List Otwarty EN57-001
List Otwarty EN57-001
List Otwarty EN57-001
Władysław Ortyl
Z dużą uwagą śledzimy losy zabytkowego elektrycznego zespołu trakcyjnego EN57-001, który
obecnie niszczeje na terenie lokomotywowni w Przeworsku. Z radością przyjęliśmy doniesienia prasowe
o inicjatywie spółki Polregio dotyczącej rewitalizacji tego historycznego polskiego pojazdu i w niniejszym
liście chcemy wyrazić nasze pełne poparcie dla przywrócenia go do ruchu, ale nade wszystko dla
pozostawienia go w województwie podkarpackim.
Zabytki kolejnictwa, jak niewiele innych historycznych obiektów ruchomych, wymagają dużych
nakładów finansowych. Z tego też powodu muzealnictwo kolejowe w Polsce jest relatywnie słabo
rozwinięte. Choć remontuje się coraz więcej zabytkowego taboru, bardzo niewiele jest czynnych pojazdów
historycznych w naszym kraju. Międzynarodową sławą cieszą się uruchamiane w Wielkopolsce pociągi
prowadzone parowozami z Wolsztyna, udanym produktem turystycznym są Małopolskie Szlaki Turystyki
Kolejowej, coraz większe tłumy przyciągają pociągi specjalne uruchamiane przez TurKol, jednak wciąż
tego typu atrakcji brakuje w naszym regionie, posiadającym unikalne w skali całego kraju zasoby –
począwszy od bogatej historii kolejnictwa, sięgającej połowy XIX stulecia, a skończywszy na
malowniczości szlaków kolejowych, dalece przewyższającej pod tym względem chociażby wspomnianą
Wielkopolskę. Atut ten, na którym bazują chociażby organizatorzy cyklicznych przejazdów pomiędzy
Nowym Sączem a Chabówką, w dalszym ciągu jest słabo eksponowany i wykorzystany, a niezwykle
atrakcyjna widokowo linia z Zagórza do Łupkowa pozbawiona jest podobnych atrakcji.
Jednostka EN57-001 to wielka szansa na stworzenie unikalnej oferty nie tylko dla znawców kolei
czy fanów pojazdów serii EN57 (chociaż i ich grono z roku na rok się powiększa), ale też na
zademonstrowanie szerokiej publiczności historii polskiej myśli technicznej na żywym przykładzie. Żółto-
niebieski pociąg elektryczny kursuje wprawdzie w rejonie Trójmiasta, kolejny jest szykowany przez Koleje
Mazowieckie, są to jednak pojazdy dużo bardziej odbiegające od oryginału z lat 60. XX wieku niż
zachowany do dziś pierwszy egzemplarz. Nie posiadają także takiej wartości historycznej jak „jedynka”.
Nie wymaga on więc aż tak kosztownego i trudnego w dzisiejszych czasach przywracania wyposażenia z
dawnych lat. Jako pociąg kursujący do niedawna po sieci kolejowej Polski posiada on niezbędną
homologację by być wykorzystywanym do przewozów turystycznych na czynnych liniach kolejowych.
Trzeba pamiętać, że nie jest to regułą. Np. Muzeum Kolejnictwa na Śląsku posiada w swoich zbiorach
czynny wagon motorowy pozyskany z Republiki Czeskiej, który z powodu braku dostosowania do polskich
Z poważaniem
Członkowie Podkarpackiego Stowarzyszenia
Sympatyków Kolei w Rzeszowie
Załączniki:
• Fotografie EN57-001 z czasów regularnej eksploatacji
• Przykłady zachowanych czynnych elektrycznych zespołów trakcyjnych z wybranych krajów
Europy
Fot. 1.
EN57-001, Stalowa Wola, luty 2006 r. Fot. Krzysztof Dobrzański
Fot. 2.
EN57-001, Rzeszów Główny, czerwiec 2006 r. Fot. Wojciech Cupiał
Fot. 4.
EN57-001, Stalowa Wola Rozwadów, wrzesień 2009 r. Fot. Krzysztof Dobrzański
Fot. 5.
Zabytkowy pociąg Tatrzańskiej Kolei Elektrycznej EMU 89-009, Słowacja, czerwiec 2021 r. Fot. Wojciech Cupiał
Fot. 6.
Zabytkowy pociąg danych Kolei Czechosłowackich 451 045/046, Zábřeh na Moravě, Republika Czeska, kwiecień
2014 r. Fot. Karel Furiš CC BY-S.A. 3.0