Hersentumor - lexicon

Categorie: Medisch > Hersenen
Datum & Land: 17/10/2007, NL
Woorden: 91

ACTH
adrenocorticotroop hormoon

ADH
anti-diuretisch hormoon

afasie
vermindering of verlies van het vermogen zich uit te drukken d.m.v. spraak

agnosie
moeite hebben met het herkennen van voorwerpen en afbeeldingen

angiografie
het maken van röntgenfoto s van bloedvaten met behulp van contrastvloeistof

aneurysma
verwijding van een slagader

apathie
lusteloosheid, ongevoeligheid voor indrukken van buiten

apraxie
moeite hebben met het gebruiken van voorwerpen. onvermogen om doelbewuste handelingen uit te voeren

astrocytoom
glioom van gewoekerde astrocyten

astrocyt
stervormige vertakte gliacel in het centrale zenuwstelsel

basaal
in de bodem, a.d. onderzijde

biopsie
het nemen van een klein stukje weefsel ten behoeve van weefseldiagnostiek

blaasretentie
achterblijven van urine in de blaas

brughoek
ruimte tussen de hersenstam, het rotsbeen en de kleine hersenen

canalis spinalis
wervelkanaal

cauda equina
bundel van zenuwtakken onder in het wervelkanaal, soort paardenstaart

cerebellum
kleine hersenen

centrale zenuwstelsel
betreft de hersenen en het ruggenmerg

chordoma
zeldzame, langzaam groeiende tumor die ontstaat vanuit overblijfselen van embryonaal weefsel

chiasma
kruising van linker en rechter gezichtszenuw

clonus
plotselinge, voorbijgaande spiersamentrekking die een beweging veroorzaakt

cortex
hersenschors

cognitief
betrekking hebbend op het verstandelijke vermogen

craniotomie
operatie waarbij de schedel wordt geopend

ct-scan
computer tomografie

cyberknife
apparaat waarmee stereotactische radiotherapie kan worden uitgevoerd

cytostatica
geneesmiddel dat celgroei en celdeling remt

dexamethason
bijnierschorshormoon

dwarslaesie
verlammingsverschijnselen onder het niveau van de verdrukking van het ruggenmerg

dysarthrie
onduidelijke spraak doordat spieren zijn verlamd

embolie
verstopping door een bloedstolsel in een ader-slagader waardoor verminderde doorbloeding optreedt en een afsluiting-infarct kan ontstaan

endoscoop
kijkbuis

endocrinoloog
internist met speciale kennis van de hormoonhuishouding

endocrinologie
leer der hormonen

epilepsie, epileptische toeval
aanvalsgewijs, meestal kortdurend plaatsvinden van veranderingen in de elektrische activiteit van hersencellen

ewing sarcoom
tumor die ontstaat in het beenmerg van lange pijpbeenderen

frontaal
m.b.t. het voorhoofd-voorzijde

GH
groeihormoon

glioblastoma multiforme
Snel progressief groeiend astrocytoom

glioom
gezwel bestaande uit woekerend gliaweefsel

gonadotrofinen
hormonen die seksuele functies en voortplanting regelen

hersenoedeem
vochtopeenhoping in de hersenen

hersenstam
deel van de hersenen waarin vitale functies zetelen en zenuwbanen vanuit beide hersenhelften verlopen

hersenmetastasen
uitzaaiing van kanker in de hersenen die ergens anders in het lichaam is begonnen

hemianopsie
uitval van een deel van het gezichtsveld

hypofysetumor
gezwel van de hypofyse (hersenaanhangsel)

hydrocefalus
abnormale hoeveelheid hersenvloeistof binnen de schedel (waterhoofd)

intracraniële druk
verhoogde druk binnen de schedel

leptomeningeale metastasering
verspreiding van kankercellen via het hersenvocht naar de hersenvliezen

liquor
hersenvocht

lineaire versneller
bestralingstoestel dat lijkt op een röntgenapparaat dat om de patiënt kan draaien.

lob, lobus
kwab

lumbale drain
buisje (vaak van rubber)of ander afvoermiddel dat lumbaalvocht (liquor) afvoert

lumbaalpunctie
aftappen van lumbaalvocht met een holle naald uit de spinale subarachnoïdale ruimte beneden het niveau waar het ruggenmerg eindigt

metastase
uitzaaiing

meningioom
langzaam groeiend gezwel uitgaande van hersenvliezen

motorisch
bewegend, in beweging brengend (b.v. van spieren)

mri
magnetic resonance imaging (magneetscan)

myelum spinalis
ruggenmerg

neurofibroom
bindweefselgezwel

neglect
verwaarlozing

obstructiehydrocephalus
verstopping van hersenvloeistof binnen de schedel

occipitaal
m.b.t het achterhoofd

oedeem
vochtopeenhoping

oraal
via de mond (per os)

osteosarcoom
tumor die ontstaat in het bot

patholoog
dokter die zich bezighoudt met weefseldiagnose

parietaal
behorend tot de zijkwab van de hersenen

parese
onvolledige verlamming, zwakte van de beweging

perifere zenuwstelsel
betreft de zenuwen die naar de ledematen verlopen

prolactine
hormoon dat de borsten stimuleert tot melkproductie

profylactisch
uit voorzorg

radioloog
beoefenaar van de radiologie

radiologie
kennis en toepassing van stralingsenergie voor diagnostiek en therapie

retina
netvlies van het oog

schwannoom
tumor die ontstaat vanuit cellen in de zenuwschede

sensibel
tot het gevoel behorend, gevoelig. (b.v. van zenuwen)

sella turcica
turkse zadel, uitholling in het wiggebeen waarin de hypofyse ligt

secundaire tumor
niet de oorspronkelijke tumor betreffend, uitzaaiing

spectroscopie
onderzoek met behulp van een spectroscoop, waarbij het mogelijk is aan-afwezigheid van bepaalde bestanddelen, bv melkzuur, in hersengebieden aan te tonen

steroïden
hormonen van de bijnierschors

stereotaxie
lokalisatie van een bepaalde plek (speciaal i.d.schedel) met behulp van een richtapparaat

syndroom van Cushing
ziekte waarbij een overproductie van het hormoon ACTH aanwezig is

temporaal
m.b.t de slapen-slaapstreek

tonus
spanningstoestand van weefsel, v.n.l. van spieren

tonisch-clonische aanval
aanval van tonische, gevolgd door clonische  krampen van spieren van het lichaam

trepanatie
operatie waarbij een luikje in de schedel wordt gemaakt voor toegang tot het operatiegebied

transsfenoïdale chirurgie
operatie door de neusbijholte

TSH (thyrotropine)
hormoon dat de schildklier stimuleert tot afscheiden van zijn eigen hormoon, thyroxine

ventrikel
hersenholte-kamer

ziekte van Addison
ziekte waarbij er een tekort is van het hormoon cortisol