Polish language, literature and culture

The article decribes a few of the channels to learn Polish as a foreign language on YouTube. It displays how YouTube videos can impact the human brain and how they can help students in the learning process. Moreover, the article shows both advantages and disadvantages of using the particular videos. A part of them can help e.g. to do a dictation excersise or to extend lexical resources. On the other hand, there is a few videos which can confuse students by an unclear or vulgar content.

Temčinas S., Języki kultury ruskiej w Pierwszej Przeczypospolitej, in Kuczyńska M. (ed.), Między Wschodem a Zachodem: Prawosławie i unia, Warszawa, 2017 (Kultura Pierwszej Przeczypospolitej w dialogu z Europą: hermeneutyka wartości, t. 11), s. 81–120.

Essay from the book "Halka/Haiti 18°48'05"N 72°23'01"W: C.T. Jasper & Joanna Malinowska", the publication accompanying the official Polish representation at the 56th Venice Biennale.
This essay provides conceptual framework to the project "Halka/Haiti..." which involved staging Stanislaw Moniuszko's "Halka" (1858), considered to be Poland’s national opera, in the seemingly unlikely locale of Cazale, Haiti - a village inhabited by the descendants of Polish soldiers who fought for the Haitian Revolution in the early 1800s. The essay draws together the history of Polish engagement in Haiti; the history of reception of the opera "Halka" and its significance for Polish national identity over the last 150 years; and the interpretation of the movie "Fitzcarraldo", seen from the postcolonial perspective, in order to shed light on the project's founding question: Why would one take an opera to the other end of the world?
More info about "Halka/Haiti": http://labiennale.art.pl/en/wystawy/halkahaiti/

[Polish only] Jacek Dukaj jest pisarzem powszechnie znanym z powieści z gatunku szeroko pojmowanej fantastyki. Zadziwia i zaskakuje eksperymentami językowymi, ujmuje rozmachem swoich powieści, imponuje olbrzymią wiedzą i wglądem. Jego powieści mają podstawy naukowe, nie tylko filozoficzne, ale też historyczne, literackie oraz z zakresu nauk ścisłych.
Niewiele osób jednak rozpoznaje Jacka Dukaja jako krytyka literackiego i badacza kultury. Okazuje się, iż jest on nie tylko sprawnym pisarzem powieści, ale też interesującym krytykiem tworzącym swoje koncepcje wraz z innymi polskimi pisarzami z branży fantastycznej. Określenia takie jaj „szkoła Fabryki Słów” czy też „nie ma w Polsce prawdziwego science-fiction” powoli utrwalają się w zbiorowej świadomości czytelników tego gatunku.
Niniejsza prezentacja ma na celu przybliżenie części prac krytycznych Jacka Dukaja, tych, które są powszechnie dostępne za sprawą Internetu. Prace te zostaną omówione pod kątem tematów, jakie Jacek Dukaj podejmuje oraz jego krytycznego spojrzenia na kwestie literatury i kultury.

During the classes were presented basic elements of speech therapy workshop, which can be used by glottodidactists in teaching correct pronunciation of bilingual children. The degree of mastery of the phonetic system of a new language has a significant impact on the success of the glottodidactic process. Speech defects significantly delay the acquisition of a second language and also reduce communication skills. During the workshop were indicated phonetic skills that should be achieved at particular age ranges, as well as exercises that allow to overcome the difficulties associated with incorrect pronunciation.

Poe - Gombrowicz. Crime and parody

The aim of this text is to compare Gombrowicz's story "Zbrodnia z premedytacją" ("Premeditated crime") with Poe's stories. The main thesis of this article is that Gombrowicz's text is a parody of the detective story - the genre initiated by the American writer. To verify and justify that claim, the author is comparing Poe's and Gombrowicz's characters, their reasoning and relations between them, and the presented world. Poe - Gombrowicz. Crime and Parody is to answer the question: what is Gombrowicz's purpose in parodying detective stories? What does he need Poe for?

A "Small" History of Translation. The Golden Age of English Literature for Children in Polish Translations: An Outline The Golden Age of English-language literature for children began about 1865, when Alice's Adventures in Wonderland was published, and it continued with the works of writers such as or Mark Twain. The first Polish translations of English children's classics, in turn, appeared at the end of the 19 th century and continued to be published throughout the 20 th century. The main aim of the article is twofold. First, it proposes to create an outline of the history of Polish translations of English classical books for children, in the temporal perspective (from 1870s, when the first translations were published, up to now) as well as in terms of the quantity of translated works. Secondly, it attempts to answer the question about mutual influences between cultures, writers and works of art (in translation) and suggests the hypothesis that the masterpieces of Polish children's literature were somehow "caused" and inspired by the translations of children's classics created before them. Keywords: Golden Age of English literature for children, children's classics in translation, history of literary translation in Poland Słowa kluczowe: "złoty wiek" angielskiej literatury dla dzieci, klasyka dziecięca w tłumaczeniu, historia przekładu literackiego w Polsce

W artykule przedstawiono sytuację, wyzwania i problemy współczesnej chińskiej polonistyki. Przez ponad 50 lat na terenie Chińskiej Republiki Ludowej funkcjonowała jedna polonistyka — na Pekińskim Uniwersytecie Języków Obcych (Beijing Foreign Studies University), na której kształcono przyszłych tłumaczy, pracowników ministerstw i dyplomacji; Katedra Języka Polskiego na PUJO funkcjonuje do dziś. Od 2009 roku wzrasta w Chinach zainteresowanie nauką języka i kultury polskiej, a polonistyki są tworzone na innych chińskich uniwersytetach, co jest efektem między innymi współpracy Chin z krajami Europy Środkowo-Wschodniej oraz inicjatywy Jeden Pas, Jeden Szlak. W roku akademickim 2020/2021 w Chinach języka polskiego można się uczyć na dwudziestu uczelniach. Dynamiczny rozwój studiów polskich w Chinach stawia przed nauczycielami, studentami oraz instytucjami rządowymi wiele wyzwań.

In the article, the author challenges the Polish verbs with prefixes created on the basis of -kładać (imperfect verb form) and -łożyć (perfect verb form), e.g. złożyć: składać (to fold, to deposit). Many foreigners have problems with recognizing the similarity between them because the root part of words don’t look alike. As a result, students cannot understand the meaning of some verb despite they know its imperfect or perfect form. The theoretical part is a short introduction to the theory of the Polish word formation and the way the topic is described in the Polish language coursebooks. The practical part involves showing tasks and exercises by introducing the meaning of the verbs and practicing using them.

Amid the turmoil the bell tolls of hope - translated by Teresa Bałuk-Ulewiczowa, first published in 'Stereotyp a nieprzekładalność bezwzględna.' In: Między oryginałem a przekładem VIII: Stereotyp a przekład. Eds.U. Kropiwiec, M. Filipowicz –Rudek, J. Konieczna-Twardzikowa. Kraków: Księgarnia Akademicka 2003, pp. 35-44.

Marriage, whose origins in Poland are not exactly known, is an extremely complex
ritual described from the perspective of anthropology, ethnology, law, history, sociology
and religious studies. Some of the aspects of marriage (mainly the text types related to
it) have become the subject of interests for linguists. Nevertheless, a study that would
contain an explanation of the word marriage and take into account the various contexts that correlate with it has yet not appeared. It is this fact that has given rise to the present attempt at reconstructing the linguistic picture of MARRIAGE. Owing to the selected issue, this monograph constitutes a part of the culturally and anthropologically-oriented trend in poststructural linguistics, which approaches language as a treasury of knowledge about man and the surrounding world.
According to ethnolinguists, an adequate description of the image of individual elements which function in the collective consciousness requires utilizing various methods and techniques that are used not only in linguistic research. The linguistic picture of MARRIAGE has been reconstructed on the basis of three data types referred to as SQT: System – Questionnaire – Text (Polish SAT). The source of systemic data (derivatives, synonyms, antonyms and idioms) were 50 lexicographical collections containing information on both contemporary and former Polish and six book collections (proverbs). The second type of material has been gathered by surveys (associations, synonyms, antonyms, idiomatic expressions, definitions and semantic tests) carried out among 800 students of the largest academic centres of Poland, that is Gdansk, Cracow, Lublin, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warsaw and Wrocław. The third type of data consisted of 700 wedding invitations, 700 wedding wishes and 5209 excerpts from approximately 23 000 posts from wedding discussion forums. The additional material came from the specialist and how-to press and the National Corpus of Polish. In order to construe a many-sided description that would be as complete as possible, we have set a strictly linguistic discussion within a broad context (cultural, historical, sociological, anthropological etc.).
The analysis of the empirical material has helped to identify the most strongly consolidated semantic components attributable to the lexeme marriage. The collection of elements which form the linguistic picture of MARRIAGE might be arranged into twenty facets (within at least six of which subfacets may be distinguished), namely [HYPERONYMS], [HOMONYMS], [OPPOSITIONS], [REASONS], [FACTORS PREVENTING MARRIAGE], [ELEMENTS/STEPS], [SUBJECTS], [TIME], [SPACE], [PROPERTIES], [IMAGE/APPEARANCE], [MARRIAGE CEREMONY SETTING], [SPEECH ACTS/TEXTS], [EMOTIONS], [COLOURS], [PHENOMENA/PRECEDING EVENTS], [ACTIONS/EVENTS], [RESULTS/EFFECTS], [WEDDING CUSTOMS] and [BELIEFS]. The components abstracted in the course of the analysis seem to prove that the linguistic picture of marriage is extremely diverse and heterogeneous. By analogy to the scientific perspective, marriage is classified as a celebration, a ceremony, a rite and a sacrament, whereas identifying so many groups of phenomena into which marriage may be classified reflects a terminological chaos which is yet to be harnessed. The scientific view of the world is also reflected by the information pertaining to the types of the ceremony, namely civil, concordat and denominational marriage (Church/Catholic, Orthodox or Judaic). Humanist and homosexual marriage, solutions which are considered modern in Poland, should also be included in this group. In addition, in broad terms marriage is presented as a multi-step process that involves not only the very moment of taking marriage vows, but also the actions which precede (an engagement, inviting guests and a bachelor/bachelorette party) and follow it (a wedding, the wedding night, a honeymoon and a wedding after-party). This seems to confirm, therefore, that the set of ritual actions begins with the emergence of the intention to marry which implies undertaking appropriate steps to fulfil this plan.
The scientific view of reality is also reflected by the information regarding the
factors that prevent a given person from becoming formally married to his or her
partner (disability, kinship). The phenomena opposed to marriage, including divorce, being single, separation, death, celibacy, and marriage annulment are in line with the scientific perspective as well. We should also treat in a similar way the hints which concern the people connected with the ceremony, that is, external authorities with causative power (a celebrant, a priest, a consul or an official), the bodies that issue relevant documents (a family court, a notary) and perform essential functions determined by cultural or legal requirements (a bridesmaid, a best man, a witness or an interpreter). The juridicial point of view is also evident in the information with regard to forming family connections or to the documents related to marriage (a marriage certificate, a prenuptial agreement, a death certificate of the spouse, a copy of a divorce decree or a decree annulling the marriage etc.).
On the other hand, however, the linguistic picture of MARRIAGE is created by elements
which result from a common-sense perception and are often far from the objectivity typical of a scientific approach. The anthropocentric view, which includes the consolidation of the functional features of the rite (e.g. the beginning of a new and happy life), its properties (e.g. wonderful, magical) and emotions related to it (e.g. joy, excitement), manifests the popular way of conceptualizing reality. The human view of the world is also reflected by temporal information (e.g. youth, summer) and the division of marriage into two types, depending on the sex of the person with whom the marriage is concluded, namely zamazpójscie (of a woman) and ozenienie sie (of a man). The naive view of reality results in perceiving marriage in terms of a moment in life, an experience, an event, or a party and pointing out the reasons for concluding it (e.g. an unplanned pregnancy, love, the pressure from other people). The information pertaining to colours (white, blue) or other issues, including the weddings image (e.g. a dress, a dinner jacket), the setting of the ceremony (e.g. a limousine, gifts) or contractors (e.g. a master of the ceremony, a choir) is not of a scientific nature either. The outcome of the common-sense perception also includes the data pertaining to the phenomena and events that precede the engagement (e.g. sexual activity, getting to know the partner well), occur before the ceremony (e.g. booking a venue, making advance payments), during it (e.g. participating in wedding games, dancing) or afterwards (e.g. everyday duties, a metamorphosis of the spouse). In addition, elements of the former (pagan and Slavic) folk beliefs have been preserved in the examined material, for example avoiding unhappiness (e.g. near death) by marrying in May or throwing rice at the newly-wedded couple to ensure them luck and fertility.
The analyses seem to show that marriage is an ambivalent phenomenon. On the one hand it appears to be awaited, joyful, wonderful, unrepeatable and exceptional. On the other hand, however, it is perceived as unnecessary, enslaving and starting a life which has little in common with the projected happiness. The semantic inquiry also seems to confirm the heteronormativity of the Polish culture with its typical perspective of Catholicism and the relevance of the traditional patriarchal family model.

У статті висвітлено питання рецепції збірника «Pieśni polskie i ruskie ludu Galicyjskiego» Вацлава з Олеська польськими, чеськими та словацькими ученими, культурними діячами та письменниками.
Ключові слова: аналітична рецепція, творча рецепція, історія української фольклористики

The start of learning in a new group is often stressful, especially in the beginning of the course. The paper presents some practical and methodological techniques on how to integrate new students with each other and reduce their stress. These exercised, called icebreakers, are also a good occasion to get to know their new students by a teacher.

„Rozprawa Karola Jachymka jest niezwykle rzetelnym tekstem o filmie polskim lat sześćdziesiątych, dającym z jednej strony bardzo szeroką panoramę tego zjawiska, z drugiej zaś szereg pogłębionych i ciekawych analiz […]. Lata sześćdziesiąte definiowane przez film tego okresu jawią się – czego jak dotąd w piśmiennictwie poświęconym historii filmu zdecydowanie brakowało – jako epoka w istocie zróżnicowana i pełna wewnętrznych napięć”.

prof. Barbara Głębicka-Giza

„Karolowi Jachymkowi udała się sztuka trudna – powiedział coś nowego o epoce, która doczekała się już mnóstwa opracowań i jest (pozornie) świetnie znana i naukowo rozpoznana. Praca ta skutecznie dowodzi, że można jeszcze odnaleźć w latach sześćdziesiątych dzieła i twórców zapomnianych lub konsekwentnie pomijanych, a także zinterpretować twórczość filmową sprzed pół wieku w sposób nowatorski i otwierający nieeksplorowane dotychczas pola i obszary badawcze”.

prof. Arkadiusz Lewicki

http://wnkatedra.pl/pl/p/Film-cialo-historia-Karol-Jachymek/22522488

http://akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/artykuly/ewa-krzyzewska-i-chlopcy/602

nie był twórcą zamożnym. Jego Muza zmuszona była szukać wsparcia u magnatów skłonnych do objęcia opieką utalentowanego szlachcica z Wielkopolski. Stąd w dorobku poety przewaga utworów o założeniach panegirycznych, zarówno takich, które można by zaliczyć do literatury sylwicznej, służącej uświetnieniu uroczystości publicznych (Sieradz się świeci pod wjazd Stanisława Koniecpolskiego, Pałac Leszczyński itp.) oraz prywatnych (np. epickie poematy epitalamijne), jak i ambitniejszych, łączących elementy pochwalne z założeniami typowymi dla eposu (Przeważna legacyja) czy literatury komemoracyjno-parenetycznej (przypadek Księcia Wiśniowieckiego Janusza). Część z tych tekstów miała zaskarbić względy potencjalnego mecenasa, a część stanowiła wyraz wdzięczności za dotychczasowy patronat. Nie można się jednak oprzeć wrażeniu, że poetę prześladowało swego rodzaju fatum. Jego bohaterowie nieraz bowiem umierali, zanim autor zdążył ukończyć poświęcone im dzieło.

As was the case with many newly independent African nations, Somalia was beset by a language problem whose complexity had begun well before independence and the unification of British Somaliland and Italian Somaliland in 1960. With three languages (English, Arabic, and Italian) used as media of communication in government offices and in schools, various Somali administrations struggled to contain the impasse but found no tangible solution. Barely three years after Mohamed Siad Barre seized power in October 1969, he had his military regime introduce the Somali orthography in the Latin alphabet. Based on this milestone, Siad Barre's military rule is highly commended for taking a remarkable step forward in what came to be known as the Somalization project. However, officials of the government and Somali scholarship failed to

Dal volume "Un ebreo resta sempre un ebreo". Vicende dell'ebraismo e del messianesimo nella cultura polacca.
Con saggi di Jan Doktor, Irena Grudzinska-Gross, Joanna B. Michlic
http://www.bibliothecaaretina.it/portfolio/aa-vv-un-ebreo-resta-sempre-un-ebreo/

Wypada rozpocząć od wyjaśnienia: śródtytuł jest wykładnią sposobu interpretowania terminu "felieton" jako komunikatu posiadającego uschematyzowaną formę zewnętrzną i formę wewnętrzną. Autorce bliskie było stanowisko Jacka Maziarskiego, który twierdził, iż felieton, twór heterogenny, da się w pełni objaśnić tylko przy równoczesnej analizie obu wyżej wymienionych form 1 . Należy zauważyć, że ustalenia autora Rozważań nad felietonem nie zyskały rangi poglądu jedynie obowiązującego i bezdyskusyjnego. Niemniej teza o dwuznaczności terminu "felieton", który z jednej strony wskazujące na cechy pozatekstowe (ustalone miejsce i sposób publikacji, cykliczność itp.), a z drugiej na określone własności treściowe i formalne (aktualna tematyka społeczna, polityczna lub kulturalna ujęta w sposób lekki i błyskotliwy) 2 , powraca w rozważaniach prasoznawców i badaczy literatury.

The first Polish translation of Charlotte Brontefs widely popular Victorian classic Jane Eyre was published between 1880-1881, exactly 33 years after the original novel came out. It was being issued under the title "Janina. Powieść z angielskiego" ("Janina. A novel from English") as a supplement to the weekly periodical Tydzień ("The Week"), extremely popular in the province. Over the years Emilia Dobrza.skafs translation became obsolete and was forgotten, however, it is still a fascinating case to study for the translatology scholar. The translation is extremely abridged . less than a half of the originalfs length . and abundant with misinterpretations, mistranslations and errors, including the probable mistakes made by typesetters or editors. Apart from flaws of strictly linguistic nature, the translation is far from the original on the linguistic and generic levels; more precisely, this ambitious, psychological and intellectual masterpiece was rendered into an overly sentimental, naive gothic romance. Such an effect was a result of omitting cultural and literary allusions, vocabulary impoverishment and simplification, excessive infantilisation and focusing on the dramatic and the romantic. Moreover, the main characters of Janina seem to be more extreme versions of their originals. The aim of this thesis was to investigate and describe this controversial case in detail, and then to analyse thoroughly the circumstances in which the translation came into existence. Consequently, the historical, personal, political, ideological, cultural, social, normative and marketing context of the translation was taken into consideration. As a result, the paperfs main premise, that in order to form an objective assessment of a translation, all of the contextual factors which influenced the translation need to be taken into account, could be proven.

This paper investigates the genetic relationship between derivational affixes or morphemes like ensure, whiten, opinion, activity in Arabic and English mainly as well as German, French, and Latin. Applying the lexical root theory as a theoretical framework, it shows, unlike traditional claims in comparative historical linguistics that Arabic and English, for example, are members of different language families, how such morphemes are related to and derived from one another, where Arabic may be their end origin. More precisely, a-, e-, n-, m-, t-, be-, and s-based affixes are found in all the above languages to be identical cognates with the same or similar forms and Language in India www.languageinindia.com

The use of light and shadow, colour and contrast, camera choice, placement and movement, composition, measure and rhythm, time and space, the application of the most sophisticated digital, logistical, financial tools available, the operation of machines, are not so much that you see, or even that you feel, but so that you know.

Feelings and beauty are not life’s summum bonum; holiness is. Feelings and beauty only point to and help understand holiness. The exactness of the feelings brought about in the viewer often depends on that subtle and nuanced use of the elements at the cinematographer’s disposal. These elements go in an unspoken tandem with mutual cultural nuances that are implicit themselves.

W części trzeciej Zasłony, zatytułowanej Iść ku duszy rzeczy, Milan Kundera snuje rozważania o "powieściach, które myślą". Aby wyjaśnić swój koncept, odwołuje się do dzieł Hermanna Brocha i Roberta Musila. Wiemy dobrze, że obaj pisarze wprowadzili do swoich utworów partie refleksyjne, a nawet rozbudowane teksty eseistyczne (jak Upadek wartości włączony do Lunatyków Brocha). Za ich sprawą epika uległa eseizacji, otworzyła się na różne formy dyskursywności i wchłonęła je. Ale w pojęciu "myślących powieści" idzie o coś więcej, a mianowicie o to, że myślenie obecne jest w nich nieustannie; miejscem, w którym wydarza się myśl, staje się każda forma podawcza-opowiadanie o zdarzeniach, opis miejsca czy charakterystyka postaci. Ta konstatacja funduje mocną, wartościującą opozycję literatury i filozofii. Otóż, jak dowodzi autor Nieznośnej lekkości bytu, refleksja powieściowa nie ma nic wspólnego z refleksją naukowca czy filozofa; powiedziałbym nawet, że w swej intencji jest afilozoficzna, wręcz antyfilozoficzna, to znaczy skrajnie niezależna od wszelkiego narzuconego systemu idei; nie ocenia; nie głosi prawd; przepytuje, dziwi się, bada; może przybrać najprzeróżniejsze formy: metaforyczną, ironiczną, hipotetyczną, hiperboliczną, aforystyczną, zabawną, prowokującą, fantazyjną; a zwłaszcza: nigdy nie porzuca magicznego kręgu życia bohaterów; to życie bohaterów żywi ją i usprawiedliwia 1. Literatura (a konkretnie powieść, którą Kundera uznaje za najważniejsze wcielenie ducha Czasów Nowożytnych) okazuje się zatem bardziej filozoficzna niż sama filozofia; ponawia fundamentalne

The Passenger is based on the 1961 novel by Zofia Posmysz, which depicts her own experiences as an Auschwitz prisoner. The novel was inspired by a 1959 incident on board the Place de la Concorde when, while travelling, Posmysz overheard a German tourist calling out in what seemed a familiar voice. The terror she felt at the thought that she could be faced with her former tormentor prompted Posmysz to try to imagine the situation from the other side, that of the Auschwitz guard who tortured her. In 1959 Posmysz wrote a radio play, Passenger in Cabin 45 (directed by Jerzy Rakowiecki, with Aleksandra Śląska and Jan Świderski), and in 1960, a TV novella, The Passenger (directed by Andrzej Munk, and starring Ryszarda Hanin, Zofia Mrozowska, and Edward Dziewoński), with similar plots about two women, a former guard and a prisoner, travelling on the same ocean liner years after the war ended. Shortly after, Posmysz and Andrzej Munk wrote a screenplay together for the movie version, The Passenger, which was released unfinished after Monk’s death in a car accident in 1961.  In 1962 Posmysz released the book version of the story. Weinberg’s opera is based on that book.

Only Polish words from Marcin Paszkowski’s “Dictionary” have been published up to now while their Turkish equivalents have never been edited although two scholars (Ananiasz Zajączkowski 1938 and Stanisław Stachowski 1989) intended to do so. In this article the reasons for this situation are discussed and explained, as well as a solution is suggested as to how the source can be useful.

Roman Krzywy -doktor habilitowany, adiunkt w Instytucie Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, w którym kieruje Zakładem Literatury i Kultury Epok Dawnych. Ostatnio opublikował książkę Sztuka wyborów i dar inwencji. Studium o strukturze gatunkowej poematów Jana Kochanowskiego (Warszawa 2008). Zajmuje się przede wszystkim genologią historyczną i edytorstwem naukowym. 1(9)/2012 LITTERARIA COPERNICANA Cielesność, rozterki cenzorskie i humanitas O fraszkach nieprzystojnych Jana Kochanowskiego W okresie staropolskim nieprzyzwoity erotyk funkcjonował przede wszystkim na obrzeżach kultury oficjalnej, za którą stała akceptowana przez zbiorowość norma obyczajowa. Tematyka seksualna, zwykle zresztą ekwiwalentyzowana przez eufemistyczną leksykę i ujęta w sposób żartobliwy, tolerowana była czasem w sytuacjach sympotycznych (pieprzny żart bawił uczestników szlacheckich biesiad, był też tolerowany w obrzędowości weselnej) czy również w okresie karnawału 1 . W słowach nie przebierały też czasem paszkwile, które chcąc ośmieszyć na przykład politycznego przeciwnika, grawitowały nieraz ku wulgarności 2 . Utwory związane z tymi sytuacjami to nierzadko domena obiegu oralnego bądź rękopiśmiennego, prywatnego lub sytuującego się na marginesie głównego nurtu kultury, kontrolowanego przez tabu obyczajowe, ukształtowane w dużym stopniu pod wpływem religijności chrześcijańskiej, która cielesność seksualną kojarzyła ze sferą grzechu 3 . W przyzwoleniu na obecność cielesności w literaturze i sztuce widziano też czynnik gorszący, zagrażający moralności zwłaszcza młodych ludzi, dla których akceptacja tematyki spod znaku Wenery mogła oznaczać zachętę do podążania drogą pogrążającą niejako w zmysłowości, odwodzącą od właściwego celu egzystencji -zbawienia. Nic więc dziwnego, że postanowienia soboru trydenckiego surowo potępiały sztukę nazbyt swobodną, żądając honorowania pruderii 4 . Spowodowało to podcięcie skrzydeł Kupidynowi wyzwolonemu przez renesan-1 Zob. na ten temat R. Krzywy, Eros wyzwolony. Obscena Daniela Naborowskiego w kontekście kulturowym i literackim, [w:] Daniel Naborowski. Krakowianin -Litwin -Europejczyk, red. K. Follprecht, K. Gajdka, Katowice 2008, s. 27-31. O tolerowaniu rozluźnienia standardu obyczajowego podczas obrzędowości weselnej zob. idem, Sarmaci w negliżu. Staropolskie epitalamia pokładzinowe (fescenniny), "Napis" 2004; K. Obremski, "Ma Eufrozyna coś osobliwego". Poetyka toruńskiej zagadki weselnej przełomu XVII i XVIII w., "Barok" 2008, nr 1. 2 Zob. np. teksty cytowane przez J. Nowaka-Dłużewskiego, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce. Dwaj młodsi Wazowie, Warszawa 1972, s. 259-260. 3 Na temat formowania się chrześcijańskiego stosunku do cielesności zob. P. Brown, Ciało i społeczeństwo. Mężczyźni, kobiety i abstynencja seksualna we wczesnym chrześcijaństwie, tłum. I. Kania, Kraków 2006.

Emotions called as the negative ones may be recognized in other people through signs sent verbally or non-verbally. Language enables communicating emotions which are related to the particular situations and other persons’ statements. There are many state expressions which
indicate emotionality of statements. They are commonly known among native speakers, but they are new to foreigners who learn Polish as a foreign language. It is often complicated to decode their meaning because of their metaphoricalness or colloquiality and that is another barrier for foreigners. They may also have problems with the cultural symbols, which are connected with negative emotions and states, and differences between Polish culture and native culture. It is very
helpful to familiarize them with the sayings used by Polish people to express negative emotions. The authors of the coursebooks are aware of it and tackle the issue in a differential way. The article forms an analysis of the chosen teaching materials in terms of the way of expressing the negative emotions in Polish language. The books, which have been explored, are coursebooks, series of coursebooks and books concentrated on language abilities such as reading or speaking.

Czy we współczesnej polszczyźnie istnieje forma widziawszy? (rekonesans badawczy) Y stáło śię, gdy Dawid przyszedł áż ná wierzch gory, áby śię tám pomodlił Bogu: Oto, potka śię z nim Chusáj Aráchitá, miawszy rozdárte száty swe, á proch ná głowie swojey (BG, 2 Sm, 15:32) 4 . Ktorych obywátele stali śię jáko bez rąk, przestrászeni są y záwstydzeni, bywszy jáko trawá polna, y jáko źiołą źielone, y trawy po dáchách, ktore pierwey schną, niż śię dostáją (BG, 2 Krl, 19:26). Ktorego nie widźiawszy miłujećie: ktorego teraz niewidząc, wszákże weń wierząc, weselićie śię rádośćią niewymowną y chwalebną (BG, 1 P, 1:8). Wiedźiawszy záś liczbę kombinácyi álbo słow, ktore liter 6. na piąćiu kołkach kłoteczki máią. Wypisz te kombinácye w ten sposob, iákiego iest wizerunkiem Tablica poprzedzająca [...] 5 .

The aim of the paper is to present the chosen aspects of teaching Polish as a foreign language at the very basic level which is often called the survival one. There is more and more foreigners who begin to work and live in Poland. They need to learn the most important Polish phrases as quickly as possible. In that case there is no time to work with the course books step-by-step and focus on each and every grammar topic which used to be taught at level A1. The key to the successful teaching of Polish as a foreign language during the survival courses for total beginners is adapting of the course program to the communication needs of foreigners. They are depended on many factors connected with job, studies or purpose of living in Poland. If the teacher know the basic information on the students, there is a high possibility of preparing materials which will be the most practical ones. It is worth to explain only the grammar topics with the highest frequency during the course while the other harder constructions should be drilled, regularly repeated and placed in the proper context.

Obraz Marii Konopnickiej wyłaniający się z Listów do synów i córek odbiega znacznie od wizerunku publicznego wieszczki narodowej. Poetka miewała nastroje antysemickie, bywała nadopiekuńczą matką a także zrzędliwą starą kobietą. Trudno zatem kwestionować stanowisko wydawczyni listów w odniesieniu do prywatnego charakteru publikowanej korespondencji: nie dysponujemy żadnym innym tekstem, w którym by [Konopnicka -GM] tak szeroko pisała o sobie, o swojej codzienności dalekiej od różnorodnych póz przybieranych przez nią w życiu publicznym 1 . Natomiast wątpliwości budzić może sztywna granica, którą Lena Magnone wyznaczyła między "codziennością" a "życiem publicznym" pisarki.

The article discusses the usage of the classical topos Graeca fides to describe the citizens of the Grand Duchy of Moscow in early modern Polish literature (chronicles, diaries, journalistic writings, diplomatic reports etc.). This way of speaking was justified by the identification of the Eastern Orthodox Church with the Greek Byzantine Rite. The formula served to deprecate Russians and became part of a negative stereotype. The author demonstrates on diverse examples, how this formula became a constant topos in statements about a country considered as hostile in Poland since the 16th century, and in what contexts it was developed.