilangan. Circle of New York. Function of Language (libro) ang naging
PINAGMULANG TUNOG - Pagkakaiba ng wika sa bawat
tunog. Idyolek - Indibidwal na paraan ng paggamit ng wika. ambag niya sa Semiotics.
Etnolek - Wikang ginagamit ng mga katutubong pangkat ng Conative - Paghihikayat, paghihimok , pag uutos at paki-usap
2. Wikang Pambansa bansa. Phatic - Pagsisimula sa pakikipag ugnayan o usapan
Manuel L. Quezon – Ama ng Wikang Pambansa Jargon - Mga terminolohiyang ginagamit sa isang tiyak na Emotive - Pagpapahayag ng saloobin.
Lengua franca/ lingua franca - kasunduan na iisang wika o larangan. Poetic - Patalinghaga
lengguwahe lamang ang gagamitin sa loob ng isang bansa. Pidgin - Ito ang tinatawag sa Ingles na “nobody’s native Referential - Paggamit ng sanggunian para sa impormasyon.
Tagalog – wikang Pambansa sa panahon nila Quezon. language.” Metalingual- Paggamit ng kuro-kuro o opinyon.
Filipino – Wikang Pambansa sa kasalukuyan. Creole - Kapag natutunan na ng bata ang pidgin at naging
2 BATAYAN NG WIKANG PAMBANSA unang wika na sa pamayanan ito ay tinatawag na creole. Michael Halliday – naglahad ng pitong tungkulin ng wika na
1. De Facto - “Batay sa katotohanan o umiiral na ANTAS NG WIKA mababasa sa kanyang librong Explorations in the Functions of
kondisyon." Pormal na Wika - Ginagamit at kinikilala ng mas malaking Language
2. De Jure - “Batay sa batas" pangkat ng tao ang pormal na wika. 1. Instrumental- nakatuon sa pagpapahayag ng pangangailangan
Impormal na Wika- Mga karaniwang salita na ginagamit sa ng tao, tulad ng anumang kahilingan kaugnay ng pagkain, inumin,
3. Wikang Panturo pang-araw- araw na pakikipag-usap. pangangailangan o nais at iba pa.
Artikulo 14, Seksiyon 7 ng 1987 Saligang Batas Pampanitikan - Pinakamataas na antas ng wika na 2. Regulatoryo/ Regulatori - nakapokus sa paggamit ng wika sa
- Ang mga wikang panturo ay ang mga opisyal na wikang pagbibigay ng direksyon, babala , paalala o pagbibigay ng gabay sa
ginagamit ng mga manunulat.
ginagamit sa mga paaralan upang matuto ang mga mag-aaral. posibleng gagawin ng ibang tao
Pambansa- Ginagamit sa mga aklat, paaralan, at pamahalaan. 3. Interaksyonal - nagbibigay-pansin sa pagpapahayag kaugnay ng
Mother Tongue-Based Multilingual Education Lalawiganin - Kilala rin sa tawag na diyalekto, ginagamit ito pagbuo ng ugnayan o relasyon, o anumang gawain ng
~ Ginagamit mula kindergarten hanggang ikatlong baitang. sa mga tiyak na lugar. Isang palatandaan ng lalawiganing tatak pakikisalamuha sa ibang tao.
4. Wikang Opisyal- Ang wikang ito ang midyum o ay ang punto at tono. 4. Personal - tumutukoy sa pagpapahayag ng damdamin, opinyon,
instrumento tungo sa higit na pagkakaunawaan, pagkakaisa, Kolokyal - Ginagamit natin sa araw-araw na pakikipag- at indibidwal na identidad.
at pag-unlad ng Pilipinas. usap. Halaw sa pormal na mga salita at pinapaikli ito. 5. Hueristiko - ang pagpapahayag ay nakatuon sa pagkalap ng
5. Bilinggwalismo - Kakayahang makapagsalita o Balbal - Pinakamababang antas ng wika na ginagamit sa impormasyon o kaalaman tungkol sa kapaligiran ng nagsasalita ,
makaintindi ng dalawang wika sa pakikipag-komikasyon. lansangan. napakinggan at iba pa batay sa eskperto.
6. Multilinggwalismo - Kakayahang makapagsalita o 6. Representatibo - tumutukoy sa pagpapahayag ng mga datos at
makaintindi ng tatlo o higit pang mga wika. impormasyon.
8. Homogenous na Wika - tumutukoy sa pagkakaroon ng 7. Imahinatibo - may kaugnayan sa pagpapahayag ng kwento
7. Register at Barayti ng Wika- Baryasyon batay sa gamit pagkakaisa ng kosepto, ideya o detalye. at joke, at sa paglikha ng kapaligirang imaginary (kathang-isip).
ng salita. Naiaayon ng isang nagsasalita ang uri ng wika ayon
sa kausap.