Papers by Somayeh Rostampour
Appartenances & Altérités, 2024
The article first discusses the difficulty of analyzing the production of knowledge in a context ... more The article first discusses the difficulty of analyzing the production of knowledge in a context marked by repression and war. This explains in part why this knowledge is disseminated in publications that are often scattered and anonymous, and in discourses that can sometimes take on a moralistic tone. The article then explores the stance Jineolojî has taken against the Turkish state as a colonizing state, and against feminism and academia as spaces that produce social hierarchies. This second part shows how Jineolojî is presented as a feminine science that aims to challenge the monopolization of women’s narratives in countries of the South by dominant institutions and discourses in countries of the North, and seeks to democratize knowledge by making it accessible to marginalized and insurgent populations. We also explore the place of Jineolojî in the global landscape of socially legitimate knowledge. Our analysis suggests that due to the colonial and imperial domination of marginalized knowledge considered too politic, this knowledge is excluded as illegitimate. This situation highlights a global and colonial division of labor in the production and circulation of knowledge, that perpetuates academic neo-colonialism (Alatas 2003: 606). According to this analysis, the Global South is expected to produce political material and thus generates data perceived as “unscientific and insufficiently valid” (Gururani 2002: 354), rather than institutionally acceptable theories (Meghji 2021). Building on these aspects, we examine the distinction, interaction and potential co-construction between “academic scientific knowledge” and “extra-academic activist knowledge,” along with the claims of (il)legitimacy strongly associated with them. Knowledge is defined here as a tool for understanding emancipatory ideas and praxis. Finally, the article focuses on the geographical and intellectual mobility of the women who contribute to Jineolojî, which provides an additional perspective by shedding light on their career paths and their impact on global knowledge.
Genre, sexualité et société
Hiérarchies au sein des mouvements féministes en Iran. Marginalisation des femmes des minorités e... more Hiérarchies au sein des mouvements féministes en Iran. Marginalisation des femmes des minorités ethniques dans la production féministe académique et militante Ethnic Hierarchies within the Feminist Movements in Iran. The Marginalization of Ethnic-Minority Females in the Discourse and Praxis of “Centralist Feminism”
Crimethinc
The revolutionary uprising associated with the slogan “Jin, Jiyan, Azadi” (“Woman, Life, Freedom”... more The revolutionary uprising associated with the slogan “Jin, Jiyan, Azadi” (“Woman, Life, Freedom”) began in Iran almost six months ago, on September 16, 2022, when the morality police of the Islamic Republic murdered a 22-year-old Kurdish woman, Jina (Mahsa) Amini. Since then, the whole country has been on fire. This feminist revolution is not simply a response to compulsory hijab; it aims to put an end to 44 years of gender apartheid, patriarchy, military dictatorship, neoliberalism, nationalism, and Islamist theocracy. Like the so-called Arab Spring, the Jin, Jiyan, Azadi movement demands “the fall of the regime” with an eye toward systemic social change.
During the first three months of the movement, more than 18,000 activists and protesters were arrested, thousands were injured, and more than 500 people were shot dead or killed during torture, including 70 children. More than 100 people still face the risk of execution. Prisoners have been subjected to various forms of brutality, including baseless verdicts in show trials conducted without independent lawyers and physical and psychological torture aimed at forcing captives to sign false confessions. Women and queer prisoners in particular face the threats of rape and sexual harassment. In the most recent phase of repression, the regime is taking revenge on the women’s insurrection by systematically poisoning female students and children with chemical gas in more than 200 schools across the country, resulted in the death of at least two children and the hospitalization of hundreds more.
Despite this, or because of it, the movement lives on. The oppressed classes continue to fight on the street, in prisons and schools, at work, on social media platforms, in the commemoration of martyrs during funeral ceremonies and in solidarity with mothers and families who have lost their children. The Islamic Republic has reached an irreversible point; the wheels of history cannot be turned backwards by repression. When young women in universities chant, “This is a women’s revolution, do not call it a protest anymore,” they mean that “This time is different,” that they are determined to overthrow the regime. Currently, the rhythm of street protests is reduced; militants have used this interval as an opportunity to organize recover, and reflect.
The Internationalist Marxist-Humanist, 2024
The prevailing narratives of the women’s movement in Iran have often been characterized by nation... more The prevailing narratives of the women’s movement in Iran have often been characterized by nationalism, homogenization, reductionism, elitism, and class-oriented position, overlooking the intersectionality of ethnicity, nationality, gender, and class. Rather, this article aims to examine the struggle of marginalized communities, particularly women, in the 2022 Jina uprising and its aftermath in comparison to the central population. Instead of claiming to provide definitive answers, the article seeks to raise questions surrounding several key issues. Firstly, it addresses the dynamics of center-periphery relations within the Jina uprising and the role of marginalized communities in highlighting class contradictions and anti-colonial resistance. Secondly, it explores the marginalization of women from peripheral regions in the production of feminist knowledge, activism, and various strands of minority feminism. At a time when reactionary forces propagate slogans like “Man, homeland, prosperity,” promoting the progressive slogan of Jin. Jiyan. Azadi (women. life. freedom) and fostering solidarity based on political comradeship becomes imperative. To achieve this, there must be a collective awareness of the interconnectedness of gender, sexuality, nationality, and class oppression in Iran. Failure to adequately address these intersections poses a threat to feminist solidarity against patriarchal domination in its various forms.
Furthermore, this article aims to demonstrate that the demands of peripheral regions cannot be understood solely through the lens of “identity politics.” Instead, these marginalized groups’ political and cultural aspirations are rooted in materialistic and class-based foundations. While refraining from proposing a specific theoretical framework at this stage, it underscores the significance of anti-colonial theories and materialist methodologies in comprehending center-periphery dynamics. Here, the term “periphery”, “surroundings” or “marginalized communities” broadly encompasses social groups situated at a lower position in the hierarchy of class, gender, geography, economics, sexuality, religion, ethnicity, and race compared to the dominant group. Specifically, in this text, the concept of the periphery predominantly refers to women from non-Persian, minoritized nations residing in peripheral geographical areas, often belonging to non-Shiite and the most exploited segments of society. While examples in the text primarily focus on Kurdistan province, not as an exception but as an illustration of the peripheral people’s conditions, it is not intended to portray Kurdistan as a historically monolithic society devoid of diversity and internal conflicts, ranging from progressive to reactionary currents.
سایت نقد, 2023
مقدمه
با آغاز پروژهی استعمار در قرن شانزدهم که نسلکشی مردم بومی و سازماندهی تجارت برده آفریقا... more مقدمه
با آغاز پروژهی استعمار در قرن شانزدهم که نسلکشی مردم بومی و سازماندهی تجارت برده آفریقا را به همراه داشت و با ورود استعمارگران به امریکا در سال ۱۴۹۲ آغاز شد، نظم جهانی جدیدی برقرار شد که نظم جنسیتی حاکم را نیز دستخوش تغییر کرد. این ساختار جدید در اوایل رشد سرمایهداری مبتنی بود بر ایجاد برتری از طریق مفهوم نژاد و کنترل بهرهکشانه از طریق استثمار کارگران. بنابراین قدرت استعمار خود را از طریق نژادپرستی، کنترل نیروی کار، تسلط بر سوژهها (اینجا پای جنسیت به میان میآید) و کنترل تولید دانش نشان میدهد. مستعمرهشدگان به «دیگرانی» افسانهای تبدیل شدند که گویی به سبب ویژگیهای ذاتی و قومیشان، از روند پیشرفت مدرنیسم «عقبافتاده»اند. همین گفتمان در سطح ملی نیز میان گروههایی با جایگاه برتر و «سایرین عقبافتاده» که عموماً متعلق به اقلیتهای ملی-اتنیکی بودند، بازتولید شد. این مفهومها و موضوعها بیش از همه در حوزهی مطالعات پسااستعماری مورد بحث قرار گرفتهاند، حوزهای که به دلایل اغلب سیاسی، در فضای روشنفکری ایران سالهاست طرد شده و به قدر کافی مورد بحث قرار نگرفتهاند؛ درست به همین دلیل، متون محدودی به فارسی در حوزهی مطالعات پسااستعماری در دسترس هستند.[2] این یادادشت، بدون آنکه ادعاي جامعيت در زمينهی طرح تعریفها، نظریهها و مطالعههای بسیار گستردهی پسااستعماری داشته باشد، سعی میکند وجوه مهم آن را در تقاطع با مسئلهی جنسیت و در دیالوگ با نقدهای فمینیستهای مارکسیست موردبحث قرار دهد. این متن نظری، بحث خود را از ریشههای تاریخی و مفاهیم ابتدایی این سنت فکری آغاز میکند و از این جهت، بیش از همه برای کسانی مفید خواهد بود که آشنایی کمی با جدالهای مذکور دارند. در سطحی دیگر، این نوشته بیش از همه در پی گفتوگو با کسانی است که مطالعه و استفاده از نظریههای فمینیسم پسااستعماری را «بیهوده و غیرضروری» میدانند، یا نگاهی تحقیرآمیز و حذفگرایانه به آن دارند، چون آن را نه مکمل، بلکه در تقابل با فمینیسم مارکسیستی میدانند. شمار این دسته در ایران کم نیست و همین موضوع از انگیزههای اصلی این یادداشت بوده است. در عین حال، دیدگاه متن کنونی نزدیک به آن دسته از فمینیستهایی است که تحلیلها و تفسیرهای این نحله از فمینیسم را همزمان « ضروری اما ناکافی» میدانند و تلاش دارند، به یاری مفاهیم انتقادی و بهویژه تأملات فمینیستهای مارکسیستی ضدنژادپرستی، کاستیهای آن را نیز مورد توجه قرار دهند. در نهایت، ضرورت پرداختن به این جدال نظری از آنجا ناشی میشود که تعریفها و مفاهیمی که این نحلههای فکری برای مسئلهی «رهایی جنسیتی» عرضه میکنند، نتیجههای سیاسی مهمی دارند که قادرند مستقیم یا غیرمستقیم بر سرنوشت اجتماعی و سیاسی میلیونها زن در جهان تاثیر بگذارند.
سایت نقد, 2023
مقدمه. روایتهای غالب از جنبشهای اجتماعی در ایران، از جمله جنبش زنان، اغلب ناسیونالیستی، همگنسا... more مقدمه. روایتهای غالب از جنبشهای اجتماعی در ایران، از جمله جنبش زنان، اغلب ناسیونالیستی، همگنساز، تقلیلگرا، نخبهگرایانه و طبقاتی بودهاند، بهنحوی که تلاقی اتنیک-ملیت با جنسیت و طبقه در آنها نادیده گرفته شده است. این متن تلاش میکند مبارزهی مردمان در حاشیه در قیام ژینا بهویژه زنان، و مازادهای آن نسبت به مرکز را مورد بحث قرار دهد. بیش از آنکه ادعای پاسخگویی داشته باشد، هدف این یادداشت «طرح مسئله» حول موضوعات زیر است. نخست، مسئلهی حاشیه-مرکز در قیام ژینا و سهم مردمان پیرامونی در برجسته کردن تضاد طبقاتی و مبارزات ضداستعماری. در آینده و در مقالهی دیگری به فرایند نامرئیسازی زنان حاشیهای در تولید دانش-کنشگری فمینیستی و تبارهای چندگانه فمینیسم اقلیت میپردازیم. در شرایطی که شعار ارتجاعی «مرد میهن آبادی» از سوی نیروهای ارتجاعی در حال رشد و گسترش است و در جریانهایی همچون مسجد مکی بلوچستان «نشانههای سازش و بستن دهانها دیده میشود»[1]، دفاع از شعار مترقی «ژن ژیان ئازادی» و ایجاد حلقههای همبستگی مبتنی بر همسرنوشتی سیاسی ضروری به نظر میرسد. لازمهی این کار، هماندیشی جمعی پیرامون پیوند میان ستم جنسیتی- جنسی با ستم ملی و طبقاتی در ایران است، که اگر به قدر کافی واکاوی نشود میتواند همچون تهدیدی برای اتحاد فمینیستی علیه اشکال متنوع پدر-مردسالاری عمل کند. این متن در صدد است تا نشان دهد مطالبات متفاوت مناطق حاشیهای را صرفاً نمیتوان با مفهوم پرمناقشهی «سیاست هویت» تحلیل کرد، زیرا حتی خواستهای سیاسی و فرهنگی این مردمان بنیادهای محکم مادی و طبقاتی دارند. از طرف دیگر، بدون اینکه در این مرحله نظریهی خاصی پیشنهاد دهیم، اهمیت نظریههای ضداستعماری (در طیف وسیع آن) و روششناسی ماتریالیستی برای فهم بهتر مناسبات مرکز-حاشیه را یادآور میشویم. منظور از «حاشیه» یا «پیرامون» به بیان عامْ گروههای اجتماعیای هستند که در سلسلهمراتب طبقاتی، جنسیتی، جغرافیایی، اقتصادی، جنسی، مذهبی، ملیتی، نژادی و اتنیکی در مقایسه با گروه غالب فرادست در موقعیت فرودست قرار دارند. مفهوم حاشیه در این متن بیش از همه به زنان ملل تحتستمِ غیرفارس ارجاع دارد که در مناطق جغرافیایی پیرامونی زندگی میکنند و اغلب غیرشیعه و متعلق به ستمکشیدهترین اقشار جامعه اند. مثالهای متن عمدتاً از کردستاناند اما نه بهمثابهی یک استثنا، بلکه همچون یک نمونه از وضعیت مردم حاشیه که نویسنده شاید شناخت بهتری از آن داشته باشد. همچنین «کردستانْ» یک جامعهی غیرتاریخی یکدست و فاقد تکثر و تضاد درونی، از طیف مترقی گرفته تا جریانات ارتجاعی، فرض نشده است.
Evolutionary Applications, 2021
Impending anthropogenic climate change will severely impact coastal organisms at unprecedented sp... more Impending anthropogenic climate change will severely impact coastal organisms at unprecedented speed. Knowledge on organisms' evolutionary responses to past sea level fluctuations and estimation of their evolutionary potential is therefore indispensable in efforts to mitigate the effects of future climate change. We sampled tens of thousands of genomic markers of ~300 individuals in two of the four extant horseshoe crab species across the complex archipelagic Singapore Straits. Carcinoscorpius rotundicauda Latreille, a less mobile mangrove species, has finer population structure and lower genetic diversity compared to the dispersive deep-sea Tachypleus gigas Müller. Even though the source populations of both species during the Last Glacial Maximum exhibited comparable effective population sizes, the less dispersive C. rotundicauda seems to lose genetic diversity much more quickly because of population fragmentation. Contra previous studies' results, we predict that the more commonly sighted C. rotundicauda faces a more uncertain conservation plight, with a continuing loss in evolutionary potential and higher vulnerability to future climate change. Our study provides important genomic baseline data for the redirection of conservation measures in the face of climate change, and can be used as a blueprint for assessment and mitigation of the adverse effects of impending sea level rise in other systems.
با فراگیر شدن موج «من هم»، در ایران همچون جاهایی که پیشتر آن را تجربه کرده بودند، این امید وجو... more با فراگیر شدن موج «من هم»، در ایران همچون جاهایی که پیشتر آن را تجربه کرده بودند، این امید وجود داشت که بالاخره شرایط برای شنیدن صدای زنان از سوی اجتماعی از مردان و نیز جامعهای همچنان مردسالار (مبتنی بر قدرت مردانه) فراهم شود. هرچند در مورد ایران به سختی میتوان گفت این موج توانسته به درون مکالمات روزمره یا زندگی واقعی وارد شود، با این حال دستکم در سطح شبکههای اجتماعی، جریان «من هم» این امکان را به زنان قربانی آزار جنسی و جنسیتی داد تا امری را که تاکنون شخصی، سرکوبشده و حتی انکارشده بود، آزاد کنند و آن را به شکل جمعی و علنی در فضای عمومی-اجتماعی به بحث بگذارند. ابزارها و امکانهای نوین برای آموزش و کنش، دسترسی به طیف گستردهای از کتابها، مقالات، فیلمها و شبکههای فمینیستی و خصوصا مداخلات روزافزون رسانههای اجتماعی به زنان طبقه متوسط ایران اجازه داد که تجربهای جدید را در زمینه علنی کردن تابوی آزار جنسی و خشونت مردان علیه زنان از سر بگذرانند...
نظریه اینترسکشنالیتی که در زبان فارسی با عنوان های مختلفی چون تقاطع، گره گاه، تلاقی، میان برشی، ت... more نظریه اینترسکشنالیتی که در زبان فارسی با عنوان های مختلفی چون تقاطع، گره گاه، تلاقی، میان برشی، تقاطع یافتگی، بیناهویتی و همبُرشگاهی ترجمه شده، به ابزاری تحلیلی تبدیل شده که محققین فمینیست و مخالف نژادپرستی برای نظریه پردازی هویت و ستم و همچنین مرئی ساختن تجربه های چندگانه فرودستی به کار می گیرند. این نظریه همزمان ریشه در فمینیسم سیاه و نظریه انتقادی نژادی دارد. لزلی مک کال، اینترسکشنالیتی را «مهمترین سهم نظری میداند که مطالعات زنان در رابطه با زمینه های مرتبط تاکنون انجام داده است» . در واقع ، بسیاری از فمینیست ها از این مفهوم استفاده کرده و توسعه داده اند ، گرچه همه آنها در تحلیل هایشان بر آن تمرکز نکرده اند. اینترسکشنالیتی در رشته های مرتبط با مطالعات جنسیت توسعه یافته اما در سطح آکادمیک در رشته های دیگر و در حوزه هایی چون مطالعات آموزشی، مردم نگاری، مطالعات فرهنگی، انسان شناسی، مطالعات کشورهای غیرغربی، نژادپرستی و مطالعات بین الملل نیز هم در سطح روش شناختی و هم در سطح نظری تاثیر داشته است. در این میان، پساساختارگرا و پسامدرن ها به شکلی ویژه به آن علاقه نشان دادند و در توسعه آن نقش ایفا کردند. بدین ترتیب اینترسکشنالیتی اکنون یک الگوی برجسته فمینیستی با دامنه گسترده بین رشته ای است که به شکل مکرر با تناقضات، غیاب ها و کاستی هایش درگیر است. محبوبیت این نظریه هم در سطح نظری و هم در سطح سیاسی در میان دانشگاهیان و فعالین غیر سفیدپوست و کنشگرانی با هویت های حاشیه ای چشمگیر است...
سایت نقد, 2020
مقدمه: با سربرآوردن سرمایه داری نئولیبرال و جهانی شده از دهه هفتاد میلادی بدین سو، تولید دانش فم... more مقدمه: با سربرآوردن سرمایه داری نئولیبرال و جهانی شده از دهه هفتاد میلادی بدین سو، تولید دانش فمینیستی نیز در سطح جهانی و منطقه ای روند جدیدي را از سر گرفته است. با رشد نابرابری ها و شکاف های تبعیض آمیز در سطح جهانی، که متاثر از برتری اقتصادی-سیاسی کشورهای قدرتمند جهانی است، تجربه زنان در کشورهای شمال جهانی اغلب به عنوان یک الگوی جهان شمول و عمومی به زنان در کشورهای حاشیه ای با تجربیاتی متفاوت از جنسیت، تحمیل شده است. بحث پیش رو با نگاهی انتقادی-ماتریالیستی به فرآیند تولید دانش فمینیستی و مقولۀ «اروپامحوری»، جدل های نظری در این حوزه (یونیورسالیسم و لوکالیسم) و پیامدهای ضمنی آن برای کشوری مثل ایران را مورد توجه قرار خواهد داد. بخش دوم تلاش می کند تا نشان دهد چطور مشابه با نابرابری های جهانی، سلطۀ فمینیسم مرکزگرا در ایران نیز به نادیده گرفتن تجربیات زنان «اقلیت های اتنیکی-ملی» و لاجرم به حاشیه رفتن دانشی منجر شده است که حامل آن هستند. در انتها به این پرسش میپردازیم که از چه نوع فمینیسم(های) رهایی بخشی برای جامعۀ ایران میتوان سخن گفت که حاصل آن نه افتراق بیشتر بلکه نوعی همبستگی جمعی برای زنان کشور باشد، فمینیسمی که در عین بازشناسی تفاوت ها می تواند اتحادبخش باشد. از این جهت بخش دوم یادداشت که معطوف به ایران است، تا حد زیادی خودبسنده بوده و میتوان آن را مستقل از بخش اول مطالعه کرد.
در این مقاله ابتدا تلاش میکنیم بهاختصار جریانات فکری و سیاسی فمینیسم در سنت فرانسوی را معرفی کن... more در این مقاله ابتدا تلاش میکنیم بهاختصار جریانات فکری و سیاسی فمینیسم در سنت فرانسوی را معرفی کنیم و از خلال آن نشان دهیم که فمینیسم امریکایی با هژمونی نظریات متفکرانی چون جودیت باتلر و پساساختارگراها چهگونه مرزهای خود را با سنت فرانسوی مشخص میکند. این دو نمونه، همزمان ما را به شرح تاریخی روند فمینیسم در جهان و چرخشهای نظریاش در دهههای اخیر سوق میدهد. در ادامهی این مواجهه، به این پرسش در حوزهی جنسیت در جغرافیای ایران خواهیم پرداخت که «چه عواملی موجب شد سنت امریکایی غالب در مطالعات جنسیت و مسائل طرحشده از سوی آنها با محوریت هویتگرایی، در ایران بعد از انقلاب، بیش از سنت فرانسویاش مورد استقبال و توجه قرار گیرد؟ و از آنجا که پساساختارگراها یکی از نمایندگان مهم سنت غالب امریکایی محسوب میشوند و در ادبیات فارسی حوزهی جنسیت نیز علاقه و ارجاع زیادی به آنها به چشم میخورد، دربارهی این پرسش نیز بحث خواهیم کرد که «تأثیرپذیری از فمینیسم پساساختارگرا و پسامدرنیسم چه نتایجی میتواند برای جنبش زنان و فمینیسم در یک کلیت در ایران داشته باشد».
This article seeks to show that high visibility and participation of women in Rojava (Syrian Kurd... more This article seeks to show that high visibility and participation of women in Rojava (Syrian Kurdistan) is not just due to the requirements of mobilization for a total defensive war against ISIS. Rather, it is the culmination of a historical process within a wider and multifaceted freedom movement. After 1987, women from Rjava, were mobilized and participated in Kurdish straggle. They took significant steps after 2000 including the building of woman-specific organization within the Democratic Union Party (PYD), which was founded in 2003. In fact, what happened in the recent war with ISIS in Rojava, accelerated the realization of the ideas proposed by the imprisoned leader of Kurdistan Workers Party (PKK) Abdullah Ocalan, long before the start of the civil war in Syrian, drawing systematically from a continuous struggle that has been inspired by those ideas elsewhere in Kurdistan, especially in Bakur (Turkey's Kurdistan).
Ritimo, 2021
Avec leurs émergences tardives (début du XX e siècle) par rapport au nationalisme, plusieurs
Uploads
Papers by Somayeh Rostampour
During the first three months of the movement, more than 18,000 activists and protesters were arrested, thousands were injured, and more than 500 people were shot dead or killed during torture, including 70 children. More than 100 people still face the risk of execution. Prisoners have been subjected to various forms of brutality, including baseless verdicts in show trials conducted without independent lawyers and physical and psychological torture aimed at forcing captives to sign false confessions. Women and queer prisoners in particular face the threats of rape and sexual harassment. In the most recent phase of repression, the regime is taking revenge on the women’s insurrection by systematically poisoning female students and children with chemical gas in more than 200 schools across the country, resulted in the death of at least two children and the hospitalization of hundreds more.
Despite this, or because of it, the movement lives on. The oppressed classes continue to fight on the street, in prisons and schools, at work, on social media platforms, in the commemoration of martyrs during funeral ceremonies and in solidarity with mothers and families who have lost their children. The Islamic Republic has reached an irreversible point; the wheels of history cannot be turned backwards by repression. When young women in universities chant, “This is a women’s revolution, do not call it a protest anymore,” they mean that “This time is different,” that they are determined to overthrow the regime. Currently, the rhythm of street protests is reduced; militants have used this interval as an opportunity to organize recover, and reflect.
Furthermore, this article aims to demonstrate that the demands of peripheral regions cannot be understood solely through the lens of “identity politics.” Instead, these marginalized groups’ political and cultural aspirations are rooted in materialistic and class-based foundations. While refraining from proposing a specific theoretical framework at this stage, it underscores the significance of anti-colonial theories and materialist methodologies in comprehending center-periphery dynamics. Here, the term “periphery”, “surroundings” or “marginalized communities” broadly encompasses social groups situated at a lower position in the hierarchy of class, gender, geography, economics, sexuality, religion, ethnicity, and race compared to the dominant group. Specifically, in this text, the concept of the periphery predominantly refers to women from non-Persian, minoritized nations residing in peripheral geographical areas, often belonging to non-Shiite and the most exploited segments of society. While examples in the text primarily focus on Kurdistan province, not as an exception but as an illustration of the peripheral people’s conditions, it is not intended to portray Kurdistan as a historically monolithic society devoid of diversity and internal conflicts, ranging from progressive to reactionary currents.
با آغاز پروژهی استعمار در قرن شانزدهم که نسلکشی مردم بومی و سازماندهی تجارت برده آفریقا را به همراه داشت و با ورود استعمارگران به امریکا در سال ۱۴۹۲ آغاز شد، نظم جهانی جدیدی برقرار شد که نظم جنسیتی حاکم را نیز دستخوش تغییر کرد. این ساختار جدید در اوایل رشد سرمایهداری مبتنی بود بر ایجاد برتری از طریق مفهوم نژاد و کنترل بهرهکشانه از طریق استثمار کارگران. بنابراین قدرت استعمار خود را از طریق نژادپرستی، کنترل نیروی کار، تسلط بر سوژهها (اینجا پای جنسیت به میان میآید) و کنترل تولید دانش نشان میدهد. مستعمرهشدگان به «دیگرانی» افسانهای تبدیل شدند که گویی به سبب ویژگیهای ذاتی و قومیشان، از روند پیشرفت مدرنیسم «عقبافتاده»اند. همین گفتمان در سطح ملی نیز میان گروههایی با جایگاه برتر و «سایرین عقبافتاده» که عموماً متعلق به اقلیتهای ملی-اتنیکی بودند، بازتولید شد. این مفهومها و موضوعها بیش از همه در حوزهی مطالعات پسااستعماری مورد بحث قرار گرفتهاند، حوزهای که به دلایل اغلب سیاسی، در فضای روشنفکری ایران سالهاست طرد شده و به قدر کافی مورد بحث قرار نگرفتهاند؛ درست به همین دلیل، متون محدودی به فارسی در حوزهی مطالعات پسااستعماری در دسترس هستند.[2] این یادادشت، بدون آنکه ادعاي جامعيت در زمينهی طرح تعریفها، نظریهها و مطالعههای بسیار گستردهی پسااستعماری داشته باشد، سعی میکند وجوه مهم آن را در تقاطع با مسئلهی جنسیت و در دیالوگ با نقدهای فمینیستهای مارکسیست موردبحث قرار دهد. این متن نظری، بحث خود را از ریشههای تاریخی و مفاهیم ابتدایی این سنت فکری آغاز میکند و از این جهت، بیش از همه برای کسانی مفید خواهد بود که آشنایی کمی با جدالهای مذکور دارند. در سطحی دیگر، این نوشته بیش از همه در پی گفتوگو با کسانی است که مطالعه و استفاده از نظریههای فمینیسم پسااستعماری را «بیهوده و غیرضروری» میدانند، یا نگاهی تحقیرآمیز و حذفگرایانه به آن دارند، چون آن را نه مکمل، بلکه در تقابل با فمینیسم مارکسیستی میدانند. شمار این دسته در ایران کم نیست و همین موضوع از انگیزههای اصلی این یادداشت بوده است. در عین حال، دیدگاه متن کنونی نزدیک به آن دسته از فمینیستهایی است که تحلیلها و تفسیرهای این نحله از فمینیسم را همزمان « ضروری اما ناکافی» میدانند و تلاش دارند، به یاری مفاهیم انتقادی و بهویژه تأملات فمینیستهای مارکسیستی ضدنژادپرستی، کاستیهای آن را نیز مورد توجه قرار دهند. در نهایت، ضرورت پرداختن به این جدال نظری از آنجا ناشی میشود که تعریفها و مفاهیمی که این نحلههای فکری برای مسئلهی «رهایی جنسیتی» عرضه میکنند، نتیجههای سیاسی مهمی دارند که قادرند مستقیم یا غیرمستقیم بر سرنوشت اجتماعی و سیاسی میلیونها زن در جهان تاثیر بگذارند.
During the first three months of the movement, more than 18,000 activists and protesters were arrested, thousands were injured, and more than 500 people were shot dead or killed during torture, including 70 children. More than 100 people still face the risk of execution. Prisoners have been subjected to various forms of brutality, including baseless verdicts in show trials conducted without independent lawyers and physical and psychological torture aimed at forcing captives to sign false confessions. Women and queer prisoners in particular face the threats of rape and sexual harassment. In the most recent phase of repression, the regime is taking revenge on the women’s insurrection by systematically poisoning female students and children with chemical gas in more than 200 schools across the country, resulted in the death of at least two children and the hospitalization of hundreds more.
Despite this, or because of it, the movement lives on. The oppressed classes continue to fight on the street, in prisons and schools, at work, on social media platforms, in the commemoration of martyrs during funeral ceremonies and in solidarity with mothers and families who have lost their children. The Islamic Republic has reached an irreversible point; the wheels of history cannot be turned backwards by repression. When young women in universities chant, “This is a women’s revolution, do not call it a protest anymore,” they mean that “This time is different,” that they are determined to overthrow the regime. Currently, the rhythm of street protests is reduced; militants have used this interval as an opportunity to organize recover, and reflect.
Furthermore, this article aims to demonstrate that the demands of peripheral regions cannot be understood solely through the lens of “identity politics.” Instead, these marginalized groups’ political and cultural aspirations are rooted in materialistic and class-based foundations. While refraining from proposing a specific theoretical framework at this stage, it underscores the significance of anti-colonial theories and materialist methodologies in comprehending center-periphery dynamics. Here, the term “periphery”, “surroundings” or “marginalized communities” broadly encompasses social groups situated at a lower position in the hierarchy of class, gender, geography, economics, sexuality, religion, ethnicity, and race compared to the dominant group. Specifically, in this text, the concept of the periphery predominantly refers to women from non-Persian, minoritized nations residing in peripheral geographical areas, often belonging to non-Shiite and the most exploited segments of society. While examples in the text primarily focus on Kurdistan province, not as an exception but as an illustration of the peripheral people’s conditions, it is not intended to portray Kurdistan as a historically monolithic society devoid of diversity and internal conflicts, ranging from progressive to reactionary currents.
با آغاز پروژهی استعمار در قرن شانزدهم که نسلکشی مردم بومی و سازماندهی تجارت برده آفریقا را به همراه داشت و با ورود استعمارگران به امریکا در سال ۱۴۹۲ آغاز شد، نظم جهانی جدیدی برقرار شد که نظم جنسیتی حاکم را نیز دستخوش تغییر کرد. این ساختار جدید در اوایل رشد سرمایهداری مبتنی بود بر ایجاد برتری از طریق مفهوم نژاد و کنترل بهرهکشانه از طریق استثمار کارگران. بنابراین قدرت استعمار خود را از طریق نژادپرستی، کنترل نیروی کار، تسلط بر سوژهها (اینجا پای جنسیت به میان میآید) و کنترل تولید دانش نشان میدهد. مستعمرهشدگان به «دیگرانی» افسانهای تبدیل شدند که گویی به سبب ویژگیهای ذاتی و قومیشان، از روند پیشرفت مدرنیسم «عقبافتاده»اند. همین گفتمان در سطح ملی نیز میان گروههایی با جایگاه برتر و «سایرین عقبافتاده» که عموماً متعلق به اقلیتهای ملی-اتنیکی بودند، بازتولید شد. این مفهومها و موضوعها بیش از همه در حوزهی مطالعات پسااستعماری مورد بحث قرار گرفتهاند، حوزهای که به دلایل اغلب سیاسی، در فضای روشنفکری ایران سالهاست طرد شده و به قدر کافی مورد بحث قرار نگرفتهاند؛ درست به همین دلیل، متون محدودی به فارسی در حوزهی مطالعات پسااستعماری در دسترس هستند.[2] این یادادشت، بدون آنکه ادعاي جامعيت در زمينهی طرح تعریفها، نظریهها و مطالعههای بسیار گستردهی پسااستعماری داشته باشد، سعی میکند وجوه مهم آن را در تقاطع با مسئلهی جنسیت و در دیالوگ با نقدهای فمینیستهای مارکسیست موردبحث قرار دهد. این متن نظری، بحث خود را از ریشههای تاریخی و مفاهیم ابتدایی این سنت فکری آغاز میکند و از این جهت، بیش از همه برای کسانی مفید خواهد بود که آشنایی کمی با جدالهای مذکور دارند. در سطحی دیگر، این نوشته بیش از همه در پی گفتوگو با کسانی است که مطالعه و استفاده از نظریههای فمینیسم پسااستعماری را «بیهوده و غیرضروری» میدانند، یا نگاهی تحقیرآمیز و حذفگرایانه به آن دارند، چون آن را نه مکمل، بلکه در تقابل با فمینیسم مارکسیستی میدانند. شمار این دسته در ایران کم نیست و همین موضوع از انگیزههای اصلی این یادداشت بوده است. در عین حال، دیدگاه متن کنونی نزدیک به آن دسته از فمینیستهایی است که تحلیلها و تفسیرهای این نحله از فمینیسم را همزمان « ضروری اما ناکافی» میدانند و تلاش دارند، به یاری مفاهیم انتقادی و بهویژه تأملات فمینیستهای مارکسیستی ضدنژادپرستی، کاستیهای آن را نیز مورد توجه قرار دهند. در نهایت، ضرورت پرداختن به این جدال نظری از آنجا ناشی میشود که تعریفها و مفاهیمی که این نحلههای فکری برای مسئلهی «رهایی جنسیتی» عرضه میکنند، نتیجههای سیاسی مهمی دارند که قادرند مستقیم یا غیرمستقیم بر سرنوشت اجتماعی و سیاسی میلیونها زن در جهان تاثیر بگذارند.