Tổ chức Thương mại Thế giới

Tổ chức Thương mại Thế giới
World Trade Organization **(tiếng Anh)**
Organisation mondiale du commerce **(tiếng Pháp)**
Organización Mundial del Comercio **(tiếng Tây Ban Nha)**
Tổ chức Thương mại Thế giới; World Trade Organization (tiếng Anh); Organisation mondiale du commerce (tiếng Pháp); Organización Mundial del Comercio (tiếng Tây Ban Nha)
	thành viên thành viên, và cũng là thành viên của Liên minh châu Âu Quan sát viên Không là thành viên và quan sát viên
Thành lập	15 tháng 4 năm 1994 (Ngày ký Hiệp định Marrakesh; 1 tháng 1 năm 1995; 29 năm trước (chính thức có hiệu lực)
Trụ sở chính	Centre William Rappard, Geneva, Thụy Sĩ
Thành viên	164 thành viên
Ngôn ngữ chính	Tiếng Anh, Tiếng Pháp, Tiếng Tây Ban Nha
Tổng thư ký	Pascal Lamy (Tổng thư ký)
Tổng giám đốc	Ngozi Okonjo-Iweala
Ngân sách	196 triệu franc Thụy Sĩ (khoảng 209 triệu USD) vào năm 2011.
Nhân viên	640
Trang web	www.wto.org

Tổ chức Thương mại Thế giới (tiếng Anh: World Trade Organization, viết tắt WTO; tiếng Pháp: Organisation mondiale du commerce; tiếng Tây Ban Nha: Organización Mundial del Comercio; tiếng Đức: Welthandelsorganisation) là một tổ chức quốc tế đặt trụ sở ở Genève, Thụy Sĩ, có chức năng giám sát các hiệp định thương mại giữa các nước thành viên với nhau theo các quy tắc thương mại. Hoạt động của WTO nhằm mục đích loại bỏ hay giảm thiểu các rào cản thương mại để tiến tới tự do thương mại. Ngày 1 tháng 9 năm 2013, Roberto Azevêdo được bầu làm Tổng giám đốc thay cho ông Pascal Lamy. Tính đến ngày 29 tháng 7 năm 2016, WTO có 164 thành viên. Mọi thành viên của WTO được yêu cầu phải cấp cho những thành viên khác những ưu đãi nhất định trong thương mại, ví dụ (với một số ngoại lệ) những sự nhượng bộ về thương mại được cấp bởi một thành viên của WTO cho một quốc gia khác thì cũng phải cấp cho mọi thành viên của WTO (WTO, 2004c).

Trong thập niên 1990 WTO là mục tiêu chính của phong trào chống toàn cầu hóa.

Việt Nam chính thức gia nhập tổ chức WTO vào ngày 11/1/2007.

Nguồn gốc

Hội nghị Bretton Woods vào năm 1944 đã đề xuất thành lập Tổ chức Thương mại Quốc tế (ITO) nhằm thiết lập các quy tắc và luật lệ cho thương mại giữa các nước. Hiến chương ITO được nhất trí tại Hội nghị của Liên Hợp Quốc về Thương mại và Việc làm tại La Habana tháng 3 năm 1948. Tuy nhiên, Thượng nghị viện Hoa Kỳ đã không phê chuẩn hiến chương này.^[5]^[6]^[7] Một số nhà sử học cho rằng sự thất bại đó bắt nguồn từ việc giới doanh nghiệp Hoa Kỳ lo ngại rằng Tổ chức Thương mại Quốc tế có thể được sử dụng để kiểm soát chứ không phải đem lại tự do hoạt động cho các doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ (Lisa Wilkins, 1997).

ITO chết yểu, nhưng hiệp định mà ITO định dựa vào đó để điều chỉnh thương mại quốc tế vẫn tồn tại. Đó là Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại (GATT). GATT đóng vai trò là khung pháp lý chủ yếu của hệ thống thương mại đa phương trong suốt gần 50 năm sau đó. Các nước tham gia GATT đã tiến hành 8 vòng đàm phán, ký kết thêm nhiều thỏa ước thương mại mới. Vòng đám phán thứ tám, Vòng đàm phán Uruguay, kết thúc vào năm 1994 với sự thành lập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) thay thế cho GATT. Các nguyên tắc và các hiệp định của GATT được WTO kế thừa, quản lý, và mở rộng. Không giống như GATT chỉ có tính chất của một hiệp ước, WTO là một tổ chức, có cơ cấu tổ chức hoạt động cụ thể. WTO chính thức được thành lập vào ngày 1 tháng 1 năm 1995.^[8]

Chức năng

WTO có các chức năng sau:

Quản lý việc thực hiện các hiệp định của WTO
Diễn đàn đàm phán về thương mại
Giải quyết các tranh chấp về thương mại
Giám sát các chính sách thương mại của các quốc gia
Trợ giúp kỹ thuật và huấn luyện cho các nước đang phát triển
Hợp tác với các tổ chức quốc tế khác

Đàm phán

Phần lớn các quyết định của WTO đều dựa trên cơ sở đàm phán và đồng thuận. Mỗi thành viên của WTO có một phiếu bầu có giá trị ngang nhau. Nguyên tắc đồng thuận có ưu điểm là nó khuyến khích nỗ lực tìm ra một quyết định khả dĩ nhất được tất cả các thành viên chấp nhận. Nhược điểm của nó là tiêu tốn nhiều thời gian và nguồn lực để có được một quyết định đồng thuận. Đồng thời, nó dẫn đến xu hướng sử dụng những cách diễn đạt chung chung trong hiệp định đối với những vấn đề có nhiều tranh cãi, khiến cho việc diễn giải các hiệp định gặp nhiều khó khăn.

Trên thực tế, đàm phán của WTO diễn ra không phải qua sự nhất trí của tất cả các thành viên, mà qua một quá trình đàm phán không chính thức giữa những nhóm nước. Những cuộc đàm phán như vậy thường được gọi là "đàm phán trong phòng xanh" (tiếng Anh: "Green Room" negotiations), lấy theo màu của phòng làm việc của Tổng giám đốc WTO tại Genève, Thụy Sĩ. Chúng còn được gọi là "Hội nghị Bộ trưởng thu hẹp" (Mini-Ministerials) khi chúng diễn ra ở các nước khác. Quá trình này thường bị nhiều nước đang phát triển chỉ trích vì họ hoàn toàn phải đứng ngoài các cuộc đàm phán như vậy [2].

Richard Steinberg (2002) lập luận rằng mặc dù mô hình đồng thuận của WTO đem lại vị thế đàm phán ban đầu dựa trên nền tảng luật lệ, các vòng đàm phán thương mại kết thúc thông qua vị thế đàm phán dựa trên nền tảng sức mạnh có lợi cho Liên minh châu Âu và Hoa Kỳ, và có thể không đem đến sự cải thiện Pareto. Thất bại nổi tiếng nhất và cũng gần đây nhất trong việc đạt được một sự đồng thuận là tại các Hội nghị Bộ trưởng diễn ra ở Seattle (1999) và Cancún (2003) do một số nước đang phát triển không chấp thuận các đề xuất được đưa ra.

WTO bắt đầu tiến hành vòng đàm phán hiện tại, Vòng đàm phán Doha, tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 4 diễn ra tại Doha, Qatar vào tháng 11 năm 2001. Các cuộc đàm phán diễn ra căng thẳng và chưa đạt được sự nhất trí, mặc dù đàm phán vẫn đang tiếp diễn qua suốt Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 5 tại Cancún, México vào năm 2003 và Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 6 tại Hồng Kông từ ngày 13 tháng 12 đến ngày 18 tháng 12 năm 2005.

x t s ^[9]
Tên	Bắt đầu	Kéo dài	Số quốc gia
Genevra	Tháng 4, 1946	7 tháng	23
Currency	Tháng 4, 1949	5 tháng	13
Thổ Nhĩ Kỳ	Tháng 9, 1950	8 tháng	38
Genevra II	Tháng 1, 1956	5 tháng	26
Dylan	Tháng 9, 1960	11 tháng	26
Kennedy	Tháng 5, 1964	37 tháng	62
Tokyo	Tháng 9, 1973	74 tháng	102
Uruguay	Tháng 9, 1986	87 tháng	123
Doha	Tháng 11, 2001	?	141

Giải quyết tranh chấp

Ngoài việc là diễn đàn đàm phán các quy định thương mại, WTO còn hoạt động như một trọng tài giải quyết các tranh chấp giữa các nước thành viên liên quan đến việc áp dụng quy định của WTO. Không giống như các tổ chức quốc tế khác, WTO có quyền lực đáng kể trong việc thực thi các quyết định của mình thông qua việc cho phép áp dụng trừng phạt thương mại đối với thành viên không tuân thủ theo phán quyết của WTO. Một nước thành viên có thể kiện lên Cơ quan Giải quyết Tranh chấp của WTO nếu như họ tin rằng một nước thành viên khác đã vi phạm quy định của WTO [3].

Hệ thống giải quyết tranh chấp của WTO bao gồm hai cấp: sơ thẩm và phúc thẩm. Ở cấp sơ thẩm, tranh chấp sẽ được giải quyết bởi một Ban Hội thẩm Giải quyết Tranh chấp. Ban hội thẩm này thông thường gồm 3 đên 5 chuyên gia trong lĩnh vực thương mại liên quan. Ban hội thẩm sẽ nghe lập luận của các bên và soạn thảo một báo cáo trình bày những lập luận này, kèm theo là phán quyết của ban hội thẩm. Trong trường hợp các bên tranh chấp không đồng ý với nội dung phán quyết của ban hội thẩm thì họ có thể thực hiện thủ tục khiếu nại lên Cơ quan phúc thẩm. Cơ quan này sẽ xem xét đơn khiếu nại và có phán quyết liên quan trong một bản báo cáo giải quyết tranh chấp của mình. Phán quyết của các cơ quan giải quyết tranh chấp nêu trên sẽ được thông qua bởi Hội đồng Giải quyết Tranh chấp. Báo cáo của cơ quan giải quyết tranh chấp cấp phúc thẩm sẽ có hiệu lực cuối cùng đối với vấn đề tranh chấp nếu không bị Hội đồng Giải quyết Tranh chấp phủ quyết tuyệt đối (hơn 3/4 các thành viên Hội đồng giải quyết tranh chấp bỏ phiếu phủ quyết phán quyết liên quan).

Trong trường hợp thành viên vi phạm quy định của WTO không có các biện pháp sửa chữa theo như quyết định của Hội đồng Giải quyết Tranh chấp, Hội đồng có thể ủy quyền cho thành viên đi kiện áp dụng các "biện pháp trả đũa" (trừng phạt thương mại). Những biện pháp như vậy có ý nghĩa rất lớn khi chúng được áp dụng bởi một thành viên có tiềm lực kinh tế mạnh như Hoa Kỳ hay Liên minh châu Âu. Ngược lại, ý nghĩa của chúng giảm đi nhiều khi thành viên đi kiện có tiềm lực kinh tế yếu trong khi thành viên vi phạm có tiềm lực kinh tế mạnh hơn, chẳng hạn như trong tranh chấp mang mã số DS 267 về trợ cấp bông trái phép của Hoa Kỳ [4].

Cơ cấu tổ chức

Tất cả các thành viên WTO đều có thể tham gia vào các hội đồng, ủy ban của WTO, ngoại trừ Cơ quan Phúc thẩm, các Ban Hội thẩm Giải quyết Tranh chấp và các ủy ban đặc thù.

Cấp cao nhất: Hội nghị Bộ trưởng

Cơ quan quyền lực cao nhất của WTO là Hội nghị Bộ trưởng diễn ra ít nhất hai năm một lần. Hội nghị có sự tham gia của tất cả các thành viên WTO. Các thành viên này có thể là một nước hoặc một liên minh thuế quan (chẳng hạn như Cộng đồng châu Âu). Hội nghị Bộ trưởng có thể ra quyết định đối với bất kỳ vấn đề trong các thỏa ước thương mại đa phương của WTO..

Cấp thứ hai: Đại hội đồng

Công việc hàng ngày của WTO được đảm nhiệm bởi 3 cơ quan: Đại hội đồng, Hội đồng Giải quyết Tranh chấp và Hội đồng Rà soát Chính sách Thương mại. Tuy tên gọi khác nhau, nhưng thực tế thành phần của 3 cơ quan đều giống nhau, đều bao gồm đại diện (thường là cấp đại sứ hoặc tương đương) của tất cả các nước thành viên. Điểm khác nhau giữa chúng là chúng được nhóm họp để thực hiện các chức năng khác nhau của WTO.

Đại hội đồng là cơ quan ra quyết định cao nhất của WTO tại Geneva, được nhóm họp thường xuyên. Đại hội đồng bao gồm đại diện (thường là cấp đại sứ hoặc tương đương) của tất cả các nước thành viên và có thẩm quyền quyết định nhân danh hội nghị bộ trưởng (vốn chỉ nhóm họp hai năm một lần) đối với tất cả các công việc của WTO.
Hội đồng Giải quyết Tranh chấp được nhóm họp để xem xét và phê chuẩn các phán quyết về giải quyết tranh chấp do Ban Hội thẩm hoặc Cơ quan Phúc thẩm đệ trình. Hội đồng bao gồm đại diện của tất cả các nước thành viên (cấp đại sứ hoặc tương đương).
Hội đồng Rà soát Chính sách Thương mại được nhóm họp để thực hiện việc rà soát chính sách thương mại của các nước thành viên theo cơ chế rà soát chính sách thương mại. Đối với những thành viên có tiềm lực kinh tế lớn, việc rà soát diễn ra khoảng hai đến ba năm một lần. Đối với những thành viên khác, việc rà soát có thể được tiến hành cách quãng hơn.

Cấp thứ ba: Các Hội đồng Thương mại

Các Hội đồng Thương mại hoạt động dưới quyền của Đại hội đồng. Có ba Hội đồng Thương mại là: Hội đồng Thương mại Hàng hóa, Hội đồng Thương mại Dịch vụ và Hội đồng Các khía cạnh của Quyền Sở hữu Trí tuệ liên quan đến Thương mại. Một hội đồng đảm trách một lĩnh vực riêng. Cũng tương tự như Đại hội đồng, các hội đồng bao gồm đại diện của tất cả các nước thành viên WTO. Bên cạnh ba hội đồng này còn có sáu ủy ban và cơ quan độc lập khác chịu trách nhiệm báo cáo lên Đại hội đồng các vấn đề riêng rẽ như thương mại và phát triển, môi trường, các thỏa thuận thương mại khu vực, và các vấn đề quản lý khác. Đáng chú ý là trong số này có Nhóm Công tác về việc Gia nhập chịu trách nhiệm làm việc với các nước xin gia nhập WTO.

Hội đồng Thương mại Hàng hóa chịu trách nhiệm đối với các hoạt động thuộc phạm vi của Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại (GATT), tức là các hoạt động liên quan đến thương mại quốc tế về hàng hóa.^[10]
Hội đồng Thương mại Dịch vụ chịu trách nhiệm đối với các hoạt động thuộc phạm vi của Hiệp định chung về Thương mại Dịch vụ (GATS), tức là các hoạt động liên quan đến thương mại quốc tế về dịch vụ.
Hội đồng Các khía cạnh liên quan đến Thương mại của Quyền Sở hữu Trí tuệ chịu trách nhiệm đối với các hoạt động thuộc phạm vi của Hiệp định về Các khía cạnh liên quan đến Thương mại của Quyền Sở hữu Trí tuệ (TRIPS), cũng như việc phối hợp với các tổ chức quốc tế khác trong lĩnh vực quyền sở hữu trí tuệ.

Cấp thứ tư: Các Ủy ban và Cơ quan

Dưới các hội đồng trên là các ủy ban và cơ quan phụ trách các lĩnh vực chuyên môn riêng biệt.

Dưới Hội đồng Thương mại Hàng hóa là 11 ủy ban, 1 nhóm công tác, và 1 ủy ban đặc thù.
Dưới Hội đồng Thương mại Dịch vụ là 2 ủy ban, 2 nhóm công tác, và 2 ủy ban đặc thù.
Dưới Hội đồng Giải quyết Tranh chấp (cấp thứ 2) là Ban Hội thẩm và Cơ quan Phúc thẩm.

Ngoài ra, do yêu cầu đàm phán của Vòng đàm phán Doha, WTO đã thành lập Ủy ban Đàm phán Thương mại trực thuộc Đại hội đồng để thức đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho đàm phán. Ủy ban này bao gồm nhiều nhóm làm việc liên quan đến các lĩnh vực chuyên môn khác nhau.

Các nguyên tắc

Không phân biệt đối xử:
1. Đãi ngộ quốc gia: Không được đối xử với hàng hóa và dịch vụ nước ngoài cũng như những người kinh doanh các hàng hóa và dịch vụ đó kém hơn mức độ đãi ngộ dành cho các đối tượng tương tự trong nước.
2. Đãi ngộ tối huệ quốc: Các ưu đãi thương mại của một thành viên dành cho một thành viên khác cũng phải được áp dụng cho tất cả các thành viên trong WTO.
Tự do mậu dịch hơn nữa: dần dần thông qua đàm phán
Tính Dự đoán thông qua Liên kết và Minh bạch: Các quy định và quy chế thương mại phải được công bố công khai và thực hiện một cách ổn định.
Ưu đãi hơn cho các nước đang phát triển: Giành những thuận lợi và ưu đãi hơn cho các thành viên là các quốc gia đang phát triển trong khuôn khổ các chỉ định của WTO.
Thiết lập môi trường cạnh tranh bình đẳng cho thương mại giữa các nước thành viên

Các hiệp định

Các thành viên WTO đã ký kết khoảng 30 hiệp định khác nhau điều chỉnh các vấn đề về thương mại quốc tế. Tất cả các hiệp định này nằm trong 4 phụ lục của Hiệp định về việc Thành lập Tổ chức Thương mại Thế giới được ký kết tại Marrakesh, Maroc vào ngày 15 tháng 4 năm 1994. Bốn phụ lục đó bao gồm các hiệp định quy định các quy tắc luật lệ trong thương mại quốc tế, cơ chế giải quyết tranh chấp, cơ chế rà soát chính sách thương mại của các nước thành viên, các thỏa thuận tự nguyện của một số thành viên về một số vấn đề không đạt được đồng thuận tại diễn đàn chung. Các nước muốn trở thành thành viên của WTO phải ký kết và phê chuẩn hầu hết những hiệp định này, ngoại trừ các thỏa thuận tự nguyện. Sau đây sẽ là một số hiệp định của WTO:

Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại 1994 (GATT 1994) General Agreement of Tariffs and Trade
Hiệp định chung về Thương mại Dịch vụ (GATS) General Agreement on Trade in Services
Hiệp định về Các khía cạnh liên quan đến Thương mại của Quyền Sở hữu Trí tuệ (TRIPS) Trade-related aspects of intellectual property Rights
Hiệp định về các Biện pháp Đầu tư liên quan đến Thương mại (TRIMS) The Agreement on Trade-Related Investment Measures
Hiệp định về Nông nghiệp (AoA) Agreement on Agriculture
Hiệp định về Hàng Dệt may (ATC) Agreement on Textiles and Clothing
Hiệp định về Chống bán Phá giá (ADA) Agreement on Anti Dumping^[11]
Hiệp định về Trợ cấp và các Biện pháp đối kháng(SCM) Agreement on Subsidies and Countervailing Measures
Hiệp định về Tự vệ (SG) Agreement on Safeguard Measures
Hiệp định về Thủ tục Cấp phép Nhập khẩu (ILP) Agreement on Import Licensing Procedures
Hiệp định về các Biện pháp Vệ sinh và Kiểm dịch (SPS) Agreement on Sanitary and Phytosanitary Measures
Hiệp định về các Rào cản Kĩ thuật đối với Thương mại (TBT) Agreement on Technical Barries to Trade
Hiệp định về Định giá Hải quan (ACV) Agreement on Customs Valuation
Hiệp định về Kiểm định Hàng trước khi Vận chuyển (PSI) Agreement on Pre-Shipment Inspection
Hiệp định về Xuất xứ Hàng hóa (ROO) Agreement on Rules of Origin
Thỏa thuận về Cơ chế Giải quyết Tranh chấp (DSU) Agreement on Dispute Settlement Understanding

Tổng giám đốc

Các Tổng giám đốc của Tổ chức Thương mại Thế giới:^[12]

Roberto Azevêdo, 2013—
Pascal Lamy, 2005–2013
Supachai Panitchpakdi, 2002–2005
Mike Moore, 1999–2002
Renato Ruggiero, 1995–1999
Peter Sutherland, 1995

Các Tổng giám đốc của Hiệp ước chung về thuế quan và mậu dịch, GATT:

Peter Sutherland, 1993–1995
Arthur Dunkel, 1980–1993
Olivier Long, 1968–1980
Eric Wyndham White, 1948–1968

Gia nhập và thành viên

Quá trình để trở thành thành viên của WTO là khác nhau đối với mỗi quốc gia muốn tham gia, và các quy định về quá trình gia nhập này tùy thuộc vào giai đoạn phát triển kinh tế và cơ chế thương mại hiện tại của quốc gia đó.^[13] Quá trình này trung bình mất khoảng 5 năm, nhưng có thể kéo dài hơn nếu quốc gia muốn tham gia chưa thực hiện đầy đủ các cam kết hoặc có sự cản trở liên quan đến các vấn đề về chính trị. Các cuộc đàm phán gia nhập ngắn nhất dưới 5 năm là Cộng hòa Kyrgyzstan, trong khi thời gian này đối với Nga là dài nhất cho đến nay. Nga nộp đơn gia nhập đầu tiên vào GATT năm 1993, và được chấp nhận là thành viên vào tháng 12 năm 2011 và trở thành thành viên của WTO vào ngày 22 tháng 8 năm 2012.^[14]

Thành viên

Bảng sau liệt kê tất cả các thành viên hiện tại và ngày gia nhập.^[15]

Quốc gia	Ngày gia nhập
Afghanistan	29 tháng 7 năm 2016
Albania	8 tháng 9 năm 2000
Angola	23 tháng 11 năm 1996
Antigua và Barbuda	1 tháng 1 năm 1995
Argentina	1 tháng 1 năm 1995
Armenia	5 tháng 2 năm 2003
Australia	1 tháng 1 năm 1995
Austria	1 tháng 1 năm 1995
Bahrain	1 tháng 1 năm 1995
Bangladesh	1 tháng 1 năm 1995
Barbados	1 tháng 1 năm 1995
Bỉ	1 tháng 1 năm 1995
Belize	1 tháng 1 năm 1995
Benin	22 tháng 2 năm 1996
Bolivia	12 tháng 9 năm 1995
Botswana	31 tháng 5 năm 1995
Brazil	1 tháng 1 năm 1995
Brunei	1 tháng 1 năm 1995
Bulgaria	1 tháng 12 năm 1996
Burkina Faso	3 tháng 6 năm 1995
Burundi	23 tháng 7 năm 1995
Campuchia	13 tháng 10 năm 2004
Cameroon	13 tháng 12 năm 1995
Canada	1 tháng 1 năm 1995
Cape Verde	23 tháng 7 năm 2008
Cộng hòa Trung Phi	31 tháng 5 năm 1995
Tchad	19 tháng 10 năm 1996
Chile	1 tháng 1 năm 1995
Trung Quốc	11 tháng 12 năm 2001
Colombia	30 tháng 4 năm 1995
Cộng hòa Congo	27 tháng 3 năm 1997
Cộng hòa Dân chủ Congo	1 tháng 1 năm 1997
Costa Rica	1 tháng 1 năm 1995
Côte d'Ivoire	1 tháng 1 năm 1995
Croatia	30 tháng 11 năm 2000
Cuba	20 tháng 4 năm 1995
Cyprus	30 tháng 7 năm 1995
Cộng hòa Séc	1 tháng 1 năm 1995
Denmark	1 tháng 1 năm 1995
Djibouti	31 tháng 5 năm 1995
Dominica	1 tháng 1 năm 1995
Cộng hòa Dominica	9 tháng 3 năm 1995
Ecuador	21 tháng 1 năm 1996
Ai Cập	30 tháng 6 năm 1995
El Salvador	7 tháng 5 năm 1995
Estonia	13 tháng 11 năm 1999
Liên minh châu Âu^[16]	1 tháng 1 năm 1995
Fiji	14 tháng 1 năm 1996
Phần Lan	1 tháng 1 năm 1995
Pháp	1 tháng 1 năm 1995
Gabon	1 tháng 1 năm 1995
Gambia	23 tháng 10 năm 1996
Georgia	14 tháng 6 năm 2000
Đức	1 tháng 1 năm 1995
Ghana	1 tháng 1 năm 1995
Hy Lạp	1 tháng 1 năm 1995
Grenada	22 tháng 2 năm 1996
Guatemala	21 tháng 7 năm 1995
Guinea	25 tháng 10 năm 1995
Guinea-Bissau	31 tháng 5 năm 1995
Guyana	1 tháng 1 năm 1995
Haiti	30 tháng 1 năm 1996
Honduras	1 tháng 1 năm 1995
Hồng Kông^[17]	1 tháng 1 năm 1995
Hungary	1 tháng 1 năm 1995
Iceland	1 tháng 1 năm 1995
India	1 tháng 1 năm 1995
Indonesia	1 tháng 1 năm 1995
Ireland	1 tháng 1 năm 1995
Israel	21 tháng 4 năm 1995
Ý	1 tháng 1 năm 1995
Jamaica	9 tháng 3 năm 1995
Nhật Bản	1 tháng 1 năm 1995
Jordan	11 tháng 4 năm 2000
Kazakhstan	30 tháng 11 năm 2015
Kenya	1 tháng 1 năm 1995
Hàn Quốc	1 tháng 1 năm 1995
Kuwait	1 tháng 1 năm 1995
Kyrgyzstan	20 tháng 12 năm 1998
Laos	2 tháng 2 năm 2013
Latvia	10 tháng 2 năm 1999
Lesotho	31 tháng 5 năm 1995
Liberia	14 tháng 7 năm 2016
Liechtenstein	1 tháng 9 năm 1995
Lithuania	31 tháng 5 năm 2001
Luxembourg	1 tháng 1 năm 1995
Macau^[18]	1 tháng 1 năm 1995
Cộng hòa Macedonia	4 tháng 4 năm 2003
Madagascar	17 tháng 11 năm 1995
Malawi	31 tháng 5 năm 1995
Malaysia	1 tháng 1 năm 1995
Maldives	31 tháng 5 năm 1995
Mali	31 tháng 5 năm 1995
Malta	1 tháng 1 năm 1995
Mauritanie	31 tháng 5 năm 1995
Mauritius	1 tháng 1 năm 1995
México	1 tháng 1 năm 1995
Moldova	26 tháng 7 năm 2001
Mông Cổ	29 tháng 1 năm 1997
Montenegro	29 tháng 4 năm 2012^[19]
Maroc	1 tháng 1 năm 1995
Mozambique	26 tháng 8 năm 1995
Myanmar	1 tháng 1 năm 1995
Namibia	1 tháng 1 năm 1995
Nepal	23 tháng 4 năm 2004
Hà Lan	1 tháng 1 năm 1995
New Zealand	1 tháng 1 năm 1995
Nicaragua	3 tháng 9 năm 1995
Niger	13 tháng 12 năm 1996
Nigeria	1 tháng 1 năm 1995
Norway	1 tháng 1 năm 1995
Oman	9 tháng 11 năm 2000
Pakistan	1 tháng 1 năm 1995
Panama	6 tháng 9 năm 1997
Papua New Guinea	9 tháng 6 năm 1996
Paraguay	1 tháng 1 năm 1995
Peru	1 tháng 1 năm 1995
Philippines	1 tháng 1 năm 1995
Ba Lan	1 tháng 7 năm 1995
Bồ Đào Nha	1 tháng 1 năm 1995
Qatar	13 tháng 1 năm 1996
România	1 tháng 1 năm 1995
Nga	22 tháng 8 năm 2012
Rwanda	22 tháng 5 năm 1996
Saint Kitts và Nevis	21 tháng 2 năm 1996
Saint Lucia	1 tháng 1 năm 1995
Saint Vincent and the Grenadines	1 tháng 1 năm 1995
Samoa	10 tháng 5 năm 2012^[20]
Ả Rập Saudi	11 tháng 12 năm 2005
Senegal	1 tháng 1 năm 1995
Seychelles	26 tháng 4 năm 2015
Sierra Leone	23 tháng 7 năm 1995
Singapore	1 tháng 1 năm 1995
Slovakia	1 tháng 1 năm 1995
Slovenia	30 tháng 7 năm 1995
Quần đảo Solomon	26 tháng 7 năm 1996
Nam Phi	1 tháng 1 năm 1995
Tây Ban Nha	1 tháng 1 năm 1995
Sri Lanka	1 tháng 1 năm 1995
Suriname	1 tháng 1 năm 1995
Swaziland	1 tháng 1 năm 1995
Thụy Điển	1 tháng 1 năm 1995
Thụy Sĩ	1 tháng 7 năm 1995
Đài Loan	1 tháng 1 năm 2002
Tajikistan	2 tháng 3 năm 2013
Tanzania	1 tháng 1 năm 1995
Thái Lan	1 tháng 1 năm 1995
Togo	31 tháng 5 năm 1995
Tonga	27 tháng 7 năm 2007
Trinidad và Tobago	1 tháng 3 năm 1995
Tunisia	29 tháng 3 năm 1995
Thổ Nhĩ Kỳ	26 tháng 3 năm 1995
Uganda	1 tháng 1 năm 1995
Ukraina	16 tháng 5 năm 2008
Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất	10 tháng 4 năm 1996
Liên hiệp Anh	1 tháng 1 năm 1995
Hoa Kỳ	1 tháng 1 năm 1995
Uruguay	1 tháng 1 năm 1995
Vanuatu	24 tháng 8 năm 2012^[21]
Venezuela	1 tháng 1 năm 1995
Việt Nam	7 tháng 11 năm 2007
Yemen	26 tháng 6 năm 2014
Zambia	1 tháng 1 năm 1995
Zimbabwe	5 tháng 3 năm 1995

Quan sát viên

Bảng dưới đây liệt kê tất cả các quan sát viên hiện nay. Trong thời hạn năm năm được cấp tư cách quan sát của WTO, các quốc gia được yêu cầu để bắt đầu tổ chức đàm phán gia nhập của mình.

Quốc gia	Ngày trở thành quan sát viên
Algeria	3 tháng 6 năm 1987
Andorra	4 tháng 7 năm 1997
Azerbaijan	30 tháng 6 năm 1997
The Bahamas	10 tháng 5 năm 2001
Belarus	23 tháng 9 năm 1993
Bhutan	1 tháng 9 năm 1999
Bosnia and Herzegovina^[a]	11 tháng 5 năm 1999
Comoros	22 tháng 2 năm 2007
Equatorial Guinea	19 tháng 2 năm 2007
Ethiopia	13 tháng 1 năm 2003
Holy See	None^[b] (Observer since 16 tháng 7 năm 1997)^[22]
Iran	19 tháng 7 năm 1996
Iraq	30 tháng 9 năm 2004
Lebanon^[c]	30 tháng 1 năm 1999
Libya	10 tháng 6 năm 2004
São Tomé and Príncipe	14 tháng 1 năm 2005
Serbia^[a]	23 tháng 12 năm 2004
Sudan	11 tháng 10 năm 1994
Syria^[c]	10 tháng 10 năm 2001
Uzbekistan	8 tháng 12 năm 1994

^ ^a ^b Successor state to a state that was a party to GATT.
^ The Holy See is exempted from having to negotiate full WTO membership.
^ ^a ^b Was a party to GATT prior to withdrawing.

Tham khảo

^ Xem Danh sách thành viên tại trang web chính thức của Tổ chức Thương mại Thế giới.
^ General Information on Recruitment in the World Trade Organization, World Trade Organization
^ “WTO Secretariat budget for 2008”. World Trade Organization. Truy cập ngày 25 tháng 8 năm 2008.
^ Overview of the WTO Secretariat Tất cả nhân viên đều làm việc tại Geneva.
^ P. van den Bossche, The Law and Policy of the World Trade Organization, 80
^ Palmeter-Mavroidis, Dispute Settlement, 2
^ Fergusson, Ian F. (ngày 9 tháng 5 năm 2007). “The World Trade Organization: Background and Issues” (PDF). Congressional Research Service. tr. 4. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 19 tháng 8 năm 2008. Truy cập ngày 15 tháng 8 năm 2008.
^ The GATT Years: from Havana to Marrakesh, WTO official site
^ a)The GATT years: from Havana to Marrakesh, World Trade Organization
b)Timeline: World Trade Organization – A chronology of key events, BBC News
c)Brakman-Garretsen-Marrewijk-Witteloostuijn, Nations and Firms in the Global Economy, Chapter 10: Trade and Capital Restriction
^ “Hiệp định chung về thuế quan và thương mại 1994” (PDF). Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI).
^ vcci.vn. “TTWTO VCCI - PVTM - Hiệp định về Chống bán phá giá”. chongbanphagia.vn. Truy cập ngày 8 tháng 10 năm 2024.
^ “Previous GATT and WTO Directors-General”. WTO. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2011.
^ Accessions Summary, Center for International Development
^ Ministerial Conference approves Russia's WTO membership WTO News Item, ngày 16 tháng 12 năm 2011
^ Lưu ý rằng trang của WTO Thành viên và Quan sát viên không được cập nhật thường xuyên.
^ Tất cả thành viên của Liên minh châu Âu cũng là thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới.
^ Là Hồng Kông đến năm 1997.
^ Là Macau cho đến năm 1999.
^ [1] WTO media release, 30 tháng 4 năm 2012
^ Montenegro and Samoa strengthen the WTO WTO media release, 30 tháng 4 năm 2012
^ Vanuatu:accession status at WTO official website
^ “Welcome to the Holy See Mission”. Holy See Mission to the United Nations in Geneva. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.

Liên kết ngoài

Các trang chính thức

Trang của chính phủ về Tổ chức Thương mại Thế giới

European Union position on the WTO

Các phương tiện truyền thông về Tổ chức Thương mại Thế giới

Các tổ chức phi chính phủ về Tổ chức Thương mại Thế giới

[GATS-22] Successor state to a state that was a party to GATT.

[23] The Holy See is exempted from having to negotiate full WTO membership.

[GATM-25] Was a party to GATT prior to withdrawing.

[1] Xem Danh sách thành viên tại trang web chính thức của Tổ chức Thương mại Thế giới.

[2] General Information on Recruitment in the World Trade Organization, World Trade Organization

[3] “WTO Secretariat budget for 2008”. World Trade Organization. Truy cập ngày 25 tháng 8 năm 2008.

[4] Overview of the WTO Secretariat Tất cả nhân viên đều làm việc tại Geneva.

[5] P. van den Bossche, The Law and Policy of the World Trade Organization, 80

[6] Palmeter-Mavroidis, Dispute Settlement, 2

[CRS-2007-pg_4-7] Fergusson, Ian F. (ngày 9 tháng 5 năm 2007). “The World Trade Organization: Background and Issues” (PDF). Congressional Research Service. tr. 4. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 19 tháng 8 năm 2008. Truy cập ngày 15 tháng 8 năm 2008.

[GY-8] The GATT Years: from Havana to Marrakesh, WTO official site

[9] )The GATT years: from Havana to Marrakesh, World Trade Organization
b)Timeline: World Trade Organization – A chronology of key events, BBC News
c)Brakman-Garretsen-Marrewijk-Witteloostuijn, Nations and Firms in the Global Economy, Chapter 10: Trade and Capital Restriction

[10] “Hiệp định chung về thuế quan và thương mại 1994” (PDF). Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI).

[11] vcci.vn. “TTWTO VCCI - PVTM - Hiệp định về Chống bán phá giá”. chongbanphagia.vn. Truy cập ngày 8 tháng 10 năm 2024.

[12] “Previous GATT and WTO Directors-General”. WTO. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2011.

[AS-13] Accessions Summary, Center for International Development

[rusmem-14] Ministerial Conference approves Russia's WTO membership WTO News Item, ngày 16 tháng 12 năm 2011

[15] Lưu ý rằng trang của WTO Thành viên và Quan sát viên không được cập nhật thường xuyên.

[16] Tất cả thành viên của Liên minh châu Âu cũng là thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới.

[17] Là Hồng Kông đến năm 1997.

[18] Là Macau cho đến năm 1999.

[monteneg-19] [1] WTO media release, 30 tháng 4 năm 2012

[autogenerated1-20] Montenegro and Samoa strengthen the WTO WTO media release, 30 tháng 4 năm 2012

[VanuatuAccession-21] Vanuatu:accession status at WTO official website

[24] “Welcome to the Holy See Mission”. Holy See Mission to the United Nations in Geneva. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[a]

[b]

[22]

[c]

x t s Thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO)
System	Accession and membership · Appellate Body · Dispute Settlement Body · International Trade Centre · Chronology of key events
Issues	Criticism · Doha Development Round · Singapore issues · Quota Elimination · Peace Clause
Agreements	General Agreement on Tariffs and Trade · Agriculture · Sanitary and Phytosanitary Measures · Technical Barriers to Trade · Trade Related Investment Measures · Trade in Services · Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights · Government Procurement · Information Technology · Marrakech Agreement · Doha Declaration · Bali Package
Ministerial Conferences	1st (1996) · 2nd (1998) · 3rd (1999) · 4th (2001) · 5th (2003) · 6th (2005) · 7th (2009) · 8th (2011) · 9th (2013) · 10th (2015) · 11th (2017)
People	Roberto Azevêdo (Director-General) · Pascal Lamy · Supachai Panitchpakdi · Alejandro Jara · Rufus Yerxa
Thành viên	Afghanistan · Albania · Angola · Antigua và Barbuda · Argentina · Armenia · Úc · Bahrain · Bangladesh · Barbados · Belize · Bénin · Bolivia · Botswana · Brasil · Brunei (Brunei Darussalam) · Burkina Faso · Burundi · Campuchia · Cameroon · Canada · Cộng hoà Trung Phi · Tchad · Chile · Trung Quốc · Colombia · Cộng hoà Congo · Cộng hoà Dân chủ Congo · Costa Rica · Bờ Biển Ngà · Croatia · Cuba · Djibouti · Dominica · Cộng hoà Dominica · Ecuador · Ai Cập · El Salvador · Liên minh châu Âu¹ · Macedonia · Fiji · Gabon · Gambia · Gruzia · Ghana · Grenada · Guatemala · Guinée · Guiné-Bissau · Guyana · Haiti · Honduras · Hồng Kông² · Iceland · Ấn Độ · Indonesia · Israel · Jamaica · Nhật Bản · Jordan · Kazakhstan · Kenya · Hàn Quốc · Kuwait · Kyrgyzstan · Lesotho · Liberia · Liechtenstein · Ma Cao² · Madagascar · Malawi · Malaysia · Maldives · Mali · Mauritanie · Mauritius · México · Moldova · Mông Cổ · Maroc · Mozambique · Myanmar · Namibia · Nepal · New Zealand · Nicaragua · Niger · Nigeria · Na Uy · Oman · Pakistan · Panama · Papua New Guinea · Paraguay · Peru · Philippines · Qatar · Rwanda · St. Kitts và Nevis · St. Lucia · St. Vincent và Grenadines · Ả Rập Saudi · Sénégal · Seychelles · Sierra Leone · Singapore · Quần đảo Solomon · Cộng hoà Nam Phi · Sri Lanka · Suriname · Swaziland · Thụy Sĩ · Đài Loan³ · Tanzania · Thái Lan · Togo · Tonga · Trinidad và Tobago · Tunisia · Thổ Nhĩ Kỳ · Uganda · Ukraina · Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất · Hoa Kỳ · Uruguay · Venezuela · Việt Nam · Zambia · Zimbabwe
Tất cả hai mươi bảy nước thành viên của Liên minh châu Âu cũng là thành viên của WTO: Áo • Bỉ • Bulgaria • Síp • Cộng hòa Séc • Đan Mạch • Estonia • Phần Lan • Pháp • Đức • Hy Lạp • Hungary • Ireland • Ý • Latvia • Litva • Luxembourg • Malta • Hà Lan và Antille thuộc Hà Lan • Ba Lan • Bồ Đào Nha • România • Slovakia • Slovenia • Tây Ban Nha • Thụy Điển • Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Đặc khu hành chính (Trung Quốc). Tên chính thức là Trung Hoa Dân Quốc, tên trong tổ chức là Lãnh thổ thuế quan riêng của Đài Loan, Bành Hồ, Kim Môn và Mã Tổ

x t s Kinh tế học
Kinh tế học vĩ mô	Kỳ vọng thích nghi Tổng cầu Cán cân thanh toán Chu kỳ kinh tế Sử dụng công suất Bay vốn Ngân hàng trung ương Niềm tin tiêu dùng Tiền tệ Sốc cầu DSGE Tăng trưởng kinh tế Chỉ báo kinh tế Cầu hiệu quả Lý thuyết tổng quát về việc làm, lãi suất và tiền tệ Đại Suy thoái Siêu lạm phát Lạm phát Tiền lãi Lãi suất Đầu tư Mô hình IS-LM Microfoundations Chính sách tiền tệ Tiền NAIRU Tài khoản quốc gia Sức mua tương đương Tỷ lệ lợi nhuận Kỳ vọng hợp lý Suy thoái kinh tế Tiết kiệm Đình lạm Sốc cung Thất nghiệp Các ấn phẩm kinh tế học vĩ mô
Kinh tế học vi mô	Aggregation problem Xác lập ngân sách Lựa chọn tiêu dùng Convexity Phân tích chi phí - lợi ích Tổn thất vô ích do thuế Phân phối Duopoly Điểm cân bằng thị trường Economic shortage Thặng dư kinh tế Kinh tế quy mô Economies of scope Độ co giãn của cầu Expected utility hypothesis Ảnh hưởng ngoại lai Lý thuyết cân bằng tổng thể Bàng quan Intertemporal choice Chi phí biên Thất bại thị trường Cơ cấu thị trường Độc quyền Monopsony Non-convexity Oligopoly Chi phí cơ hội Ưu tiên kinh tế Production set Lợi nhuận Hàng hóa công cộng Hiệu suất thay đổi theo quy mô Risk aversion Sự khan hiếm Social choice theory Chi phí chìm Nguyên lý cung - cầu Lý thuyết doanh nghiệp Thương mại Sự không chắc chắn Thỏa dụng Microeconomics publications
Các phân ngành	Kinh tế học hành vi Kinh tế học phát triển Kinh tế xã hội Kinh tế học môi trường Kinh tế học thực chứng Kinh tế học gia đình Kinh tế học tổ chức Kinh tế học tài chính Địa lý kinh tế Lý thuyết tổ chức ngành Kinh tế thông tin Kinh tế học thể chế Kinh tế học quốc tế Kinh tế học lao động Luật pháp và Kinh tế Kinh tế chính trị Tài chính công Kinh tế học phúc lợi
Phương pháp luận	Kinh tế học tính toán Kinh tế lượng Dữ liệu kinh tế Kinh tế học thực nghiệm Kinh tế học phi chính thống Kinh tế học chính thống Toán kinh tế Kinh tế học chuẩn tắc Kinh tế học thực chứng Methodological publications
Lịch sử tư tưởng kinh tế	Lịch sử tư tưởng kinh tế ở Hy Lạp và La Mã cổ đại Trường phái kinh tế học Áo Trường phái kinh tế học Chicago Kinh tế học cổ điển Kinh tế nữ quyền Thuyết định chế Kinh tế học Keynes Kinh tế chính trị Marx-Lenin Kinh tế học tân cổ điển
Các nhà kinh tế học nổi tiếng	François Quesnay Adam Smith David Ricardo Thomas Malthus Karl Marx Kenneth Arrow Francis Ysidro Edgeworth Milton Friedman Ragnar Frisch Harold Hotelling John Maynard Keynes Friedrich Hayek Tjalling Koopmans Jacob Marschak John von Neumann Vilfredo Pareto Paul Samuelson Simon Kuznets Leonid Kantorovich Joseph Schumpeter Amartya Sen Herbert A. Simon Robert Solow Paul Krugman Joseph Stiglitz more
Các tổ chức quốc tế	Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương Economic Cooperation Organization EFTA IMF OECD Ngân hàng Thế giới Tổ chức Thương mại Thế giới
Category Index Lists Outline Publications Business and economics portal

x t s Thương mại quốc tế
Thuật ngữ	Lợi thế tuyệt đối Cán cân thanh toán Cán cân thương mại Tài khoản vốn (kinh tế học) Lợi thế so sánh Tài khoản vãng lai Công nghiệp hóa theo hướng xuất khẩu Dự trữ ngoại hối nhà nước Toàn cầu hóa Công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu Thuê ngoài Công bằng thương mại
Tổ chức và chính sách	Quỹ Tiền tệ Quốc tế Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển Nhóm Ngân hàng Thế giới Tổ chức Thương mại Thế giới Trung tâm Thương mại Quốc tế Hội nhập kinh tế Incoterm Khu chế xuất Rào cản thương mại Khối thương mại Hiệp định thương mại
Trường phái tư tưởng	Chủ nghĩa dân tộc kinh tế Thương mại tự do Chủ nghĩa trọng thương Bảo hộ mậu dịch
Tổ chức khu vực	Liên minh Thuế quan Ả Rập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á Cộng đồng Andes Cộng đồng Caribe Liên minh Kinh tế Á Âu Cộng đồng Đông Phi Cộng đồng Kinh tế Á Âu Liên minh Thuế quan Liên minh châu Âu Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh Mercosur Liên minh Thuế quan Nam Phi Cộng đồng Kinh tế Tây Phi
Thể loại:Thương mại quốc tế Commons:Category:International trade