|
'''Giáo điều''', hay còn gọi là '''tín điều''', theo nghĩa rộng là bất cứ niềm xác tín nào không thể nghi vấn. Giáo điều là những nguyên lý mà người ta tiếp thu một cách mù quáng, bằng sự tín ngưỡng, không có phê phán, không chú ý đến những điều kiện ứng dụng nó<ref>Từ điển triết học, Nhà xuất bản Sự Thật, Hà Nội, 1960, trang 312</ref>. Giáo điều cũng để chỉ [[tư tưởng]] và hành động tuyệt đối hoá lý luận, coi thường, hạ thấp thực tiễn, hoặc áp dụng [[lý luận]] mà không tính tới kinh nghiệm thực tiễn mang tính lịch sử thực tiễn.<ref>{{Chú thích web|url=http://lyluanchinhtri.vn/home/index.php/dao-tao-boi-duong/item/1372-phong-ngua-khac-phuc-nhung-can-benh-trong-tu-duy-lanh-dao-quan-ly.html|tựa đề=Phòng ngừa, khắc phục những căn bệnh trong tư duy lãnh đạo, quản lý|tác giả=PGS, TS Đoàn Minh Huấn|họ=|tên=|ngày=24 tháng 3 năm 2016|website=Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=15 tháng 11 năm 2020}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://sachvui.com/sachvui-686868666888/ebooks/2014/pdf/Sachvui.Com-triet-hoc-mac-lenin-nguyen-ngoc-long-nguyen-huu-vui.pdf|tựa đề=Giáo Trình Triết Học Mác - Lênin. Bộ Giáo dục và Đào tạo|tác giả=Nguyễn Ngọc Long- Nguyễn Hữu Vui|họ=|tên=|ngày=|website=|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref> Giáo điều có thể ở dạng hệ thống chính thức các nguyên lý hay giáo lý của các [[tôn giáo]], như Công giáo, Tin Lành, Do Thái giáo, hoặc là quan niệm của các trường phái [[triết học]], như [[chủ nghĩa khắc kỷ]]. Giáo điều cũng bắt gặp trong các hệ thống niềm tin [[chính trị]], như [[chủ nghĩa cộng sản]], [[chủ nghĩa tiến bộ]], [[chủ nghĩa tự do]], [[chủ nghĩa bảo thủ]].<ref>{{Cite web|url=https://www.washingtonpost.com/opinions/2019/03/22/yes-liberal-democracy-is-struggling-progressive-left-isnt-helping/|title=Yes, liberal democracy is struggling, and the progressive left isn’t helping|website=[[The Washington Post]]|access-date=16 January 2021}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.theatlantic.com/politics/archive/2017/09/challenging-the-dogmas-of-right-and-left/540093/|title=Challenging the Dogmas of Right and Left|website=[[The Atlantic]]|access-date=16 January 2021}}</ref>
Theo nghĩa tiêu cực, tín điều (còn gọi là giáo điều) đề cập đến những quyết định mang tính thúc ép, tới từ những quyền lực hay lợi ích chính trị lấn át.<ref>[http://www.merriam-webster.com/dictionary/dogma "dogma."] Merriam-Webster.com .</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.dictionary.com/browse/dogma|title=Dogma|website=dictionary.com|access-date=4 October 2016}}</ref> Mở rộng ra, những người tuân theo các niềm tin này thường sẽ không sẵn sàng tham gia thảo luận một cách có lý trí. Thái độ này, cũng gọi là ''chủ nghĩa giáo điều'', không chỉ liên quan tới niềm tin tôn giáo, mà còn liên quan tới các niềm tin triết học hay chính trị.
|
