Plagiarism: Types and Preventive Methods

ABSTRACT Plagiarism: Types and Preventive Methods Mohammad-Reza Sohrabi* Scientific plagiarism has always been existed in the history but during the last few decades, following technology improvement, Internet and development of different types of software, it can be detected very easily and fast. Plagiarism is defined as unreal ownership, publishing a very similar copy or stealing and publishing the words, ideas and phrases of another author and claiming it as oneʼs original work. Plagiarism can be also done on oneʼs own documents, which is defined as self-plagiarism. The best way to prevent plagiarism is to educate authors on the definition and types of plagiarism and the measure that can be taken to prevent it. Key words: Plagiarism * Mohammad-Reza Sohrabi, MD MPH Associate Professor of Community Medicine Department of Community Medicine, Faculty of Medicine Shahid Beheshti University of Medical Sciences Tehran, Iran Email: [email protected] Submission Date: 2. Jul. 2012 Acceptance Date: 26. Aug. 2012 ۳ ‫ ﺷﻤـﺎره‬/ ‫ ﺳـﺎل دﻫﻢ‬.‫ ژﻧﺘﯿﮏ در ﻫـﺰاره ﺳـﻮم‬2816 ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‪ :‬ﻣﺼﺪاقﻫﺎ و روشﻫﺎی ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از آن‬ ‫ﻣﻘـﺎﻟﻪ ﻣﺮوری‬ ‫ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺳﻬﺮاﺑﯽ*‬ ‫ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘاﻋﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ و ﮔﺮوه ﭘﺰﺷﻜﯽ اﺟﺘاﻋﯽ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﯽ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﯽ‬ ‫ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﯽ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬ ‫ﭼﮑﯿﺪه‪ /‬دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﻃﻮل ﺗﺎرﯾﺦ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ اﻣﺎ در ﭼﻨﺪ دﻫﻪ اﺧﯿﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﭘﯿﴩﻓﺖ ﻓﻦآوری و اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫اﯾﻨﱰﻧﺖ و ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ و ﺑﺎ ﴎﻋﺖ زﯾﺎد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﯿﺺ اﺳﺖ‪ .‬دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻏﯿﺮ واﻗﻌﯽ‪ ،‬ﺗﻘﻠﯿﺪ ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ ﯾﺎ رﺑﻮدن و ﭼﺎپ ﮐﻼم‪ ،‬اﻓﮑﺎر‪ ،‬اﯾﺪهﻫﺎ و ﻋﺒﺎرات ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه دﯾﮕﺮ و اراﺋﻪ آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺎر اﺻﯿﻞ ﺧﻮد ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬دﺳﺘﱪد‬ ‫ﻋﻠﻤﯽ ﺣﺘﯽ ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺴﺘﻨﺪات ﺧﻮد ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﻬﱰﯾﻦ راه ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ آﻣﻮزش اﻧﻮاع و ﻣﺼﺪاقﻫﺎی آن‬ ‫و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از اﯾﺠﺎد آن ﴍاﯾﻂ اﺳــﺖ‪ .‬ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﺣﺎﴐ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﺑﯿﺎن ﻣﺼﺪاقﻫﺎی دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ و روشﻫﺎی ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از آن‬ ‫ﻣﯽﭘﺮدازد‪.‬‬ ‫واژﮔﺎن ﮐﻠﯿـﺪی‪ :‬دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫ﻣﻘـﺪﻣـﻪ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﻃﻮل ﺗﺎرﯾﺦ اﻓﺮادی ﺑﻮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺪون آﻧﮑﻪ زﺣﻤﺖ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﭘﮋوﻫــﺶ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺧﻮاﻫﺎن ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﺧﻮد در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ وﻣﺨﱰع ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻣﺮوزه ﻣﻔﻬﻮم دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫داﻣﻨﻪای وﺳﯿﻊ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻓﻮق اﺳﺘﻔﺎده ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻋﻤﺪی و ﺣﺘﯽ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد را ﻧﯿﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﴎﻗﺖ ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫* ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺳﻬﺮاﺑﯽ‪MD, MPH ،‬‬ ‫داﻧﺸﯿﺎر ﭘﺰﺷﮑﯽ اﺟﺘاﻋﯽ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘاﻋﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ و ﮔﺮوه ﭘﺰﺷﻜﯽ‬ ‫اﺟﺘاﻋﯽ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﯽ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﯽ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﯽ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬ ‫ﭘﺴﺖ اﻟﮑﱰوﻧﯿﮏ‪[email protected] :‬‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ درﯾﺎﻓﺖ‪ ۹۱/۰۴/۱۲ :‬ﺗﺎرﯾﺦ ﭘـﺬﯾﺮش‪۹۱/۰۶/۰۵ :‬‬ ‫اﮔﺮ ﭼﻪ واژهای ﻗﺪﯾﻤﯽ اﺳــﺖ ﻟﯿﮑﻦ اﻣﺮوزه ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭘﯿﴩﻓﺖ ﻓﻦآوری‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر راﺣﺖﺗﺮ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﯿﺺ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒ‪ :‬اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر اﯾﻦ واژه در ﻗﺮن اول ﻣﯿﻼدی دﺳــﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‪ ۱‬ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ روﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺎرﺗﯿﺎل‪ ۲‬ﺑﺮای رﺑﻮدن ﺷــﻌﺮﻫﺎﯾﺶ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫دﯾﮕﺮی ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺖ‪ .‬اﯾﻦ واژه در ﺳــﺎل ‪ ۱۶۰۱‬ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻦ ﺟﺎﻧﺴﻦ ﺗﺤﺖ‬ ‫ﻋﻨﻮان واژه ﭘﻼژﯾﺎری‪ ۳‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ دﺳﺘﱪد ادﺑﯽ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷــﺪ و واژه دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‪ ۴‬در ﺣﻮاﻟﯽ ﺳﺎل ‪ ۱۶۲۰‬از آن ﻣﺸﺘﻖ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ واژه در داﯾﺮۀ اﳌﻌﺎرف وﯾﮑﯿﭙﺪﯾﺎ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻏﯿﺮ واﻗﻌﯽ‪ ،‬ﺗﻘﻠﯿﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺰدﯾﮏ ﯾﺎ رﺑﻮدن و ﭼﺎپ ﮐﻼم‪ ،‬اﻓﮑﺎر‪،‬‬ ‫اﯾﺪهﻫﺎ و ﻋﺒﺎرات ﻧﻮﯾﺴــﻨﺪه دﯾﮕﺮ و اراﺋﻪ آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺎر اﺻﯿﻞ ﺧﻮد‬ ‫‪2. Martial‬‬ ‫‪4. Plagiarism‬‬ ‫‪1. Plagiarius‬‬ ‫‪3. Plagiary‬‬ ‫‪www.g3m.ir‬‬ ‫‪2817‬‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﮔﺎﻫﯽ ﻣﻮارد ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در‬ ‫ﻣﺮزﻫﺎی ﻣﺒﻬﻢ ﻣﺸﮑﻞ ﺳﺎز اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ داﻧﺸﺠﻮ‪ ،‬ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺎت ﻋﻠﻤﯽ ﯾﺎ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﯾﺐ ﻋﻠﻤﯽ ﯾﺎ ﻋﺪم ﺻﺪاﻗﺖ در ﻋﻠﻢ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻣﯽﺷــﻮد‪ .‬از ﯾﮏ دﯾﺪﮔﺎه ﴎﻗﺖ ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ ﺧﻮدی ﺧﻮد ﺟﺮم ﻧﯿﺴﺖ اﻣﺎ‬ ‫در ﺣﯿﻄﻪ ﻟﻐﺰشﻫﺎی اﺧﻼﻗﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﺤﮑﻮم ﺷﺪه اﺳﺖ ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﻮارد‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻗﺎﻧﻮن ﮐﭙﯽ را ﻧﻘﺺ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫ﺑﻪ آن واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن داده و دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان و اﻋﻀﺎی‬ ‫ﻫﯿﺎت ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺎ ﻣﺠﺎزات ﺗﺤﺮﯾﻢ ﮐﻪ از ﺗﻌﻠﯿﻖ و اﺧﺮاج ﺗﺎ ﺳﻠﺐ اﻋﺘﺒﺎر و‬ ‫اﻣﺎﻧﺘﺪاری اﺳﺖ روﺑﺮو ﻣﯽﺷﻮد‪ .(۱) .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﭙﯽ‬ ‫ﮐﺮدن ﯾﺎ ﻗﺮض ﮐﺮدن ﻋﺒﺎرات ﺗﻌﻮﯾﺾ ﮐﻠات ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺨﻔﯽ ﮐﺮدن ﺷﺪت‬ ‫ﺗﺨﻠﻒ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻟﻐﺖ ﻣرﻳﺎم ـ وﺑﺴﱰ ﻧﯿﺰ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ رﺑﻮدن اﯾﺪه و ﮐﻠات ﮐﺴﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺧﻮد‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻮﻟﯿﺪات‬ ‫دﯾﮕﺮان ﺑﺪون ذﮐﺮ ﻣﻨﺒﻊ‪ ،‬ارﺗﮑﺎب دزدی ادﺑﯽ و اراﺋﻪ اﯾﺪه ﯾﺎ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﺎﺷﯽ‬ ‫از ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﯾﺪه ﯾﺎ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻮ و اﺻﯿﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﯾﮏ ﻓﺮﯾﺐ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ رﺑﻮدن‬ ‫ﮐﺎر دﯾﮕﺮی و ﺳﭙﺲ دروغ ﮔﻔن درﺑﺎره آن را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻧﻮاع ﴎﻗﺖ ﻋﻠﻤﯽ‪:‬‬ ‫اﻧﻮاع دﺳــﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‪ :‬ﻫﺮﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن روی ﻣﻘﺎﻟﻪای ﮐﺎر ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻣﯿﺪاﻧﺪ ﮐﻪ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه ﺳﯿﺎه و ﺳﻔﯿﺪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﺮز‬ ‫ﺑﯿﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ودﺳــﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﺒﻬﻢ و ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﭘﮋوﻫﺸــﮕﺮان ﮔان ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﭙﯽ ﮐﺮدن ﻣﻄﺎﻟﺐ و اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺷﮑﺎل‬ ‫ﻧــﺪارد اﻣﺎ ﮐﭙﯽ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدی از ﮐﻠات ﯾﺎ اﯾﺪهﻫﺎ از ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﻪ ﻃﻮری‬ ‫ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻤﺪه ﮐﺎر ﻣﺎ را ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻫﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﻪ آن اﺳﺘﻨﺎد ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻪ‬ ‫ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﺷﻮد )‪.(۲‬‬ ‫آﻣﻮﺧن روش ﺗﺸﺨﯿﺺ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص اﻧﻮاع ﻣﺒﻬﻢ آن ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻬﻢ در ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از آن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ دو‬ ‫روش ﮐﻠﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪ -۱‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻋﺪم اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‪:‬‬ ‫‪ (۱-۱‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهای ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎی دﯾﮕﺮان ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ‪ :۵‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه از ﮐﺎر‬ ‫دﯾﮕﺮی ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺎر ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ (۲-۱‬ﻓﺘﻮﮐﭙﯽ‪ :‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﻣن ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ را‬ ‫‪9. The Resourceful Citer‬‬ ‫‪ 2818‬ژﻧﺘﯿﮏ در ﻫـﺰاره ﺳـﻮم‪ .‬ﺳـﺎل دﻫﻢ ‪ /‬ﺷﻤـﺎره ‪۳‬‬ ‫‪8. The Labor of Laziness‬‬ ‫‪(۳-۱‬‬ ‫‪(۴-۱‬‬ ‫‪(۵-۱‬‬ ‫‪(۶-۱‬‬ ‫ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﭙﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﺘﻼک‪ ۶‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻏــﺬای ﮔﺮوﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای آن ﻫﺮ ﻣﻬان‬ ‫ﯾﮏ ﻇﺮف اﻣﺎده ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮﯾﺴــﻨﺪه ﺑﺮای ﭘﻨﻬﺎن ﮐﺮدن دﺳــﺘﱪد‬ ‫ﻋﻠﻤﯽ ﻣﯽﮐﻮﺷﺪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻠﻤﯽ ﮐﭙﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﺎ ﺗﻌﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﺨﺘﴫ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻄﺒﯿﻖ دﻫﺪ اﻣﺎ در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻗﺴــﻤﺖ‬ ‫ﻋﻤﺪهای از ﻋﺒﺎرات اﺻﯿﻞ دﯾﮕﺮان را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن ﺳﺎزی ﺿﻌﯿﻒ‪ :۷‬در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﮐﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﴐوری از ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫را ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ اﻣﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪ را ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻋﺒﺎرات و ﮐﻠات‬ ‫ﮐﻠﯿﺪی ﻣﺨﺘﴫی دﮔﺮﮔﻮن ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﺎر ﺗﻨﺒﻞﻫﺎ‪ :۸‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﻪ ﺟﺎی ﴏف وﻗﺖ ﺑﺮای ﯾﮏ ﮐﺎر اﺻﯿﻞ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل و ﺑﺎزی ﺑﺎ اﻟﻔﺎظ از ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﯿﻖ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﱪد ﺑﻪ ﺧﻮد‪ :‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﮐﺎرﻫﺎی‬ ‫ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻋﺎرﯾﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی اﺻﺎﻟﺖ ﮐﺎرﻫﺎی‬ ‫ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻋﻠﻤﯽ را ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -۲‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ و اﺳﺘﻨﺎد ﻧﺎﻗﺺ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‪ :‬اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻧﯿﺰ ﺷﺎﻣﻞ دﺳﺘﱪد‬ ‫ﻋﻠﻤﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ (۱-۲‬ﭘﺎﻧﻮﺷﺖ از ﯾﺎد رﻓﺘﻪ‪ :‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻧﺎم ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫را ذﮐﺮ ﮐﺮده اﺳﺖ اﻣﺎ از دادن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﱰ در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮرد اﻏﻠﺐ ﺳﺎﯾﺮ اﻧﻮاع دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ را‬ ‫ﺑﺎ ﻣﺘﻬﻢ ﮐﺮدن ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺎﺳﮑﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ (۲-۲‬دادن اﻃﻼﻋﺎت ﮔﻤﺮاه ﮐﻨﻨﺪه‪ :‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه اﻃﻼﻋﺎت ﻏﯿﺮ دﻗﯿﻖ در‬ ‫ﺧﺼﻮص ﻣﻨﺒﻊ اراﺋﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﯾﺎﻓن آن را ﻏﯿﺮ ﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ (۳-۲‬ﻧﻘﻞ ﻗﻮلﻫﺎی ﺑﺴــﯿﺎر ﺑﯽﻧﻘﺺ‪ :‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﯾﮏ‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ اﺳﺘﻨﺎد ﻣﯽدﻫﺪ اﻣﺎ از ﮔﺬاﺷن ﻣﺘﻨﯽ ﮐﻪ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪ ﮐﭙﯽ‬ ‫ﺷﺪه در ﮔﯿﻮﻣﻪ ﻏﻔﻠﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫اﯾﺪه اﺻﻠﯽ اﺳﺘﻨﺎد ﺷﺪه اﻣﺎ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ادﻋﺎی اراﺋﻪ و‬ ‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﻃﻼﻋﺎت اﺻﯿﻞ را ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ (۴-۲‬اﺳﺘﻨﺎدﮐﻨﻨﺪه ﻏﻨﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ‪ ۹‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺳﺘﻨﺎد ﮐﺮده‬ ‫و ﻫﻤﻪ ﻧﻘﻞ ﻗﻮلﻫﺎ را در ﮔﯿﻮﻣﻪ ﻗﺮار داده اﺳﺖ اﻣﺎ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮐﺎر‬ ‫اﺻﯿﻠﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن اﯾﻦ ﻧﻮع دﺷﻮار اﺳﺖ‬ ‫زﯾﺮا ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻘﺎﻻت ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﯾﮏ ﭘﮋوﻫﺶ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪7. The poor Disguise‬‬ ‫‪6. potluck‬‬ ‫‪5. Ghost Writer‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺳﻬﺮاﺑﯽ‬ ‫‪ (۵-۲‬ﺟﺮم ﺑﯽﻧﻘﺺ‪ :۱۰‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه در ﺑﻌﻀﯽ ﺟﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫اﺳــﺘﻨﺎد ﮐﺮده اﻣﺎ در ﺣﺎی دﯾﮕﺮ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻟﯽ از ان ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺪون‬ ‫اﺳــﺘﻨﺎد ﺑﻪ آﻧﻬﺎ دارد‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺳﻌﯽ در اﻟﻘﺎی اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫دارد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ از ﺧﻮد اوﺳﺖ )‪.(۴ ,۳‬‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ و روشﻫﺎی ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ان را در درسﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﺮا داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻣﯿﺰﻧﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﯿﺸــﱰﯾﻦ ﻣﻮارد دﺳﺘﱪد در داﻧﺶ آﻣﻮزان و داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﮔﺰارش ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﯿﺰان دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ در داﻧﺸــﺠﻮﯾﺎن در ﺣﺪود ‪ ۴۰‬درﺻﺪ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ اﯾﻦ رﻗﻢ در ﻃﻮل ‪ ۴‬دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ )‪ .(۸‬دﻻﯾﻞ‬ ‫زﯾﺎدی ﺑﺮای دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﻄﺮح ﻣﯽﺷﻮد؛ ﮔﺎﻫﯽ ﴐب‬ ‫اﻻﺟﻞ اراﺋﻪ ﮔﺰارش زودﺗﺮ از آﻧﭽﻪ اﻧﺘﻈﺎرش را داﺷﺘﻪ ﻓﺮا ﻣﯽرﺳﺪ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫اوﻗﺎت ﺗﮑﺎﻟﯿﻒ ﻃﺎﻗﺖ ﻓﺮﺳﺎ ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﯽ وﻗﺖﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﺮز ﺑﯿﻦ‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ و ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﻔﺎف ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ دﺳــﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫و ﻣﻬﻤﱰ آﻧﮑﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان از آﻧﻬﺎ اﺟﺘﻨﺎب ﮐﺮد‪.‬؟ ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﺗﺸــﺨﯿﺺ‬ ‫ﻣﻮاردی ﮐﻪ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ را ﺟﺬاب ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﻬﱰﯾﻦ راه ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از آن‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﴍوع آن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫روﯾﮓ ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺮای دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺷﺎﻣﻞ ‪ ۴‬دﺳﺘﻪ‬ ‫اراﺋﻪ ﮐﺮد‪:‬‬ ‫‪ .۱‬ﭼﺎپ ﻣﺠﺪد ﯾﮏ ﻣﻘﺎﻟﻪ در ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ ﻣﺠﻠﻪ‬ ‫‪۱۲‬‬ ‫‪ .۲‬ﺗﻘﺴﯿﻢ ﯾﮏ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﻘﺎﻟﻪ‬ ‫‪ .۳‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد از ﻣن‬ ‫‪ .۴‬ﺗﺨﻠﻒ از ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻖ ﮐﭙﯽ )‪.(۵‬‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻋﻤﺪی‪:‬‬ ‫ﻫاﻧﻨﺪ ﻫﮏ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﺗﺎرمﺎ‪ ،‬دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻨﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮔﺎﻫﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻫﯿﺠﺎن آور ﺑﺎﺷــﺪ‪ .‬ﺑﺴــﯿﺎری از داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن در ﭘﯽ آن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ دﺳﺘﱪدی را از ﺳﺪ اﺳﺘﺎدم ﺑﮕﺬراﻧﻢ؟ اﻣﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﯿﺶ‬ ‫از ﯾﮏ ﻫﯿﺠﺎن ﺳﺎده در ﭘﺸﺖ ﭘﺮده دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻫﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﮋوﻫﺶ‪ :‬اﻣﺮوزه داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﻪ ﴎﻋﺖ در ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﯾﺎﻓن و دﺳﺘﮑﺎری دادهﻫﺎﯾﯽ از اﯾﻨﱰﻧﺖ ﯾﮏ ﻣﻬﺎرت ارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑــﺎ ﻏﻨﺎی اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮﺧﻂ‪ ۱۸‬اﻧﺠﺎم ﯾﮏ ﭘﮋوﻫﺶ اﺻﯿﻞ و ﺗﺠﺰﯾﻪ و‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ و ﺗﻔﺴــﯿﺮ آﻧﻬﺎ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﺧن ﯾﮏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻞ‬ ‫ﺑﻪ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ از ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ اﺗﻼف وﻗﺖ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻟﺬا ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺸــﺠﻮﯾﺎن آﻣﻮزش داده ﺷﻮد ﻣﻬﺎرت اﺻﻠﯽ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺎز دارﻧﺪ ﺗﻔﺴﯿﺮ‬ ‫و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎﺳــﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﺴــﯽ ﺑﺎ داﻧﺶ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ را ﻛﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ در اﯾﻨﱰﻧﺖ ﺑﯿﺎﺑﺪ وﻟــﯽ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﯾﻦ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ آﻧﭽﻪ اﻫﻤﯿﺖ‬ ‫دارد ﻧﻮﺷــن ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﮐﻠات و ﻗﺎﻟﺐ ﺧﻮدﺷﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻮﺷن ﯾﮏ ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬ ‫ﯾﺎدﮔﯿﺮی اﺳــﺖ و داﻧﺸﺠﻮ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﻧﺲ ﺑﮕﯿﺮد و اﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮ از‬ ‫او دور ﺷــﻮد ﮐﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﻬﱰ و ﮐﺎﻣﻠﱰ از ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﭘﺲ ﭼﻪ ﻟﺰوﻣﯽ‬ ‫دارد ﮐﻪ ﻣﻦ دوﺑﺎره ﺑﺮای آن وﻗﺖ ﺑﮕﺬارم‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮ ﺑﯿﺸﱰ از آﻧﺠﺎ ﻧﺎﺷﯽ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ داﻧﺸﺠﻮ ﺑﺮای ﮔﺮﻓن ﻣﺪرک ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ‪ ،‬دوره ﺗﮑﻤﯿﻠﯽ ﯾﺎ ﮐﺎر ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ اﻓﺮاد زﯾﺎدی ﻧﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻮع از دﺳــﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻋﺒﺎرت از اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد آﺷﮑﺎر از ﺑﺨﺶﻫﺎی‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﺸﺎﺑﻪ از ﮐﺎر ﺧﻮد ﺑﺪون ذﮐﺮ آن در ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘﺪﯾﺮ و ﯾﺎ ﺑﺪون‬ ‫اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ ﮐﺎر اﺻﯿﻞ اوﻟﯿﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮارد ﭼﺎپ ﻣﺠﺪد ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺎره‬ ‫ﻧﯿﺰ اﻃﻼق ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻏﯿﺮاﺧﻼﻗﯽ اﺳﺖ ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫از ﻧﻈﺮ ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻖ ﮐﭙﯽ‪ ۱۱‬ﻧﯿﺰ ﻣﺸﮑﻞ ﺳﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺸﺨﯿﺺ دﺳﺘﱪد از ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺨﺖ اﺳﺖ زﯾﺮا اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد ﻣﺤﺪود از ﻣﻮاد ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ و ﻫﻢ اﺧﻼﻗﯽ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺎﺷــﯿﻨﯽ‪ ۱۳‬ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ از ﺧﻮد ﺗﺪوﯾﻦ ﮐﺮدهاﻧﺪ )‪ .(۶‬از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺑﻌﻀﯽ از‬ ‫ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺧﻮاﻫﺎن اﯾﻦ ﺣﻖ ﻫﺸﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻓﺮدی در‬ ‫ﺣﯿﻄﻪای ﺧﺎص ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ دارد و از او ﺧﻮاﺳــﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﯾﮏ‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺮوری ﺑﻨﻮﯾﺴﺪ اﯾﻦ ﺣﻖ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ از ﻣﻘﺎﻻت ﺧﻮد آزاداﻧﻪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ )‪.(۷‬‬ ‫ﻧﮑﺎاﺗﯽ در ﺧﺼﻮص ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﴎﻗﺖ ﻋﻠﻤﯽ‪:‬‬ ‫ﺗﻌﺪادی از ﺳﺎﯾﺖﻫﺎ و ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﱪ ﺑﯿﻦاﳌﻠﻠﯽ از ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎ و اﺑﺰارﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺮاس ﭼﮏ‪ ،۱۴‬دﮐﻠﮏ‪ ،۱۵‬دژاوا‪ ،۱۶‬دراس ﭼﮏ‪ ۱۷‬اﺳــﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻠﻮی ﺗﻘﻠﺐ در ﻣﻘﺎﻻت را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮای ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺎﯾﺪ از ﻋﻠﻞ آن آﮔﺎه ﺑﻮد‪ ،‬اﻧﻮاع آن را‬ ‫)‪13. Association for Computing Machinery (ACM‬‬ ‫‪17. dross check‬‬ ‫‪12. Salami-slicing‬‬ ‫‪16. Dejava‬‬ ‫‪11. Copyright‬‬ ‫‪15. docloc‬‬ ‫‪10. The Perfect Crime‬‬ ‫‪14. Cross check‬‬ ‫‪18. Online‬‬ ‫‪www.g3m.ir‬‬ ‫‪2819‬‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫ﺑــﻪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﴎﯾﻊ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﺎر ﺧﻮد دارد؛ از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ از ﻃﺮف ﺧﺎﻧﻮاده‪،‬‬ ‫دوﺳﺘﺎن و اﺳﺎﺗﯿﺪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر اﺳﺖ‪ ..‬ﻟﺬا ﺑﻪ ﺟﺎی ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ و اﻧﺘﺸﺎر آن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآورد ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﮐﺎر ﭘﮋوﻫﺶ‬ ‫ﻣﯽاﻧﺪﯾﺸﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮ آﻣﻮزش داد ﮐﻪ آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﺗﻮامﻨﺪی آﻧﻬﺎ در اﻧﺠﺎم ﮐﺎر اﺳﺖ و در ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﺨﺪام ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎ ﻣﯽﻧﮕﺮد ﻧﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻘﺎﻻت و ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﻓﺮدی ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﮐﺎرش را‬ ‫ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﺑﱪد در ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻋﺪم ﮐﻔﺎﯾﺖ وی آﺷﮑﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬از ﻃﺮف‬ ‫دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی و زﻣﺎن ﺑﻨﺪی اﻧﺠﺎم ﮐﺎرﻫﺎی ﭘﺮوژه و زﻣﺎﻧﺒﻨﺪی ﺗﺤﻮﯾﻞ‬ ‫ﮔﺰارﺷﺎت دورهای و در ﻓﻮاﺻﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺗﻮان از ﺗﺎﺧﯿﺮ ﮐﺎر و دﺳﺘﱪد‬ ‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﮐﻤﺒﻮد وﻗﺖ ﺑﺮای ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳﺎﻧﺪن ﮐﺎر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﮐﺮد‪ .‬ﻋﻠﺖ دﯾﮕﺮ‬ ‫دﺳــﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ اﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر را اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎی ﴏف وﻗﺖ زﯾﺎد و ﮔﺮﻓن ﯾﮏ مﺮه ﻣﺘﻮﺳــﻂ ﺑﺎ ﴏف وﻗﺖ ﮐﻤﱰ‬ ‫و ﮐﭙﯽ ﮐﺎرﻫﺎی ﺑﻬﱰ از اﯾﻨﱰﻧﺖ مﺮه ﺑﻬﱰی ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮﻧﻨﺪ ﮐﺴــﺐ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ روش ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻄﺮ ﻧﺎک اﺳﺖ و ﺑﻬﱰﯾﻦ راه ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ آن‬ ‫ﯾﺎﻓن داﻧﺸﺠﻮﯾﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻗﺪام ﺑﻪ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ )‪.(۲‬‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻏﯿﺮ ﻋﻤﺪی‪:‬‬ ‫ﻫﯿﭻ داﻧﺸﺠﻮی ﺻﺎدﻗﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻔﺎﻗﯽ ﺑﻪ ﺣﺎﻧﻪ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ مﯽرود‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن او را ﺑﺮدارد؛ اﻣﺎ ﺣﺘﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﻫﻮﺷﯿﺎر ﻧﯿﺰ ﮔﺎﻫﯽ ﮐﺎر‬ ‫دﯾﮕــﺮان ﺑﺪون اﺟﺎزه ﻻزم ﺑﻪ ﺧــﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ‬ ‫اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ؟‬ ‫اﺑﻬﺎم در اﺳﺘﻨﺎد ﯾﮑﯽ از ﺷﺎﯾﻌﱰﯾﻦ ﻋﻠﻞ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻏﯿﺮ ﻋﻤﺪی اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﻮارد دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻨﻨﺎد ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺮ از ﻣﻨﺎﺑﻊ و ذﮐﺮ اﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺑﻪ ﻗﺮض ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪهاﻧﺪ و اراﺋﻪ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﺎﻓن ﻣﻨﺒﻊ ان ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﭘﯿﺸــﮕﯿﺮی از اﯾﻦ اﻣﺮ‬ ‫ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪(۲).‬‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل‪ :‬ﮔﺎﻫﯽ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺗﻔﺎوت اﯾﻦ دو‬ ‫را مﯽداﻧﻨﺪ و ﺑﺮای اﺻﯿﻞ ﻧﺸــﺎن دادن ﮐﺎر ﺧﻮد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﯿﺮ ﻋﻤﺪی‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ اﺻﻠﯽ را ﺑﻪ ﻣﯿﺰان زﯾﺎد و ﮔﺎﻫــﯽ ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮای‬ ‫ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ مﺮﯾﻦ درﮐﻼس ﺗﻔﺎوت اﺑﻦ دو را در‬ ‫ﻋﻤﻞ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ آﻣﻮزش داد‪.‬‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن در ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎﯾﺸﺎن اﯾﺪهﻫﺎی ﺧﻮد و ﺧﻼﺻﻪ ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ اﺳﺖ را ﺗﺮﮐﯿﺐ ﮐﺮده ودر ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷن ﻣﻘﺎﻟﻪ دﭼﺎر ﴎ در ﮔﻤﯽ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺮﮔﻪﻫﺎی ﯾﺎدداﺷﺖ و ﻓﯿﺶ‬ ‫ﺑﺮداری ﺑﺎ رﻧﮓ ﻣﺘﻔﺎوت ﯾﺎ ﻧﻮﺷــن ﺑﺎ رﻧﮓﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺮای اﯾﺪهﻫﺎی‬ ‫ﺧﻮد وﺧﻼﺻﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ دﯾﮕﺮان اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪.‬‬ ‫داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺖ ﺑﺮداری از ﻣﻘﺎﻻت و ﻣﺴﺘﻨﺪات ﮔﺎﻫﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ را‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺛﺒﺖ مﯽﮐﻨﻨﺪ و در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷن ﻣﻘﺎﻟﻪ دﭼﺎر دردﴎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ اﯾﻨﱰﻧﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﻬﻮﻟﺖ دﺳﱰﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮔﺎﻫﯽ اﯾﺠﺎد‬ ‫اﺑﻬﺎم ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت از "داﻧﺶ ﻣﺸــﱰک" اﺳﺖ ﯾﺎ اﯾﺪهﻫﺎی‬ ‫اﺻﯿﻞ دﯾﮕﺮان ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ رﻓﺮاﻧﺲ داد‪ .‬ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﮔﻮﺷﺰد ﮐﺮد ﮐﻪ در ﻣﻮارد اﺑﻬﺎم ﻣﻨﺒﻊ را ذﮐﺮ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﯽ از داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن از آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﯿﺎز دارد آﮔﺎاه ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ از آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﺳــﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﺗﮑﻠﯿﻒ ﻣﻨﺰل‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﺰارش ﺳﺎده ﺗﻌﺪادی ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ و ﻗﺮض ﮔﺮﻓن از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ آﻣﻮزش داد ﮐﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ و ﺑﺤﺚ واژهﻫﺎی‬ ‫ﻋﻠﻤﯽ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺧﺎص ﺧﻮد را دارﻧﺪ و ﺑﺎ ﮔﺰارش ﮐﺮدن ﺗﻔﺎوت‬ ‫دارد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ دﯾﺪﮔﺎهﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﻪ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫دارﻧﺪ و ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن اﯾﻦ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺗﻔﻬﯿﻢ ﺷﻮد)‪.(۹‬‬ ‫در ﺑﻌﻀﯽ از ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﮐﻪ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ زﺑﺎن اول آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺴﺖ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﮐﺎرﻫﺎی اول ﺧﻮد دﺳــﺖ ﺑﻪ ﺗﮑﻪ ﺑﺮداری از ﻣﻘﺎﻻت‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪی آﻧﻬﺎ ﻣﯽزﻧﻨﺪ )‪ .(۱۰‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﺎر ﺿﻌﻒ ﺧﻮد در زﺑﺎن‬ ‫را ﭘﻮﺷــﺶ ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت راﻫﻨای آﻧﻬﺎ در اﻧﺠﺎم اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎر اﺳﺎﺗﯿﺪ آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎر ﺷﺎﯾﺪ در دودﻫﻪ ﻗﺒﻞ آﺷﮑﺎر مﯽﺷﺪ اﻣﺎ‬ ‫اﻣﺮوزه ﺑﺎوﺟﻮد اﯾﻨﱰﻧﺖ و ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎی ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺑﺮای ﯾﺎﻓن ﻣﻮارد دﺳﺘﱪد‬ ‫ﻋﻠﻤﯽ در ﻋﺮض ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ ﻣﯿﺰان ﺗﻄﺎﺑﻖ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺳﺘﻨﺎد ﮐﻨﯿﻢ؟‬ ‫ﺑﺮای اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ ﻣﻤﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺿﻌﯿﺖﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ زﯾﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﻄﺮح ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪ .۱‬ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‪ :۱۹‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ از ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‬ ‫اﻣﺎ ﻋﯿﻦ ﮐﻠات آن ﻧﻘﻞ مﯽﺷﻮد اﻣﺎ اﯾﺪه و ﻣﻔﻬﻮم آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻼﺻﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎن ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﯽﺗﻮان ﻣﻨﺒﻊ را در آﺧﺮ ﭘﺎراﮔﺮاف ذﮐﺮ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫در ﺻﻮرﺗﯿﮑﻪ در ﭘﺎراﮔﺮاف از ﭼﻨﺪ ﻣﻨﺒﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﻣﯽﺗﻮان ﻫﺮ ﯾﮏ در‬ ‫ﻫان ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده آورد‪.‬‬ ‫‪20. quote‬‬ ‫‪ 2820‬ژﻧﺘﯿﮏ در ﻫـﺰاره ﺳـﻮم‪ .‬ﺳـﺎل دﻫﻢ ‪ /‬ﺷﻤـﺎره ‪۳‬‬ ‫‪19. Paraphrasing‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺳﻬﺮاﺑﯽ‬ ‫‪ .۲‬ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﻣﺴــﺘﻘﯿﻢ‪ :۲۰‬زﻣﺎﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻧﻮﺷن ﻋﯿﻦ‬ ‫ﺟﻤﻼت ﻧﻮﯾﺴــﻨﺪه دﯾﮕﺮ دارﯾﺪ و اﻧﺘﻘﺎل ﺻﺤﯿﺢ و ﮐﺎﻣﻞ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬در ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻠات و ﺟﻤﻼت ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ و داﺧﻞ‬ ‫ﮔﯿﻮﻣﻪ آورده ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷــﻮد اﮔﺮ ﯾﮏ ﺧﻂ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺧﻂ در ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ آن ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﺪ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ ﻻزم اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در ﻣن داده ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷا ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺸــﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﻋال ﺷﺪه از ﺳﻮی ﺷا ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﯾﺎ ﮐﻠﻤﻪﻫﺎی ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﯾﮏ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪،‬‬ ‫در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻣن در ﮔﯿﻮﻣﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ ﻧﯿﺰ ﺟﻤﻠﻪﻫﺎی‬ ‫ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﻃﻮﻻﻧﯽ اﺳﺖ و ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ آﻧﺮا ﮐﻮﺗﺎه ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎی ﻗﺴﻤﺖ ﺣﺬف ﺷﺪه در ﺑﯿﻦ ﺟﻤﻠﻪﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮان ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ ﮔﺬاﺷﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺣﺬف ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر را‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﯿﻢ در واﻗﻊ ادﻋﺎ ﮐﺮده اﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه آن ﻣن اﯾﻨﭽﻨﯿﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ‬ ‫ﯾﺎ ﻧﻮﺷــﺘﻪ او اﺷﺘﺒﺎه ﺑﻮده و ﻣﺎ اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ آن را اﺻﻼح ﮐﺮده اﯾﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫اﮔﺮ ﺗﻌﺪاد ﺟﻤﻼت ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﺷﺪه ﺳﻪ ﺧﻂ ﯾﺎ ﺑﯿﺸﱰ اﺳﺖ ﺑﻬﱰ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫در اﺑﺘﺪا ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ از ﺷا ﻧﯿﺴﺖ و در اداﻣﻪ ﻧﯿﺰ ﻣﻮارد‬ ‫زﯾﺮ رﻋﺎﯾﺖ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪.۲٫۱‬‬ ‫‪.۲٫۲‬‬ ‫‪.۲٫۳‬‬ ‫‪.۲٫۴‬‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻓﻮﻧﺖ ﮐﻮﭼﮑﱰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻣن‬ ‫را ﺑﺎ ﻓﻮﻧﺖ ‪ ۱۴‬ﻧﻮﺷﺘﻪاﯾﺪ‪ ،‬ﻧﻘﻞ ﻗﻮل را ﺑﺎ ﻓﻮﻧﺖ ‪ ۱۲‬ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻄﻮط ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﺧﻄﻮط ﯾﮏ ﻓﻀﺎ‬ ‫ﻣﻌﺎدل ﯾﮏ اﯾﻨﭻ ﺟﻠﻮﺗﺮ ﴍوع و ﺧﺎمﻪ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻻزم‬ ‫ﻧﯿﺴــﺖ ﮔﯿﻮﻣﻪ ﺑﺮای ﻫﻤﻪ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل اﺳــﺘﻔﺎده ﺷﻮد و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮای‬ ‫ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﯾﮏ ﻣﻮرد دﯾﮕﺮ در اﯾﻦ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ ﺧﻄﻮط ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﻻت ﯾﮏ و ﻧﯿﻢ ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺮای ﻧﻘﻞ ﻗﻮل اﻋال مﯽﺷﻮد و ﺧﻄﻮط‬ ‫آن ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺧﺘﯿﺎری اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺷﮑﻠﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺘﺎﻟﯿﮏ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد ‪.‬‬ ‫‪ .۳‬ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﻧﺪارﻧﺪ‪ :‬اﯾﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻤﯽ ﮐﻪ در ﻣﺘﻮن ﺑﺴﯿﺎری‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺎ اﻓﺘﺎدهاﻧﺪ )ﻣﺜﻞ ﻗﺎﻧﻮن ﻧﯿﻮﺗﻮن( ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ذﮐﺮ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ ﻧﺪارﻧﺪ ‪.‬اﯾﻨﻬﺎ ﺟﺰﯾﯽ از داﻧﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﺤﺴــﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻧﯿﺰ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ دﭼﺎر ﺷﮏ و ﺗﺮدﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮد؛ در اﯾﻦ ﻣﻮارد‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺑﻬﱰ اﺳــﺖ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد را ذﮐﺮ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻣﺸﮑﻠﯽ اﯾﺠﺎد‬ ‫ﻧﺸﻮد)‪.(۱۲ ,۱۱ ,۲‬‬ ‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻨﺎد دادن‪:‬‬ ‫اﺳﺘﻨﺎد دادن ﯾﻪ ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﺷﮑﺎل زﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪ .۱‬ﭘﺎورﻗﯽ‪ :۲۱‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻋﺒﺎرﺗﯽ در ﻣن ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﯿﺸﱰ و ﯾﺎ ذﮐﺮ‬ ‫اﺳﺘﻨﺎد دارد ﻣﯽﺗﻮان از ﭘﺎورﻗﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪ .‬ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺎورﻗﯽ‬ ‫ﺑﺮای ﻣﻮاردی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﯿﺸﱰ ﯾﮏ ﻣﻄﻠﺐ ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﯾﮏ ﭘﺎراﮔﺮاف را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽزﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از اﯾﻦ روش ﻓﺮد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺑﯿﺸﱰ را در ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺧﺮ ﻣن‪ :۲۲‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻟﯿﺴﺘﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد در اﻧﺘﻬﺎی‬ ‫ﻣن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﯽآﯾﺪ و ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﱰ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‬ ‫رﺟﻮع ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ روش راﯾﺠﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﻻت ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود‪ .‬ﺑﺮای‬ ‫اﻃﻼع از روش ﻧﮕﺎرش ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ راﻫﻨای ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﻫﺮ ﻣﺠﻠﻪ‬ ‫رﺟﻮع مﻮد و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ آن ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻮد را ﺗﻨﻈﯿﻢ مﻮد ‪.‬‬ ‫ﮐﻨﱰل ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻗﺒﻞ از اراﺋﻪ ﺑﻪ ﻣﺠﻼت از ﻧﻈﺮ ﻣﺼﺎدﯾﻖ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‪:‬‬ ‫ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﻣﺘﻬﻢ ﺷﺪن ﺑﻪ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﻗﺒﻞ از اراﺋﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎﻟــﻪ ﺑﻪ ﴎدﺑﯿﺮ ﻣﺠﻠﻪ آﻧﺮا ﮐﻨﱰل مﻮد‪ .‬ﺗﺎرمﺎﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﺮﺧﻂ اﻣﮑﺎن ﮐﻨﱰل دﺳﺘﻨﻮﺷﺘﻪ ﺷا را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ )‪ .(۱۳‬ﺗﻌﺪادی از‬ ‫اﯾﻦ ﺗﺎرمﺎﻫﺎ در زﯾﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪http: //www.smallseotools.com/plagiarism-checker/‬‬ ‫‪http: //www.plagiarismdetect.com/‬‬ ‫‪http: //www.plagtracker.com/‬‬ ‫‪http: //www.articlechecker.com/checker.php‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎﯾﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽ از آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻧﺼﺐ راﯾﮕﺎن‬ ‫روی راﯾﺎﻧﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﺷا را دارد‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺪلﻫﺎی رﯾﺎﺿﯽ‬ ‫ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ )‪ (۱۴‬ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﻮﺟﻮد در اﯾﻨﱰﻧﺖ در‬ ‫ﺗﺎرمﺎﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﯿﺰ دارﻧﺪ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽمﺎﯾﺪ )‪,۱۵‬‬ ‫‪ .(۱۶‬ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎ از آدرس زﯾﺮ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﱰس اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪http: //plagiarisma.net‬‬ ‫ﻣﺠﻼﺗﯽ ﮐﻪ در ﺳﺎﯾﺖﻫﺎی ﻣﻌﺘﱪ مﺎﯾﻪ ﺳﺎزی ﺷــﺪهاﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﻣﻘﺎﻻت‬ ‫ﺧﻮد را ﻗﺒﻞ از ﭼﺎپ از ﻧﻈﺮ ﻣﺼﺎدﯾﻖ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﮐﻨﱰل ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫‪22. endnote‬‬ ‫‪21. footnote‬‬ ‫‪www.g3m.ir‬‬ ‫‪2821‬‬ ‫دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫ﺑﻪ اﻃﻼع ﺧﻮد ﻓﺮد و ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻮﺳﺴﻪای ﮐﻪ در آن ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﯾﺎ ﻣﺪﯾﺮ‬ ‫ ﺑﻌﻀﯽ‬.‫ در ﭘﺎﯾﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ‬.‫ﮔﺮوه اﻣﻮزﺷﯽ وی رﺳﺎﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮد‬ ‫از ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﻮﺳﺴﺎت و ﻣﺠﻼت را ﻧﯿﺰ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻣﻨﺎﻓﻊ‬ ‫ﺧﻮد و ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﴐﯾﺐ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺠﻠﻪ در ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺎ ﺟﺪﯾﺖ‬ .(۲۰ ,۱۹) ‫ﻋﻤﻞ مﯽﮐﻨﻨﺪ‬ References 1. 2. Plagiarism. [updated 2012 April 12; cited 2012 May 6]; 4. What is Plagiarism? D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C. [updated 2012; cited 2012 May 7]; 7. 2012 May 6]; Available from: http: //www.uky.edu/Ombud/ Available from: www.plagiarism.org. Plagiarism.pdf. [cited 2012 May 12]; Available from: 13. Top 10 Tools to Detect Plagiarism Online. 2010 [cited 2012 //www.mdc.edu/kendall/english/docs/What%20 May 6]; Available from: http: //www.justfitstudio.com/arti- What is Plagiarism. 9. cles/plagiarism-detection.html. Roig M. Re-using text from one's own previously published 14. Potthast M, Stein B, Barro´n-Cedeno A, Connor SJ, Rosso papers: an exploratory study of potential self-plagiarism. P. Cross-language plagiarism detection. Lang Resources & Psychol Rep. 2005 Aug;97(1): 43-9. Evaluation. 2011;45: 45-62. ACM Policy and Procedures on Plagiarism. [updated June 15. Almquist P. Plagiarism detection: experiments to investi- 2010; cited 2012 May 6]; Available from: http: //www.acm. gate the utility of linguistically informed features in detect- org/publications/policies/plagiarism̲policy. ing textual plagiarism: Swedish Institute of Computer Sci- Miller NR. Checking for plagiarism, duplicate publication, ence 2010. and text recycling. Lancet. 2011 Apr 23;377(9775): 1403. 8. 12. Plagiarism: What is it? 2007 [updated 2007 Sep 15; cited Types of Plagiarism. [updated 2012; cited 2012 May 11]; is%20Plagiarism%20-%20Package.pdf. 6. 2012 May 6]; Available from: http: //fa.wikipedia.org/wiki/% D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A8%D8%B1%D8%AF̲% http: 5. /‫ﻣﻨـﺎﺑﻊ‬ Available from: http: //en.wikipedia.org/wiki/Plagiarism. Available from: www.plagiarism.org. 3. ‫ﻣﻘﺎﻻت ﻣﻌﻤﻮﻻ ﯾﮑﺒﺎر دﯾﮕﺮ در ﻫﻨﮕﺎم ورود ﺑــﻪ ﭘﺎﯾﮕﺎهﻫﺎی دادهﻫﺎی‬ ‫ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ در ﻣﺠﻤﻮع‬.‫ﻣﻌﺘﱪ ﻧﯿﺰ ﮐﻨﱰل ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑﯿﺶ از ﺑﯿﺴﺖ درﺻﺪ از ﯾﮏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻫﻤﺨﻮاﻧﯽ داﺷﺘﻪ‬ .(۱۷) ‫ﺑﺎﺷﺪ آﻧﺮا ﻣﺸﻤﻮل دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻣﯽداﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻋﻠﻤﯽ ﻧﯿﺰ ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﱪد‬ ‫ ﻣﻮارد دﺳﺘﱪد ﻋﻠﻤﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ‬.(۱۸) ‫ﻋﻠﻤﯽ را ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار دادهاﻧﺪ‬ 16. Potthast M, Stein B, Barrón-Cedeño A, Rosso P, editors. An Schab F. Schooling without learning: thirty years of cheating Evaluation Framework for Plagiarism Detection. the 23rd in high school. Adolescence. 1991 Winter;26(104): 839-47. International Conference on Computational Linguistics; Educational tips on plagiarism prevention. [updated 2012; 2010; Coling. cited 2012 May 7]; Available from: www.plagiarism.org. 10. Hosseini MJ, Bazargani R, Latiff L, Hanachi P, Hassan STS, 17. Kleinert S. Checking for plagiarism, duplicate publication, and text recycling. Lancet. 2011;377: 281. Othman M. Medical researchers in non-English countries 18. Devlin, M. Policy, preparation, prevention and punishment: and concerns about unintentional plagiarism. J Med Ethics One Faculty's holistic approach to minimising plagiarism. Hist Med. 2009;2: 14. In Marsden, H. and Hicks, M. (Eds). Educational Integrity: Pla- 11. Dastborde Elmi (Plagiarism). [updated 2012 April 22; cited giarism and other perplexities, Refereed proceedings of the ۳ ‫ ﺷﻤـﺎره‬/ ‫ ﺳـﺎل دﻫﻢ‬.‫ ژﻧﺘﯿﮏ در ﻫـﺰاره ﺳـﻮم‬2822 ‫ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺳﻬﺮاﺑﯽ‬ Inaugural Educational Integrity Conference, University of tion, and text recycling. Lancet. 2011 Apr 23;377(9775): South Australia, Adelaide, South Australia 21-22 November, 1403. 2003, pp. 39-47. 19. Bawaskar HS. Checking for plagiarism, duplicate publica- 2823 www.g3m.ir 20. Gillman MA. Checking for plagiarism, duplicate publication, and text recycling. Lancet. 2011 Apr 23;377(9775): 1403.