Analiza

Opłacalności
Projektu
Inwestycyjnego
Wykład 1
Dr inż. Magdalena Gądek
[email protected]
Informacje wstępne
Daty spotkań W: 01.10., 29.10., 26.11., 14.01
Daty spotkań Ćw: 01.10., 15.10., 29.10., 12.11., 10.12.

Egzamin z wykładów i ćwiczeń na ostatnich zajęciach 14.01.2023 r. ( pytania + zadania) .

Konsultacje online po wcześniejszym umówieniu terminu spotkania ( minimum 2 osoby) .

Literatura:

1. Mielcarz P., Paszczyk P., Analiza projektów inwestycyjnych w procesie tworzenia

wartości przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., Warszawa 2013.

2. Trocki M., Juchniewicz M., Ocena projektów - koncepcje i metody, Oficyna Wydawnicza
S.G.H. w Warszawie, Warszawa 2013.

3. Kołakowski T., Wybrane zagadnienia analizy i oceny ekonomicznej projektów

inwestycyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Wrocławiu, Wrocław
2014.

4. Wrzosek S., Ocena efekty wności inwesty cji, Wy d . Uniwersy tetu Ekonomiczneg o
we Wrocławiu, Wrocław 2008.
2
 • Kry teria i zasad y oceny p rojektów
inwesty cy jny ch

• Proste ( staty sty czne) metod y

oceny
Tematyka
• Dy namiczne metod y oceny
spotkań • Szacownie p rzep ły wów
p ieniężny ch

• Ry zy ko w ocenie p rojektów
inwesty cy jny ch

3
Dlaczego
przedsiębiorstwa
inwestują?

4
 • powiększanie rozmiarów i zakresu
dotychczasowej działalności gospodarczej
• wprowadzanie na rynek nowych produktów
Dlaczego • dywersyfikacja działalności

przedsiębiorstwa • wymiana aktywów

• wdrażanie nowych technologii
inwestują? • dostosowywanie się do zmian przepisów
prawnych
• odpowiedź na działania konkurencji
• ograniczanie kosztów

5
Istota projektów inwestycyjnych

Opłacalność i efektywność projektów

Znaczenie ekonomiczne

Analiza kosztów i korzyści

Projekt
(?)

Główny nacisk kładzie się na czynności i

działania pozwalające zrealizować projekt
Znaczenie menadżerskie zgodnie z założonym wcześniej planem i
kalkulacjami przyczyniając się do osiągnięcia
określonego celu lub wiązki celów organizacji

6
Projekt znaczenie menadżerskie
- PMI: projekt to określony w czasie ( tymczasowy) zestaw działań ( dążeń i starań)
pod ejmowany ch w celu stworzenia unikalneg o p rod uktu lub usług i, wy różniająceg o się
spośród inny ch p rop onowany ch na ry nku. Projekt charaktery zowany jest p rzez d ziałania:

• wykonywane przez ludzi,

• realizowane przy ograniczonych zasobach

• planowane, realizowane i kontrolowane

(Du n c a n W. R ., A G u i d e to th e P r oje c t M a n a ge me n t B od y of K n ow l e d ge (P M I B OK ) , Pr oje c t M a n a g e me n t I n sti tu te
S ta n d a r d C ommi tte , U p p e r Da r b y, Pe n n sy l v a ni a , U S A 1 9 9 6 , s. 4 )

7
Projekt znaczenie ekonomiczne
- ujęcie systemowe: konwersja nakł adów w wyniki , w której d o nakład ów należy zaliczy ć
wszy stkie zasob y wy korzy sty wane i zuży wane w p rocesie p lanowania i realizacji p rojektu,
wy niki zaś to p rod ukty lub sług i stanowiące jeg o rezultat (Dr ob n i a k A ., P od sta w y
oc e n y e fe kty w n ośc i p r oje któw p u b l i c z nyc h , Wy d . A ka d e mi i E kon omi c z n e j w Ka tow i c a c h , Ka tow i c e 2 0 0 8 , s. 1 3 )

Wyniki –
Nakłady - System -
produkty i
zasoby transfer
usługi

- ujęcie praktyczne: p rzed sięwzięcie inwesty cy jne, które p rowad zi d o wy d atkowania

zasob ów ( p onoszenia kosztów) w celu stworzenia majątku trwałeg o mająceg o p rzy nosić
korzy ści w d łuższy m czasie. Projekt jest określony m d ziałaniem, o określony m p unkcie
końcowy m, któreg o zad aniem jest osiąg nięcie określoneg o celu (F l or i o M ., Pr z e w od n i k d o a n a l i z y
kosz tów i kor z y śc i p r oje któw i n w e sty c y jny ch , Dy r e kc ja G e n e r a l n a d s. Pol i ty ki R e g i on a l ne j, Komi sja E u r op e jska ,
B r u kse l a 2 0 0 8 , s. 2 8 3 )
- Projekt wyraża dział ania inwestycyjne tzn. wiąże się z wydawaniem pieniędzy tak,
by przynosił y w przyszł o ści o kreślo ne strumienie ko rzyści. (K u r ow ski L ., Oc e n a p r oje któw
g osp od a r c z y ch , Wy d . A ka d e mi i E kon omi c z n e j w e Wr oc ł a w i u , Wr oc ł a w 2 0 0 4 , s. 9)
8
Analiza opłacalności projektów
inwestycyjnych
Opłacalność i efektywność
projektów

Znaczenie ekonomiczne Analiza kosztów i korzyści

Cel projektu ma szerszy wymiar,

nie tylko biznesowy, może odnosić
Projekt
się do np. społeczności lokalnej
albo nawet całej gospodarki

Projekt odnosi się do osiągania

celów biznesowych przez dane
Znaczenie menadżerskie
przedsiębiorstwo (grupę
przedsiębiorstw)

9
Zagadnienia podstawowe
Inwestycje – to nakłady, zwykle skoncentrowane w czasie i ponoszone z myślą o
przy szłych korzy ściach, rezy g nacja z konsump cji b ieżącej na rzecz p rzy szły ch korzy ści
( ry zy ko)

Ro dzaje inwestycji - p od ział ze wzg lęd u na p rzed miot inwesty cji

w składniki aktywów rzeczowych
polegające na ich wymianie,
rzeczowe
modernizacji, udoskonalaniu,
powiększaniu

w instrumenty finansowe i
kapitałowe, bazujące na zyskach
Inwestycje finansowe (kapitałowe)
z działalności obcych firm i
przedsięwzięciach gospodarczych

inwestycje powiększające
niematerialne majątek niematerialny i prawny
przedsiębiorstwa

C echy projektó w inwestycyjnych:

P r osz ę wymienić c o najmniej 5 c ec h p r ojek tów inwestyc yjnyc h
10
Zagadnienia podstawowe
Kryteria pro jektó w inwestycyjnych

Wy odrębnienie ze względu na cel realizacji:

• Projekty odtworzeniowe - zastęp owanie zuży ty ch oraz p rzestarzały ch akty wów trwały ch,
nowymi, prowadzi to do zapobiegania wzrostowi kosztów produkcji

• Projekty modernizacyjne – ukierunkowane na zmniejszanie kosztów wytwarzania

wyrobów, często połączone z projektami odtworzeniowymi tworzą projekty
odtworzeniowo- modernizacyjne

• Projekty rozwojowe - polegające na zwiększaniu szeroko rozumianego potencjału

rozwojowego firmy, tym samym jego wzrost, wyróżniamy tutaj:
- projekty innowacyjne przyczyniające się do modyfikacji i poprawy wytwarzania
dotychczasowych wyrobów
- projekty strategiczne – ukierunkowane na ochronę firmy przed skutkami działalności
konkurencji, wzmacniające jej pozycję na rynku,

• Projekty dotyczące ustroju społecznego - wp ły wające na zap ewnienie możliwie

najlepszych warunków pracy
11
Kryteria pro jektó w inwestycyjnych

Pozostałe kry teria i rod zaje:

Kryterium Rodzaj
Inwestycje zakupowe (np. zakup środków transportu)
Charakter tworzenia majątku trwałego
Inwestycje budowlane (np. prace budowlano-montażowe)
Inwestycje zlecone
Sposób realizacji
Inwestycje wykonywane we własnym zakresie
Inwestycje finansowane środkami własnymi
Sposób inwestowania Inwestycje kredytowane
Inwestycje mieszane
Krótkoterminowe (czas realizacji: do 3 miesięcy, czas użytkowania do 5 lat)
Czas realizacji i użytkowania Średnioterminowe (cykl realizacji: 3–12 miesięcy, czas użytkowania 5–10 lat)
Długoterminowe (cykl realizacji: powyżej 12 miesięcy, czas użytkowania: powyżej 10 lat)

Projekty inwestycyjne realizowane przez jedno przedsiębiorstwo

Liczba uczestników
Projekty inwestycyjne międzyorganizacyjne
Lokalne
Regionalne
Zasięg przestrzenny Krajowe
Międzynarodowe
Finansowane z własnych środków
Źródła finansowania Z wykorzystaniem montaży finansowego (kapitał prywatny i środki publiczne)
Finansowane ze środków publicznych

Manikowski, Tarapata 2001, s. 17-18; Kurek 1998, s. 10-11; Kołakowski2014, s. 26. 12

 ✓ Dlaczego przedsiębiorstwa
inwestują

✓ Projekt w znaczeniu
ekonomicznym

✓ Inwestycje i rodzaje inwestycji

Check-list ✓ Cechy projektów inwestycyjnych

✓ Kryteria podziału projektów

inwestycyjnych

• Analiza i ocena projektów

inwestycyjnych

• Metody oceny projektów

inwestycyjnych

13
Zagadnienia podstawowe
Analiza- bad anie zjawisk i p rocesów g osp od arczy ch, p oleg ająca na ich p od ziale na
elementy skład owe, wy kry waniu związków p rzy czy nowy ch międ zy nimi oraz id enty fikacji
przy czyn zmian zachod zący ch w b ad any m ob iekcie jako całości (Bed nar ski 1998, s. 10-11)

Analiza pro jektu inwestycyjnego - schemat analityczny, umożliwiający na wyjściu

ocenę wyko nalno ści, o pł acalno ści i efektywno ści pro jektu, jest więc ona niezbędna do
ustalenia, czy p rzy uwzg lęd nieniu p rojektów alternaty wny ch p rop onowany p rojekt w
wy starczający m stop niu p rzy czy ni się d o realizacji celów p od miotu, z któreg o p ersp ekty wy
prowadzona jest analiza, ab y realizacja p rojektu b y ła uzasad niona (Flo rio 2008, s. 152)

ANALIZA MA CHARAKTER OBIEKTYWNY, POZNAWCZY I INFORMACYJNY, OCENA MOŻE BYĆ

NASTĘPSTWEM PRZEPROWADZONEJ ANALIZY I MA CHARAKTER SĄDU WARTOŚCIUJĄCEGO

OCENA PROJEKTU JEST STANDARDOWYM NASTĘPSTWEM JEGO ANALIZY

14
Analiza i ocena projektu inwestycyjnego – kryterium czasu

Analiza i ocena dokonywana Analiza i ocena dokonywana w

przed realizacją projektu Analiza trakcie lub po realizacji projektu
i ocena

okresowa bieżąca
ex ante (mid – (on- ex post
term) going)

a priori a
posteriori

15
Analiza i ocena projektu inwestycyjnego – kryterium efektywności
Kry terium: sp osób d efiniowania efektów i nakład ów

1. Analiza i ocena op łacalności ( racjonalności) finansowej projektu inwestycyjnego

-> analiz a r yz yk a op ł ac alnośc i p r ojek tu (na ile w tr ak c ie r ealiz ac ji p r z ed sięwz ięc ia war tośc i
p osz c z eg ólny c h k ateg or ii ek onomic z nyc h, z ał oż onyc h w sc enar iusz u b az owym, mog ą od c hylić się tak
ab y p r oj ek t p oz ostał nad al op ł ac alny )

-> analiz a wp ł ywu op c ji elastyc z neg o r eag owania (op c ji r ealnyc h) na war tość p r ojek tu (w jak i
sp osób z mieni się war tość p r z ed sięwz ięc ia na sk utek p od ejmowania p r z ez k ad r ę z ar z ąd z ając ą d z iał ań
ad ap tac y jny c h w sytuac ji, g d y p ier wotnie z ak ł ad any sc enar iusz r oz woju p r ojek tu nie b ęd z ie w jak iś
sp osób r ealiz owany )

-> analiz a r yz yk a finansowej wyk onalnośc i i tr wał ośc i p r ojek tu (c z y fir ma b ęd z ie w stanie ud ź wig nąć
k onsek wenc je finansowe w p r z yp ad k u p og or sz enia się k oniunk tur y, sp ad k u p r z yc hod ów, wz r ostu
k osz tów itp .)

2. Analiza i ocena ekonomicznej efekty wności p rojektu inwesty cy jneg o

-> analiz a wp ł ywu efek tów p r ojek tu na sz er ok o r oz umiane otoc z enie

-> analiz a efek tów sp oł ec z nyc h, śr od owisk owyc h

16
 Na następnym wykładzie

ZASADY OCENY METODY OCENY WARTOŚĆ PIENIĄDZA W

EFEKTYWNOŚCI EFEKTYWNOŚCI CZASIE

17