Osmanli Ekonomi̇si̇ Ve Kurumlari

The Journal of Academic Social Sciences, 2021

the Journal of Academic Social Sciences, 2018

OSMANLI'DA EKONOMİK DARALMA-EĞLENCE HAYATI VE MATBAA'NIN KULLANILMAYA BAŞLAMASI Öz Osmanlı İmparatorluğu'nda XVI. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren şekillenmeye başlayan önemli değişimler yaşanmıştır. Avrupa'ya dönük olarak gerçekleşen bu değişimler geleneksel Osmanlı tüketim ve eğlence tarzında bir takım farklılaşmalar meydana getirmiştir. Gündelik yaşam içerisinde kullanılan eşyalar, evlerde yerini alan Avrupai mobilya ve dekorasyon ürünleri, yenilenen kılık-kıyafetlerle beraber lükse dayalı israfın artmasına sebep olmuş ve ard arda girilen harplerin açtığı iktisadi sıkıntılara, yenileri eklenmeye başlamıştır. Tabii ki bu durum Osmanlı toplumsal yaşamında derin bir etki meydana getirmiştir. Avrupa tarzı ürünlerin Osmanlı sahasında kullanımının artması ile bunlara uygun âdâb-ı muâşeret kaideleri toplumda yerleşmeye başlamıştır. Yönetici kadro, şehirli, elit kesimlerde görülen bu durum yeni bir Osmanlı görüntüsü meydana getirmiştir. Batıya özentinin böylece yaygınlaşması bir kısım din ve ilim adamları üzerinde olumsuz etkiler uyandırdığı için, bu kesime mensup olan bir kısım insanlar batıdan gelen her şeye ve hatta teknik gelişmelere bile bir refleksle karşı çıkmayı alışkanlık haline getirmişlerdir. İşte bu çalışmada önce Osmanlı Ekonomisindeki bu daralma ve ondan kaynaklanan sıkıntı boyutlarıyla, Eğlence hayatını kısaca ele aldıktan sonra, Matbaanın kullanılışı ile ilgili gelişmeleri ele almaya çalışacağız.

2019

Bu calisma on dokuzuncu ve yirminci yuzyila ait Osmanli arsiv belgelerinden hareketle Sivas’in Gurun ilcesinde sosyal ve ekonomik hayatin cesitli yonlerini arastirmaktadir. Bu kapsamda imparatorlugun son donemleri ile Cumhuriyetin ilk yillarina kadar sehrin sosyal ve ekonomik hayatinin temel ozellikleri ele alinmaktadir. Arsiv belgeleri Gurun’de Musluman ve gayrimuslimlerden mutesekkil nispeten kalabalik bir nufusun varligini, tarim, sanayi ve ticarete dayali dinamik bir iktisadi yapinin gelistigini gostermektedir. Şehrin iktisadi hayatinda gayrimuslimler (Ermenilerin) onemli bir rol oynamaktaydi. Ancak imparatorlugun cokus surecinde harplere, karisikliklara ve isyanlara bagli olarak yasanan gocler, sehrin sosyal ve iktisadi hayatinda kalici ve derin etkiler birakmis gozukmektedir.

Gazi Akademik Bakış Dergisi, 2024

Osmanlı Devleti, “Osmanlı klasik çağında” üç temel kurumun üzerine oturtulmuştur. Bunlar; dirlik, devşirme ve vakıf müesseseleridir. Bu üç kurumun üzerinde de “Hanedân-ı Âl-i Osman”ın bir numaralı üyesi padişah oturmuştur. Bu sistem içinde padişah, Osmanlı Devleti’nin en temel idari birimi olan her sancakta teorik olarak “en büyük has” sahibi, devşirme sisteminin merkezinde “kapı kullarının [yâni yeniçeriler, süvariler ve enderunluların] efendisi”, nihayet ülkenin imâr ve iskânının dayandığı vakıf -imâret sitesinde de “en büyük vakıf kurucusu”dur. Osmanlı sisteminde “devlet aygıtı” bu üç kurum üzerinde dönüyordu. Dolayısıyla vakıflar, Ömer Lütfi Barkan’ın 1527-1528 yıllarına ait tahrirler üzerinde yaptığı hesaplamaya göre Anadolu, Suriye ve Irak eyaletlerinin toplam gelirlerinin % 14,103’ne, Rumeli eyaletlerinin ise % 5,492’sine sahipti. Bu gelirlerin oranı İstanbul, Edirne ve Bursa gibi pâyitahtlarda % 36’ya kadar çıkmaktaydı. Vakıflar, Osmanlı ekonomik düzenini Avrupa merkezli merkantilist üretimden ayıran ana etmenlerdendi. O halde Osmanlı ekonomik düzeninde vakıfların yeri neydi? Bu temel soru bu çalışmanın ana konusunu oluşturacaktır. The Ottoman State in the "Ottoman classical period" was based on three basic institutions. These were the institutions of dirlik (livelihood), devshirme and waqf (pious endowment). Above these three institutions was the Sultan, the number one member of the "Dynasty of the Ottoman Empire". Within this system, the sultan was theoretically the "largest hâss" owner in each sanjak, the most basic administrative unit of the Ottoman Empire; the "master of the slaves of the Porte (kapıkulu" [i.e., janissaries, cavalry and the Inner Service personnel]" at the centre of the devshirme system; and finally, " the largest waqf founder" in the waqf imaret, on which the construction and settlement of the country was based. In the Ottoman system, the "state apparatus" revolved around these three institutions. Thus, according to Ömer Lütfi Barkan's calculations based on the surveys of 1527-1528, waqfs accounted for 14,103 per cent of the total revenues of the Anatolian, Syrian and Iraqi provinces and 5,492 per cent of the those of the Rumelian provinces. In capital cities such as Istanbul, Edirne, and Bursa, the proportion of these revenues was as high as 36 per cent. Waqfs were one of the main factors that distinguished the Ottoman economic order from European-centred mercantilist production. So, what was the place of waqfs in the Ottoman economic order? This fundamental question will be the main subject of this study.

2013

Klasik doneminde tum Osmanli tebaasi icin buyuk olcude dini egitiminhakim oldugu Osmanli Imparatorlugu’nda egitim yaygin ve kitlesel bir niteliktasimamis, Muslumanlar icin medreseler ve sibyan mekteplerinde, gayriMuslimler icinse mensup olduklari din ve/veya mezhebin egitime ozgulenmismekanlarinda gerceklestirilen geleneksel bir etkinlik olarak orgutlenmistir. Budonemde egitim asil olarak geleneksel sinif konumlarinin yeniden uretilmesiislevi ile ilgilidir. Ilk yenilesme doneminde ise, batililasma hareketleriyle birlikte, geleneksel egitim kurumlarina bati tipi egitim ve ogretim yapan askerikurumlar eklenmeye baslamistir. Bu donemde yeni egitim kurumlari araciligiyla liyakat sahibi asker ve yoneticiler yetistirilmesi yoluyla askeri ve yonetselalandaki sorunlarin cozulebilecegi ve sistemin restore edilebilecegi dusunulmustur. Acilan Bati tipi okullar reform sureclerinde etkili olabilecek bir kisimaydinin ve devlet adaminin yetismesi acisindan islevsel olmus, ancakOsmanli’daki askeri ...

Külliyat Osmanlı Araştırmaları Dergisi, 2021

Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2014

Bu çalışmada yayılan Kapitalizmin Osmanlı Devletine etkileri ve yaşadığı savaşlardan dolayı Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde içerisinde bulunduğu sosyo-ekonomik buhranlar incelenecektir. İncelememiz sırasında kullanacağımız veriler İktisat Tarihi ile alakalı yazılı kaynaklardan elde edilecektir. Osmanlı Devletinin son dönemlerinde sahip olduğu eğitim ve sağlık sisteminin analiziyle başlayacak olan çalışmamız Osmanlı Devleti'nin son dönem nüfus yapısıyla devam edecektir. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde azınlıkların Osmanlı Ekonomisindeki yeri incelendikten sonra Osmanlı dış ticaret verilerine yine çalışmamızda yer verilecektir. Çalışmamızın sonlarına doğru Osmanlı Devletine önemli etkileri olan Mali Emperyalizm ve Osmanlı Devleti'nde Milli İktisat Düşüncesinin doğuşu gibi sosyo-ekonomik olaylar incelenecektir. Mali Emperyalizm çalışmamız boyunca sermaye ihracı ve Osmanlı Devleti ve onun uzantısı olan Türkiye Cumhuriyeti gibi Geç Kapitalistleşmiş ülkelerin borçlandırılması anlamlarında kullanılacaktır. Çalışmamızın sonucunda Osmanlı Devleti'nin yaşadığı sıkıntılardan sonra genç Türkiye'ye nasıl bir miras bıraktığı daha iyi anlaşılmış olacaktır.

2017

Osmanlı'dan günümüze koruma alanında atılan adımlar, alınan kararlar, çıkarılan yasalar ve bu alınan kararlar çerçevesinde kurulan kurum ve kuruluşlarını incelediğim bu makalede, araştırma konumun aslında 200 yıllık bir zaman çizelgesinde değil Osmanlı'dan Cumhuriyet'e kurumların devamlılığı ve bu kurumların Fatih Sultan Mehmed devrinden bu yana süregelen kurumsallaşmanın ürünü olduğunu görüyoruz. Bu makalede korumanın dünya ülkeleri açısından incelememizin yanında korumanın ilk nerede ve nasıl ortaya çıktığını İslam ülkelerinde korumaya nasıl bakıldığını ve korumakla ilgili neler yapıldığını incelemenin yanısıra 18.yüzyıl ile birlikte Avrupa ülkeleri (Fransa, İtalya ve İngiltere) ve Osmanlı'nın koruma alanında hangi önlemleri aldığını bu bağlamda Osmanlı'dan günümüze koruma anlayışının nasıl ilerlediğini ve alınan kararları inceledim.

History Studies International Journal of History, 2018

Kastamonu Üniversitesi-Kastamonu Öz: Kanuni Sultan Süleyman döneminde Osmanlı hâkimiyeti altına alınan Bodrum, İstanköy sancağına bağlı bir kale idi. Osmanlı fethinin ardından, kalede bulunan kilise camiye çevrildi. XVI. yüzyıl boyunca kale konumunu devam ettiren Bodrum, 1671 yılında da kale dışında varoşun, han, cami ve çarşının bulunmadığı bir yerleşim yeriydi. Kent XVIII. yüzyılda gelişme kaydedip, burada kale dışında yerleşim oluşmaya başladı. Bu süreçte 1723'te Bodrum'da görevli bulunan Kızılhisarlı Mustafa Paşa tarafından kentte kale dışında ilk cami yaptırıldı. Daha sonra liman kıyısında 1740 yılında Mustafa Paşa'nın kâhyası tarafından da bir cami inşa ettirilip Tepecik Mahallesi ortaya çıktı. Böylece kentte yaptırılan yeni camilerle birlikte yeni mahalleler de şekillendi. Bununla birlikte Bodrum'daki cami ve mescitlerin pek çoğunun XVIII. yüzyılda inşa edildiği anlaşılmaktadır. Eski