Cordillera Autonomous Region

CORDILLERA AUTONOMOUS REGION [CAR]
Mga Lalawiagn Bumubuo:
ABRA, APAYAO, BENGUET, IFUGAO, KALINGA, MOUNTAIN PROVINCE
Dahil sa iba’t ibang kultura mayroon ang mga naninirahan sa Cordillera, iba-iba rin ang uri ng kanilang
literatura. Oratura o pagbigkas ang karaniwang literaturang karaniwang matatagpuan sa rehiyon. Marami
ring nilikhang literature ang rehiyong ito gaya ng mito at alamat.
Literatura ng CAR:
Awiting Bayan
SA BUNDOK
(Ifugao)
Mag kabundukay aking inaakyat

Saray ng palaya’y kala-kalatkat.
Doon sa malayong timog at silanga’y
Naroon ang bundok ng mga Ipugaw.
Doon sa ibayo ng burol at gubat
Ay bundok na Banal ang namamanaag.
Ano kaya doo’y naghihintay
Sa malayong bundok ng mga Ipugaw?
Awit na Pangkasalan
CHUA-AY
(Igorot)
Lalaking matapang, lalaking malakas,

Ika’y siya naming tinatawagan,..Hoy!
Halika, halika’t tinatawagan ka...Hoy!
Matapang lumaban, malakas gumawa,
Halika na rito, halika rito...Hoy!
Magpasan ng bigay, dalhin sa bayan...Hoy!
PAPURI
(kalinga)
Mga puno! Mga ama nitong lahi!

Mga kawal! Supilin ang katunggali!
Pinapurimkayong lahat! Binabati!
Kwentong bayan
ANG PAGKAKALIKHA SA MGA IGOROT
Noong unang panahon, si Lumawig, Ang itinuturing na bathala ng mga Igirot ay nanaog mula sa
langit, pumutol samg adamong malalakiat dala-dalawang ikinalat sa iba’t ibang pook ng daigdig. Winika
niyang “magsalita kayo.” Naging tao ang mga damo at sa bawat paris ng damo ay may lumabas na lalaki
at isang babae pero iba-iba ang wika ng bawat pareha. Ikinasal ni Lumawig ang bawat pareha at iyon ang
naging simula ng maraming tao sa daigdig mula sa unang pareha. Binigyan ni Lumawig ang mga taoat ng
asin at itinuro ditto ang paggamit. Pumili sya unang grupo na syang unang binigyan upang ipagbili naman
ito sa iba pang grupo.
Ngunit pagkaraan ng ilang panahon nasumpunga ni Lumawig na hindi man lamang ginalaw ng
mga tao ang asin dahil hindi nila alam kung paano ito gamitin. Kinuha ni Lumawig ang asin at ibinigay
naman sa mga taong nasa pook na kung tawagin ay Mainit. Ito ang naunag gimamit ng asin. Ang mga
taga-Bontok ay tinuruan ni Lumawig sa paggawa ng palayok ngunit tabi-tabingi ang palayok na ginawa
ng mga ito kaya ang taga taga Samoki naman ang kaniyang tinuruan at ito ang natuto sa pagyari ng
magandang palayok. Sa ganitong paraan naturuan ni Lumawig ang sa mga tao upang magkaroon ng kani-
kaniyang awain
Epiko
ALIM
(Ifugao)
Noong unamg panahon, ang mga tao ay may masagan, Maligaya, at tahimik na ppamumuhay.
Ang daigdig ay pawing kapatagan ang mamalas maliban sa dalawang bundok, ang bundok ng Amuyaw sa
silanga at bundok Kalawitan sa Kanluran. Doon sila naninirahan sa pagitan ng dalawang bundok na ito.
Walang mga suliranin ang mga tao tingkol sa kabuhayan. Nasa paligid lamang nila ang mga pagkain.
Sila’y nagsasaing sa mga biya’s ng kawayan. Malaki ang butyl ng kanilang mga bigas.
Nanggaling sa katas ng tubo ang kanilang mga inumin na bayak kung tawagin. Sumasalok
lamang sila sa sapa at ilog kung nais nilang manghuli ng isda. Kung nais naman nila kumain ng usa at
baboy-ramo madali silang nakakahuli dahil maaamo ang mga ito. Anupa’t ang kanilang paligid ay
lubhang sagana sa mga pagkain.
Subalit dumating sa kanilang buhay ang isang napakalungkot na pangyayari. Nagkaroon ng

tagtuyot. Wala kahit ni isang patak na ulan. Lahat lahat ng mga halaman at hayop ay namamatay. May
nakaisip na maghukay ng tubig. May nasawi sa malakas na pagbalong ng tubig. Sa kabila nito, nagawa pa
rin nilang magdiwang dahil sila’y may tubig na. Subalit hindi huminto ang malakas na pagbalong ng
tubig hannggang malunod lahat ng tao maliban sa magkapatid na Wigan at Bugan. Si Wigan na isang
lalaki ay napadpad sa bundok ng Amuyaw, samantalang ang kanyang kapatid na babaeng si Bugan ay
ipinadpad sa bundok ng Kalawitan.
Humupa na rin sa wakas ang baha. Si Bugan ay nakapagpaningas ng apoy at ito’y nakita ni
Wigan . sumampa si Wigan sa bundok Kalawitan at nagkita silang magkapatid. Naglakabay sila sa iba’t
ibang pook upang maghanap ng mga tao subalit wala silang natagpuan ni isa man. Nagtayo si Wigan ng
isang kubo at ditto niya iniwan si Bugan siay’y nagpatuloy pang muli sa paghahanap. Sa wakas ay
napagtanto niyang sila lamang magkapatid ang natira sa daigdig. Lumipas ang panahon at nararamdaman
ni Bugan na siya’y nagdadalantao. Dala ng kahihiyan sa sarili ay naisip niyang magpatiwakal subalit
hinadlangan siya ng kanilang bathalang si Makanungan.
Ikinasal silang magkapatid at sinabing itoy hindi kasalanan sapagkat iyon lamang ang paraan
upang muling dumami ang tao sa daigdig.
Nagkaanak sila ng siyam-apat na babae at limang lalaki. Ikinasal ang apat na babae sa unang apat
na lalaki kaya’t ang huling lalaki o bunso ay walang nagging asawa. Igon ang pangalan ng bunso.
Muling sumapit ang panahon ng tagtuyot. Wala silang makain. Naisip nilang dumulog kay
makanungan. Bilang handog ay nanghuli si Wigan ng isang daga upang ihandog sa bathala. Nang hindi
sila kaawaan, si Igon ang iginapos at piñata upang siyang ihandog kay Makanungan. Nilunasan ni
makanunga ang tagtuyot at sya’y dumalo pa sa handaan subalit labag sa kanyang kalooban ang ginawa
nilang pagpatay kay Igon. Dahil daw sa ginawa nila kay Igon ay parurusahan sila, ang angkan nila ay
magkakahiwalay. Ang magkakapatid na mag-asawa ay magtutungo sa hilaga, sa timog, sa silangan, at
kanluran. At sa pagkakataonng sila’y magkakatagpu-tagpo ay magaaway at magpapatayan sila. Ito raw
ang sumpa ni Makanungan na tumalab sapagkat kahit ngayon, ang magkapatid, mag-aama, magpinsan,o
magkamag-anak ay nagpapatayan.

Cordillera Autonomous Region

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Cordillera Autonomous Region

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Cordillera Autonomous Region

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CORDILLERA AUTONOMOUS REGION [CAR]

Mga Lalawiagn Bumubuo:

ABRA, APAYAO, BENGUET, IFUGAO, KALINGA, MOUNTAIN PROVINCE

Mag kabundukay aking inaakyat

Lalaking matapang, lalaking malakas,

Mga puno! Mga ama nitong lahi!

ANG PAGKAKALIKHA SA MGA IGOROT

Subalit dumating sa kanilang buhay ang isang napakalungkot na pangyayari. Nagkaroon ng

You might also like