In "Hello Everybody!" a bestseller in his native Holland, Joris Luyendijk tells the story of his five years as a reporter in the Middle East. Young and inexperienced but fluent in Arabic, he speaks to stone throwers and soldiers, taxi drivers and professors, victims and aggressors chronicling first-hand experiences of dictatorship, occupation and war. But the more he witnesses, the less he understands and he becomes increasingly aware of the yawning gap between what he sees on the ground and what is later reported in the media. As a correspondent he is privy to the multitude of narratives with conflicting implications, yet again and again the media favours those stories that will confirm and reinforce the oversimplified beliefs of the West. "Hello Everybody!" is a story of disillusionment and enlightenment, by turns hilarious and despairing, but most importantly it is a powerful wake up call to the way the media gives us a filtered and manipulated version of reality in the Middle East.
Ik werd in 1971 geboren in Amsterdam, maar groeide vanaf mijn vijfde op in Hilversum, een dorp onder de rook van de hoofdstad. In 1990 kreeg ik de kans om een jaar in Amerika te gaan studeren en ik dacht met mijn Hollandse kop: als ik nou een universiteit kies in het midden van het land, zit ik lekker centraal. Zo kwam ik terecht in Kansas, en ik denk niet dat ik ooit nog zo geïsoleerd zal wonen. Mensen daar zijn al trots als ze op de kaart kunnen aanwijzen dat Europa boven Afrika ligt. Na een heerlijk jaar tussen optimistische mensen ging ik in Amsterdam studeren, wat uitmondde in een zwerftocht van politicologie, via geschiedenis, naar Arabische en religieuze antropologie. In 1995 deed ik een jaar onderzoek onder Egyptische leeftijdsgenoten, en dat leverde in 1998 naast een doctoraal ook een boek op, Een goede man slaat soms zijn vrouw.
Dat boek was weer reden voor de Volkskrant en het Radio 1 Journaal om me als correspondent Arabische Wereld te vragen. Ik bleef in het Midden-Oosten tot april 2003, waarvan de laatste drie jaar voor NRC Handelsblad en de NOS. Over deze meeslepende en verwarrende tijd gaat mijn derde boek, Het zijn net mensen. In 2001 heb ik ook nog Een tipje van de sluier geschreven, over de islam, maar dat is gedateerd en dus niet langer leverbaar. Vanaf 2003 tot 2011 woonde ik weer in Nederland. Ik deed een paar series interviews voor de televisie en bedacht samen met de Litouwse bioloog Raoul H. het programma Heerlijk eerlijk Heertje.
Toen stortte ik mij een tijdje op duurzaamheid en de elektrische auto, met als hoogtepunt de instelling van de Elektrische scriptieprijs 2010 en 2011. In september 2010 werd ik gevraagd om een maand mee te lopen op het Binnenhof in Den Haag. Dat leverde Je hebt het niet van mij, maar… op, waar sommige collega’s nogal boos over werden. Dat was wel grappig om te zien. Kort na verschijning vroeg The Guardian mij om voor ze te komen werken in Londen, en dat is dus wat ik tegenwoordig doe. Ik heb daar een blog waarvoor ik vanuit antropologisch perspectief de financiële wereld beschrijf. Het is erg leuk om te doen, en flink wennen om in het Engels te schrijven. Londen is een geweldige stad, het New York van Europa, en ik hoop er nog wel even te blijven.
This book is both interesting as a critique on mainstream journalism, as well as an introduction to the Middle East. For years the Dutch journalist Joris Luyendijk was a news paper correspondent in Egypt, Lebanon and Israel-Palestine. He wrote this book afterwards, clarifying that objective journalism in this region isn't really possible, and illustrating how media in general make a mess of their reporting on the Middle East. Of course, he's a bit one-sided once in a while, but he does make his point. Luyendijk sets the bar for journalism very high: you will not find the truth, for those who still had that illusion; a bit of humility is more appropriate. Mandatory reading for every one aspiring a career in journalism or interested in current affairs.
I read this book to preview it for possible inclusion in a reading series about war and peace in the Middle East. It's the kind of book I almost certainly wouldn't have picked up otherwise - it's nonfiction about politics in the Middle East. I don't really have a political brain and I find it difficult (and tedious, and frankly, boring) to follow the intricacies of this particular sport.
But Luyendijk's book is different. He is a former M.E. correspondent for a major Dutch newspaper, a journalist who constantly questioned the norms of his profession. He stepped away from journalism to reflect on the huge gap between what is actually happening in the region and what is reported in the media. He explains the reasons for the difference in clear and convincing terms. He manages to convey the situation with just the right balance between distance/perspective and personal stories. His analysis of the media machine is both insightful and damning. And his perspective on the role of dictatorships (in the lives of the affected citizens and in British/American interests, too) is different from anything I encounter in the media.
Read this if you care about the U.S. role in the Middle East. Read it if you think you don't care about the U.S. role in the Middle East. Either way, it is a thought-provoking yet readable book.
A note about why you may not have heard of this book: This book was originally published in 2006, in Dutch. The English translation came out in 2010 with an afterword by the author. He mentions that while the book sold an amazing quarter million copies in the Netherlands and was well received in Denmark, France, Germany and Australia, it has been ignored in the U.S., Hungary, and Italy. Today (12/29/10) I checked WorldCat to get a sense of library holdings in the U.S., and only FOUR U.S. libraries are listed as owning it (a public library in Wisconsin + 3 academic libraries). (Of course, I always have to take WorldCat holdings with a grain of salt. My academic library's copy - which I have in hand - isn't reflected there yet. It's a new acquisition and I'm not sure how frequently WorldCat holdings are updated. But still...) If you're a librarian, order this book! It should be on shelves.
Update February 2012:Hello, Everybody! One Journalist's Search for Truth in the Middle East is the UK-English edition title. The US-English edition title is People Like Us: Misrepresenting the Middle East. The Australian-English edition title is Fit to Print: Misrepresenting the Middle East. I'm pleased to report that as of February 2012, 198 libraries own the US-English edition (according to WorldCat).
Hoe is het om als Palestijn in door Israël bezette gebieden te wonen? Op pagina 145 van dit Midden-Oosten-voor-dummies-boek legt Joris het zo uit dat ik het ook kan begrijpen.
"Stel, in de Verenigde Staten wordt een gek de baas die alle mensen met een Friese grootouder laat oppakken en afmaken. Het wordt een moordpartij van ongekende omvang, en als het anti-Friese bewind eindelijk ten val komt, is duidelijk dat de Friese overlevenden niet meer in Amerika willen wonen.
Dus komt er een plan: de Friezen krijgen een eigen staat, en wat is een logischer plek dan het land dat volgens oude teksten Fries is? Ondanks Nederlands verzet stemmen de Verenigde Naties met het plan in, en uit de hele wereld trekken mensen met een Friese grootouder richting de nieuwe Friese staat, royaal gesubsidieerd door Amerika.
De overige Nederlanders protesteren: wij hadden toch nooit problemen met de Friezen? Maar in de internationale publieke opinie overheerst het medelijden met de Friezen. Er komt een voorstel: de helft van Nederland wordt Frisia, en in de andere helft kunnen de Nederlanders blijven wonen.
De Nederlanders pikken dit niet, er komt oorlog die de Friezen met Amerikaanse hulp winnen, en een nog groter deel van Nederland valt in Friese handen. Miljoenen niet-Friese vluchtelingen overstromen de grote Nederlandse steden en de spanningen lopen op. vooral omdat kleine groepjes Nederlanders een guerrilla zijn begonnen tegen de Friezen.
Terrorisme! roepen Friese voorlich- ters op CNN, they are killing innocent Frisians! Intussen vraagt het Nederlandse volk: wat hebben wij voor leiders? Er volgt een militaire coup, en als Nederland probeert in het buitenland wapens te kopen, verovert de jonge Friese staat met een preventieve aanval' de rest van Nederland, plus stukken van Duitsland en België.
Drommen niet-Friese Nederlanders vluchten de grens over naar Duitsland en België waar ook coups volgen: we moeten voorkomen dat de Friezen ons pakken!
Intussen regeert het Friese leger met harde hand over de bezette Nederlandse pro-vincies, wurgt de economie en confisqueert de mooiste stukjes voor nederzettingen en speciale wegen van die nederzettingen naar Frisia. Dan komt er een vredesproces en krijgt Nederland Limburg, een stukje Brabant en een Zeeuws eiland aangeboden. Die brokjes mogen geen Nederland heten, Nederland mag geen leger hebben en alle grenzen worden bewaakt door Friese troepen."
Dit boekje zit vol met dit soort metaforen en biedt houvast in deze verwarrende tijden. Tip: rond de 8 euro betaal je er bij De Slechte voor.
الكتاب فتح عيني على طريقة عمل المراسلين الصحفيين , كيف يصنع الخبر و ماذا يجري وراء الكواليس , أجده مرجع ممتاز من هذه الناحية . أعطاني التفسير المنطقي لما يسمى المؤامرة الإعلامية الكونية على العرب و المسلمين و الذي عزاه الكاتب لعدة أسباب أهمها ضعف أدائنا من جهة و قوة الخصم و إمكانتاته اللامحدودة من جهة أخرى .
النقطة السلبية على الكتاب هي تكرار المعلومات و عدم الترابط الظاهري بينها إضافة الى ركاكة الترجمة ما ادى إلى تشويش الفكرة العامة .
A great little book. In my opinion a must-read for anyone who would like to claim to have an informed opinion on the situation in the Middle East. It is written in a very personal and fluent style, which makes it a very pleasant read. Although short, it is a very informative book about the difficulties that Joris experienced as a reporter in the Middle East while attempting to report as objectively and honestly as possible.
Through a combination of personal anecdotes and additional background information he shows why this is next to impossible. He mentions several factors such as the local dictatorial regimes that make normal news gathering impossible, Western prejudices, the way that modern mass media filters certain types of news, but also the differences in competence of the involved parties in executing effective media policies. These are all things that most of us already were at least vaguely aware of, but it is still very confronting to see these mechanisms directly at work in this book. A strong reminder that we cannot take the objectivity of our media for granted.
PS. The book reminded me a bit of "Great War for Civilisation, The Conquest of the Middle East" by Robert Fisk, which I read earlier. This book is by a more experienced journalist and has a much bigger scope both in terms of history and geography, but it shares the almost palpable anger and frustration about the whole situation. I can also recommend this book, especially if you are interested in more "on the ground stories" by reporters in the Arab world. It is however very thick, and as such per page not very informative, but this is compensated by a very direct and personal writing style that clearly shows his personal involvement and the spectacular anecdotes such as his interview with Bin Laden or the time he was all but lynched by a mob of Afghan refugees in Pakistan.
Er zijn weinig boeken die ik in drie dagen uitlees. Er zijn nog minder boeken waarvan ik vind dat idereen ze in drie dagen zou moeten uitlezen. Het liefst de komende drie dagen, dan kunnen we het erover hebben. Echt een meesterwerk.
Joris Luyendijk geeft in Het zijn net mensen een onthutsend kijkje op de werking van 'de media'. Hij is jarenlang voor verschillende media (kranten, radio, tv) gestationeerd geweest in het Midden-Oosten, waar hij eerst vanuit Egypte, daarna vanuit Libanon en tenslotte vanuit Oost-Jeruzalem verslag deed van de situatie aldaar.
Met voorbeelden en briljant verzonnen parallellen legt hij uit waarom het onmogelijk is om objectief verslag te leggen vanuit een dictatuur, zoals de meeste landen in het Midden-Oosten. Er zijn geen statistieken, opiniepeilingen evenmin. Mensen durven hun mond eigenlijk niet open te doen want wie weet ben je wel van de geheime dienst. En als ze hun mond al open durven te doen dan alleen off the record.
Later mag hij zijn licht laten schijnen over het conflict tussen de Palestijnen en Israeliers. Hier laat Luyendijk zien hoe slim de Israeliers de internationale opinie beinvloeden en hoe slecht de Palestijnen daartoe in staat blijken. Geholpen door het feit dat ook daar een Leider zit die zichzelf in het zadel wil houden, koste wat kost.
Daarnaast ervaart Luyendijk hoe lastig het is om verslag te doen van een situatie zonder dat er een nieuwswaardige aanleiding is. Dat willen tv-programma's in het westen gewoon niet van je hebben. De afnemers van het nieuws zoeken bevestiging van hun bestaande ideeën en denkbeelden, geen beelden daarnaast die die denkbeelden zouden kunnen verstoren.
Ik was al een Luyendijk-fan door zijn geweldige gastheerschap van Zomergasten, en door het lezen van Het zijn net mensen is mijn bewondering er niet minder op geworden. Je moet het maar durven, de geloofwaardigheid van je eigen vak ter discussie stellen.
Verplichte lectuur voor elke journalist. Echt een eye-opener.
Hoe dictators in het zadel blijven; semantische verschillen in nieuwsberichtgeving per regio; de ongelooflijk sterke lobby van de VS en Israël; de ongelooflijk slechte van de Palestijnen en Saddam Hoessein en waarom dat logisch is; de onmacht van de Palestijnen; Westerse grootheidswaanzin en hypocrisie; en bovenal: de angst en onmacht van leven in een dictatuur, waar journalistiek niet functioneert.
Durf als correspondent eerlijk te zijn over wat je niet kunt weten. Wát een boek.
Eigenlijk zou iedere middelbare scholier dit boek moeten lezen of er les over moeten krijgen. Niet alleen over het Midden Oosten, maar ook de werking van journalistiek, en de impact van woordkeuze. Eens te meer een verhaal over dat 'neutraal' niet bestaat.
Foreign correspondence, especially that reportage from the Middle East and other redoubts of dictatorship, is a house of cards. That’s the conclusion of Joris Luyendijk, the former Dutch correspondent who spent five years reporting from Cairo, Beirut, Jerusalem, and other regional hotspots. People Like Us, however, is more than a simple accounting of his time on the ground. Instead, it’s a hard-hitting critique of the news business, of the concerted efforts to shape what that business reports, and of the often illiterate consumers of that reporting.
Readers might be forgiven for looking to another more influential critic of the news business, the former New Yorker journalist A.J. Liebling, to succinctly capture the spirit of Luyendijk’s short and utterly readable book. For it was Liebling that said famously, “Journalism is what somebody doesn’t want you to print. The rest is publicity.” By describing how foreign reporting works, or more aptly, how it doesn’t work, Luyendijk is able to convincingly extirpate any notion that it’s possible for the casual observer to really understand the situation on the ground in culturally distant or undemocratic places.
Luyendijk writes about his former profession in the same jaded way that an ex-wife might air out the dirty laundry of her former spouse. And though one sided, his account is refreshingly forthright in a way that a current journalist could never be. Furthermore, he doesn’t shy away from self-critique. He very candidly describes his inability to reestablish friendships with ordinary Egyptians that he had met while earlier studying at university there. He says that absent those work-a-day relationships, it was impossible for him to report norms, only distortions. Rather than being a participant-observer, in the classic model of anthropology, he was doomed to be only a removed onlooker.
Being likened to an anthropologist may be the highest form of praise any journalist can receive. But in reading People Like Us it becomes readily apparent that the discipline of anthropology may even be a more appropriate course of study than journalism school for aspiring foreign reporters. “It was a Catch 22 situation: In order to hear what was going on, I needed ‘local contacts’; yet I’d only get those contacts by living in a way that was incompatible with the life of a correspondent,” he writes. One suspects that his remove from those people he was reporting about is not unique to journalists, but to diplomats as well.
At the same time, Luyendijk has a playful and light-hearted streak when it comes to his work. Though not all of the humor translates well from the original Dutch text, he does relate some humorous stories, such as that of doing an interview with Hezbollah leader Hassan Nasrallah in the pious group’s public relations office which happens to sit one floor above a large intimate apparel retailer in South Beirut. In another moment, he relates how he would playfully mock his Palestinian interlocutors who suspected that a Jewish conspiracy could explain media coverage of the region. In the middle of their conversations, Luyendijk would look at his watch and say, “Can I just make a call? My secret boss in Israel is going to dictate tomorrow’s article to me.”
Luyendijk also writes with great force and lucidity about news stories being ‘precomposed’ by governments. His examples range from the Sudanese showing melted pill bottles at a pharmaceutical factory just struck by a U.S. missile to Gazans throwing out baby clothes onto the wreckage of a building just destroyed by Israeli airstrikes. With convincing detail, he describes the media life cycle of a terrorist attack in Israel and also quotes a U.S. military official telling a gathering of foreign reporters at the outset of the Iraq War that they need not worry, that “we’re going to make sure that after the war your boss comes up to you and gives you a slap on the back and compliments you on what a fine job you’ve done.”
The true indictment, however, is not of government spin agents, but instead of editors worshipping at the alter of simplification and nationalistic bias. Robert McChesney, the noted scholar of American mass media might argue that the root of the problem lies not with editors, but with the corporatization of the news business. Others, such as National Public Radio reporter and media critic Brooke Gladstone, have suggested that we get the media we deserve, and that it is a reflection of ourselves. Either way, there couldn’t be a more searing indictment than Luyendijk intoning, “If the Western mass media had done their jobs during the war, viewers would have set in front of their television sets crying and vomiting.”
What perhaps makes People Like Us most prescient, however, is what it has to say about the possibility for democratic change in the Middle East. “Try imagining this report,” Luyendijk writes, “Today in Kuwait, thousands of people marched against Western support of their dictators. They demanded the dismantlement of the secret Western bank accounts in which dictators hoard their loot, and chanted slogans against the generous commissions that Western defense companies pay out to dictators and their entourages. Banners displayed protests against Western training and armament of the Arab secret services who torture and murder on a large scale.” Of course reading such a report today, following the Arab Spring, is entirely imaginable, but when the book was published in 2006, such a report would have been farfetched. Yet, this was precisely the point. Journalists covering the numerous summits and other non-events that shaped news coverage from the region were never going to be able to foresee the mass movements that have shaped Arab politics over the past year.
كتاب يتعرض لما قد يقع وراء كواليس الأخبار من تجاهل الأضواء أو تسليطها أو تشويهها لما يقع حقيقة وعلى أرض الواقع, لم يكن الكتاب الأول الذي اقرأه حول هذا الموضوع فسبق أن قرأت كتب تصل إلى نفس النتيجة أن هناك لعبة علاقات عامة ومصالح في صناعة الخبر. مؤلف الكتاب يوريس لونديك وصل إلى نتيجة منذ أن أصبح مراسل صحفي وأصبح مطلع ك��ف تجري الأمور حوله إلى: "كنت قد تخليت عن الفكرة القائلة إنك تعرف ما يجري في العالم إذا تابعت الأخبار" وأنا كذلك ومنذ فترة طويلة!!
"Toen ik nog enkel de Arabische wereld deed en het Heilige Land via de media volgde, was me al wel opgevallen dat voor alles meer dan één woord bestond. Ik had het aangezien voor folklore, materiaal voor de mediapagina: hebben ze zelfs dáár ruzie over. Maar toen ik er middenin zat, realiseerde ik me dat ze júist daar ruzie over hadden. Die woorden vormden samen een perspectief en er waren zo veel woorden, omdat er zo veel perspectieven waren." p. 133
Ik keek al weinig journaal, omdat ik van mening was dat er te weinig verschillende perspectieven werd getoond. Dit boek heeft mij zoveel meer laten zien. Luyendijk laat een andere kant zien en vertelt tevens een stukje waarom. Is het van belang dit te lezen? Voor mij. Want het heeft mij meer informatie gegeven en bevestigde niet alleen een gedeelte, maar opende ook mijn ogen voor een ander gedeelte. Maar ik blijf ook met vragen achter. Maar het zet me wel aan het denken en maakte mij wel bewuster over mijn eigen mening over de wereld.
Zot hoe hard er een kloof is tussen beeld en werkelijkheid in het Midden-Oosten. We weten allemaal dat de media ons bespeelt, maar hier lees je hoe het allemaal er daadwerkelijk in deze landen aantoe gaat en hoe verkeerd we denken over de Arabische wereld.
Weergaloos boek. Hoe een dictatuur in het Midden Oosten onbewust de journalistiek van ‘het vrije Westen’ onvrij weet te maken en hierdoor het echte verhaal der burgerij weet te censureren. Maar ook hoe de huidige journalistiek het probleem in stand houdt door continu de focus te hebben op ‘het in beeld brengen’ van nieuws en de waarlijke gebeurtenissen (die letterlijk niet te filmen zijn in dictaturen) en in (consumenten-) Westerse media onder te brengen zijn. Prachtig hoe een jonge, idealistische journalist toch wel zijn stempel heeft proberen (en mogen) zetten in een ‘onvrij gebied’. Dit boek zou iedere leek, die überhaupt een kant kiest in conflicten (lees: racisme, seksisme, homofobie, dictaturen), moeten lezen als burgerplicht. Mijn dank gaat uit naar het mooie mens Joris Luyendijk. Petje af.
Ontzettend interessant boek over journalistiek in het midden-oosten. Het zet een hoop in perspectief en laat je zeker weer even nadenken! Zeker een aanrader!
Een must-read die de nauwe beeldvorming van het Midden-Oosten door de westerse media blootlegt. De titel geeft perfect de toon en essentie van dit boek weer.
Ik hou van Joris Luyendijk. Platonisch. En goedkoop. Alles wat die man schrijft ligt nu te verstoffen bij kringloopwinkels. Nu liggen ze bij mij thuis. Geadopteerd van het asiel. Om het weer liefde te geven.
Goede omschrijvingen en zeer relevant boek dit weer. Aanrader!
Joris van Luyendijk schreef het boek “Het zijn met mensen” met zeer goede intenties. Hij probeert er de problematiek in de journalistiek aan te kaarten door gebruik te maken van zijn eigen ervaringen. Het boek zorgt er niet alleen voor dat je je kritischer gaat opstellen tegenover het nieuws dat ze dagelijks te zien krijgt, maar ook de moeilijkheid van journalistiek. Hij schetst een zeer eerlijk beeld doordat hij ook zichzelf en zijn eigen werk met een kritische blik bekijkt.
Met het boek probeert Joris ook een eerlijk beeld te geven van hoe hij de Islamitische wereld ervaart, want zoals hij zelf mooi formuleert toont het nieuws niet de regel maar de uitzondering. Het is er volgens Luyendijk dan ook enorm moeilijk om via het “goede” journalistieke plan te werken, waarbij de informatie komt van bronnen die we kunnen “vertrouwen” en er cijfers worden getoond. De manier waarop hij over al deze moeilijkheden en uitdagingen schrijft is zeer aangenaam om te lezen. Hij gebruikt metaforen die het makkelijker maken om conflicten, zoals dat tussen Israel en Palestina, te begrijpen. Ook zitten er kleine stukjes van oude, gepubliceerde en niet gepubliceerde, zelfgeschreven artikels in, die het boek vorm geven en helpt bij het verwerken van de pas gelezen informatie.
Het boek geeft een zeer belangrijk probleem weer, waar in de westerse wereld al lang mee wordt gekampt. De islamofobie en hoe de media deze helpt in de hand te houden. In de media geeft men bijzondere, ongewone situaties weer. Joris Luyendijk probeert dit manier op een zeer directe manier aan te spreken in zijn boek en bekend ook zijn eigen schuld in dit probleem. Na 9-11 wou de wereld weten hoe die islamtische wereld in elkaar zat, de media bood voor velen een hapklare pap van extremistische, geradicaliseerde problematiek. Men kreeg een beeld dat elke persoon in de Arabische wereld Amerika haat en de westerse wereld haat en hier enorm veel aanslagen wil plegen en dus gevaarlijk was. Dit zorgde voor enorm veel islamofobie waar ook vandaag de dag, bijna 20 jaar later, nog altijd gevolgen van zijn. Men wordt bang voor een geloof waarin een paar de uitzondering vormden, en nieuws werden en een hele boel anderen de norm waren en nooit over werd gesproken.
Volgens Luyendijk moet de journalistiek eerlijk zijn over de beperkingen waar het mee te maken krijgt. In de Arabische wereld is het zeer moeilijk de algemene opinie te vinden, omdat er hier veel dictatoren heersen. Mensen kunnen er niet, zonder te vrezen voor te gevolgen, hun mening verwoorden tegenover de pers. De journalistiek zou deze problemen niet moeten proberen te verbergen en ontwijken, maar aankaarten en uitleggen. Het zou de mens niet enkel moeten bijleren over de uitzonderingen maar ook over de norm. Hoe is het om te leven in een land, met een zo verschillende cultuur en politiek? Ook zou zeer duidelijk moeten worden gemaakt volgens Luyendijk dat elk land, en zelfs elke regio, in de Arabische wereld enorm veel verschilt in taal, cultuur, politiek, economische situatie, religie ….
Het is een boek dat leert nadenken, over jezelf, anderen en de informatie die we elkaar vertellen, een aanrader voor iedereen.
Echt een heel interessant boek! Het maakt dat ik nu wat anders naar de media kijk en meer vraagtekens zet bij wat er in het nieuws komt! Ik probeer meer perspectieven te bekijken of me daarin te verdiepen.
غالباً ما أبتعد عن قراءة مثل هذه الكتب, لأن لدي حكم مسبق عنها, أو لأني أعرف ما يحتويه الكتاب, خاصة وأن كاتبه غربي, ولكني كنت مجبرة لقراءته ضمن حلقة قراءة اشتركت بها. لم أندم على ذلك, بل أن هذا الكتاب شجعني على متابعة يورس ومقالاته وقراءة كتب أخرى له. ليس من السهل أن تكتب بعدالة عن أناس مختلفين تماماً عنك, ويتم تقديمهم دائماً بأغلفة وحشية, متخلفة ومخيفة. الكتاب يضم الكثير من الآراء, القصص, المشاهدات التي تحدث عنها يورس, بالأضافة الى ما ذكرته, منها: أن المراسلين الأمريكيين مدللين ويسكنون في فنادق الخمس نجوم, مقاله عن الشيف رمزي وشهرته في "فولكس كرانت", برامج أجنبية بنسخ عربية, والديكتاتورية التي تتشعب في كل مكان, في حياة, مشاعر وثقافة العربي, " الديكتاتورية والديمقراطية ليستا من نفس النوع: إذا كانت الديمقراطية سيارة, فان الديكتاتورية بقرة أو حصان." ومقص الرقيب الذي خصص له فصلاً كاملاً. وتحدث أيضاً عن حياة المراسلين, الخطر الذي يعيشونه, إيصال الخبر وعرضه في الأعلام, وعلاقات المراسلين مع بعضهم, وإخفاء مصادرهم. يتحدث يورس في كتابه عن تفاصيل دقيقة من حياة العربي, النكات المصرية عن اسامة الباز ومبارك والصعايدة, السوريين عن الحمصيين والعراقيين عن الدليم, وذكر العديد منها في كتابه. يورس ذكي جداً في كتابة آرائه الشخصية دون أن يؤثر ذلك على الحقيقة, ما يقوله لا يختلف فيه عربيين أثنيين, وهذه معجزة حقاً. بالأضافة الى أسلوبه الممتع في الكتابة الذي جعل الكتاب يختلف عن أي كتاب آخر لنفس الموضوع. وأخيراً يلخص يورس انطباعه عن العالم العربي: "إذا كان يمكنني أن أضع العالم العربي في صورة واحدة , فأني سأختار هذه المحاكمة الصورية: الأنظمة التي تضع بخبث كل معارضة في خانة "الأرهاب", الغرب يقف معها, يرى ذلك وعند اللزوم يمد يد المساعدة. ولهذا المعارضة لن تبدو واضحة أن كانت بديلاً عن الأسلام الفاشي أم عن المسيحية الديمقراطية. والحقيقة هي في البحث عن الديكتاتور الذي صنع هذا النظام الصعب جداً."
Luyendijk legt uit hoe je er juist niet over het Midden-Oosten bericht moet worden, waarom het zo moeilijk is om objectief over het MO te schrijven/reportages te maken én hoe we deze vorm van journalistiek moeten veranderen. Wat ik, als toekomstige correspondent MO, heb geleerd: 1. Allereerst moeten journalisten manieren vinden om veel duidelijker te maken wat zij precies brengen, namelijk nieuws. Concreet betekent dit dat redacties terughoudender moeten berichten. Geen zinnen als 'Het Midden-Oosten staat in de brand' wanneer er op acht of negen plekken een paar demonstraties of explosies zijn geweest.
2. De tweede hervorming ligt in de verslaggeving over dictaturen. Zolang we over die samenlevingen blijven berichten alsof het democratieën zijn, missen we misschien wel het belangrijkste verhaal: dat mensen daar in onvrijheid leven. Het is geen nederlaag voor een journalist of correspondent dat hij of zij iets niet weet in een dictatuur. De kans is nou eenmaal klein dat de mensen je de volledige waarheid vertellen omdat ze bang kunnen zijn dat de overheid hen en hun familieleden iets aandoen. WANT, ze leven in een dictatuur.
3. De derde hervorming heeft te maken met de vervlechting tussen beeld en werkelijkheid. Oftewel met de invloed die de berichtgeving heeft op hetgeen waar die berichtgeving over gaat. Pr-campagnes, deals tussen media en machthebbers en andere pogingen van belanghebbenden om de beeldvorming te sturen, moeten onderdeel worden van de berichtgeving. Dit is moeilijk, want je geeft als journalist toe dat je soms gedold wordt, en het gevaar van navelstaarderij is enorm. Maar het is wel nodig. Niet zeggen: 'Het Witte Huis is dolblij met de dood van de Iraakse terrorist Al-Zarqawi'. Maar: 'Het Witte Huis kiest ervoor om een mediamoment te maken van de dood van de Iraakse terrorist Al-Zarqawi'. Essentieel is om kritisch na te denken over de termen die belanghebbenden gebruiken.
4. Wanneer de media hun eigen invloed op de wereld vaker zouden belichten, komt er ook ruimte om de onvermijdelijke partijdigheid van berichtgeving te benoemen.
Ik wilde dit boek al heel lang lezen vanwege de warrige situatie in het midden oosten die al decennia duurt. De gebeurtenissen die Luyendijk meemaakt zijn zo neergezet dat je je helemaal kunt inleven in zijn situatie. Het lezen zelf duurde wat langer omdat de schrijfwijze mij niet helemaal ligt. Het is een boek vol feiten en informatie, maar wel een die elke alinea over een andere situatie verteld. Dat leest wat vermoeiend, maar het ging me dan ook om de inhoud. En die is rauw en eerlijk.
Een kijkje in de wereld van een Midden-Oosten journalist. Bizar hoe de media je zo'n ander beeld van de werkelijkheid kan geven. De gebeurtenissen zijn niet heel recent. Dit speelt zich af in de periode tussen 1999 en 2003. Inmiddels is er veel gebeurd in deze regio. Al is voor mij de vraag of er op het gebied van media iets veranderd is.
Ik bedacht me laatst al kijkende naar het nieuws, dat dat ook maar een afspiegeling was waar de camera met verslaggever op dat moment was. Als kijker krijg je maar een klein deel mee, van dat wat daadwerkelijk gebeurd. Dit boek gaat daar op in. En beschrijft de situatie in de jaren 90 in het midden oosten, die zelfs voor een verslaggever onbegrijpelijk of onbereikbaar is. Erg boeiend.
Fijn boek, maar hier en daar wat oriëntalistisch. De dilemma’s en gebreken in de journalistiek worden goed weergegeven. Luyendijk weet waar hij over schrijft. Must read voor iedere journalist én nieuwslezer