Scholieren.com - Samenvatting Literatuurkunde

Categorie: Taal en literatuur
Datum & Land: 18/04/2007, NL
Woorden: 89

Achtergrondfiguren
figuren die in de realiteit ook vóórkomen

Alwetende verteller
iemand die alles ziet en hoort.

Anachronie
flashback/forwards, iets wat niet bij de tijd past.

Antiheld
als de hoofdpersoon wordt bepaalt door omgeving.

Auctoriaal perspectief
vanuit de ogen van de schrijver

Autobiografie
levensbeschrijving van iemand anders

Ballade
gedicht dat gezongen kan worden met eenvoudig verhaal.

Bijhandeling
in het verhaal komen ook liefdesscènes voor.

Biografie
levensbeschrijving van jezelf

Didactiek
zakelijke tekst met boodschap

Dramatiek
toneeltekst, alleen de spreekzinnen: ‘kijkt heel verbaasd’

Dubbelroman
roman met 2 thema’s ( hoofd/bijhandelingen )

Elegie/klaagzang
een gedicht waarin gevoelens van verdriet en wanhaap worden verbeeld.

Enscenering/ Mise-en-scene
het bepalen van het decor, belichting,etc.

Epiek
verhalende literatuur ( tekst met verhaal )

Epiloog
slotwoord

Episch-didactisch
2 dingen naast elkaar: verhaal & idee erachter.

Epos/heldendicht
lang dichtwerk met grote avonturen van een held.

Essay
persoonlijke bespreking over een letterkundig onderwerp.

Externe motieven
als ze ook buiten het verhaal optreden. ( meerdere verhalen )

Fabel
kort verhaal(proza/poëzie) waarin een levensles(moraal) wordt gegeven.

Fabel
verhaal in zijn logische en chronologische samenhang.

Fictionele teksten
verzonnen teksten ( onwaar )

Flashback
terugblik

Gesloten einde
als je zonder vragen zit, bijv. als de dief ontmaskerd wordt.

Handeling(plot, intrige)
de gebeurtenissen in het verhaal.

Held
is hoofdpersoon als hij wordt bepaalt door de gebeurtenissen.

Historische roman
voor 1900

Historische tijd
tijd voor 1900

Hoofdhandeling
het verhaal op zich, bijv. `de ontmaskering van de dief`

Interne motieven
als ze slechts in 1 boek vóórkomen. ( herhalende stukken tekst )

In medias res
in het midden van het verhaal beginnen

Ingelast verhaal
als het 2e thema kort is.

Kader/raamvertelling
als de roman dient om verhalen bij elkaar te houden.

Karakter
het innerlijk van de figuren.

Klucht
kort toneelstuk met weinig verfijnde humor.

Komedie/blijspel
vrolijk toneelstuk

Legende
kort christelijk verhaal van god tot mens, bijv.: `de wandelende jood`

Leerdicht
lange middeleeuwse dichtelijke didactische teksten.

Liefdesroman
verhaal over liefde ( boekje )

Lyriek
tekst waar gevoelens worden uitgedrukt, niet ‘hij vond het mooi’

Melodrama
romantisch-sentimenteel toneelstuk vool sensationele theathereffecten.

Memoires
verhaal over herinneringen over iets of iemand

Misdaadroman
verhaal over misdaad ( boekje )

Motieven
een stuk ( of heel ) verhaal dat overgenomen is.

Motto
stukje tekst overgenomen uit een ander boek

Mythe
verhaal over bovennatuurlijke gebeurtenissen en personen(goden)

Narratologie
in welke lengte wordt wat vertelt?

Ode/lofdicht
een gedicht waarin gevoelens van bewondering voor iets of iemand worden uitgedrukt.

Onderwerp
nog kortere samenvatting, bijv `drugsverslaafden`

Ontwikkelingsroman
verhaal waarin de geestelijk rijping van een personage centraal staat.

Ondertitel
niet altijd aanwezig, 2e kop

Oorlogsroman
verhaal over oorlog ( boekje )

Opbouw v.e. boek
voorwerk, eigenlijke tekst, nawerk.

Open einde
er blijven vragen hangen, bijv. de dief wordt niet ontmaskerd.

Personaal perspectief
vanuit de ogen van de personage

Perspectief/point of view
punt waar je de gebeurtenis vanuit ziet.

Plaats
stad / provincie / land?

Post rem
in het einde beginnen en dan in een flash back.

Poëzie
regellengte afhankelijk van de keuze van de schrijver.

Proloog
een inleidinkje

Proza
regellengte afhankelijk van de lengte van de papierbreedte

Psychologische roman
verhaal waar personage zo diep mogelijk wordt beschreven

Recensie
beschouwing/bespreking van een werk(boek, tekst, etc.) in een krant of tijdschrift.

Rond karakter
personage waarvan we alles weten ( ALLES )

Ruimte
hoe de plaats er uit ziet

Satire
verhaal waarin bestaande zaken op humoristische wijze worden bespot en aangevallen.

Sage
meestal langer verhaal over belangrijke personen en indrukkwekkende gebeurtenissen.

Sociale roman
beschrijving van maatschappelijk bepaalde groep personen

Spionageroman
verhaal over spionage ( boekje )

Sprookje
kort verhaal dat gebouwd is op de tegenstellingen: goed&kwaad;, arm/rijk & groot&klein;, begint vaak met: er was eens….

Streekroman/western
romans gebaseerd op ruimte en plaats

Stof
als het hele verhaal steeds terugkomt

Sujet
de manier waarop de fabel in de tekst wordt weergegeven.

Thema
samenvatting van de handeling

Titel
kop op voorkant

Tijdsduur
lengte van verhaal, jaar/ uur ??

Tijdsvolgorde
begin tot eind, eind & flashbacks ?

Toekomstroman
na nu

Toespeling/allusie
het niet helemaal gebruiken van stof/toespeling, maar ernaar toe verwijzen.

Tragedie/treurspel
ernstig toneelstuk

Tragikomedie
toneelstuk dat afwisselend ernstig en vrolijk is.

Type
personage waarvan ofwel slechts 1 karaktertrek is gegeven.

Versnelling
sneller vertellen dan dat het is

Vertraging
langzamer vertellen dan dat het is

Vlak karakter
personage waarvan we weinig weten. ( bijfiguur meestal )

Vooruitwijzing
verwijzing naar de toekomst

Zakelijke teksten
waargebeurde teksten ( waar )

Zedenroman
roman waarin de zeden en gewoonten van een bepaalde tijd primair staat.