اعتراض ها در ایران؛ عفو بین‌الملل: دست‌کم ۱۰۶ تن از معترضان کشته شده‌اند

سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید بر اساس ویدئوهای تائید شده و شهادت شاهدان عینی و همچنین اطلاعات کسب شده از سوی کنشگران حقوق بشر بیش از ۱۰۰ تن در اعتراض به گرانی و سهمیه بندی بنزین در ایران جان باخته‌اند.

در این گزارش آمده که از آغاز تظاهرات در ۱۵ نوامبر، "دست کم ۱۰۶ تن در ۲۱ شهر به دست نیروهای امنیتی کشته شده‌اند". این سازمان غیردولتی اعلام کرده که برخی از گزارش ها حاکی از کشته شدن حدود ۲۰۰ تن است. این درحالیست که هنوز آمار رسمی در این خصوص از سوی مقامات ایران اعلام نشده است.

بر اساس گزارش عفو بین الملل استان های خوزستان با ۳۵ کشته و کرمانشاه با ۳۰ کشته بیشترین شمار جان باخته را در این اعتراض ها داشته است.

این گزارش می افزاید ویدئوهای ارسال شده از ایران نشان می‌دهد که نیروهای امنیتی از "گلوله جنگی، ماشین های آبپاش، باتوم و گاز اشک آور برای متفرق کردن معترضان" استفاده کرده‌اند. در گزارش عفو بین‌الملل به سخنرانی آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، اشاره شده که از معترضان با نام "اشرار" یاد کرده و می‌افزاید که او به نیروهای امنیتی برای سرکوب اعتراض‌ها "چراغ سبز" نشان داده است.

فیلیپ لوتر، مدیر پژوهش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل، گفته "تداوم و اصرار بر استفاده از قوه قهریه علیه تظاهرات مسالمت‌آمیز، مصونیت سیستماتیک برای نیروهای امنیتی که معترضان را کشته‌اند و تهدیدهای بیان شده از سوی مقامات ارشد نگرانی‌های جدی" برانگیخته است. مدیر پژوهش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین الملل خواستار پایان فوری "سرکوب وحشیانه و مرگ بار" در ایران شده است.

سازمان عفو بین الملل همچنین از مقامات ایران خواسته تا به حق آزادی تجمعات مسالمت آمیز و آزادی بیان احترام گذشته و دسترسی به اینترنت دوباره فراهم شود. این سازمان از مسدود کردن "تقریبا کامل" اینترنت در ایران به عنوان "محدود کردن جریان اطلاعات درباره سرکوب" یاد کرده است.

عفو بین‌الملل در این بیانیه مطبوعاتی ضمن اشاره به مسدود شده خیابان ها از سوی معترضان یادآور شده که ویدئوهای تائید شده از سوی این سازمان نشان می دهد که "پلیس ضد شورش شیشه های خودروها را می‌شکنند؛ و این اتفاق در حالی است که رانندگان در درون خودروها هستند."

این گزارش به استناد شاهدان عینی و تائید ویدئوهایی که عفو بین الملل آن را دیده می افزاید که "تک تیراندازان از بالای پشت بام ها و یک هلیکوپتر به سوی جمعیت شلیک می کنند".

مدیر پژوهش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل گفته "حتی اگر اقلیت کوچکی از معترضان دست به خشونت بزنند، پلیس باید همواره خویشتنداری کرده و از فشاری که به طور محدود نیاز است استفاده بیشتری نکند بلکه باید متناسب و قانونمند در پاسخ به خشونتی باشد که با آن رو به رو هستند."

سازمان عفو بین‌الملل می گوید "چند شاهد عینی گفته‌اند که نیروهای امنیتی اجساد و مجروحان را از خیابان ها و بیمارستان ها بیرون برده‌اند."

در این گزارش آمده: "در الگویی که با اقدامات گذشته همخوانی دارد، نیروهای امنیتی و اطلاعاتی از تحویل اجساد بسیاری از قربانیان به خانواده هایشان خودداری کرده یا خانواده ها را مجبور به دفن سریع عزیزانشان بدون انجام آزمایشات مستقلی کرده است که دلایل و شرایط مرگ را مشخص می‌کند."

سازمان عفو بین الملل خواستار "اقدام فوری" جامعه بین الملل از جمله سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا برای مسوول دانستن مقامات ایران درباره "کشتار غیرقانونی و سرکوب خشونت بار آزادی بیان و تجمع مسالمت آمیز" شده است.

اعتراض های خیابانی در شماری از شهرهای ایران از جمعه شب ۲۴ آبان و همزمان با اعلام افزایش قیمت بنزین آغاز شد. کمتر از یک روز پس از آغاز این اعتراض ها اینترنت در ایران قطع شد. علی ربیعی، سخنگوی دولت و محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات قطع اینترنت را به دستور شورای امنیت کشور عنوان کرده اند.

غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه از بازداشت برخی از افرادی خبر داده که "برای شبکه‌های خارجی مبادرت به تهیه و انتشار فیلم می‌کردند". در تصاویری که از برخورد نیروهای امنیتی با معترضان ارسال شده شلیک به سوی معترضان به وضوح دیده می شود.

دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز از به کار بردن گلوله جنگی از سوی نیروهای امنیتی ایران علیه معترضان به شدت ابراز نگرانی کرده و از مقام‌های ایران خواسته در توسل به زور خویشتنداری نشان دهند. روپرت کلویل، سخنگوی حقوق بشر سازمان ملل گفته که این سازمان گزارش‌هایی مبنی بر کشته شدن ده‌ها نفر در اعتراض‌های چند روز گذشته در ایران دریافت کرده و افزود که حجم تلفات "قطعا بسیار جدی" است.