1

Filipino
Ikalawang Markahan Modyul 5
Ikalimang Linggo
 2

Alamin Natin

Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat mong matutuhan sa Modyul 2.5 Ang mga
Maikiling-Kuwento mula United States.
Layunin ng modyul na ito ay
⮚ Maikling Kuwento: Nasusuri sa diyalogo ng mga ⮚ F10PN-IIe-73
tauhan ang kasiningan ng akda
⮚ Naitatala ang mga salitang magkakatulad at ⮚ F10PT-IIe-73
magkakaugnay sa kahulugan
⮚ Nahihinuha sa mga bahaging pinanood ang ⮚ F10PD-IIe-71
pakikipag-ugnayang pandaigdig
⮚ Naisasalaysay nang masining at may damdamin ⮚ F10PS-IIe-75
ang isinulat na maikling kuwento
⮚ Naisusulat ang sariling maikling kuwento tungkol ⮚ F10PU-IIe-75
sa nangyayari sa kasalukuyang may kaugnayan
sa mga kaganapan sa binasang kuwento
⮚ Nagagamit ang pokus ng pandiwa: tagaganap at ⮚ F10WG-IIc-d-68
layon sa isinulat na sariling kuwento

Ang aralin 2.5 ay tatalakay sa isang maikling kuwentong Agulnaldo ng mga Mago na orihinal
na akda ni O. Henry na isinalin sa Filipino ni Rufino Alejandro. Ang kuwnetong ito ay batid
kong magugustuhan ng lahat…

Subukin Natin
PANUTO: Basahin at unawain ang mga sumusunod. Bilugan ang titik ng tamang
sagot.
1. Sino ang nagsalin ng maikling kwentog “Aguinaldo ng mga Mago?
A. Rufino Alejandro B. Juan Abad C. Francisco Balagtas D. Lope K. santos
2.. Ano ang pinagsaluhan ng mag asawang Dillingham?
A. Ham at softdrinks B. Tianapay at kape C. Karne at kape D. Manok at alak
3. Anong araw ikinuwento ng may akda ang kuwentong Aguinaldo ng Mago?
A. Disyembre 23 B. Disyembre 24 C. Disyembre 25 D. Disyembre 26
4. Ano ang itinuturing nilang mahalagang pagmamay ari?
A. Bahay at kotse B. Gintong relo at buhok C. Lupa at tanim D.Gintong kadena asukla
5. Bukod sa pag-aaral ng mga aralin sa mga pahina ng mga aklat, ano pa ang kanilang
ginagawa sa loob ng klase.
A. Paglalaro ng chinese garter
B. Pagdidilig ng mga halaman
C Pagtuklas ng mga buhay at karanasan ng mga mag aaral
D. Panonood ng mga palabas sa laptop
6. Ano ang ginagawa ng guro upang maging masaya ang mga mag-aaral kahit
panandalian lamang?
 3

A. Nagsasayaw sa saliw ng kpop songs

B. Kumakanta ng mga awitin ni Ariana Grande
C. Nagsasabi ng mga punchlines at mga jokes
D. Nagbibigay ng libro na puro katatawanan
7. Bakit sinadyang makipagkaibigan at makipaglapit ng guro sa kanyang mga mag-aaral?
A. Upang makahiram ng pera kapag kinakailangan
B. Upang makilala sila ng lubos at maintindihan ang pagkatao nila
C. Upang makichismis
D. Upang madali sa kanya ang pagbibigay ng mga takdang-aralin
8. Ano ang naging reaksyon ng kabiyak ni Della nang makita niya ang regalo nito?
A. Nagalit B. Nagulat C. Walang reaksiyon D. Nanunuri
9. Magkano ang natipong halaga ni Della?
A. Piso at pitompu't pitong sentimos C. Piso at walompu't pitong sentimos
B. Piso at siyamnapu't pitong sentimos D. Dos at walompu't pitong sentimos
10 Ilang beses binilang ni Della ang naipon niyang halaga?
A. Dalawa B. Tatlo C. Apat D. Lima

Modyul Maikling Kuwento mula sa Estados

2.5 Unidos

PANITIKAN: AGINALDO NG MGA MAGO

Maikling Kuwento mula sa United States of America
Salin sa Filipino ni Rufino Alejandro ng “Gift of the Magi” ni O.
Henry (William Sydney Porter)
Gramatika at Retorika: Pokus sa Ganapan at Pokus sa Sanhi

Balikan Natin
Muli nating pag-iibayuhin ang pag-aaral ng panitikan. Marami sa inyo ay mahilig magbasa
ng mga iba‟t ibang kuwento na minsan ay naiuugnay natin sa ating mga naging karanasan.
Bago natin pasukin ang Panitikan ng United States of America ay magbalik-aral

Pagpapalitan ng kuro-kuro:
Para sa iyo, ano ang kahulugan ng “PAG-IBIG”?

Para sa akin ang Pag-ibig

ay________________________
__________________________
__________________________
__________________________
 4

Tuklasin Natin
GAWAIN 1. ALAMIN NATIN
Suriin ng ang nilalaman ng regalo na nasa ibaba. Tukuyin kung paraan ng pagbibigay ng
regalo sa bansang America ay katulad din ng bansang Pilipinas. Isulat mo ito sa tamang
hanay.

AMERICA PILIPINAS  Pagbibigay ng regalo

tuwing pasko
 Nagbibigay tuwing may
okasyon.
 Kadalasan bulaklak ang
inaalay sa pinagbibigyan
 Pera ang madalas na
regalo
GAWAIN 2. IKUWENTO MO
Magsalaysay ng mga pangyayari mula sa iyong napanood o maaaring karanasan na
may kinalaman sa pagbibigay ng regalo.

Napanood/naranasan Reaksyon
Pangyayari

Alam mo ba……
Ang Aginaldo ng Mago ay kaugnay na salaysay sa Bibliya hinggil sa tatlong haring Mago na
matatagpuan sa Ebanghelyo ni Mateo? (Mateo 2:1-12. Ang mga Mago ang nag-alay ng mga
handog sa batang Hesus noong natagpuan nila ito sa isangsa Belen ng Judea sa Jerusalem. Sila
ang sinasabing nagpasimula sa pagbibigayan ng mga regalo

Talakayin Natin

GAWAIN 3. PAGBASA NG UNANG AKDA

Basahin at unawain ang maikling kuwento
Aginaldo ng mga Mago
O. Henry
Maikling Kuwento – United States of America
Salin sa Filipino ni Rufino Alejandro

Piso at walampu‟t pitong sentimos. Iyan lang. At ang animnapung sentimos nito ay
barya. Makaikatlong bilangin ni Della.
 5

Piso at walumpu‟t pitong sentimos. At kinabukasan noon ay Pasko. Talagang wala

nang dapat gawin kundi sumalagmak sa munting gusgusing sopa at magpalahaw. Kaya‟t
iyon nga ang ginawa ni Della. Tinapos ni Della ang kaniyang pag-iyak at hinarap ang
kaniyang mga pisngi. Siya‟y nagpulbos. Tumayo siya sa tabi ng bintana at matamlay na
pinagmasdan ang isang abuhing pusang nanunulay sa isang abuhing bakod sa abuhing
likod bahay.
Kinabukasan noon ay araw ng Pasko at ang pera niya‟y wala kundi piso at walumpu‟t pitong
sentimos lamang para ipambili ng pangaginaldo kay Jim. Kung ilang buwan siyang nagtabi
ng pera-pera at ito ang kaniyang natipon. Gaano ba naman ang itatagal ng kitang
dalawampung piso isang linggo! Naging malaki ang kaniyang mga gastos kaysa kaniyang
inaasahan. Laging gayon ang nangyayari. Piso at walumpu‟t pitong sentimos lamang na
pambili ng aginaldo para kay Jim. Sa kaniyang Jim. Maraming oras ang ginugol niya sa pag-
iisip ng isang magandang pang-aginaldo kay Jim. Isang pang-aginaldong maganda,
pambihira at yari sa pilak – yaong maaari nang sabihing karapat-dapat ariin ni Jim.

Kagyat siyang pumihit at nilisan ang bintana at humarap sa salamin.

Nagniningning ang kaniyang mga mata, datapwa‟t dalawampung segundong nawalan
ng kulay ang kaniyang pisngi. Maliksi niyang inilugay nang puspusan ang kaniyang buhok.
Ang mag-asawang James at Della Dillingham Young ay may dalawang ariariang
ipinagmamalaki nila nang labis. Ang isa‟y gintong relos ni Jim na minana niya sa kaniyang
ama at sa ama ng kaniyang ama. Ang isa pa ay ang buhok ni Della.
At ngayo‟y nakalugay ang magandang buhok ni Della, alon-alon at kumikislap na
parang buhos ng kayumangging tubig sa isang talon. Abot hanggang sa ibaba ng kaniyang
tuhod at mistulang pananamit na niya. At pagkatapos ay maliksing pinusod niyang muli na
nangangatog pa ang kaniyang mga kamay. Minsan siyang natigilan samantalang dalawang
patak na luha ang tumulo sa gasgas na pulang karpet sa sahig.
Isinuot ang kaniyang lumang dyaket na kulay kape: isinuot ang kaniyang lumang
sombrerong kulay-kape rin. Umalembong ang kaniyang saya at nagkikinang ang kaniyang
mga mata nang siya‟y humagibis na papalabas sa pintuan, manaog at lumabas sa
lansangan.
Sa tapat ng hinintuan niya ay may karatulang ganito ang mababasa: “Mme. Sofronie.
Lahat ng Uri ng Kagamitang Yari sa Buhok.” Patakbong pumanhik si Della sa unang
hagdanan at saka naghinto upang bigyang-panahon ang kaniyang paghingal.
“Gusto ba ninyong bilhin ang aking buhok?” ang tanong ni Della. “Bumibili ako ng
buhok,” sabi ng Madame. “Alisin mo „yang sombrero mo‟t nang makita ko ang hitsura niyan.”
ni Della ang alon-alon niyang buhok.
“Beinte pesos.” Ang wika ng Madame, habang iniaangat ng sanay na kamay ang
makapal na buhok.
“Bayaran n‟yo ako agad,” ang wika ni Della.
O, at ang sumunod na dalawang oras ay masayang nagdaan. Hindi pala. Sa loob ng
dalawang oras na sumunod ay walang ginawa si Della kundi ang halughugin ang mga
tindahan sa paghahanap ng maipang-aaginaldo kay Jim.
Sa wakas ay nakakita siya. Talagang bagay na bagay kay Jim. Parang ipinasadya.
Walang ibang tindahang mayroon noon. Isang magandang kadenang platino, na ang
disenyo ay simpleng-simple ngunit nakaaakit. Sa tingin lamang ay talagang makikilalang
mamahalin. At sadyang karapat-dapat sa relos. Pagkakitangpagkakita niya sa kadenang
iyon ay sumaksak agad sa loob niya ang bagay na iyon kay Jim. Katulad na katulad nito –
mahinhin at mahalaga. Dalawampu‟t isang piso ang ipinabayad nila roon sa kaniya at
nagmamadali siyang umuwi, dala ang dalawampu‟t pitong sentimos na natitira. Kapag
nakabit na ang kadenang iyon sa kaniyang relos ay pihong madalas na titingnan ni Jim ang
oras sa harap ng kaniyang mga kaibigan. Bagaman sadyang maganda ang relos, palihim
kung ito‟y dukutin ni Jim upang tingnan ang oras dahil sa lumang katad na nakakabit.
 6

Nang dumating ng bahay si Della, minabuti niya ang gumawa ng kaunting pag-iingat. Kinuha
niya ang kaniyang pangulot at pinainit ang kalan at kinumpuni ang kasiraang nilikha ng pag-
ibig na pinalubha pa ng kagandahang loob.

Nang alas-siyete na‟y handa na ang kape at ang pagpriprituhan ng karne. Si Jim ay hindi
kailan ginagabi ng dating. Kinuyom ni Della ang kadena sa kaniyang palad at naupo sa
sulok ng mesang malapit sa pintong laging dinaraanan ni Jim. Narinig niya ang mga yabag
ni Jim sa unang hagdanan, at siya‟y namutlang sandali.
Ugali na niya ang magdasal nang kaunti patungkol sa mumunting bagay na nangyayari
sa araw-araw at ngayo‟y bumulong siya ng ganito, “O Poong Diyos, marapatin mo
pong sabihin niya na ako‟y maganda pa rin.”
Bumukas ang pinto at pumasok si Jim at pagkatapos ay isinara uli iyon. Parang
nangayayat siya at ang mukha niya‟y walang bakas ng kagalakan. Kawawa naman!
Dadalawampu‟t dalawang taon lamang siya at nag-iintindi na dahil sa kaniyang pamilya!
Kailangan niya ang isang bagong damit na pang-ibabaw at wala pa rin siyang guwantes.

Pumasok si Jim at walang katinag-tinag. Ang mga mata niya‟y nakapako kay Della at ang
tingin niya‟y nakapagpangilabot sa babae. Hindi naman galit, ni pagtataka, ni pagpipintas, ni
hilakbot, ni ang alin man sa mga simbuyong pinaghahandaan na ni Della. Basta‟t nakatitig si
Jim sa kaniya na ang mga mata‟y nagpapahayag ng isang damdaming hindi mahulaan.

Maingat na bumaba si Della mula sa mesang kaniyang kinauupuan at lumapit kay Jim.

“Jim, mahal ko,” ang wika niya, “huwag mo sana akong masdan nang papaganyan.
Ipinaputol ko ang aking buhok at ipinagbili sapagkat hindi na ako makatatagal pa hanggang
sa isang Pasko kung hindi kita mabibigyan ng isang aginaldo. Ito nama‟y hahaba uli –
huwag ka sanang magagalit ha, ha? Talagang kinailangang gawin ko iyon. Malakas namang
humaba ang aking buhok. Hala, sabihin mong Maligayang Pasko, Jim at tayo‟y magsaya.
Hindi mo nalalaman kung gaano kaganda ang aginaldong binili ko para sa iyo.”

“Pinutol mo ang iyong buhok?” ang tanong ni Jim na parang naghihirap ng pagsasalita.
“Ipinaputol ko at ipinagbili,” ang wika ni Della. “Hindi ba gusto mo rin ako kahit na putol ang
aking buhok?”
Dinukot ni Jim ang isang balutan sa kaniyang bulsa at inihagis sa mesa.
“Huwag ka sanang magkakamali tungkol sa akin, Della,” ang wika. “Sa palagay ko‟y walang
makababawas sa aking pagkagusto sa aking giliw dahil sa buhok o sa pabango, o ano pa
man. Datapwat kung bubuksan mo ang pakete ay mauunawaan mo kung bakit ako
nagkagayon noong bagong dating ako.” Ang balutan ay pinunit ng mapuputi at
magagandang daliri. At isang malakas na tili ng galak, at pagkatapos ay – isang hagulgol na
sinasabayan ng pagdaloy ng masaganang luha.

Pagkat ang dala ni Jim para sa kaniya ay mga suklay – isang huwego ng mga suklay na
malaon nang inaasam-asam ni Della mula nang ang mga iyon ay makita niya sa isang
bintana ng tindahan sa Broadway. Idinaiti niya ang mga yaon sa kaniyang dibdib, at sa
wakas ay naitaas niya ang kaniyang paninging hilam sa luha ang winika, “Malakas humaba
ang buhok ko, Jim.”

At si Della‟y lumuksong animo‟y isang pusang napaso, at ang sabi, “Oh! Oh!”

Hindi pa nakikita ni Jim ang magandang aginaldo sa kaniya. Iniabot iyon ni Della sabay
pagbubukas ng kaniyang palad. Ang mahalagang metal ay kinang na gaya ng apoy ng
kaniyang kaluluwa.
 7

“Hindi ba maganda, Jim? Hinalughog ko ang buong bayan para lamang makita ko iyan.
Pihong matitingnan mo na ngayon ang oras kahit makasandaang beses maghapon. Akina
ang relos mo. Tingnan ko lamang kung gaano kaganda kung maikabit na ang kadena.”

Sa halip ng ibigay ang hinihingi, si Jim ay nagpatihiga sa sopa at iniunan ang kaniyang ulo
sa kaniyang mga palad, at saka ngumiti.

Dell, itabi muna natin ang ating mga pang-aginaldo at itago natin ng ilang araw. Sayang na
gamitin agad ngayon ang mga iyon. Ang relos ay ipinagbili ko para maibili
ng mga suklay para sa iyo. Mabuti pa‟y prituhin mo na ang karne.”

Gaya ng alam na ninyo, ang mga Mago ay mga taong marurunong napakarurunong at sila
ay nagdala ng mga alay sa Sanggol sa sabsaban. Sila ang may imbento ng pagbibigay ng
mga aginaldo kung Pasko. Palibhasa‟y marurunong, pihong ang kanilang mga alay sa
Sanggol ay may magagandang kahulugan, marahil ay yaong maaaring ipakipagpalitan kung
sakaling magkakapareho. At dito‟y pinaginutan kong isalaysay sa inyo ang simpleng
kasaysayan ng dalawang hangal na batana nakatira sa isang abang tahanan, na buong
talinong nagsakripisyo para sa isa‟tisa kahit na mawala ang lalong mahalagang ari-ariang
ipinagmamalaki ng kanilangtahanan.

Ngunit parang huling paalala sa marurunong ng ating kapanahunan, dapat sabihin dito na sa
lahat ng nagbigay ng aginaldo, ang dalawang ito ay siyang pinakamarunong. Sa lahat ng
nagbigay at tumanggap ng aginaldo, sila ang pinakamarunong. Sila ang pinakamarunong sa
lahat ng dako. Sila ang mga Mago.

GAWAIN 4. PAGBIBIGAY NG KASINGKAHULUGAN

Pillin sa Hanay B ang kasing-kahulugan ng mga salitang nasa hanay A.

HANAY A HANAY B
____1. Idinaiti A. Nakapagpanindig balahibo
____2. Gusgusin B. Umupo
____3. Magpalahaw C. Saliksikin
____4. Simbuyo D. Kabiglaanan
____5. Umalembong E. Idinikit
____6. Sumalagmak F. Umiyak
____7. Hilakbot G. Marumi
____8. Halughugin H. Lumandi
____9. Kinuyom I Pagkatakot
____10. Nakapangingilabot J. Kinimkim
K. Nalungkot
L Nagulat
GAWAIN 5. PAGSAGOT SA GABAY NA TANONG
1. Ano ang katayuan sa buhay ng mag-asawang Jim at Della?
2. Ano ang itinuturing na pinakamahalaga nilang kayamanan?
3. Ano ang ibinigay na regalo ni Della kay Jim? Paano niya ito nabili?
4. Ano naman ang naging regalo ni Jim kay Della. Paano niya ito nabili?
5. Masasabi bang tunay ang pagmamahalan nina Jim at Della? Patunayan.
GAWAIN 6. PAGLALARAWAN NG TAUHAN
Ilarawan ang katangian ng dalawang tauhan. Paano nila ipinakikita ang kanilang tunay na
pagmamahal?
 8

GAWAIN 7. PAGBIBIGAY MENSAHE

1.Ano ang mensaheng nakapaloob sa maikling kuwentong Aguinaldo ng mga Mago?
2. Iguhit mo ang iyong naging emosyon pagkatapos mong basahin ang kuwento.?
Ipaliwanag kung bakit ito ang iyong naging damdamin.

Tandaan:

Ang Maikling Kwento?

Ang maikling kwento ay isa sa mga anyo ng panitikan. Ito ay maiksing salaysay na
naglalaman ng isang kwentong may mahalagang pangyayari. Sa kabila ng pagiging
maiksi nito, maaari nitong taglayin ang lahat ng elemento ng maikling kwento.
Kadalasan, ito ay mapupulutan ng magandang aral at nag-iiwan ng panibagong
karunungan sa isip ng mga bata.

Bahagi ng Maikling Kwento

Mayroong tatlong bahagi ang maikling kwento
Sa simula, dito ipinapakilala ang mga tauhan at mga tagpuan ng mga gumaganap sa
kwento. Bahagi ng magiging suliranin sa kwento ay mababasa rin sa bahaging ito.
Sa gitna ng maikling kwento ang lubusang pagtalakay sa suliranin ng mga tauhan.
Narito ang tunggalian at pati na rin ang kasukdulan.
Ang mga pangyayari ay unti-unting bababa patungo sa wakas na
siyang katapusan ng kwento

Pagyamanin Natin
GAWAIN 8. PAGBASA SA IKALAWANG TEKSTO.
Basahin ang akdang “Sa loob ng Love Class ni Eric O Cariħo.
Sa Loob ng Love Class
ni Eric O. Cariño

Lunes na naman. At tulad ng iba pang mga Lunes na nagdaan sa mga nakalipas na
mga linggo, wala itong ipinagkaiba. Muli na naman akong maghahanda para sa isang
buong linggong pakikipagsapalaran sa piling ng mahigit dalawandaang mag-aaral ng
iba‟t ibang mag-aaral na may iba‟t ibang kuwento rin ng buhay.
Pagkatapos ng maikling programa upang ianunsiyo ng iba‟t ibang departamento ang
nakamit na parangal sa mga paligsahang dinaluhan at pinanalunan, sabay-sabay
naming tutunguhin kasama ng aking advisory class ang aming silid-aralan sa unang
palapag sa gusali ng JDV. Doon ang aming kaharian at lugar na tinatahanan. Payak
lamang ang maraming pangyayari sa aming klase sa araw-araw na nagdaraan. Kung
hindi man aralin sa mga pahina ng aklat ang aming pinagaaralan, sama-sama kaming
 9

nakikipagsapalaran upang tuklasin at pag-aralan ang tungkol sa buhay-buhay ng

kanilang mga problema sa
buhay, sa pamilya, sa mga kaibigan, at maging sa mga napupusuan. At ang tanging
pang-aliw na ginagawa ko sa kanila ay ang busugin sila ng maraming katatawanan,
punchline, at mga joke upang kahit sa sansaglit makita nilang masaya ang buhay at may
mga dahilan para tumawa at maging maligaya.
Halos lahat ng mga mag-aaral ko sa aking klase ay malapit sa akin at “in love” ako
sa kanila isang kakaibang uri ng pagmamahal na nasa hanggahan ng pagiging
nakatatan-dang kapatid at tapat na kaibigan sa kanila.

Kinaibigan ko ang marami sa kanila at sinadya ko iyon sapagkat sa paraang iyon ko

maaaring mapasok ang buhay at maintindihan ang pagkatao ng ilan sa kanila. Hindi ko
lubos na maunawaan kung bakit madalas silang taguriang “pasaway” mga hanay ng
mag-aaral na madalas ay ituring ng iba pa nilang mga guro bilang “problem students,”
mga tinaguriang trouble makers ng taon dahil sa maraming negatibong komento sa
kanila. Ngunit hindi sa klase ko. Hindi ko kailanman tinitingnan ang kapintasang
ipinupukol sa kanila bilang isang negatibong puwersa upang kamuhian ko rin sila.
Marahil kung katulad din ako ng iba nilang mga guro, sino pa kaya ang magmumulat sa
kanila na kailanman ay hindi sila pasanin sa loob ng eskuwelahan? Sino pa ang
magpapaunawa sa kanila na sila ay mga espesyal na indibidwal at maaaring
kapakinabangan ng lipunan sa paglipas ng mga taon? Sila ay mga bata at
nangangailangan ng paglingap na hindi nila maramdaman o makita sa kanilang sariling
mga tahanan.

Marami sa mga mag-aaral sa aking klase, kung hindi man produkto ng broken
family ay walang mga magulang na kumakalinga sa kanila. Mga batang
napapabayaan.
Alam ko iyan at nalaman ko iyan nang minsang dinalaw ko at nagsagawa ng home
visit at background check. Doon, namulat ang aking isipan sa masaklap na karanasan ng
kabataang ito – bagay na hindi alam ng iba pa nilang mga guro.
Ikinalungkot ko ang mga pangyayari sa buhay ng ilan sa aking mga mag-aaral. Si
Aldrin, iniwan ng kaniyang ina, nangibang-bansa at iniwan sa pangangalaga ng isang
mala-yong kamaganak. Sinasaktan siya ng pinag-iwanan sa kaniya kaya‟t lumayas siya
at Nakiki-tira ngayon sa mga kaibigan. Napasok ko rin ang buhay ni Sarah na minsan o
dalawang beses lamang nakapapasok sa eskuwela. Nalaman ko sa kaniyang ina na siya
lamang ang nakatutulong niya sa pag-aalaga sa apat pang maliliit na kapatid habang sila
ay nasa bukid. Si Miguel naman, bagsak sa mga major subject niya dahil sa gabi-gabing
pagpupuyat sa pagtitinda ng lugaw at kape sa plasa. Ang plasa ay buhay at
pinagkukunan niya ng pang- agdong buhay sa piling ng paralisadong ama. Lalo pang
kinurot ng malungkot na kapalaran ni Jessa ang aking damdamin nang mabatid kong
dalawang buwan siyang buntis sa kaniyang lasenggong tiyuhin. Ang masaklap pa nito,
hindi alam ng kaniyang mga magulang ang pangmomolestiya nito sa kaniya. Pinagkunan
na niyang minsan ng mga halamangugat si Aling Loring upang wakasan ang buhay ng
nasa kaniyang sinapupunan subalit napigilan lamang siya ng kaniyang kasintahan. Lahat
ng mga pangyayaring ito ay hindi lantad sa paningin ng marami sa aking mga
kasamahang guro. Isang maling panghuhusga ang walang kabutihang maitutulong sa
kanila upang kahit papaano‟y malaman nila na kailanman ay hindi sila pasanin at may
mabibigat na problemang dinadala.
Ang lahat ng katotohanang natuklasan ko ay ikinabahala ng aking mulat na
pang-unawa. Simula noon, tinalikdan ko ang pagtuturo lamang ng mga aralin at
sinimulan ko silang turuan ng mga aralin tungkol sa buhay, ng mga aralin sa labas ng
paaralan, at ng mga karanasan na wala sa mga pahina ng mga aklat. Nagbago ang
aking pananaw at doon ko sinimulang iparamdam ang higit na pagmamahal, pagunawa
 10

at pagkalinga sa kanila. Ang tanging kailangan lamang nila ay isang pusong

magpaparamdaman at magpapaunawa sa kanila na higit pa palang mas mahirap ang
mga aralin sa buhay na kinakaharap nila kaysa mga leksiyon sa Agham, Ingles, o
Matematika. Doon ko lubos na naunawaan ang kuwento ng kanilang buhay na salat sa
pagmamahal. Dito man lamang sa loob ng pangalawa nilang tahanan maramdaman
nilang ang mga “problem maker” ay maaari namang maging “dream makers.”

GAWAIN 9. PAGPAPALAWAK NG KAALAMAN

1. Anong uri ng mga mag-aaral ang tinuturuan ng may-akda?

2. Bakit itinuring na problema sa paaralan ang mga mag-aaral na binanggit
sa teksto? Patunaya.
3. Bakit binigyang pansin ng may-akda ang kanyang mga studyante?
4. Sino maaaring makaimpluwensya kung bakit maraming mag-aaral ang
nagiging problema ng mga guro? Patunayan ang inyong sagot.
5. Anong damdamin ang nangingibabaw sa teksto?

GAWAIN 10. KARANASAN..KARANASAN.

Isa-isahin ang mga malungkot na karanasan ng mga mag-aaral sa kuwento na may kaugnay
sa iyong naging karanasa. Itala ang mga ito sa bawat hanay.

Malungkot na karanasan ng mga mag- Kaugnay na karanasan

aaral sa kuwento

Pagsasanib ng Gramatika at Retorika

Alam mo ba na...
ang mga pahayag na nakasalungguhit ay mga pandiwang nasa Pokus sa Ganapan at
Sanhi? Sa pagsasalaysay o pagpapahayag ng mga pangyayari, gumamit tayo ng mga
pook na ginaganapan ng kilos at mga kadahilan ng isang kaganapan upang ipakita ang
relasyong sanhi at bunga. Ang ganitong pahayag na kinapapalooban ng pook o lunan ay
maipakikita sa Pokus sa Ganapan at ang Sanhi o dahilan naman ay maipakikita sa
pamamagitan ng Pokus sa Sanhi.

Pokus sa Ganapan ang tawag sa pandiwa kung ang lunan, bagay o maging ng tao na
ginaganapan ng pandiwa ang paksa o simuno ng pangungusap. Ginagamit sa
pagpapahayag ng pokus sa ganapan ang mga panlaping makadiwang -an/-han,pag-an/-
han, mapag-an/-han, paki-an/-han, at ma-an/han.

Halimbawa:
1. Ang plasa ay buhay at pinagkukunan niya ng pang-agdong buhay sa piling ng
paralisadong ama.
2. Pinagkunan na niyang minsan ng mga halamang-ugat si Aling Loring.
Sa pangungusap na, “Ang plasa ay buhay at pinagkukunan niya ng pang-agdong
buhay sa piling ng paralisadong ama at “Pinagkunan na niyang minsan ng mga
halamang ugat si Aling Loring” ipinokus ng pandiwang pinagkukunan at pinagkunan ang
paksa o simunong plasa at Aling Loring na parehong nasa pokus sa Ganapan.
 11

Pokus sa Sanhi naman ang tawag sa pandiwa kapag ang paksa o simuno ay
nagpapakilala ng sanhi o dahilan ng kilos. Ginagamit sa pokus na ito ang mga panlaping
makadiwang i-, ika-, at ikapang-.

Halimbawa:
1. Ang lahat ng katotohanang natuklasan ko ay ikinabahala ng aking mulat na pang-
unawa.
2. Ikinalungkot ko ang mga pangyayari sa buhay ng ilan sa aking mga mag-aaral.

Sa pahayag na, “Ikinalungkot ko ang mga pangyayari sa buhay ng ilan sa aking mga
mag-aaral,” ang pangyayari sa buhay, ang ipinokus ng pandiwang Ikinalungkot.
Sa ikalawang pahayag naman na “Ang lahat ng katotohanang natuklasan ko ay
ikinabahala ng aking mulat na pang-unawa,” ang paksa o simuno ng pangungusap na
lahat ng katotohanang natuklasan ko ang itinuon ng pandiwang natuklasan upang
tukuyin ang pokus sa sanhi.
Subukin ang mga pagsasanay na lubos na makatutulong sa malawak na pag-unawa sa
pokus ng pandiwang sanhi at ganapan.
Pagsasanay 1. Basahin ang pangungusap at punan ang talahanayan.
1. Ikinalungkot ng mga tao ang pagpigil ng pangkat sa pag-aaral ng mga
babae.
2. Pinuntahan niya ang Berlin para doon ipagpatuloy ang pagdodoktor.
3. Ikinagalit niya ang hindi pagdating ng kanyang matalik na kaibigan.
4. Ang tagumpay ng anak ay ikinagalak ng buong pamilya.
5. Pinangsimba ni Lorry ang bago niyang bistida.
PANDIWA POKUS NG PANDIWA

Tandaan Natin
Naglalaman ito ng mga katanungan o pupunan ang patlang ng pangungusap o talata upang
maproseso kung anong natutuhan mo mula sa aralin.
GAWAIN 11. ISAISIP AT ISAGAWA
1. Isa-isahin ang kaugalian na dapat isa-alang-alang sa pagbibigay at pagtanggap ng
regalo.
2. Anong mahalagang regalo ang maibibigay mo sa iyong mga mahal sa buhay?Bakit
at ipaliwanag.
 12

Isabuhay natin

GAWAIN 12: PAGBUBUO

Gamit ang Story Frame, sumulat ng isang maikling kuwentong may kaugnayan sa
nabasang kuwentong tinalakay. Maaaring sariling karanasan o naging sangkot sa
karanasan ng iba. Pagkatapos ay isalaysay sa klase. Gumamit ng mga Pokus ng
Pandiwa

SIMULA GITNA WAKAS

Tayahin Natin

PANUTO: Basahin at unawain ang mga sumusunod. Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1 Siya ang mag-aaral ng guro na minsan o dalawang beses lamang nakapapasok sa
eskuwela sapagkat siya ang katulong ng ina sa pag-aalaga ng apat na maliliit na
kapatid.
A. Sarah B. Miguel C. Aldrin D. Nonoy
2. Bakit mahalaga kay Miguel ang plasa?
A Dahil dito siya naglalaro
B. Dahil ito ang kanilang paboritong lugar ng kanyang kasintahan
C. Dahil minsan dito siya nagpapahinga ng kanyang am
D, Dahil dito siya nagtitinda ng lugaw at kape upang makapangtustos sa
kanyang paralisadong ama
3. Tinalikdan ko ang pagtuturo ng mga aralin at sinimulan ko silang turuan ng mga aralin
tungkol sa buhay. Alin sa mga sumusunod ang kasingkahulugan ng salitang 'tinalikdan'?
A. Ipinagpatuloy B. Tinalikuran C. Pinadali D. Inun
4 Ano ang naging reaksyon ng guro nang malaman ang mga kwento ng buhay ng
kanyang mga mag-aaral?
A. Nadismaya B. Nagulat C. Natuwa D. Nalungkot
5. Ano ang masaklap na kapalaran ang nangyari kay Jessa?
A. Minolestiya siya ng kanyang lasenggerong tiyuhin dahilan upang siya ay
mabuntis nang hindi alam ng kanyang magulang.
B Siya ay nagtrabaho bilang tindera ng ipinagbabawal na droga.
C Ang kanyang ina ay namatay dahil sa isang malubhang sakit.
D. Nanakawan ang kanilang bahay.
6. Ano ang aral na makukuha sa kwentong „” Sa Loob ng Love Class”?
 13

A. Ang guro ang magsisilbing magulang sa kanyang mga mag-aaral na siyang

magbibigay ng lubos na pagmamahal, pag-unawa at pagkalinga at magtuturo
sa kanila ng aral sa buhay.
B Ang guro ay mahalaga sa mag-aaral dahil siya ang nagtuturo sa kanila.
C Hindi maiiwasan ang mga masamang pangyayari sa buhay ng tao.
D. Dapat tanggapin ang mga tao kahit na hindi maganda ang kanilang nakaraan
7. Sa paanong paraan nalaman ng guro ang masaklap na karanasan ng kanyang
mga mag-aaral?
A. Nagsagawa siya ng census.
B. Pumunta siya sa Mayor ng kanilang lugar.
C. Nagkaroon siya ng home visit at background check.
D. Nagtanong siya sa punongguro.
8. Tinaguriang ___________ ng taon ang mga mag-aaral ayon sa ibang guro
dahil maraming negatibong komento tungkol sa kanila.
A. Problematic students B. Truble students
C.Trouble makers D. Problem persons
9. Ano ang turing ng guro sa kanyang mga mag-aaral kahit na maraming negatibo
ang komento sa kanila?
A. Sila ay mga bata at nangangailangan ng paglingap na hindi nila maramdaman
o makita sa kanilang sariling tahanan.
B. Sila ay mga bata na masunurin at nagsisipag sa pag-aaral.
C. Sila ay mga batang hindi sumusuko sa hamon ng buhay at patuloy na
lumalaban.
D. Sila ay mga batang may paninindigan.
10. Sino ang may akda ng Sa Loob ng Love Class?
A. Eric O. Cariño B. Rogelio Sicat C. Rufino Alejandro D. P. Urgelles
11. Anong pangalan ng kabiyak ni Della?
A. John B.Jim C.Jerry D Joey
12. Gaano kahaba ang buhok ni Della?
A. Hanggang balikat C. Hanggang beywang
B. Lagpas tuhod D. Hanggang talampakan
. 13 Ano ang iniregalo ng kabiyak ni Della sa kaniya?
A. Pang ipit ng buhok B.Salamin C. Suklay D. Aklat
14 Ano ang iniregalo ni Della sa kaniyang kabiyak?
A. Sumbrero B. Jacket C. Relo D. Isang kadena para sa kaniyang relo
15. Magkano naibenta ni Della ang kaniyang buhok.
A. Bente pesos B. Kwarenta pesos C. Trenta pesos D. Singkwenta pesos

Gawin natin

Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong panibagong gawain upang pagyamanin ang iyong
kaalaman o kasanayan sa natutuhang aralin.
 14

Bumuo ng isang “Scraft Book” na naglalaman ng

mga larawan na patungkol sa inyong mga
karanasan sa paaralan at mga pangyayaring
nakatanggap ng mahalagang regalo mula sa mga
malalapit na tao sa iyong buhay maaaring sa
gawaing ito ay magkaroon ng partisipasyong ang
iyong mga magulang sa pagbuo ng “ScraftBook”

Sanggunian:
Aklat
Ambat, Vilma C., et.al. 2015. Panitikang Pandaigdig Filipino sa Ikasampung
Baitang Modyul para sa mga mag-aaral. Vibal Group Inc.
Dayag, Alma M., Del Rosario, Mary Grace G., Marasigan, Emily V.,2016.
Pinagyamang Pluma 10. Quezon City.Phoenix Publishing House.
Journal
Bilasano, Jose B., Castillo Jr., Cirilo, Piedad, Myrma P., Ruiz, Florian L.,
2017.Ang Batikan. Quezon City. Educational Resources Corporation.

EXECUTIVE COMMITTEE FOR HYBRID MODULE

Chairperson: DR. MARGARITO B. MATERUM, SDS

Vice –Chairperson: DR. GEORGE P. TIZON-SGOD-Chief
DR. ELLERY G. QUINTIA-CID-Chief

Ex-Officio Members: EDUCATION PROGRAM SUPERVISORS

TAGUIG SECONDARY SCHOOL PRINCIPALS
DR DAISY L. MATAAC, EPS – LRMS/ALS
Secretariat: QUINN NORMAN O. ARREZA
Team Leader/Facilitator: DR. MELEDA H. POLITA
School Head In-Charge: DR. REA MILANA-CRUZ, PRINCIPAL IV
Writer: MARILOU M. MARTINEZ
Editors: VIRGINIA V. BAYANI
JOSEPHINE PAGALING
Content Evaluator: MARIBEL B. SINGSON
Language Evaluators : JHON LESTER SANDIGAN
Reviewer: DR. JENNIFER G. RAMA, EPS-FILIPINO
Illustrator: CAMILLE JEWEL L. GARCIA
Layout Artist: LEO U. PANTI
Content Validator: JESUSA M. GONZALES
Format and Language Validator: PRIVATE INTERNATIONAL SCHOOLS
REPRESENTATIVES

For inquiries, please write or call:

Schools Division of Taguig City and Pateros Upper Bicutan Taguig

City

Telefax: 8384251