AP 8 LAS Quarter 3

8
Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan
LEARNING ACTIVITY SHEET

Republic of the Philippines
Department of Education
REGION II – CAGAYAN VALLEY
COPYRIGHT PAGE
Learning Activity Sheet in ARALING PANLIPUNAN

GRADE 8
Copyright © 2020
DEPARTMENT OF EDUCATION
Regional Office No. 02 (Cagayan Valley)
Regional Government Center, Carig Sur, Tuguegarao City, 3500
e necessary for exploitation of such work for profit.”
al purposes and the source must be acknowledged. Derivatives of the work including creating an edited version, an enhancement of sup
Consultants:
Regional Director Printed by: Curriculum and Learning
: BENJAMIN Management
D. PARAGAS, Division
PhD CESO V, DepEd
R02 Assistant Regional Director DepEd, Carig Sur, Tuguegarao City
: JESSIE L. AMIN, CESO V, DepEd R02
Schools Division Superintendent : REYNALDO CALIGUIRAN, EdD, CESO V, Tuguegarao Cityy
Asst. Schools Division Superintendent : MARITES LLANES, CESE, Tuguegarao
City Chief Education Supervisor, CLMD : OCTAVIO V. CABASAG, PhD
Chief Education Supervisor, CID : ESTELA S. CABARO, PhD
Development Team
Writers: LLOYD RYAN T. NARAG, Cagayan National High School, Tuguegarao
City JOHN BENEDICT T. ASINO, Cagayan National High School, Tuguegarao
City ELMA L. OLIVEROS, Tuguegarao City West High School,
Tuguegarao City TOMAS P. GUINGAB JR., Gosi National High School,
Tuguegarao City AILEEN T. AMANDY, Cagayan National High School,
Tuguegarao City
Content Editor: EDMUND CARONAN, SDO Tuguegarao

City MIA MADDUMA, SDO City of Ilagan
SHIRLEY CATUBAG, SDO Cagayan
Focal Persons: BILLY P. SIDDAYAO, PhD Coordinator– ARALING

PANLIPUNAN JESSICA T. CASTANEDA, Division LRMDS
Coordinator
MIRAFLOR D. MARIANO, PhD Education Program Supervisor– AP, CLMD, DepEd
Practice Personal Hygiene protocols at all i

Talaan ng Nilalaman
Page
Compentency
number
Nasusuri ang mahahalagang pagbabagong politikal,
ekonomiko at sosyo-kultural sa panahon Renaissance .................... 1–6
Nasusuri ang dahilan, pangyayari at epekto ng unang

Yugto ng Kolonyalismo ..................... 7- 17
Nasusuri ang dahilan, kaganapan at epekto ng

Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at
Industriyal ..................... 18- 30
Naipapaliwanag ang kaugnayan ng Rebolusyong

Pangkaisipan sa Rebolusyong Amerikano at Pranses. ..................... 31 – 38
Nasusuri ang dahilan, pangyayari at epekto ng

Ikalawang Yugto ng Kolonyalismo (Imperyalismo) ..................... 39- 46
Naipapahayag ang pagpapahalaga sa pag-usbong ng

Nasyonalismo sa Europa at iba’t ibang bahagi ng
daigdig. ..................... 47 - 53
Practice Personal Hygiene protocols at all i

ARALING PANLIPUNAN 8
Pangalan: Lebel:
Petsa:
Seksiyon:
GAWAING PAGKATUTO
Ang Mahahalagang Pagbabagong Politikal, Ekonomiko at Sosyo-Kultural sa Panahon

ng Renaissance
Batayan Impormasyon para sa mga Mag-aaral
Ang mga sumusunod na gawain ay sadyang ginawa upang lalo pang mahasa ang
iyong mga kasanayan sa mahahalagang pagbabagong politikal, ekonomiko at sosyo-kultural
sa panahon ng Renaissance.
Ang Renaissance ay isang malikhaing kilusang kultural na nagsimula sa Italy at

lumaganap sa iba pang bansa sa Europe tulad ng Spain, France, England, Germany at
Netherlands. Nagmula ang salitang Renaissance sa wikang Latin na nangangahulugang
muling pagsilang kung saan sinasabi na muling isinilang o pinanumbalik ng mga Europeo
ang sining at kaalaman na nag-ugat sa kabihasnang klasikal ng Greece at Rome. Unti-unting
umunlad ang Renaissance na nagsimula sa mga taong 1300 hanggang 1600. Pinapalagay ng
mga maraming historyador na ang Renaissance ang nagbukas sa Makabagong Panahon sa
kasaysayan ng daigdig.
Ang katuturan ng Renaissance ay mababanaagan sa mga malikhaing gawa ng mga

natatanging Europeo sa larangan ng sining tulad ng iskultura, pagpipinta, at panitikan.
Kabilang din dito ang edukasyon, agham at teknolohiya.
Mapapansin na nakasentro ang mga Europeo sa Humanism sa panahon ng

Renaissance. Binigyang-halaga ng Humanism ang kaalaman at kakayahan ng tao na
makapag-ambag ng mabubuting bagay sa kanyang kabihasnan.
Umusbong at umunlad ang Renaissance sa Italy. Ang kalagayan sa ekonomiya,

pulitika, kultura, at maging sa heograpiya ay nagbigay-daan sa pagkilala sa Italy bilang lugar
ng kapanganakan ng Renaissance.
Sa mga pangyayaring ito, maraming ang nakilala sa iba’t ibang larangan tulad nina
Francesco Petrach, Giovanni Boccacio, William Shakespeare, Desiderious Erasmus, Nicollo
Machiavelli, Miguel de Cervantes sa larangan ng Sining at Panitikan.
Sa larangan ng pagpipinta ay nakilala naman sina Michelangelo Bounarotti, Leonardo

da Vinci, Raphael Santi, Donato Bardi (Donatello). Nakilala rin sina Nicolas Copernicus,
Galilelo Galilei, at Sir Isaac Newton sa Larangan ng Agham.
Ang Renaissance ay isa sa mga ginintuang panahon sa kasaysayan ng daigdig. Ito din
ang nagsilbing daan upang mapahalagahan ang mga mahahalagang ambag ng nagawa ng tao
at naging inspirasyon ng lahat upang lumikha pa ng mga dakilang bagay para sa ikakaunlad
Practice Personal Hygiene protocols at all 1

ng kabihasnan ng tao.

Pamantayan sa Pagkatuto
Nasusuri ang mahahalagang pagbabagong politikal, ekonomiko at sosyo-kultural sa panahon

ng Renaissance. AP8PMDIIIg-6
Gawain 1 – Pakaisipin at Pagyamanin
PANUTO: Bilugan ang dalawampung mga salita na makikita sa palaisipan.
A S I S T I N E C H A P E L R F Y N S L O
C O P E R N I C A N I H Q T O G T H O A I
R E B I R T H I N P H I L H M S F G N S U
L E O N A R D O G R E C C E E L S M G T Y
W I L L I A M S H A K E S P E A R E B S T
D T I S A A C N E W T O N R H U A D O U R
O A X C B N M V E F G H L I T R X I O P E
P L H U M A N I S M I L U N F A F C K P W
K Y R H J W E R T Y U I O C L P F I S E Q
G E F R E N A I S S A N C E K U L T U R A
1. The Prince 6. Isaac Newton 11. Medici

2. Sistine Chapel 7. Copernican 12. Rebirth
3. Songbook 8. Last Supper 13. Kultura
4. William Shakespeare 9. Leonardo 14. Laura
5. Renaissance 10. Humanism 15. Italy
Gawain 2 – Kaalaman sa Pagsusuri
PANUTO: Tukuyin ang pagbabago sa panahon ng Renaissance na inilalarawan sa bawat

bilang. Isulat ang mga titik PP –Pagbabagong Politikal, PE – Pagbabagong Ekonomiko at
PSK
– Pagbabagong Sosyo-Kultural.
1. Ang Italy ay sentro ng kalakalan sa rehiyong Mediterranean kung saan nagkikita

ang mga Asyano at Europeo upang magpalitan ng mga produkto.
2. Ayon kay Niccolo Machiavelli, nararapat lamang na pangalagaan ng isang
pinuno ang kanyang posisyon at kapangyarihan maging ito man ay sa mabuti o
masamang paraan.
3. Maraming tao ang nagduda at nagsimulang tuligsain ang estruktura ng
Simbahan at yumabong ang kaalaman sa mga unibersidad sa Europe.
4. Nakatuon ang pansin ng mga Europeo sa Humanism. Nag-isip at nagsagawa ng
mga bagay upang makamit ang kaligayahan sa kasalukuyang buhay.
5. Sa larangan ng Sining at Panitikan, nakilala ang mga mahuhusay na tao tulad
nina Francesco Petrarch, Giovanni Boccacio, William Shakespeare at iba pa.
6. Ang lungsod ng Venice ang sentro ng komersyo sa panahan ng Renaissance.
Ang katatagan ng pamahalaan at kadakilaan ng kulturang Venetian ay
nakasalalay sa maunlad na ekonomiya nito.
7. Sa panahon ng Renaissance, iilang kababaihan lamang ang tinanggap sa mga
unibersidad o pinayagang magsanay sa kanilang propesyon sa Italy,

Gayunpaman, hindi ito naging hadlang upang makilala ang ilang kababaihan
tulad nina Isotta Nogarola, LauraCerete, Veronica Franco at iba pa.
8. Ang pagtangkilik ng mga mangangalakal at negosyante sa kaisipang
Renaissance ay isa sa mga pangunahing dahilan sa paglago ng komersyo at
negosyo sa Italy.
9. Ito ay panahon ng mga taong naniniwala na may mga likas na batas o alituntunin
na dapat tuklasin tungkol sa takbo ng pamumuhay ng tao sa daigdig o kilala
bilang mga Philosophes (French) o Philosophers (English).
10. Mabilis ang naging paraan sa paglilimbag ng mga aklat dahil sa paggamit ng
makinang palimbagan na naimbento sa Germany.
Gawain 3 – Pagdugtungin MO.
PANUTO: Kilalanin ang mga mahahalagang tauhan na may natatanging ambag sa Panahong
Renaissance. Isulat ang TITIK sa Kolum B. Pagkaraan, isulat sa Kolum C ang TITIK ng
wastong impormasyon ukol dito.
Kolum A Kolum B Kolum C

1. William Shakespeare
2. Niccolo Machiavelli
3. Michelangelo Bounarotti
4. Leonardo da Vinci
5. Francesco Petrarch
6. Raphael Santi
7. Nicolas Copernicus
8. Isaac Newton
9. Desiderius Erasmus
10. Isotta Nogarola
Para sa Kolum B
A. Dialogue on Adam and Eve
B. Madonna and the Child
C. Batas ng Universal Gravitation
D. Teoryang Copernicus
E. The Last Supper
F. The Prince
G. Songbook
H. Romeo and Juliet
I. In Praise of Folly
J. Sistine Chapel
Para sa Kolum C
K. Isang pinta na matatagpuan sa kisame ng St. Peter’s Basilica sa Rome na
nagpapakita ng paglilikha ng Diyos sa daigdig, ang malaking pagbaha, at ang buhay
ni Hesus.
L. Ito ay pagpapakita ng kamangmangan ng ilang kaparian at tinuligsa ang pagtuon ng
Simbahan sa mga ritwal at seremonya nito kaysa sa mga turo at aral ni Hesus.
M. Isang trahedyang istorya ng dalawang taong nagmahalan ngunit namatay sa huli
dahil sa hindi tanggap ng kanilang pamilya ang pag-iibigan nila na nagbigay daan sa
pagbabati ng bawat pamilya.
N. Isang koleksyon ng mga sonata ng pag-ibig para sa kanyang asawa.

O. Nakapaloob sa aklat na ito ang dalawang prinsipyo: “Ang layunin ay nagbibigay
matuwid sa pamamaraan.” at “Wasto ang nilikha ng lakas.”.
P. Isang pinta na nagpapakita sa huling hapunan ni Hesus.
Q. “Ang pag-ikot ng daigdig sa aksis nito, kasabay ng ibang planeta at umiikot din sa
paligid ng araw.”
R. Ang bawat planeta ay may kanya-kanyang lakas ng grabitasyon at siyang dahilan
kung bakit nasa wastong lugar ang kanilang pag-ikot.
S. Isang obra maestra sa larangan ng Iskultura na nagpapakita kay Birheng Maria at sa
sanggol na si Hesus.
T. Ito ay tumatalakay sa hindi parehong kasalanan ng nilikha na nagbigay daan sa
malawakang debate sa kasaysayan.
Gawain 4 – Concept Definition Map!
PANUTO: Punan ng mahahalagang detalye ang mapa at sagutin ang mga pamprosesong
tanong sa ibaba.
Salik sa Pagsibol ng Renaissance sa Italy
Kahulugan
Kababaihan Renaissan
Larangan/Nanguna Ambag sa
Kabihasnan
Pamprosesong mga tanong:

1. Ano ang kahulugan ng Renaissance?
2. Ano ano ang naging mga salik pag-usbong ng Renaissance?
3. Bakit sa Italya nagsimula ang Renaissance?
4. Ano ang naging epekto ng Renaissance sa pagkakaroon ng panibagong pagtingin sa
politika, relihiyon, at pag-aaral?
5. Sino sino ang pangunahing tagapagtaguyod ng Renaissance?
6. Ano ano ang mga naiambag ng Renaissance sa ating kabihasnan?
7. Sino sinong kababaihan ang nakilala sa panahong ito?
8. Paano nakatulong ang Renaissance sa paglakas ng Europe?

9. Nagaganap pa rin ba ang mga pangyayari sa panahon ng Renaissance sa kasalukuyan?
Magbigay ng mga patunay.
10. Kung ikaw ay mabibigyan ng pagkakataon na mag-ambag ng anomang bagay sa ating
bansa, anong bagay at saang larangan mo pipiliing magbabahagi ng mga ito?
Pangatuwiranan.
Sanggunian
MGA AKLAT / MODYUL
Blando, Rosemarie C., et.al,. Kasaysayan ng Daigdig: Araling Panlipunan – Modyul ng Mag-
aaral (Quezon City: Vibal Publishing House, Inc., 2014), pp. 300-309.
Bustamante, Eliza D. at Mercado, Michael M. Sulyap sa Kasaysayan ng Daigdig (St.

Bernadtte Publishing House Corporation, 2007), pp. 292-302.
MGA WEBSITES
https://press.uchicago.edu/ucp/books/book/chicago/C/bo2617514.html March 5, 2021
https://www.britannica.com./topic/madonna-and-child-religious-art March 5, 2021
Inihanda ni :
LLOYD RYAN T. NARAG

May Akda

Susi ng Pagwawasto sa mga Tanong
Gawain 1. Pakaisipin at Pagyamanin
S S T I N E C H A P E L S L
C O P E R N I C A N T O A
R E B I R T H H N S
L E O N A R D O E L M G T
W I L L I A M S H A K E S P E A R E B S
T I S A A C N E W T O N R U D O U
A I R I O P
L H U M A N I S M N A C K P
Y C I E
R E N A I S S A N C E K U L T U R A
Gawain 2. Kaalaman sa Pagsusuri

1. PE 6. PE
2. PP 7. PSK
3. PSK 8. PE
4. PSK 9. PP
5. PSK 10. PSKH
Gawain 3. Pagdugtungin MO.

1. William Shakespeare H T
2. Niccolo Machiavelli F S
3. Michelangelo Bounarotti J R
4. Leonardo da Vinci E Q
5. Francesco Petrarch G P
6. Raphael Santi B O
7. Nicolas Copernicus D N
8. Isaac Newton C M
9. Desiderius Erasmus I L
10. Isotta Nogarola A K
Gawain 4. Concept Definition Map!
Malayang Pagsagot

Pangalan: Lebel:
Petsa:
Seksiyon:
GAWAING PAGKATUTO
Unang Yugto ng Kolonyalismo
Batayang Impormasyon para sa mga Mag-aaral
Nagsimula noong ika-15 na siglo ang dakilang panahon ng eksplorasyon na hindi pa

nararating ng mga Europeo. Hindi sana maisakatuparan ang paglalakbay ng mga Europeo sa
malalawak na karagatan kung hindi dahil sa ilang salik tulad ng pagiging mausisa na dulot ng
Renaissance, pagsuporta ng mga monarkiya sa mga manlalakbay, pagkakatuklas, at
pagpapaunlad sa mga instrumentong pangnabigasyon/paglalayag at sasakyang pandagat.
Ang Asya ay isa nang kaakit-akit na lugar para sa mga Europeo. Bagama’t ang
kanilang kaalaman tungkol sa Asya ay limitado lamang at hango lamang sa mga tala ng mga
manlalakbay tulad nina Marco Polo at Ibn Battuta, napukaw ang kanilang paghahangad na
marating ito dahil sa mga paglalarawan dito bilang mayayamang lugar. Mahalaga ang aklat na
“The Travels of Marco Polo” (circa 1298) sapagkat ipinabatid nito sa mga taga Europeo ang
yaman at kaunlarang taglay ng China. Hinikayat nito ang mga Europeo na marating ang
China. Samantala, itinala ng Muslim na manlalakbay na si Ibn Battuta ang kanyang
paglalakbay sa Asya at Africa. Nakadagdag ang mga tala nina Marco Polo at Ibn Battuta sa
hangarin ng mga Europeo na maghanap ng mga bagong ruta patungo sa kayamanan ng Asya,
lalo pa at ang rutang dinaraanan sa Kanlurang Asya sa panahong ito ay kontrolado ng mga
Muslim.
Halaw sa: Kasaysayan ng Daigdig nina Grace Estela C. Mateo et.al.241
Sumang-ayon ang panahon sa mga manlalakbay at mangangalakal na ito nang

matuklasan ang compass at astrolabe. Kapwa malaki ang tulong ng dalawang instrumentong
ito sa mga manlalayag. Ang compass ang nagbibigay ng tamang direksyon habang
naglalakbay samantalang gamit naman ang astrolabe upang sukatin ang taas ng bituin.
Dalawang bansa sa Europe ang nagpasimula ng paglalayag at pagtuklas ng mga
bagong lupain- ang Portugal at Spain. Nanguna ang Portugal sa mga bansang Europeo dahil
kay Prinsipe Henry the Navigator na naging inspirasyon ng mga manlalayag sa kanyang
panahon. Siya ang nag-anyaya sa mga dalubhasang mandaragat na magturo ng tamang paraan
ng paglalayag sa mga tao. Sukdulan ang kanyang pangarap na makatuklas ng mga bagong
lupain para sa karangalan ng Diyos at ng Portugal.
Limitado lamang sa Spain at Portugal ang paglalayag ng mga Europeo noong ika-16
na siglo. Ito ang panahon kung saan naitatag ang unang pinakamalaking imperyo ng mga
Europeo. Ang mga imperyong ito ang nagpasimula ng mga dakilang pagtuklas ng mga lupain.
Sa panig ng mga Español, nagsimula ito noong 1469 nang magpakasal si Isabella kay
Ferdinand ng Aragon. Sila ang sumuporta sa pagpapanatili ng kapangyarihan ng mga dugong
bughaw sa Castille. Sa kanilang paghahari rin nasupil ang mga Muslim sa Granada at
nagwakas ang Reconquista.
Noong ika-17 na siglo, naitatag ang mga bagong imperyo sa hilagang Europe, Great
Britain, France, at Netherlands. Ang mga ito ang nagbigay lakas sa mga Europeo upang
palakihin ang pakikipagkalakalan at pagpapalaganap ng mga produktong galing sa Silangan.

Halaw mula sa: Kasaysayan ng Daigdig nina Teofista L. Vivar
Pamantayang Pagkatuto
Nasusuri ang mga dahilan, pangyayari at epekto ng Unang Yugto ng Kolonyalismo.
AP8PMDIIIe-4
Gawain 1: Ano Kaya?

A. Isaayos ang mga letra sa loob ng kahon upang matukoy ang mga motibo ng mga Europeo
sa paggalugad? Isulat sa maliit na bilog ang iyong sagot.
1. NAMAKAYAN 2. SINAKSIMYITOR 3. KALANGANAR
B.
B. Magbigay ng dalawang mga hakbang na isinagawa ng mga Kanluranin upang makamitang

kanilang mga hangarin. Isulat ang iyong sagot sa malaking bilog sa itaas.
Batay sa binasang teksto, ibigay ang mga dahilan/salik sa paggalugad/eksplorasyong isinagawa

ng mga Europeo.
_ _ _
_ _ _ _
_ _ _
_ _ _
_ _ _
_ _ _
_ _ _

2: Crossword Puzzle
Buuin ang puzzle tungkol sa Unang Yugto ng Imperyalismo at Kolonyalismo.
1 2
3 4
5 6
7
10
Pahalang
3. Pagsakop ng isang makapangyarihang bansa isang mahinang bansa
6. Ang nagbibigay ng tamang direksyon habang naglalakbay
8. Kontinenteng nais galugarin ng mga Kanluranin
9. Dito natagpuan ni De Gama ang mga Hindu at Muslim na nakikipag-kalakalan
10. Patron ng mga manlalakbay kaya ikinabit sa kaniyang pangalan ang katawagang
“The Navigator”?
Pababa
1. Ginagamit bilang pampalasa sa mga pagkain at upang mapreserba ang mga karne
2. Paghahanap ng mga lugar na hindi pa nararating
4. Panghihimasok, pag-impluwensya o pagkontrol ng isang makapangyarihang bansa
5. Bansang nanguna sa nabigasyon
6. Instrumentong ginagamit upang sukatin ang taas ng bituin
Gawain 3: Sino Ako?

Tukuyin kung sino ang nakatuklas sa mga sumusunod na lugar.
“Ako.ang nakatuklas ng Pacific Ocean.” “Ako ang nakatuklas ng Hudson River”
1. 2.

“Akoangnakatuklas ng Pilipinas” “Ako ang nakatuklas ng
Brazil.”
3. 4.
“Ako ang nakatuklas ng Cape of Good Hope.”
5.
Mga Pagpipilian:
Henry Hudson Ferdinand Magellan Bartolomeu Diaz

Pedro Cabral Vasco Nuñez de Balboa Marco Polo
Gawain 4: Graphic Organizer

A. Mula sa mga pahayag o salita sa loob ng kahon, buoin ang graphic organizers sa
ibaba.
Spai Great Britain France United States of

The Portug
Rubrik
5 points- Kung wasto at napunan lahat ng gawain
4 points- Kung wasto ngunit kalahati lamang ang napunan na gawain
3 points- Kung wasto ngunit sangkapat lamang ang napunan na gawain
2 points- Kung kalahati ang mali at napunan na gawain
1 point- Kung mali lahat ang gawain
Sagutin ang mga sumusunod na tanong

1. Magbigay ng tatlong mga naging balakid sa paglalakbay o paggalugad ng mga Europeo?

2. Paano napagtagumpayan ng mga manlalayag o manlalakbay ang mga pagsubok sa
kanilang paglalakbay?
B. Buoin ang organizer sa ibaba. Piliin sa loob ng kahon ang mga epekto ng unang yugto ng
imperyalismo at kolonyalismo.
*Paglakas ng ugnayang silangan at kanluran *Paglalakbay ni Marco Polo

*Pangangalap ng mga produkto*Paglaganap ng sibilisasyong Kanluranin
sa Silangan
*Pagbabago ng ecosystem ng daigdig*Paglinang ng mga Kanluranin sa likas na
yaman ng mga bansang nasakop
*Paglobo ng populasyon* Napukaw ang interes sa makabagong
*Pagsali sa paglalakbaypamamaraan at teknolohiya.
Rubrik

Gawain 5: Pagsusuri
Isulat sa loob ng parihaba ang mga mabubuting epekto ng kolonisasyon para sa mga
Kanluranin at mga sinakop na bansa. Sa kaliwang bahagi naman isulat ang pakinabang ng
mga Kanluranin mula dito at sa kanan naman ay ang pakinabang ng mga sinakop na bansa sa
naganap na pagsakop.
Rubrik:


Gawain 6: Saloobin Mo. Iguhit Mo.
Iguhit ang iyong saloobin hinggil sa epekto ng unang yugto ng kolonyalismo sa ating bansa at
sa iyong buhay. Ipaliwanag ang iyong iginuhit.
A. Epekto ng unang yugto ng kolonyalismo sa bansa.

Rubrik:
Pamantayan Deskripsyon Puntos

Nilalaman Wasto ang impormasyong 10
naiguhit; nakapaloob ang
tatlo o higit pang konsepto ng
aralin.
Presentasyon ng Madaling maunawaan ang 10
impormasyon pagkakaguhit.
Pagkamalikhain Orihinal ang pagkagawa, 5
makatotohanan ang mga
nasaliksik na impormasyon.
25
Kabuuan

B. Epekto ng unang yugto ng kolonyalismo sa akin.
Rubrik:
Pamantayan Deskripsyon Puntos

Nilalaman Wasto ang impormasyong 10
naiguhit; nakapaloob ang
tatlo o higit pang konsepto
ng
aralin.
Presentasyon ng Madaling maunawaan ang 10
impormasyon pagkakaguhit.
Pagkamalikhain Orihinal ang pagkagawa, 5
makatotohanan ang mga
25
Kabuuan

Repleksyon/Pagninilay:
1. Ang aking natutunan ay
2. Ang gusto kong gawain ay
3. Ang gusto ko pang gawin ay
Sanggunian
MGA AKLAT
Blando, Rosemarie C.,et.al, Kasaysayan ng Daigdig (Araling Panlipunan- Modyul ng Mag-

aaral), Vibal Publishing House, Inc., 1253Gregorio Araneta Avenue, Quezon City,
Philippines:2014(pp. 326-334)
Mateo, Grace Estela C., et.al, Kasaysayan ng Daigdig (Batayang Aklat para sa Ikatlong
Taon), Vibal Publishing, Inc., 1253 Gregorio Araneta Avenue, Quezon City,
Philippines:2012 (p. 241)
Vivar, Teofista L., et.al, Kasaysayan ng Daigdig (Batayang Aklat para sa Ikatlong Taon), SD
Publications, Inc., G. Araneta Avenue, cor, MA. Clara St. 1107 Quezon City, Philippines:
2000 (pp. 185-186)
Project EASE Modyul 14 Araling Panlipunan III
Inihanda ni:
ELMA L. OLIVEROS
May Akda

Gawain 1. A.
1. Kayamanan
2. Kristiyanismo
3. Karangalan
B. (Malayang pagsagot)
Gawain 2.
Pababa: Pahalang:
1. Spices 3. Kolonyalismo
2. Eksplorasyon 6. Compass
4. Imperyalismo 8. Asya
5. Portugal 9. India
7. Astrolabe 10. Henry
Gawain 3.
1. Vasco Nuṅez de Balboa
2. Henry Hudson
3. Ferdinand Magellan
4. Pedro Cabral
5. Bartolomeu Diaz
Gawain 4.
A.
Portugal Spa
Mga Nanguna
sa paggalugad
The Netherlands Great Britain
Fran
Pamprosesong mga Tanong
(Malayang pagsagot)
B.
Paglakas ng ugnayan ng Silangan at Kanluran. Paglaganap ng sibilisasyong Kanluranin sa Silangan
Pagbabago ng ecosystem Paglinang ng mga Kanluranin sa likas na yaman ng mga bansang sako
EPEKTO
Napukaw ang interes sa makabagong

pamamaraan at teknolohiya
Gawain 5.
(Malayang pagsagot)
Gawain 6.
(Malayang pagsagot)
Gawain 7.
(Malayang pagsagot)

Pangalan: Lebel:
Petsa:
Seksiyon:
GAWAING PAGKATUTO
Mga Dahilan, Kaganapan, at Epekto ng Rebolusyong Siyentipiko, Panahon ng

Kaliwanagan o Enlightenment at Rebolusyong Industriyal
iyong mga kasanayan sa mga dahilan, kaganapan, at epekto ng Rebolusyong Siyentipiko,
Panahon ng Kaliwanagan o Enlightenment at Rebolusyong Industriyal.
Ang salitang rebolusyon ay nagmula sa salitang Latin na revolutio na

nangangahulugang ‘gumulong pabalik.’ Una kasi itong ginamit noong ika-14 siglo patungkol
sa astronomiya. Malawak ang pakahulugan ng salitang rebolusyon. Ang salitang ito ay
maaaring gamitin depende sa konteksto na gustong iparating ng tagapagsalita o manunulat.
Ang karaniwang kahulugan nito ay patungkol sa himagsikan o pag-aalsa. Halimbawa ay ang
Pag-aalsa ni Francisco Rivera noong 1718 na nagnanais ng kalayaan sa pananampalataya para
sa mga taga-Tuguegarao. Sa ibang banda, maaari ding gamitin ang rebolusyon sa
pakahulugan ng pagbabago, reporma o adhikain ng isa o higit pang mamamayan sa isa o higit
pang aspeto ng kanilang pamumuhay. Halimbawa ay ang reporma sa ekonomiya, mula sa
merkantilismo patungong kapitalismo.
Ang Rebolusyong Siyentipiko ay tumutukoy sa maigting na pagbabago sa larangan ng

agham noong ika-16 hanggang ika-17 dantaon. Ito ay isang paraan ng pag-iisip patungkol sa
likas na mundo batay sa maingat na pagmamasid at sa pagnanais na hamunin ang mga
tanggap nang paniniwala. Sumikat ang pamamaraang siyentipiko na siyang masusing
pagsusuri ng kaisipan at pagtuklas ng kaalaman. Mistulang isang malawak na laboratoryo ang
daigdig kung saan isinasagawa ang mga eksperimento. Bawat pangyayari at kababalaghan ay
masusing itinatala, pinag-aaralan at hinahanapan ng siyentipikong kasagutan. Ang ilan sa mga
siyentipiko sa panahong ito ay sina Nicolaus Copernicus ng Teoryang Heliocentric, Johannes
Kepler ng Three Laws of Planetary Motion, Scientific Method at Direct Observation, Galileo
Galilei ng Teoryang Pendulum at paggamit ng teleskopyo, Benjamin Franklin ng elektrisidad,
Isaac Newton ng Batas ng Grabitasyon at Prinsipyo ng Calculus, Andreas Vesalius ng
Anatomiya ng Tao, Edward Jenner ng bakuna, at marami pang iba. Dahil sa mga natuklasang
konsepto at naimbentong mga kasangkapan ay nagkaroon ng bagong pananaw ang mga tao sa
daigdig. Ang mga dating kababalaghan at kaganapan ay nabigyan ng mga kasagutan. Sa
ngayon, ang agham at teknolohiya ay patuloy na nagbabago at umuunlad para sa kapakanan
ng mga tao sa daigdig.
Ang Panahon ng Kaliwanagan (tinatawag ding Rebolusyong Pangkaisipan) o

Enlightenment ay nagsimula dahil sa ideyang politikal na sinimulan nina Thomas Hobbes at
John Locke. Silang dalawa ay parehong nakaranas ng sigalot sa Inglatera noong 1600 ngunit
magkaiba ang kanilang mga pananaw patungkol sa pamahalaan. Naniniwala si Hobbes na ang
lahat ng tao ay makasarili at masama kaya’t kailangan ang isang ganap at makapangyarihang

pamahalaan kung saan isusuko ng mga tao ang kanilang mga karapatan upang magkaroon ng
pagsunod at kaayusan sa lipunan. Samantalang si Locke naman ay naniniwala na ang tao ay
may katwiran, natututo mula sa kanyang karanasan, malaya at may pantay-pantay na
karapatan na siyang ginagamit niya upang tulungan ang makapangyarihang pamahalaan.
Dahil sa dalawang magkaibang ideolohiyang ito, isinilang noong 1700 ang isang pangkat ng
mga taong naniniwala na maaari nilang gamitin ang kanilang katwiran sa lahat ng aspeto ng
kanilang buhay. Hinikayat nila ang mga mamamayan at mga Iskolar na gamitin ang
katuwiran, kaalaman, at edukasyon sa pagsugpo sa pamahiin at kamangmangan. Sinuri nila
ang kapangyarihan ng simbahan at relihiyon at tinuligsa ang kawalan ng katarungan sa
lipunan. Tinangka din nilang ipaliwanag ang kalikasan ng tao. Mula rito, hangad nilang
makabuo ng mga ideyal na lipunan. Sila ay ang mga philosophes na nagmula ang karamihan
sa Unibersidad ng Paris. Malimit silang magtipon sa mga salon upang pag-usapan ang kani-
kanilang ideya sa mga mahahalagang pangyayari sa kanilang lipunan. Kabilang sa mga ito ay
sina Isaac Newton, Voltaire, Denis Diderot, Adam Smith, Baron de Montesquieu, Jean
Jacques Rousseau at marami pang iba. Si Mary Wollstonecraft ang kinikilalang patron ng
mga kababaihan noong panahong ito nang isulong niya ang pantay na karapatan ng mga
kalalakihan at kababaihan at ang karapatan ng kababaihang makilahok sa pamahalaan. Ang
ambag ng mga intelektuwal na ito ang nagsilbing pundasyon ng mga modernong ideyang may
kinalaman sa pamahalaan, edukasyon, demokrasya, karapatan, kalayaan at maging sa sining.
Taong 1700 at 1800 nang nagkaroon ng malaking pagbabago sa aspektong agrikultura

at industriya sa mga bansa sa Europa, Estados Unidos at Hapon. Tinagurian itong
rebolusyong industriyal sapagkat pinalitan nito ang mga gawaing manwal sa mga kabukiran
ng mga bagong imbentong makinarya. Nagbigay ito ng malaking produksiyon sa mga bansa,
karagdagang kita at pamilihan ng kanilang mga yaring produkto. Maraming mga naninirahan
sa mga nayon ang lumipat ng tirahan sa mga siyudad at namasukan sa mga industriya upang
kumita nang malaki. Tinangkilik ng mga mamamayan ng Inglatera (tinaguriang ‘workshop ng
daigdig’) ang nasabing pagbabago dahil sagana sila sa likas na yaman na mula pa sa mga
kolonya nito, magandang lokasyon nito sa Europa, may maayos na sistema ng pagbabangko,
at matatag ang kanilang pamahalaan na sinusuportahan ng mga mayayamang negosyante at
kanilang mga asosasyon tulad ng Royal Society of London. Kabilang sa mga naimbentong
makinarya ay ang spinning jenny ni James Hargreaves, flying shuttle ni John Kay, water
frame ni Richard Arkwright, spinning mule ni Samuel Crompton, power loom ni Edward
Cartwight, cotton gin ni Eli Whitney, steam engine ni James Watt, steamboat ni Robert
Fulton, wireless telegraphy ni Guglielmo Marconi, dynamo ni Michael Faraday, at marami
pang iba. Sa kasalukuyan ay nasa ika-apat na rebolusyong industriyal ang mundo ayon kay
Klaus Schwab.
Pamantayan sa Pagkatuto
Nasusuri ang dahilan, kaganapan, at epekto ng Rebolusyong Siyentipiko, Panahon ng
Kaliwanagan at Rebolusyong Industriyal. AP8PMDIIIg-6 Week 3

Gawain 1 – Pakaisipin at Pagyamanin
PANUTO: Bilugan ang dalawampung mga salita na makikita sa palaisipan.
H B E S S E M E R P H I L O S O P H E S C
A C A N D I D E U R B A N I S A S Y O N O
R B R I T A I N J O H N D I D E R O T O P
G E L A V O I S I E R Y J O H N L O C K E
R L O T E L E S K O P Y O N S A L O N E R
E L D O J O H H K A Y E L E V I A T H A N
A R K W R I G H T A L L S U N K I N G S I
V A L E S S A N D R O V O L T A A T O M C
E F A R A D A Y N O V U M O R G A N U M U
S T E A M E N G I N E S T E A M P A R I S
1. Britain 11. Sun King

2. Hargreaves 12. Diderot
3. Steam Engine 13. John Locke
4. Urbanisasyon 14. Paris
5. Alessandro Volta 15. Salon
6. Bessemer 16. Candide
7. Arkwright 17. Lavoisier
8. John Kay 18. Copernicus
9. Philosophes 19. Teleskopyo
10. Leviathan 20. Novum Organum
Gawain 2 – Pagdugtungin MO.
PANUTO: Kilalanin ang mga mahahalagang tauhan na may natatanging ambag sa

Rebolusyong Siyentipiko, Panahon ng Kaliwanagan, at Rebolusyong Industriyal. Isulat ang
TITIK sa Kolum B. Pagkaraan, isulat sa Kolum C ang TITIK ng wastong impormasyon ukol
dito.

1. Adam Smith FRSA
2. Thomas Hobbes of Malmesbury
3. Samuel Crompton
4. Charles-Louis de Secondat, Baron de La
Brède et de Montesquieu
5. Eli Whitney
6. Sir Isaac Newton PRS
7. James Watt FRS FRSE
8. Denis Diderot
9. Galileo di Vincenzo Bonaulti de Galilei
10. Edward Cartwright FSA

Para sa Kolum B
A. Teleskopyo
B. Cotton Gin
C. Power Loom
D. Encyclopaedia
E. Spinning Mule
F. On the Spirit of the Laws
G. Leviathan
H. Steam Engine
I. Mathematical Principles of Natural Philosophy
J. The Wealth of Nations
Para sa Kolum C
K. Set ng mga malalaking aklat kung saan pinagsama-sama ang mga napapanahon at
pangkasalukuyang kaalaman patungkol sa agham, teknolohiya, musika, sining,
medisina, batas, pamahalaan, heograpiya, at marami pang iba na siyang tinangkilik
ni Marie Therese Geoffrin.
L. Pinakamahalagang ambag ng huling propeta ng Rebolusyong Siyentipiko ay ang
pagkakatuklas niya ng puwersa na parehong pumapatnubay sa galaw ng mga
planeta, paggulong ng mga bola, pendulum, at sa lahat ng bagay sa mundo at
kalawakan – Batas ng Grabitasyon.
M. Ang lahat ng tao ay makasarili at masama kaya’t kailangan ang isang ganap at
makapangyarihang pamahalaan kung saan isusuko ng mga tao ang kanilang mga
karapatan sa isang Ganap na Monarkiya upang magkaroon ng pagsunod at kaayusan
sa lipunan.
N. Pinaunlad na makinarya na higit na mabilis at mas matipid kaysa sa panggatong
O. Imbensyon na nagpanumbalik sa balanse ng bilis ng mga manggagawa upang
makasabay sa mga makina.
P. Lahat ng regulasyon ng pamahalaan ay nakakahadlang sa produksiyon ng yaman
kaya’t nararapat lamang na pahintulutan ang free trade – laissez-faire (leave alone
policy).
Q. Mabilis na nag-aalis ng mga buto mula sa bulak
R. Nakita niya ang apat na buwan ng Jupiter, ang sunspots, at ang magaspang na balat
ng buwan.
S. Naniniwala siyang ang pinakamahusay na pinamumunuang bansa sa kanyang
panahon ay ang Britanya dahil ang kapangyarihan ng pamahalaan nito ay nahahati
sa tatlong sangay (separation of powers) – Ehekutibo, Lehislatibo, at Hudisyal.
T. Pinagsamang katangian ng spinning jenny at water frame
Gawain 3 – Kaalaman sa Pagsusuri
PANUTO: Tukuyin ang rebolusyon na inilalarawan sa bawat bilang. Isulat ang mga titik RS
– Rebolusyong Siyentipiko, RI – Rebolusyong Industriyal at RP – Rebolusyong
Pangkaisipan o Panahon ng Kaliwanagan.
1. Ito ay panahon ng pagbubukas sa kaisipan ng mga tao – ang pagiging mausisa,

palatanong, mapanaliksik at pagiging mapangatwiran.
2. Ito ay ang pagsikat ng mga kababaihan sa mundo ng paggawa bilang
tagaagapay sa mga kalalakihan.
3. Ito ay isang paraan ng pag-iisip patungkol sa likas na mundo batay sa maingat
na pagmamasid at sa pagnanais na hamunin ang mga tanggap nangpaniniwala.

4. Ito ay ang panahon ng pagsikat ng polisiyang laissez faire ni Adam Smith na
siyang pumalit sa Merkantilismo.
5. Ito ay nagsimula sa panahon ni Nicolaus Copernicus nang ipanukala niya ang
Teoryang Heliocentric sa daigdig.
6. Ito ay ang panahon ng pagsusulat ni Denis Diderot sa kauna-unahang
Encyclopaedia sa kasaysayan.
7. Ito ay ang panahon ng mga imbensiyong gaya ng spinning jenny, water frame,
power loom, cotton gin, at iba pa na pawang para sa industriya ng tela.
8. Ito ay panahon ng mga makapangyarihang industriyalisadong bansa tulad ng
Britanya, Estados Unidos, at Alemanya.
9. Ito ay panahon ng mga taong naniniwala na may mga likas na batas o
alituntunin na dapat tuklasin tungkol sa takbo ng pamumuhay ng tao sa
daigdig o kilala bilang mga Philosophes.
10. Ito ay sumasalamin sa malawakang paggamit ng makinarya sa paggawa.
Gawain 4 – Suriin Mo!
PANUTO: Punan ang tsart ng sagot sa mga tanong batay sa paksa. Bumuo ng maikling talata
batay sa impormasyon sa tsart.
ANO? SAAN? KAILAN? BAKIT? PAANO?

Rebolusyong
Industriyal
Rebolusyong
Siyentipiko
Panahon ng
Kaliwanagan
a.k.a.
Rebolusyong
Pangkaisipan
SAGUTIN ANG MGA SUMUSUNOD NA TANONG:

1. Ano ang ibig sabihin ng “sistemang pantahanan” at sistemang pabrika”? Ano ang
pagkakaiba ng dalawang pamamaraan ng produksyon?
2. Paano binago ng Rebolusyong Industriyal ang buhay noon, ngayon at sa hinaharap?
Bigyang pansin ang mga manggagawa.
3. Ano ano ang paghamong kinakaharap ng tao sa usapin ng urbanisasyon at
modernisasyon? Ipaliwanag.
4. Paano binago ng Rebolusyong Siyentipiko ang mga maling paniniwala tungkol sa
daigdig? Magbigay ng mga halimbawa.
5. Bakit sinasabing binigyang-daan ng mga bagong kaalaman at imbensiyon ang pagsibol ng
panahon ng Rebolusyong Intelektwal?
6. Ano ano ang paniniwala ng mga tao ukol sa pinanggalingan ng kapangyarihan ng isang
pinuno o ng pamahalaan? Alin ang iyong tinatanggap? Ipaliwanag.

Gawain 5 – Picture Perfect
PANUTO: Tukuyin ang larawan na ipinakikita sa ibaba. Isulat ang sagot sa bilog. Pagkaraan,
magbigay ng impormasyon kung papaano nakaaapekto ito sa kasalukuyan mong pamumuhay.
http://bclearningnetwork.com/LOR/media/sc09
/module4/section1/lesson3/topic4.html
https://all-free-download.com/free-vector/download/europe-map-background-
black-silhouette-design_147361.html
https://stmuhistorymedia.org/gregor-mendel-the-father
-of-modern-genetics-brilliant-scientist-or-complete-failure/

https://priorityconsultants.com/blog/edsa-anniversary-32nd-people-power-
revolution-philippines/
https://www.pngitem.com/middle/hJwmmRm_thumb-image-
industrial-revolution-steam-engine-train-hd/
https://napavalleycollege.libguides.com/ c.php?g=413784&p=2819854

Gawain 6 – Kamay HENYO!
PANUTO: Basahing mabuti ang mga pahayag sa kahon. Iguhit sa bilog ang thumbs up ( ) kung
sang-ayon ka sa pahayag. Kung hindi, iguhit ang thumbs down ( ). Isulat ang paliwanag sa
nakalaang patlang.
“Necessity is the mother of invention; while doubt is

its father.” - Unknown
"The Industrial Revolution and its consequences have

been a disaster for the human race." - Theodore
“The most obvious characteristic of science is its

application: the fact that, as a consequence of science, one
has a power to do things. And the effect this power has
had need hardly be mentioned. The whole industrial
revolution would almost have been impossible without the
development of science.” - Richard P. Feynman
“Man is born free and everywhere he is in chains.” -

Jean- Jacques Rousseau
“If Science proves some belief of Buddhism wrong, then

Buddhism will have to change.” - His Holiness the 14th
Dalai Lama

RUBRIK SA PAGPUPUNTOS
Pamantayan Deskripsiyon Puntos
Wasto ang impormasyong nakasulat sa sanaysay;

Nilalaman ng sanaysay 7
nakapaloob ang tatlo o higit pang konsepto ng aralin.
Presentasyon ng Madaling maunawaan ang pagkakasulat ng sanaysay;
5
impormasyon malinaw ang organisasyon ng mga impormasyon.
Orihinal ang sanaysay; makatotohanan ang mga
Pagkamalikhain 3
KABUUAN 15
Repleksyon / Pagninilay
PANUTO: Isulat ang iyong repleksyon sa mga gawain mo ngayon.

2. Ang gustong gusto kong gawain ay
Sanggunian
MGA AKLAT / MODYUL
Blando, Rosemarie C., et.al,. Kasaysayan ng Daigdig: Araling Panlipunan – Modyul ng Mag-
aaral (Quezon City: Vibal Publishing House, Inc., 2014), pp. 342-356.
Bustamante, Eliza D. and Mercado, Michael M. Sulyap sa Kasaysayan ng Daigdig (Quezon

City: St. Bernadette Publishing House Corporation, 2007, pp. 335-343, 345-348, 405-
411.
Calairo, Emmanuel Franco. Panahon, Kasaysayan, at Lipunan: Kasaysayan ng Daigdig

(Makati City: Diwa Scholastic Press Inc., 2006), pp. 38-39.
DepEd Bureau of Secondary Education. Project EASE Modyul 13: Rebolusyong Siyentipiko

at Industriyal (Pasig City: DepEd Publications, 2009), pp. 1-36.
Forneste, Gloria Ramos. Kasaysayan ng Daigdig: Base sa K-12 Kurikulum (Quezon City:
Mind Builders Publishing House Inc., 2013), pp. 52-53.
Mateo, Grace Estela C., et.al,. Kasaysayan ng Daigdig: Batayang Aklat para sa Ikatlong Taon
(Quezon City: Vibal Publishing House, Inc., 2012), pp. 250-260, 276-284.
Valencia, Teresita C. Kasaysayan ng Daigdig (Quezon City: Phoenix Publishing House, Inc.,
2007), pp. 245-254, 272-285.
Vivar, Teofista L., et.al,. Kasaysayan ng Daigdig: Batayang Aklat para sa Ikatlong Taon
(Quezon City: SD Publications, Inc., 2000), pp. 187-193.
MGA WEBSITES
Brush, S., & Spencer, J. (2019, November 26). Scientific Revolution. Retrieved July 14, 2020,
from https://www.britannica.com/science/Scientific-Revolution
Causes of the First Industrial Revolution. (n.d.). Retrieved July 14, 2020, from
https://study.com/ academy/lesson/causes-of-the-first-industrial-revolution.html
Duignan, B. (2019, December 31). Enlightenment. Retrieved July 14, 2020, from
https://www.britannica.com/event/Enlightenment-European-history
History.com Editors. (2009, October 29). Industrial Revolution. Retrieved July 14, 2020, from
https://www.history.com/topics/industrial-revolution/industrial-revolution
Orillaneda, N. (n.d.). People Power Revolution in Relation with Locke and Rousseau’s
version of Social Contract Theory. Retrieved July 14,
2020, from https://www.academia.edu/9980273/People_Power_
Revolution_in_Relation_with_Locke_and_Rousseaus_version_of_Social_Contract_T
heory
The Editors of Encyclopaedia Britanica. (2019, September 04). Industrial Revolution.

Retrieved July 14, 2020, from https://www.britannica.com/event/Industrial-Revolution
The Scientific Revolution. (n.d.). Retrieved July 14, 2020, from

http://users.clas.ufl.edu/ufhatch/pages/03-Sci-Rev/SCI-REV-Teaching/03sr-
definition-concept.html
Inihanda ni :
JOHN BENEDICT TATTAO ASINO
May Akda

Gawain 1. Pakaisipin at Pagyamanin
H B E S S E M E R P H I L O S O P H E S C
A C A N D I D E U R B A N I S A S Y O N O
R B R I T A I N J O H N D I D E R O T O P
G E L A V O I S I E R Y J O H N L O C K E
R L O T E L E S K O P Y O N S A L O N E R
E L D O J O H H K A Y E L E V I A T H A N
A R K W R I G H T A L L S U N K I N G S I
V A L E S S A N D R O V O L T A A T O M C
E F A R A D A Y N O V U M O R G A N U M U
S T E A M E N G I N E S T E A M P A R I S
Gawain 2. Pagdugtungin MO.

1. Adam Smith FRSA J P
2. Thomas Hobbes of Malmesbury G M
3. Samuel Crompton E T
4. Charles-Louis de Secondat, Baron de La
F S
Brède et de Montesquieu
5. Eli Whitney B Q
6. Sir Isaac Newton PRS I L
7. James Watt FRS FRSE H N
8. Denis Diderot D K
9. Galileo di Vincenzo Bonaulti de Galilei A R
10. Edward Cartwright FSA C O
Gawain 3. Kaalaman sa Pagsusuri

1. RP 6. RP
2. RI 7. RI
3. RS 8. RI
4. RI/RP 9. RP
5. RS 10. RI

Gawain 4. Suriin Mo!
Ano? Saan? Kailan? Bakit? Paano?

Nagsimula ito nang
makamit ng Britanya ang
Bunga ng mga salik ng
Ang proseso Ito ay sa pagnanais ng Rebolusyong Industriyal:
ay pagitan ng mga tao na 1. Saganang Likas na
nagsimula 1760 mapabilis at Yaman
Rebolusyong
sa Britanya hanggang dumami ang 2. Matatag na Sistemang
Industriyal
(i.e. 1840 produksyon sa Politikal
Workshop (Arnold pinakamura at 3. Tinatangkilik at
ng Daigdig). Toynbee). maayos na sinusuportahan ang
pamamaraan. mga Bagong Kaisipan
4. Maayos na Sistemang
Pagbabangko
Bunga ng
pagtataka at pag- Nagsimula ito nang
Ito ay sa iisip ng tao ipinanukala ni Nicholas
Ang proseso
pagitan ng patungkol sa Copernicus ang kanyang
Rebolusyong ay
1543 likas na mundo Teoryang Heliocentric na
Siyentipiko nagsimula at sa pagnanais
hanggan siyang kumalaban sa
sa Europa. na hamunin ang
g 1687. Teoryang Geocentric ng
mga tanggap Simbahang Katoliko.
nang paniniwala.
Nagsimula ito nang
Bunga ng
nailimbag ang “Principia
pagbubukas sa
Mathematica” ni Isaac
Ang proseso kaisipan ng
Panahon ng Ito ay sa Newton at “Essay
ay mga tao – ang
Kaliwanagan pagitan ng Concerning Human
nagsimula pagiging
a.k.a. 1715 Understanding” ni John
sa mga mausisa,
Rebolusyong hanggan Locke na siyang
Salon sa palatanong,
Pangkaisipan g 1789. nagbigay ng siyentipikal,
Pransya. mapanaliksik at
matematikal, at
pagiging
pilosopikal na
mapangatwiran.
pamantayan ng panahon.
Mga Pamprosesong Tanong. (Malayang pagsagot)
Gawain 5. Picture Perfect
1. Heliocentric at Geocentric Theory. (Malayang pagsagot)

2. Mapa ng Europa. (Malayang pagsagot)
3. Fr. Gregor Mendel ng Genetics. (Malayang pagsagot)
4. EDSA People Power at ang bersyon nina Locke at Rousseau sa Social Contract Theory.
(Malayang pagsagot)
5. Steam Engine. (Malayang pagsagot)
6. Diderot’s Encyclopaedia. (Malayang pagsagot)
Gawain 6. Kamay HENYO! (Malayang pagsagot)

(KASAYSAYAN NG DAIGDIG)
Pangalan ng Mag-aaral: Pangkat: 8

Seksiyon: Petsa:

 Kaligirang Impormasyon para sa Mag-aaral
Ang mga naihandang gawain ay sadyang ginawa at pinag-aralang mabuti, upang kayo’y
mahasa at makakuha ng mahalagang datos/impormasyon kahit kayo’y nasa inyong tahanan. Ang
mga kasanayan sa Araling Panlipunan 8 na tanging nais ng inyong guro na maisasabuhay. Ito’y
kanyang nais ibahagi sa gayon kayo’y mahubog sa lahat ng mga kalinangan. Ang mga gawaing ito
ay inyong gagawin sa inyong tahanan kasama ang tulong ng miyembro ng pamilya para mas lalo
kayong maliwanagan sa lahat ng mga detalye na hinihiling ng gawaing ito.
Sikaping gawin lahat at kayo’y malilibang dahil ito’y isang larong pangkaisipan kasama ang
buong pamilya. Kung mayroon mang hindi maintindihan maari ninyong tawagan sa cellphone o
messenger para ito’y kanyang linawin.
Ang aralin ay napapatungkol hinggil sa “Pagkamulat: Kaugnayan ng Rebolusyong
Pangkaisipan sa Rebolusyong Pranses at Amerikano”.
Nagbigay ang pagkamulat-pangkaisipan ng ideya at wika na siyang ginamit ng mga Pranses at
Amerikano sa kanilang rebolusyon. Naging epekto ang impluwensiya ang pagkamulat sa
pagkakaroon ng mga tao ng karapatng makapili ng sariking pilosopiya.
Higit ngang naging mapanuri ang tao at iba-ibang pananaw ang kanilang natutuhan sa
panahong ito. Marami ang natutong magtanong sa mga kaugalian at tradisyong matagal sinunod.
Naging mapangahas ang ilan sa pagtuligsa sa estruktura ng lipunan samantalang ang iba ay
nagnais na baguhin ang estrukturang ito.
Maraming nagmungkahing gamitin ang pamamaraang ito upang mapaunlad ang buhay ng
mga tao sa larangan ng pangkabuhayan, pampolitikan panrelihiyon, at maging sa edukasyon.
Nakasentro ang ideya sa paggamit ng reason o katuwiran sa pagsagot sa suliraning panlipunan,
pampolitika, pangkabuha, pang-ekonomiko. Nagsimula ito sa batayang kaisipang iinungkahi ng
mgapilosopo.
Noong ika-18 na siglo umunlad an gang Enlightenment o Rebolusyung Pangkaisipan na kilala
si Baron de Montesquieu dahil sa kanyang tahasang pagtuligsa sa absolutong monarkiyang
nararanasan sa France ng panahong iyon. Sa kanyang aklat na “Spirit of the Laws” (1748),
tinalakay niya ang iba’t ibang pamahalaang namayani sa Europe.
Sa kalagitnaang bahagi ng ika-18 siglo, isang pangkat ng mga taong tinawag na philosophes
(FIHL-uh-SAFS) ang nakilala sa France. Pinaniniwalaan ng pangkat na ito na ang reason o
katuwiran ay magagamit sa lahat ng aspekto ng buhay.
Isa sa itinuturing na maimpluwensiyang philosophes si Francois Marie Arouet na mas kilala
sa tawag na Voltaire. Siya ay nakapagsulat ng higit sa 70 aklar na ma temang kasaysayan,
pilosopiya, politika at maging drama. Madalas gumamit ng satiriko si Voltaire laban sa kanyang
katunggali
tulad ng mga pari, aristocrats, at maging ang pamahalaan. Dahil sa kanyang pagtuligsa ay ilang
beses siyang nakulong.
Samantalang bukod sa magkataliwas na ideya ni Thomas Hobes at John Locke tunkol sa
katangian ng pamahalaang nararapat na mamuno sa mamamayan, isa pang philosophe ang
tumalakay sa pamamahala at siya si Jean Jacques Rousseau (roo-SOH). Nanggaling siya sa
mahirap na pamilya ngunit kilala siya sa pagsususlat ng mga sanaysay na tumatalakay sa
kahlagahan ng kalayaan pang-indibiduwal (individual freedom). Naniwala siya na ang pag-unlad
ng lipunan o sibilisasyon ang siyang nagnakaw sa kabutihan ng tao. Ayon sa kaniya, likas na
mabuti ang tao. Nagiging msama lamang ang tao dahil sa impluwensiya ng lipunang
kaniyangkinabibilangan
Binigyang diin niya na ang kasamaan ng lipunan (evil of the society) ay mauugat sa hindi
pantay na distribusyon ng yaman at labis na kagustuhan ng pagkamal nito. Inihain niya ang
paniniwala tungkol sa mabuting pamahalaan sa kaniyang aklat na The Social Contract.
Naniniwala siya na magkaroon lamang ng maayos na pamahalaan kung ito ay nilikha ayon sa
‘pangkalahatang kagustuhan’ (general will)
Pinalaganap ni Denis Diderot (dee-DROH) ang ideya ng mga philosophe sa pamamagitan ng
pagsulat at pagtitipon ng 28-volume na Encyclopedia na tumatalakay sa iba-ibang paksa.
Naglayon siyang baguhin ang paraan ng pag-iisip ng mga ttao sa pamamagitan ng pagbibigay ng
mga bagong kaisipan sa mga usaping pamamahala, pilosopiya, at relihiyon.
Binatikos niya ang Divine Right at ang tradisyonal na relihiyon. Bilang tugon, pinigil ng
pamahalaan at Simbahanang pagkalat ng Encyclopedia at binantaan ang mga Katolikong bibili at
babasa nito.
May mga kababaihan na ipinaglaban ang kanilang boses para makamit din nila ang karapatan
na kanilang ninanais. Isa sa islogang kanilang iwinagayway ay “kalayaan at pagkakapantay” na
tinignan ng mga philosophes na hindi akma sa mga kababaihan. Naniniwala sila na limitado
lamang ang karapatan ng kababaihan kung ihahambing sa mga kalalakihan.
Unti-unti itong nabago ang pananaw na ito sa kalagitnaan ng ika-18 na siglo nang magprotesta
ang ilang kababaihan sa ganitong uri ng pagtingin. Kinuwestiyon nila ang paniniwalang mas
mababa ang uring kababaihan kaysa sa kalalakihan.
Pinangunahan ni Catherine Macaulay at Mary Wallstonecraft ang laban ng kababaihan. Sa
akdang A Vindication of the Rights of the Woman ni Wallstonecraft ay hiningi niya na bigyang
pagkakataon ang kababaihang makapag-aral sapagkat ito ang paraan upang magkaroon ng
pagkapantay-pantay ang kalalakihan at kababaihan.
Mahabang panahon bago binigyang pansin ang ideyang ito. Ngunit isa ang malinaw:naisatinig
sa Panahong Enlightenment ang diskriminasyon laban sa kababaihan.
 Learning Competency Code
Naipapaliwanag ang kaugnayan ng Rebolusyong Pangkaisipan sa Rebolusyong Amerikano at

Pranses.

Gawain 1: Sino Ako: Ako’y inyong Kilalanin dahil sa aking mga nagawa. Ito ang aking larawan
para mas lalo ninyo akong makilala at aking ibibigay ay isang letra ng aking pangalan at tanging
punan lamang ang bakanteng linya.
1.
B
Ako ang tumaligsa sa absohitong monarkiya na nararanasan sa France noong
Enlightenment, at ang aking aklat ay “The Spirit of the Laws”.
2.
V
Ako ay nakapagsulat ng higit 70 aklat na may temang kasaysayan, pibsopiya, politika, at
maging drama.
3.
R
Kinalala ako dahil sa aking kahusayan sa pagsulat ng mga sanaysay na tumatalakay sa
kahalagahan ng kalayaang pang-indibidwal (individual freedom) at ang aking aklat ay “The
Social Contract”.
4.
D .
Isa ako sa mga nagsulat at bumuo sa 28-volume ng Encyclopedia na tumatalakay sa ibat’t-
ibang paksa.
5.
Aking hiningi na bigyang pagkakataon ang kababaihang makapag-aral sapagkat ito ang
paraan upang magkaroon ng pantay-panaty ang kalalakihan at kababaihan.

 Makatwiran ba ang ipaglaban nina Mary Wollstone Craft?

Pangatwiran:
 Bakit kaya hindi agad pinakinggan ang ipinaglaban ng kababaihan sa panahong iyon?
 Sa inyong palagay tungkol saan ang R.A 7610? Magbigay ngideya.
Gawain 2
Panuto: Punan ang Venn Diagram. Isulat sa loob ng box ang pagkakatulad ng Rebolusyong
Amerikano at Rebolusyong Pranses.
Rebolusyong Amerikano Rebolusyong Pranses
Paano Magkakatulad
Ano naman ang Pagkakaiba?
Rebolusyong Amerikano Apekto Rebolusyong Pranses

Mga dahilan
Mga sangkot na Aktor
Daloy ng Pangyayari
Bungan ng Implikasyon
Saloobin tungkol sa pangyayari
Practice Personal Hygiene protocols at all times. 33

Gawain 3: Facts Storming Web
Panuto: Isulat sa loob ng bilog ang mga naging epekto ng Rebolusyong Amerikano.
1.
6. 2.
Rebolusyong Amerikano
5. 3.
4.
Gawain 4: Tell me: Isulat ang inyong nalalaman hinggil sa dalawang karakter. Batay sa kanilang
mga mahalagang nagawa.
John Locke Thomas Hobbes
Pagkakaiba Pagkakaiba
 Bakit sila nagkakaiba ng mga paniniwala tungkol sa kalikasan ng tao at sa uri ng pamahalaan?

 Makikita pa ba sa kasalukuyan ang mga kaisipan nina John Locke at Thomas Hobbes?
Paano? Magbigay ng mga halimbawa.
Gawain 5: Mga nalaman ko!

Isulat mo sa unang hanay ang mga pangyayaring natukoy sa aralin at sa ikalawang hanay,
isulat mo rin ang iyong natutuhan mula sa mga pangyayari sa unang hanay. Sa ikatlong
hanay isulat mo ang naging leksyon sa inyong buhay.
Mga Pangyayari Natutuhan ko Leksyon Nito sa Aking

Buhay

GAWAIN 1: SINO AKO!

1. BARON DE MONTESQUIEU
2. VOLTAIRE
3. ROUSSEAU
4. DENNIS DIDEROT
5. MARY WOLLSTONE CRAFT
GAWAIN 2: VENN DIAGRAM
Ang Rebolusyong Paranse at Amerika at may masidhing layunin sa kanilang bansa hudyat na
ninanais nilang mapanatiling Malaya na humantong sa pagsusulong ng rebolusyon labann sa mga
mananakop.
GAWAIN 3: FACSTORMING WEB. (Malayang pagsagot)
GAWAIN 4: TELL ME. (Malayang pagsagot)

GAWAIN 5: MGA NALAMAN KO. (Malayang pagsagot)
Rubic para sa puntos:
Pamantayan Napakahusay Mahusay Kailangan pang magsanay
KALIDAD NG Malinaw at May mga

Hindi malinaw ang
IMPORMASYON wasto lahat ng impormasyong
mga impormasyon
mga nangangai-
 Kawastuhan ng impormasyon langan ng Hindi sapat ang mga
datos paglilinaw impormasyon
 Sapat ang mga Malinaw ang
Impormasyon mga Datos Wasto ang
karamihan sa
datos
NILALAMAN Natalakay at Hindi gaano Walang maisulat na

may natutuhan tiyak na may datos
 Lubos na batay sa datos konting
tumatalakay sa na naisulat kaalaman na
buhay naisulat
 Natatanging may
aral na napulot
Closure/Reflection:
Panuto: Isulat ang inyongLahat
PAGKAMALIKHAIN ng datos
reflection Maygawain
batay sa mga bahag-mongayon.Walang sapat na
na naisulat ay yang datos datos
malinaw lamang
Practice Personal Hygiene protocols at all times. 36

Mga Sanggunian
MGA AKLAT
Blando Rosemarie C., et.al, Kasaysayan ng Daigdig ( Modyul ng Mag-aaral), Unang Edisyon, Vibal
Group, Inc., Department of Education-Instructional Materials council Secretariat (DepEd-IMCS), 5 th
floor Mabini Building, DepEd Complex, Meralco Avenue, Pasig City, Philippines
Antonio Eleanor D., et.al, Kasaysayan ng Daigdig (batayang at sanayang aklat sa Araling Panlipunan
8) Rex Book Store,Inc., 856 Nicanor Reyes Sr. St.,Sampaloc Manila, Philippines
Vivar, Teofisto L., et.al, Kasaysayan ng Daigdig (batayang aklat para sa ikatlong taon), Vibal
Publishinh House, Inc., 1253 Gregorio Araneta Avenue, Quezon City, Philippines
MGA WEBSITES
http://www.slideshare.net/JaredRamJuesan55
http://brainly.ph/questions/580223
http://www.slideshare.net/AndreaJoyceRances
ap4hs.blogspot.com
Inihanda ni:
TOMAS P. GUINGAB, JR.
Gosi National High School

(KASAYSAYAN NG DAIGDIG)
Pangalan ng Mag-aaral: Pangkat: 8

Seksiyon: Petsa:

 Kaligirang Impormasyon para sa Mag-aaral
Bilang inyong katuwang sa pag-abot ng inyong pangarap, ang inyong guro ang naghanda ng mga
gawain para inyong sasagutin sa inyong tahanan. Maari kayong humingi ng tulong sa inyong mga
magulang at mga kapatid o sino mang miyembro ng pamilya para kayo’y magabayan at maturuan
kung ano ang hinihiling ng gawaing ito. Pagbutihing sagutin para mas nadadagdagan ang iyong mga
kaalaman na pwedeng isabuhay.
Nais ipabatid ng inyong guro lahat ng kaalaman upang sa ganon kayo’y maging epektibo sa
hinaharap.
Ang aralin na ito ay mapapatungkol hingil sa mga dahilan, pangyayari, at epektong ikalawang
yugto ng kolonyalism (imperyalismo).
Sa araling ito inyong susuriin ang lalong sumidhing ikalawang yugto ng kanilang inperyalismo
noong ika-18 siglo at ika-19 na siglo.
Dahil sa paghahangad ng kanluranin ng maraming kompetisyon ang naganap lalo nang
sumasadsad ang mga imbensiyon sa mga iba’t ibang larangan tuland ng teknolohiya at agham na
nagbunga ng rebolusyong siyentipiko na siyang maraming mga bansa na nagnanais na palawakin ang
kanilang teritoryo at nasasakupan.
Dahil sa malawakang pananakop nagkaroon ng ugnayan sa pangkalalakalan ngunit nawalan ng
Kalayaan ang mga ibang bansa lalo ang mahihinang bansa.
Napalawak ang mga teritiryo at lumakas ang puwersa ng mga mananakop ngunit nawalan din ng
Kalayaan ang mga bansang nasakop. Itinuring ng mga kanluranin ang mga bansang asyano bilang
mapagkukunan ng ilang mga hilaw na sangkap o kita. Naakit din ang mga kanluranin sa posibilidad
ng paglago ng kanilang pera sa pamamagitan ng paglagay ng kapital sa mga pataniman sa sagana sa
Asya at may matinding kapitalismo ang prinsipiyo pang ekonomiya ang naghari sa pandaigdigang
pamilihan.
 Learning Competency Code

Nasusuri ang dahilan, pangyayari at epekto ng ikalawang yugto ng Kolonyalismo
(Imperyalismo)

Gawain 1: BUUIN KO!Punan ang tsart ng wastong sagot
Ikalawang Yugto ng Imperyalismo
Anyo Layunin
1. 2. 3. 1. 2. 3.
 Paano tinutulan ng mga katutubo ang imperyalismo ng mga kanluraning bansa?

 Bakit matagumpay ang imperyalismo ng mga bansa sa Europe?
Gawain 2: Facts Storming Web

Panuto: Punan ng impormasyon ang Facts Storming Web sa ibaba, bigyang kahulugan kung
ano ang ibig sabihan ng Imperyalismo. Pagkatapos sagutin ang mga tanong sa ibaba.
Mga Motibo ng Imperyalismo
Imperyalismo
Kahulugan:
Mga Anyo ng Imperyalismo

Mga Tanong
1. Ito ay isang patakaran o paraan ng mga pamamahala kung saan ang malaki o
makapangyarihang mga bansa ang naghahangad upang palawakin ang kanilang
kapangyarihan sa pamamagitan ng pagsakop o paglulunsad ng mga pagtaban o kontrol sa
pangkabuhayan at pampolitika sa ibabaw ng ibang mga bansa.
2. Ito ay ang tuwirang pananakop ng isang bansa sa iba pa upang pagsamantalahan ang yaman
nito o makuha rito ang iba pang pangangailangan ng mangongolonya.
3. Ito ang damdaming katapatan o pagmamahal sa kultura at kapakanan nito.
4. Ito ay tumutukoy sa isang nasyon na pinuprotektahan at kinokontrol ng kabilang bansa o

nasyon.
5. Isang espesyal na rehiyon o konsepto na debisyon kung saan ang isang estado o organisasyon
ay pwede sa antas kulturang pang-ekonomiya, military, o pampolitika.
Susi sa pagwawasto sa tanong

1. Imperyalismo
2. Kolonyalismo
3. Nasyonalismo
4. Protectorate
5. Sphere of Influence
Gawain 3: Ibigay ang mga kaganapan sa mga sumusunod na bansa noong ikalawang yugto ng
Imperyalismo at Kolonyalismo.
Japan
U.S.A

Britanya
Pranses
China
Closure/Reflection
Panuto: Isulat ang iyong reflection sa mga gawain mo ngayon.

MGA AKLAT
References for Learners/Sanggunian
Blando Rosemarie C., et.al, Kasaysayan ng Daigdig (Modyul ng Mag-aaral), Unang Edisyon, Vibal
Group, Inc., Department of Education-Instructional Materials council Secretariat (DepEd-IMCS), 5 th
floor Mabini Building, DepEd Complex, Meralco Avenue, Pasig City, Philippines
Antonio Eleanor D., et.al, Kasaysayan ng Daigdig (batayang at sanayang aklat sa Araling Panlipunan
8) Rex Book Store,Inc., 856 Nicanor Reyes Sr. St.,Sampaloc Manila, Philippines
Vivar, Teofisto L., et.al, Kasaysayan ng Daigdig (batayang aklat para sa ikatlong taon), Vibal
Publishinh House, Inc., 1253 Gregorio Araneta Avenue, Quezon City, Philippines
MGA WEBSITES
http://www.slideshare.net/DarleneMarasigan/una at Ikalawang Yugto ng
Kolonyalismo at Imperyalismo
http://www.slideshare.net/NoeimiMaccera/ikalawangyugtongImperyalismo
http://www.slideshare.net/KelvinKentgiron/ikalawangyugtongImperyalismo
Inihanda ni
TOMAS P. GUINGAB, JR.
Gosi National High School

MGA SAGOT
GAWAIN 1: BUUIN KO!

ANSWER MAY VARY
GAWAIN 2: FACTSTORMING
WEB ANSWER MAY VARY
GAWAIN 3:
Sa ilalim ng Tokugawa Shogunate, isinara ang Japan

sa mga banyaga noong 1630.
Noong ika-8 ng Hulyo 1853, nakarating ang Imperyong
kanluranin sa Japan sa pamamagitan ni Sir. Mathew
Perry para makahingi ng langis at noong Marso 1854,
Japan nilagdaan ang kasunduang Kanagawa na magbigay ng
limitadong karapatan sa mga mangangalakal ng ibang
bansa
Nagkaroon ng digmaang Amerikano at Spain noong

1898 na kung saan nanalo ang USA na nagdulot ng
pagsako sa Guam, Puerto Rico at bansang Pilipinas.
Nasakop ang Guam ang Pilipinas na naging
U.S.A himpilan- pandagat patungo sa silangan, sa
Carribean.

Lumawak ang kolonya sa Africa at Asia at naging
kolonya ang India sa ilalim ng pamamahala ng
Britanya East India Company.
Nagkaroon ng kolonya sa Hilagang Amerika,
kabilang ang USA at ilang bahagi ng Canada.
Nasakop ang pulo ng Algeria at Morocco na

nagsilbing magandang pamilihan ng produktong
Pranses gawa sa Pransya
Nanatiling hiwalay China at Japan dahil sa

patakarang Isolation, at dahil sa pagtataguyod ng
China tradisyong Confucianism, naniniwala ang China na
sila’y makakahigit sa ibang bansa.
Ngakaroon ng digmaang Opyo. Natalo ang China at
sinakop ng mga Ingles ang Hongkong at nagresulta
sa Kasundang Nanking na nagbigay ang Britanya ng
mangangalakal sa limang daungan ng China at
tuluyang ibinigay ang Hongkong sa mga Ingles

Pangalan: Lebel:
Petsa:
Seksiyon:
GAWAING PAGKATUTO
PAG-USBONG NG NASYONALISMO SA EUROPE AT IBA’T IBANG BAHAGI NG

DAIGDIG
iyong mga kasanayan sa pag-usbong ng nasyonalismo sa Europe at iba’t ibang bahagi ng
daigdig.
Ang nasyonalismo ay ang pagmamahal sa bansa na nakaugat sa kamalayan ng isang

lahi na sila ay nabubuklod ng isang wika, kasaysayan, kultura, pagpapahalaga at relihiyon.
Dapat isang pamahalaan lamang ang namumuno sa isang bansa nang sa gayon makatayo ito
bilang isang malayang bansa. Sa kabuoan, ang nasyonalismo ay isang positibong pwersa kung
ito ay gagamitin sa pagkakaisa, pagkakakilanlan, at kung ito ay hindi nakasasagabal sa
tunguhin ng ibang bansa. Nagiging masama ito kung gagawing batayan ang militarismo at
pagsakop ng ibang bansa para sa pansariling kapakanan at kaluwalhatian. Kalayaan ang sigaw
ng bawat bansang biktima ng mapang-abusong mananakop.
Umusbong ang damdaming nasyonalismo sa ilang bahagi ng Europa at sa iba’t ibang

bansa. Umunlad ito sa Inglatera, Pransya, Italya, Alemanya at Amerika. Umunlad din ito sa
ilang bahagi ng Asya katulad ng Pilipinas, India, Tsina, at iba pang mga bansa sa daigdig.
Ang Pransya ang nanguna sa Europa sa pagkakamit ng pambansang pagkakaisa. Ang
himagsikang Pranses ay isang hudyat na gumising sa mga bansang kanluran na sila ay
magkaisa at ipaglaban ang kanilang kalayaan. Ang Pransya ang nagbigay daan sa pag-unlad
ng nasyonalismo.
Sa panahon ni Napoleon, ang Italya ay dinomina ng Pransya. Pagkatapos ng pagkatalo

ni Napoleon, karamihan sa lupain sa Italya ay nanatili sa kontrol ng dayuhang pamamahala.
Bumuo ng isang lihim na kilusan ang mga pinunong Italyano upang magkaroon ng
kasarinlan. Ang kilusang pangkalayaan ay tinawag na Risorgimento. Ang isa sa mahalagang
nasyonalista sa panahon ay si Giuseppe Mazzini na kilalang tagapagtatag ng “Young Italy”.
Malaking bahagi ng daigdig ay sumailalim sa pananakop ng kanluraning bansa ngunit

may mahalagang papel na ginampanan ang mga kilalang personalidad sa kasaysayan ng
daigdig na nagtaguyod ng damdaming nasyonalismo para sa kalayaan ng kani kanilang
bansang kinabibilangan.
Ang pagbubuklod ng Germany/Alemanya ang pinakamahalagang pamana ni Otto Von

Bismarck na kilalang “Iron Chancellor” ng Alemanya na naging dahilan kung bakit naging
pinakamakapangyarihang bansa sa daigdig. Kinilala si Simon Bolivar bilang American
Liberator na namuno ng kilusan para sa kalayaan sa hilagang bahagi ng South America.
Samantala, si Ivan the Great naman ay kinilala bilang tagapagligtas ng Russia na tumalo at
nakapagpabagsak sa mga Tartar sa labanan ng Oka. Sa Inglatera, kinamumuhiang hari si

Haring John sapagkat isa itong mapanikil at sapilitang lumagda sa Magna Carta na siyang
unang bibliya ng mga karapatang Ingles. Nilagdaan ito dahil sa takot na mawalan ng korona.
Kilala din si Mary Tudor na binansagan bilang Bloody Mary sapagkat sa kanyang panahon ay
pinag-uusig ang mga Protestante na naging dahilan ng pagkamatay ng maraming
mamamayan nito. Si Miguel Hidalgo ay isang pari na nanguna naman sa himagsikan sa
Mexico laban sa Espanya.
Sa Asya, ang nabuong nasyonalismo rito ay ituring na reaksyon sa mapaniil na
patakaran ng mga dayuhang imperyalista. Ang pag-aalsa at paghihimagsik na naganap sa
iba’t ibang bahagi ng Asya ay bilang pagtutol sa mga partikular na patakarang ipinatupad ng
mga Kanluranin sa kani-kanilang kolonya. Ito ay ang mga tahasang pagtatangkang makawala
mula sa tali ng kolonyalismo.
Sa India, ginawang sundalo ng mga English ang mga katutubong Indian o Sepoy na
may layuning labanan ang mga kaaway ng English sa ibang lupalop gaya ng
Burma/Myanmar. Ngunit, sumiklab ang rebelyong Sepoy dahil sa ripleng ibinigay ng English
sa mga Sepoy. Pinaniwalaan ng Sepoy ang maling balita na kumalat na ang bagong ripleng
enfield na ipinapagamit ng hukbong English sa mga Sepoy ay ginamitan ng langis na galing
sa taba ng baka at baboy dahil hindi kinakain ng mga Hindu ang baka at sa mga Muslim
naman ay baboy. Nagalit ang mga Sepoy at nag-alsa. Si Mahatma Gandhi o Mohandas K.
Gandhi ang nagpaalab ng damdaming makabayan sa India laban sa Inglatera. Sa Vietnam
naman, kilala bilang founder ng Democratic Republic of Vietnam si Ho Chi Minh na
masigasig na nakipaglaban sa kalayaan ng Vietnam. Sa Pakistan, Si Muhammad Ali Jinnah
ang nagsulong sa paglaya ng Pakistan at hinirang na kauna-unahang Gobernador-heneral na
kumakatawan sa korona ng Britanya. Sa Indonesia, si Achmed Sukarno ang nagpahayag ng
kalayaan ng Indonesia.
Pamantayang Pagkatuto
Naipapahayag ang pagpapahalaga sa pag-usbong ng Nasyonalismo sa Europe at iba’t

ibang bahagi ng daigdig. AP8PMD-IIIi-10
Gawain 1 – – Awit -Suri!
PANUTO: Suriin at awitin ang huling nilalaman ng pambansang awit ng Pilipinas at

sagutin ang mga tanong sa ibaba.
“Aming ligaya na ‘pag may mang-aapi,

Ang mamatay nang dahil sa iyo.”
1. Ano ang nais ipahayag ng awitin?
2. Paano mo maipakikita ang pagpapahalaga sa pakikipaglaban ng mga

Pilipino upang makamit ang kalayaan ng Pilipinas?

Gawain 2 – Puso Ko,Punan Mo!
Panuto: Punan ang mga patlang sa loob ng hugis puso para mabuo ang kahulugan ng
Nasyonalismo.
Ang nasyonalismo ay ang pagmamahal sa bansa na nakaugat sa kamalayan ng isang (1) na sila ay n
(3) ,(4) ,pagpapa halaga at (5) . Sa iba ang kahulugan nito ay damdamin ng pagiging matapat at mapagmahal
Gawain 3 – Ayusin Mo Ako!
PANUTO: Ayusin ang Malalaking titik upang maibigay ang tamang kasagutan. Isulat ang
sagot sa patlang.
1. HHNOICMHI – Kilala bilang founder ng Democratic Republic of

Vietnam na masigasig na nakipaglaban sa kalayaan ng Vietnam.
2. RVLBAIONMSOI – Kilala bilang American Liberator na namuno ng

kilusan para sa kalayaan sa hilagang bahagi ng South America.
3. TEGARETAIHNV – Kilala bilang tagapagligtas ng Russia na tumalo at

nakapagpabagsak sa mga Tartar sa labanan ng Oka.
4. IMRKBSAC – Kilala bilang Iron Chancellor na tagapagbuklod ng

Germany.
5. IIXC – Kilala bilang Empress Dowager ng China na may malaking papel

sa paglulunsad ng Rebelyong Boxer.

6. NGHNOIJK – Kilala bilang mapanikil na isa sa kinamumuhiang hari ng
England.
7. YARM UOTDR – Kilala bilang Bloody Mary na sa kanyang panahon ay

pinag-usig ang mga protestante at marami sa kanila ang namatay.
8. I HEAIETBZL – Kilala bilang pinakadakilang reyna ng Inglatera na sa

kanyang pamumuno naging Mistress of the Seas ang England.
9. BNOIAFICO - Kilala bilang supremo ng Katipunan sa Pilipinas na

nanguna sa isang kilusan na may layuning patalsikin ang mga Espanyol sa Pilipinas.
10. IIZAMNZ – Kilala bilang propeta sa pag-iisa ng Italya na nagtatag ng

Society of Young Italy na binuo ng mga batang Italyano.
Gawain 4 – I-Facelook Mo Na!
Panuto:Lagyanngsimbolonghappyface
angpatlangkungangpangyayariaytamaatsad face  naman kung ang
pangyayari ay mali.
1. Maraming bansa sa Asya ang sinakop ng iba’t ibang dayuhang kanluranin ngunit
umusbong at umigting ang diwa ng nasyonalismo sa mga bansang nasakop nito.
2. Gumising sa diwang makabayan ng mga taga-India ang mga diskriminasyon at

karahasang nararanasan sa kamay ng mananakop na Ingles.
3. Creole ang tawag sa mga ipinanganak sa Bagong daigdig na may lahing Europeo.
4. Ang Russia ang pinakamalaking burukrasya sa mundo bago nagkaroon ng himagsikan.
5. Sa Latin America, hindi gumamit ang mga rebolusyonaryo ng dahas sa mga

katiwalian ng monarkiya laban sa republika.
Gawain 5– Nation Hunt!
Mga Panuto:
1. Ipahanap at pabilugan sa puzzle box ang mga bansang tinutukoy sa direksyong
pahalang at pababa. Gamitin ang una at huling letra ng bansa upang maging gabay
sa paghahanap.
2. Ipakumpleto rin ang mga bansa sa ibaba ng puzzle box.

A P D F M Z I N G L A T E R A
K R A A U E M A O O S F G M O
O A R T N L E D R R D K M D K
M N S S I A L I A D A F A A A
K S A Y D M D N B E N Q L L N
F Y I A R E I T A L Y A D Y E
N A M B S K F T V Y D M I N R
M Z O N A L I A J N A E E C I
Q M G L P S O N I A H R V U M
A L E M A N Y A V B O I S E A
X S M A R D F G H J K C O P X
L C B N M O L Q A V E A I C C
P A 1. Sa bansang ito sumibol ang diwa ng nasyonalismo na

naging inspirasyon ng maraming bansa ang islogan nitong Vox Populi, Vos Dei.
I A 2. Natamo ng bansang ito ang ginintuang panahon at nakilala sa

buong mundo bilang Mistress of the Seas na ipinagmamalagi ng mga Ingles.
I A 3. Sa bansang ito naitatag ang isang samahan na ang islogan

ay Kalayaan, Pagkapantay-pantay at Humanidad.
A A 4. Sa bansang ito naitatag ang Zollverein na isang

unyong pangkabuhayan na nagpapahalaga sa pagkakaisa at pagtitiwala.
A A 5. Sa bansang ito naging tanyag ang aklat ni Thomas Paine na

Common Sense na gumising sa damdaming makabayan.

Gawain 6 – Nosi Ba Lasi (Sino Ba Sila)!
Panuto: Punan ang patlang sa loob ng graphic organizer at sagutin ang tanong ukol sa
pagkakakilanlan ng pinunong nasyonalista mula sa iba’t ibang bansa sa daigdig.
1.
Ako ang nagpaalab

ng damdaming
makabayan sa India
laban sa Inglatera
2.
5. Ako ang masigasig na
Ako ang nagpahayag nakipaglaban at
ng kalayaan ng nagtatag ng
Indonesia at naitatag Democratic Republic
ang Republika sa of Vietnam
pangunguna ko
3.
Ako ang nagsulong sa
NASYONALISTA
paglaya ng Pakistan at
4. hinirang na kauna-
unahang Gobernador-
Ako ay isang pari na heneral na
nanguna sa kumakatawan sa
himagsikan sa korona ng Britanya
Mexico laban sa
Espanya
Rubric for scoring
5 points – Kung wasto at napunan lahat ng gawain

4 points – Kung wasto ngunit kalahati lamang ang napunan na gawain
3 points – Kung wasto ngunit sangkapat lamang ang napunan na gawain
2 points – Kung kalahati ang mali at napunan na gawain
1 point – Kung mali lahat ang gawain

Repleksiyon/Pagninilay
Panuto: Isulat ang iyong repleksyon sa mga gawain mo ngayon.
Repleksyon / Pagninilay:
2. Ang gustong gusto kong gawain ay
Sanggunian
MGA AKLAT
Blando, Rosemarie C., et.al, Kasaysayan ng Daigdig (Araling Panlipunan – Modyul ng Mag-
aaral), Vibal Publishing House, Inc., 1253 Gregorio Araneta Avenue, Quezon City,
Philippines: 2014 (pp. 413-425)
Mateo, Grace Estela C., et.al, Kasaysayan ng Daigdig (Batayang Aklat para sa Ikatlong
Taon), Vibal Publishing House, Inc., 1253 Gregorio Araneta Avenue, Quezon City,
Philippines: 2012 (pp. 296-305)
Project EASE Modyul 16 Ang Pag-unlad ng Nasyonalismo (pp. 7-72)
MGA WEBSITES
https://www.slideshare.net/ssusercdfe4f/modyul-16-ang-pagunlad-ng-nasyonalismo
Inihanda ni :
AILENE T. AMANDY
May Akda

Gawain 1. Awit –Suri
(Malayang Pagsagot)
Gawain 2. Pusuan Ko, Punan Mo!
1. Lahi
2. Wika
3. Kasaysayan
4. Kultura
5. Relihiyon
Gawain 3. Ayusin Mo Ako!
1. Ho Chi Minh
2. Simon Bolivar
3. Ivan The Great
4. Bismarck
5. Ci Xi
6. King John
7. Mary Tudor
8. Elizabeth 1
9. Bonifacio
10. Mazzini
Gawain 4. I-FaceLook Mo Na!
1. Happy Face 
2. Happy Face 
3. Happy Face 
4. Happy Face 
5. Sad Face 
Gawain 5. Nation Hunt
1. Pransya
2. Inglatera
3. Italya
4. Alemanya
5. Amerika
A P D F M Z I N G L A T E R A
K R A A U E M A O O S F G M O
O A R T N L E D R R D K M D K
M N S S I A L I A D A F A A A
K S A Y D M D N B E N Q L L N
F Y I A R E I T A L Y A D Y E
N A M B S K F T V Y D M I N R
M Z O N A L I A J N A E E C I
Q M G L P S O N I A H R V U M
A L E M A N Y A V B O I S E A
X S M A R D F G H J K K O P X
L C B N M O L Q A V E A I C C
Gawain 6. Nosi Ba Lasi!
1. Mahatma Gandhi
2. Ho Chi Minh
3. Muhammad Ali Jinnah
4. Miguel Hidalgo
5. Achmed Sukarno

AP 8 LAS Quarter 3

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

AP 8 LAS Quarter 3

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

AP 8 LAS Quarter 3

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

8

LEARNING ACTIVITY SHEET

Learning Activity Sheet in ARALING PANLIPUNAN

e necessary for exploitation of such work for profit.”

Content Editor: EDMUND CARONAN, SDO Tuguegarao

Focal Persons: BILLY P. SIDDAYAO, PhD Coordinator– ARALING

Practice Personal Hygiene protocols at all i

Nasusuri ang dahilan, pangyayari at epekto ng unang

Nasusuri ang dahilan, kaganapan at epekto ng

Naipapaliwanag ang kaugnayan ng Rebolusyong

Nasusuri ang dahilan, pangyayari at epekto ng

Naipapahayag ang pagpapahalaga sa pag-usbong ng

Practice Personal Hygiene protocols at all i

Ang Mahahalagang Pagbabagong Politikal, Ekonomiko at Sosyo-Kultural sa Panahon

Batayan Impormasyon para sa mga Mag-aaral

Ang Renaissance ay isang malikhaing kilusang kultural na nagsimula sa Italy at

Ang katuturan ng Renaissance ay mababanaagan sa mga malikhaing gawa ng mga

Mapapansin na nakasentro ang mga Europeo sa Humanism sa panahon ng

Umusbong at umunlad ang Renaissance sa Italy. Ang kalagayan sa ekonomiya,

Sa larangan ng pagpipinta ay nakilala naman sina Michelangelo Bounarotti, Leonardo

Practice Personal Hygiene protocols at all 1

Practice Personal Hygiene protocols at all 2

Nasusuri ang mahahalagang pagbabagong politikal, ekonomiko at sosyo-kultural sa panahon

Gawain 1 – Pakaisipin at Pagyamanin

PANUTO: Bilugan ang dalawampung mga salita na makikita sa palaisipan.

1. The Prince 6. Isaac Newton 11. Medici

Gawain 2 – Kaalaman sa Pagsusuri

PANUTO: Tukuyin ang pagbabago sa panahon ng Renaissance na inilalarawan sa bawat

1. Ang Italy ay sentro ng kalakalan sa rehiyong Mediterranean kung saan nagkikita

Practice Personal Hygiene protocols at all 3

Gawain 3 – Pagdugtungin MO.

Kolum A Kolum B Kolum C

Practice Personal Hygiene protocols at all 4

Gawain 4 – Concept Definition Map!

Salik sa Pagsibol ng Renaissance sa Italy

Pamprosesong mga tanong:

Practice Personal Hygiene protocols at all 5

MGA AKLAT / MODYUL

Bustamante, Eliza D. at Mercado, Michael M. Sulyap sa Kasaysayan ng Daigdig (St.

https://press.uchicago.edu/ucp/books/book/chicago/C/bo2617514.html March 5, 2021

https://www.britannica.com./topic/madonna-and-child-religious-art March 5, 2021

LLOYD RYAN T. NARAG

Practice Personal Hygiene protocols at all 6

Gawain 1. Pakaisipin at Pagyamanin

Gawain 2. Kaalaman sa Pagsusuri

Gawain 3. Pagdugtungin MO.

Kolum A Kolum B Kolum C

Gawain 4. Concept Definition Map!

Practice Personal Hygiene protocols at all 7

Unang Yugto ng Kolonyalismo

Batayang Impormasyon para sa mga Mag-aaral

Nagsimula noong ika-15 na siglo ang dakilang panahon ng eksplorasyon na hindi pa

Halaw sa: Kasaysayan ng Daigdig nina Grace Estela C. Mateo et.al.241

Sumang-ayon ang panahon sa mga manlalakbay at mangangalakal na ito nang

Practice Personal Hygiene protocols at all 9

Gawain 1: Ano Kaya?

1. NAMAKAYAN 2. SINAKSIMYITOR 3. KALANGANAR

B. Magbigay ng dalawang mga hakbang na isinagawa ng mga Kanluranin upang makamitang

Batay sa binasang teksto, ibigay ang mga dahilan/salik sa paggalugad/eksplorasyong isinagawa

Paglakas ng ugnayang silangan at kanluran Paglalakbay ni Marco Polo