Sigortacilik Mevzuati Int

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 212

ISBN: 978-605-137-389-8

TOBB Yayın No: 2014/231

TOBB yayınları için ayrıntılı bilgi


Yayın Müdürlüğünden alınabilir.

Tel : (0312) 218 20 00


Faks : (0312) 218 20 64
internet : www.tobb.org.tr
TOBB yayınlarına tam metin ve
ücretsiz olarak internetten ulaşabilirsiniz.

Basım: Afşaroğlu Matbaası


Kazım Karabekir Cad. No:87/7 İskitler - Ankara
İÇİNDEKİLER

Sigortacılık Kanunu.................................................. 1
Sigorta Acenteleri Yönetmeliği...............................117
Sigorta Acenteleri Yönetmeliğinin Uygulanmasına
İlişkin Genelge (2014/8).............................................151
Sigorta Eksperleri Yönetmeliği ............................ 169

III
SİGORTACILIK KANUNU

Kanun Numarası : 5684


Kabul Tarihi : 3/6/2007
Yayımlandığı R.Gazete: Tarih : 14/6/2007
Sayı : 26552
Yayımlandığı Düstur: Tertip : 5 Cilt : 46

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı, ülkemiz si-
gortacılığının geliştirilmesini sağlamak, sigorta söz-
leşmesinde yer alan kişilerin hak ve menfaatlerini ko-
rumak ve sigortacılık sektörünün güvenli ve istikrarlı
bir ortamda etkin bir şekilde çalışmasını temin etmek
üzere bu Kanuna tâbi kişi ve kuruluşların, faaliyete
başlama, teşkilât, yönetim, çalışma esas ve usûlleri
ile faaliyetlerinin sona ermesi ve denetlenmesine iliş-
kin hususlar ve sigorta sözleşmesinden doğan uyuş-
mazlıkların çözümlenmesine yönelik olarak sigorta
tahkim sistemi ile ilgili usûl ve esasları düzenlemektir.
(2) Türkiye’de faaliyet gösteren sigorta şirketleri,
reasürans şirketleri, Türkiye Sigorta, Reasürans ve
1
SİGORTACILIK MEVZUATI

Emeklilik Şirketleri Birliği, aracılar, aktüerler ile sigorta


eksperleri bu Kanun hükümlerine tâbidir. (1)
(3) Sosyal güvenlik kurumları, Türkiye İhracat
Kredi Bankası Anonim Şirketi ile bu Kanunun dene-
timle ilgili hükümleri hariç olmak üzere özel kanunla-
rına göre sigortacılık faaliyetinde bulunan diğer kuru-
luşlar bu Kanun kapsamında değildir.

Tanımlar (2)
MADDE 2 – (1) Bu Kanunda geçen;
a) Aktüer: Sigortacılık tekniği ile buna ilişkin yatı-
rım, finansman ve demografi konularında olasılık ve
istatistik teorilerini uygulayarak, yasal düzenlemelere
uygun prim, karşılık ve kâr paylarını hesaplayan, tari-
fe ve teknik esasları hazırlayan kişiyi,
b) Aracı: Sigorta acentesi ve brokeri,
c) Bakan: Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu
Bakanı,

(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 46 ncı maddesiyle,


bu fıkrada yer alan “Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri
Birliği” ibaresi “Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şir-
ketleri Birliği” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(2) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 47 nci maddesiyle,
bu maddenin birinci fıkrasının (d) bendinden sonra gelmek
üzere (e) bendi eklenmiş, diğer bentler buna göre teselsül
ettirilmiştir.

2
SİGORTACILIK MEVZUATI

ç) (Değişik: 13/6/2012-6327/47 md.) Birlik: Türki-


ye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğini,
d) Broker: Sigorta veya reasürans sözleşmesi
yaptırmak isteyenleri temsil ederek, bu sözleşmelerin
yaptırılacağı şirketlerin seçiminde tamamen tarafsız
ve bağımsız davranarak ve teminat almak isteyen
kişilerin hak ve menfaatlerini gözeterek sözleşmele-
rin akdinden önceki hazırlık çalışmalarını yürütmeyi
ve gerektiğinde sözleşmelerin uygulanmasında veya
tazminatın tahsilinde yardımcı olmayı meslek edinen
kişiyi,
e) (Ek: 13/6/2012-6327/47 md.) Destek hizmeti
kuruluşu: Bu Kanun kapsamındaki kuruluşlara, faali-
yet alanlarıyla ilgili konularda yardımcı veya tamam-
layıcı nitelikte hizmet veren kuruluşları,
f) Hesap: Güvence Hesabını,
g) İş planı: Sigorta şirketleri ile reasürans şirketle-
rinin kuruluş amacı ile en az ilk üç yıldaki faaliyetleri-
ne ilişkin tahminlerini ve yükümlülüklerini sürekli ola-
rak yerine getirebileceğini ayrıntılı bir şekilde ortaya
koyan planı,
ğ) Komisyon: Sigorta Tahkim Komisyonunu,
h) (Değişik: 13/6/2012-6327/47 md.) Levha:
Türkiye’de faaliyette bulunan sigorta şirketleri, rea-
sürans şirketleri ile 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı
Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanu-
3
SİGORTACILIK MEVZUATI

nuna göre kurulan emeklilik şirketleri için Birlik tara-


fından, sigorta eksperleri ve sigorta acenteleri için ise
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından ayrı ayrı
düzenlenecek faal olarak çalışanlara ilişkin kayıtları
gösterir levhaları,
ı) Liste: Sigorta hakemleri listesini,
i) (Değişik: 13/6/2012-6327/47 md.) Minimum
garanti fonu: Sigorta şirketleri ile reasürans şirketle-
ri için gerekli özsermayenin en az üçte birine denk
düşen tutarı,
j) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
k) Özkaynak: Sigorta şirketleri ile reasürans şir-
ketlerinin ödenmiş veya Türkiye’ye ayrılmış serma-
yeleri, her türlü yedek akçeleri, yeniden değerleme
fonu, dağıtılmamış kâr, kâr ve sermaye yedekleri ile
Müsteşarlıkça uygun görülecek sermaye benzeri kay-
naklar ve diğer kaynaklardan varsa bilanço zararı ile
Müsteşarlıkça uygun görülecek diğer değerlerin dü-
şülmesinden sonra bulunan tutarı,
l) Reasürans şirketi: Türkiye’de kurulmuş reasü-
rans şirketi ile yurt dışında kurulmuş reasürans şirke-
tinin Türkiye’deki teşkilâtını,
m) Sigorta acentesi: Ticarî mümessil, ticarî vekil,
satış memuru veya müstahdem gibi tâbi bir sıfatı ol-
maksızın bir sözleşmeye dayanarak muayyen bir yer
veya bölge içinde daimî bir surette sigorta şirketleri-
4
SİGORTACILIK MEVZUATI

nin nam ve hesabına sigorta sözleşmelerine aracılık


etmeyi veya bunları sigorta şirketleri adına yapmayı
meslek edinen, sözleşmenin akdinden önce hazırlık
çalışmalarını yürüten ve sözleşmenin uygulanması
ile tazminatın ödenmesinde yardımcı olan kişiyi,
n) Sigorta eksperi: Sigorta konusu risklerin ger-
çekleşmesi sonucunda ortaya çıkan kayıp ve hasar-
ların miktarını, nedenlerini ve niteliklerini belirleyen
ve mutabakatlı kıymet tespiti, ön ekspertiz ve hasar
gözetimi gibi işleri mutat meslek olarak yapan tarafsız
ve bağımsız kişiyi,
o) Sigorta hakemi: Sigorta ettiren veya sigorta
sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üst-
lenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan
uyuşmazlıkları çözen kişiyi,
ö) Sigorta raportörü: Sigorta ettiren veya sigorta
sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üst-
lenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan
uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Komisyona intikal
etmiş şikâyetler üzerinde ön incelemeyi yapan kişiyi,
p) Sigorta şirketi: Türkiye’de kurulmuş sigorta şir-
keti ile yurt dışında kurulmuş sigorta şirketinin Türki-
ye’deki teşkilâtını,
ifade eder.

5
SİGORTACILIK MEVZUATI

İKİNCİ BÖLÜM
Sigorta Şirketleri ve Reasürans Şirketleri

Sigorta şirketlerinin ve reasürans şirketlerinin


kuruluşu

MADDE 3 – (1) Türkiye’de faaliyet gösterecek


sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin anonim şir-
ket veya kooperatif şeklinde kurulmuş olması şarttır.
Sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri, sigortacılık
işlemleri ve bunlarla doğrudan bağlantısı bulunan iş-
ler dışında başka işle iştigal edemez.

(2) Anonim şirket şeklinde kurulacak sigorta şir-


ketleri ve reasürans şirketlerinin;

a) Kurucularının;

1) Müflis veya konkordato ilan etmiş olmaması,

2) Bir sigorta veya reasürans şirketinin kurucusu


veya ortağı olmanın gerektirdiği malî güce ve itibara
sahip bulunması,

3) Tasfiyeye tâbi tutulan finansal kuruluşlarda


ve hakkında 20 nci maddenin ikinci ve üçüncü fık-
rası hükümleri uygulanan şirketlerde oy hakkının ya
da sermayesinin doğrudan veya dolaylı yüzde on ve
daha fazla bir oranda veya bu oranın altında olsa bile
denetim ve yönetime etkili olabilecek şekilde denetim
ve yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazı veren
pay sahibi olmaması,
6
SİGORTACILIK MEVZUATI

4) Taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uğramış


olsalar dahi süreli hapis veya sigortacılık mevzuatına
aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya birden fazla
adlî para cezasına mahkûm edilmemiş yahut cezası
ne olursa olsun basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüş-
vet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye
kullanma, hileli iflas, görevi kötüye kullanma gibi yüz
kızartıcı suçlar ile kaçakçılık suçları, resmî ihale ve
alım satımlara fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan
malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı,
Devlet sırlarını açığa vurma veya vergi kaçakçılığı
suçlarından dolayı hüküm giymemiş olması,(1)

5) Tüzel kişi olması halinde bu tüzel kişinin yö-


netim ve denetimine sahip kişilerin, malî güç dışında
kurucularda aranan diğer şartları taşıması,

b) Hisse senetlerinin nakit karşılığı çıkarılması ve


halka açık anonim şirketlerde halka açık olan kısım
hariç olmak üzere tamamının nama yazılı olması,

c) Bir holding bünyesinde faaliyet gösterecek ol-


ması halinde, holding şirketinin finansal durumunun
da sigortacılık faaliyetlerini idame ettirmeye yeterli
olması,

zorunludur.
(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 48 inci maddesiyle,
bu alt bentte yer alan “suçtan kaynaklanan malvarlığı de-
ğerlerini aklama,” ibaresinden sonra gelmek üzere “terörün
finansmanı,” ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.

7
SİGORTACILIK MEVZUATI

(3) Üyeleri dışındaki kişilerle sigorta sözleşmesi


yapmayan kooperatif şeklinde kurulan sigorta şirket-
leri ve reasürans şirketlerinin;
a) Mütüel (karşılıklı) sigortacılık yapması,
b) Ortak sayısının ikiyüzden az olmaması,
c) Yöneticilerine herhangi bir ayrıcalık vermemesi,
zorunludur.
(4) Kooperatiflerin, üyeleri dışındaki kişilerle si-
gorta sözleşmesi yapabilmesi, bu hususun ana söz-
leşmelerinde açıkça yer alması şartıyla Müsteşarlığın
iznine tâbidir. Kooperatif üyeleri dışındaki kişilerle
sigorta sözleşmesi yapılabilmesi için kooperatiflerin
sermayelerini, Müsteşarlıkça belirlenecek miktara
yükseltmesi zorunludur.
(5) Yabancı sigorta şirketlerinin ve reasürans şir-
ketlerinin Türkiye’de faaliyet göstermesine ilişkin usûl
ve esaslar Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
Sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin
teşkilâtı
MADDE 4 – (1) Sigorta şirketleri ve reasürans
şirketlerinin yönetim kurulları genel müdür dâhil beş
kişiden, denetçiler ise iki kişiden az olamaz. Genel
müdür, yönetim kurulunun doğal üyesidir.
(2) Yönetim kurulu üyelerinin malî güç dışında
sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucularında ara-
8
SİGORTACILIK MEVZUATI

nan şartları taşıması; çoğunluğunun en az dört yıllık


yüksek öğrenim görmüş olması ve sigortacılık, iktisat,
işletme, muhasebe, hukuk, maliye, matematik, ista-
tistik, aktüerya veya mühendislik alanlarında en az üç
yıl deneyimi olan kişilerden seçilmesi şarttır.

(3) Genel müdür ve yardımcılarının, malî güç dı-


şında sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucuların-
da aranan şartları taşıması, en az dört yıllık yüksek
öğrenim görmüş olması ve genel müdürlüğe atana-
cakların en az on yıl, sigortacılık veya sigortacılık
tekniği ile ilgili konulardan sorumlu genel müdür yar-
dımcılıklarına atanacakların yedi yıldan az olmamak
üzere sigortacılık, iktisat, işletme, muhasebe, hukuk,
maliye, matematik, istatistik, aktüerya veya mühen-
dislik alanlarının en az birinde; diğer genel müdür
yardımcılıklarına atanacakların da sorumlu olacakları
alanda en az yedi yıl deneyim sahibi olması şarttır.
Genel müdür yardımcılıklarından en az birinin sigor-
tacılık veya sigortacılık tekniği ile ilgili konulardan so-
rumlu olması zorunludur.

(4) Murahhas üyelerin genel müdürde aranan


şartları taşıması zorunludur.

(5) Başka unvanlarla istihdam edilseler dahi, yetki


ve görevleri itibarıyla genel müdür yardımcısına denk
veya daha üst konumlarda görev yapan diğer yöneti-
ciler de genel müdür ve genel müdür yardımcılarına
ilişkin hükümlere tâbidir.
9
SİGORTACILIK MEVZUATI

(6) Denetçilerin, malî güç dışında sigorta şirke-


ti ve reasürans şirketi kurucularında aranan şartları
taşımaları, en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş
olmaları ve sigortacılık, iktisat, hukuk, maliye, işletme
ve muhasebe alanlarında en az üç yıl deneyimi olan
kişilerden seçilmesi şarttır.
(7) Sigorta veya reasürans şirketinin hâkim hisse-
darı tüzel kişilerin yönetim ve denetimine sahip kişi-
lerde de, malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans
şirketi kurucularında aranan şartlar aranır.
(8) (Değişik: 13/6/2012-6327/49 md.) Sigorta şir-
ketleri ile reasürans şirketleri; tüm iş ve işlemlerinin,
sigortacılık mevzuatı ve ilgili diğer mevzuata, şirketin
iç yönergeleri ile yönetim stratejisi ve politikalarına
uygunluğunun sürekli kontrol edilmesi, denetlenmesi
ile hata, hile ve usulsüzlüklerin tespiti ve önlenmesi
amacıyla iç denetim ve risk yönetimini kapsayacak
şekilde etkin bir iç kontrol sistemi kurmak zorundadır.
Müsteşarlıkça belirlenen alanlarla sınırlı olmak üzere,
iç kontrol sistemlerinin yürütülmesi dışarıdan hizmet
alımı yoluyla da yapılabilir. İç kontrol sistemlerinin
kurulmasına ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça be-
lirlenir.
Ruhsat
MADDE 5 – (1) Sigorta şirketleri ve reasürans şir-
ketleri, faaliyete geçebilmek için, faaliyet göstermek
istedikleri her bir sigorta branşında Müsteşarlıktan
10
SİGORTACILIK MEVZUATI

ruhsat almak zorundadır. Alınan ruhsatlar, ticaret sici-


line tescil ve Ticaret Sicil Gazetesi ile Türkiye çapında
dağıtımı yapılan ve tiraj bakımından ilk on sırada yer
alan günlük gazetelerden ikisinde ilan ettirilir.
(2) Sigorta şirketleri hayat ve hayat dışı sigorta
gruplarından sadece birinde faaliyet gösterebilir. Bu
gruplarda yer alan sigorta branşları Bakan tarafından
belirlenir.
(3) Kuruluş işlemlerini tamamlayan ve ruhsat tale-
binde bulunan sigorta şirketleri ile reasürans şirketle-
ri, ödenmiş sermayelerini, ruhsat talep edilen sigorta
branşları için öngörülen sermaye tutarları ile verilmek
istenen teminatlara bağlı olarak, beş milyon Türk Li-
rasından az olmamak kaydıyla, Müsteşarlıkça belir-
lenecek miktara yükseltmek zorundadır. Müsteşarlık,
söz konusu miktarı, Türkiye İstatistik Kurumu tarafın-
dan açıklanan Üretici Fiyatları Endeksi artış oranını
aşmamak kaydıyla artırmaya yetkilidir.
(4) Kuruluş işlemlerinin tamamlanmasından itiba-
ren bir yıl içinde ruhsat başvurusunda bulunmamış
sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri, ticaret unvan-
larında sigorta şirketi veya reasürans şirketi ibaresini
kullanamaz.

11
SİGORTACILIK MEVZUATI

Ruhsat talebinin değerlendirilmesi


MADDE 6 – (1) Ruhsat talebi;
a) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin ku-
rucuları ile yönetici ve denetçilerinin bu Kanunda ön-
görülen şartları taşımaması,
b) İş planına ve ibraz edilen belgelere göre sigor-
ta sözleşmesine taraf olanların hak ve menfaatlerinin
yeterince korunamayacağının anlaşılması veya yü-
kümlülüklerin sürekli ve yeterli olarak yerine getirile-
bilecek şekilde oluşturulmaması,
c) Başvurunun yeterli beyan ve bilgileri içerme-
mesi veya bu Kanunda öngörülen şartları taşımadı-
ğının anlaşılması,
ç) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin,
gerekli teknik donanım ya da yeterli sayıda nitelikli
personele sahip olmadığının veya ruhsat talep edilen
alanda sigortacılık yapma yeterliliğinin bulunmadığı-
nın yapılan denetimle tespit edilmesi,
hallerinden en az birinin gerçekleşmesi durumun-
da reddedilir.
Ruhsat iptali
MADDE 7 – (1) Bu Kanunun ruhsat iptaline ilişkin
hükümleri saklı kalmak kaydıyla;
a) Ruhsat verilmesine ilişkin şartların bir kısmının
veya tamamının kaybolması halinde, üç aydan az ol-
12
SİGORTACILIK MEVZUATI

mamak üzere, Müsteşarlık tarafından verilecek süre


içinde durumun düzeltilmemiş olması,

b) Ruhsatın verildiği tarihten itibaren bir yıl içinde


veya Müsteşarlığın uygun görüşüyle yapılanlar hariç
olmak üzere aralıksız olarak altı ay süre ile sigorta
veya reasürans sözleşmesi akdedilmemesi,

c) Sigortacılık mevzuatına aykırı uygulamalar so-


nucunda sigorta sözleşmesi ile ilgili kişilerin hak ve
menfaatlerinin tehlikeye düştüğünün anlaşılması,

ç) 20 nci madde hükmü hariç olmak üzere, bu Ka-


nun hükümlerinden doğan yükümlülüklerin ağır şekil-
de ihlâl edilmesi veya yükümlülüklerin ihlâlinin mutat
hale gelmesi durumunda, Müsteşarlık tarafından, üç
aydan az olmamak kaydıyla, verilecek süre içinde du-
rumun düzeltilmemiş olması,

d) İş planında belirtilen hedeflerden, Müsteşarlı-


ğın bilgisi dahilinde yapılan değişiklik dışında makul
nedenler olmaksızın aşırı derecede uzaklaşılmış ol-
ması,

hallerinden en az birinin gerçekleşmesi durumun-


da, sigorta şirketlerinin ve reasürans şirketlerinin ilgili
branş ya da bütün branşlardaki ruhsatları Müsteşarlık
tarafından iptal edilebilir. Ruhsat iptali, ticaret sicili-
ne tescil ve Ticaret Sicil Gazetesi ile Türkiye çapında
dağıtımı yapılan ve tiraj bakımından ilk on sırada yer
alan günlük gazetelerden ikisinde ilan ettirilir.
13
SİGORTACILIK MEVZUATI

(2) Ruhsatı iptal edilen şirketler, altı ayı geçme-


mek üzere Müsteşarlık tarafından verilecek süre için-
de iptal edilen ruhsatla bağlantılı portföylerini devret-
mek zorundadır. Aksi takdirde Müsteşarlık re’sen de-
vir de dâhil olmak üzere portföyün tasfiyesine yönelik
her türlü tedbiri almaya yetkilidir.

Ana sözleşme değişiklikleri

MADDE 8 – (1) Sigorta şirketleri ile reasürans


şirketlerinin ana sözleşmelerinin değiştirilmesinde,
Müsteşarlığın uygun görüşü aranır. Müsteşarlıkça uy-
gun görülmeyen değişiklik tasarıları genel kurul gün-
demine alınamaz ve genel kurulda görüşülemez. Sicil
memuru, Müsteşarlığın uygun görüşü olmaksızın ana
sözleşme değişikliklerini ticaret siciline tescil edemez.

İntifa ve oy kullanma haklarının edinilmesi

MADDE 9 – (1) Doğrudan veya dolaylı olarak bir


sigorta veya reasürans şirketinin sermayesinin yüzde
onunu, yüzde yirmisini, yüzde otuzüçünü veya yüzde
ellisini bulacak ya da aşacak şekildeki hisse edinim-
leri ile bir ortağa ait hisselerin söz konusu oranları
bulması veya bu oranların altına düşmesi sonucunu
doğuran hisse devirleri Müsteşarlığın iznine tâbidir.

(2) Şirketin denetim ve yönetime etkili olabilecek


şekilde yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazını
veren hisse devri, oransal sınırlamalara bakılmaksı-
zın Müsteşarlığın iznine tâbidir.
14
SİGORTACILIK MEVZUATI

(3) Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine aykırı olarak


izin alınmaksızın yapılan hisse devirleri pay defterine
kaydolunmaz.
(4) İntifa hakkı ile oy hakkının edinilmesinde de
bu madde hükümleri uygulanır.
(5) Doğrudan veya dolaylı olarak sermayenin ya
da oy ve intifa haklarının yüzde on ve daha fazlasına
sahip olan veya bu oranların altında olsa dahi şirketin
denetim ve yönetimine etkili olabilecek şekilde yöne-
tim kurullarına üye belirleme imtiyazını veren hissele-
re sahip olan ortakların, sigorta şirketi ve reasürans
şirketi kurucularında aranan nitelikleri taşıması şarttır.
Sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri, bu nitelikleri
taşımayan ortaklarını Müsteşarlığa bildirir. Kurucu-
larda aranan nitelikleri kaybeden ortaklar temettü dı-
şındaki ortaklık haklarından yararlanamaz. Bu halde
diğer ortaklık hakları kayyım tarafından kullanılır.
(6) Bakan, faaliyet alanları itibarıyla sigorta şir-
ketlerinin ve reasürans şirketlerinin malî bünyelerini
olumsuz etkileyecek durumdaki ortaklara, bu şirket-
lerde hisse sınırlamaları getirebilir.
Tasfiye, birleşme, devir, portföy devri ve iflas
MADDE 10 – (1) Bir sigorta şirketinin kendi talebi
ile tasfiye edilmesi, bir veya birkaç şirket ile birleşme-
si veya aktif ve pasifleri ile başka bir şirkete devro-
lunması, sigorta portföyünü teminat ve karşılıkları ile
birlikte kısmen veya tamamen diğer bir şirkete dev-
15
SİGORTACILIK MEVZUATI

retmesi Bakanın iznine tâbidir. Reasürans şirketleri


hakkında da bu fıkra hükümleri uygulanır. Bu fıkra
hükmüne aykırı olarak yapılan tasfiye, birleşme, dev-
ralma ve portföy devirleri hükümsüzdür.
(2) Müsteşarlık, lüzumu halinde, tasfiye memurla-
rının değiştirilmesini talep edebilir.
(3) Birleşme, devir ve portföy devirleri, Türkiye
çapında dağıtımı yapılan ve tiraj bakımından ilk on
sırada yer alan günlük gazetelerden ikisinde, birer
hafta arayla en az ikişer defa yayımlanmak suretiyle
duyurulur. Sigorta sözleşmeleri devredilen portföy-
de yer almak kaydıyla portföyünü devreden veya bir
şirkete devrolunan ya da birleşen şirketlerle sigorta
sözleşmesi akdetmiş olan kişiler; birleşme, devir ya
da portföy devrini öğrendikleri tarihten itibaren, devir,
birleşme ya da portföy devri nedeniyle, üç ay içinde
sözleşmelerini feshedebilir.
(4) Sigorta şirketinin iflası halinde sigortalılar, iflas
masasına üçüncü sırada iştirak eder.
(5) Müsteşarlık, lüzumu halinde iflas masasındaki
yetkililerin değiştirilmesini talep edebilir.

16
SİGORTACILIK MEVZUATI

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta Sözleşmeleri
Sigorta sözleşmeleri

MADDE 11 – (1) Sigorta sözleşmelerinin ana


muhtevası, Müsteşarlıkça onaylanan ve sigorta şir-
ketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartla-
ra uygun olarak düzenlenir. Ancak, sigorta sözleşme-
lerinde işin özelliğine uygun olarak özel şartlar tesis
edilebilir. Bu hususlar, sigorta sözleşmesi üzerinde ve
özel şartlar başlığı altında herhangi bir yanılgıya ne-
den olmayacak şekilde açık olarak belirtilir.

(2) Hayat sigortalarına ilişkin sözleşmelerin ya-


pılmasına dair teklifnamenin sigorta şirketine ulaştığı
tarihten itibaren otuz gün içinde sigorta şirketi tara-
fından reddedilmemesi halinde sigorta sözleşmesi
yapılmış olur.

(3) Sigorta şirketleri ve sigorta acenteleri tara-


fından, gerek sözleşmenin kurulması gerekse söz-
leşmenin devamı sırasında sigorta ettiren, lehdar ve
sigortalıya yapılacak bilgilendirmeye ilişkin hususlar
yönetmelikle düzenlenir.

(4) Sigorta sözleşmelerinde kapsam dahiline


alınmış olan riskler haricinde, kapsam dışı bırakılmış
riskler açıkça belirtilir. Belirtilmemiş olan riskler temi-
nat kapsamında sayılır.
17
SİGORTACILIK MEVZUATI

(5) Sigorta sözleşmelerinde yabancı kelimelere


yer verilemez. Yabancı kelimelerin karşılığı olarak
Türk Dil Kurumu tarafından belirlenen kelimelerin kul-
lanımı esastır.
Tarifeler
MADDE 12 – (1) Sigorta tarifeleri, sigortacılık
esasına ve genel kabul görmüş aktüeryal tekniklere
uygun olarak sigorta şirketleri tarafından serbestçe
belirlenir. Ancak, bu Kanuna ve diğer kanunlara göre
ihdas edilen zorunlu sigortaların teminat tutarları ile
tarife ve talimatları Bakan tarafından tespit olunur ve
Resmî Gazetede yayımlanır.
(2) Bakan, gerek görülen hallerde hayat, bir yıl-
dan uzun süreli ferdî kaza, sağlık, hastalık ve ihtiyarî
deprem sigortaları tarifeleri ile prim, formül ve cet-
vellerinin uygulamaya konulabilmesini Müsteşarlığın
onayına tâbi kılabilir veya özel kanunlardaki hüküm-
ler saklı kalmak kaydıyla gerekli görülen hallerde,
tespit ve ilan ettiği aracılık komisyonlarını, tasdike
tâbi kıldığı veya tespit ettiği her türlü tarifeyi serbest
bırakabilir.
Zorunlu sigortalar
MADDE 13 – (1) Bakanlar Kurulu, kamu yararı
açısından gerekli gördüğü hallerde zorunlu sigorta-
lar ihdas edebilir. Sigorta şirketleri, 20 nci maddenin
ikinci fıkrasının (b) bendi ile üçüncü fıkrası hüküm-
leri saklı kalmak kaydıyla faaliyet gösterdiği sigorta
18
SİGORTACILIK MEVZUATI

branşlarının kapsamında bulunan zorunlu sigortaları


yapmaktan kaçınamaz.
(2) Müsteşarlık, zorunlu sigortaya konu teşkil
eden menfaat üzerinde yapacakları iş ve işlemler ne-
deniyle, ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerini alarak
zorunlu sigorta denetimi yapabilecekleri belirlemeye
yetkilidir.
(3) Bir faaliyetin icrası ya da bir şeyin kullanılması
için izin veya ruhsat vermeye veya bunları denetle-
meye yetkili merciler ile ikinci fıkra uyarınca belirlenen
kurum ve kuruluşlar; yürütecekleri iş ve işlemlerde,
yapılması zorunlu sigortaların geçerli teminat tutarları
dâhilinde yaptırılıp yaptırılmadığını araştırmakla yü-
kümlüdür. Bu kurum ve kuruluşlar ile izin veya ruhsat
vermeye ve denetlemeye yetkili mercilerce, geçerli
teminat tutarında sigorta yapılmamış olduğunun tes-
piti halinde işlem yapılmaz. Geçerli teminat alınana
kadar sigortalının zorunlu sigortaya konu teşkil eden
faaliyeti yetkili merciler tarafından durdurulur.

Güvence Hesabı(1)
MADDE 14 – (1) Bu Kanunun 13 üncü madde-
si, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik
(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 50 nci maddesiyle,
bu maddenin birinci fıkrasında yer alan “Türkiye Sigorta ve
Reasürans Şirketleri Birliği” ibaresi “Türkiye Sigorta, Rea-
sürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği” şeklinde değiştirilmiş,
üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “ve yeşil kart
sigortaları” ibaresi metinden çıkarılmıştır.

19
SİGORTACILIK MEVZUATI

Kanunu ve 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu


Taşıma Kanunu ile ihdas edilen zorunlu sorumluluk
sigortaları ile bu Kanunla mülga 21/12/1959 tarihli ve
7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu çerçevesinde
ihdas edilmiş olan zorunlu sigortalara ilişkin olarak
aşağıdaki koşulların oluşması halinde ortaya çıkan
zararların bu sigortalarla saptanan geçerli teminat
miktarlarına kadar karşılanması amacıyla Türkiye Si-
gorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği nezdin-
de Güvence Hesabı oluşturulur.
(2) Hesaba;
a) Sigortalının tespit edilememesi durumunda ki-
şiye gelen bedensel zararlar için,
b) Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan
teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış
olanların neden olduğu bedensel zararlar için,
c) Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniy-
le sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal
edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü oldu-
ğu maddî ve bedensel zararlar için,
ç) Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı
kazada, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin
sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel
zararlar için,
d) Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet
gösteren Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca yapılacak
ödemeler için,
20
SİGORTACILIK MEVZUATI

başvurulabilir. Bakanlar Kurulu, gerekli görülen haller-


de, eşyaya gelecek zararların kısmen veya tamamen
Hesaptan karşılanmasına karar vermeye yetkilidir.
(3) Hesabın gelirleri; birinci fıkrada belirtilen zorunlu
sigortalar (…) için tahsil edilen toplam primlerin yüz-
de biri oranında sigorta şirketlerince ödenecek katılma
payları ile sigorta ettirenlerden safî primlerin yüzde iki-
si oranında tahsil edilecek katılma paylarından oluşur.
(Değişik son cümle: 13/6/2012-6327/50 md.) Bakan,
bu oranları yarısına kadar indirmeye veya iki katına ka-
dar artırmaya ya da katılma paylarını maktu olarak tes-
pit etmeye yetkilidir.
(4) Sigorta şirketleri, üçüncü fıkra hükmü gereğin-
ce kendileri tarafından ödenmesi gereken bir takvim
yılına ilişkin katılma paylarını takip eden yılın Şubat
ayı sonuna kadar; sigorta ettirenlerden tahsil edilen
katılma paylarını ise tahsil edildikleri ayı takip eden
ayın sonuna kadar Hesaba yatırmak zorundadır.
(5) Hesap kapsamındaki her zorunlu sigorta ve
yeşil kart sigortası için ayrı hesap açılır ve bunların
gelir ve giderleri bu hesaplarda izlenir.
(6) Hesabın gelir ve giderleri ile işlemleri, Müste-
şarlıkça her yıl denetlenir.
(7) (Değişik: 13/6/2012-6327/50 md.) Hesabın
kuruluşuna, işleyişine, tanıtımına, idari masraflarına,
fon varlıklarının nemalandırılmasına, Hesaptan yapı-
lacak ödemelere, gerek ilgililere gerekse Türkiye Mo-
21
SİGORTACILIK MEVZUATI

torlu Taşıt Bürosuna yapılacak rücûlara, Sigorta Bilgi


ve Gözetim Merkezi, Sigortacılık Eğitim Merkezi ve
Komisyona yapılacak katkı payları ile, Hesap kapsa-
mındaki zorunlu sigortaların denetimi ve takibinden
kaynaklanan giderler ile diğer harcamalara ilişkin
esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Yurt dışında yaptırılabilecek sigortalar (1)


MADDE 15 – (1) Türkiye’de yerleşik kişiler, Tür-
kiye’deki sigortalanabilir menfaatlerini, Türkiye’de
faaliyette bulunan sigorta şirketlerine ve Türkiye’de
yaptırmak zorundadır.
(2) Ancak;
a) İhracat ve ithalat konusu mallar için nakliyat
sigortası,
b) Uçak, gemi, helikopter için dış kredi ile satın
alındıklarında, münhasıran dış kredi miktarı ile sınırlı
olarak ve dış borç ödeninceye kadar; yurt dışından
finansal kiralama yolu ile getirilmelerinde ise finansal
kiralama sözleşmesi süresi ile sınırlı olarak yaptırıla-
cak tekne sigortaları,
c) Gemilerin işletilmesinden doğan sorumluluk
sigortası,
(1) 18/11/2008 tarihli ve 2008/14373 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile; Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemi ve
yatların sigortaları, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen
yurt dışında yaptırılabilecek sigortalar kapsamına dahil edil-
miştir.

22
SİGORTACILIK MEVZUATI

ç) Hayat sigortaları,
d) Kişilerin Türkiye haricinde bulunacakları süre
için bu süre ile sınırlı olmak kaydıyla veya geçici ola-
rak yurt dışında kaldıkları sırada yaptırabilecekleri
ferdî kaza, hastalık, sağlık ve motorlu taşıt sigortaları,
yurt dışında da yaptırılabilir.
(3) Bakanlar Kurulu yurt dışında yaptırılabilecek
sigortaların kapsamını genişletmeye yetkilidir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Malî Bünye
Teknik karşılıklar
MADDE 16 – (1) Sigorta şirketleri ve reasürans
şirketleri sigorta sözleşmelerinden doğan yükümlü-
lükleri için, bu maddede belirtilen esaslara göre yeteri
kadar karşılık ayırmak zorundadır.
(2) Kazanılmamış primler karşılığı; yürürlükte
bulunan her bir sigorta sözleşmesine ilişkin olarak
yazılan brüt primin gün esasına göre takip eden he-
sap dönemine veya dönemlerine sarkan kısmından;
yürürlükte bulunan yıllık hayat sigortaları ile süresi
bir yılı aşan birikim priminin de alındığı hayat sigor-
talarında ise yazılan brüt primlerden varsa birikime
ayrılan kısım ve birikim primlerine ait masraf payları
düşüldükten sonra kalan tutarın takip eden döneme
23
SİGORTACILIK MEVZUATI

veya dönemlere sarkan kısmından oluşur. Ancak, gün


esasına göre karşılık hesaplaması mümkün olmayan
reasürans ve retrosesyon işlemlerinde, sekizde bir
esasına göre kazanılmamış primler karşılığı ayrılma-
sı mümkündür. (Ek cümle: 13/6/2012-6327/51 md.)
Ayrıca, sigorta sözleşmesinin süresi boyunca üstleni-
len risk düzeyi ile kazanılan primlerin zamana bağlı
dağılımının uyumlu olmadığı kabul edilen sigorta
branşlarında, bu karşılık için riskin zaman içinde farklı
şekilde oluşumunu dikkate alan, içeriği Müsteşarlıkça
belirlenen hesap yöntemleri kullanılır. (1)
(3) (Değişik: 13/6/2012-6327/51 md.) Devam
eden riskler karşılığı; kazanılmamış primler karşılığı-
nın şirketin taşıdığı risk ve beklenen masraf düzeyine
göre yetersiz kalması halinde ayrılır.
(4) (Değişik: 13/6/2012-6327/51 md.) Dengele-
me karşılığı; takip eden hesap dönemlerinde meyda-
na gelebilecek tazminat oranlarındaki dalgalanmaları
dengelemek ve Müsteşarlıkça belirlenen özel riziko-
ları karşılamak üzere ayrılan karşılıktır.
(5) Matematik karşılık; bir yıldan uzun süreli ha-
yat, sağlık, hastalık ve ferdî kaza sigortası sözleşme-
leri için sigorta şirketleri tarafından sigorta ettirenler
ile lehdarlara olan yükümlülüklerini karşılamak üzere
(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 51 inci maddesiyle,
bu fıkrada yer alan “varsa birikime ayrılan kısım” ibaresin-
den sonra gelmek üzere “ve birikim primlerine ait masraf
payları” ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.

24
SİGORTACILIK MEVZUATI

sözleşme teknik esaslarında belirtilen, istatistiksel ve


aktüeryal yöntemler kullanılarak hesaplanan karşılık-
lar ile taahhüt edilmişse, bu karşılıkların yatırıma yön-
lendirilmesi sonucu elde edilen gelirden sigortalılara
ayrılan pay karşılıkları toplamıdır.
(6) Muallâk tazminat karşılığı; kayda geçmiş an-
cak ödenmemiş tazminat tutarları ile gerçekleşmiş
ancak kayda geçmemiş tahmini tazminat tutarları ve
bu tazminatlar ile ilgili yapılan gider karşılıkları ve bu
tutarların yetersiz kalması durumunda yeterlilik için
Müsteşarlıkça belirlenen esaslar çerçevesinde ayrı-
lan ek karşılıklardan oluşur.
(7) İkramiyeler ve indirimler karşılığı; sigorta şir-
ketlerinin ikramiye veya indirim uygulamasına gitmesi
durumunda, carî yılın teknik sonuçlarına göre sigor-
talılar veya lehdarlar için ayrılan ikramiye ve indirim
tutarlarından oluşur.
(8) Teknik karşılıklarda reasürör payının, dev-
redilen risk ve primle orantılı olması esastır. Ancak,
Müsteşarlık malî açıdan belirleyeceği kriterleri karşı-
layamayan reasürörlere devredilen işlerde reasürör
payının düşülmemesini isteyebilir.
(9) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin var-
lıkları, teknik karşılıkları karşılayacak düzeyde olmalı-
dır. Teknik karşılıklara ilişkin usûl ve esaslar ile teknik
karşılıkların yatırılacağı varlıklara ilişkin hususlar yö-
netmelikle düzenlenir.
25
SİGORTACILIK MEVZUATI

Teminatlar
MADDE 17 – (1) Sigorta şirketleri, yurt içinde
akdetmiş oldukları sigorta sözleşmelerinden doğan
taahhütlerine karşılık olarak bu maddede belirlenen
esaslara göre teminat ayırmak zorundadır.
(2) Hayat branşında faaliyet gösteren sigorta şir-
ketleri, Müsteşarlıkça belirlenen dönemler itibarıyla
ayrılan matematik karşılıkları ile muallak tazminat
karşılıklarının toplamından, 29/6/1956 tarihli ve 6762
sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca yapılan ikrazlar
ve henüz tahsil edilmemiş prim alacakları tutarına
isabet eden matematik karşılıkların düşülmesinden
sonra kalan tutara karşılık gelen varlıkları Müsteşar-
lıkça belirlenen süreler içinde ve Müsteşarlık lehine
teminat olarak bloke veya ipotek ettirmek zorundadır.
(Mülga ikinci cümle: 13/6/2012-6327/52 md.) (…)
Ancak, bu şirketlerin bir yıl ve bir yıldan kısa süreli
verdikleri hayat, ferdî kaza, sağlık ve hastalık temi-
natları için dördüncü fıkra hükümleri uygulanır.
(3) Hesap yılı içinde, hayat branşındaki tahsilatı
aşacak şekilde bu branşta sigortalılara ödeme yap-
mak zorunda kalan sigorta şirketlerinin, söz konusu
branşa ait teminat olarak gösterilen ve bloke edilen
varlıklarından, aşılan miktar dâhilinde Müsteşarlıkça
uygun görülecek kısım serbest bırakılır.
(4) (Değişik: 13/6/2012-6327/52 md.) Hayat dışı
sigorta şirketleri, hesaplama yöntemi yönetmelikle
26
SİGORTACILIK MEVZUATI

belirlenecek gerekli özsermayenin üçte birinden az ol-


mamak kaydıyla teminat olarak minimum garanti fonu
tesis eder. Minimum garanti fonu, hiçbir dönemde ça-
lışılan branşlar itibarıyla gerekli olan asgarî sermaye
tutarlarının üçte birinden az olamaz. Bu şirketlerin bir
yıldan uzun süreli yaptıkları ferdî kaza, hastalık ve
sağlık sigorta sözleşmeleri için ayıracakları teminatlar
hakkında ikinci fıkra hükmü uygulanır. Ancak, Müs-
teşarlık bu maddede belirtilen sınırlar içinde kalmak
kaydı ile gerekli gördüğü sigorta branşları için usul ve
esasları yönetmelikle belirlenecek hesaplama yönte-
mi getirebilir. Yeni kurulan sigorta şirketlerinin ilk üç
yıl itibarıyla bir yıl ve bir yıldan kısa süreli tüm sigorta
sözleşmelerinden doğan taahhütlerine karşılık olarak
ayıracakları teminat tutarı şirketin ödenmiş sermayesi
de dikkate alınarak Müsteşarlıkça tespit edilir.
(5) Sigorta şirketlerinin faaliyetine son verdiği
branşlara ait teminat blokajı, sigortalılara karşı bu
branşa ait tüm ödemelerin yapılmış olması kaydıyla
Müsteşarlıkça serbest bırakılır. Ancak, şirketin ödeme
güçlüğüne düşmesi halinde, Müsteşarlık, sigortalılara
teminatlardan ödeme yapılmasına karar verebilir.
(6) Teminatlar, sigortalıların tüm alacakları öden-
meden iflas veya tasfiye masasına dâhil edilemez,
haczolunamaz, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati
haciz konulamaz. Ancak, Müsteşarlığın, sigortalı ala-
caklarının korunması amacıyla teminatlar üzerinde
ihtiyati tedbir koydurtma hakkı saklıdır.
27
SİGORTACILIK MEVZUATI

(7) (Ek: 13/6/2012-6327/52 md.) Müsteşarlık,


sigortacılık sektörünün durumu ile genel ekonomik
şartlar çerçevesinde teminatları yüzde elli oranına
kadar artırmaya veya azaltmaya yetkilidir.
(8) (Ek: 13/6/2012-6327/52 md.) Müsteşarlık, bu
maddeye göre hesaplanan teminat tutarlarının yüzde
onunu aşmamak üzere özel teminat ayrılmasına ka-
rar verebilir. Özel teminat, bütün branşlarda sözleşme
yapma yetkisi kaldırılmış ya da ruhsatları iptal edilmiş
sigorta şirketlerinin olağan faaliyetlerinin yürütülme-
sini sağlamak için gerekli kaynağın bulunamaması
halinde kullanılır. Ayrılacak teminata ve kullanımına
ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.
(9) Müsteşarlık, sigorta şirketleri ve reasürans
şirketleri ile sigortacılık yapan diğer kuruluşların malî
bünye ve özkaynak yeterliliğine ilişkin düzenlemeleri
yapmaya ve bloke edilecek varlıkların tür, değerleme
esasları ile blokaj, deblokaj, ipotek tesisi ve fekkine
ilişkin usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir. Bu işlem-
lere ilişkin masraflar ilgili şirket tarafından karşılanır.1)
Hesap esasları, kayıt düzeni ile temel malî tab-
lo ve malî bünye düzenlemeleri

MADDE 18 – (1) Sigorta şirketleri ve reasürans


şirketleri, hesaplarını ve malî tablolarını, Müsteşarlık-
(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 52 nci maddesiyle,
bu maddeye altıncı fıkrasından sonra gelmek üzere yedi ve
sekizinci fıkralar eklenmiş ve mevcut yedinci fıkra dokuzun-
cu fıkra olarak teselsül ettirilmiştir.

28
SİGORTACILIK MEVZUATI

ça belirlenecek esaslara ve örneğe uygun olarak dü-


zenlemek, ilan ettirmek ve Müsteşarlığa göndermek
zorundadır.

(2) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri bilan-


çolarının, kâr ve zarar cetvellerinin ve Müsteşarlıkça
uygun görülecek diğer malî tablolarının bağımsız de-
netim kuruluşlarına denetlettirilmesi ve ilan ettirilmesi
zorunludur. Müsteşarlık, sigorta şirketleri ve reasü-
rans şirketlerinin bağımsız dış denetim kuruluşlarınca
denetlenmelerini düzenlemeye yetkilidir.

(3) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerince


ilan edilen malî tabloların gerçeğe aykırılığının tespiti
halinde Müsteşarlık, genel kabul görmüş muhase-
be kural ve ilkelerini göz önünde bulundurarak söz
konusu malî tabloları düzeltilmiş olarak yeniden ilan
ettirebilir.

(4) Müsteşarlık, sigorta şirketleri ile reasürans


şirketlerinden, diğer kanunların zorunlu kıldığı defter-
lerden başka, özel defterler tutmalarını talep etmeye
ve bu defterlerin tâbi olacağı esas ve usûlleri tespite,
belirleyeceği esaslar ve örneklere uygun olarak her
türlü bilgi, cetvel, rapor, hesap özetleri ve malî tablo-
lar istemeye, gerekli gördüğü takdirde malî tabloları
ilan ettirmeye, sigortacılık sektörünün malî yapısının
güçlendirilmesi için finansal oranlar tespit etmeye,
şirket kaynaklarının hangi aktiflere ve ne oranda yatı-
rılacağını belirlemeye yetkilidir.
29
SİGORTACILIK MEVZUATI

(5) Gerekli görülen hallerde Müsteşarlık, sigorta


şirketleri, reasürans şirketleri, aracılar ve sigorta eks-
perlerinden her türlü bilgi, belge ve raporu istemeye
yetkilidir. Konsolide tabloların oluşturulmasında Müs-
teşarlık ana ortaktan, ana ortaklık ise konsolide finan-
sal raporlama ile ilgili kuruluşlardan bu konuda her
türlü bilgi ve belgeyi talep etmeye yetkilidir.
Aktif azaltıcı işlem yasağı
MADDE 19 –  (1) Sigorta şirketleri ile reasürans
şirketlerinin ortakları, yönetim kurulu üyeleri, denetçi-
leri ve çalışanları, şirket ana sözleşmesi veya genel
kurul ya da yönetim kurulu kararı ile saptanan hü-
kümler dâhilinde personele yapılan ödemeler, yardım
veya verilen avanslar hariç, şirket kaynaklarını dolaylı
ya da dolaysız kullanamaz, iyiniyet kurallarına aykırı
olarak aktifin değerini düşüren işlemlerde bulunamaz
ve hiçbir surette örtülü kazanç aktarımı yapamaz.
Sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri kendi borç-
ları veya sigorta işlemlerinden doğanlar hariç olmak
üzere personeli, ortakları, iştirakleri veya diğer kişi ve
kurumlar lehine mal varlığını teminat olarak göstere-
mez, kefil olamaz ve kredi sağlayamaz.
Malî bünyenin güçlendirilmesi
MADDE 20 – (1) Bir sigorta veya reasürans şir-
ketinin minumum garanti fonu tutarını karşılayama-
dığının, tesis etmesi gereken teminatı tesis edeme-
diğinin, teknik karşılıkları karşılayacak yeterli veya
30
SİGORTACILIK MEVZUATI

teknik karşılıklara uygun varlıklarının bulunmadığının


ya da sözleşmelerden doğan yükümlülüklerini yerine
getiremediğinin yahut şirketin malî bünyesinin sigor-
talıların hak ve menfaatlerini tehlikeye düşürecek
derecede zayıflamakta olduğunun tespiti hallerinde,
Bakan uygun bir süre vererek, malî bünyenin güçlen-
dirilmesine yönelik olarak ilgili sigorta ve reasürans
şirketinden;
a) Malî bünyesindeki zaafiyetin nasıl giderileceği-
ni ve sigortalıların hak ve menfaatlerinin nasıl koruna-
cağını içeren kapsamlı bir iyileştirme planı sunulması
ve uygulanmasını,
b) Sermayesinin artırılması, ödenmemiş kısmı-
nın ödenmesi, sermayeye mahsuben şirkete ödeme
yapılması veya kâr dağıtımının durdurulması ya da
ilave teminat tesis edilmesini,
c) Varlıklarının kısmen ya da tamamen elden çı-
karılması veya elden çıkarılmasının durdurulmasını,
yeni iştirak ve sabit değerler edinilmemesini,
ç) Malî bünyesini ve likiditesini güçlendirici ve riski
azaltıcı benzer tedbirler alınmasını,
d) Tespit edilecek gündemle genel kurulun olağa-
nüstü toplantıya çağrılmasını veya genel kurul top-
lantısının ertelenmesini,
e) Benzeri diğer hususların yerine getirilmesini,
isteyebilir.
31
SİGORTACILIK MEVZUATI

(2) Ayrıca, Bakan;

a) Sigorta şirketlerinde şirketin faaliyette bulundu-


ğu sigorta branşlarından, reasürans şirketlerinde ise
sigorta gruplarından birine veya tamamına ait sigorta
portföyünü teminat ve karşılıkları ile birlikte başka şir-
ket veya şirketlere devretmeye, devralacak şirket bu-
lunamadığı takdirde ise portföyün idaresini Hesaba
bırakmaya ya da devredilecek portföyün tasfiyesine
yönelik her türlü tedbiri almaya,(1)

b) Sigorta portföyünü sınırlandırmaya,

c) Yönetim veya denetim kurulu üyelerinden bir


kısmını veya tamamını görevden alarak ya da bu ku-
rullardaki mevcut üye sayısını artırarak bu kurullara
üye atamaya veya sigorta veya reasürans şirketinin
yönetiminin kayyıma devredilmesini talep etmeye,

ç) Malî bünyenin güçlendirilmesine yönelik ben-


zeri diğer tedbirleri almaya,

yetkilidir. 4 üncü maddede öngörülen şartlar, bu


fıkranın (c) bendi uyarınca atanacak kişiler için de
aranır.

(3) Bu maddede öngörülen tedbirlerin uygulan-


maması veya uygulanamayacağının anlaşılması,
(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 53 üncü maddesiy-
le, bu alt bentte yer alan “şirket bulunamadığı takdirde ise”
ibaresinden sonra gelmek üzere “portföyün idaresini Hesa-
ba bırakmaya ya da” ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.

32
SİGORTACILIK MEVZUATI

sigorta veya reasürans şirketinin ödemelerini tatil et-


mesi, sigortalılara olan yükümlülüklerini yerine getire-
memesi veya şirket özkaynaklarının minimum garanti
fonunun altına düşmesi halinde, Bakan, sigorta veya
reasürans şirketinin tüm branşlarda veya ilgili branş-
larda yeni sigorta sözleşmesi akdetme ve temdit
yetkisini kaldırmaya, ruhsatlarını iptal ve varlıklarını
bloke etmeye yetkilidir.
(4) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri dı-
şında ve kendi özel kanunları uyarınca, Türk Ticaret
Kanunu hükümlerine göre sigorta veya reasürans
sözleşmesi yapan diğer kurum ve kuruluşların, söz-
leşmelerden doğan yükümlülüklerini yerine getireme-
diğinin ve malî bünyesinin sigortalıların hak ve men-
faatlerini tehlikeye düşürecek şekilde zayıflamakta
olduğunun tespit edilmesi halinde, Bakan, malî bün-
yenin güçlendirilmesine yönelik tedbirler almaya, yö-
netim ve denetimde yer alan kişilerin tamamını veya
bir kısmını görevden alarak yenilerini atamaya veya
yönetimin kayyıma devredilmesini talep etmeye yet-
kilidir.
(5) Malî bünye zaafiyetinin kriterleri yönetmelikle
belirlenir.
(6) Bu madde uyarınca şirket yönetim ve dene-
timine atananlar, şirkete ait doğmuş veya doğacak
kamu borçlarından, sosyal güvenlik kuruluşlarına
olan borçlarından ve şirketin diğer malî yükümlü-
lüklerinden sorumlu tutulamaz. Bu madde uyarınca
33
SİGORTACILIK MEVZUATI

atanan kamu görevlileri hakkında ceza davası açıla-


bilmesi Bakanın iznine tâbi olduğu gibi bu kişiler hak-
kında açılan hukuk davaları da Müsteşarlığa karşı
açılmış sayılır. Müsteşarlık tarafından açılan davalar
hariç olmak üzere bu kişiler hakkında açılan davalar
ve başlatılan soruşturma ve kovuşturmalarda, yargı-
lama giderleri ve Türkiye Barolar Birliğince açıklanan
asgarî ücret tarifesinde belirlenen avukatlık ücreti,
Müsteşarlık bütçesinden karşılanır. Türk Ticaret Ka-
nununun yönetim kurulunun ibrasına ilişkin hükümleri
bu madde uyarınca atananlar hakkında uygulanmaz.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Aktüerler, Aracılar ve Sigorta Eksperleri
Aktüerler ve brokerler

MADDE 21 – (1) Sigorta şirketleri ile reasürans


şirketleri, yeterli sayıda aktüerle çalışmak zorunda-
dır. Müsteşarlık tarafından aktüerlerin kaydedildiği
bir Aktüerler Sicili tutulur. Sicile kaydolunmadan ak-
tüerlik yapılamaz. Aktüerlik unvanının kazanılması ile
aktüerlerin görev ve yetkilerine ilişkin usûl ve esaslar
yönetmelikle belirlenir.

(2) Brokerlik, Müsteşarlıktan alınan brokerlik ruh-


satı ile yapılır. Müsteşarlık, ruhsat ile ilgili işlemlerin
incelemeye ve onaya hazır hale getirilmesi hususun-
da ilgili sivil toplum ve meslek kuruluşlarına görev ve-
34
SİGORTACILIK MEVZUATI

rebilir. Brokerlerin görev ve yetkilerine ilişkin usûl ve


esaslar yönetmelikle belirlenir.
(3) Sigorta şirketlerinin, sigorta acentelerinin ve
sigorta eksperlerinin ortakları, yönetim ve denetimin-
de bulunan kişiler ve bunlar adına imza atmaya yetkili
olanlar ile meslekî faaliyette bulunan şirket çalışan-
ları; brokerlik yapamaz, tüzel kişi brokerin yönetim
ve denetim kurullarında görev alamaz, imzaya yetkili
olarak çalışamaz, bunlara ortak olamaz ve bunlardan
ücret karşılığı herhangi bir iş kabul edemez. Bu sı-
nırlandırmalar söz konusu kimselerin eş ve velayeti
altındaki çocukları için de geçerlidir.
(4) Sigorta brokerliği yapması yasaklananlar, bro-
kerlik ile ilgili faaliyetlerde çalıştırılamaz ve her ne
şekilde olursa olsun bu kişilerle brokerlik mesleğinin
icrası için işbirliği yapılamaz.
(5) Sigorta brokerleri ve bunların yanlarında ça-
lışanlar, işleri dolayısıyla öğrendikleri bilgi ve sırları
ilgililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak, suç
teşkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması zo-
runludur.
Sigorta eksperleri
MADDE 22 – (1) Sigorta eksperliği gerçek veya
tüzel kişilerce yapılır.
(2) Sigorta eksperliği yapmak isteyen kişilerin;
a) Müsteşarlıktan sigorta eksperlik ruhsatı alma-
sı,
35
SİGORTACILIK MEVZUATI

b) Levhaya yazılı olması,


gerekir.
(3) Yabancı sigorta eksperlerinin faaliyetlerine
ilişkin usûl ve esasları belirlemeye Bakanlar Kurulu
yetkilidir.
(4) Sigorta eksperi unvanı, sigorta eksperliği ruh-
satnamesinin alınmasından sonra kazanılır. Sigorta
eksperliği yapacaklar, ruhsatnamelerini aldıktan son-
ra Levhaya kayıt olmak için Türkiye Odalar ve Bor-
salar Birliğine başvurur. Müsteşarlık, ruhsatnameye
ilişkin işlemlerin incelemeye ve onaya hazır hale ge-
tirilmesi hususunda ilgili sivil toplum ve meslek kuru-
luşlarına görev verebilir.
(5) Sigorta eksperinin kaydı;
a) Almış olduğu ruhsatların tümü iptal edilmişse,
b) Hakkında meslekten çıkarma kararı verilmişse,
c) Levhaya yazılmasından itibaren altı ay içinde
mesleğini ifa etmezse,
ç) Sigorta eksperliğinden ayrılmışsa,
d) Tespit edilen kayıt ücretini süresi içinde yatırma-
mışsa veya aidatını üç yıl üst üste hiç ödememişse,
Levhadan silinir.
(6) Levhadan silinme kararı verilmeden önce
sigorta eksperinin yazılı savunması istenir. Ayrıca,
36
SİGORTACILIK MEVZUATI

Levhadan silinme kararının verilebilmesi için sigorta


eksperinin savunmasının dinlenmesi veya dinlenmek
üzere kendisine yapılan çağrıya uymamış olması ge-
rekir. Levhadan silinme kararı gerekçeli olarak verilir.
(7) Levhadan silinmeyi gerektiren hallerinin sona
erdiğini ispat eden sigorta eksperi, Levhaya yeniden
yazılma hakkını kazanır. Ancak, hakkında meslekten
çıkarma kararı verilmiş olan kişinin bir daha Levhaya
yazılması mümkün değildir. Levhaya yeniden yazılan
sigorta eksperinden kayıt ücreti alınmaz.
(8) Levhaya yeniden yazılma talebinde bulunanlar,
Levhaya yazılma şartlarının varlığının devam ettiğini
ispatla zorunlu tutulabilir. Levhaya yeniden yazılma ta-
lebinin reddine ilişkin karar gerekçeli olarak verilir.
(9) Levhadan silinen veya Levhaya yeniden ya-
zılma talebi reddolunan kişi, bu kararlara karşı onbeş
iş günü içinde Müsteşarlığa yazılı itirazda bulunabilir.
Yapılacak itiraz karşısında Müsteşarlık en geç onbeş
iş günü içinde görüşünü bildirmek zorundadır. Bu ka-
rar kesindir.
(10) Gerçek kişi sigorta eksperleri, sigorta eks-
perliğini mutat meslek halinde yapmak zorundadır.
Gerçek kişi sigorta eksperleri, bu faaliyetlerine devam
ettikleri sürede esnaf veya tacir sıfatıyla mesleğin ni-
teliği ile bağdaşması mümkün olmayan başka bir işle
uğraşamaz, sigorta acenteliği ve brokerlik faaliyetin-
de bulunamaz.
37
SİGORTACILIK MEVZUATI

(11) Bir gerçek kişi sigorta eksperi birden fazla


büro açamaz.
(12) Tüzel kişi sigorta eksperleri münhasıran si-
gorta eksperliği konusunda faaliyet göstermek zo-
rundadır. Tüzel kişi sigorta eksperi ile iş yapılması
durumunda, eksperlik işi tüzel kişiye verilir. Ancak, işi
takip edecek olan sigorta eksperine tüzel kişi tarafın-
dan yetki belgesi düzenlenir. Ekspertiz raporunda şir-
ket kaşesi yanında gerçek kişi sigorta eksperinin de
imzası yer alır. Tüzel kişi sigorta eksperleri nezdinde
çalışan sigorta eksperleri, tüzel kişilerden bağımsız
olarak iş kabul edemez, ücretli veya maaşlı bir gö-
revde bulunamaz ve hiçbir şekilde bir başka tüzel kişi
sigorta eksperinin nam ve hesabına çalışamaz.
(13) Sigorta eksperi tarafsız olmak zorundadır.
Sigorta eksperleri, taraflardan birisi ile arasında ta-
rafsızlığını şüpheye düşürecek önemli nedenler veya
taraflardan birisi ile 18/6/1927 tarihli ve 1086 sayılı
Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun 245 inci
maddesinin (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde ya-
zılı derecelerde akrabalığı veya bir iş ortaklığı varsa,
sigorta eksperliği görevini kabul edemez. Bu hüküm,
tüzel kişi sigorta eksperlerinin yanında çalıştırdıkları
sigorta eksperleri için de geçerlidir. Bu hükme aykırı
olarak düzenlenen raporlar geçersizdir.
(14) Sigorta şirketlerinin, sigorta acentelerinin ve
brokerlerin ortakları, yönetim ve denetiminde bulunan
kişiler ve bunlar adına imza atmaya yetkili olanlar ile
38
SİGORTACILIK MEVZUATI

meslekî faaliyette bulunan şirket çalışanları sigorta


eksperliği yapamaz; tüzel kişi sigorta eksperlerinin
yönetim ve denetim kurullarında görev alamaz, im-
zaya yetkili olarak çalışamaz, bunlara ortak olamaz
ve bunlardan ücret karşılığı herhangi bir iş kabul ede-
mez. Bu sınırlandırmalar söz konusu kimselerin (...)(1)
velayeti altındaki çocukları için de geçerlidir.(1)

(15) Sigorta eksperleri ve bunların yanlarında


çalışanlar, işleri dolayısıyla öğrendikleri bilgi ve sır-
ları ilgililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak, suç
teşkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması zo-
runludur.

(16) Sigorta eksperliği yapması yasaklananlar,


sigorta eksperliği ile ilgili faaliyetlerde çalıştırılama-
yacakları gibi bu kişilerle her ne şekilde olursa olsun
sigorta eksperliği mesleğinin icrası için işbirliği yapı-
lamaz.

(17) Maddî hasarla sonuçlanan trafik kazaları


için yetkili sigorta eksperleri tarafından düzenlenmiş,
örneği İçişleri Bakanlığınca tespit olunacak rapor,
sigorta tazminatının ödenmesinde Karayolları Trafik
Kanununun 99 uncu maddesindeki kaza ve zarara
ilişkin tespit tutanağı hükmündedir. Eksperler tarafın-
dan düzenlenen raporlar delil niteliğindedir.
(1) Bu fıkranın son cümlesinde yer alan”…eş ve…” kelimeleri,
Anayasa Mahkemesi’nin 9/6/2011 tarihli ve E.: 2009/11, K.:
2011/93 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.

39
SİGORTACILIK MEVZUATI

(18) Sigorta eksperleri, kendilerine teklif edilen


işi herhangi bir sebep göstermeksizin reddedebilir;
ancak, mücbir nedenler ve umulmayan haller hariç
olmak üzere en geç üç iş günü içinde işi kabul edip
etmediğini, işi teklif edene yazılı olarak bildirmek zo-
rundadır. Bildirimde bulunmayan sigorta eksperi, işi
kabul etmiş sayılır.
(19) Sigorta eksperi, sigortacı veya sigorta etti-
ren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan
kişiler tarafından serbestçe tayin edilebilir. (Mülga
ikinci ve üçüncü cümle : 3/4/2013-6456/ 43 md.)
İki sigorta eksperi tarafından reddolunan kişi, kendisi-
ne sigorta eksperi tayin edilmesini Sigorta Eksperleri
İcra Komitesinden talep edebilir. Tayin olunan sigor-
ta eksperi, Komite tarafından belirlenen ücret karşı-
lığında işi kabul etmek zorundadır. Ancak, işi kabul
zorunluluğu bu maddenin onyedinci fıkrası uyarınca
düzenlenen kaza ve zarara ilişkin tespit tutanağı için
uygulanmaz.
(20) (Değişik: 3/4/2013-6456/ 43 md.) Sigorta
eksperliği yapacakların niteliklerine; sigorta eksper-
lerinin sınıflandırılmasına, branşlar itibarıyla görev
ve yetki alanlarının belirlenmesine; ruhsat, Levhaya
kayıt ve faaliyete ilişkin usul ve esaslar ile bu madde-
nin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar yönetmelikle
belirlenir.
(21) Sigorta eksperliği kursları, sınavları ve stajı,
yönetmelikle belirlenecek her bir eksperlik dalı için
40
SİGORTACILIK MEVZUATI

ayrı ayrı yapılır. Sigorta eksperlik kursu ve diğer eği-


tim faaliyetleri, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel
Öğretim Kurumları Kanununa tâbi değildir.
(22) Bu Kanuna göre yetkili olanlar dışında hiçbir
kişi, sigorta eksperliği faaliyetinde bulunamayacağı
gibi ticaret unvanlarında veya herhangi bir belgede,
sigorta eksperliği iş ve işlemleriyle uğraştığı izlenimini
yaratacak kelime ve işaretler kullanamaz.
Sigorta acenteleri
MADDE 23 – (1) Sigorta acenteliği gerçek veya
tüzel kişilerce yapılır. Sigorta acenteliği yapmak iste-
yenlerin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğince tutulan
Levhaya yazılı olması gerekir.
(2) Sigorta acenteliği yapacakların niteliklerine
ilişkin usûl ve esaslar yönetmelik ile belirlenir. Sigor-
ta acenteliği yapacaklar, Müsteşarlıktan bu nitelikleri
taşıdıklarını gösteren bir belge alarak Levhaya kayıt
olmak için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine başvu-
rur. Müsteşarlık, belge alınmasına ilişkin işlemlerin in-
celemeye ve onaya hazır hale getirilmesi için Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliğine görev verebilir. Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği bu işlemlerin gerçekleştiril-
mesi için uygun gördüğü ilgili sivil toplum ve meslek
kuruluşları ile işbirliği yapabilir.
(3) Bankalar ile özel kanunla kurulmuş ve kendi-
sine sigorta acenteliği yapma yetkisi tanınan kurum-
lar hakkında bu maddenin birinci fıkrasında yer alan
41
SİGORTACILIK MEVZUATI

Levhaya kayıt zorunluluğu ile Müsteşarlıktan belge


almaya ilişkin ikinci fıkrası hükmü uygulanmaz.
(4) Aşağıdaki hallerde sigorta acentesinin kaydı;
a) Sigorta acenteliği yapması için gerekli nitelik-
leri kaybetmişse,
b) Hakkında meslekten çıkarma kararı verilmişse,
c) Levhaya yazılmasını müteakip altı ay içinde fa-
aliyete geçmezse,
ç) Sigorta acenteliğinden ayrılmışsa,
d) Ticaret veya ticaret ve sanayi odasındaki kaydı
silinmişse,
e) Tespit edilen kayıt ücretini süresi içinde yatır-
mamışsa veya aidatını üç yıl üst üste hiç ödememiş-
se,
Levhadan silinir.
(5) Levhadan silinme kararı verilmeden önce si-
gorta acentesinin yazılı savunması istenir. Levhadan
silinme kararının verilebilmesi için sigorta acentesinin
savunmasının dinlenmesi veya savunması dinlenmek
üzere kendisine yapılan çağrıya uymamış olması ge-
rekir. Levhadan silinme kararı gerekçeli olarak verilir.
(6) Levhadan silinmeyi gerektiren hallerinin sona
erdiğini ispat eden sigorta acentesi, Levhaya yeniden
yazılma hakkını kazanır. Ancak, hakkında meslekten
42
SİGORTACILIK MEVZUATI

çıkarma kararı verilmiş olan kişinin bir daha Levhaya


yazılması mümkün değildir. Levhaya yeniden yazılan
sigorta acentesinden kayıt ücreti alınmaz.
(7) Levhaya yeniden yazılma talebinde bulunan-
lar, Levhaya yazılma şartlarının varlığının devam et-
tiğini ispatla zorunlu tutulabilir. Levhaya yeniden ya-
zılma talebinin reddine ilişkin karar gerekçeli olarak
verilir.
(8) Levhadan silinen veya Levhaya yeniden ya-
zılma talebi reddolunan kişi, bu kararlara karşı onbeş
iş günü içinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yö-
netim Kuruluna yazılı itirazda bulunabilir. Yapılacak
itiraz karşısında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
Yönetim Kurulu en geç onbeş iş günü içinde görüşü-
nü bildirmek zorundadır. Bu karar kesindir.
(9) 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Ko-
runması Hakkında Kanunun 4/A maddesinin üçüncü
fıkrası hükmü sigorta acenteleri için sadece acentelik
faaliyeti dolayısıyla sunulan hizmetlerde uygulanır.
Sigorta şirketinin sağlayıcı olarak yaptığı ayıplı hiz-
metlerden sigorta acentesi sorumlu değildir.
(10) (Değişik: 3/4/2013-6456/ 44 md.) Bankalar
ile özel kanunla kurulmuş ve kendisine sigorta acen-
teliği yapma yetkisi tanınan kurumlar hariç olmak
üzere, sigorta acenteleri, bireysel emeklilik işlemle-
riyle ilgili aracılık ile Müsteşarlığın uygun göreceği si-
gortacılıkla bağlantılı diğer aracılık faaliyetleri dışında
başka bir ticari faaliyette bulunamaz.
43
SİGORTACILIK MEVZUATI

(11) Bakanlar Kurulu, yabancı sigorta acenteleri-


nin Türkiye’deki faaliyetleri ile Türkiye’de faaliyet gös-
teren sigorta acentelerinin yabancı sigorta şirketleri
adına Türkiye’deki aracılık hizmetlerine ilişkin düzen-
leme yapmaya yetkilidir.
(12) Sigorta şirketlerinin, sigorta sözleşmeleri için
brokerlik yapanların ve sigorta eksperlerinin yönetim
ve denetiminde bulunan kişiler ile bunlar adına imza
atmaya yetkili olanlar sigorta acentelerinin yönetim
ve denetim kurullarında görev alamaz; imzaya yetkili
olarak çalışamaz; bu şirketlere ortak olamaz ve bun-
lardan ücret karşılığı herhangi bir iş kabul edemez.
Bu sınırlandırmalar söz konusu kimselerin eş ve ve-
layeti altındaki çocukları için de geçerlidir. Ancak, si-
gorta şirketlerinin yönetiminde, denetiminde bulunan
kişiler ile bunlar adına imza atmaya yetkili olanların
eş ve velayeti altındaki çocukları için sınırlandırma bu
kişilerin faaliyette bulunduğu şirketin sigorta acente-
liği içindir.
(13) Bu Kanuna göre yetkili olanlar dışında hiçbir
gerçek veya tüzel kişi, sigorta acenteliği faaliyetinde
bulunamayacağı gibi ticaret unvanlarında veya her-
hangi bir belgede, sigorta acenteliği iş ve işlemleriyle
uğraştığı izlenimini yaratacak kelime ve işaretler kul-
lanamaz.
(14) Sigorta acenteliği yapmaktan yasaklananlar,
sigorta acenteliğiyle ilgili faaliyetlerde çalıştırılama-
yacakları gibi bu kişilerle her ne şekilde olursa olsun
44
SİGORTACILIK MEVZUATI

sigorta acenteliği mesleğinin icrası için işbirliği yapı-


lamaz.
(15) Sigorta acentesi, acentelik sözleşmesinin
sona ermesi halinde, sigorta ettirenlerle yaptığı veya
kısa bir süre içinde yapacağı işlerle ilgili sözleşme
ilişkisi devam etmiş olsaydı elde edeceği komisyona
hak kazanır.
(16) Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra
sigorta şirketi sigorta acentesinin portföyü sayesinde
önemli menfaatler elde ediyor ve hakkaniyet gerek-
tiriyorsa, sigorta acentesi, sigorta şirketinden tazmi-
nat talep edebilir. Ancak, sigorta acentesinin haklı bir
nedene dayanmaksızın sözleşmeyi feshetmesi ya da
kendi kusuruyla sözleşmenin feshine neden olması
halinde tazminat hakkı düşer.
(17) Sigorta acenteleri ile bunların yanlarında
çalışanlar, işleri dolayısıyla öğrendikleri bilgi ve sır-
ları ilgililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak, suç
teşkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması zo-
runludur.
(18) Türk Ticaret Kanununun acentelere ilişkin
hükümleri sigorta acenteleri hakkında da uygulanır.

45
SİGORTACILIK MEVZUATI

ALTINCI BÖLÜM
Meslek Örgütlenmeleri
Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şir-
ketleri Birliği (1)

MADDE 24 – (Değişik: 13/6/2012-6327/54


md.)
(1) Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri ve 4632
sayılı Kanuna göre kurulan emeklilik şirketleri mer-
kezi İstanbul’da bulunan ve kamu kurumu niteliğinde
bir meslek kuruluşu olan Türkiye Sigorta, Reasürans
ve Emeklilik Şirketleri Birliğine giriş aidatını ödeyerek
üye olmak zorundadır. Bu zorunluluk sigorta şirket-
leri ve reasürans şirketleri için sigortacılık ruhsatı,
emeklilik şirketleri için emeklilik ruhsatı almalarından
itibaren en geç bir ay içinde yerine getirilir. Ancak,
Bakanlar Kurulu, üye olma zorunluluğunu kaldırma-
ya yetkilidir. Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri ve
emeklilik şirketleri hakkında 18/5/2004 tarihli ve 5174
sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve
Borsalar Kanununun 9 uncu maddesinin yedinci fık-
rası hükmü uygulanmaz.
(2) Birlik nezdinde biri sigorta şirketleri ve rea-
sürans şirketleri, diğeri emeklilik şirketleri için olmak
üzere iki ayrı Levha tutulur ve Birliğe üyelik işlemlerini
(1) Bu madde başlığı “Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketle-
ri Birliği” iken, 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 54
üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

46
SİGORTACILIK MEVZUATI

tamamlayan ilgili sigorta şirketi, reasürans şirketi ve


emeklilik şirketi Birlik Yönetim Kurulu tarafından der-
hal ilgili olduğu Levhaya kaydedilir.
(3) Levhadan silinme aşağıda belirtilen hâllerde
gerçekleşir:
a) Sigorta şirketi ve reasürans şirketi için;
1) Tüm branşlarda yeni sigorta ve reasürans söz-
leşmesi yapma yetkisinin kaldırılması,
2) Ruhsatın verildiği tarihten itibaren bir yıl içinde
veya takip eden yıllarda Müsteşarlığın bilgisi haricin-
de, aralıksız olarak altı ay süre ile sigorta veya reasü-
rans sözleşmesi akdetmemesi,
3) Kendisine yapılan tebligata rağmen süresi için-
de giderlere katılma paylarını ve aidatlarını ödeme-
mesi,
4) Birlik üyeliğinin düşmesi.
b) Emeklilik şirketi için;
1) 4632 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci
fıkrası kapsamında faaliyet ruhsatının geçersiz hâle
gelmesi,
2) Yeni sözleşme akdetme yetkisinin kaldırılması,
3) 4632 sayılı Kanun uyarınca oluşturulan fonları-
nın tamamının başka bir şirkete devredilmesi,
4) 4632 sayılı Kanun uyarınca Bakan tarafından
iflasının istenmesi,
47
SİGORTACILIK MEVZUATI

5) Kendisine yapılan tebligata rağmen süresi için-


de giderlere katılma paylarının ve aidatlarının öden-
memesi,
6) Birlik üyeliğinin düşmesi.
(4) Levhaya kayıtlı olmayan sigorta şirketi, reasü-
rans şirketi ile emeklilik şirketi Genel Kurulda seçme
ve seçilme hakkına sahip değildir. Levhadan silinme-
yi gerektiren hâllerin sona erdiğini ispat eden sigorta
şirketi, reasürans şirketi ile emeklilik şirketi, Levhaya
yeniden yazılma hakkını kazanır ve bu şirketlerden
giriş aidatı alınmaz.
(5) Birlik Yönetim Kurulu gerekli gördüğü hâllerde,
nedenlerini de açıklamak suretiyle Levhaya yeniden
yazılma talebinde bulunan sigorta şirketi, reasürans
şirketi ile emeklilik şirketini Levhaya yazılma şartları-
nın varlığının devam ettiğini ispatla zorunlu tutabilir.
Levhaya yeniden yazılma talebinin reddine ilişkin ka-
rar gerekçeli olarak verilir.
(6) Levhadan silinen veya Levhaya yeniden yazıl-
ma talebi reddolunan sigorta şirketi, reasürans şirketi
ile emeklilik şirketi, Yönetim Kurulunun silme veya
ret kararına karşı onbeş iş günü içinde Müsteşarlığa
yazılı itirazda bulunabilir. Yapılacak itiraz karşısında
Müsteşarlık en geç onbeş iş günü içinde kararını bil-
dirmek zorundadır. Müsteşarlığın bu konuda vereceği
karar kesindir.
(7) Birlik üyeliğinin düşmesi aşağıda belirtilen
hâllerde gerçekleşir:
48
SİGORTACILIK MEVZUATI

a) Sigorta şirketi ile reasürans şirketi için;

1) Ruhsatlarının tümünün iptal edilmesi,

2) Hakkında iflas veya tasfiye kararı verilmiş ol-


ması ya da başka nedenlerle faaliyetinin sona ermesi.

b) Emeklilik şirketi için;

1) Emeklilik faaliyet ruhsatı ile sigorta ruhsatları-


nın geçersiz olması,

2) Hakkında iflas veya tasfiye kararı verilmiş ol-


ması ya da başka nedenlerle faaliyetinin sona ermesi.

(8) Birliğin amacı; mesleğin gelişmesini temin et-


mek, üyelerinin dayanışma, birlik ve mesleğin gerek-
tirdiği vakar ve disiplin içinde çalışmalarını sağlamak
ve haksız rekabeti önlemek üzere gerekli kararları
almak ve uygulamaktır.

(9) Birliğin görev ve yetkileri şunlardır:

a) Mesleğin gelişmesini sağlayıcı önlemler almak,


bu amaçla araştırma kuruluşları tesis etmek ve bu ko-
nudaki araştırma ve çalışmaları desteklemek.

b) Türkiye’de sigortacılığı ve bireysel emeklilik ta-


sarruf ve yatırım sistemini temsil etmek ve tanıtmak
için gerekli girişimlerde bulunmak, yurt içi ve yurt dı-
şındaki ilgili kuruluşlara gerektiğinde üye olmak ve
delege göndermek.
49
SİGORTACILIK MEVZUATI

c) Gerektiğinde sigorta sözleşmelerine ilişkin reh-


ber tarifeleri hazırlayarak sektörün hizmetine sunmak.
ç) Sigortacılık ve bireysel emeklilik tasarruf ve ya-
tırım sistemi mevzuatı ile kendisine verilen görevleri
yerine getirmek ve aldığı kararların ve önlemlerin uy-
gulanmasını izlemek.
d) Uyulması zorunlu meslek kurallarını belirle-
mek, üyelerinin mesleğin gerektirdiği disiplin içinde
ekonominin ihtiyaçlarına uygun olarak çalışmalarını
sağlamak, üyeleri arasındaki haksız rekabeti önle-
mek amacıyla gerekli her türlü tedbiri almak ve uy-
gulamak.
e) Sigortacılık ve bireysel emeklilik tasarruf ve ya-
tırım sistemi konusunda eğitim vermek amacıyla ilgili
kuruluş ve derneklerle işbirliği yapmak, seminerler ve
konferanslar düzenlemek, kitap, dergi ve broşürler
yayımlamak.
f) Sigorta ve bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım
sistemine ilişkin olarak gerekli sayı ve nitelikte ince-
leme ve araştırma komiteleri kurmak; görev, yetki ve
çalışma şekillerini düzenlemek.
g) Üyelerinin yıllık faaliyet sonuçları hakkında her
yıl raporlar hazırlamak ve bu raporları üyelerine ve
ilgililere dağıtmak.
ğ) Sigortacılıkta tahkimin işleyişini düzenlemek ve
sigorta hakemlerinin listesini tutmak.
50
SİGORTACILIK MEVZUATI

(10) Birlik, ilgili olduğu meslekler konusundaki


mevzuat ile almış olduğu karar ve önlemlerin uygu-
lanmasını takip eder ve Müsteşarlıkça alınması talep
edilen tedbirleri alır.

(11) Birlik, Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak


bu Kanun hükümleri çerçevesinde sigortacılık ve bi-
reysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemi ile ilgili tü-
zel kişiliği haiz büro, şirket ve vakıf kurmaya ve kurulu
şirketlere iştirak etmeye yetkilidir.

(12) Birlik organları; Genel Kurul, Birlik Başkanı,


Yönetim Kurulu, Hayat Dışı Yönetim Komitesi, Hayat
ve Emeklilik Yönetim Komitesi, Disiplin Kurulu ve De-
netim Kuruludur. Yönetim Kurulu hariç olmak üzere,
sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri, Genel Kurul
dışında bu organlardan sadece birinde temsil edilir.

(13) Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri ile


emeklilik şirketleri Genel Kurulda, genel müdür veya
genel müdürün bu amaçla vekalet verdiği, birinci de-
rece imza yetkisine sahip bir yönetici tarafından tem-
sil edilir. Müsteşarlık, Birlik Genel Kurulunda gözlemci
bulundurabilir.

(14) Birlik Başkanı ile Hayat Dışı Yönetim Komi-


tesi, Hayat ve Emeklilik Yönetim Komitesi, Disiplin
Kurulu ve Denetim Kurulu üyeleri Genel Kurul tarafın-
dan iki yıllığına seçilir. Birlik Başkanı Yönetim Kurulu-
nun da başkanıdır.
51
SİGORTACILIK MEVZUATI

(15) Hayat Dışı Yönetim Komitesi, hayat dışı şir-


ket temsilcileri tarafından, Hayat ve Emeklilik Yöne-
tim Komitesi ise hayat ve emeklilik şirket temsilcileri
tarafından seçilecek dokuz üyeden oluşur. Hayat Dışı
Yönetim Komitesi ve Hayat ve Emeklilik Yönetim Ko-
mitesi üyeleri arasında yapılacak seçimle komite baş-
kanları ve komiteyi Yönetim Kurulunda temsil edecek
bir komite üyesi belirlenir.
(16) Hayat Dışı ve Hayat ve Emeklilik yönetim
komitelerinin seçiminde, beş üye ilgili alandaki prim
üretiminde ilk ona giren şirketler, üç üye yine ilgili
alandaki ilk on dışında kalan şirketler ve bir üye il-
gili alanda ağırlıklı olarak çalışan reasürans şirketle-
ri arasında yapılan ve ilgili alanda faaliyet gösteren
tüm şirketlerin katıldığı seçimle belirlenir. Hayat veya
emeklilik alanında ilk ona giren şirketler belirlenirken,
seçim yılından bir önceki yıl sonu kapanmış prim ve
katkı payı toplamı dikkate alınır. İlgili alanda ağırlık-
lı olarak çalışan reasürans şirketinin bulunmaması
veya reasürans şirketlerinin ilgili komite üyeliğine
aday olmaması halinde, reasürans şirketlerine tahsis
edilen kontenjan ilk ona giren şirketler kontenjanına
eklenmek suretiyle bu şirketlerin kontenjanı beşten
altıya çıkarılır. Yukarıda belirtilen dağılımı sağlayacak
sayıda gruplardan aday çıkmaması halinde, gruplar
arasındaki dağılım Genel Kurulca kararlaştırılır.
(17) Birlik organlarında üye şirketler, genel müdür
veya genel müdür niteliklerini haiz birinci derece imza
52
SİGORTACILIK MEVZUATI

yetkisine sahip bir yönetici seviyesinde temsil edilir.


Yönetim Kurulu, Hayat Dışı Yönetim Komitesi, Ha-
yat ve Emeklilik Yönetim Komitesi, Disiplin Kurulu ve
Denetim Kurulu üyelikleri kişiye bağlı olmayıp, bahse
konu organlarda şirketi temsil eden kişinin şirketiyle
ilişiğinin kesilmesi hâllerinde, yerine aynı şirketi tem-
silen genel müdür veya genel müdür niteliklerini haiz
birinci derece imza yetkisine sahip bir yönetici geçer.
Birlik organlarında görev alan üye şirketlerin Levha
kaydının silinmesi durumunda boşalan üyelik için
usulüne göre seçim yapılır.

(18) Birlik Başkanının şirketiyle ilişiğinin kesilmesi


halinde Birlik Başkanlığı düşer. İki ay içinde yapılan
seçimle, görevi düşen Birlik Başkanının tamamlaya-
madığı süreyi tamamlamak üzere Birlik Başkanı se-
çilir.

(19) Yönetim Kurulu; Birlik Başkanı, Hayat Dışı


Yönetim Komitesi ve Hayat ve Emeklilik Yönetim Ko-
mitesi başkanları ve ayrıca her iki komitece seçilen
birer komite üyesi olmak üzere beş kişiden oluşur.
Birlik Başkanı Yönetim Kurulu Başkanı olup komite
başkanları da yönetim kurulu başkan yardımcısıdır.
Yönetim Kurulunda yer alan komite üyelerinden biri
Yönetim Kurulunca muhasip üye olarak seçilir.

(20) Denetim Kurulu ile Disiplin Kurulu, üçer üye-


den teşekkül eder. Denetim Kurulu ile Disiplin Kurulu
ilk toplantısında birer başkan seçer.
53
SİGORTACILIK MEVZUATI

(21) Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri ile


emeklilik şirketleri Birlik üyeliğine girişte Genel Kurul
tarafından her yıl belirlenen miktarda giriş aidatı öder.
Birliğin masraflarına iştirak payları; sigorta ve reasü-
rans şirketleri için bir yıl zarfında Türkiye dahilinde
elde ettikleri direkt prim gelirleri; emeklilik şirketleri
için ise bir yıl zarfında Türkiye dahilinde elde ettikleri
emeklilik katkı payı ile direkt prim gelirleri dikkate alı-
narak yönetmelikteki esaslar dairesinde hesap edilir
ve paylaştırılır. Aidatlar ve giderlere katılma payları
yönetmelikte belirtilen süre içinde ödenmediği takdir-
de Birlik tarafından icra yoluyla tahsil olunur. Giderlere
katılma paylarının ödenmesine dair kararlar 9/6/1932
tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 68 inci
maddesinde yazılı resmî belge niteliğindedir.
(22) Hayat, hayat dışı, reasürans ve bireysel
emeklilik tasarruf ve yatırım sistemi alanlarına ilişkin
gelir ve giderler Birlik bütçesinde ayrı kalemlerde iz-
lenir.
(23) Birliğin bu madde uyarınca aldığı karar ve
tedbirlere zamanında ve tam olarak uymayan üyeler
hakkında Yönetim Kurulunca beşbin Türk Lirasından
ellibin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır.
(24) Birliğin çalışma esasları Birlikçe hazırlanan
ve Müsteşarlıkça onaylanan yönetmelik ile belirlenir.
(25) Birliğin tüm faaliyetleri Müsteşarlık tarafından
denetlenir.
54
SİGORTACILIK MEVZUATI

Birlik organlarının seçim esasları ve yasaklar


MADDE 25 – (1) Birliğin organ seçimleri gizli oy
ve açık tasnif ile yapılır ve organlarda her üyenin bir
oy hakkı vardır.
(2) Seçim yapılacak Genel Kurul toplantısından
en az onbeş gün önce Birlik seçimleri için üyelerin
temsilcilerini belirleyen liste, toplantının gündemi,
yeri, günü, saati ile çoğunluk olmadığı takdirde ya-
pılacak ikinci toplantıya dair hususları belirten bir ya-
zıyla birlikte üç nüsha olarak o yer ilçe seçim kurulu
başkanı olan hâkime tevdi edilir. Seçim yapılacak
yerde birden fazla ilçe seçim kurulu bulunması ha-
linde, görevli hâkim, Yüksek Seçim Kurulunca belir-
lenir. (Değişik son cümle: 13/6/2012-6327/55 md.)
Toplantı tarihlerinin, gündemde yer alan diğer konular
göz önünde bulundurularak görüşmelerin en fazla iki
gün içinde sonuçlandırılacak şekilde düzenlenmesi
zorunludur.
(3) Hâkim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de
getirtip incelemek suretiyle varsa noksanları tamam-
lattırdıktan sonra seçime katılacak üyeleri belirleyen
liste ile ikinci fıkrada belirtilen diğer hususları onaylar.
Onaylanan liste ile toplantıya ait diğer hususlar Birli-
ğin ilan yerlerinde asılmak suretiyle üç gün süre ile
ilan edilir.
(4) İlan süresi içinde listeye yapılacak itirazlar
hâkim tarafından incelenir ve en geç iki gün içinde
karara bağlanır.
55
SİGORTACILIK MEVZUATI

(5) Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ait


diğer hususlar onaylanarak Birliğe gönderilir.
(6) Hâkim, aday olmayan üyeler arasından bir
başkan ile iki üyeden oluşan bir seçim sandık kuru-
lu atar. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üye de hâkim
tarafından belirlenir. Seçim sandık kurulu başkanının
yokluğunda kurula en yaşlı üye başkanlık eder.
(7) Seçim sandık kurulu, seçimlerin Kanunun ön-
gördüğü esaslara göre yürütülmesi, yönetimi ve oyla-
rın tasnifi ile görevli olup, bu görevleri seçim ve tasnif
işleri bitinceye kadar aralıksız olarak devam eder.
(8) Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları tu-
tanakla tespit edilip seçim sandık kurulu başkan ve
üyeleri tarafından imzalanır. Birden fazla sandık bu-
lunması halinde tutanaklar, hâkim tarafından birleşti-
rilir. Tutanakların birer örneği seçim yerinde asılmak
suretiyle geçici seçim sonuçları ilan edilir. Kullanılan
oylar ve diğer belgeler tutanağın bir örneği ile birlikte
üç ay süreyle saklanmak üzere ilçe seçim kurulu baş-
kanlığına tevdi edilir.
(9) Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler
ile tutanakların düzenlenmesinden itibaren iki gün
içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar, hâkim
tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara
bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların kara-
ra bağlanmasından hemen sonra hâkim, yukarıdaki
hükümlere göre kesin sonuçları ilan eder ve Birliğe
bildirir.
56
SİGORTACILIK MEVZUATI

(10) Listede adı yazılı olmayan üyeler oy kulla-


namaz. Oylar, oy verenin kimliğini Birlik veya resmî
kuruluşça verilen belge ile ispat etmesinden ve liste-
deki isminin karşısındaki yerin imzalanmasından son-
ra kullanılır. Oylar, organlara göre birlikte veya ayrı
ayrı düzenlenen oy pusulalarının, üzerinde ilçe seçim
kurulu mühürü bulunan ve oy verme sırasında sandık
kurulu başkanı tarafından verilecek zarfa konulması
suretiyle kullanılır. Bunların dışındaki zarflara konulan
oylar geçersiz sayılır. Seçimlerde kullanılacak araç ve
gereçler ilçe seçim kurulundan sağlanır ve sandıkla-
rın konacağı yerler hâkim tarafından belirlenir.
(11) Hâkim, seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde
bir usûlsüzlük veya kanuna aykırı uygulama sebebiy-
le seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, süresi bir
aydan az ve iki aydan fazla olmamak üzere seçimin
yenileneceği pazar gününü tespit ederek Birliğe bildi-
rir. Belirlenen günde yalnızca seçim yapılır ve seçim
işlemleri bu madde ile Kanunun öngördüğü diğer hü-
kümlere uygun olarak yürütülür.
(12) İlçe seçim kurulu başkanına, hâkime ve se-
çim sandık kurulu başkanı ile üyelerine, 26/4/1961 ta-
rihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seç-
men Kütükleri Hakkında Kanunda belirtilen esaslara
göre ücret ödenir. Bu ücret ve diğer seçim giderleri
Birlik bütçesinden karşılanır.
(13) Seçimler sırasında sandık kurulu başkan ve
üyelerine karşı işlenen suçlar kamu görevlilerine kar-
şı işlenmiş gibi cezalandırılır.
57
SİGORTACILIK MEVZUATI

(14) Birlik, kuruluş amaçları dışında faaliyette bu-


lunamaz. Birlik organlarının seçimlerinde siyasi parti-
ler aday gösteremez. Amaçları dışında faaliyet gös-
teren Birliğin sorumlu organlarının görevine, Bakanın
veya Cumhuriyet savcısının istemi üzerine mahkeme
kararıyla son verilir ve yerlerine yenileri seçtirilir.
(15) Görevlerine son verilen organların yerine en
geç bir ay içinde yenileri seçilir. Yeni seçilenler eskile-
rin süresini tamamlar.
(16) Göreve son verme hükümleri Birlik Genel
Kurulu hakkında uygulanmaz.
(17) Bakan veya Müsteşarlığın bu Kanun uyarın-
ca Birlik organları tarafından yürütülen işlemler hak-
kında verdiği kararları, görevli organlar aynen yerine
getirmekle yükümlüdür. Bu kararları kanunî bir sebep
olmaksızın yerine getirmeyen veya eski kararda di-
renme niteliğinde yeni bir karar veren veya kanunun
zorunlu kıldığı işlemleri uyarılmasına rağmen yerine
getirmeyen Birlik organları hakkında da ondördüncü
fıkra hükümleri uygulanır.
(18) Görevlerine son verilen organ üyelerinin ve
tüzel kişi temsilcilerinin cezaî sorumlulukları saklıdır.
Bu organların onyedinci fıkra gereğince görevlerine
son verilmesine sebep olan tasarrufları hükümsüz-
dür.
(19) Millî güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlen-
mesini veya suçun devamını önlemenin yahut ya-
58
SİGORTACILIK MEVZUATI

kalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca


varsa, Bakan, Birliği faaliyetten men edebilir. Bakanın
kararı yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına
sunulur. Hâkim kararını kırksekiz saat içinde açıklar;
aksi halde bu idarî karar kendiliğinden yürürlükten
kalkar.
(20) Birlik yönetim ve denetiminde yer alanlar ile
Birlik çalışanları, işleri dolayısıyla öğrendikleri bilgi ve
sırları ilgililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak,
suç teşkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması
zorunludur.
Sigorta Eksperleri İcra Komitesi
MADDE 26 – (1) Dört yıl için seçilen ve dokuz
kişiden oluşan Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin
yedi asıl ve yedi yedek üyesi, Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği tarafından tutulan Levhaya kayıtlı ve
mesleğinde itibar ve tecrübe sahibi sigorta eksperleri
arasından, Müsteşarlıkça belirlenen usûl ve esasla-
ra göre seçilir. Ayrıca bu Komiteye Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Yönetim Kurulundan bir üye ile Tür-
kiye Odalar ve Borsalar Birliği Genel Sekreteri veya
görevlendireceği yardımcısı daimî üye olarak atanır.
Sigorta Eksperleri İcra Komitesine seçilebilmek için
en az on yıl bilfiil sigorta eksperliği yapmış olmak ge-
rekir. Yedek üyelerde de asıl üyelerde aranan nitelik-
ler aranır. Sigorta Eksperleri İcra Komitesi ilk toplantı-
da kendi içinden bir başkan ve bir başkan yardımcısı
seçer. Tüzel kişi sigorta eksperleri, Sigorta Eksperleri
59
SİGORTACILIK MEVZUATI

İcra Komitesinde genel müdürleri veya şirketi temsi-


le yetkili kişiler tarafından temsil edilir. Geçmiş beş
yıl içinde disiplin cezası alanlar ile hakkında sigorta
eksperliğine engel bir suçtan dolayı kovuşturma açıl-
masına karar verilenler kovuşturma tamamlanana
kadar Sigorta Eksperleri İcra Komitesine seçilemez
ve tüzel kişiyi temsil edemez. Sigorta Eksperleri İcra
Komitesinde yer almakla birlikte daha sonra seçim
yeterliliğini kaybeden, ardı ardına yapılmış üç toplan-
tıya geçerli bir özrü olmadan kendisi veya tüzel kişi
açısından temsilcisi katılmayan üyelerin üyelikleri
kendiliğinden düşer.
(2) Sigorta Eksperleri İcra Komitesi, aşağıda be-
lirtilen görevleri yerine getirir:
a) Sigorta eksperliği faaliyetlerinin adil ve dürüst ol-
ması, iş ahlakının sağlanması, meslek mensuplarının
mesleğin gerektirdiği özen, disiplin ve dayanışma için-
de çalışması amacıyla meslek kurallarını oluşturmak.
b) Meslek mensupları arasında haksız rekabeti
önlemek için gerekli bütün tedbirleri almak ve uygu-
lamak.
c) Yurt içinde ve yurt dışındaki meslekî gelişmeler
ile idarî ve yasal düzenlemeleri izleyerek, bu konuda
üyelerini aydınlatmak.
ç) Sigorta eksperliği faaliyetine ilişkin olarak, ulu-
sal veya uluslararası malî, iktisadî ve meslekî kurum
ve kuruluşlar ile ilişkiler kurmak.
60
SİGORTACILIK MEVZUATI

d) Sigorta eksperliği mesleğinin geliştirilmesi


amacıyla kurslar tertip etmek, seminer ve konferans
gibi eğitim faaliyetlerinde bulunmak.
e) Sigortacılık ve sigorta eksperliği mesleğine
ilişkin gelişmeleri izlemek, bu konudaki yayın ve iç-
tihatları derleyerek meslek mensuplarının yararına
sunmak.
f) Meslekî konularda mütalaa vermek ve yetkili
mercilere görüş bildirmek.
g) Sigortacılık mevzuatı uyarınca sigorta eksperli-
ği yapabilmek için gerekli olan Levhaya kayıt işlemleri
ile kayıttan silinme işlemlerini yürütmek.
ğ) Sigorta eksperleri hakkında sigortacılık faaliye-
ti ile ilgili konularda disiplin cezası vermek.
h) Müsteşarlıkça verilecek diğer görevleri yerine
getirmek.
(3) Sigorta Eksperleri İcra Komitesince alınan
kararlar en geç onbeş gün içinde Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Yönetim Kuruluna bildirilir. Sigorta
Eksperleri İcra Komitesince alınan kararların işleme
konulabilmesine yönelik usûle ilişkin işlemler Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu tarafından
yerine getirilir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yö-
netim Kurulu, Sigorta Eksperleri İcra Komitesince
kendisine bildirilen kararların gereğini bildirim tarihin-
den itibaren en geç onbeş gün içinde yerine getirmek
61
SİGORTACILIK MEVZUATI

zorundadır. Sigorta Eksperleri İcra Komitesi, ikinci


fıkrada sayılan işlemleri yerine getirebilmek için ge-
rektiğinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim
Kurulu ile Müsteşarlığın uygun görüşü ile ticaret veya
ticaret ve sanayi odalarına görev verebilir.
(4) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve
Borsalar Kanununun 94 üncü maddesi Sigorta Eks-
perleri İcra Komitesi için de uygulanır. Sigorta Eks-
perleri İcra Komitesi üyelerine ödenecek huzur hakkı
ve diğer ödemeler, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
Yönetim Kurulunun teklifi ve Müsteşarlığın uygun gö-
rüşü ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Genel Ku-
rulunca tespit edilir.
(5) Sigorta Eksperleri İcra Komitesince, mesleğin
vakar ve onuruna aykırı fiil ve hareketlerde bulunan-
larla, görevlerini yapmayan veya kusurlu olarak ya-
pan yahut görevinin gerektirdiği güveni sarsıcı hare-
ketlerde bulunan sigorta eksperleri hakkında, sigorta
eksperliği hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi mak-
sadı ile durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre
aşağıdaki disiplin cezaları verilir:
a) Uyarma; sigorta eksperine mesleğinin icrasın-
da daha dikkatli davranması gerektiğinin yazı ile bil-
dirilmesidir.
b) Kınama; sigorta eksperine görevinde ve dav-
ranışında kusurlu sayıldığının yazı ile bildirilmesidir.
c) Geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma; si-
gorta eksperliği sıfatı saklı kalmak üzere altı aydan
62
SİGORTACILIK MEVZUATI

az, bir yıldan çok olmamak üzere meslekî faaliyetten


alıkoymadır.
ç) Meslekten çıkarma; sigorta eksperinin meslek-
ten çıkartılarak bir daha bu mesleği icra etmesine izin
verilmemesidir.
(6) Hakkında meslekten çıkarma kararı verilen
tüzel kişi sigorta eksperini temsile ve ilzama yetkili
olup meslekten çıkarma kararı verilmesinde sorumlu-
luğu bulunanlar bir daha sigorta eksperliği yapamaz
ve başka bir tüzel kişi sigorta eksperinde denetçi
veya temsile ve ilzama yetkili olarak çalışamaz.
(7) Meslek kurallarına, mesleğin vakar ve onu-
runa aykırı fiil ve harekette bulunanlarla görevin ge-
rektirdiği güveni sarsıcı harekette bulunan sigorta
eksperleri hakkında, uyarma, tekrarında ise kınama
cezası uygulanır.
(8) Görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle
yapmayan veya kusurlu olarak yapan veya mesleğin
genel ilkelerine aykırı harekette bulunan sigorta eks-
perleri için geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma
cezası uygulanır.
(9) Kasten gerçeğe aykırı ekspertiz raporu dü-
zenledikleri mahkeme kararı ile kesinleşen meslek
mensuplarına meslekten çıkarma cezası verilir.
(10) Hakkında meslekten çıkarma cezası gerek-
tirebilecek mahiyetteki bir işten dolayı soruşturma
63
SİGORTACILIK MEVZUATI

yapılmakta olan sigorta eksperi, Sigorta Eksperleri


İcra Komitesinin kararıyla, tedbir mahiyetinde işten
el çektirilebilir. İşten el çektirme kararı, ilgili mercilere
derhal duyurulur. İşten el çektirme kararı, soruştur-
manın durdurulmuş veya sigorta eksperliğine engel
olmayan bir ceza verilmiş olması halinde kendiliğin-
den ortadan kalkar. İşten el çektirme kararı, bu kara-
rın verilmesine esas olan hal ve şartların bulunmadığı
veya sonradan kalktığının sabit olması durumunda
kaldırılır.
(11) Üç yıllık bir dönem içinde iki veya daha fazla
disiplin cezasını gerektiren davranışta bulunan sigor-
ta eksperi hakkında, her yeni suçu için bir öncekinden
daha ağır ceza uygulanır.
(12) Geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma
cezası ile cezalandırılmasından sonra beş yıllık dö-
nem içinde bu cezayı gerektiren fiili yeniden işleyen
sigorta eksperleri hakkında meslekten çıkarma ceza-
sı uygulanır.
(13) Kovuşturma ve hüküm tesisi, disiplin soruş-
turması yapılmasına ve disiplin cezası uygulanması-
na engel değildir.
(14) Sigorta Eksperleri İcra Komitesi üyeleri hak-
kındaki soruşturmalar Müsteşarlıkça yapılır. Müste-
şarlık tarafından verilen kararlar kesindir.
(15) Disiplin cezasını gerektirecek eylemlerin
işlenmesinden itibaren üç yıl geçmiş ise disiplin so-
64
SİGORTACILIK MEVZUATI

ruşturması yapılamaz. Ancak, Sigorta Eksperleri İcra


Komitesince işe el konulmuş ise bu süre işlemez.

(16) Disiplin cezasını gerektirecek eylemlerin iş-


lenmesinden itibaren beş yıl geçmiş ise disiplin ce-
zası verilemez.

(17) Disiplin cezasını gerektiren eylem aynı za-


manda suç teşkil ediyorsa ve bu suç için ilgili kanun-
larda daha uzun bir zaman aşımı süresi tespit olun-
muşsa, bu maddedeki zaman aşımı süreleri yerine
ilgili kanunlardaki zaman aşımı süresi uygulanır.

(18) Disiplin kararlarına karşı, kararın Sigorta


Eksperleri İcra Komitesince tebliğinden itibaren on-
beş gün içinde Müsteşarlığa itirazda bulunulabilir.
Müsteşarlık en geç bir ay içerisinde itirazı karara bağ-
lar. Müsteşarlık tarafından verilen kararlar kesindir.

(19) Disiplin cezalarına ilişkin kararlar kesinleş-


medikçe uygulanamaz.

(20) Meslekten çıkarma ve geçici olarak meslekî


faaliyetten alıkoyma cezalarından başka bir disiplin
cezası verilen sigorta eksperleri, söz konusu cezala-
rın uygulanmasından itibaren beş yıl geçtikten sonra
Sigorta Eksperleri İcra Komitesine başvurarak hak-
larındaki disiplin cezalarının sicillerinden silinmesini
talep edebilir. İlgilinin bu süre içinde disiplin cezası
almamış olması halinde, disiplin cezasının silinmesi-
ne karar verilir.
65
SİGORTACILIK MEVZUATI

(21) Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin bu mad-


de uyarınca aldığı karar ve tedbirlere zamanında ve
tam olarak uymayan üyeler hakkında Sigorta Eks-
perleri İcra Komitesince ikibin Türk Lirasından altıbin
Türk Lirasına kadar idarî para cezası uygulanır.
(22) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Sigorta
Eksperleri İcra Komitesinin görevlerini etkin bir biçim-
de gerçekleştirebilmesi için uygun mekan, yeterli sa-
yıda personel ve gerekli teknik donanımı temin eder.
(23) Sigorta Eksperleri İcra Komitesi, Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun uygun
görüşü ile Levhaya kayıt ücreti veya aidatı belirleme-
ye yetkilidir. Bu ödemeler Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği bütçesine gelir kaydedilir.
(24) Müsteşarlık, mevzuata ve sigortacılık sektö-
rünün genel menfaatlerine aykırılık tespit etmesi ha-
linde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden sigorta
eksperlerine ilişkin yapılan düzenlemelerin iptal edil-
mesini veya düzenlemelerde değişiklik yapılmasını
isteyebilir.
(25) Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin çalışma
esas ve usûlleri Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlı-
ğın uygun görüşü ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Sigorta Acenteleri İcra Komitesi
MADDE 27 – (1) Türkiye Odalar ve Borsalar Bir-
liği nezdinde Sigorta Acenteleri Sektör Meclisi oluştu-
66
SİGORTACILIK MEVZUATI

rulur. Kırk kişiden oluşan Meclis üyeleri, mesleğinde


itibar ve tecrübe sahibi ticaret odası veya ticaret ve
sanayi odası mensubu sigorta acenteleri arasından,
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğince ve Müsteşar-
lıkça ortaklaşa belirlenen usûl ve esaslara göre se-
çilir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve
Borsalar Kanununun 57 nci maddesinin ikinci fıkrası
hükmü Sigorta Acenteleri Sektör Meclisi hakkında uy-
gulanmaz.
(2) Sigorta Acenteleri Sektör Meclisi üyeleri, dört
yıl süre ile görev yapmak üzere dokuz kişiden oluşan
Sigorta Acenteleri İcra Komitesinde görev almak üze-
re yedi asıl ve yedi yedek üye seçer. Bu Komiteye
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulun-
dan bir üye ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ge-
nel Sekreteri veya görevlendireceği yardımcısı daimî
üye olarak atanır. Sigorta Acenteleri Sektör Meclisine
ve Komiteye seçilebilmek için en az on yıl bilfiil sigorta
acenteliği yapmış olmak gerekir. Yedek üyelerde de
asıl üyelerde aranan nitelikler aranır. Sigorta Acente-
leri İcra Komitesi ilk toplantıda kendi içinden bir baş-
kan ve bir başkan yardımcısı seçer. Tüzel kişi sigorta
acenteleri, Sigorta Acenteleri Sektör Meclisinde ve
Sigorta Acenteleri İcra Komitesinde genel müdürle-
ri veya şirketi temsile yetkili kişiler tarafından temsil
edilir. Geçmiş beş yıl içinde disiplin cezası alanlar ile
hakkında sigorta acenteliğine engel bir suçtan dolayı
kovuşturma açılmasına karar verilenler kovuşturma
tamamlanana kadar Sigorta Acenteleri İcra Komite-
67
SİGORTACILIK MEVZUATI

sine seçilemez ve tüzel kişiyi temsil edemez. Sigorta


Acenteleri İcra Komitesinde yer almakla birlikte daha
sonra seçim yeterliliğini kaybeden, ardı ardına yapıl-
mış üç toplantıya geçerli bir özrü olmadan kendisi
veya tüzel kişi açısından temsilcisi katılmayan üyele-
rin üyelikleri kendiliğinden düşer.

(3) Sigorta Acenteleri İcra Komitesi aşağıda belir-


tilen görevleri yerine getirir:

a) Sigorta acenteliği faaliyetlerinin adil ve dürüst


bir biçimde yerine getirilmesi, iş ahlakının sağlan-
ması, meslek mensuplarının dayanışma ve sigorta
acenteliği mesleğinin gerektirdiği özen ve disiplin
içinde çalışması için meslek kurallarını oluşturmak.

b) Sigorta acenteliğinin etik kurallarını belirlemek


ve sigorta acenteliği uygulamalarında birlik sağlan-
masına çalışmak.

c) Sigorta acenteleri arasında haksız rekabeti ve


haksız uygulamaları ortadan kaldırmak için gerekli
bütün önlemleri almak ve uygulamak.

ç) Yurt içinde ve yurt dışında sigortacılık ve sigor-


ta acenteliğine ait gelişmeler ile idarî ve yasal düzen-
lemeleri izleyerek toplayacağı bilgileri mensuplarına
ve ilgililere ulaştırmak.

d) Yurt içinde ve yurt dışında sigorta acenteliği ile


ilgili diğer meslek kuruluşları ile ilişki kurmak.
68
SİGORTACILIK MEVZUATI

e) Sigorta acenteliği mesleğinin geliştirilmesi


amacıyla gerektiğinde kurslar tertip etmek, seminer
ve konferans gibi eğitim faaliyetlerinde bulunmak.
f) Sigorta acenteliği faaliyeti için gerekli asgarî
fizikî şartları belirlemek.
g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Ku-
ruluna sunulmak üzere yıllık rapor hazırlamak.
ğ) Sigortacılık mevzuatı uyarınca sigorta acenteli-
ği yapabilmek için gerekli olan Levhaya kayıt işlemleri
ile kayıttan silinme işlemlerini yürütmek.
h) Sigorta acenteleri hakkında sigortacılık faali-
yetleri ile ilgili konularda disiplin cezası vermek.
ı) Sigorta acentelerinde sözleşme düzenlemeye
yetkili personelin niteliklerini belirlemek ve bunlara
ilişkin sicil tutmak.
i) Müsteşarlıkça verilecek diğer görevleri yerine
getirmek.
(4) Sigorta Acenteleri İcra Komitesince alınan
kararlar en geç onbeş gün içinde Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Yönetim Kuruluna bildirilir. Sigorta
Acenteleri İcra Komitesince alınan kararların işleme
konulabilmesine yönelik usûle ilişkin işlemler Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu tarafından
yerine getirilir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yö-
netim Kurulu, Sigorta Acenteleri İcra Komitesince
kendisine bildirilen kararların gereğini bildirim tarihin-
69
SİGORTACILIK MEVZUATI

den itibaren en geç onbeş gün içinde yerine getirmek


zorundadır. Sigorta Acenteleri İcra Komitesi, üçüncü
fıkrada sayılan işlemleri yerine getirebilmek için ge-
rektiğinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim
Kurulunun uygun görüşü ile ticaret veya ticaret ve sa-
nayi odalarına görev verebilir.
(5) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve
Borsalar Kanununun 94 üncü maddesi Sigorta Acen-
teleri İcra Komitesi için de uygulanır. Sigorta Acen-
teleri İcra Komitesi üyelerine ödenecek huzur hakkı
ve diğer ödemeler, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
Yönetim Kurulunun teklifi ve Müsteşarlığın uygun gö-
rüşü ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Genel Ku-
rulunca tespit edilir.
(6) Sigorta acentelerinin, sigorta acenteliği faali-
yetine ilişkin olarak verilecek disiplin cezalarında Tür-
kiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar
Kanununun 87 nci, 88 inci ve 89 uncu maddesinde
belirtilen yetkiler Sigorta Acenteleri İcra Komitesi
tarafından kullanılır ve söz konusu Kanunun 87 nci
maddesi, sigorta acenteleri hakkında verilecek disip-
lin suç ve cezaları için de uygulanır. Ancak, Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Ka-
nununun 87 nci maddesinin üyelikten geçici çıkarma
ve üyelikten uzun süreli çıkarmaya ilişkin hükümleri;
meslekten geçici çıkarma ve meslekten uzun süreli
çıkarma şeklinde uygulanır. Sigorta acentelerinin, si-
gorta acenteliği faaliyetine ilişkin olarak yönetmelikle
70
SİGORTACILIK MEVZUATI

belirlenecek suçlar için ayrıca meslekten men cezası


da verilebilir. Hakkında meslekten çıkarma kararı ve-
rilen tüzel kişi sigorta acentelerini temsile ve ilzama
yetkili olup meslekten çıkarma kararı verilmesinde
sorumluluğu bulunanlar bir daha sigorta acenteliği
yapamaz ve başka bir tüzel kişi sigorta acentesinde
denetçi veya temsile ve ilzama yetkili olarak çalışa-
maz. Hakkında meslekten çıkarma cezası gerektire-
bilecek mahiyetteki bir işten dolayı soruşturma yapıl-
makta olan sigorta acentesi, Sigorta Acenteleri İcra
Komitesi kararıyla, tedbir mahiyetinde işten el çekti-
rilebilir. İşten el çektirme kararı, soruşturmanın dur-
durulmuş veya sigorta acenteliğine engel olmayan bir
ceza verilmiş olması halinde kendiliğinden ortadan
kalkacağı gibi bu kararın verilmesine esas olan hal ve
şartların bulunmadığı veya sonradan kalktığının sabit
olması durumunda da Sigorta Acenteleri İcra Komite-
si tarafından kaldırılır. Gerek işten el çektirme kararı,
gerekse bu kararın kaldırılması sigorta acentesinin
kayıtlı olduğu odaya ve ilgili mercilere derhal bildirilir.
Sigorta Acenteleri İcra Komitesi üyeleri hakkında sa-
dece sigorta acenteliği faaliyeti dolayısıyla yapılacak
disiplin soruşturmalarının yürütülmesi ve bu fıkradaki
disiplin cezalarının verilmesi ise Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Yüksek Disiplin Kurulunun yetkisinde-
dir. Sigorta acenteleri hakkında verilecek disiplin ce-
zaları için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar
ve Borsalar Kanununun 92 nci maddesi uygulanır.
(7) Sigorta Acenteleri İcra Komitesi, Türkiye Oda-
lar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun uygun gö-
71
SİGORTACILIK MEVZUATI

rüşü ile Levhaya kayıt ücreti veya aidatı belirlemeye


yetkilidir. Bu ödemeler Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği bütçesine gelir kaydedilir.
(8) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Sigorta
Acenteleri İcra Komitesinin görevlerini etkin bir biçim-
de gerçekleştirebilmesi için uygun mekan, yeterli sa-
yıda personel ve gerekli teknik donanımı temin eder.
(9) Müsteşarlık, mevzuata ve sigortacılık sektö-
rünün genel menfaatlerine aykırılık tespit etmesi ha-
linde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden sigorta
acentelerine ilişkin yapılan düzenlemelerin iptal edil-
mesini veya düzenlemelerde değişiklik yapılmasını
isteyebilir.
(10) Sigorta Acenteleri Sektör Meclisi ile Sigorta
Acenteleri İcra Komitesinin çalışma esas ve usûlleri
Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlığın uygun görüşü
ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak yönet-
melikle belirlenir.

YEDİNCİ BÖLÜM
Denetim ve Bilgi Verme
Denetim
MADDE 28 – (1) Türkiye’de faaliyet gösteren
sigorta şirketleri, reasürans şirketleri, özel kanunla-
rına göre sigortacılık faaliyetinde bulunan kuruluşlar,
sigorta ve reasürans aracıları, sigorta eksperlik faa-
72
SİGORTACILIK MEVZUATI

liyetleri, aktüerler ve sigortacılık işlemi yapan veya


sigortacılık alanında faaliyet gösteren diğer kişilerin
her türlü sigortacılık işlemlerinin denetimi, Sigorta De-
netleme Kurulu tarafından yapılır.
(2) Sigorta Denetleme Kurulu, bir başkan ile si-
gorta denetleme uzmanları, sigorta denetleme aktü-
erleri ile bunların yardımcılarından oluşur. Bu Kanun
ve diğer kanunların sigortacılığa, sigortaya veya si-
gortacılık alanında faaliyet gösteren kişi ve kuruluş-
lara ilişkin hükümlerinin Müsteşarlığın bağlı olduğu
Bakanlığa veya Müsteşarlığa verdiği teftiş, denetim,
inceleme ve soruşturma görev ve yetkileri sigorta de-
netleme uzmanları, sigorta denetleme aktüerleri ve
bunların yardımcıları eliyle ifa edilir ve kullanılır.
(3) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin fa-
aliyetleri, varlıkları, iştirakleri, alacakları, özkaynakları
ve borçları ile kâr ve zarar hesapları arasındaki ilgi
ve dengelerin ve malî bünyelerini ve idarî yapılarını
etkileyen diğer tüm unsurların, tahsil edilen primler ile
birikimlerin değerlendirilmesi ve korunması ile aktü-
eryal ve finansal hesap ve dengelerin incelenmesi,
tespit ve denetimi sigorta denetleme uzmanları, si-
gorta denetleme aktüerleri ile bunların yardımcıları
tarafından yapılır.
(4) Sigorta denetleme uzmanları, sigorta denetle-
me aktüerleri ile bunların yardımcıları; sigorta şirket-
leri ve reasürans şirketleri ile bunların bağlı ortaklık-
ları, iştirakleri, şubeleri ile temsilciliklerinden, aracılar
73
SİGORTACILIK MEVZUATI

ve bankalar da dahil olmak üzere diğer kişilerden bu


Kanun ve diğer kanunların sigortacılıkla ilgili hüküm-
leri bakımından gerekli görecekleri bilgileri istemeye
ve bunların tüm defter, kayıt ve belgelerini inceleme-
ye yetkilidir.
(5) Kamu kurum ve kuruluşları, Birlik ile diğer
benzeri sivil toplum ve meslek kuruluşları, bu madde
kapsamına giren konu ve işlemlerle sınırlı olmak üze-
re, Devletin güvenliği ve temel dış yararlarına karşı
ağır sonuçlar doğuracak haller ile aile hayatının gizli-
liği ve savunma hakkına ilişkin hükümler saklı kalmak
kaydıyla, özel kanunlardaki yasaklayıcı ve sınırlayıcı
hükümler dikkate alınmaksızın gizli dahi olsa sigorta
denetleme uzmanları, sigorta denetleme aktüerleri ve
bunların yardımcıları tarafından istenecek görevleriy-
le ilgili her türlü bilgi ve belgeyi uygun süre ve ortam-
da vermeye, istenecek defter ve belgeleri ibraz etme-
ye ve incelemeye hazır bulundurmakla, bilgi işlem
sistemini denetim amaçlarına uygun olarak açmaya
ve verilerin güvenliğini sağlamaya mecburdur. Sigor-
ta denetleme uzmanları, sigorta denetleme aktüerle-
ri ve bunların yardımcıları bu madde kapsamındaki
kuruluşların yönetim ve denetim kurullarının toplantı
tutanakları ile bu kurullara verilen raporları istemeye,
inceleme konusu olan işlemlerle ilgisi olan diğer kişi,
kurum ve kuruluşlar nezdinde inceleme yapmaya yet-
kilidir.
(6) Sigorta denetleme uzmanları, sigorta denet-
leme aktüerleri ve bunların yardımcıları tarafından
74
SİGORTACILIK MEVZUATI

gerçekleştirilen denetim, inceleme ve soruşturmalar


sırasında talep edilmesi halinde, incelemeye, dene-
time veya soruşturmaya tâbi kuruluşlar tarafından,
iç kontrol sistemlerinde çalışanların yardımı da dahil
olmak üzere her türlü destek sağlanır.(1)
(7) Bu Kanun hükümleri ile diğer kanunlarda yer
alan hükümler çerçevesinde, bu Kanuna tâbi kuru-
luşların faaliyetlerinin, risk yapısının, varlıkları, ala-
cakları, özkaynakları, borçları, yükümlülükleri ve ta-
ahhütleri, gelir ve gider hesapları arasındaki ilgi ve
dengelerin ve malî bünyeyi etkileyen diğer tüm unsur-
ların ve bu kuruluşlarca karşılaşılan risklerin gözetim
faaliyetleri çerçevesinde tespiti, tahlili, izlenmesi ve
ölçülmesi çıkartılacak yönetmeliğe göre Müsteşarlık
tarafından yapılır.
(8) Müsteşarlık, bu Kanuna tâbi kuruluşlara ait
bilgi ve belgeleri, bu kuruluşların konsolide ve kon-
solide olmayan bazda malî bünyeleri ve idarî yapıla-
rının mevzuata uygunluğunu izlemek, analiz etmek,
ilgili kuruluşlara ait rapor, tablo ve iç kontrol raporla-
rı ile Müsteşarlığın denetim ve gözetim sonuçlarını
karşılaştırmak suretiyle değerlendirmek, elde edilen
(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 56 ncı maddesiyle,
28 inci maddenin altıncı fıkrasında yer alan “risk yönetimi ve
iç denetim sistemlerinde” ibaresi “iç kontrol sistemlerinde”,
sekizinci fıkrasında yer alan “iç denetim” ibaresi “iç kontrol”
ve dokuzuncu fıkrasında yer alan “iç denetim sistemi” ibare-
si “iç kontrol sistemi” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlen-
miştir.

75
SİGORTACILIK MEVZUATI

sonuçlara göre kuruluşların taşıdıkları risklerin türle-


ri, büyüklüğü ve kuruluşları etkileme durumunu, risk
yönetim sisteminin güvenilirliği ile denetim riskini
dikkate almak suretiyle kuruluşlar hakkında gerekli
görülen tüm tedbirlerin alınmasını ve sonuçlandı-
rılmasını sağlamak, söz konusu kuruluşların bağlı
ortaklıklarının, malî iştiraklerinin ve şubelerinin faali-
yetlerini önemli ölçüde etkileyen veya etkileyebilecek
uygulamaları takip etmek, gerekirse ilgililer nezdinde
girişimde bulunmak konularında yetkilidir.(1)
(9) Bu Kanuna tâbi kişi ve kuruluşlar hesap ve
kayıt düzenleriyle uyumlu olarak Müsteşarlıkça belir-
lenen formatlara uygun bir şekilde üretecekleri bilgi,
belge, cetvel, rapor ve malî tabloları Müsteşarlıkça
belirlenen iletişim kanallarını kullanmak suretiyle
belirlenen süreler içinde Müsteşarlığa tevdi etmekle
yükümlüdür. Kuruluşlar tarafından elektronik ortamda
gönderilen bilgiler, iç kontrol sistemi kapsamında yö-
netim kurulunun sorumluluğundadır.(1)

(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 56 ncı maddesiyle,


28 inci maddenin altıncı fıkrasında yer alan “risk yönetimi ve
iç denetim sistemlerinde” ibaresi “iç kontrol sistemlerinde”,
sekizinci fıkrasında yer alan “iç denetim” ibaresi “iç kontrol” ve
dokuzuncu fıkrasında yer alan “iç denetim sistemi” ibaresi “iç
kontrol sistemi” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

76
SİGORTACILIK MEVZUATI

Bilgi verme yükümlülüğü, uluslararası kuru-


luşlara üyelik ve işbirliği(1)
MADDE 29 – (1) Bu Kanuna tâbi kişiler ile si-
gortacılıkla ilgili her tür meslekî faaliyet icra edenler,
sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin iştirakleri,
bankalar ve diğer kişiler, özel kanunlardaki yasakla-
yıcı ve sınırlayıcı hükümler dikkate alınmaksızın gizli
dahi olsa bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak
Müsteşarlıkça istenen her türlü bilgi ve belgeyi ver-
mekle yükümlüdür. Devletin güvenliği ve temel dış
yararlarına karşı ağır sonuçlar doğuracak haller ile
aile hayatının gizliliği ve savunma hakkına ilişkin hü-
kümler saklıdır.
(2) Mütekabiliyet çerçevesinde ve bu Kanunun
uygulanması ile ilgili olarak yabancı ülke kanunlarına
göre denetime yetkili mercilerin, kendi ülkelerindeki
sigortacılık sektöründe faaliyet gösteren kuruluşla-
rın bu Kanuna tâbi Türkiye’deki teşkilât veya ortak-
lıklarında denetim yapma ve bilgi isteme taleplerinin
yerine getirilmesi Müsteşarlığın iznine tâbidir. Bu
mercilerce istenen bilgiler, açıklanmaması kaydıyla
Müsteşarlık tarafından verilebilir. Müsteşarlık, ya-
bancı ülkelerin denetime yetkili mercileri ile yapacağı
anlaşmalar çerçevesinde sigortacılıkla ilgili her türlü
işbirliği ve bilgi alışverişinde bulunabilir.
(1) Bu madde başlığı “Bilgi verme yükümlülüğü” iken, 13/6/2012
tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 57 nci maddesiyle metne iş-
lendiği şekilde değiştirilmiştir.

77
SİGORTACILIK MEVZUATI

(3) (Ek: 13/6/2012-6327/57 md.) Müsteşarlık, si-


gortacılıkla ilgili denetim ve düzenleme otoritelerinin
katıldığı uluslararası mali, iktisadi ve mesleki kuruluş-
lara üye olabilir ve işbirliği ve bilgi paylaşımında bulu-
nabilmeyi teminen uluslararası mesleki kuruluşlar ve
yabancı ülkelerin yetkili mercileri ile mutabakat zaptı
imzalayabilir. İmzalanan mutabakat zaptı Bakanın
onayı ile yürürlüğe girer.

SEKİZİNCİ BÖLÜM
Tahkim
Sigortacılıkta tahkim
MADDE 30 – (1) Sigorta ettiren veya sigorta söz-
leşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üst-
lenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden veya
Hesaptan faydalanacak kişiler ile Hesap arasında
doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Birlik nez-
dinde Sigorta Tahkim Komisyonu oluşturulur. Sigor-
tacılık yapan kuruluşlardan, sigorta tahkim sistemine
üye olmak isteyenler, durumu yazılı olarak Komis-
yona bildirmek zorundadır. Sigorta tahkim sistemine
üye olan kuruluşlarla uyuşmazlığa düşen kişi, uyuş-
mazlık konusu sözleşmede özel bir hüküm olmasa
bile tahkim usûlünden faydalanabilir. (Ek cümle :
3/4/2013-6456/45 md.) İlgili mevzuat ile zorunlu tutu-
lan sigortalardan kaynaklanan bu fıkra kapsamındaki
uyuşmazlıklar için ilgili kuruluş sigorta tahkim sistemi-
78
SİGORTACILIK MEVZUATI

ne üye olmasa dahi hak sahipleri bu bölüm hükümle-


rine göre tahkim usulünden faydalanabilir. (Ek cüm-
le: 3/4/2013-6456/45 md.) Sigorta tahkim sistemine
üye olmayan kuruluşlar bakımından Sigorta Tahkim
Komisyonu giderlerine katılım Hazine Müsteşarlığın-
ca ayrıca belirlenir.(1)
(2) Komisyon, bir Müsteşarlık temsilcisi, iki Birlik
temsilcisi, bir tüketici derneği temsilcisi ile Müsteşar-
lıkça belirlenecek bir akademisyen hukukçu temsilci-
nin katılımı ile oluşur. Müsteşarlık temsilcisinin asgarî
on yıl kamu hizmetinde çalışmış, sigortacılık alanında
deneyim sahibi ve en az daire başkanı seviyesinde
olması; Birlik temsilcilerinin de 4 üncü maddede ge-
nel müdür yardımcısı için öngörülen şartlara sahip
olması gerekir. Tüketici derneği temsilcisi ise Türkiye
çapında en fazla üyeye sahip tüketici derneğinin öne-
receği üç aday arasından Müsteşarlıkça seçilir. Ko-
misyon kendi içinden bir Başkan seçer. Komisyonda
kararlar üye tamsayısının salt çoğunluğu ile alınır. İki
yıl için seçilen Komisyon Başkan ve üyelerine, kamu
iktisadî teşebbüsleri yönetim kurulu başkan ve üyele-
rine ödenen aylık ücret ve diğer ödemeler tutarında
ücret ödenir.

(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 58 inci maddesiyle,


bu fıkrada yer alan “arasında sigorta sözleşmesinden” iba-
resinden sonra gelmek üzere “veya Hesaptan faydalanacak
kişiler ile Hesap arasında” ibaresi eklenmiş ve metne işlen-
miştir.

79
SİGORTACILIK MEVZUATI

(3) Komisyon aşağıdaki görevleri yerine getirir:


a) Müdür ve müdür yardımcılarını atamak.
b) Birlikçe ayrı bir hesapta izlenecek olan Komis-
yonun bütçesini hazırlayarak Birliğe sunmak.
c) Tahkim sisteminin adil, tarafsız ve etkin bir
biçimde işleyişini sağlamak için gerekli önlemleri al-
mak.
ç) Komisyonun faaliyet sonuçları hakkında yıllık
rapor hazırlayarak Birliğe ve Müsteşarlığa gönder-
mek.
d) Bilgi işlem alt yapısını hazırlamak.
e) Kanunlarla kendisine verilen diğer görevleri
yapmak.
(4) Komisyon, gerekli görülen yerlerde büro aç-
maya yetkilidir. Büro müdürünün, Komisyon müdürü
ile aynı nitelikleri taşıması zorunludur. Büro müdürü-
ne verilecek görevler Komisyon tarafından belirlenir.
(5) Komisyona bağlı çalışmak üzere bir müdür
ve iki müdür yardımcısı, raportörler ile yeterli sayıda
personel görevlendirilir. Müdür ve müdür yardımcıları
Komisyonca, raportörler ve diğer personel ise müdü-
rün önerisiyle Komisyon tarafından atanır. Görevden
alınma, göreve atanma ile aynı usûle tâbidir. Komis-
yon müdürünün;
a) Malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans
şirketi kurucularında aranan nitelikleri taşıması,
80
SİGORTACILIK MEVZUATI

b) En az dört yıllık yüksek okul mezunu olması,


c) Sigorta hukukunda en az iki yıl veya sigortacı-
lıkta en az beş yıl deneyimi olması,
gerekir.
(6) Müdür yardımcılarının (c) bendi hariç olmak
üzere beşinci fıkrada sayılan nitelikleri taşıması zo-
runludur. Ayrıca, müdür yardımcılarının en az birinde
iki yıllık sigortacılık deneyimi aranır.
(7) Uyuşmazlıklar, hayat ve hayat dışı sigorta
gruplarının sadece birinde görev yapacak olan sigor-
ta hakemleri ve raportörler aracılığıyla çözülür.
(8) Sigorta hakemlerinin;
a) Malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans
şirketi kurucularında aranan nitelikleri taşıması,
b) En az dört yıllık yüksek okul mezunu olması,
c) Sigorta hukukunda en az beş yıl veya sigorta-
cılıkta en az on yıl deneyimi olması,
gerekir. (Ek cümle: 13/6/2012-6327/58 md.) Müs-
teşarlık bu fıkra uyarınca aranacak deneyim ve bu
deneyime esas teşkil eden bilginin tespitine ilişkin
ölçütleri belirlemeye yetkilidir.
(9) Komisyon nezdinde çalışacak olan sigorta
raportörleri, Komisyon müdüründe aranan niteliklere
sahip olmak zorundadır.

81
SİGORTACILIK MEVZUATI

(10) Sigorta hakemi olmak isteyenlerin gerekli


nitelikleri taşıdıklarını belgelemek suretiyle Komisyo-
na başvurması gerekir. Başvurusu uygun görülenler
kabul için Müsteşarlığa bildirilir. Müsteşarlığın kabul
etmesi halinde ilgilinin ismi, Komisyon tarafından
tutulacak ve bir örneği Adalet Bakanlığına gönderile-
cek olan sigorta hakemliği listesine kaydolunur ve bu
listede değişiklik olması halinde de değişiklikler altı
aylık dönemler itibarıyla Adalet Bakanlığına ve Müs-
teşarlığa bildirilir.
(11) Sigorta hakeminin ismi;
a) Sigorta hakemliği yapmak için gereken nitelik-
leri kaybetmişse veya tarafsızlık ilkesine aykırı hare-
ket ettiği tespit edilmişse sürekli olarak,
b) Kendisine ulaşan dosyaları bir yıl içinde en
fazla üç kez zamanında sonuçlandırmamışsa bir yıl
süreyle,
Listeden silinir.
(12) Tahkim sistemine üye olmak isteyenlerden
katılma payı, uyuşmazlık çözümü için Komisyona
başvuranlardan ise başvuru ücreti alınır. (Değişik
ikinci ve üçüncü cümle: 3/4/2013-6456/45 md.)
Beş bin Türk Lirasının altındaki uyuşmazlıklar hak-
kında verilen hakem kararları kesindir. Beş bin Türk
Lirası ve daha üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında
verilen hakem kararlarına karşı kararın Komisyonca
ilgiliye bildiriminden itibaren on gün içinde bir defa-
82
SİGORTACILIK MEVZUATI

ya mahsus olmak üzere Komisyon nezdinde itiraz


edilebilir. (Ek cümle: 3/4/2013-6456/45 md.) İtiraz
talebinde bulunmak için bu madde uyarınca belirle-
nen başvuru ücretinin Komisyona yatırılması şarttır.
(Ek cümle: 3/4/2013-6456/45 md.) İtiraz üzerine
hakem kararının icrası durur. (Ek cümle: 3/4/2013-
6456/45 md.) İtiraz talebi münhasıran bu talepleri
incelemek üzere Komisyon tarafından teşkil edilen
hakem heyetlerince incelenir. (Ek cümle: 3/4/2013-
6456/45 md.) İtiraz talebi hakkında işin heyete inti-
kalinden itibaren iki ay içinde karar verilir. (Ek cümle:
3/4/2013-6456/45 md.) Beşbin Türk Lirası ve daha
üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem ka-
rarları bu madde uyarınca süresinde itiraz başvuru-
sunda bulunulmaması hâlinde kesinleşir. (Ek cümle:
3/4/2013-6456/45 md.) Bu uyuşmazlıklar hakkında
bu madde uyarınca yapılan itiraz üzerine verilen ka-
rar kesindir. (Ek cümle: 3/4/2013-6456/45 md.) Kırk
bin Türk Lirasının üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında
itiraz üzerine verilen kararlar için temyize gidilebilir.
(Değişik cümle: 13/6/2012-6327/58 md.) Ancak,
tahkim süresinin sona ermesinden sonra karar veril-
miş olması, talep edilmemiş bir şey hakkında karar
verilmiş olması, hakemlerin yetkileri dahilinde olma-
yan konularda karar vermesi ve hakemlerin, tarafların
iddiaları hakkında karar vermemesi durumlarında her
hâlükarda temyiz yolu açıktır. Temyize ilişkin usûl ve
esaslar hakkında Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanu-
nu uygulanır.
83
SİGORTACILIK MEVZUATI

(13) Komisyona gidilebilmesi için, sigortacılık ya-


pan kuruluşla uyuşmazlığa düşen kişinin, uyuşmazlığa
konu teşkil eden olay ile ilgili olarak sigortacılık yapan
kuruluşa gerekli başvuruları yapmış ve talebinin kısmen
ya da tamamen olumsuz sonuçlandığını belgelemiş
olması gerekir. Sigortacılık yapan kuruluşun, başvuru
tarihinden itibaren onbeş iş günü içinde yazılı olarak
cevap vermemesi de Komisyona başvuru için yeterlidir.
(14) Mahkemeye ve Tüketicinin Korunması Hak-
kında Kanun hükümleri uyarınca Tüketici Sorunları
Hakem Heyetine intikal etmiş uyuşmazlıklar ile ilgili
olarak Komisyona başvuru yapılamaz.
(15) Sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa dü-
şen kişinin Komisyona başvurusu, öncelikle raportör-
ler tarafından incelenir. Raportörler en geç onbeş gün
içinde incelemelerini tamamlamak zorundadır. Ra-
portörler tarafından çözümlendirilemeyen başvurular
sigorta hakemine iletilir. Uyuşmazlığa hangi sigorta
hakeminin bakacağı, Komisyon tarafından sigorta ha-
kemi listesinden seçilir. Komisyon, işin niteliğine bağlı
olarak en az üç sigorta hakeminden oluşan bir heyet
oluşturulmasına karar verebilir. Ancak, uyuşmazlık
konusu miktarın onbeşbin Türk Lirası ve üzerinde ol-
duğu durumlarda heyet teşekkülü zorunludur. Heyet
kararını çoğunlukla verir. Hakemler, sadece kendileri-
ne verilen evrak üzerinden karar verir. Seçilen sigorta
hakemi mücbir nedenler ve umulmayan haller hariç
olmak üzere görevi reddedemez. Bununla birlikte,
taraflar, Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununda yer
alan hâkimi ret nedenlerine dayanarak hakemi red-
84
SİGORTACILIK MEVZUATI

dedebilir. Ret talebi Komisyona, durumun öğrenildiği


tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde bir dilek-
çeyle yapılır. Ret talebi üzerine Komisyon müdürü,
iki tarafın görüşlerini dinledikten sonra bu konuda en
geç beş iş günü içinde karar verir.
(16) Hakemler, görevlendirildikleri tarihten itiba-
ren en geç dört ay içinde karar vermeye mecburdur.
Aksi halde, uyuşmazlık yetkili mahkemece halledilir.
Ancak, bu süre tarafların açık ve yazılı muvafakatle-
riyle uzatılabilir. Hakem, kararını Komisyon müdürüne
tevdi eder. (Değişik son cümle: 13/6/2012-6327/58
md.) Komisyon Müdürünce karar en geç üç iş günü
içinde taraflara bildirilir; ayrıca kararın aslı dosya ile
birlikte Komisyonun bulunduğu yerdeki görevli mah-
kemeye gönderilir ve mahkemece saklanır.
(17) (Ek: 13/6/2012-6327/58 md.) Talebi kısmen
ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmoluna-
cak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde
belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir. (1)
(18) Hakemlik ücreti, Komisyona başvuru ücreti
ve üyeliğe katılma payı, Komisyonun görüşü alına-
rak Müsteşarlıkça belirlenir; hakem ücreti Komisyon
tarafından ödenir.
(19) Sigorta hakemleri ve raportörler tarafsız ol-
mak zorundadır. Sigorta şirketlerinin, reasürans şir-
ketlerinin, sigortacılık yapan diğer kuruluşların, sigor-
(1) 13/6/2012 tarihle ve 6327 sayılı Kanunun 58 inci madde-
siyle, bu maddeye onyedinci fıkra eklenmiş ve diğer fıkra
numaraları buna göre teselsül ettirilmiştir.

85
SİGORTACILIK MEVZUATI

ta eksperlerinin, sigorta acentelerinin ve brokerlerin


ortakları, yönetim ve denetiminde bulunan kişiler ve
bunlar adına imza atmaya yetkili olanlar ile tüm bu
kuruluşlarda meslekî faaliyette bulunanlar ve sigor-
ta eksperleri, sigorta acenteleri ve brokerler sigorta
hakemliği yapamaz. Bu sınırlandırmalar söz konusu
kimselerin eş ve çocukları için de geçerlidir. Hukuk
Usûlü Muhakemeleri Kanununun 28 inci maddesi si-
gorta hakemleri hakkında da uygulanır.
(20) Komisyonda görev alanlar, hakemler ve ra-
portörler, işleri dolayısıyla öğrendikleri bilgi ve sırları il-
gililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak, suç teşkil
eden hallerin yetkili mercilere duyurulması zorunludur.
(21) Komisyonun yapısı ve görevleri ile Komisyon
müdürü ve Komisyon müdür yardımcılarının nitelik-
leri, çalışma usûl ve esasları, raportörlerin, sigorta
hakemlerinin çalışma usûl ve esasları, kararların ne
şekilde düzenleneceği, Komisyona başvuru esasları,
Liste tutulmasına ve bütçeye ilişkin esaslar ile katılım
ücreti gibi hususlar yönetmelikle belirlenir.
(22) Müsteşarlık bu maddede yer alan maktu
para miktarlarını, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından
açıklanan Üretici Fiyatları Endeksi artış oranını aş-
mamak suretiyle artırmaya yetkilidir.
(23) Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde
Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun hükümleri,
sigortacılıktaki tahkim hakkında da kıyasen uygulanır.
86
SİGORTACILIK MEVZUATI

(24) Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu çerçe-


vesinde yapılacak tahkim için seçilecek hakemlerin
de bu maddede sigorta hakemleri için aranılan nite-
likleri taşıması gerekir.

DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Sigortacılık Eğitim Merkezi, destek hizmetleri
ve diğer organizasyonlar (1)(2)
MADDE 31 – (1) Bakan, sigortacılıkla ilgili özel-
lik taşıyan konular için gerekli sınavların tarafsız bir
şekilde yapılması, yurt içi veya yurt dışı ya da ulus-
lararası anlaşmalar çerçevesindeki eğitim taleplerinin
karşılanması ve benzeri amaçlarla sigortacılık eğitim
merkezi kurmaya yetkilidir. Sigortacılık eğitim merke-
zinin giderleri, sigortacılık alanında faaliyet gösteren
meslek kuruluşlarının katkılarından, Hesaptan aktarı-
lacak katkı payından, merkezin hizmet vereceği ilgili
kamu ve özel sektör kuruluşlarından ve hibelerden
(1) Bu madde başlığı “Sigortacılık eğitim merkezi ve diğer orga-
nizasyonlar” iken, 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun
59 uncu maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) 13/6/2012 10186tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 59 uncu
maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasına “meslek kuru-
luşlarının katkılarından,” ibaresinden sonra gelmek üzere
“Hesaptan aktarılacak katkı payından,” ibaresi ve ikinci fık-
rasından sonra gelmek üzere üçüncü fıkra eklenmiş, mevcut
üçüncü fıkra dördüncü fıkra olarak teselsül ettirilmiş ve bu
fıkrada yer alan “organizasyonlara” ibaresinden sonra gel-
mek üzere “ve destek hizmetlerinin veriliş şekli ile destek
hizmeti kuruluşlarına” ibaresi eklenmiştir.

87
SİGORTACILIK MEVZUATI

yönetmelikle belirlenecek esaslar çerçevesinde kar-


şılanır. Sigortacılık eğitim merkezince yerine getirile-
cek eğitim faaliyetleri, Özel Öğretim Kurumları Kanu-
nuna tâbi değildir.
(2) Dernek, federasyon ve birlik gibi belirli bir ka-
nuna tâbi olarak kurulan kuruluşlar hariç olmak üzere
sigortacılık ve reasürans uygulamaları ile ilgili olarak
organizasyonlar oluşturulması Bakanın iznine tâbidir.
(3) (Ek: 13/6/2012-6327/59 md.) Bu Kanun kap-
samında faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlar, faaliyet
alanlarına yardımcı veya tamamlayıcı nitelikteki des-
tek hizmetini almadan önce, gerektiğinde Müsteşar-
lığa ibraz edilmek üzere, alacakları hizmetten doğa-
bilecek riskler ile bunların yönetilmesine, beklenen
fayda ve maliyetin değerlendirilmesine ilişkin yazılı
bir rapor hazırlar. Alınacak destek hizmeti, destek
hizmeti alanların mevzuattan doğan yükümlülüklerini
yerine getirmelerini ve denetlenmelerini engelleyici
nitelikte olamaz.
(4) Sigortacılık eğitim merkezi ile ikinci fıkra uya-
rınca oluşturulacak organizasyonlara ve destek hiz-
metlerinin veriliş şekli ile destek hizmeti kuruluşlarına
ilişkin hususlar yönetmelikle düzenlenir.
Sır saklama yükümlülüğü
MADDE 31/A – (Ek: 13/6/2012-6327/60 md.)
(1) Bu Kanunun uygulanmasında ve uygulanma-
sının denetiminde görev alanlar, bu Kanuna tâbi ku-
88
SİGORTACILIK MEVZUATI

ruluşların görevlileri ve yetkilileri, bu Kanuna tâbi kişi-


ler ile bunların yanında çalışanlar ve dışarıdan hizmet
alımı yoluyla sigortacılık sektöründe iş görenler, sıfat
ve görevleri dolayısıyla öğrendikleri bu Kanun kapsa-
mında faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlar ile bunların
iştirakleri, kuruluşları ve sigorta sözleşmesi ile ilgili ki-
şilere ait sırları bu konuda kanunen açıkça yetkili kılı-
nan mercilerden başkasına açıklayamaz, kendilerinin
veya başkalarının yararlarına kullanamaz. Bu yüküm-
lülük söz konusu sıfat ve görevlerin sona ermesinden
sonra da devam eder.
(2) Ancak, gizlilik sözleşmesi yapılması ve sade-
ce risk değerlendirmesi amacıyla kullanılmak üzere
sigorta şirketi, reasürans şirketi ve emeklilik şirketleri-
nin kendi aralarında doğrudan doğruya ya da Sigorta
Bilgi ve Gözetim Merkezi vasıtasıyla yapacakları her
türlü bilgi ve belge alışverişi sırasında sigorta şirketi,
reasürans şirketi ve emeklilik şirketlerine ya da sigor-
ta sözleşmesi ile ilgili kişilere ait, yanlış sigorta uy-
gulamaları dâhil, sır niteliğindeki bilgilerin öğrenilmesi
ve paylaşımı sır saklama yükümlülüğü dışındadır.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi
MADDE 31/B – (Ek: 13/6/2012-6327/61 md.)
(1) Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şir-
ketleri Birliği nezdinde, sigortalılar ve sigorta sözleş-
mesinden dolaylı da olsa menfaat sağlayanlara ilişkin
olarak, yanlış sigorta uygulamaları dâhil, risk değer-
89
SİGORTACILIK MEVZUATI

lendirmesine esas bilgileri toplamak ve bu bilgilerin


sigorta, reasürans ve sigortacılık faaliyetinde bulunan
emeklilik şirketleri ile Müsteşarlıkça belirlenecek kişi-
lerle paylaşılmasını sağlamak amacıyla Sigorta Bilgi
ve Gözetim Merkezi kurulur.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen şirket-
ler, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine üye olmak zo-
rundadır. Üye kuruluşlar, Sigorta Bilgi ve Gözetim Mer-
kezince istenilen her türlü bilgiyi vermekle yükümlüdür.
(3) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi kuruluş
amaçları doğrultusunda, özel hukuk tüzel kişileri ile
kamu kurum ve kuruluşlarından, kamu kurumu nite-
liğinde meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşla-
rından, ilgili mevzuatla kurulmuş diğer bilgi merkez-
lerinden bilgi talep etmeye ve bunlarla Müsteşarlığın
uygun görüşüne istinaden bilgi alışverişine yönelik
sözleşmeler imzalamaya yetkilidir. Söz konusu kurum
ve kuruluşlar Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi tara-
fından talep edilen bilgileri vermekle yükümlüdür. Si-
gorta Bilgi ve Gözetim Merkezinde toplanan bilgilerin
bilgi sahibinin kendisi veya onay vermesi durumunda
bu madde uyarınca Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi
ile bilgi alışverişine ilişkin sözleşme yapan özel hu-
kuk tüzel kişileri, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu
kurumu niteliğinde meslek kuruluşları ve bunların üst
kuruluşlarıyla anılan sözleşmeler çerçevesinde pay-
laşılması bu Kanunun 31/A maddesinin ikinci fıkrası
kapsamında değerlendirilir.
90
SİGORTACILIK MEVZUATI

(4) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi kendi yöne-


timi tarafından temsil ve idare edilir. Sigorta Bilgi ve
Gözetim Merkezi iş ve işlemlerinden kendi yönetimi
yetkili ve sorumlu olup faaliyetleri için gereken gider-
ler kendi bütçesinden karşılanır. Müsteşarlık, Sigorta
Bilgi ve Gözetim Merkezini denetler. Sigorta Bilgi ve
Gözetim Merkezi sigorta uygulamaları kapsamında,
poliçe yazım ve hasar süreçlerinin izlenmesi de dâhil
olmak üzere Müsteşarlık tarafından talep edilen her
türlü çalışmayı yapar ve bu amaçla gerekli alt yapıyı
tesis eder.
(5) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin bütün iş-
lem ve kayıtları gizlidir. Sigorta Bilgi ve Gözetim Mer-
kezi topladığı her türlü bilgiyi, Müsteşarlığa istenen
biçim ve sürede vermekle yükümlüdür. Söz konusu
bilgiler, sahibinin açık rızasının bulunması durumun-
da belirlediği kişiye belli bir ücret karşılığında verilir.
(6) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi nezdinde
bulunan sır niteliğindeki bilgileri, bu konuda kanunen
yetkili kılınan mercilerden başkalarına açıklayanlar,
hukuka aykırı olarak kendisi ya da başkası yararına
kullananlar, yayanlar, verenler, aktaranlar veya ele
geçirenler hakkında 35 inci maddenin dokuzuncu
ve onuncu fıkraları hükümleri uygulanır. Bu fıkrada
tanımlanan suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçe-
vesinde işlenmesi halinde, ilgili tüzel kişi hakkında
26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu-
nun tüzel kişilere özgü güvenlik tedbirlerine hükmo-
lunur.
91
SİGORTACILIK MEVZUATI

(7) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine üye şir-


ketlerin Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi giderlerine
katılım payları anılan şirketlerin bir önceki yıl ger-
çekleştirdikleri prim üretiminin binde birini aşmamak
üzere Müsteşarlıkça belirlenir. Müsteşarlık, bu oranın
yüzde elli oranında azaltılmasına veya artırılmasına
karar verebilir. ( Ek cümle: 3/4/2013-6456/46 md.)
Bu surette tespit edilen katılım paylarının Sigorta Bil-
gi ve Gözetim Merkezi giderlerini karşılayamaması
durumunda bu madde uyarınca yayımlanacak yönet-
melikte belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde Birlik
Yönetim Kurulunca üye şirketlerden ayrıca katılma
payı talep edilebilir. Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi
giderlerine Müsteşarlığın belirleyeceği esaslar dahi-
linde Hesaptan katkı sağlanabilir.
(8) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin kurulu-
şu, faaliyetleri, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinde
toplanan bilgilerin kapsam, biçim ve içeriğine ve bun-
ların paylaşılmasına, paylaşılacak bilgilerin kapsam
ve içeriğine, ücretlendirilmesine ve üyelerce ödene-
cek katılım paylarının belirlenmesi, yükümlülüklere
uymayan üyeler hakkında yapılacak işlemler ve bu
maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yö-
netmelikle belirlenir.
İyiniyet
MADDE 32 – (1) Sigorta şirketleri ve aracılar, her
çeşit broşür, izahname ve diğer belgeler ile ilan ve
reklamlarını, taahhütleriyle sigortalıya sağlayacakla-
92
SİGORTACILIK MEVZUATI

rı hak ve menfaatlerin sınır ve kapsamı dışında bir


anlayışa neden olacak şekilde düzenleyemez ve kişi
ve kuruluşlara gerçeğe aykırı, yanıltıcı, aldatıcı ve
haksız rekabete yol açan beyanda bulunamaz. Bu
hükme aykırılığın tespiti halinde durum, Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanun uyarınca faaliyet göste-
ren Reklam Kuruluna bildirilir.

(2) Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri, aracılar


ve sigorta eksperleri sigortalıların hak ve menfaatle-
rini tehlikeye sokabilecek hareketlerden kaçınmak,
mevzuat ve işletme planı esaslarına uygun faaliyette
bulunmak, sigortacılığın icaplarına ve iyiniyet kuralla-
rına uygun hareket etmek zorundadır.

(3) Sigorta şirketleri, iyiniyet kurallarına aykırı ola-


rak sigorta tazminatının ödenmesini geciktiremez.

(4) Müsteşarlık, sigorta şirketleri, reasürans şir-


ketleri, aracılar ve sigorta eksperlerinin yukarıda sa-
yılan kurallara uymalarını sağlamak üzere gerekli her
türlü tedbiri almaya yetkilidir.

(5) Kişilerin, sigorta şirketini seçme hakkı sınır-


landırılamaz. Bir sözleşmenin unsurları içinde, taraf-
lardan birinin bu sözleşmede yer alan herhangi bir
hususta sigorta yapmaya zorunlu tutulduğu hallerde,
söz konusu sigortanın belli bir şirkete yaptırılmasına
ilişkin sözleşmeye konulmuş her türlü şart hükümsüz-
dür.
93
SİGORTACILIK MEVZUATI

İhtisas komiteleri
MADDE 33 – (1) Müsteşarlık, bu Kanunun gerekli
kıldığı tarife ve talimatlar ile sigortacılığın geliştirilme-
si için araştırma ve inceleme yaptırılması amacıyla
sigortacılık konusunda bilgi ve uzmanlık sahibi kişi-
lerden oluşacak ihtisas komiteleri kurabilir. Oluşturu-
lacak komitelerin giderleri, Müsteşarlığın bağlı olduğu
Bakanlıkça onaylanacak esaslar uyarınca sigortacılık
alanında faaliyet gösteren ilgili meslek kuruluşu tara-
fından karşılanır.
(2) İhtisas komitelerinin çalışma usûl ve esasları
yönetmelikle belirlenir.
Olağanüstü durumlarda teminat(1)
MADDE 33/A – (Ek: 29/3/2011-6215/25 md.;
Değişik: 13/6/2012-6327/62 md.)
(1) Terör, savaş, doğal afet ve benzeri olağanüs-
tü durumlar nedeniyle yurt içinden veya uluslararası
piyasalardan sigorta veya reasürans teminatı buluna-
mayan riskler ile nükleer riskler gibi özellik arz eden
riskler için Bakan, sigorta veya reasürans havuzları
kurma veya kurulmasını koordine etme, sigorta ve re-
asürans şirketleri arasında işbirliği yapılmasını sağla-
ma, oluşturulacak havuz, organizasyon veya işbirliği
mekanizmalarının yürütülebilmesi amacıyla bir veya
(1) Bu madde başlığı “Olağanüstü durumlar için teminat” iken,
13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 62 nci maddesiyle
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

94
SİGORTACILIK MEVZUATI

birden fazla tüzel kişiyi, olağandışı riskler yönetim


merkezi olarak görevlendirme konusunda Müsteşarlı-
ğa yetki verebilir. Olağandışı riskler yönetim merkez-
leri çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
(2) Hangi risklerin bu merkezler kapsamında yö-
netileceği, kapsama alınan risklere prim desteği veri-
lecek ise ne oranda prim desteği verileceği, alınacak
bir bedel karşılığında Devletçe reasüransa ne ölçüde
katılınacağı hususları Bakanlar Kurulu kararı ile be-
lirlenir.
(3) Terör, savaş hâli, doğal afetler ve benzeri ola-
ğanüstü durumlarda, yurt içinden veya uluslararası
piyasalardan sigorta teminatı sağlanamaması ya da
sağlanmasında güçlük bulunması ve Başbakanlığın
gerekli görmesi halinde, sivil hava ve deniz ulaşım
araçları için, Müsteşarlıkça sigorta veya reasürans
teminatı sağlanmasına karar vermeye Bakan yetkili-
dir. Verilecek teminatın kapsamı, süresi, türü, limitleri,
karşılığında bir bedel alınıp alınmayacağı, bedel alı-
nacak ise bedelin tutarı, alınacak bedelin nemalan-
dırılması ve yönetimine ilişkin usul ve esaslar Bakan
tarafından belirlenir.
Hak sahiplerince aranmayan paralar
MADDE 33/B – (Ek: 3/4/2013-6456/ 47 md.)
(1) Özel hukuk hükümlerine tabi sigortalar kapsa-
mında hak sahiplerine ödenmesi veya iadesi gereken
her türlü paranın ilgili mevzuat uyarınca zamanaşımı-
na uğraması ve ilgili şirket veya özel kanun hükümleri
95
SİGORTACILIK MEVZUATI

dâhilinde sigorta faaliyetinde bulunan kuruluşlar ta-


rafından hak sahibine ulaşılamaması hâlinde, anılan
paralar yapılacak ilanı müteakiben ilgisine göre Gü-
vence Hesabına veya özel kanun hükümlerine dayalı
olarak kurulmuş bulunan kuruluşlara gelir kaydedilir.
(2) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve
esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.

ONUNCU BÖLÜM
Cezalar
İdarî cezalar
MADDE 34 – (1) Bu Kanunun 3 üncü maddesinin
dördüncü ve beşinci fıkraları kapsamında belirlene-
cek esaslara aykırı davrananlar ile 5 inci maddesine
aykırı olarak ruhsatsız faaliyet gösterenlerin işyerleri,
Bakanın talebi üzerine valiliklerce bir yılı geçmemek
üzere geçici olarak kapatılacağı gibi ilan ve reklamları
da durdurulur ya da toplatılır.
(2) Bu Kanunun;(1)
a) 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen
başka işle iştigal yasağına aykırı davranılması halin-
de yirmibeşbin Türk Lirası,
(1) 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 63 üncü maddesiy-
le, bu fıkranın (b) bendinde yer alan “iç denetim” ibareleri “iç
kontrol” şeklinde ve (j) bendinde yer alan “onikibin Türk Lira-
sı” ibaresi “bin Türk Lirasından onikibin Türk Lirasına kadar”
şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

96
SİGORTACILIK MEVZUATI

b) 4 üncü maddesinin iki ilâ yedinci fıkralarında


belirtilen nitelikleri taşımayan kişilerin şirketçe atan-
masından ve bu fıkralarda belirtilen nitelikleri taşı-
mayan kişilerin maddede belirtilen görevleri üstlen-
mesinden dolayı uyarılan şirketin ya da ilgilinin, bu
uyarının gereğini bir ay içinde yerine getirmemesi
halinde sekizbin Türk Lirası; sekizinci fıkrası uyarınca
etkin bir iç kontrol sistemi kurulması ve yeteri kadar
iç kontrol elemanı çalıştırılması zorunluluğuna aykırı
davranılması halinde uyarılan şirketin altı ay içinde
durumunu düzeltmemesi halinde onbin Türk Lirası,
c) 5 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca gerekli
tescil ve ilan işlemlerinin yaptırılmamış olması halin-
de sekizbin Türk Lirası,
ç) 7 nci maddesi uyarınca gerekli tescil ve ilan
işlemlerinin yapılmamış olması halinde onikibin Türk
Lirası,
d) 9 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca
gerekli bildirimi Müsteşarlığa yapmayanlar sekizbin
Türk Lirası,
e) 10 uncu maddesine aykırı olarak gerekli iznin
alınmaması halinde onikibin Türk Lirası,
f) 11 inci maddesinin birinci fıkrasına aykırı olarak
genel şart düzenlemelerine aykırı davranılması halin-
de onbin Türk Lirası,
g) 14 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı
davranılması halinde beşbin Türk Lirası,
97
SİGORTACILIK MEVZUATI

ğ) 17 nci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca ge-


rekli masrafların karşılanmaması halinde ikibin Türk
Lirası,
h) 18 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçün-
cü fıkralarına aykırı davranılması, dördüncü fıkrası
uyarınca özel defter tutma, malî tabloları ilan etme
yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi ve dördüncü
fıkra uyarınca şirket aktif yapıları da dahil olmak üze-
re Müsteşarlıkça belirlenecek esas ve usûllere aykırı
davranılması halinde onikibin Türk Lirası,
ı) 21 inci maddesine göre aktüer çalıştırma zorun-
luluğuna uyulmaması halinde onsekizbin Türk Lirası,
i) 32 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca
alınan tedbirlere ve beşinci fıkrası hükmüne aykırı
davranılması halinde yirmibin Türk Lirası,
j) Bakanlar Kurulu, Müsteşarlığın bağlı bulunduğu
Bakanlık ve Müsteşarlık tarafından bu Kanuna göre
alınan kararlara, çıkarılan yönetmelik ve tebliğlere ve
yapılan diğer düzenlemelere uyulmaması halinde,
bu Kanunda ayrıca öngörülmüş bir cezanın olmadı-
ğı hallerde bin Türk Lirasından onikibin Türk Lirasına
kadar,
idarî para cezası uygulanır.
(3) İdarî para cezaları Müsteşarlıkça uygulanır.

98
SİGORTACILIK MEVZUATI

Adlî cezalar
MADDE 35 – (1) Bu Kanuna göre ruhsat alma-
dan risk üstlenmek suretiyle sigortacılık faaliyetinde
bulunan veya ticaret unvanlarında ya da her türlü
belgeleri yahut ilan ve reklamlarında veyahut kamu-
oyuna yaptıkları açıklamalarda bu Kanunda belirtilen
kuruluşların adını kullanan, bu Kanunda düzenlenen
faaliyetlerde bulundukları izlenimini yaratacak söz
ve işaretleri kullanan gerçek kişiler ve tüzel kişilerin
yetkilileri, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ve
altıyüz günden az olmamak üzere bin güne kadar adlî
para cezası ile cezalandırılır.
(2) Bu Kanunun 3 üncü maddesinin dördüncü
fıkrasına aykırı olarak Müsteşarlıktan izin alınmadan
sigorta sözleşmesi yapan kooperatiflerin yetkilileri
beşyüz günden az olmamak üzere bin güne kadar
adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin yö-
netim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer mensupları,
görevleri dolayısıyla kendilerine tevdi olunan veya
muhafazaları, denetimleri ve sorumlulukları altında
bulunan kuruluşa ait para veya sair varlıkları zimmet-
lerine geçirmeleri halinde, altı yıldan oniki yıla kadar
hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca, kuruluşun uğra-
dığı zararı da tazmine mahkûm edilir.
(4) Üçüncü fıkrada gösterilen suç, kuruluşu al-
datacak ve fiilin açığa çıkmamasını sağlayacak her
99
SİGORTACILIK MEVZUATI

türlü hileli faaliyette bulunmak suretiyle işlenmişse


fail, oniki yıldan az olmamak üzere hapis cezası ve
adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, adlî para ce-
zasının miktarı, meydana gelen zararın üç katından
az olamaz. Zararın, kovuşturma yapılmadan önce
tamamıyla ödenmesi halinde verilecek ceza üçte bir
oranında indirilir.
(5) Bu Kanunda gösterilen yetkili mercilerin ve
denetim görevlilerinin istedikleri bilgi ve belgeleri
vermeyen ya da denetim görevlilerinin görevlerini
yapmalarına engel olan gerçek kişilerle tüzel kişile-
rin yetkilileri, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ve
ikiyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile
cezalandırılır.
(6) Bu Kanunda gösterilen mercilere, denetim
görevlilerine, mahkemelere ve diğer resmî dairelere
yanıltıcı şekilde yanlış ya da gerçeğe aykırı bilgi veya
belge veren gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yetkilileri,
bir yıldan üç yıla kadar hapis ve üçyüz günden az
olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.
(7) Bu Kanuna tâbi kuruluşların itibarını zedeleye-
bilecek ya da servetine zarar verebilecek bir hususa
kasten sebep olan ya da bu yolda asılsız haberler
yayanlar bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası ve iki-
yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile
cezalandırılır. Bu fiilin 9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı
Basın Kanununda yazılı araçlarla ya da radyo, tele-
vizyon, video, internet, kablolu yayın veya elektronik
100
SİGORTACILIK MEVZUATI

bilgi iletişim araçları ve benzer yayın araçlarından biri


ile işlenmesi halinde hapis cezası iki yıldan dört yıla
kadar uygulanır. İsimleri belirtilmese dahi bu Kanuna
tâbi kuruluşların güvenilirliği konusunda kamuoyunda
tereddüte yol açarak bu kuruluşların malî bünyeleri-
nin olumsuz etkilenmesine neden olabilecek nitelikte
asılsız haberleri yukarıda belirtilen araçlarla yayanlar
dörtyüz günden az olmamak üzere bin güne kadar
adlî para cezası ile cezalandırılır.
(8) Bu Kanunun uygulanmasında ve uygulanma-
sının denetiminde görev alanlar ile sigorta hakemleri
ve raportörleri, sıfat veya görevleri dolayısıyla öğren-
dikleri, bu Kanun kapsamında faaliyet gösteren kişi
ve kuruluşlar ile bunların iştirakleri, kuruluşları ve si-
gorta sözleşmesi ile ilgili kişilere ait sırları, görevlerin-
den ayrılmalarından sonra dahi, bu Kanuna ve özel
kanunlarına göre yetkili olanlardan başkasına açık-
lamaları veya kendi yararına kullanmaları halinde iki
yıldan dört yıla kadar hapis cezası ve üçyüz günden
az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.
(9) Bu Kanuna tâbi kuruluşların görevlileri ve yet-
kilileri, bu maddenin sekizinci fıkrasında yazılı kişiler
hariç olmak üzere bu Kanuna tâbi kişiler ile bunların
yanında çalışanlar ve dışarıdan hizmet alımı yoluyla
sigortacılık sektöründe iş görenler, sıfat ve görevleri
dolayısıyla öğrendikleri bu Kanuna tâbi kuruluşlara
veya sigorta sözleşmesi ile ilgili kişilere ait sırları bu
konuda kanunen açıkça yetkili kılınan mercilerden
101
SİGORTACILIK MEVZUATI

başkasına açıklamaları halinde bir yıldan üç yıla ka-


dar hapis cezası ve ikiyüz günden az olmamak üzere
adlî para cezası ile cezalandırılır.
(10) Sekiz ve dokuzuncu fıkralarda yazılı kişilerin
bu fıkralarda belirtilen türden sırları kendileri ya da
başkalarına yarar sağlamak amacıyla açıklamala-
rı halinde, bu kişiler üç yıldan beş yıla kadar hapis
cezası ve adlî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca,
fiilin önemine göre bu kişilerin görev yapmaları sürekli
veya altı aydan bir yıla kadar geçici olarak yasaklanır.
(11) Gerçeğe aykırı malî tablo düzenleyenler ile
bunları tasdik eden sigorta şirketi ve reasürans şirketi
denetçileri adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak
adlî para cezası, gerçeğe aykırılık tutarının yüzde bi-
rinden az olamaz.
(12) Bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci, ikinci
ve dördüncü fıkralarında yazılan izinleri almayanlar
üçyüz günden az olmamak üzere; altıncı fıkrasına
göre belirlenen hisse sınırlamalarına uymayanlar
dörtyüz günden az olmamak üzere; üçüncü fıkrasına
aykırı olarak izin alınmadan yapılan hisse devirlerini
pay defterine kaydettirenler ise dörtyüz günden az
olmamak üzere bin güne kadar adlî para cezası ile
cezalandırılır.
(13) Bu Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkra-
sına aykırı olarak tarifeleri Müsteşarlığın onayı ol-
maksızın uygulayanlar beşyüz günden az olmamak
102
SİGORTACILIK MEVZUATI

üzere; Müsteşarlığın tespit ve ilan ettiği aracılık ko-


misyonları dışında komisyon verenler üçyüz günden
az olmamak üzere; bu komisyonları alanlar ise yüz
günden az olmamak üzere adlî para cezası ile ceza-
landırılır.
(14) Bu Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fık-
rası hükmüne aykırı olarak sözleşme yapmaktan ka-
çınanlar beşyüz günden az olmamak üzere adlî para
cezası ile cezalandırılır.
(15) Bu Kanunun 15 inci maddesine aykırı şekilde
Türkiye’de sigortalanabilir menfaatlerini Türkiye’de
faaliyette bulunan sigorta şirketleri haricinde ve Tür-
kiye dışında sigorta ettirenler adlî para cezası ile ce-
zalandırılır.
(16) Bu Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkra-
sına aykırı olarak yeteri kadar karşılık ayırmayanlar
ile iki ilâ yedinci fıkralarına aykırı olarak teknik karşılık
ayıranlar ve sekizinci fıkrasına aykırı olarak reasürör
payını belirleyenler; 17 nci maddesinin birinci ve ikin-
ci fıkrasına aykırı olarak teminat, dördüncü fıkrasına
aykırı olarak minimum garanti fonu tesis edenler ile
beşinci fıkra uyarınca teminatlardan ödeme yapma-
yanlar adlî para cezası ile cezalandırılır. (Değişik
son cümle: 13/6/2012-6327/64 md.) Ancak, adli
para cezasının miktarı, yerine getirilmeyen yükümlü-
lüğün veya yükümlülük eksik olarak yerine getirilmiş
ise eksik kalan miktarın yüzde ikisinden az, yüzde
onikisinden fazla olamaz.
103
SİGORTACILIK MEVZUATI

(17) Bu Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fık-


rasına aykırı davrananlar bin güne kadar; aykırılığın,
iyiniyet kurallarını ihlâl edici şekilde aktifin değerini
düşürmesi halinde bu işlemi yapanlar, ikibin güne ka-
dar adlî para cezası ile cezalandırılır. (Değişik son
cümle: 13/6/2012-6327/64 md.) Ancak, adli para ce-
zasının miktarı, aktifte gerçekleşen azalmanın yüzde
beşinden az, yüzde yirmisinden fazla olamaz.
(18) Bu Kanunun 21 inci maddesinin üçüncü fık-
rasına aykırı hareket eden brokerler üçyüz günden
az olmamak üzere; sigorta brokerliği dışında sigorta
acenteliği ve eksperlik yapanlar dörtyüz günden az
olmamak üzere; dördüncü fıkrasına aykırı hareket
edenler ikiyüz günden az olmamak üzere adlî para
cezası ile cezalandırılır.
(19) Bu Kanunun 22 nci maddesinin üçüncü fık-
rası uyarınca belirlenecek esaslara aykırı hareket
edenler üçyüz günden az olmamak üzere adlî para
cezası ile; onuncu fıkrasına aykırı olarak sigorta eks-
perliği dışında başka bir işle uğraşanlar yüz günden
az olmamak üzere adlî para cezası ile; onbirinci fık-
rasına aykırı olarak birden fazla büro açanlar altmış
günden az olmamak üzere adlî para cezası ile; oni-
kinci fıkrasına aykırı hareket eden gerçek kişi sigorta
eksperleri ve tüzel kişi sigorta eksperlerinin yetkilileri
yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile;
onüçüncü fıkrasına aykırı olarak görev kabul eden si-
gorta eksperleri ile tüzel kişi sigorta eksperinin yanın-
104
SİGORTACILIK MEVZUATI

da çalışan sigorta eksperi veya tarafsızlığı ihlâl eden


sigorta eksperleri beşyüz günden az olmamak üze-
re adlî para cezası ile; ondördüncü fıkrası hükmüne
aykırı davrananlar üçyüz günden az olmamak üzere
adlî para cezası ile; onaltıncı fıkrasına aykırı hareket
edenler ile bu fıkra gereğince sigorta eksperliği ile il-
gili faaliyetlerde çalışmaması gerektiği halde çalışan-
lar ikiyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası
ile; yirmiikinci fıkrasına aykırı olarak sigorta eksperliği
yetkilerini veya unvanlarını başka kişilere kullandı-
ranlar ve söz konusu yetki ve unvanları kullananlar
beşyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası
ile; sigorta eksperliği yaptığı izlenimini uyandıranlar
yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile
cezalandırılır.
(20) Bu Kanunun 23 üncü maddesinin onuncu
fıkrasına aykırı olarak ticarî faaliyette bulunanlar yüz
günden az olmamak üzere adlî para cezası ile; oni-
kinci fıkrasına aykırı davrananlar üçyüz günden az
olmamak üzere adlî para cezası ile; onüçüncü fıkra-
sına aykırı olarak sigorta acenteliği yetkilerini veya
unvanlarını başka kişilere kullandıranlar ve söz konu-
su yetki ve unvanları kullananlar beşyüz günden az
olmamak üzere adlî para cezası ile; sigorta acenteliği
yaptığı izlenimini uyandıranlar yüz günden az olma-
mak üzere adlî para cezası ile; ondördüncü fıkrasına
aykırı hareket edenler ile bu fıkra gereğince sigorta
acenteliğiyle ilgili faaliyetlerde çalışmaması gerekti-
ği halde çalışanlar ikiyüz günden az olmamak üzere
adlî para cezası ile cezalandırılır.
105
SİGORTACILIK MEVZUATI

(21) Sigorta acenteliği yapamayacaklarla, sigorta


acenteliği sözleşmesi yapan sigorta şirketlerinin bu
işten sorumlu yöneticileri beşyüz günden az olma-
mak üzere adlî para cezası ile; prim tahsil etme veya
sözleşme yapma yetkisi verilemeyeceklere bu yetki-
leri veren sigorta şirketlerinin bu işten sorumlu yöne-
ticileri üçyüz günden az olmamak üzere adlî para ce-
zası ile; bu yetkileri kabul eden kişiler ikiyüz günden
az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.
(22) Hakkında meslekten çıkarma kararı verildiği
halde bu Kanunun 26 ncı maddesinin altıncı fıkrası-
na aykırı olarak tüzel kişi sigorta eksperinde denetçi
veya temsile ve ilzama yetkili olarak çalışanlar ve bu
kişileri çalıştıranlar ile hakkında meslekten çıkarma
kararı verildiği halde 27 nci maddenin altıncı fıkrası-
na aykırı olarak tüzel kişi sigorta acentesinde denetçi
veya temsile ve ilzama yetkili olarak çalışanlar ve bu
kişileri çalıştıranlar bir yıldan iki yıla kadar hapis ce-
zası ve üçyüz günden az olmamak üzere adlî para
cezası ile cezalandırılır.
(23) Bu Kanuna aykırı olarak ruhsatı olmadan
brokerlik ve sigorta eksperliği yapanlar; Müsteşar-
lıktan uygunluk belgesi olmadan sigorta acenteliği
yapanlar ile Aktüerler Siciline kaydolmadan aktüerlik
yapanlar bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ve dört-
yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile
cezalandırılır.
(24) Bu Kanunda öngörülen süre içinde Birliğe
üye olmayan sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri-
106
SİGORTACILIK MEVZUATI

nin yetkilileri ile Levhaya kayıtlı olmadan sigorta eks-


perliği veya sigorta acenteliği faaliyetinde bulunanlar
yüzelli günden az olmamak üzere adlî para cezası ile
cezalandırılır.
(25) Aktüer ve broker yetki veya unvanlarını başka
kişilere kullandıranlar ve söz konusu yetki ve unvan-
ları kullananlar beşyüz günden az olmamak üzere, bu
işleri yaptığı izlenimini uyandıranlar yüz günden az
olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.
(26) Bu Kanunun 31 inci maddesinin ikinci fıkra-
sındaki izni almadan sigortacılıkla ilgili organizasyon
oluşturanlar üçyüz günden az olmamak üzere adlî
para cezası ile cezalandırılır.
(27) Bu Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkra-
sına aykırı davrananlar ile üçüncü fıkrasına aykırı
olarak iyiniyet kurallarını ihlâl edici şekilde sigorta
tazminatı ödemesini geciktirenler üçyüz günden az
olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.
Kovuşturma
MADDE 36 – (1) Bu Kanunda yazılı suçlardan
dolayı kovuşturma yapılması Müsteşarlık tarafından
Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı başvuruda bulu-
nulmasına bağlıdır. Bu başvuru ile Müsteşarlık aynı
zamanda katılan sıfatını kazanır.
(2) Cumhuriyet savcısının kovuşturmaya yer
olmadığına karar vermesi halinde, Müsteşarlık,
107
SİGORTACILIK MEVZUATI

4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi


Kanununa göre kendisine tebliğ edilecek kararlara
karşı itiraza yetkilidir.
(3) Aracılar ile sigorta eksperlerinin bu Kanunda
suç sayılan fiilleri hakkında yapılacak kovuşturmalar
ile bu Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasına
ve 35 inci maddesinin altı ilâ dokuzuncu fıkralarına
aykırılıktan dolayı yapılacak kovuşturmalar hakkında
bu madde hükümleri uygulanmaz.
Görev ve yetki
MADDE 36/A –(Ek: 3/4/2013-6456/ 48 md.)
(1) Bu Kanunda tanımlanan veya atıfta bulunu-
lan suçlardan dolayı yargılama yapmaya Hâkimler ve
Savcılar Yüksek Kurulunun ihtisas mahkemesi olarak
görevlendireceği sulh, asliye veya ağır ceza mahke-
meleri yetkilidir.

ONBİRİNCİ BÖLÜM
Atıflar, Değiştirilen ve Yürürlükten
Kaldırılan Hükümler
Atıflar
MADDE 37 – (1) Diğer mevzuatta mülga
21/12/1959 tarihli ve 7397 sayılı Sigorta Murakabe
Kanununa yapılan atıflar, bu Kanunun ilgili maddele-
rine yapılmış sayılır.

108
SİGORTACILIK MEVZUATI

(2) Diğer kanunlarda Müsteşarlık denetim birimin-


de çalışan aktüerleri ifade etmek üzere kullanılan tüm
ibareler “Sigorta Denetleme Aktüeri” olarak uygulanır.
MADDE 38 – (1) (18/5/2004 tarihli ve 5174 sa-
yılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar
ve Borsalar Kanununun hükmü olup yerine işlen-
miştir.)
MADDE 39 – (1) (13/10/1983 tarihli ve 2918
sayılı Karayolları Trafik Kanununun hükmü olup
yerine işlenmiştir.)
MADDE 40 – (1) (25/11/1999 tarihli ve 587 sayılı
Zorunlu Deprem Sigortasına Dair Kanun Hükmün-
de Kararname hükmü olup yerine işlenmiştir.)
MADDE 41-42 – (1) (28/3/2001 tarihli ve 4632
sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sis-
temi Kanununun hükmü olup yerine işlenmiştir.)
MADDE 43 – (1) (14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı
Devlet Memurları Kanununun hükmü olup yerine
işlenmiştir.)
MADDE 44 – (1) (14/6/2005 tarihli ve 5363 sa-
yılı Tarım Sigortaları Kanununun hükmü olup ye-
rine işlenmiştir.)
MADDE 45 – (1) 21/12/1959 tarihli ve 7397 sayılı
Sigorta Murakabe Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) 25/6/1927 tarihli ve 1160 sayılı Mükerrer Si-
gorta Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
109
SİGORTACILIK MEVZUATI

(3) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları


Trafik Kanununun 107 nci maddesinin üçüncü fıkrası,
108 inci maddesi ile ek 8 inci maddesinin birinci ve
ikinci fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.

ONİKİNCİ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
EK MADDE 1 – (Ek: 13/6/2012-6327/65 md.)
(1) Bu Kanundaki özel hükümler saklı kalmak
kaydıyla, bu Kanunun uygulanması ile bu Kanun
kapsamındaki kişi ve kuruluşlara ilişkin yönetmelikler
Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlıkça çıkarılır.
EK MADDE 2 – (Ek: 13/6/2012-6327/66 md.)
(1) Diğer mevzuatta Türkiye Sigorta ve Reasü-
rans Şirketleri Birliğine yapılan atıflar Türkiye Sigorta,
Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğine yapılmış
sayılır.
EK MADDE 3 – (Ek: 13/6/2012-6327/67 md.)
(1) 9/8/2008 tarihli ve 26962 sayılı Resmî Gazete-
de yayımlanan Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi Yö-
netmeliğine göre faaliyetlerini sürdüren Sigorta Bilgi
ve Gözetim Merkezi, bu Kanunun yayımı tarihinden
itibaren herhangi bir başka işleme gerek kalmaksızın
31/B maddesi uyarınca kurulmuş sayılır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Karayolu Trafik Garanti
Sigortası Hesabının sorumlulukları ile varlıklarının,
110
SİGORTACILIK MEVZUATI

alacaklarının ve yükümlülüklerinin tamamı bu Ka-


nunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde
Hesaba devrolunur. Karayolu Trafik Garanti Sigortası
Hesabıyla ilişkili olarak açılan davalar ve yapılan ta-
kipler Hesapla ilişkili olarak devam eder.
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Kanunun uygulanma-
sına ilişkin yönetmelikler bu Kanunun yayımı tarihin-
den itibaren bir yıl içinde Müsteşarlığın bağlı olduğu
Bakanlıkça çıkartılır.
(2) Bu Kanunda öngörülen düzenlemeler yürür-
lüğe konuluncaya kadar mevcut düzenlemelerin bu
Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına
devam olunur.
(3) Bu Kanunun 12 nci maddesinin tarife serbes-
tisine ilişkin birinci fıkrası hükmü ile 17 nci maddesi-
nin dördüncü fıkrasının garanti fonu varlıkları üzerine
bloke konulabilmesi ve ipotek tesis ettirilebilmesine
ilişkin hükmü yürürlüğe girene kadar, bu Kanunla
mülga 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanununun ilgili
hükümleri uygulanmaya devam olunur.
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde durumlarını, bu
Kanunun 5 inci maddesi gereğince tespit edilecek
branş ayrımına uyumlu hale getirmeyenler, yeni si-
gorta sözleşmesi akdedemez, riski artırıcı nitelikte
zeyil, temdit ve yenileme yapamaz.
(2) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte hayat
sigortasına ilişkin portföylerini devretmemiş bulunan
111
SİGORTACILIK MEVZUATI

karma şirketler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten


itibaren bir yıl içinde söz konusu portföylerini devret-
mek zorundadır. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen
şirketlerin sigorta portföyünü kısmen veya tamamen
devralmayı kabul eden bir veya birkaç sigorta şirketi
bulunduğu takdirde portföy, Bakan tarafından re’sen
devredilir. Portföyü devrolmamış şirketler devir işlemi
gerçekleşene kadar hayat sigortası branşında yeni
sigorta sözleşmesi akdedemez, riski artıcı nitelikte
zeyil, temdit ve yenileme yapamaz.
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Bu Kanunun 20 nci mad-
desinin altıncı fıkrası hükmü bu Kanunla mülga 7397
sayılı Sigorta Murakabe Kanunu uyarınca atanmış ki-
şiler ile bu kişiler hakkında açılmış davalar ve takipler
için de geçerlidir.
GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu Kanunla mülga 7397
sayılı Sigorta Murakabe Kanununun 25 inci maddesi
uyarınca ayrılan deprem hasar karşılıkları, bu Kanu-
nun yürürlüğe girmesini izleyen üç ay içinde ihtiyarî
yedek akçelere devrolunur.
GEÇİCİ MADDE 6 – (1) Bu Kanunun yayımı ta-
rihinden önce düzenlenmiş olan eksperlik ve broker-
lik ruhsatları, Müsteşarlık tarafından değiştirilinceye
kadar geçerlidir. Söz konusu değiştirme işlemini, bu
Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içinde
yaptırmayanlar meslekî faaliyette bulunamaz. Sigorta
eksperlerinin eksperlik faaliyetine devam edebilmesi
için bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
dört ay içinde Levhaya kaydını yaptırması da gerekir.
112
SİGORTACILIK MEVZUATI

GEÇİCİ MADDE 7 – (1) Sigorta acenteleri, bu


Kanunun yayımından itibaren bir yıl içinde Müsteşar-
lıktan uygunluk belgesi almak ve Levhaya kayıt ol-
mak zorundadır. Bu zorunluluğu yerine getirmeyenler
sigorta acenteliği faaliyetinde bulunamaz.
GEÇİCİ MADDE 8 – (1) 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun yürürlüğe girmesinden önce taksirli suç-
lar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi ağır
hapis veya beş yıldan fazla hapis veya sigortacılık
mevzuatına aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya
birden fazla ağır para cezasına yahut cezası ne olursa
olsun basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsız-
lık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma,
dolanlı iflas, görevi kötüye kullanma gibi yüz kızartıcı
suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan
kaçakçılık suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat
karıştırma, karapara aklama veya Devlet sırlarını açı-
ğa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına
teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymiş bulunan-
lar sigorta şirketlerinde veya reasürans şirketlerinde
kurucu olamaz, sigorta acenteliği, brokerlik ve sigorta
eksperliği yapamaz ve bu amaçla kurulmuş tüzel kişi-
lerde ortak olamaz ve çalışamaz.
(2) Bu Kanunda sigorta şirketi ve reasürans şir-
keti kurucularının niteliklerine yapılan atıflar için de
birinci fıkra hükmü uygulanır.
GEÇİCİ MADDE 9 – (1) Bu Kanunda geçen Türk
Lirası ibaresi karşılığında, uygulamada ülkede teda-
113
SİGORTACILIK MEVZUATI

vülde bulunan para 28/1/2004 tarihli ve 5083 sayılı


Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında
Kanun hükümleri gereğince Yeni Türk Lirası olarak
adlandırıldığı sürece bu ibare kullanılır.

GEÇİCİ MADDE 10 – (Ek: 3/4/2013-6456/49


md.)

(1) 33/B maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten


önce hak sahiplerine ödenmesi veya iadesi gereken
paralara ilişkin olarak anılan maddenin yürürlüğe gir-
diği tarihten önce yürürlükte bulunan mevzuata göre
tamamlanan işlemler geçerliğini korur. Bu kapsamda
olup anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce
yürürlükte bulunan mevzuata göre tamamlanmayan
işlemler, 33/B maddesi hükümlerine göre sonuçlan-
dırılır.

GEÇİCİ MADDE 11 – (Ek: 3/4/2013-6456/50


md.)

(1) Bu maddenin yayımı tarihinden önce zorunlu


sigortalar ve hayat sigortalarıyla sınırlı olarak kendile-
rine sözleşme yapma ve prim tahsil etme yetkisi veri-
len sigorta acenteleri bakımından 23 üncü maddenin
onuncu fıkrasının bu maddeyi ihdas eden Kanunla
değiştirilmeden önce yürürlükte bulunan hükümleri-
nin bu maddenin yayımından itibaren iki yıl süreyle
uygulanmasına devam edilir.
114
SİGORTACILIK MEVZUATI

GEÇİCİ MADDE 12 – (Ek: 3/4/2013-6456/51


md.)
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla
bu Kanunda tanımlanan veya atıfta bulunulan suç-
lardan dolayı görülmekte olan davalar, davayı gören
mahkemelerde görülmeye devam olunur. Bu mad-
denin yürürlüğe girdiği tarihten sonra söz konusu
suçlardan dolayı açılan davalara, bu Kanunun 36/A
maddesi çerçevesinde Hâkimler ve Savcılar Yüksek
Kurulunca görevlendirilecek ceza mahkemeleri tara-
fından bakılır.
Yürürlük
MADDE 46 – (1) Bu Kanunun;
a) 12 nci maddesinin tarife serbestisine ilişkin bi-
rinci fıkrası hükmü ile 17 nci maddesinin dördüncü
fıkrasının garanti fonu varlıkları üzerine bloke konula-
bilmesi ve ipotek tesis ettirilebilmesine ilişkin hükmü,
yayımı tarihinden üç ay sonra,
b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 47 – (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar
Kurulu yürütür.

115
SİGORTACILIK MEVZUATI

5684 SAYILI KANUNA EK VE


DEĞİŞİKLİK GETİREN
MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ
TARAFINDAN İPTAL EDİLEN HÜKÜMLERİN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ
GÖSTERİR LİSTE

Değiştiren 5684 sayılı Kanunun


Yürürlüğe
Kanunun değişen veya iptal
Giriş Tarihi
Numarası edilen maddeleri
6215 33/A 12/4/2011
1, 2, 3, 4, 14, 16, 17, 20,
24, 25, 28, 29, 30, 31,
6327 29/6/2012
31/A, 31/B, 33/A, 34, 35,
Ek Madde 1, 2, 3
22, 23, 30, 31/B, 33/B,
18/4/2013
36/A, Geçici Madde 10,
6456
11, 12
18/10/2013
30/12

116
SİGORTA ACENTELERİ
YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve
Kısaltmalar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 –(1) Bu Yönetmeliğin amacı, sigorta


acenteliği faaliyetlerinin sigortacılık sektörüne olan
güveni artırıcı biçimde sürdürülmesini ve sözleş-
me taraflarının hak ve menfaatlerinin korunmasını
teminen acentelik sisteminin kurumsallaşmasının
sağlanması,acentelik faaliyetlerinin çerçevesi ile bu
faaliyetlere ilişkin temel ilkelerin belirlenmesidir.

(2) Bu Yönetmelik, sigorta acenteliği yapacak


gerçek ve tüzel kişilerin niteliklerine, kuruluş ve teş-
kilatlarına, yetki ve sorumlulukları ile faaliyetlerine
ilişkin esas ve usulleri kapsar.

Dayanak

MADDE 2 –(1) Bu Yönetmelik, 3/6/2007 tarihli ve


5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 23 üncü madde-
sine dayanılarak hazırlanmıştır.
117
SİGORTACILIK MEVZUATI

Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 –(1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Acente: 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 2
nci maddesinin birinci fıkrasının (m) bendinde tanım-
lanan gerçek veya tüzel kişi sigorta acentesini,
b) İcra Komitesi: Türkiye Odalar ve Borsalar Birli-
ği nezdindeki Sigorta Acenteleri İcra Komitesini,
c) Kanun: 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigorta-
cılık Kanununu,
ç) Levha: Sigorta acenteleri için Türkiye Odalar
ve Borsalar Birliği tarafından düzenlenen ve faal ola-
rak çalışanlara ilişkin kayıtları gösteren Levhayı,
d) Malvarlığı:Gerçek kişilerin mülkiyetinde bu-
lunan değeri parayla ölçülebilir taşınır ve taşınmaz
varlıklar tutarını,
e) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
f) Oda: Ticaret odaları ile ticaret ve sanayi oda-
larını,
g) SEGEM: 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun
31 inci maddesine istinaden kurulan Sigortacılık Eği-
tim Merkezini,
ğ) Sigorta şirketi: Türkiye’de kurulmuş sigorta şir-
keti ile yurt dışında kurulmuş sigorta şirketinin Türki-
ye’deki teşkilâtını,
118
SİGORTACILIK MEVZUATI

h) Teknik personel: Acentelerde sigorta pazarla-


ma, bilgilendirme ve satış işlemlerini yapan personeli,

ı) TOBB: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,

i) TSB: Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik


Şirketleri Birliğini,

j) Uygunluk belgesi: Levhaya kaydı uygun görü-


len acenteler için Müsteşarlıkça Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliğine gönderilen, 5684 sayılı Kanunun 23
üncü maddesinde belirtilen belge niteliğindeki yazı ya
da bildirimi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Teşkilata İlişkin Hükümler

Gerçek kişi acenteler

MADDE 4 –(1) Acentelik faaliyetinde bulunacak


gerçek kişilerde aşağıdaki nitelikler aranır.

a) Teknik personel unvanını taşıması.

b) Türkiye’de yerleşik olması.

c) Kasten işlenen bir suçtan dolayı affa uğramış


olsalar dahi 5 yıldan fazla hapis, sigortacılık mevzu-
atına aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya birden
fazla adlî para cezasına mahkûm edilmemiş olması;
119
SİGORTACILIK MEVZUATI

devletin güvenliğine, Anayasal düzene ve bu düzenin


işleyişine, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı
suçlar ile casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hi-
leli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fe-
sat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma,
verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi
kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan
malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı,
kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme
suçlarından hüküm giymemiş olması.

ç) 9 uncu maddede belirtilen asgari mal varlığı


şartını yerine getirmiş olması.

d) Acentelik faaliyetinin yürütüleceği fiziksel


mekân, teknik ve idari altyapı ile insan kaynakları ba-
kımından yeterli donanıma sahip olması.

e) Ek-1/A’da yer alan öğrenim düzeyleri ile bu öğ-


renim düzeylerinin karşısında yer alan mesleki dene-
yim süresini tamamlaması.

Tüzel kişi acenteler

MADDE 5 –(1) Acentelik faaliyetinde bulunacak


tüzel kişilerde aşağıdaki nitelikler aranır.

a) Merkezlerinin Türkiye’de bulunması.

b) Asgari ödenmiş sermaye şartını yerine getirmiş


olması.
120
SİGORTACILIK MEVZUATI

c) Acentelik faaliyetinin yürütüleceği fiziksel


mekân, teknik ve idari altyapı ile insan kaynakları ba-
kımından yeterli donanıma sahip olması.
(2) Tüzel kişi acente müdürlerinde 4 üncü mad-
denin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (e) bentlerinde
sayılan nitelikler aranır.
(3) Tüzel kişi acenteleri, sigorta işlemleri bakımın-
dan temsil ve ilzama yetkili olanlarda 4 üncü madde-
nin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde sayılan
nitelikler aranır.
(4) Tüzel kişi acentelerin gerçek kişi ortakları ile
tüzel kişi ortaklarının gerçek kişi ortaklarında 4 üncü
maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen şart
aranır.
(5) Tüzel kişi sigorta acentelerinde, müdür dışın-
da en az bir teknik personel istihdam edilir.
Teknik personel ve yardımcı teknik personel
MADDE 6 –(1) Acenteler tarafından yürütülecek
sigorta ürünlerine yönelik pazarlama, bilgilendirme
ve satış işlemlerinin yalnızca acentelerin teknik per-
soneli tarafından yapılması esastır.
(2) Teknik personel unvanının kazanılabilmesi
için;
a) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olun-
ması,
121
SİGORTACILIK MEVZUATI

b) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde


belirtilen suçlardan hüküm giyilmemiş veya ceza alın-
mamış olunması,
c) Ek-1/B’de yer alan öğrenim düzeyleri ile bu öğ-
renim düzeylerinin karşısında yer alan mesleki dene-
yim süresinin tamamlanması,
ç) SEGEM tarafından yapılacak teknik personel
yeterlilik sınavının kazanılması,
gerekir.
(3) Ek-1/B’de yer alan mesleki deneyim süresini
doldurmamış olanlar, yardımcı teknik personel un-
vanıyla işe başlatılabilir. Yardımcı teknik personel si-
gorta ürünlerine yönelik pazarlama, bilgilendirme ve
satış işlemlerine ilişkin hazırlık işlemlerini yapabilir.
Yardımcı teknik personel, ikinci fıkranın (ç) bendinde
belirtilen sınavda başarılı olması kaydıyla Ek-1/B’de
yer alan mesleki deneyim süresi sonunda teknik per-
sonel unvanını almaya hak kazanır.
(4) Bireysel emeklilik mevzuatı çerçevesinde ara-
cılık yapma yetkisine sahip kişiler ikinci fıkranın (ç)
bendinde belirtilen yeterlilik sınavını kazanmaları şar-
tıyla teknik personel olarak kabul edilir. Bu durumda
bulunan personel ilgili acente kayıtlarına ayrıca işle-
nir.
(5) Acenteler, teknik personeli ve yardımcı teknik
personeli, çalışmaya başladıkları günü takiben en
122
SİGORTACILIK MEVZUATI

geç on beş iş günü içinde sicil numarası ve kimlik al-


mak üzere elektronik ortamda TOBB’a veya uygunluk
belgesi başvurusunda bulunduğu odaya bildirir.
(6) Müsteşarlık, teknik personelin işlem yapma
yetkisi ile buna ilişkin şartları sigorta dalları itibariyle
belirlemeye ve ikinci fıkranın (ç) bendinde geçen ye-
terlilik sınavınıbu dallar itibariyle lisanslama şeklinde
yapmaya yetkilidir.
(7) Teknik personel ve yardımcı teknik personel
yalnızca bir acenteye bağlı çalışabilir ve çalıştığı
acenteden bağımsız olarak iş kabul edemez.
(8) Teknik personelin yürüttüğü mesleki işlemler-
den dolayı üçüncü kişilere verecekleri zararlardan
teknik personel ve bağlı bulundukları acenteler so-
rumludur.
Fiziki, teknik ve idari altyapı
MADDE 7 –(1) Acentelik faaliyetleri münhasıran
acentelik faaliyetine tahsis edilmiş mekânlarda gös-
terilir.
(2) Acentelik faaliyeti yürütülecek mekânın fiziki
özellikleri İcra Komitesi tarafından belirlenir.
(3) Acentelerin teknik açıdan yeterli sayılabilme-
si için poliçe düzenlemeye, sigorta şirketi ve müşteri
hesaplarını takip etmeye ve yazışma yapmaya uygun
bilişim sisteminin; yeterli arşivleme sisteminin, inter-
net bağlantısının ve elektronik posta adresinin bulun-
ması gerekir.
123
SİGORTACILIK MEVZUATI

(4) Kendi bölümleri ile personeli ayrı olmak ko-


şuluyla, birden fazla acente aynı mekânda faaliyet
gösterebilir.

(5) Acenteler, sigorta ürünlerinin satışı ve satışıy-


la bağlantılı işlemlerinde, sigorta şirketleri ile kuracak-
ları internet servisi uygulamalarında, Sigorta Bilgi ve
Gözetim Merkezi ve sigorta havuzları ya da gözetim
merkezleri gibi diğer özellikli kurum ve kuruluşlar nez-
dinde yürütecekleri işlemlerde kullanacakları bilgi iş-
lem altyapılarını Müsteşarlıkça belirlenecek esaslara
uygun hale getirir.

Acentelerin teşkilatı

MADDE 8 –(1) Acenteler, merkezleri dışında


şube açabilir.

(2) Acente şubeleri,şube olduğu belirtilmek şartıy-


la acente ile aynı unvanı taşır.

(3) Merkezler için gerekli olan fiziksel mekân,


teknik ve idari altyapı ile insan kaynakları bakımın-
dan yeterlilik şartları acente şubeleri bakımından
da aranır. Acente şubeleri, başka bir acente ile aynı
mekânda faaliyet gösteremez.

(4) Acenteler, şubelerine ilişkin bilgileri şube te-


sisinden itibaren en geç onbeş iş günü içinde Levha
bilgilerine ilave ettirir.
124
SİGORTACILIK MEVZUATI

Asgari ödenmişsermaye ve malvarlığı


MADDE 9 –(1) Tüzel kişi acentelerin şirket türüne
göre Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca belirlenen tu-
tardan az olmamak kaydıyla sahip olacakları asgari
ödenmiş sermaye miktarı ile gerçek kişi acentelerin
beyan edecekleri malvarlıklarının değeri 25.000.-
TL’den az olamaz.
(2) Asgari ödenmiş sermaye ile beyan edilecek
malvarlıklarının en az %50’sinin nakit, mevduat ya da
devlet iç borçlanma senedi gibi nakde kolay dönüşe-
bilir yatırım araçlarından oluşması gerekir.
Uygunluk belgesi ve Levhaya kayıt
MADDE 10 –(1) Levhaya kayıt olunmadan acen-
telik faaliyetinde bulunulamaz. Sigorta acenteliği
yapacak gerçek veya tüzel kişilerin Levhaya kayıt
öncesinde Müsteşarlıktan uygunluk belgesi almaları
gerekir.
(2) Uygunluk belgesi başvurusu TOBB tarafından
görevlendirilecek odalara yapılır. Başvurularda dü-
zenleniş tarihleri son altı aydan eski olmamak kay-
dıyla ek-2, ek-3, ek-4, ek-5, ek-6, ek-7 ve ek-8’de be-
lirtilen bilgi ve belgeler aranır. Uygunluk belgesi için
gerekli belgelerden ilgili oda bünyesinde bulunanlar
ayrıca talep edilmez. Başvuru sırasında istenilen bil-
giler elektronik ortamda da kaydedilir.
(3) Belgeleri tamamlanmış olan acentelerin baş-
vuruları TOBB tarafından Müsteşarlığa intikal etti-
125
SİGORTACILIK MEVZUATI

rilir. Müsteşarlıkça yapılacak değerlendirmede du-


rumu uygun görülenler Levhaya kaydedilmek üzere
TOBB’a bildirilir. Bu bildirim, bildirime konu acenteler
bakımından uygunluk belgesi niteliğindedir.
(4) Levhaya kayıtlıolan acenteler TOBB internet
sitesinde duyurulur. Bu kapsamda yer alacak bilgiler
Müsteşarlığın uygun görüşüyle TOBB tarafından be-
lirlenir.
Mesleki sorumluluk sigortası
MADDE 11 –(1) Acenteler, mesleki faaliyetleri ne-
deniyle verebilecekleri zararlardan sorumludur.
(2) Müsteşarlık, birinci fıkrada yer alan sorumlu-
luğun karşılanmasını teminen sigorta veya benzeri
teminat şartı aramaya yetkilidir.
Unvan
MADDE 12 –(1) Acente unvanlarında “sigorta
aracılığı” veya “sigorta acenteliği” ifadelerinden birisi
kullanılır. Acenteler, mevzuata aykırı olmamak şartıy-
la unvanlarında ilave ifadeler de kullanabilir.
Bankalar ve özel kanunlarına istinaden acen-
telik yapan kurumlar
MADDE 13 –(1) Kanunun 23 üncü maddesinin
üçüncü fıkrası uyarınca acentelik faaliyeti yapacak
olan bankalar ile özel kanunla kurulmuş ve kendisi-
ne sigorta acenteliği yapma yetkisi tanınan kurumlar,
126
SİGORTACILIK MEVZUATI

aracılılık yaptıkları sigorta şirketlerini ve yetkilerinin


kapsamını da belirterek TOBB’a bildirimde bulunur.
Bildirimde bulunanlara TOBB tarafından kayıt numa-
rası verilir.
(2) Kanunun 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrası
uyarınca acentelik faaliyeti yapacak olan bankalar ile
özel kanunla kurulmuş ve kendisine sigorta acenteliği
yapma yetkisi tanınan kurumlar, her yılın Şubat ayı
sonuna kadar acentelik faaliyeti yürütülen birimleri ile
teknik personele ilişkin bilgileri TOBB’a bildirir.
(3) Kanunun 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrası
uyarınca acentelik faaliyeti yapacak olan bankalar ile
özel kanunla kurulmuş ve kendisine sigorta acenteliği
yapma yetkisi tanınan kurumlar için bu Yönetmeliğin
5, 7, 8, 9, 10, 12 ve 16 ncı maddeleri ile 14 üncü mad-
desinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ve 18 inci
maddesinin üçüncü fıkrasıuygulanmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Faaliyete İlişkin Hükümler
Acentelik yetkilerinin verilmesi
MADDE 14 –(1) Acentelik yetkisi sigorta şir-
ketlerince hususi bir vekâletnameyle verilir. Bu
yetkiler acenteler tarafından başka acentelere
veya kişilere devredilmez. Acentelik yetkisi verilen
vekâletnamelerde faaliyette bulunulacak sigorta dal-
127
SİGORTACILIK MEVZUATI

ları ve bu dallar kapsamında tanınacak yetkiler be-


lirtilir. Vekâletnameler usulü dairesinde tescil ve ilan
ettirilir. Acentelik yetkilerinin kapsam ve sınırında
yapılacak değişiklikler ile bu yetkilerin kısmen veya
tamamen kaldırılması da aynı merasime tabidir.
(2) Sigorta şirketleri, birinci fıkrada belirtilen hu-
susları, tescil ve ilanı müteakip onbeş iş günü için-
de, Levhaya işlenmek üzere TOBB’a bildirir. Sigorta
şirketleri tarafından acentelik yetkisi verilen Levhaya
kayıtlı acenteler, bu yetkinin kapsam ve sınırıbelirtil-
mek suretiyle elektronik ortama işlenir. Bu konular-
daki gerekli bilgi işlem programı TOBB tarafından
oluşturulur.
(3) Sigorta şirketleri tarafından Levha kaydı bu-
lunmayanlara acentelik yetkisi verilmez ve bunlarla
acentelik sözleşmesi yapılamaz. Acentelik sözleşme-
sinin tesciline ilişkin işlemlerde Levha kaydı görülme-
den kayıt yapılmaz.
(4) Levha kaydını takip eden altı ay içinde en az
bir sigorta şirketiyle acentelik sözleşmesinin yapıla-
rak poliçe düzenlemeye başlanmış olması, Kanunun
23 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendi
uygulamasında acentelerin faaliyete geçtiğinin gös-
tergesi olarak değerlendirilir.
Acentelik sözleşmesi
MADDE 15 –(1) Aşağıda belirtilen hususlar sigor-
ta şirketleriyle acenteler arasında yapılacak acentelik
sözleşmelerinde düzenlenir.
128
SİGORTACILIK MEVZUATI

a) Sözleşmenin tarafları.
b) Sözleşmenin süresi, yenileme ve fesih şartları.
c) Acenteye verilen yetkinin sigorta branşları iti-
barıyla kapsamı ve coğrafi sınırı.
ç) Levha kayıt numarası veya 13 üncü maddede-
ki kurum ve kuruluşlar için kayıt numarası.
d) Ödenecek komisyon ve sağlanacak diğer men-
faatler ile bu hususların değiştirilmesine ilişkin usul ve
esaslar.
e) Poliçe düzenlenmesine, primin tahsiline ve si-
gorta şirketine intikaline ilişkin hükümler.
f) Hesap mutabakatına ilişkin hükümler.
g) Tesis edilecek teminata ilişkin hükümler.
(2) Acentelik sözleşmelerinde, 13/1/2011 tarihli ve
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 5684 sayılı Sigorta-
cılık Kanunu, bu Yönetmelik ve diğer ilgili mevzuata
aykırı olmamak kaydıyla birinci fıkradaki hükümlere
ilave hükümler yer alabilir.
Değişikliklerin bildirilmesi
MADDE 16 –(1) Acenteler işletmelerinde, ortak,
müdür ve teknik personeli ile bu Yönetmelikte aranı-
lan niteliklerinde ortaya çıkabilecek değişiklikleri, de-
ğişikliği takiben en geç on iş günü içinde ve elektronik
ortamda Levhaya işlenmek üzere uygunluk belgesi
başvurusunda bulundukları odaya bildirir.
129
SİGORTACILIK MEVZUATI

(2) 14 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen


hususlara ilişkin değişiklikler de sigorta şirketleri tara-
fından değişikliği takiben en geç on iş günü içinde ve
elektronik ortamda Levhaya işlenmek üzere TOBB’a
bildirilir.
(3) Acentenin Levha kayıt bilgilerinde yer alan ile-
tişim bilgileri 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat
Kanunu uygulaması bakımından tebligata esas alınır.
Sigorta poliçelerinin düzenlenmesi ve primle-
rin tahsili
MADDE 17 –(1) Sigorta sözleşmesi akdetme ve/
veya prim tahsil etme yetkisi sigorta şirketlerine ait-
tir. Bu yetki, acentelik vekâletnamesinde belirtilmek
kaydıyla, sigorta acentelerine devredilebilir. Sigorta
şirketlerince sözleşme yapma ve/veya prim tahsil
etme konularında yetkilendirilmemiş acenteler poliçe
düzenleyemez ve/veya prim tahsilâtı yapamaz.
(2) Acentelerce düzenlenen poliçeler kapsamında
sigortalı tarafından acentelere yapılan ödeme sigorta
şirketine yapılmış sayılır. Acenteler tarafından düzen-
lenen poliçeler kapsamındaki tazminat ödemelerinin
sigorta şirketlerince doğrudan hak sahibine yapılması
esastır. Sigorta şirketlerince tazminat ödemesi kap-
samında acenteye ödeme yapılması durumunda, ya-
pılan ödeme hak sahibi tarafından tahsil edilmedikçe
ödenmişsayılmaz.
(3) Sigorta şirketleri sigorta poliçelerine aracılık
eden acentenin unvanı, Levha kayıt numarası veya
130
SİGORTACILIK MEVZUATI

13 üncü maddedeki kurum ve kuruluşlar için kayıt nu-


marasının poliçelerde yer alması için gerekli düzen-
lemeleri yapar. Sigorta şirketleri ve acenteler, teknik
personel olmayan kişilerin tahsis edilen kullanıcı adı
ve şifreleri kullanmamaları için gerekli tedbirleri alır.
Hesap planı ve hesap mutabakatı
MADDE 18 –(1) Sigorta şirketleri ve acentelerin
hesap ve kayıt düzenlerini poliçe bazında takibe ve
üçer aylık dönemler itibariyle mutabakat çalışmasına
uygun olacak şekilde oluşturmaları ve en geç ilgili
dönemi takiben bir ay içinde mutabakat sağlamala-
rıgereklidir.
(2) Acenteler tarafından tahsil edilen primler ça-
lıştıkları şirketler bazında ayrı kayıtlarda takip edilir.
(3) Acenteler, hesaplarını ve mali tablolarını Müs-
teşarlıkça belirlenecek Tek Düzen Hesap Planına uy-
gun olarak tutmak zorundadır.
İlan, reklâm, afiş ve pano
MADDE 19 –(1) Acentelerin ve şubelerinin antet,
afiş, reklam ve tabelalarında acente unvanına yer ve-
rilir.
(2) Acente unvanı ile Levha kayıt numarasını içe-
ren bir plaka acentelik faaliyeti gösterilen mekânların
girişinde ve gözle görünür şekilde asılır. Bu plakanın
şekli Müsteşarlığın uygun görüşü ile İcra Komitesince
belirlenir. Acenteler sözleşme yaptırmak isteyenlere
131
SİGORTACILIK MEVZUATI

aracılık ettikleri sigorta şirketlerini ve bu şirketlerce


kendilerine tanınan yetkileri bildirir.
(3) 13 üncü maddedeki kurum ve kuruluşlar acen-
telik faaliyeti gösterilen birimlerinde, adına acentelik
yaptıkları sigorta şirketlerinin unvanları müşterilerince
görülebilecek bir yerde yazılı olarak yer alır.
Sürekli eğitim
MADDE 20 –(1) Teknik personel, mesleki yeterli-
liklerinin, bilgi ve becerilerinin devamlılığınısağlamak
amacıyla tarihi ve programı Müsteşarlıkça belirlene-
cek eğitime katılır.
(2) Birinci fıkrada belirtilen eğitim SEGEM veya
SEGEM tarafından yapılacak hizmet alımı yoluyla
verilir. Eğitimin süresi, kapsamı, yöntemi ile ücreti ve
diğer koşullarına ilişkin çalışmalar İcra Komitesinin
görüşü alınarak SEGEM tarafından yapılır, Müsteşar-
lıkça karara bağlanır.
(3) Eğitimi süresi içinde tamamlamamış olan tek-
nik personelin faaliyeti bu eğitim tamamlanıncaya ka-
dar durdurulur. Faaliyeti durdurulan teknik personele
ilişkin bilgiler TOBB ve TSB’ye iletilir.
Teknik personel kimliği
MADDE 21 –(1) Teknik personelin sigorta ürün-
lerinin pazarlanması, bilgilendirme ve satışişlemleri
esnasında hangi acenteye bağlı olarak çalıştığını
açıkça belirtmesi ve kimliğini göstermesi gerekir. Tek-
132
SİGORTACILIK MEVZUATI

nik personel kimliğini ibraz edemeyenler bu işlemleri


yapamaz.

(2) Kimliklerin şekli ve içeriği İcra Komitesi tara-


fından belirlenir ve Müsteşarlığın onayıyla uygulama-
ya konulur. Teknik personelin kimliği, uygunluk bel-
gesi başvurusunda bulunulan oda tarafından verilir.
13 üncü maddedeki kurum ve kuruluşlar için kimlik
TOBB tarafından verilir.

(3) Acentelik sözleşmesinin feshi halinde veya


teknik personelin acenteyle ilişiğinin kesilmesi ve-
yahut yetkisinin kaldırılması durumlarında, acenteler
keyfiyeti en geç on iş günü içinde uygunluk belgesi
başvurusunda bulundukları odaya bildirir ve verilen
kimlikler ilgili odaya iade edilir. İade edilmeyen kimlik-
lerden teknik personel sorumludur.

Bilgi kayıtlarıve kayıtlara erişim

MADDE 22 –(1) TOBB nezdinde tutulan Lev-


haya ilişkin bilgiler, bilgilere erişim tanınacak yetkili
kullanıcılar ve kullanıcıların erişebilecekleri kayıtların
içeriği ile erişim şekli TOBB’un görüşü alınarak Müs-
teşarlıkça belirlenir. Elektronik ortamda TOBB’a veya
odalara bildirim yapılmasına ilişkin usuller TOBB ta-
rafından belirlenir.

(2) Müsteşarlık talimatları ile İcra Komitesince ge-


rekli görülen karar ve duyuruların acentelere iletilme-
si için TOBB tarafından gerekli işlemler yapılır.
133
SİGORTACILIK MEVZUATI

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Faaliyetin Sona Ermesine İlişkin Hükümler
Acentelik faaliyetinin sona erdirilmesi ve
acentelik yetkilerinin kaldırılması
MADDE 23 –(1) Acentelerin kendi talepleriyle fa-
aliyetlerine son vermek istemeleri durumunda faali-
yetin sonlandırılmasına ilişkin kararın alındığı tarihten
itibaren en geç beş iş günü içinde Levha bilgilerine
işlenmek üzere TOBB’a bildirilir.
(2) Sigorta şirketlerince acentelik yetkilerinin ta-
mamının veya bir kısmının kaldırılması veya acente-
lik sözleşmelerinin feshedilmesi halleri en geç beş iş
günü içinde Levha bilgilerine işlenmek üzere TOBB’a
bildirilir.
(3) Gerekli işlemlerin tamamlanmasını takiben,
faaliyeti sona eren acentenin Levha kaydı silinir. Lev-
ha kaydı silinen acenteler listesinde, Levha kaydının
silinme gerekçesine yer verilir.
(4) Mahkeme kararıyla kesinleşmiş prim borcu-
nun ödenmemesi nedeniyle şirketlerince acentelik
yetkileri kaldırılanlar Müsteşarlığa bildirilir ve acen-
telik faaliyetleri bu borçları ödeninceye kadar Müste-
şarlıkça geçici olarak durdurulur. Bu husus Levhaya
işlenmek üzere TOBB’a bildirilir.
(5) Levha kaydı silinen ya da acentelik yetkileri
geçici veya sürekli olarak kaldırılan acentelerin mev-
134
SİGORTACILIK MEVZUATI

cut portföylerine ilişkin devam eden işlemler bakı-


mından sigortalıların, hak sahiplerinin ve acentelerin
menfaatlerinin korunması için ilgili sigorta şirketlerin-
ce gerekli tedbirler alınır.
Uygunluk belgesinin iptali
MADDE 24 –(1) Müsteşarlıkça yapılan izleme,
inceleme veya denetim sonucunda, Kanunun 32 nci
maddesi hükümlerine uygun hareket etmediği tespit
edilen acentelerin faaliyetleri Müsteşarlıkça yapıla-
cak uyarıya rağmen durumlarını düzeltmemeleri ha-
linde altı aya kadar geçici olarak durdurulabilir. Faali-
yetleri geçici olarak durdurulanlar, durumları Levhaya
kaydedilmek üzere Müsteşarlıkça TOBB’a, ayrıca
çalıştıkları şirketlerce de bu acenteler aracılığıyla po-
liçe düzenlenmesinin durdurulmasını teminen TSB’ye
bildirilir.
(2) Müsteşarlıkça yapılan izleme, inceleme veya
denetim sonucunda mali durumlarının bağlıbulun-
dukları sigorta şirketi üzerinde olumsuz sonuçlara yol
açabileceği anlaşılan acenteler için gerekli tedbirlerin
alınması amacıyla Müsteşarlıkça ilgili sigorta şirket-
lerine bildirimde bulunulur. Alınan tedbirlere rağmen
durumlarında bir iyileşme olmayan acentelerin faali-
yetleri Müsteşarlıkça altı aya kadar geçici olarak dur-
durulabilir.
(3) Acentelerin birinci fıkraya istinaden faaliyetle-
rinin geçici olarak durdurulması sonrasında faaliyete
135
SİGORTACILIK MEVZUATI

başlangıcı takip eden bir yıl içinde aynı fiili tekrar et-
meleri halinde uygunluk belgeleri Müsteşarlıkça iptal
edilir.
(4) Gerek bu madde hükümlerine göre Müsteşar-
lıkça uygunluk belgesinin iptal edilmesi ve gerekse
İcra Komitesince alınan kararlar çerçevesinde hak-
kında meslekten çıkarılmasına karar verilenler İcra
Komitesi tarafından Levhadan silinir. Bu hususa iliş-
kin bilgiler TOBB’da ayrı bir liste halinde tutulur ve
elektronik ortamda TSB’ye iletilir.
(5) Bu maddede acenteler için öngörülen tedbir-
ler, teknik personel için de uygulanır. Teknik perso-
nelin faaliyetlerinin geçici olarak durdurulması, işlem
yapma yetkisinin iptali şeklindedir.
(6) Bu maddede belirtilen tüm hususlar ilgili acen-
tenin Levha kayıtlarına işlenir.

136
SİGORTACILIK MEVZUATI

BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 25 –(1) 14/4/2008 tarihli ve 26847 mü-
kerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigorta
Acenteleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yönetmelik hükümlerine uyum
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Acenteler, sigorta ve
emeklilik şirketleri durumlarını, bu Yönetmeliğin ya-
yımlandığı tarihten itibaren altı ay içinde bu Yönetme-
lik hükümlerine uygun hale getirir.
Yürürlük
MADDE 26 –(1) Bu Yönetmeliğin 18 inci madde-
sinin üçüncü fıkrası 1/1/2015 tarihinde, diğer hüküm-
leri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 27 –(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Hazi-
ne Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.

137
SİGORTACILIK MEVZUATI

Ek-1
GERÇEK KİŞİ SİGORTA ACENTELERİ İLE
TÜZEL KİŞİ SİGORTA ACENTESİ MÜDÜRLERİ
İÇİN GEREKEN ÖĞRENİM DÜZEYİ VE ASGARİ
MESLEKİ DENEYİM SÜRELERİ (EK-1/A)

MESLEKİ
ÖĞRENİM DÜZEYİ DENEYİM
SÜRESİ
İki yıllık yüksekokul (sigortacılıkla
2 yıl
ilgili bölümler)
Dört yıllık yükseköğretim kurumları 1 yıl 6 ay
Dört yıllık yükseköğretim kurumları
Aranmaz.
(sigortacılıkla ilgili bölümler)

138
SİGORTACILIK MEVZUATI

ACENTE TEKNİK PERSONELİ OLMAK İÇİN


GEREKEN ÖĞRENİM DÜZEYİ VE ASGARİ
MESLEKİ DENEYİM SÜRELERİ (EK-1/B) (1)

MESLEKİ
ÖĞRENİM DÜZEYİ DENEYİM
SÜRESİ
Lise ve dengi okul 1 yıl
Lise ve dengi okul (müfredatında
sigortacılıkla ilgili konulara yer verilen
6 ay
lise dengi mesleki ve teknik eğitim
okulları)
Lise ve dengi okul (teknik personel
6 ay
kamu istihdam programı)
İki yıllık yüksekokul 6 ay
İki yıllık yüksekokul (sigortacılıkla
Aranmaz.
ilgili bölümler)
Dört yıllık yükseköğretim kurumları Aranmaz.

(1) 22/4/2014 tarihli ve 28980 sayılı Resmî Gazete’de yayımla-


nan Sigorta Acenteleri Yönetmeliğinin eki Ek-1’de yer alan
“(EK-2/A)” ibaresi 27/4/2014 tarihli ve 28984 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan düzeltme ile “(EK-1/B)” olarak düzel-
tilmiştir.

139
SİGORTACILIK MEVZUATI

MESLEKİ DENEYİM SÜRESİNE İLİŞKİN


ORTAK HÜKÜMLER
1. Mesleki deneyim süresinin sigortacılıkla ilgili ku-
rum veya kuruluşların meslekle ilgili bölümlerinde
tamamlanması gerekmektedir. Sigortacılıkla ilgili
kurum ve kuruluşlar sigorta şirketleri, reasürans
şirketleri, emeklilik şirketleri, sigorta ve reasürans
aracıları ile Müsteşarlıkça uygun görülen diğer
kurum ve kuruluşlardır.
2. Levhaya kayıtlı sigorta eksperliği faaliyetinde bu-
lunulmuş olması mesleki deneyimden sayılır.
3. Mesleki deneyime ilişkin sürelerin hesabında tek-
nik personel unvanının kazanılması için geçirilen
süreler dikkate alınır.

140
SİGORTACILIK MEVZUATI

Ek-2
TAAHHÜTNAME

T.C. BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞINA

5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 23 üncü


maddesinin on ikinci fıkrasının “Sigorta şirketlerinin,
sigorta sözleşmeleri için brokerlik yapanların ve si-
gorta eksperlerinin yönetim ve denetiminde bulunan
kişiler ile bunlar adına imza atmaya yetkili olanlar si-
gorta acentelerinin yönetim ve denetim kurullarında
görev alamaz; imzaya yetkili olarak çalışamaz; bu
şirketlere ortak olamaz ve bunlardan ücret karşılığı
herhangi bir iş kabul edemez. Bu sınırlandırmalar söz
konusu kimselerin eş ve velayeti altındaki çocukları
için de geçerlidir. Ancak, sigorta şirketlerinin yöneti-
minde, denetiminde bulunan kişiler ile bunlar adına
imza atmaya yetkili olanların eş ve velayeti altındaki
çocukları için sınırlandırma bu kişilerin faaliyette bu-
lunduğu şirketin sigorta acenteliği içindir.” hükmüne
aykırı bir durumumun bulunmadığını beyan/taahhüt
ederim. ......./....../......

Adı Soyadı

(İmza)

141
SİGORTACILIK MEVZUATI

∗ Taahhütname alınacak kişiler


 Gerçek kişi sigorta acenteleri,
 Tüzel kişi sigorta acentelerinin müdürleri ve ger-
çek kişi ortakları ile tüzel kişi ortaklarının gerçek
kişi ortakları,
 Tüzel kişi acenteleri sigorta işlemleri bakımından
temsil ve ilzama yetkili olanlar.

142
SİGORTACILIK MEVZUATI

Ek-3

TAAHHÜTNAME

T.C. BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞINA

5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 03.04.2013


tarihli ve 6456 sayılı Kanunla değişik 23 üncü mad-
desinin onuncu fıkrası kapsamında “Bankalar ile özel
kanunla kurulmuş ve kendisine sigorta acenteliği
yapma yetkisi tanınan kurumlar hariç olmak üzere,
sigorta acenteleri, bireysel emeklilik işlemleriyle ilgili
aracılık ile Müsteşarlığın uygun göreceği sigortacılık-
la bağlantılı diğer aracılık faaliyetleri dışında başka
bir ticari faaliyette bulunamaz.” hükmüne aykırılık
teşkil edecek bir faaliyetimizin bulunmadığını beyan/
taahhüt ederiz. ......./......./.......

(Gerçek kişi için) Sigorta Acentesinin

Adı Soyadı

(İmza)

143
SİGORTACILIK MEVZUATI

(Tüzel kişi için) Sigorta Acentesinin


Unvanı

Acente Yetkilisinin
Adı Soyadı

(İmza)

144
Ek- 4
BİLGİ FORMU
GERÇEK K‹fi‹LER ‹Ç‹N NOT TÜZEL K‹fi‹LER ‹Ç‹N NOT AÇIKLAMA

1- Ad› Soyad› ve TC Kimlik No.su girilecek 1- Ticari Unvan› ile Vergi Dairesi ve Vergi No.su girilecek Tablo bilgilerine ACENTEL‹K
2- Tüm tablolar doldurulacak (yok ise "-" konulacak) 2- Yaln›zca 1. tablo doldurulacak (yok ise "-" konulacak) d›fl›ndaki ‹fi ve ORTAKLIK bilgileri girilecek

1- ADI SOYADI / TİCARİ UNVANI 1- TC.KİMLİK NO / VERGİ DAİRESİ ve VERGİ NO

2- TABLOLAR

1- ORTA⁄I OLDU⁄U fi‹RKETLERE A‹T B‹LG‹LER Nominal Ortaklık


Şirket Unvanı Vergi No Faaliyet Konusu Varsa Görevi Sermayesi TL Oranı %
(Bu flirketlerin, hisseleri Menkul K›ymet Borsalar›nda al›m-sat›m› yap›lan flirketlerden olmas› ve hisse miktar›n›n sermayelerinin %5'inden az›na karfl›l›k gelmesi halinde
buraya yaz›lmalar›na gerek yoktur.)

2- HALEN ÇALIfiMAKTA OLDU⁄U ‹fiE A‹T B‹LG‹LER


İşyeri Unvanı Vergi No Faaliyet Konusu Görevi

3- DAHA ÖNCE ÇALIfiTI⁄I ‹fiLERE A‹T B‹LG‹LER


İşyeri Unvanı Vergi No Faaliyet Konusu Görevi

Ad› Soyad›
(varsa fiti.Unvan›)

145
‹mza
SİGORTACILIK MEVZUATI

.../....../...
SİGORTACILIK MEVZUATI
Ek-5

GERÇEK KİŞİ ACENTELER İÇİN ELEKTRONİK ORTAMDA ALINACAK KİŞİSEL BİLGİLER


BAŞLIK AÇIKLAMA
Adı T.C. Kimlik numarası beyanı alınacak
Soyadı T.C. Kimlik numarası beyanı alınacak
Kızlık Soyadı (varsa) T.C. Kimlik numarası beyanı alınacak
Cinsiyet T.C. Kimlik numarası beyanından alınacak "E" veya "K" girilecek
Doğum Yeri (Şehir) T.C. Kimlik numarası beyanından alınacak
Doğum Tarihi T.C. Kimlik numarası beyanından alınacak GG.AA.YY şeklinde girilecek
Ev Adresi Tebligata esas adres beyanı alınacak
TC Kimlik No T.C. Kimlik numarası beyanı alınacak
Adli Sicil Arşiv kaydını da içeren adli sicil belgesinde aykırı bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
Öğrenim Durumu En son mezun olunan okul diplomasından alınacak "Y.O."; "LİSANS" veya "LİSANSÜSTÜ" şeklinde girilecek
Okulu / Bölümü En son mezun olunan okul diplomasından alınacak
Mesleki Deneyim Mezuniyet durumuna göre mevzuatta belirtilen sürelere uygunsa "√" işareti konulacak
Vesikalık Fotoğraf jpeg 94x128 piksel ebatlarında
Cep Telefon No ServisKodu-Telefon No
Ticari Unvanı Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Türü Şirket türü olarak "GERÇEK" şeklinde girilecek
Adresi Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Semt Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
İlçe Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
İl Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
İşyeri Telefon No İlKodu-Telefon No
İşyeri Faks No İlKodu-Faks No
İşyeri E-Posta Adresi Beyan ile alınacak
Ticaret Sicili Gazetesi Mevzuata uygun ise "√" işareti konulacak
Ticaret Sicili Tasdiknamesi Mevzuata ve taahhüte uygun ise "√" işareti konulacak
Asgari Malvarlığı Asgari malvarlığını karşılıyorsa "√" işareti konulacak
Mesleki Sorum.Sig.Tarihi* Meslek sorumluluk sigortası poliçesinden alınacak
Mesleki Sor.Sig.Teminat Tutarı* Meslek sorumluluk sigortası poliçesinden alınacak
Mesleki Sorum.Sig.Şirketi* Meslek sorumluluk sigortası poliçesinden alınacak
Sözleşme Yapılan Şirketler ** Sözleşme yapılan tüm sigorta şirketleri girilecek
Sözleşme Yapma Yetkisi ** Sigorta Şirketince yetkilendirilmişse "YETKILI" değilse "YETKISIZ" şeklinde girilecek
Tahsilat Yetkisi ** Sigorta Şirketince yetkilendirilmişse "YETKILI" değilse "YOK" şeklinde girilecek
Aktiflik ** "AKTIF"; bilgisi girilecek (sonra TOBB'CA "PASIF";"VEFAT"; "IPTAL"; "FESIH" vs işlenecek)
Taahhütname EK-2 Sigortacılık Kanunu 23/12 md. uyarınca Taahhütname alınmış ise "√" işareti konulacak
Taahhütname EK-3 Sigortacılık Kanunu 23/10 md. uyarınca Taahhütname alınmış ise "√" işareti konulacak
Bilgi Formu EK-4 Bilgi formunda mevzuata aykırı bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
Sigorta Acentesinde Ortaklık Başka bir sigorta acentesinde ortaklık yoksa "YOK"; varsa "ortak olduğu şirketler" ve "ortaklık %'leri" girilecek
Fiziksel Altyapı Yönetmelikte aranan şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
Teknik Altyapı Yönetmelikte aranan şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
İdari Altyapı Yönetmelikte aranan şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
Bilgi İşlem Altyapısı Statik internet protokolü (IP) numarası girilecek
İnsan Kaynakları Yönetmelikte aranan şartlara uygunsa "√" işareti konulacak

Uygunluk Belgesi Tarihi Hazine Müsteşarlığı tarafından verilen uygunluk tarihi


Levha Kayıt No TOBB tarafından başvuru tamamlanınca kayıt sırasına göre verilen numara
Levha Kayıt Tarihi Başvurunun tamamlandığı tarih
Levha Kayıt Ücreti / Aidat Başvuru sırasında ve her yıl ödenmişse "√" işareti konulacak

ŞUBE İÇİN (her şube için ayrı doldurulacak)


BAŞLIK AÇIKLAMA
Şube Adresi Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şube İlçe Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şube İl Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şube Telefon No İlKodu-Telefon No
Teknik Personel Adı Soyadı

* Varsa/Yönetmeliğ€in 11 nci maddesine göre mesleki sorumluluk sigortas› flart› aranmas› halinde girilecek
** Bu bilgiler Levha kayd›n› takip eden alt› ay içinde Levha bilgilerine eklenir.

146
SİGORTACILIK MEVZUATI
Ek-6
TÜZEL KİŞİ ACENTELER İÇİN ELEKTRONİK ORTAMDA ALINACAK BİLGİLER
ŞİRKET İÇİN
BAŞLIK AÇIKLAMA
Şirket Unvanı Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şirket Türü Şirket türüne göre "Ltd. Şti."; "A.Ş." vs şeklinde girilecek
Şirket Adresi Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şirket Semt Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şirket İlçe Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şirket İl Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şirket Telefon No (1) İlKodu-Telefon No
Şirket Telefon No (2) İlKodu-Telefon No
Şirket Faks No İlKodu-Faks No
Şirket E-Posta Adresi Beyan ile alınacak
Şirket İnternet Adresi Beyan ile alınacak
Anasözleşme Mevzuata uygun ise "√" işareti konulacak
Ticaret Sicili Gazetesi Mevzuata uygun ise "√" işareti konulacak
Ticaret Sicili Tasdiknamesi Mevzuata uygun ise "√" işareti konulacak
Asgari Sermaye Mevzuata uygun ise "√" işareti konulacak
Mesleki Sorum.Sig.Tarihi* Meslek sorumluluk sigortası poliçesinden alınacak
Mesleki Sor.Sig.Teminat Tutarı* Meslek sorumluluk sigortası poliçesinden alınacak
Mesleki Sorum.Sig.Şirketi* Meslek sorumluluk sigortası poliçesinden alınacak
Sözleşme Yapılan Şirketler** Sözleşme yapılan tüm sigorta şirketleri girilecek
Sözleşme Yapma Yetkisi ** Sigorta Şirketince yetkilendirilmişse "YETKILI" değilse "YETKISIZ" şeklinde girilecek
Tahsilat Yetkisi ** Sigorta Şirketince yetkilendirilmişse "YETKILI" değilse "YOK" şeklinde girilecek
Aktiflik ** "AKTIF"; bilgisi girilecek (daha sonra "PASIF"; "TASFIYE"; "B.IPTAL"; "FESIH" vs) işlenecek
Taahhütname EK-2 Sigortacılık Kanunu 23/12 md. Taahhütname alınmış ise "√" işareti konulacak
Taahhütname EK-3 Sigortacılık Kanunu 23/10 md. Taahhütname alınmış ise "√" işareti konulacak
Bilgi Formu EK-4 Bilgi formunda mevzuata aykırı bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
Fiziksel Altyapı Yönetmelikte aranan şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
Teknik Altyapı Yönetmelikte aranan şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
İdari Alt Yapı Yönetmelikte aranan şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
Bilgi İşlem Altyapısı Statik internet protokolü (IP) numarası girilecek
İnsan Kaynakları Yönetmelikte aranan şartlara uygunsa "√" işareti konulacak

Uygunluk Belgesi Tarihi Hazine Müsteşarlığı tarafından verilen uygunluk tarihi


Levha Kayıt No TOBB tarafından başvuru tamamlanınca kayıt sırasına göre verilen numara
Levha Kayıt Tarihi Başvurunun tamamlandığı tarih
Levha Kayıt Ücreti / Aidat Başvuru sırasında ve her yıl ödenmişse "√" işareti konulacak
ŞUBE İÇİN (her şube için ayrı doldurulacak)
BAŞLIK AÇIKLAMA
Şube Adresi Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şube İlçe Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şube İl Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Şube Telefon No İlKodu-Telefon No
Teknik Personel Adı Soyadı

* Varsa/Yönetmeliğ€in 11 nci maddesine göre mesleki sorumluluk sigortas› flart› aranmas› halinde girilecek
** Bu bilgiler Levha kayd›n› takip eden alt› ay içinde Levha bilgilerine eklenir.

147
TÜZEL KİŞİ ACENTE ORTAKLARI İÇİN ELEKTRONİK ORTAMDA ALINACAK KİŞİSEL BİLGİLER
ŞİRKET GERÇEK KİŞİ ORTAKLARI İÇİN (herbiri için ayrı doldurulacak)

148
BAŞLIK AÇIKLAMA
Adı T.C. Kimlik numarası beyanndan alınacak
Soyadı T.C. Kimlik numarası beyanndan alınacak
Kızlık Soyadı (varsa) T.C. Kimlik numarası beyanndan alınacak
Cinsiyet T.C. Kimlik numarası beyanndan alınacak "E" veya "K" girilecek
TC Kimlik No T.C. Kimlik numarası beyanndan alınacak
Adli Sicil Arşiv kaydını da içeren adli sicil belgesinde aykırı bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
Ortaklık Oranı Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak (yüzde olarak girilecek; tüm ortaklar toplamı %100 olacak)
Ort. Başlama Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Ort. Ayrılış Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak (değişiklik olursa güncellemek için)
Sigortacılık Kanunu 23/12 md. Taahhütname alınmış ise "√" işareti konulacak
SİGORTACILIK MEVZUATI

Taahhütname EK-2
Bilgi Formu EK-4 Bilgi formunda mevzuata aykırı bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
Sigorta Acentesinde Ortaklık Başka bir sigorta acentesinde ortaklık yoksa "YOK"; varsa "ortak olduğu şirketler" ve "ortaklık %'leri" girilecek
ŞİRKET TÜZEL KİŞİ ORTAKLARI İÇİN (herbiri için ayrı doldurulacak)
BAŞLIK AÇIKLAMA
Tüzel Kişi Ortak Unvanı Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Ortaklık Oranı Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak (yüzde olarak girilecek; tüm ortaklar toplamı %100 olacak)
Ort. Başlama Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak
Ort. Ayrılış Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alınacak (değişiklik olursa güncellemek için)
Taahhütname EK-2 Sigortacılık Kanunu 23/12 md. Taahhütname alınmış ise "√" işareti konulacak
Bilgi Formu EK-4 Bilgi formunda mevzuata aykırı bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
Sigorta Acentesinde Ortaklık Başka bir sigorta acentesinde ortaklık yoksa "YOK"; varsa "ortak olduğu şirketler" ve "ortaklık %'leri" girilecek
Ek-8
TEKNİK PERSONEL İLE TÜZEL KİŞİ ACENTE YETKİLİLERİ İÇİN ELEKTRONİK ORTAMDA ALINACAK KİŞİSEL BİLGİLER

TÜMÜ İÇİN (herbiri için ayrı doldurulacak)


BAŞLIK AÇIKLAMA
Adı T.C. Kimlik numarası beyanı alınacak
Soyadı T.C. Kimlik numarası beyanı alınacak
Kızlık Soyadı (varsa) T.C. Kimlik numarası beyanı alınacak
Cinsiyet T.C. Kimlik numarası beyanından alınacak "E" veya "K" girilecek
Doğum Yeri (Şehir) T.C. Kimlik numarası beyanından alınacak
Doğum Tarihi T.C. Kimlik numarası beyanından alınacak, GG.AA.YY şeklinde girilecek
Ev Adresi Tebligata esas adres beyanı alınacak
TC Kimlik No T.C. Kimlik numarası beyanından alınacak
Adli Sicil Arşiv kaydını da içeren adli sicil belgesinde aykırı bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
Öğrenim Durumu En son mezun olunan okul diplomasından alınacak "LİSE"; "Y.O."; "LİSANS" veya "LİSANSÜSTÜ" şekline girilecek
Okulu / Bölümü En son mezun olunan okul diplomasından alınacak
Mesleki Deneyim Mezuniyet durumuna göre mevzuatta belirtilen sürelere uygunsa "√" işareti konulacak
Vesikalık Fotoğraf jpeg 94x128 piksel ebatlarında
Görevi Görevine göre "MÜDÜR"; "TEMSİL VE İLZAMA YETKİLİ"; "TEKNİK PERSONEL" şeklinde girilecek
Görev Yeri Merkezde çalışanlar için "MERKEZ"; Şubede çalışanlar için "ŞUBE" olarak girilecek
İşe Başlama Tarihi Değişiklik halinde güncellenir
İşten Ayrılış Tarihi Değişiklik halinde güncellenir

Tüm yetkililer için ilaveten doldurulacak


Taahhütname EK-2 Sigortacılık Kanunu 23/12 md. Taahhütname alınmış ise "√" işareti konulacak
Bilgi Formu EK-4 Bilgi formunda mevzuata aykırı bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
Sigorta Acentesinde Ortaklık Başka bir sigorta acentesinde ortaklık yoksa "YOK"; varsa "ortak olduğu şirketler" ve "ortaklık %'leri" girilecek

Yalnızca acente müdürü için ilave olarak doldurulacak


Cep Telefon No ServisKodu-Telefon No
Öğrenim Durumu En son mezun olunan okul diplomasından alınacak "Y.O."; "LİSANS" veya "LİSANSÜSTÜ" şeklinde girilecek
Okulu / Bölümü En son mezun olunan okul diplomasından alınacak
Mesleki Deneyim Mezuniyet durumuna göre mevzuatta belirtilen sürelere uygunsa "√" işareti konulacak

149
SİGORTACILIK MEVZUATI

Yetkili: Tüzel kifli acente müdürü ile tüzel kifli acenteleri sigorta ifllemleri bak›m›ndan temsil ve ilzama yetkili olanlar.
SİGORTA ACENTELERİ
YÖNETMELİĞİNİN UYGULANMASINA
İLİŞKİN GENELGE (2014/8)

Bilindiği üzere, 5684 sayılı Sigortacılık Kanununa


dayanılarak çıkarılan “Sigorta Acenteleri Yönetmeliği”
(Yönetmelik) 22.04.2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Yönetmelik ile ilgili olarak açıklanmasın-
da fayda görülen hususlar aşağıda yer almaktadır.
1. Uygunluk belgesinin alınması ve Levhaya
kayıt ile ilgili hususlar
1.1. Uygunluk belgesinin alınması ile Levha kaydı-
na ilişkin başvurular Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği (TOBB) tarafından görevlendirilmiş olan
Odalara yapılmaya devam edecektir. Başvuru-
larda Sigorta Acenteleri Yönetmeliğinin eklerin-
de belirtilen belgeler ile gerektiğinde TOBB ta-
rafından istenilen bilgi ve belgeler aranacaktır.
1.2. Yapılan başvurulara ilişkin tüm bilgi ve belgeler
ilgili Odalara verilecektir.
1.3. Odalara yapılan tüm başvurularda kişilerin
mezuniyet ve deneyim şartını taşıyıp taşımadı-
ğına ilişkin ilgili Oda tarafından tereddüt oluş-
ması durumunda, mevcut bilgi ve belgelerin
öncelikle ilgili Odalar tarafından incelenmesi
151
SİGORTACILIK MEVZUATI

ve sonuçlandırılması, Odalarca karar verile-


meyen hallerde ise incelenmek üzere TOBB’a
gönderilmesi gerekmektedir. Bu kapsamdaki
hususlar TOBB tarafından incelenerek sonuç-
landırılacaktır.
1.4. Odalara yapılan tüm başvurularda ilgililerin adli
sicil belgesinde herhangi bir kaydın bulunması
durumunda, konu hakkındaki bilgi ve belgelerin
ilgili Oda tarafından TOBB’a gönderilmesi ge-
rekmektedir. Bu kapsamdaki hususlar TOBB
tarafından incelenerek sonuçlandırılacaktır.
1.5. Odalara yapılan tüm başvurular, ilgili Oda ve
TOBB tarafından yapılacak inceleme ve de-
ğerlendirme neticesinde tereddüt edilen tüm
hususlar karara bağlandıktan sonra Müste-
şarlığımıza iletilecektir. Tereddütlerin TOBB
tarafından da giderilememesi halinde, ilke ve
politika belirlenmesine yönelik işlem tesis edil-
mesi gereken genel nitelikli konularda TOBB
tarafından Müsteşarlığımızdan görüş alınması
da mümkündür. Bu itibarla, giderilemeyen te-
reddütlü durumlar dışında, yalnızca belgeleri
tamamlanmış ve mevzuatta aranılan şartları
taşıyan başvurular TOBB tarafından Müsteşar-
lığımıza iletilecektir.
1.6. Yukarıda bahsedilen süreçte yer alan tüm
başvurular ilgili Oda ve/veya TOBB tarafından
değerlendirilecek olup, başvuruların değerlen-
152
SİGORTACILIK MEVZUATI

dirilmesi amacıyla ilgililer tarafından Müsteşar-


lığımıza iletilen münferit bilgi ve belgeler değer-
lendirmeye alınmayacaktır.
2. Kanunun 23 üncü maddesinin üçüncü fıkra-
sı uyarınca acentelik faaliyeti yapacak olan
bankalar ile özel kanunla kurulmuş ve ken-
disine sigorta acenteliği yapma yetkisi tanı-
nan kurumlar
2.1. Kanunun 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrası
uyarınca sigorta acenteliği faaliyetinde buluna-
cak olan bankalar; 5411 sayılı Bankacılık Ka-
nununun 3 üncü maddesinde tanımlanan mev-
duat bankaları ve katılım bankaları ile kalkınma
ve yatırım bankalarıdır. Bu kapsamda yer alan
bankalar için Levha kayıt şartı bulunmamakta-
dır.
2.2. Kanunun 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrasın-
da yer alan özel kanunla kurulmuş ve kendisine
sigorta acenteliği yapma yetkisi tanınan kurum/
kuruluşlar; kuruluş kanunuyla bizzat sigorta
acenteliği yapma yetkisi tanınan kurum/kuru-
luşlardır. Bu kurum/kuruluşlar için Levha kayıt
şartı bulunmamaktadır. Bu kapsamda yer alan
kurum/kuruluşlardan bazıları şunlardır; 1581
sayılı Kanun kapsamında Tarım Kredi Koope-
ratifleri ve Bölge Birlikleri, 6964 sayılı Kanun
kapsamında Ziraat Odaları, 6475 sayılı Kanun
kapsamında Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim
Şirketi.
153
SİGORTACILIK MEVZUATI

2.3. Finansal kiralama, faktoring ve finansman şir-


ketleri ise özel kanunla kurulmuş ve kendisine
sigorta acenteliği yapma yetkisi tanınan kurum-
lar kapsamına girmemektedir. Bu kuruluşlarca
sigorta acenteliği faaliyetinde bulunulabilmesini
teminen ayrı bir tüzel kişi sigorta acentesi (A.Ş.,
Ltd. vb.) kurulması gerekmektedir. Kurulacak
olan acentede, Yönetmeliğin 5 inci maddesinde
belirtilen nitelikler aranacaktır.
2.4. Durumu bu hükme uygun olmayanların Yönet-
meliğin Geçici 1 inci maddesi uyarınca en geç
22.10.2014 tarihine kadar durumlarını Yönet-
meliğe uygun hale getirmeleri gerekmektedir.
3. Vakıf, dernek, kooperatif, birlik vb. kurum/
kuruluşlar
3.1. Vakıf, dernek, kooperatif, birlik vb. kurum/ku-
ruluşların sigorta acenteliği faaliyetinde bulu-
nulabilmesini teminen ayrı bir tüzel kişi sigorta
acentesi (A.Ş., Ltd. vb.) kurması gerekmektedir.
Kendi bünyelerinde kurmuş oldukları iktisadi
işletme, mevzuatın getirdiği hükme uygun de-
ğildir. Kurulacak olan acentede, Yönetmeliğin
5 inci maddesinde belirtilen şartlar aranacaktır.
3.2. Durumu yukarıda bahsedilen hükme uygun ol-
mayanların Yönetmeliğin Geçici 1 inci maddesi
uyarınca en geç 22.10.2014 tarihine kadar du-
rumlarını Yönetmeliğe uygun hale getirmeleri
gerekmektedir.
154
SİGORTACILIK MEVZUATI

4. Öğrenim düzeyi ve asgari mesleki deneyim sü-


relerine (Ek:1) ilişkin açıklamalar
4.1. Sigorta acentelerinde geçirilen mesleki deneyi-
me ilişkin sürelerin hesabında TOBB nezdinde-
ki Levha kaydı (yardımcı teknik personel, teknik
personel vs.) ile mesleki deneyimi tevsik eden
belgeler esas alınır.
4.2. Kanunun 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrası
uyarınca acentelik faaliyeti yapacak olan ban-
kalar ile özel kanunla kurulmuş ve kendisine
sigorta acenteliği yapma yetkisi tanınan kurum-
lar için mesleki deneyim süresinin hesabında
teknik personel eğitimi sertifikasının alındığı/
teknik personel yeterlilik sınavının kazanıldığı
tarih esas alınacaktır. Bunun yanı sıra, bu de-
neyim sürelerinin tevsik edilmesi için mesleki
deneyim süresinin geçirildiği kurum/kuruluşlar-
dan alınacak görev tanımını (unvan, yetki ve
sorumlulukları) gösteren ayrıntılı bilgi ve belge-
ler ile gerektiğinde TOBB tarafından istenilen
bilgi ve belgeler aranacaktır.
4.3. Bunun dışında kalan sigortacılıkla ilgili kurum
veya kuruluşlardaki mesleki deneyim süreleri-
nin tevsik edilmesi için mesleki deneyim süre-
sinin geçirildiği kurum/kuruluşlardan alınacak
görev tanımını (unvan, yetki ve sorumlulukları)
gösteren ayrıntılı bilgi ve belgeler ile gerekti-
ğinde TOBB tarafından istenilen bilgi ve belge-
155
SİGORTACILIK MEVZUATI

ler aranacaktır. Sigortacılıkla ilgili kurum veya


kuruluşların meslekle ilgili bölümleri; yangın,
mühendislik, reasürans gibi teknik birimlerdir.
İdari ve mali işlerle ilgili birimler bu kapsamda
değerlendirilmez.
4.4. Bireysel emeklilik mevzuatı çerçevesinde ara-
cılık yapma yetkisine sahip kişiler, SEGEM
tarafından yapılacak teknik personel yeterlilik
sınavını kazanmaları halinde teknik personel
olarak kabul edilir. Gerçek kişi sigorta acentesi
veya tüzel kişi sigorta acentesi müdürü olmak
için gereken asgari mesleki deneyim süresinin
hesabında, bireysel emeklilik aracılığında geçi-
rilen süreler de dikkate alınır.
4.5. Sigortacılıkla ilgili bölümler; sigortacılık, banka-
cılık ve sigortacılık, risk yönetimi ve aktüerya
bölümleridir. Bahsedilen bölümler dışında kalan
ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından
sigortacılık bölümüne eşdeğer/denk görülen
bölümler de bu kapsamda değerlendirilir. Yurt-
dışındaki öğrenim düzeylerinin de Yükseköğ-
retim Kurulu Başkanlığından alınacak denklik
belgesi ile belgelendirilmesi gerekmektedir.
4.6. Müfredatında sigortacılıkla ilgili konulara yer
verilen lise dengi mesleki ve teknik eğitim okul-
ları, sigortacılık branş bölümleri olan okullardır.
4.7. Kamu istihdam programları kapsamında teknik
personele ilişkin mesleki deneyim süresinin de-
156
SİGORTACILIK MEVZUATI

ğerlendirilebilmesi için ilgili kamu kurum ve ku-


ruluşları tarafından yürütülen meslek edindirme
faaliyetleri kapsamındaki teknik personel kurs
ve stajının başarıyla tamamlanması gerekmek-
tedir. Kamu istihdam programının başarıyla ta-
mamlandığına ilişkin bilgi ve belgeler, başvuru
esnasında ilgili Oda tarafından incelenecektir.
4.8. Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce,
gerçek kişi sigorta acentesi ve/veya tüzel kişi
sigorta acentesinde müdür olarak Levha kaydı
bulunup da hakkında meslekten çıkarma kara-
rı verilmesi dışındaki sebeplerle Levha kaydı
silinen ve Levhaya yeniden yazılma talebinde
bulunanlarda, öğrenim düzeyi ve asgari mes-
leki deneyim sürelerine ilişkin şartlar aranmaz.
Teknik personel için de aynı kurallar uygulanır.
5. Yardımcı teknik personel, teknik personel
ve müdür
5.1. Yardımcı teknik personel, teknik personel ve
müdür yalnızca bir acentede çalışabilir ve ça-
lıştığı acenteden bağımsız olarak iş kabul ede-
mez. Ancak, bir kişinin birden fazla acentenin
her birinin en az %51 hissesine sahip olduğu
durumda, bu acentelerin tamamında tek bir
müdür görev yapabilir.
5.2. Yardımcı teknik personel, teknik personel ve
müdürün ikametgâhı, merkez ve/veya şubenin
157
SİGORTACILIK MEVZUATI

bulunduğu il sınırları içinde olmalıdır. Olağan iş


akışını etkilemeyecek makul mesafeler de il sı-
nırları kapsamında değerlendirilebilir.
5.3. Tüzel kişi sigorta acentelerinde müdür dışında
en az bir teknik personel istihdam edilir. Acente
Levha bilgilerine kayıtlı birden fazla müdür ol-
ması da bu gerekliliği karşılamaktadır.
5.4. Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden önce tü-
zel kişi acentelerde tedviren müdür olarak ata-
nanlar, 22.10.2014 tarihine kadar bu görevi ifa
edebilirler. Sürenin sonunda ise Yönetmelikte
aranılan şartlara uygun olarak müdür atanması
gerekmektedir.
5.5. Yardımcı teknik personel, teknik personel ve
müdür için gerekli bilgi ve belgeler başvuru es-
nasında ilgili Odaya teslim edilir. Yardımcı tek-
nik personel başvurusunda, SEGEM tarafından
verilen teknik personel eğitimi sertifikası/teknik
personel yeterlilik sınavının kazanıldığına dair
belge ile mesleki deneyime ilişkin belgeler ha-
riç olmak üzere teknik personel için aranılan bil-
gi ve belgeler aranır. Yardımcı teknik persone-
le, teknik personel unvanını kazandığında ilgili
Oda tarafından kimlik verilir.
5.6. Teknik personel ve müdür için SEGEM tarafın-
dan verilen teknik personel eğitimi sertifikası
(sigorta acenteleri ve/veya banka ve özel ku-
158
SİGORTACILIK MEVZUATI

rumlar teknik personel eğitimi sertifikası)/teknik


personel yeterlilik sınavının kazanıldığına dair
belge de başvuru esnasında aranacaktır. Mev-
cut durumda Levhaya kayıtlı olan ancak teknik
personel eğitim sertifikası bulunmayanların
ise 22.10.2014 tarihine kadar teknik personel
eğitimi sertifikası (sigorta acenteleri ve/veya
banka ve özel kurumlar teknik personel eğitimi
sertifikası)/teknik personel yeterlilik sınavının
kazanıldığına dair belgeyi ilgili Odaya iletmesi
gerekmektedir.
6. Tüzel kişi acenteyi temsil ve ilzama yetkili
olanlar hakkında açıklama
6.1. Tüzel kişi şirket (A.Ş., Ltd. vs.) müdürlerinde,
Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasın-
da belirtilen şartlar aranır.
6.2. Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkra-
sı yalnızca anonim şirketler için Türk Ticaret
Kanununun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası
uyarınca uygulama alanı bulacaktır. Buna göre,
Türk Ticaret Kanununun 370 inci maddesinin
ikinci fıkrası gereğince anonim şirket yönetim
kurulunun temsil yetkisini müdür olarak üçüncü
kişiye devrettiği hallerde, temsil yetkisini haiz
olan yönetim kurulu üyesinde Yönetmeliğin
5 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen
şartlar aranacaktır. Temsil yetkisini haiz olma-
yan diğer yönetim kurulu üyelerinde herhangi
bir şart aranmaz.
159
SİGORTACILIK MEVZUATI

7. Şube
7.1. Acentelerin teşkilatlanması, merkez ile merke-
ze bağlı şubeler şeklinde olabilir.
7.2. Mevcut durumda Levhaya kayıtlı bir gerçek
veya tüzel kişi acentenin başka bir acentenin
şubesi olması mümkün değildir. Ancak, acente
olarak faaliyetini sona erdiren kişi Levha kaydı-
nı sildirdikten sonra başka bir acentenin şube-
sinde duruma göre teknik personel veya müdür
olarak görev alabilir.
7.3. Şubenin aracılık faaliyeti, merkezin yetkisi ile
sınırlı olacaktır.
7.4. Acente şubelerinde aracılık faaliyetini (pazarla-
ma, bilgilendirme ve satış işlemleri) yürütmek
için en az bir teknik personel bulundurulmalıdır.
Şubelerde çalışacak teknik personele ilişkin bil-
gi ve belgeler, başvuru esnasında ilgili Odaya
teslim edilir.
7.5. Kendi bölümleri ile personeli ayrı olmak koşu-
luyla, birden fazla acente aynı mekânda faali-
yet gösterebilir. Ancak, acente şubelerinin baş-
ka bir acentenin merkezi veya şubesiyle aynı
mekânda faaliyet göstermesi mümkün değildir.
8. İş paylaşımı
8.1. Sigorta acentelerinin doğrudan sigorta şirke-
ti tarafından yetkilendirilmesi gerekmektedir.
160
SİGORTACILIK MEVZUATI

Bu kapsamda, her ne ad altında olursa olsun


(ikili sözleşme, üçlü sözleşme, alt acentelik,
tali acentelik, bağlı acentelik, acenteler arası
işbirliği v.b.) doğrudan sigorta şirketi tarafından
yetkinin verilmediği yapılanmalar çerçevesinde
iş paylaşımında bulunulması mümkün değildir.
8.2. Yalnızca yetkili olunan sigorta şirketi adına
aracılık faaliyetinde bulunulması ve dürüstlük
kuralları çerçevesinde, acenteler arası iş pay-
laşımı mümkündür.
8.3. Yapılan işbirliğinde, sigortalının mağdur olma-
ması için sigorta poliçesinin başka bir sigorta
acentesinden düzenlendiğine dair sigorta etti-
rene bilgi verilmesi ve sigorta sözleşmesi ak-
deden tarafından tanzim edilen prim tahsilat
makbuzunun sigorta ettirene teslim edilmesi
gereklidir.
8.4. Bu çerçevede, sigorta şirketlerinin de sistemle-
rini yalnızca kendi acenteleri tarafından poliçe
düzenlenebilecek biçimde ve kendi acentesi ol-
mayanları önleyecek biçimde ayarlamaları, şif-
re verilmesi vb. yöntemlerle sigorta şirketinden
acentelik yetkisi alınmadan acentelik yapılma-
sını önlemeleri gerekmektedir.
9. Acentelik sözleşmeleri
9.1. Yönetmeliğin 15 inci maddesinde sigorta şirket-
leriyle acenteler arasında sözleşmeyle düzen-
161
SİGORTACILIK MEVZUATI

lenmesi gereken asgari başlıklar belirlenmiştir.


Bahsedilen başlıkların içeriği sözleşme serbes-
tisi çerçevesinde taraflarca belirlenecektir.
9.2. Acentelik sözleşmelerinin olabildiğince net,
açık ve somut hükümler içerecek biçimde dü-
zenlenmesi, sözleşme hükümleri ile tarafların
menfaatlerini etkileyen değişikliklerde taraf-
lara yeterli bilgi verilmesi, değişikliklere uyum
konusunda yeterli süre ve imkân sağlanması,
sektöre olan güveni zedeleyecek nitelikte keyfi
uygulamalardan kaçınılması gerekmektedir.
9.3. Acentelik sözleşmelerinde Yönetmeliğin 15
inci maddesinde sayılan hususların uygulan-
masına ilişkin açıklayıcı hükümlerin yanı sıra,
tarafların ilgili mevzuatta yer alan hak ve yü-
kümlülüklerine de yer verilmesi (Örneğin; 6102
sayılı Türk Ticaret Kanununun “Ücrete hak ka-
zandıran işlemler” başlıklı 113 üncü maddesi,
“Denkleştirme istemi” başlıklı 122 nci maddesi
ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 23 üncü
maddesinin portföy hakkına ilişkin 15 ve 16 ncı
fıkraları) tavsiye edilmektedir. Yönetmeliğin zo-
runlu hükmü olmamakla birlikte, gelecekte orta-
ya çıkması muhtemel ihtilaflara engel olunması
amacıyla, yukarıda bahsedilen hususların çer-
çevesinin belirlenmesinde, uluslararası uygula-
maların da göz önünde bulundurulması yararlı
görülmektedir.
162
SİGORTACILIK MEVZUATI

9.4. Yönetmeliğin 15 inci maddesinde belirtilen un-


surları içermeyen veya sözleşme içeriği ilgili
mevzuata uygun olmayan mevcut acentelik
sözleşmelerinin en geç 22.10.2014 tarihine
kadar Yönetmeliğe uygun hale getirilmesi ge-
rekmektedir.
10. Poliçelerin düzenlenmesine ilişkin bilgiler
10.1. Acentelerin, teknik personeli vasıtasıyla, acen-
telik yaptıkları fiziki mekânın dışında da (ta-
şınabilir bilgisayarlarla yapılan işlemlerde de
dâhildir) aracılık faaliyetinde bulunmaları müm-
kündür.
10.2. Acentelik faaliyetinin yürütüleceği gerek fiziki
mekân ve gerekse bu mekân dışındaki ara-
cılık faaliyetlerinde işlemlerin mutlaka teknik
personel tarafından yapılması; ayrıca, sigorta
ürünlerinin satışı ve satışıyla bağlantılı işlemler
kapsamında sigorta şirketleriyle kuracakları in-
ternet servisi uygulamalarında, sigorta havuz-
ları ya da bilgi ve gözetim merkezleri gibi diğer
özellikli kurum ve kuruluşlar nezdinde yürüte-
cekleri işlemlerin Levha bilgilerinde kayıtlı statik
IP (statik internet protokolü adresi) numarası/
ları üzerinden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Yardımcı teknik personel için, yalnızca sigorta
ürünlerine yönelik pazarlama, bilgilendirme ve
satış işlemlerine ilişkin hazırlık işlemlerinde bu-
lunmasına uygun altyapı hazırlanır.
163
SİGORTACILIK MEVZUATI

10.3. Sigorta şirketlerince tahsis edilen kullanıcı adı


ve şifrelerle yapılacak işlemlerin ilgili acente-
lerin Levhada kayıtlı bulunan statik IP numa-
ralarıyla eşleştirilmek suretiyle bu numaralar
üzerinden gerçekleştirilmesi; ayrıca Yönetme-
liğin 17 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca
sigorta poliçelerine aracılık eden acentenin un-
vanı, Levha kayıt numarası veya Yönetmeliğin
13 üncü maddesindeki kurum ve kuruluşlar için
kayıt numarasının poliçelerde yer alması ge-
rekmektedir.
10.4. Sigorta acenteleri tarafından sigorta poliçeleri-
nin düzenlenmesi ve diğer aracılık faaliyetleri
için kullanılan tüm bilişim programları asgari
fiziki şartlar kapsamında tetkike tabidir.
11. Başka faaliyet yasağı
11.1. Kanunun 23 üncü maddesinin onuncu fıkrasın-
da geçen sigortacılıkla bağlantılı diğer aracılık
faaliyetleri dışındaki başka faaliyet yasağı, yal-
nızca acentelik faaliyeti yürütülen ticari işletme
ile sınırlıdır. Bu kapsamda, acentelik faaliyeti
yürütülecek ticari işletmede; sigortacılık iş ve
işlemleri ile sigortacılıkla bağlantılı diğer ara-
cılık faaliyetleri dışında yer alan başka bir işle
iştigal edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
11.2. Sigortacılıkla bağlantılı diğer aracılık faali-
yetleri; sigorta ettiren ile akdedilen bir sigorta
164
SİGORTACILIK MEVZUATI

sözleşmesinin uzantısı olabilecek ve sigorta


sözleşmelerinin hazırlanması, uygulanması ve
sona ermesi aşamalarını tamamlayıcı nitelikte-
ki diğer aracılık işlemleridir. Trafik takip işlemle-
ri, fatura ödemelerine aracılık edilmesi vb. işler
sigortacılıkla bağlantılı diğer aracılık faaliyetleri
kapsamında değerlendirilmez.
11.3. Diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıy-
la, Yönetmelik Ek:2’de yer alan taahhütname
alınacak kişiler, taahhütnamede belirtilenler
dışında başka bir alanda faaliyet gösterebilir.
Ancak, bu faaliyetlerin sigorta acenteliği faali-
yetinin gerektirdiği iş akış sürecini aksatmaya-
cak şekilde olması gerekmektedir.
12. Sigorta acenteleri tarafından mesafeli akde-
dilen sigorta sözleşmeleri
12.1. Sigorta acenteleri tarafından mesafeli olarak
aracılık edilen sigorta sözleşmelerine, “Sigorta-
cılık Kapsamında Değerlendirilecek Faaliyetle-
re, Tüketici Lehine Yapılan Sigorta Sözleşme-
leri İle Mesafeli Akdedilen Sigorta Sözleşmele-
rine İlişkin Yönetmelik” hükümleri uygulanır.
12.2. Çağrı merkezlerinin Kanunun 23 üncü mad-
desinin üçüncü fıkrası uyarınca acentelik faa-
liyetinde bulunan bankalar ile özel kanunla ku-
rulmuş ve kendisine sigorta acenteliği yapma
yetkisi tanınan kurumlar da dâhil olmak üzere
165
SİGORTACILIK MEVZUATI

sigorta acenteleri tarafından işletilmesi gerek-


mektedir.
12.3. Çağrı merkezleri aracılığıyla sigorta ürünlerine
yönelik pazarlama, bilgilendirme ve satış iş-
lemlerinin yalnızca teknik personel tarafından
yapılması esastır. Yardımcı teknik personel,
yalnızca sigorta ürünlerine yönelik pazarlama,
bilgilendirme ve satış işlemlerine ilişkin hazırlığı
yapabilir.
13. Teknik Personel Kimliği
13.1. Teknik personel kimliği, uygunluk belgesi baş-
vurusunda bulunulan Odalarca TOBB tarafın-
dan belirlenecek usuller çerçevesinde verile-
cektir.
13.2. Kanunun 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrası
uyarınca acentelik faaliyeti yapacak olan ban-
kalar ile özel kanunla kurulmuş ve kendisine si-
gorta acenteliği yapma yetkisi tanınan kurumlar
için kimlik, TOBB tarafından belirlenecek usul-
ler çerçevesinde verilecektir.
14. Kayıt tutma usulleri
14.1. Acenteler tarafından tahsil edilen primlerin ça-
lışılan şirketler bazında ayrı kayıtlarda takip
edilmesi gerekmektedir. Acenteler tarafından
bu konuda gerekli alt yapı hazırlanacak ve de-
netime hazır tutulacaktır.
166
SİGORTACILIK MEVZUATI

14.2. Mevcut Sigortacılık mevzuatında rejistro defte-


ri (üretim takip defteri) ve tahsilat defterlerinin
tutulması için bir zorunluluk bulunmamaktadır.
14.3. Sigorta acentelerinin birden fazla sigorta şir-
keti ile çalışabildikleri ve birden fazla branşta
faaliyet gösterdikleri dikkate alınarak; yapılan
işlemlerin (poliçe tanzimi ve prim üretimi, poliçe
veya prim iptali, tahsilat, sigorta şirketine veya
sigorta ettirene ödeme v.s.) tamamının, işlemi
gerçekleştiren ve ilk işlem ile düzeltme/değiştir-
me/silme işlemleri tarih ve zamanı itibariyle ilgili
sigorta şirketlerinin ya da acentelerin kendileri-
nin bilgi işlem sistemleri üzerinden takip edile-
biliyor olması gerekir.
15. Faaliyetin geçici olarak durdurulması ile
uygunluk belgesinin iptali
15.1. Yönetmeliğin 24 üncü maddesinde Müsteşar-
lıkça yapılan izleme, inceleme veya denetim
sonucunda, Kanunun 32 nci maddesi hüküm-
lerine uygun hareket etmediği tespit edilenle-
rin faaliyetinin geçici olarak durdurulması veya
faaliyetin geçici olarak durdurulması sonrasın-
da faaliyete başlangıcı takip eden bir yıl içinde
aynı fiili tekrar etmeleri halinde uygunluk belge-
sinin Müsteşarlıkça iptali düzenlenmiştir.
15.2. Bu maddenin birinci fıkrasındaki süreç, teknik
personel için de geçerli olduğundan, sigorta
167
SİGORTACILIK MEVZUATI

acentesi ile teknik personel arasında düzenle-


nen iş sözleşmelerinde mevzuata aykırı fiiller,
sözleşmenin taraflarının hak ve menfaatlerini
tehlikeye atabilecek davranışlar ile mevzuata
aykırılığın sonuçlarına da yer verilmesi yararlı
olacaktır.
16. Yürürlükten kaldırılan düzenlemeler
16.1. 2008/29, 2008/38, 2009/25, 2009/30, 2010/31,
2010/34, 2010/35, 2010/36, 2010/41, 2011/4
ve 2013/3 sayılı Sektör Duyuruları ile 2008/10,
2008/15, 2008/18 ve 2009/9 sayılı Genelgeler
yürürlükten kaldırılmıştır

168
SİGORTA EKSPERLERİ
YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler

Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı sigorta
eksperlerinin niteliklerine ve faaliyetlerine dair usul
ve esasları düzenlemektir. Bu Yönetmelik, eksperle-
rin niteliklerine, kuruluşlarına, faaliyetlerine, belge ve
kayıt düzeni ile yapamayacakları işlere ilişkin usul ve
esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (Değişik:RG-8/5/2010-27575)
(1) Bu Yönetmelik, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı
Sigortacılık Kanununun 22 nci ve 32 nci maddelerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Birlik: Türkiye Sigorta ve ReasüransŞirketleri
Birliğini,

169
SİGORTACILIK MEVZUATI

b) (Ek:RG-8/5/2010-27575)Bölge: Hazine Müste-


şarlığı tarafından belirlenecek il gruplarını,
c) Eksper: Sigortacılık Kanununun 2 nci madde-
sinin birinci fıkrasının (m) bendinde tanımı yapılan
sigorta eksperlerini,
ç) İcra Komitesi: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
nezdindeki Sigorta Eksperleri İcra Komitesini,
d) Kanun: 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigorta-
cılık Kanununu,
e) Levha: Sigorta eksperleri için Türkiye Odalar
ve Borsalar Birliği tarafından düzenlenecek faal ola-
rak çalışanlara ilişkin kayıtları gösterir Levhayı,
f) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
g) Rapor: İçeriği, eksperlik dallarına göre ve si-
gorta sözleşmesi hükümleri göz önünde tutularak
Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğinin gö-
rüşü alınarak İcra Komitesince belirlenen ve Müste-
şarlıkça onaylanan tek tip ekspertiz raporunu,
ğ) Ruhsatname: Sigorta eksperliği faaliyetinin
yürütülebilmesi için eksperlere Müsteşarlıkça verilen
sigorta eksperliği ruhsatnamesini,
h) (Ek:RG-8/5/2010-27575) SEGEM: 5684 sayılı
Sigortacılık Kanununun 31 inci maddesine istinaden
kurulan Sigortacılık Eğitim Merkezini,
ı) Sigorta şirketi: Türkiye’de kurulmuşsigorta şir-
170
SİGORTACILIK MEVZUATI

keti ile yurt dışında kurulmuş sigorta şirketinin Türki-


ye’deki teşkilâtını,

i) TOBB: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,

j) Yetkili: Eksperlerin yönetim ve denetiminde bu-


lunan kişiler ile eksperler adına imza atmaya yetkili
olanları,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Eksperlik Dalları,Sigorta Eksperlerinde Aranan
Nitelikler

Eksperlik dallarına göre ruhsatnameler

MADDE 4 – (1) Sigorta eksperliği ruhsatnameleri


Ek:1’de dökümü yapılan risk türlerine göre aşağıdaki
eksperlik dallarında ayrı ayrı verilir.

a) Kara araçları,

b) Hava, deniz ve demiryolu araçları,

c) Emtia ve kıymete ilişkin nakliyat,

ç) Yangın, doğal afet, kaza ve hırsızlık,

d) Mühendislik,

e) Kredi ve finans – Emniyeti suistimal, hukuksal


koruma ve destek,
171
SİGORTACILIK MEVZUATI

f) Sağlık, hastalık ve ferdi kaza,


g) Tarım ve hayvan hayat.
(2) Ek:1’de yer alan “sorumluluk genel” dalının alt
dallarına ilişkin ekspertizin sorumluluğun türüne göre
ilgili dalda ruhsatı bulunan eksperce yapılması esas-
tır. Müsteşarlık, Birlik veİcra Komitesinin görüşleri
çerçevesinde, Ek:1’de yer alan “sorumluluk genel”
dahil tüm dalların alt dallarının bir başka eksperlik da-
lının altında değerlendirilmesine izin verebilir.
(3) Müsteşarlık, günün ihtiyaçlarına göre birinci
fıkradaki eksperlik dallarına ilave olarak yeni eksper-
lik dallarıihdas edebilir.
Gerçek ve tüzel kişi eksperlerde aranan nite-
likler
MADDE 5 - (1) Sigorta eksperliği faaliyetinde bu-
lunacak gerçek kişilerde aşağıdaki nitelikler aranır:
a) Türkiye’de yerleşik olması,
b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olma-
sı,
c) Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının
(a) bendinin dört numaralı alt bendinde belirtilen suç-
lardan hüküm giymemiş veya ceza almamış olması,
ç) İflas etmemiş ve konkordato ilan etmemiş ol-
ması,

172
SİGORTACILIK MEVZUATI

d) Kara araçları eksperlik dalında en az iki yıllık,


diğer eksperlik dallarında dört yıllık yükseköğretim
kurumlarından mezun olması,
(2) Eksperlik faaliyetinde bulunacak tüzel kişiler-
de aşağıdaki nitelikler aranır:
a) Merkezlerinin Türkiye’de bulunması,
b) İflas etmemiş ve konkordato ilan etmemiş ol-
ması,
c) Yetkililerinin, gerçek kişi ortaklarının ve tüzel
kişi ortaklarının yetkililerinin Kanunun 3 üncü mad-
desinin ikinci fıkrasının (a) bendinin dört numaralı alt
bendinde belirtilen suçlardan hüküm giymemiş veya
ceza almamış olması, ayrıca iflas etmemiş ve konkor-
dato ilan etmemiş olması,
ç) Mesleki faaliyetlerde şirketi imzasıile temsil ve
ilzam eden yetkililerinin eksper olması,
d) Ana sözleşmelerinin ilgili maddelerinde; esas
faaliyet konusunun “münhasıran sigorta eksperliği”
olarak belirtilmesi, sigorta eksperliği ile bağdaşma-
yan faaliyetlere yer verilmemesi, ana sözleşme deği-
şikliklerinden önce gerekli mercilerden izin alınacağı-
na dair bir hükmün bulunması,
e) Ticari unvanlarında “sigorta” kelimesinin ya-
nında “eksper” kelimesinin veya türevlerinin kullanıl-
ması, sigorta eksperliği ile bağdaşmayan kelimelerin
bulunmaması,
173
SİGORTACILIK MEVZUATI

f) Gerekli görülmesi halinde İcra Komitesince be-


lirlenecek fiziksel, teknik ve idari altyapı ile insan kay-
naklarıbakımından yeterli olması.
(3) (Değişik:RG-8/5/2010-27575)Uluslararası
kabul görmüş sınavlar veya usûllerle eksperlik belge-
si almışgerçek kişiler, aşağıdaki şartları sağladıkları
ve Türk sigortacılık mevzuatıile ilgili sınavı kazan-
dıkları takdirde, sahip oldukları eksperlik dalında, bu
Yönetmelik hükümleri çerçevesinde eksper olarak
değerlendirilir:
a) (Değişik:RG-8/5/2010-27575) Bu maddenin
birinci fıkrasında belirtilen niteliklere sahip olmaları,
b) Belge aldıkları ülke otoriteleri listesine kayıtlı
olmaları,
c) Belge aldıkları ülke otoritelerinden alacakları
ve halen eksper olarak faaliyette bulunduklarını ka-
nıtlayan belge getirmeleri.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta Eksperliği Kursu, Sınavı, Stajı ve
Ruhsatname
Kursların açılması, başvurular ve kabul
MADDE 6 – (Değişik:RG-8/5/2010-27575)
(1) Eksper ihtiyacına ilişkin olarak iller veya böl-
geler ve eksperlik dalları itibariyle yapılacak çalışma-
lar sonucunda Müsteşarlıkça eksper ihtiyacı oluştu-
174
SİGORTACILIK MEVZUATI

ğuna kanaat getirilmesi halinde, yurt çapında veya il


ya da bölge bazında eksperlik kursları açılır. Açılacak
bu kursların sonunda sınav yapılır.
(2) Bir eksperlik dalı için ihtiyacın altında adayın
ön kayıt yaptırması halinde o dalda kurs programı
açılmayabilir. Bir dalda belirlenen ihtiyaçtan fazla mü-
racaat olması halinde ön eleme sınavıyapılır.
(3) Eksperlik dalı bazında açılacak kurslar çerçe-
vesinde yapılacak ön eleme sınavına ilişkin usuller ile
açılacak kursların tarihi, programı, kapsamı ve baş-
vuru koşullarına ilişkin çalışmalar İcra Komitesinin
görüşü alınarak SEGEM tarafından yapılır, Müsteşar-
lıkça karara bağlanır.
(4) Başvuru için kayıt ve kursa ilişkin bilgiler, kurs-
ların yurt çapında açılması halinde Türkiye genelinde
yayımlanan günlük gazetelerden tirajı en yüksek on
gazetenin ikisinde; kursların il veya bölge bazında
açılması halinde ise yerel gazetelerde en az bir ay
önce üç gün süre ile TOBB tarafından ilan edilir ve
ayrıca Müsteşarlık, TOBB ve Birlik internet sayfala-
rında ilan edilir.
Kurslar ve kurs bitirme sınavları
MADDE 7 – (Değişik:RG-8/5/2010-27575)
(1) Eksperlik kursları, bu Yönetmelikte belirtilen
usul ve esaslar çerçevesinde Müsteşarlıkça uygun
görülecek kurumlarca SEGEM eşgüdümünde veya
SEGEM tarafından yapılır.
175
SİGORTACILIK MEVZUATI

(2) Kurs bitirme sınavlarının tarihi, kapsamı ve


koşulları ile diğer usul ve esaslarına ilişkin çalışmalar
İcra Komitesinin görüşü alınarak SEGEM tarafından
yapılır, Müsteşarlıkça karara bağlanır. Kurs bitirme
sınavları SEGEM tarafından yapılır.
(3) Başka eksperlik dalında ruhsatı bulunan eks-
perler, almak istedikleri yeni ruhsatla ilgili kursta daha
önce aldıkları ve başarılıoldukları derslerden muaf
tutulur.
(4) SEGEM, kursları tamamlayarak sınavları ka-
zananlarısınav sonuçlarına göre Müsteşarlığa ve İcra
Komitesine bildirir. Müsteşarlıkça onaylanan adaylar,
stajyer eksper listesine alınmak üzere İcra Komitesi-
ne bildirilir.
Staj
MADDE 8 – (Değişik:RG-8/5/2010-27575)
(1) Eksperlik kurs ve sınavını başarı ile tamam-
layan adaylar, sınav sonuçlarının SEGEM tarafından
duyurulduğu tarihten itibaren üç yıl içinde İcra Komi-
tesine staj başvurusunda bulunur. İcra Komitesi baş-
vuran adaylara en geç üç ay içinde staj planı ile ilgili
bilgi verir.
(2) Kurs bitirme sınavını başarıyla tamamlayama-
yanlara iki sınava daha katılma hakkı tanınır. Sınav-
ların hiçbirine katılmayan veya bu sınavlarda başarılı
olamayan adaylar söz konusu eksperlik alımı çerçe-
vesinde haklarını kaybeder.
176
SİGORTACILIK MEVZUATI

(3) Birinci fıkrada belirtilen süre içinde staja baş-


lamak için başvurmayanların, ön eleme sınavına gir-
meden eksperlik kursuna tekrar katılmaları gereklidir.
(4) Eksperlik stajı, başvurulan branşla aynı eks-
perlik dalında ruhsatname sahibi ve en az beş yıl
fiilen eksperlik yapmış olup talepte bulunan ve İcra
Komitesince seçilecek eksperlerin yanında altı ay sü-
reyle yaptırılır.
(5) Dördüncü fıkrada belirtilen eksperlerin yanın-
da ekspertiz işlemlerinde yardımcı eleman şeklinde
kadrolu olarak en az staj süresi kadar çalıştığını ka-
nıtlayanlar için staj şartı aranmaz. Bu fıkrada belirtilen
çalışma süresinin staj olarak kabulü için, çalışmanın
sınav sonuçlarının SEGEM tarafından duyurulduğu
tarihten en fazla beş yıl öncesine kadar yapılmış ol-
ması gerekir. Süresi dolmayanlar, eksik süre için ay-
nıkoşullarda stajı tamamlayabilir.
(6) Daha önce başka bir eksperlik dalında ruhsatı
bulunan eksperler, eksperlik ruhsatı talep ettikleri dal-
da ruhsatname sahibi ve en az beş yıl fiilen eksperlik
yapmış bir eksperin yanında, sınav sonuçlarının SE-
GEM tarafından duyurulduğu tarihten itibaren asgari
üç aylık süre içinde en az üç hasar dosyasında işlem
yaptıklarını belgelemeleri kaydıyla stajlarını tamam-
lamış sayılır.
(7) Sınav sonuçlarının SEGEM tarafından du-
yurulduğu tarihten itibaren kadrolu olarak dördüncü
177
SİGORTACILIK MEVZUATI

fıkrada belirtilen eksperlerin yanında çalışanların ça-


lıştıkları süreler de staj süresinin hesabında dikkate
alınır.

(8) Stajyer eksperler, kendi başlarına ekspertiz


yapamaz.

(9) Eksperler, ekspertiz esnasında stajyer eksperi


de yanlarında bulundurmak için azami gayreti gös-
terir.

(10) İcra Komitesi, yanında staj yapılacak eksper


bulunamaması veya stajın tamamlanamaması duru-
munda, süre ve adil bir dağılımı gözeterek, stajın bu
Yönetmelikte öngörülen biçimde tamamlanması için
gerekli tedbirleri alır.

(11) Yanında staj yapılan eksperler, İcra Komite-


sine stajyer eksperlerin staja başlama tarihini bildirir;
üç ayda bir kişisel durumları, çalışmaları, başarı de-
receleri hakkında düzenleyecekleri ara raporu, staj
bitiminde ise eksperlik yapıp yapamayacağı hakkın-
da kanaatlerini belirtir gerekçeli sonuç raporunu on
işgünü içinde gönderir.

(12) İcra Komitesi, stajyer eksperlerin durumu


hakkında eksperlerin sonuç raporlarının alınmasın-
dan sonra ara raporları da göz önünde tutarak, staj-
yer eksperlerin kendilerine ruhsatname verilmesine,
staj sürelerinin uzatılmasına veya başka bir eksperin
yanında yeniden staj yapmalarına veyahut eksper
178
SİGORTACILIK MEVZUATI

olamayacaklarına ilişkin görüşünü Müsteşarlığa ya-


zılı olarak bildirir.
(13) Müsteşarlık, stajyer eksperlerin durumuna
ilişkin İcra Komitesinin görüşünün yanı sıra, gerekir-
se, yanında staj yapılan eksperler tarafından düzen-
lenmiş ara ve sonuç raporlarında yer alan hususları
da değerlendirmek suretiyle karar verir. Verilen bu
kararın mahiyetine göre sonucu TOBB’a bildirir.
Ruhsatname
MADDE 9 – (1) (Değişik:RG-8/5/2010-27575)
Eksper olmaya hak kazananlara verilecek ruhsatna-
me için, düzenleniş tarihleri son altı aydan eski olma-
mak kaydıyla Ek: 4 ila 8’de belirtilen bilgi ve belgeler
aranır. Bu bilgi ve belgelerle TOBB’a veya görevlen-
direceği odalara başvuruda bulunulur.
(2) Belgeleri tamam olan adayların ruhsatname-
leri TOBB’ca hazırlanır ve onaylanarak ilgililere iletil-
mek üzere Müsteşarlığa gönderilir.
(3) Gerekli tüm belgeleri tamamlanarak TOBB ta-
rafından Müsteşarlığa bildirilen eksperlere Müsteşar-
lıkça ruhsatnameleri verilir.
(4) Ruhsatnamelerin şekli İcra Komitesinin önerisi
ile Müsteşarlıkça belirlenir, basımı TOBB’ca yapılır.

179
SİGORTACILIK MEVZUATI

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Levha, Kimlik, Eğitim, Bilgi Kayıtları ve
Değişiklikler
Levha
MADDE 10 – (1) Ruhsatnamelerini alan eksperler
TOBB tarafından internet sayfasında yapılan duyuru-
ları esas alarak başvuruda bulunur. Levhaya kayıt
için uygun başvurular İcra Komitesinin kararlarıyla
düzenlenen usuller çerçevesinde gerçekleştirilir.
(2) Tüzel kişi eksper adına faaliyette bulunan ger-
çek kişi eksperler, bu faaliyetleri süresince Levhada-
ki tüzel kişinin kaydına kadrolu eksper olarak ayrıca
işlenir.
(3) Levhaya kayıtlı eksperlerin yıllık aidatlarına
ilişkin usul ve miktar İcra Komitesi tarafından belir-
lenir. Her yıla ilişkin aidat en geç 31 Aralık tarihine
kadar ödenir.
(4) Ruhsatnamelerini alıp, Levhaya kaydolmayan
eksperler TOBB’da ayrı bir listede tutulur.
Eksperlik kimliği
MADDE 11 – (1) Levhaya kaydı yapılan gerçek
kişi eksperlere, TOBB veya görevlendireceği odalar-
ca eksperlik yapacakları dalları içeren ve Levhaya
kayıtlı olduğunu gösterir fotoğraflı eksperlik kimliği
verilir. Odalar bu hizmet karşılığı TOBB tarafından be-
lirlenecek bir ücret alabilir. Söz konusu kimliğin içeriği
180
SİGORTACILIK MEVZUATI

İcra Komitesince belirlenip Müsteşarlıkça onaylanır.


(2) Eksperler, sigorta eksperi kimliğini talep edil-
mese dahi, görevleri sırasında ibraz eder.
(3) Eksperler, kimliklerin muhafazasından İcra
Komitesine karşı sorumludur. Kimliklerin kaybedil-
mesi veya iadesine ilişkin hükümler İcra Komitesince
belirlenir.
Sigorta eksperi eğitimi
MADDE 12 – (1) (Değişik:RG-8/5/2010-27575)
Eksperler, tarihi ve programı önceden duyurulacak ve
yılda bir kez beş iş gününü geçmemek üzere açılacak
eğitime en az beş yılda bir katılır. Beş yıllık sürenin
hesabında ruhsat tarihi veya yenileme tarihi esas
alınır. Eğitimin süresi, kapsamı ve ücretine ilişkin
çalışmalar İcra Komitesinin görüşü alınarak SEGEM
tarafından yapılır. Bu eğitimlerin SEGEM tarafından
yapılması esastır.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen eğiti-
mi süresi içerisinde almamış olan eksperlerin faaliyeti
bu eğitim tamamlanıncaya kadar durdurulur.
Bilgi kayıtları ve kayıtlara erişim
MADDE 13 – (1) TOBB nezdinde tutulan Levhaya
ilişkin bilgiler ve bilgilere dışarıdan erişim tanınacak
yetkili kullanıcılar ve erişebilecekleri kayıtların içeriği
ile erişim şekli TOBB’un görüşü alınarak Müsteşarlık-
ça belirlenir. Elektronik ortamda TOBB’a veya görev-
181
SİGORTACILIK MEVZUATI

lendireceği odalara bildirim yapılmasına ilişkin usuller


TOBB tarafından belirlenir.
(2) Eksperlere Müsteşarlık talimatları ile İcra Ko-
mitesince gerekli görülen karar ve duyuruların iletil-
mesi için TOBB tarafından gerekli tedbirler alınır.
Değişikliklerin bildirilmesi
MADDE 14 – (1) Eksperler, bu Yönetmelikte ara-
nılan niteliklerinde ortaya çıkabilecek değişiklikleri,
Levhaya işlenmek üzere, değişikliği takiben en geç
üç iş günü içinde elektronik ortamda TOBB’a veya
görevlendireceği odalara bildirir. Değişikliklere ilişkin
belgeler ise TOBB’un görevlendireceği odalara teslim
edilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Sigorta Eksperlerinin Görevleri,
Çalışma Şekil ve Şartları
Eksperlerin görevleri
MADDE 15 – (1) Eksperlerin asıl görevleri, sigor-
ta edilen risklerin gerçekleşmesi sonucu ortaya çıkan
kayıp veya hasarın neden ve niteliği ile miktarını biz-
zat inceleyip belirlemektir.
(2) Eksperler, konusu sigorta olmak kaydıyla, söz-
leşme öncesinde mutabakatlı kıymet ve ön ekspertiz
raporlarının hazırlanması; hasar öncesinde ise hasar
riski konusunda gözetim faaliyetlerinde bulunabilir.
182
SİGORTACILIK MEVZUATI

(3) Bir eksper, ekspertiz görevini aldıktan sonra,


Levha kaydı silinmiş veya herhangi bir nedenle gö-
revini tamamlayamayacak durumda ise, taraflar bir
başka eksper atayabilecekleri gibi, İcra Komitesinden
bir eksper görevlendirilmesini de talep edebilir.
Eksper tayini ve ekspertiz ücreti
MADDE 16 – (1) (Değişik:RG-8/5/2010-27575)
Eksper tayini ve ekspertiz ücreti ile ilgili olarak Kanu-
nun 22 nci maddesi hükümleri çerçevesinde hareket
edilir. İcra Komitesi, Birliğin ve Müsteşarlığın görüşü-
nü alarak ekspertiz ücretleri ile ilgili rehber tarife ha-
zırlayabilir.
(2) Taraflardan birinin tayin ettiği ekspere itiraz
eden diğer tarafın ayrıca eksper tayin etmesi müm-
kündür. Bu durumda yeni eksperin ücreti, sözleşme-
ye özel şart olarak derc edilmedikçe sigorta şirketi
tarafından ödenir. Her iki rapor üzerinde de anlaşma
sağlanamaması halinde tarafların üzerinde mutabık
kalacakları hakem eksperin ücreti taraflarca ortaklaşa
karşılanır. Hakem eksper tayini için İcra Komitesine
başvurulabilir.
(3) Ekspertiz ücreti ile ilgili olarak ekspertiz işlemi
esnasında yapılan masraflar tahmin edileni aşarsa,
bu durum hemen ücreti ödeyecek tarafa bildirilir.

183
SİGORTACILIK MEVZUATI

Sigorta şirketi ile sigortalı/sigorta ettirenin yü-


kümlülükleri
MADDE 17 – (1) Sigorta şirketleri gerek ataya-
cakları, gerekse sigortalı tarafından atanan eksper-
lerin Levhada kayıtlı olup olmadığını araştırmakla
yükümlüdür. Aksi durumda söz konusu eksperlere
görev verilemez.
(2) Eksperler, özellikle büyük tutarlı kayıp veya
hasarlarda, gerekli gördükleri takdirde, tarafların yet-
kililerini incelemeye çağırabilir.
(3) Eksperler, kayıp veya hasar tespit çalışma-
larında, mevzuata dayanarak, ilgililerinden, sigorta
sözleşmesinin aslı veya sureti ile ilgili belge ve def-
terlerin kendilerine ibraz edilmesini isteyebilir, bel-
gelerden suret alabilir. Sigorta şirketleri ve aracıları
ile sigortalıların ve konu ile ilgili tarafların eksperlerin
sağlıklı ve tarafsız görev yapmalarına yardımcı olur.
Uzmanlık hizmetinden yararlanma
MADDE 18 – (1) Eksperler, ihtiyaç duyulması
halinde, konusunda kendisini kanıtlamış uzmanlar-
dan yararlanabilir. Bu durumda eksperler, uzmanlar
işe başlamadan önce onların kimliği ile uzmanlık
konularını kendilerini görevlendiren tarafa yazılı ola-
rak bildirir ve incelemelerinde uzmanları yanlarında
bulundurur. Aksi halde, uzman vasfı ile tayin edilen
bu kişilerin tespitleri geçerli sayılmaz ve raporda yer
almaz. Bu kişilere verilecek ücret ekspertiz ücretine
dahil edilemez.
184
SİGORTACILIK MEVZUATI

(2) Eksperleri tayin eden taraflar, ayrıca kendileri


uzman tayin edebilir. Bu suretle tayin edilen uzmanla-
rın kimliği yazılı olarak eksperlere bildirilir. Bu uzman-
ların çalışma ve tespitleri bu Yönetmelik kapsamında
değerlendirilemez ve kendilerine yapılan ödeme eks-
pertiz ücretine dahil edilemez.
Milli servetin, çevrenin ve üçüncü kişilerin ko-
runması
MADDE 19 – (1) Eksperler, incelemeleri sırasın-
da, kayıp veya hasar miktarını en aza indirebilecek
kurtarma imkanının bulunduğunu tespit etmeleri ha-
linde, kurtarma çalışmalarının başlatılması için duru-
mu ilgililere derhal bildirir.
(2) Eksperler, gerek milli servetin gerekse çevre-
nin ve üçüncü kişilerin korunması ve bilgilendirilmesi
açısından;
a) Çevreye verilebilecek zararın durdurulması
veya azaltılmasını teminen büyük hasarları,
b) Onarımın usulüne uygun yapılıp yapılmadığı-
nın tespitini teminen hayati önemi haiz onarımları ve
pert edilecek araçları
önlem alınmak üzere ilgili kurumlara veya bu kurum-
lara iletilmek üzere İcra Komitesine bildirir.
Raporun hazırlanması ve sunumu
MADDE 20 – (1) (Değişik:RG-8/5/2010-27575)
Eksperler, ekspertiz işlemini mümkün olan en kısa
185
SİGORTACILIK MEVZUATI

sürede tamamlar ve tespit edilen kayıp veya ha-


sar miktarını talep edilmesi halinde taraflara bildirir.
Ekspertiz işleminin beklenenden uzun sürmesi veya
çeşitli nedenlerle nihai raporun hazırlanamaması hal-
lerinde, eksper gecikme nedenlerini de açıklayan bir
ara rapor düzenler.
(2) Eksper, ekspertiz sonunda, taraflarca kayıp
veya hasarın miktarı üzerinde anlaşma sağlanmış ise
imzalı mutabakatnameyi, anlaşma sağlanmamış ise
anlaşmazlık zaptını raporuna ekler.
(3) (Değişik:RG-8/5/2010-27575)Eksperlerin
taraflardan yazılı ya da ispatlanabilir iletişim kanalla-
rıyla talep ettikleri bilgi ve belgelerin makul bir süre
içinde temin edilmemesi durumunda, eksperler mev-
cut bilgi ve belgelere göre kanaatlerini oluşturarak
ekspertiz raporunu tamamlayabilir.
(4) Eksperler, kayıp veya hasar ihbarlarında, tale-
bin teminat kapsamında bulunmadığına ilişkin bulgu-
lar varsa bunları rapora ekler.
(5) Stajyer eksperler ekspertizine katıldıkları ra-
porlara imza atar. Bu eksperlerin imzaladığı raporlar
yanlarında çalıştıkları eksperlerin imzalaması ile ge-
çerli olur.
(6) Eksperler, düzenledikleri raporun birer nüsha-
sını, ekspertiz işleminin tamamlandığı tarihten itiba-
ren en geç yedi iş günü içinde imzalı olarak kendisini
tayin eden tarafa verir.
186
SİGORTACILIK MEVZUATI

(7) Raporların bir örneği, sigortalının talebi halin-


de eksper veya sigorta şirketince sigortalıya verilir.
(8) Raporlar, Müsteşarlığın izni olmadan üçüncü
kişilere verilemez.

ALTINCI BÖLÜM
Faaliyet Esasları,Tarafsızlık, Sorumluluk,
Denetim ve Yaptırımlar
Faaliyet esasları
MADDE 21 – (1) Tüzel kişi eksperler, adlarına
ekspertiz yapan gerçek kişi eksperlerin faaliyetleri do-
layısı ile üçüncü kişilere verebilecekleri zararlardan
sorumludur. Ancak, bu durum gerçek kişi eksperin bu
Yönetmelikten gelen kişisel görev ve sorumluluklarını
ortadan kaldırmaz.
(2) Bu Yönetmelikte sayılan şartları yerine geti-
rerek kendilerine ruhsatname verilen eksperlerden,
Levhada kayıtlı bulunanlar eksperlik yapabilir.
(3) Bir hasarda, birden fazla eksperlik dalını ilgi-
lendiren hususların olması halinde, her hususa ilişkin
ekspertiz o eksperlik dalında ruhsatnamesi olan eks-
perlerce ayrı ayrı yapılır.
Tarafsızlık
MADDE 22 – (1) Eksperler, incelemelerini her
halükarda, tarafsızlık ilkesini gözeterek yapar ve ta-
187
SİGORTACILIK MEVZUATI

raf tutma kuşkusuna bile yer bırakmadan raporlarını


hazırlar.
(2) Eksperlerin, ekspertizi yapılacak değerlerin
ve bunlara ilişkin diğer sigorta ettirilebilir menfaatlerin
kendilerine ait olması, taraflardan biri ile ilgili bir şeyin
satılması, hibe edilmesi, kiraya verilmesi, kiralanma-
sı, kullanım hakkı, eksperlik ücreti hariç olmak üzere
borç alacak ilişkisi gibi haller tarafsızlığı şüpheye dü-
şürecek önemli hallerden sayılır. Bu durumda, taraf-
ların yeniden eksper tayin etmesi mümkündür.
(3) Eksperler ekspertiz işlemi için üzerinde anlaşı-
lan ücretin dışında, tarafsızlıklarına şüphe düşürecek
dolaylı veya dolaysız hiç bir menfaat sağlayamaz.
(4) (Ek:RG-8/5/2010-27575)Sigorta veya reasü-
rans şirketlerinde çalışmış olup, bu Yönetmelik hü-
kümleri çerçevesinde eksperlik görevine başlayacak
olanlar, son çalıştıkları sigorta veya reasürans şirke-
tinden ayrılış tarihlerinden itibaren, bir yıl süreyle ay-
rıldıkları sigorta veya reasürans şirketinden ekspertiz
görevi alamazlar.
Etik değerler ve meslek standartları
MADDE 23 – (1) Eksperler, meslek haysiyetine
ve İcra Komitesince belirlenecek etik değerler ile
mesleki standartlara uygun hareket etmek; kılık kıya-
fet, hal ve gidişe, beşeri ilişkilere ve bunların yanı sıra
şirket unvanlarında ve ofis düzenlemelerinde gerekli
titizliği en yüksek seviyede göstermek zorundadır.
188
SİGORTACILIK MEVZUATI

Bilgi ve belgelerin saklanması

MADDE 24 – (1) Eksperler, raporlara dayanak


olan belgeler ile raporları, yapılacak denetimlerde ib-
raz edilmek üzere beş yıl süreyle düzenli bir şekilde
saklar.

(2) (Ek:RG-8/5/2010-27575)Müsteşarlık, birinci


fıkrada belirtilen belgeler ile raporların elektronik or-
tamda veya başka dayanıklı ortam ve araçlar vasıta-
sıyla saklanmasına ilişkin usul ve esasları belirleme-
ye yetkilidir.

Sır saklama

MADDE 25 – (1) Eksperler, incelemeleri sırasın-


da ve daha sonra sigorta şirketi veya sigortalı hakkın-
da öğrendiği kişisel veya ticari sır niteliğindeki bilgileri
kanunen yetkili kılınmayan kişilere açıklayamaz, do-
laylı veya dolaysız veremez.

Denetim

MADDE 26 – (1) Eksperlerin tüm faaliyetleri Müs-


teşarlıkça denetlenir.

Levhadan silinme ve ruhsatname iptali

MADDE 27 – (Değişik:RG-8/5/2010-27575)

(1) Müsteşarlıkça yapılacak incelemeler sonu-


cunda, eksperlerin;
189
SİGORTACILIK MEVZUATI

a) Faaliyetleri çerçevesinde yaptıkları iş ve işlem-


lerle sigorta sözleşmesine taraf olan kişilerin hak ve
menfaatlerini tehlikeye düşürdüklerinin,
b) Mevzuata, sigortacılığın icaplarına ve iyiniyet
kurallarına aykırı hareket etmek suretiyle sektöre olan
güveni sarsıcı ve sektörün itibarını zedeleyici tutum
ve davranış sergilediklerinin tespiti halinde faaliyetleri
geçici olarak iki aydan altı aya kadar Müsteşarlıkça
durdurulabilir. Faaliyetleri geçici olarak durdurulanlar,
durumları Levhaya kaydedilmek üzere Müsteşarlıkça
TOBB’a bildirilir.
(2) Eksperlerin;
a) Tarafsızlıklarını yitirdiklerinin tespiti veya
b) Birinci fıkrada sayılan hususlarda faaliyetle-
rinin geçici olarak durdurulmasını takip eden bir yıl
içerisinde aynı fiili tekrar etmeleri halinde ruhsatları
Müsteşarlıkça iptal edilir.
(3) Müsteşarlıkça gerek bu madde hükümleri ve
gerekse İcra Komitesince alınan kararlar çerçeve-
sinde meslekten çıkarılmasına karar verilmesi neti-
cesinde ruhsatnameleri iptal edilen kişiler Levhadan
silinmek üzere TOBB’a bildirilir. Bu kişiler, bir daha
eksperlik yapamamak üzere, TOBB nezdinde tutulan
ruhsatları iptal edilmiş eksperler listesine dahil edilir.
(4) Levhadan kaydı silinerek ruhsatnameleri iptal
edilenler, durumun kendilerine tebliği üzerine, sahip
190
SİGORTACILIK MEVZUATI

oldukları ruhsatname ve kimlikleri derhal TOBB veya


yetkilendireceği odaya geri verir.

(5) Meslekten çıkarılmayı gerektiren haller dışın-


da Levhadan silinmeye ilişkin işlemler İcra Komitesin-
ce yürütülür.

YEDİNCİ BÖLÜM
Tarım Sigortaları Havuzu Eksperleri;
Eksperlik Belgeleri ve Kayıtlar

Tarım sigortaları havuzu eksperleri

MADDE 28 – (Değişik:RG-8/5/2010-27575)

(1) Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri, 14/6/2005


tarihli ve 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu çerçe-
vesinde, bu Yönetmeliğin sınav, kurs ve staj hüküm-
lerinden muaftır.

(2) Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri, Havuz


adına yaptıkları risk inceleme ve hasar tespiti faaliyet-
leri ile ilgili disiplin uygulaması bakımından, Kanunun
26 ncı maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen ceza-
lara aykırı olmamak kaydıyla Tarım Sigortası Havu-
zunca yapılacak düzenlemelere tabidir.

(3) Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri, tarım ve


hayvan hayat eksperlik dalında da faaliyette buluna-
bilir.
191
SİGORTACILIK MEVZUATI

Tarım sigortaları havuzu eksperlik belgeleri ve


kayıt

MADDE 29 – (1) Tarım Sigortaları Havuzu eksper


adaylarının, ilgili mevzuat gereği Müsteşarlığa suna-
cakları belgeler TOBB’a gönderilir.

(2) Belgeleri tamam olan adayların eksperlik bel-


geleri TOBB’ca hazırlanır ve onaylanarak ilgililere ile-
tilmek üzere Müsteşarlığa gönderilir.

(3) Gerekli tüm belgeleri tamamlanarak TOBB


tarafından Müsteşarlığa bildirilen Tarım Sigortaları
Havuzu eksperlerine Müsteşarlıkça belgeleri verilir.

(4) TOBB’da ayrı bir liste halinde takip edilen Ta-


rım Sigortaları Havuzu eksperleri, ayrıca TOBB inter-
net sayfasında duyurulur.

(5) Listeden geçici veya sürekli olarak silinecek


ve bir daha ekspertiz yapamayacak Tarım Sigortaları
Havuzu eksperlerinin listeden silinme işlemleri Müs-
teşarlığın talimatı ile TOBB’ca takip edilir.

(6) Tarım Sigortaları Havuzu eksperlik belgele-


rinin şekli ile Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerinin
Listeye kayıt işlemlerinden alınacak ücret Tarım Si-
gortaları Havuzu İşletmesi ile TOBB arasında yapıla-
cak protokol çerçevesinde belirlenir ve Müsteşarlıkça
onaylanır. Tarım Sigortaları Havuzu eksperlik belge-
lerinin basımı TOBB’ca yapılır.
192
SİGORTACILIK MEVZUATI

SEKİZİNCİ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlü-
ğe girdiği tarihte kara araçları eksperlik dalında en az
lise veya dengi okul, diğer eksperlik dallarında dört
yıllık yükseköğretim kurumlarından mezun olup;
a) Sigorta ve reasürans şirketlerinin hasar birim-
lerinde memur, şef yardımcısı, şef, uzman yardım-
cısı, uzman, sorumlu yardımcısı, sorumlu, müdür
yardımcısı, müdür, departman yöneticisi yardımcısı,
departman yöneticisi gibi ünvanlarla birinci ya da ikin-
ci derece imza yetkisi ile beş yıl veya daha fazla süre
görev yapanlar; risk mühendisliği birimlerinde risk
mühendisi olarak birinci ya da ikinci derece imza yet-
kisi ile beş yıl veya daha fazla süre görev yapanlar,
b) Sigortacılıkta Yurt İçi Reasürans Havuzu Sis-
temini işleten reasürans şirketinin hasar birimlerinde
beş yıl ve daha fazla süre asistan olarak çalışanlar,
c) Türk Loydunda beş yıl ve daha fazla süre sör-
veyör olarak çalışanlar,
ç) Gerçek veya tüzel kişi eksperler nezdinde eks-
perlik mesleğine ilişkin teknik konularda beş yıl ve
daha fazla süre çalışanlar
6 ncı madde uyarınca yapılacak çalışmalar sonu-
cunda belirlenecek eksper ihtiyacı çerçevesinde, bir
defaya mahsus olmak üzere kurs düzenlenir.
193
SİGORTACILIK MEVZUATI

(2) Bu kişilerin kursa katılabilmeleri için, ruhsat-


name istedikleri eksperlik dalında her yıl için en az bir
hasar dosyasında yetkili olarak işlem yapmış olmaları
şartı aranır.
(3) (Ek:RG-8/5/2010-27575) Birinci fıkranın (a),
(b) ve (c) bendi kapsamındaki kişiler için, 8 inci mad-
denin dördüncü fıkrasında belirtilen staj süresi, üç ay
olarak uygulanır.
Mevcut eksperlik belgeleri
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Mevcut Sigorta Eksper-
liği Belgeleri, Müsteşarlıkça, bu Yönetmelikle belirle-
nen eksperlik dallarına denk gelen ruhsatnamelere
dönüştürülür.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 30 – (1) 11/5/1992 tarihli ve 21225 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Sigorta Eksperleri Yö-
netmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 31 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.

194
SİGORTACILIK MEVZUATI

Yürütme
MADDE 32 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ha-
zine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.

Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin

Tarihi Sayısı

22/6/2008 26914

Yönetmelikte Değişiklik Yapan Mevzuatın


Yayımlandığı Resmî Gazete’nin

Tarihi Sayısı

1. 8/5/2010 27574

2.

(1) Yönetmelikde yapılan değişiklikle 3 üncü maddesinin birinci


fıkrasının (a) bendi ile (g) bendinden sonra gelmek üzere
sırasıyla bentler eklenmiş ve sonraki bentler buna göre te-
selsül ettirilmiştir.
(2) 8/5/2010 tarihli ve 27575 sayılıResmi Gazete’de yönetmelik
değişikliği ile 1 numaralı ekinde, 4 numaralı ekinde ve 5 nu-
maralıekinde yapılan değişiklikler yerine işlenmiştir.

195
SİGORTACILIK MEVZUATI  

196
SİGORTACILIK MEVZUATI

EK: 2

TAAHHÜTNAME

T.C. BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞINA

5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 22 nci maddesinin


ondördüncü fıkrasının “Sigorta şirketlerinin, sigorta
acentelerinin ve brokerlerin ortakları, yönetim ve
denetiminde bulunan kişiler ve bunlar adına imza
atmaya yetkili olanlar ile meslekî faaliyette bulunan
şirket çalışanları sigorta eksperliği yapamaz; tüzel kişi
sigorta eksperlerinin yönetim ve denetim kurullarında
görev alamaz, imzaya yetkili olarak çalışamaz,
bunlara ortak olamaz ve bunlardan ücret karşılığı
herhangi bir iş kabul edemez. Bu sınırlandırmalar söz
konusu kimselerin eş ve velayeti altındaki çocukları
için de geçerlidir.” hükmüne aykırı bir durumumun
bulunmadığını beyan/taahhüt ederim. ......./....../......
(Gerçek kişi için) Sigorta Eksperinin
Adı Soyadı
(İmza)

(Tüzel kişi için) Sigorta Eksperinin


Unvanı

Tüzel Kişi Yetkilisinin


Adı Soyadı
(İmza)
197
SİGORTACILIK MEVZUATI

198
SİGORTACILIK MEVZUATI  

199
SİGORTACILIK MEVZUATI
 
TÜZEL KİŞİ EKSPERLER İÇİN ELEKTRONİK ORTAMDA ALINACAK İŞLETME BİLGİLERİ
EK:6
ŞİRKET İÇİN
BAŞLIK AÇIKLAMA
Şirket Ünvan Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak
Türü Şirket türüne göre "LTD"; "AS" vs şeklinde girilecek
Şirket Adresi Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak
Semt Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak
Şirket İlçe Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (Standart girilecek)
Şirket İl Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (Standart girilecek)
Şirket Telefon No (1) İlKodu-Telefon No
Şirket Telefon No (2) İlKodu-Telefon No
Şirket Faks No İlKodu-Faks No
Şirket E-Posta Adresi Beyan ile alnacak (LEVHA KAYITTAN SONRA STANDARTLAŞTIRILACAK)
Şirket İnternet Adresi Beyan ile alnacak
Vergi Dairesi Vergi Levhasndan alnacak
Vergi No Vergi Levhasndan alnacak
İflas / Konkordato Konkordato ilan ve İflas etmemiş ise "√" işareti konulacak
Anasözleşme Mevzuata uygun ise "√" işareti konulacak ("Münhasran sigorta eksperliği yapmak" ifadesi aranacak)
Ticaret Sicili Gazetesi Mevzuata uygun ise "√" işareti konulacak
Ticaret Sicili Tasdiknamesi Mevzuata uygun ise "√" işareti konulacak
Taahhütname EK:2 Sigortaclk Kanunu 22/14 md. Taahhütname alnmş ise "√" işareti konulacak
Bilgi Formu EK:3 Bilgi formunda mevzuata aykr bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
Fiziksel Altyap İcra Komitesince belirlenen şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
Teknik Altyap İcra Komitesince belirlenen şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
İdari Alt Yap İcra Komitesince belirlenen şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
İnsan Kaynaklar İcra Komitesince belirlenen şartlara uygunsa "√" işareti konulacak
Ruhsatname Tarihi Hazine'ce verilen ruhsatname tarihi
Ruhsatname No.su Hazine'ce verilen ruhsatname no.su
Levha Kayt Tarihi İcra Komitesince başvuru tamamlannca kayt srasna göre verilecek
Levha Kayt No İcra Komitesince başvuru tamamlannca kayt srasna göre verilecek
Levha Kayt Ücreti / Aidat Başvuru srasnda ve her yl ödenmişse "√" işareti konulacak (İCRA KOMİTESİNCE DOLDURULACAK)
Aktiflik "AKTIF"; bilgisi girilecek (sonra TOBB'CA "PASIF";"VEFAT"; "IPTAL"; "FESIH" vs işlenecek)
Eksper Dernek Ad Varsa üyesi olduğu "EKSPER DERNEK ADI" beyan ile alnacak; yoksa "YOK" yazlacak
Eksper Dernek Üye No Varsa üyesi olduğu "EKSPER DERNEK NO"su beyan ile alnacak; yoksa "YOK" yazlacak

ŞUBE İÇİN (her şube için ayr doldurulacak)


BAŞLIK AÇIKLAMA
Şube Adresi Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak
Şube İlçe Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (Standart girilecek)
Şube İl Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (Standart girilecek)
Şube Telefon No İlKodu-Telefon No

200
 
  SİGORTACILIK MEVZUATI
 
 
TÜZEL KİŞİLERDE, EKSPER OLMAYAN ORTAK İÇİN ELEKTRONİK ORTAMDA ALINACAK KİŞİSEL BİLGİLER
EK:7
BAŞLIK AÇIKLAMA
GERÇEK KİŞİ ORTAKLAR İÇİN (herbiri için ayr doldurulacak)
Ad ve Soyad Vukuatl nüfus cüzdanndan alnacak
Kzlk Soyad (varsa) (Bayanlar için) Vukuatl nüfus cüzdanndan alnacak
Cinsiyet Vukuatl nüfus cüzdanndan alnacak "E" veya "K" girilecek
TC Kimlik No Vukuatl nüfus cüzdanndan alnacak
Adli Sicil Arşiv kaydn da içeren adli sicil belgesinde aykr bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak
İflas / Konkordato Konkordato ilan ve İflas etmemiş ise "√" işareti konulacak
Ortaklk Oran Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (yüzde olarak girilecek; tüm ortaklar toplam %100 olacak)
Ort. Başlama Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak
Ort. Ayrlş Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (değişiklik olursa güncellemek için)
Taahhütname EK-2 Sigortaclk Kanunu 22/14 md. Taahhütname alnmş ise "√" işareti konulacak
Bilgi Formu EK-3 Bilgi formunda mevzuata aykr bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak

TÜZEL KİŞİ ORTAKLAR İÇİN (herbiri için ayr doldurulacak)


Tüzel Kişi Ortak Unvan Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak
İflas / Konkordato Konkordato ilan ve İflas etmemiş ise "√" işareti konulacak
Ortaklk Oran Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (yüzde olarak girilecek; tüm ortaklar toplam %100 olacak)
Ort. Başlama Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak
Ort. Ayrlş Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (değişiklik olursa güncellemek için)
Taahhütname EK-2 Sigortaclk Kanunu 22/14 md. Taahhütname alnmş ise "√" işareti konulacak
Bilgi Formu EK-3 Bilgi formunda mevzuata aykr bir hüküm yoksa "√" işareti konulacak  
 
 
 
 
 
 
TÜZEL KİŞİLERDE GÖREVLİ TÜM TÜM EKSPERLER İÇİN ELEKTRONİK ORTAMDA ALINACAK BİLGİLER
(ORTAK, MÜDÜR veya KADROLU herbir EKSPER için ayr doldurulacak)
EK: 8
BAŞLIK AÇIKLAMA

Her eksper için ayr doldurulacak

Görevi Pozisyonuna göre "MÜDÜR", "ORTAK" veya "KADROLU" şeklinde girilecek


Görev Yeri Çalşma yerine göre "MERKEZ"; "ŞUBE-ŞEHİR-(standart)" veya diğerleri için "ŞEHİR-(standart)" olarak girilecek

Yalnzca ortak her eksper için ayr doldurulacak


Ortaklk Oran Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (yüzde olarak girilecek; tüm ortaklar toplam %100 olacak)
Ort. Başlama Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak
Ort. Ayrlş Tarihi Ticaret Sicil Gazetesinden alnacak (değişiklik olursa güncellemek için)

Yalnzca çalşan her eksper için ayr doldurulacak


İşe Başlama Tarihi Beyan ile alnacak; Değişiklik olursa güncellecek
İşten Ayrlş Tarihi Beyan ile alnacak; Değişiklik olursa güncellecek  
  
 
 
 
 

201
NOTLAR

203
NOTLAR

204

You might also like