1982 Anayasasınde Temel Hak Ve özgürlükler

Bülent Tanör'ün 1961 ve 1982 Anayasalarını karşılaştırmalı olarak değerlendirdiği eserinin akademik bir incelemesi yapılmaktadır. İnceleme "book report" tarzında, yalnızca ve esas olarak Tanör'ün kitabından yola çıkılarak değerlendirmeler yapılmıştır.

Daha önce dağınık şekilde blog yazıları yazıyordum. Bunlardan bir akademik metin üretmem istendi. Gündemdeki olan bitene girmek istemiyordum, bu nedenle genel değerlendirme yapmayı düşündüm. Malum, OHAL döneminde temel hakların genel rejimi konusunda çok sayıda eser var. Bu makalede orada yazılanları tekrar ettiğim düşünülmesin. O yazılanlara katılmadığım ve/veya yazılanlarda eksik bulduğum noktalar olduğu için bu konuda yeniden değerlendirme yapma gereği duydum. Bir de bile isteye "sert çekirdek alan" konusunda bazı tartışmalar açtım. Okuyan olursa katkılarını beklerim.

Bu çalışmada temel olarak, yeni anayasada temel hak ve hürriyetlerin nasıl düzenlenmesi gerektiği incelenmiştir. İncelemeye girmeden önce konuyla ilgili, tartışmalı bazı kavram ve yaklaşımları açıklanmaya çalışılmış, daha sonra ülkemizde Osmanlı’dan bugüne var olan anayasalarda temel hak ve hürriyetlerin nasıl işlendiği açıklanmıştır. Bu kapsamda mevcut anayasamız olan 1982 Anayasasında temel hak ve hürriyetler ayrıntılı olarak araştırmaya konu edilmiştir. Sonuç bölümünde ise mevcut anayasamızda sorunlu olarak gördüğümüz bazı maddeler üzerinden yola çıkılarak yeni anayasanın nasıl yapılması gerektiğine dair fikirler sunulmuştur. Çalışmada sınırlılık gereği yalnızca temel hak ve hürriyetler konusu incelenmiş, yeni hazırlanacak anayasayla ilgili diğer tartışmalara değinilmemiştir.

Engelli kadınların Türkiye'de toplumsal hayatta karşı karşıya kaldıkları ayrımcı uygulamalar, cinsiyetten kaynaklanan saldırılar ve erkek egemen dünyada zaten dezavatntaj durumda olan kadınların haklarını kullanmakta ve mesleki ilerlemede karşılaştıkları güçlükler irdelenmektedir. Bir insan hakları sorunu olarak engelli kadınların toplumsal hayatta dışlanmaları ve görmezden gelinmelerinin milletler arası belgelerde yer alan taahhütlere aykırılığına dikkat çekilmektedir.

Öz Bu çalışmanın temel amacı, Türk vatandaşlarının sahip olduğu T.C. 1982 Anayasasında md.12 ile 74 arasında yer alan temel hak ve hürriyetler ile halen ülkemizde geçici koruma statüsünde bulunan Suriyeli göçmenlerin hakları arasında bir karşılaştırma yapmak suretiyle sorun alanlarını tespit ederek hâlihazırdaki durumun bir değerlendirmesini yapmaktır. Çalışmada Suriye'de 2011 Mart ayında başlayan savaş ve buna bağlı olarak ortaya çıkan kitlesel göç ile ülkemize misafir olan Suriyeli göçmenlere 6 yıla yakın zamandır tanınan haklar ortaya konularak bir nevi durumları açığa çıkartılacaktır. İlk olarak 2014 yılında düzenlenmeye başlayan geçici koruma altına alınan Suriyelilere yönelik çıkarılan resmi düzenlemeler ve bu düzenlemelerde yer alan özellikle temel hak ve hürriyetler kapsamındaki sağlık, eğitim, iş piyasasına erişim, sosyal yardım ve hizmetler ile tercümanlık, gümrük işlemleri vb. haklar incelenecektir. Söz konusu düzenlemelerde belirtilen hak ve hürriyetleri kullanmada Suriyeli Göçmenlerin yaşadıkları sorunlar tespit edilecek ve son olarak sorunların çözümü noktasında uyum ve entegrasyon politikalarına katkı sağlayabilecek bazı çözümler önerilecektir. Abstract The main purpose of this study is to make an assessment of the current situation and to find out the problem areas by making a comparison between the fundamental rights and freedoms of the 1982 Turkish Constitution articles between 12th and 74th and the rights of the Syrian immigrants who are currently in the temporary protection status in Turkey. With the war that started in Syria in March 2011 resulting mass migration, Turkey gave fundamental rights and freedoms to Syrian migrants. In this paper, the situation of Syrian migrants who are guests nearly 6 years is going to be exposed in the context of fundamental rights and freedoms. First of all, the official regulations about temporary