Ch02-2 PhuLucGioiThieuBPMN2023
Ch02-2 PhuLucGioiThieuBPMN2023
Ch02-2 PhuLucGioiThieuBPMN2023
1. BPMN là gì?
1
8/19/2023
1. BPMN là gì?
1.BPMN là gì?
2
8/19/2023
1. BPMN là gì?
− Giúp đội phát triển thật sự hiểu quy trình, nhìn nhận
được điểm chưa tối ưu trong quy trình hiện tại
− Hiệu quả hơn trong việc truyền đạt hiện trạng bài toán
giữa các bên liên quan (đội phát triển/ khách hàng) trong
quá trình phát triển ứng dụng để tất cả đều hiểu theo
một cách chung đặc biệt khi số lượng quy trình ngày càng
tăng, độ phức tạp lớn.
3
8/19/2023
1. BPMN là gì?
4
8/19/2023
✓ Đối với những người quản lý cấp trên, họ quan tâm đến bức
tranh tổng quan
→ BPMN giúp họ nắm được trong đó có những quy trình nào là
chủ yếu.
✓ Đối với những người dùng trực tiếp, họ tuân thủ theo quy trình
để làm.
→ BPMN cho những đối tượng này thường rất chi tiết và bao phủ
được toàn bộ các trường hợp có thể xảy ra
1. BPMN là gì?
10
10
5
8/19/2023
•Process-oriented tập trung trả lời cho câu hỏi: khách hàng phải làm
bao nhiêu bước, đó là những bước gì, trong thời gian bao lâu để hoàn
thành được công việc, mục tiêu. Chỉ có 1 diagram duy nhất thể hiện
quy trình nghiệp vụ
•Object-oriented tập trung cho việc mổ xẻ một đối tượng theo nhiều
góc nhìn, nhiều chiều kích khác nhau để rõ ràng hơn cho việc thiết kế
và xây dựng hệ thống. Do vậy UML có hẳn 1 bộ các diagram khác
nhau để mô tả
11
11
12
12
6
8/19/2023
1. BPMN là gì?
13
13
14
14
7
8/19/2023
15
15
• 5.1 Swimlane
• 5.2 Activities
• 5.3 Flows
• 5.4 Gateways
• 5.5 Events
• 5.6 Information Artifacts (Data)
* https://www.bpmnquickguide.com/view-bpmn-quick-guide/
16
16
8
8/19/2023
• 5.1 Swimlane
• 5.2 Activities
• 5.3 Flows
• 5.4 Gateways
• 5.5 Events
• 5.6 Information Artifacts (Data)
* https://www.bpmnquickguide.com/view-bpmn-quick-guide/
17
17
5.1 Swimlane
• Pool thể hiện một tổ chức, một bộ phận, một phòng ban,
một vai trò hoặc một hệ thống nào đó.
18
18
9
8/19/2023
5.1 Swimlane
Pool
Lane
19
19
• 5.1 Swimlane
• 5.2 Activities
• 5.3 Flows
• 5.4 Gateways
• 5.5 Events
• 5.6 Information Artifacts (Data)
* https://www.bpmnquickguide.com/view-bpmn-quick-guide/
20
20
10
8/19/2023
5.2 Activities
Activity trả lời câu hỏi làm gì. Mô tả tất cả các công việc có trong quy
trình nghiệp vụ. Quy ước ký hiệu cho một số Activity hay sử dụng:
Là một hoạt động công việc không thể chia nhỏ hơn được nữa.
Mỗi task chỉ có một người thực hiện
- Là một quy trình nghiệp vụ con nằm trong quy trình NV lớn
Call- gọi, triệu hồi. Call Activity: là hoạt động mà nó sẽ gọi lại
những hoạt động ( hoặc sub-process) đã được định nghĩa (define)
từ quy trình khác, do đó không cần phải define lại từ đầu trong
quy trình hiện tại
21
21
5.2 Activities
Ví dụ:
Check Credit: quy trình được thực hiện nhiều lần trên hệ thống. Và quy trình này
đã được vẽ ở một quy trình khác có trong tài liệu rồi. Nên giờ trong quy trình hiện
tại không cần vẽ lại nữa, mà chỉ cần “gọi” nó ra làm việc thôi. → sử dụng Call
activity
22
22
11
8/19/2023
5.2 Activities
Để thể hiện chi tiết hơn ý nghĩa của Activities, BPMN cung cấp thêm 2 bộ các ký
pháp để khi vẽ, bổ sung vào Task:
23
23
5.2 Activities
24
24
12
8/19/2023
5.2 Activities
Task Type- thể hiện tính chất của hành động
•Receive task/ Send task thể hiện sự nhận/ gửi thông tin,
•User Task là task được thực hiện bởi người dùng, trên hệ thống và không thể
tách nhỏ ra được nữa.
•Manual Task là task được thực hiện bởi người dùng, ngoài hệ thống và được
thực hiện một cách thủ công.
•Script Task là task được thực hiện dựa trên một engine nào đó của hệ thống
25
25
26
26
13
8/19/2023
Business Rule Task thể hiện một task, mà task đó dựa vào một quy định nào đó
27
27
28
28
14
8/19/2023
5.2 Activities
29
29
5.2 Activities
Loop task: Là hành động mà lặp đi lặp lại theo trình tự.
Ví dụ:
Bước Edit Draft là một bước được lặp đi lặp lại nhiều lần theo trình tự. Tức là sửa
lần 1, sửa lần 2, sửa lần 3, sửa lần thứ “n”… Đến khi nào cảm thấy ổn rồi thì sẽ
sang bước tiếp theo: Finalize story. Đó là Loop Task.
30
30
15
8/19/2023
5.2 Activities
Multi-Instance Task (hay bị nhầm với Loop).
Là hành động lặp đi lặp lại nhiều lần, nhưng nó cần các
•Parallel MI tức là lặp đi lặp lại nhưng làm đồng thời, cùng một lúc.
31
31
5.2 Activities
Ad Hoc task: Là hành động mà được hình thành khi cần thiết
và dành cho một mục đích chuyên dụng cụ thể nhất định.
Ví dụ: một dealer bán xe, họ có quy trình làm việc với các ngân hàng rất rõ ràng.
Nhưng riêng với ngân hàng BuTaLo-BaTaCho thì lại có quy trình làm việc khá đặc
biệt, chỉ dành riêng cho ngân hàng này.
Do đó, quy trình này thuộc diện Ad Hoc. Và thường nó sẽ nằm trong một Sub-
Process.
32
32
16
8/19/2023
5.2 Activities
Compensation task: Là hành động mà chỉ duy nhất xảy ra
Người ta edit xong thì phải trả tiền. Task Pay Editor chỉ xuất hiện khi có task
Edit Draft (nhờ người chỉnh sửa tài liệu).
33
33
• 5.1 Swimlane
• 5.2 Activities
• 5.3 Flows
• 5.4 Gateways
• 5.5 Events
• 5.6 Information Artifacts (Data)
* https://www.bpmnquickguide.com/view-bpmn-quick-guide/
34
34
17
8/19/2023
5.3 Flows
Dùng để chỉ ra thứ tự
Activities được thực hiện
trong quy trình, hoặc
biểu diễn luồng thông
tin trao đổi giữa các Pool
hoặc Lane
35
35
• 5.1 Swimlane
• 5.2 Activities
• 5.3 Flows
• 5.4 Gateways
• 5.5 Events
• 5.6 Information Artifacts (Data)
* https://www.bpmnquickguide.com/view-bpmn-quick-guide/
36
36
18
8/19/2023
37
37
5.4 Gateway
• Exclusive Gateway (XOR)
Chỉ có 1 nhánh được phép thực hiện tùy thuộc vào điều kiện
38
38
19
8/19/2023
5.4 Gateway
• Inclusive Gateway (OR)
Cho phép xảy ra nhiều nhánh, chứ không duy nhất một nhánh. Tuy nhiên
một khi các nhánh được activate, các nhánh đó phải được complete hết trước
khi merge lại.
39
39
5.4 Gateway
• Inclusive Gateway (OR) Cho phép hợp nhánh
Ví dụ:
40
40
20
8/19/2023
5.4 Gateway
• Inclusive Gateway (OR) Cho phép hợp nhánh như ví dụ dưới
41
41
5.4 Gateway
• Parallel Gateway (AND)
các nhánh phải cùng xảy ra song song với nhau. Chỉ cần một trong các
nhánh chưa được complete thì các nhánh khác không thể merge lại, và quy
trình không thể đi tiếp được.
42
42
21
8/19/2023
5.4 Gateway
• Parallel Gateway (AND)
Điểm khác biệt với các loại gateway khác: Không đánh giá điều kiện
43
43
5.4 Gateway
Event-Based Gateway
• Event-Based, dựa vào sự kiện, khi một sự kiện nào đó xảy ra thì nó sẽ kích
nhánh của sự kiện đó thực hiện.
• Điểm giống với Exclusive Gateway (XOR): cả hai chỉ cho phép một nhánh
chạy duy nhất.
• Điểm khác: Exclusive Gateway thì dựa vào điều kiện để chạy, còn Event-Based
Gateway dựa vào event để chạy.
44
44
22
8/19/2023
5.4 Gateway
• Event-Based Gateway
Đọc hiểu ví dụ dưới:
45
45
5.4 Gateway
• Event-Based Gateway Đọc hiểu ví dụ dưới:
46
46
23
8/19/2023
47
47
48
48
24
8/19/2023
49
49
• 5.1 Swimlane
• 5.2 Activities
• 5.3 Flows
• 5.4 Gateways
• 5.5 Events
• 5.6 Information Artifacts (Data)
* https://www.bpmnquickguide.com/view-bpmn-quick-guide/
50
50
25
8/19/2023
5.5 Events
Event diễn tả một sự việc/sự kiện xảy ra trong quy trình, thường mang yếu
tố bên ngoài. Event không phải một việc gì đó được chủ đích làm bởi user (vì
nếu có chủ đích thì đó là Activity).
51
51
5.5 Events
Event có rất nhiều loại.
Mỗi loại thể hiện một ý nghĩa
khác nhau (thông qua sử
dụng marker- icon được
vẽ trong hình tròn)
52
52
26
8/19/2023
5.5 Events
Một vài loại Event thường dùng:
• Plain Event: Dùng để biểu diễn nơi bắt đầu của một quy trình mà
không cần bất cứ một sự kiện nào xảy ra.
Plain Event
53
53
5.5 Events
• Message Event: diễn tả sự việc gửi và nhận thông tin, có đầy đủ Start,
Intermediate và End.
Message Start Event: Quy trình được kích hoạt bởi một email, cuộc gọi, một
yêu cầu từ phía khách hàng (phiếu/ đơn). Hoặc nhận được yêu cầu trực tiếp từ
bên ngoài quy trình
54
54
27
8/19/2023
5.5 Events
• Time Event: diễn tả một sự việc liên quan đến thời gian, dùng để biểu
diễn quy trình có tính định kỳ, nhưng chỉ có Start và Intermediate, không
có End.
Timer Start Event
Timer Intermediate
Event
55
55
5.5 Events
• Condition Event: Quy trình / task sẽ được thực hiện khi một điều kiện
nào đó (bên ngoài quy trình) xảy ra. Chỉ có Start và Intermediate
56
56
28
8/19/2023
5.5 Events
• Link Event: nối
kết task giữa các
trang
57
57
5.5 Events
Boundary Event được thể hiện bởi các Event dính liền với hình chữ nhật
bao quanh task. Ví dụ:
58
58
29
8/19/2023
5.5 Events
59
59
60
60
30
8/19/2023
• 5.1 Swimlane
• 5.2 Activities
• 5.3 Flows
• 5.4 Gateways
• 5.5 Events
• 5.6 Information Artifacts (Data)
* https://www.bpmnquickguide.com/view-bpmn-quick-guide/
61
61
62
62
31
8/19/2023
Ví dụ.
63
63
64
64
32
8/19/2023
1. BPMN là gì?
65
65
66
66
33
8/19/2023
67
67
68
68
34
8/19/2023
Đọc hiểu
sơ đồ
quy trình
sau:
69
69
70
70
35
8/19/2023
Đọc hiểu và vẽ quy trình nghiệp vụ: Tiếp nhận thí sinh trúng tuyển
Theo mô tả dưới đây
71
71
Khi thí sinh trúng tuyển đến nhập học, nhân viên PĐT tiếp nhận yêu cầu nhập
học và tiến hành xử lý quá trình nhập học cho sinh viên. Quá trình này gồm
nhiều bước cần thực hiện (Nhận hồ sơ, Đối soát thông tin, Phân lớp, Đóng tiền
học, Chụp ảnh, Khám sức khỏe, Thủ tục nhận nội trú, đăng ký hoạt động tình
nguyện…) và nếu không có vấn đề gì xảy ra thì sẽ thông báo kết quả nhập học
đã được xử lý thành công cho thí sinh.
Trong thời gian thực hiện xử lý nhập học nếu nhà trường nhận được yêu cầu hủy
nhập học qua mail của thí sinh thì sẽ tiến hành hủy đi yêu cầu nhập học của thí
sinh, mọi hoạt động trong quá trình xử lý nhập học sẽ được dừng lại. Nếu quá
trình xử lý nhập học được thực hiện quá lâu (quá 2 ngày làm việc) thì cần có một
thông báo hiển thị lên hệ thống về các yêu cầu nhập học vẫn đang trong quá
trình xử lý và gửi mail về cho thí sinh an tâm. Quy trình xử lý nhập học vẫn diễn
ra bình thường cho đến khi yêu cầu nhập học được xử lý thành công.
72
72
36
8/19/2023
73
73
Khi thí sinh trúng tuyển đến nhập học, nhân viên PĐT tiếp nhận yêu cầu nhập
học và tiến hành xử lý quá trình nhập học cho sinh viên. Quá trình này gồm
nhiều bước cần thực hiện như: Nhận hồ sơ, Đối soát thông tin, Phân lớp, Đóng tiền
học, Chụp ảnh, Khám sức khỏe, Thủ tục nhận nội trú, đăng ký hoạt động tình
nguyện… và nếu không có vấn đề gì xảy ra thì sẽ thông báo kết quả nhập học
đã được xử lý thành công cho thí sinh.
Trong thời gian thực hiện xử lý nhập học nếu nhà trường nhận được yêu cầu hủy
nhập học qua mail của thí sinh thì sẽ tiến hành hủy đi yêu cầu nhập học của thí
sinh, mọi hoạt động trong quá trình xử lý nhập học sẽ được dừng lại. Nếu quá trình
xử lý nhập học được thực hiện quá lâu (quá 2 ngày làm việc) thì cần có một thông
báo hiển thị lên hệ thống về các yêu cầu nhập học vẫn đang trong quá trình xử
lý và gửi mail về cho thí sinh an tâm. Trong lúc đó, quy trình xử lý nhập học vẫn
diễn ra bình thường cho đến khi yêu cầu nhập học được xử lý thành công.
74
74
37
8/19/2023
75
75
76
76
38
8/19/2023
77
77
Muốn đi máy bay, hành khách cần chuẩn bị: Vé máy bay, CMND và Visa.
Vé máy bay thì có 2 loại: online hoặc vé giấy. Nếu hành khách mua online thì phải in vé
này ra, và mang theo để làm thủ tục check in.
Về hành lý, hành khách tuyệt đối không được mang những đồ cấm như dao kéo, chất
cháy nổ, dung dịch, hóa chất… Hành lý được chia làm 2 loại: hàng ký gửi (checked
luggage) và hàng xách tay (cabin luggage).
Hàng ký gửi có khối lượng và kích thước quy định tùy vào hạng vé (và tùy hãng bay), ví
dụ:
•Hạng First Class và Business Class: 30 kg hành lý ký gửi và 2 kiện hành lý xách tay, kích
thước không vượt quá 119x119x81 (cm).
•Hạng Economy Class: 20 kg hành lý ký gửi và 1 kiện hành lý xách tay, kích thước không
vượt quá 119x119x81 (cm).
Nếu hàng ký gửi và hàng xách tay vượt quá mức quy định, hãng sẽ từ chối nhận hành lý.
78
78
39
8/19/2023
Sau khi đến sân bay (departure), hành khách sẽ di chuyển đến khu vực nhận hàng ký gửi
để làm thủ tục ký gửi hành lý nếu có. Thủ tục ký gửi phải hoàn thành trước 3 tiếng trước
khi máy bay cất cánh. Nếu trễ hơn, hãng sẽ từ chối nhận hàng ký gửi.
Nhân viên ký gửi sẽ tiến hành kiểm tra hàng hóa, và làm thủ tục. Nếu hàng đạt đúng quy
định, nhân viên ký gửi sẽ nhận hàng và làm thủ tục. Ngược lại, hàng sẽ bị từ chối.
Tiếp đến, hành khách đến quầy check in để làm thủ tục kiểm tra vé máy bay và các giấy
tờ liên quan. Quy trình này cần phải được tiến hành từ 3 giờ máy bay cất cánh đến trước
40 phút so với giờ máy bay cất cánh. Khu vực check in được sắp xếp theo hạng vé máy
bay, mỗi hạng vé sẽ xếp hàng theo một line riêng.
Trong quá trình kiểm tra, nếu có bất kỳ sự sai sót nào, hành khách sẽ không được qua
cửa soát vé và phải làm việc với hãng để tiến hành xử lý. Ngược lại, hành khách sẽ được
trả lại vé máy bay, các giấy tờ tùy thân, và thẻ lên máy bay (boarding pass).
Trong trường hợp hành khách có transit, hãng sẽ làm luôn thẻ lên máy bay cho các chặng
transit.
79
79
80
80
40
8/19/2023
Hành khách đến khu vực check in của hãng hàng không để làm thủ tục lên máy bay
trong vòng trước 40 phút so với giờ máy bay cất cánh. Trễ 40 phút trước khi máy bay
cất cánh, hãng sẽ từ chối làm thủ tục bay.
Nếu hành khách ký gửi hàng hóa phải làm thủ tục tại quầy ký gửi hàng hóa và phải
hoàn thành trước 3 tiếng trước khi máy bay cất cánh. Ngược lại, hãng sẽ từ chối nhận
hàng ký gửi. Nhân viên ký gửi sẽ kiểm tra hàng hóa, và làm thủ tục. Nếu hàng đạt đúng
quy định, nhân viên ký gửi sẽ nhận hàng và làm thủ tục. Ngược lại, hàng sẽ bị từ chối
ký gửi.
Hàng hóa phải tuân thủ quy định sau:
•First Class/ Business Class: 30 kg ký gửi và 2 kiện xách tay, kích thước nhỏ hơn
119x119x81 (cm). Ngược lại từ chối nhận.
•Economy Class: 20 kg ký gửi và 1 kiện xách tay, kích thước nhỏ hơn 119x119x81 (cm).
Ngược lại từ chối nhận.
81
81
Sau đó, nhân viên check in sẽ tiến hành kiểm tra vé và các giấy tờ liên
quan. Nếu sai quy định, hành khách sẽ không được qua cửa soát vé. Ngược lại,
hành khách được trả lại vé máy bay, CMND, và thẻ lên máy bay (boarding
pass).
Nếu hành khách đi quốc tế có transit, hãng sẽ làm thủ tục transit và phát hành
thẻ lên máy bay cho các chặng transit.
82
82
41
8/19/2023
83
Hành khách đến khu vực check in của hãng hàng không để làm thủ tục lên máy bay
trong vòng trước 40 phút so với giờ máy bay cất cánh. Trễ 40 phút trước khi máy bay
cất cánh, hãng sẽ từ chối làm thủ tục bay.
Nếu hành khách ký gửi hàng hóa phải làm thủ tục tại quầy ký gửi hàng hóa và phải
hoàn thành trước 3 tiếng trước khi máy bay cất cánh. Ngược lại, hãng sẽ từ chối nhận
hàng ký gửi. Nhân viên ký gửi sẽ kiểm tra hàng hóa, và làm thủ tục. Nếu hàng đạt
đúng quy định, nhân viên ký gửi sẽ nhận hàng và làm thủ tục. Ngược lại, hàng sẽ bị từ
chối ký gửi.
Hàng hóa phải tuân thủ quy định sau:
• First Class/ Business Class: 30 kg ký gửi và 2 kiện xách tay, kích thước nhỏ hơn
119x119x81 (cm). Ngược lại từ chối nhận.
• Economy Class: 20 kg ký gửi và 1 kiện xách tay, kích thước nhỏ hơn 119x119x81
(cm). Ngược lại từ chối nhận.
84
84
42
8/19/2023
Sau đó, nhân viên check in sẽ tiến hành kiểm tra code vé đặt chỗ và các giấy
tờ liên quan. Nếu sai quy định, hành khách sẽ không được qua cửa soát
vé. Ngược lại, hành khách được trả lại giấy tờ code vé máy bay, CMND, và
nhân viên sẽ in thẻ lên máy bay (boarding pass).
Nếu hành khách đi quốc tế có transit, hãng sẽ làm thủ tục transit và phát hành
thẻ lên máy bay cho các chặng transit.
85
85
86
86
43
8/19/2023
87
87
Hỏi - đáp
88
88
44
8/19/2023
89
89
45