Varghuz (lidn)

Varghuz
Varkaus (suom. i roč.)
	Lidnanznam;
Valdkund	Suomenma
Eläjiden lugu (2024)	19,686 ristitud
Pind	524,48 km²
Pämez'	Joonas Hänninen; (2022—)
Telefonkod	+358−17
Aigvö	tal'vel UTC+2,; kezal UTC+3

Sil sanal voib olda toižid znamoičendoid; miše nähta niid, tulgat tänna.

Lidnankundan sijaduz agjas i valdkundas (2020)

Varghuz (suom. i roč.: Varkaus, edel 1929. vot Warkaus) om Suomenman lidn da lidnankund valdkundan suvipäivnouzmas. Se sijadase Pohjoižsavo-agjan suvižes čogas, agjan koumanz' lidnankund eläjiden lugun mödhe.

Istorii

Lidnan nimi znamoičeb «järvekesk» vanhal suomen kelel, nimitihe sijadusen mödhe. Sauvoškanzihe tegimid eländpunktas 19. voz'sadan lopuspäi. Vl 1929 sätihe erižen kundan, se sai lidnan statusad vl 1962. Mülütihe Kangaslampi-kundad sihe vspäi 2005.

Varghuz-lidn šingotase energetižel sarakol, Stora Enso-kompanijan cellülozbumagaižel kombinatal i mecpilindan tehmižel.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Saiman järvekesken i Saiman kanalan randoil.

Matkad Hel'sinki-pälidnhasai om 286 km suvipäivlaskmha orhal vai 318 km avtoteidme. Lähembaižed lidnad oma Suonenjogi 52 km lodeheze orhal vai 66 km avtol i Pieksämägi (Suvisavo) 42 km päivlaskmha da kaikil teil.

Vn 2022 andmusiden mödhe lidnankundan pind om 524,48 km², sidä kesken kuivma — 385,62 nellikkilometrad, vezi i sokaz tahond ottas nelländest (138,86 km²).

Tobmuz

Lidnankund jagase 22 nimitadud i nomeruidud rajonaks. Varghuden municipaline suim kogoneb 43 ezitajaspäi.

Edeližed lidnan pämehed oma Hannu Cupari (Hannu Tsupari, 2007−2021), Matti Reijonen (2001−2006).

Eläjad

Vozil 1980−1995 lidnankundan eläjiden lugu oli läz 26 tuh. ristituid, vl 2000 — 24 890 ristitud, vl 2010 — 22 777 ristitud, vl 2020 — 20 562 ristitud. Kaikiš suremb kundan ristitišt oli 26 714 eläjad vl 1985.

Vn 2016 andmusiden mödhe suomen kel' oli mamankeleks 96,7 % täht lidnalaižišpäi, ročin kel' — 0,2 %, toižed keled — 3,1 %.